Katalog

1EYLÜL2002PAZAR CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Erken menopoz psikolojik sorunları da getiriyor. Çözüm kötü alışkanlıklann bırakılması Sagbkhyaşam derdedeva 40 yaşın altında yaşanan menopoz erken olarak nitelendiriliyor. Nedeni tam olarak bilinmeyen erken menopozda, genetik kromozom bozukluklan, kanser kemoterapisi, radyasyon infeksiyon, cerrahi ya da bağışıklık sistemine ait nedenler sorumlu tutuluyor. SAADET USLU 40 yaşın altında yaşanan erken menopoz, ka- dınlann yaklaşık yüzde 1-4'ünde görülüyor. Normalde 40 yaşından sonra karşılaşılacak olan menopoz ve riskleri, daha erken yaşlardan iti- baren başlıyor. Yaşanan sıkıntılar bır kısırdön- gû halinde kadının hayatını daha da zorlaştın- yor. îstanbul Ünrversitesi Cerrahpaşa Tıp Fa- kültesi Kadın Hastalıklan ve Doğûm Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Hakan Seyisoğlu, yu- murtalıklann çalışmasındaki duraklamanın ka- lıcı ya da geçici de olabildiğinı söyledi. Bu nedenle bu tabloyu, genel anlamda "er- ken yumurtahk yetmediği'' adı altında ince- lediklennı behrten Seyısoğlu, "Her ne kadar menopoz bir yumurtabk yet- meznği ise de foükül admı verdiği- miz ve içinde yumurta hücresini banndıranyapuarerken meno- pozda büyük oranda kaybol- muştur veo Idşibir daha âdet gÖrmez. Ancak yetmezliğe girmesine karşuı bu yaptla- n banndınyorsa, bir süre sonratekrarçahşmaya baş- layabttir ve kişi tekrar dü- zenö âdet görmeye devam edebüir'' diye konuştu. Yumurtalıklann tekrar çalışmaya başlamasını sağlayan bir tedavinin söz konusu olmadığını da vurgulayan Prof. Seyisoğlu şöyle konuştu: "Erken menopozda en önemti sorun, kadınhk honnonlan olan östrojen ve pro- gesteronunerkenyaştaazahnaavebunabağ- Östrojen tedavisi göze yararlı Istanbul Haber Servisi - Gazi Üniversitesi Kadın Doğum Uzmanı E>oç. Büknt Tıraş, menopozdaki östrojen tedavisinin görme keskirüiği üzerine olumlu etküeri olduğunu söyledi. Tıraş, bunun östrojen tedavisinin lakrimal sıvı (gözyaşı) üzerine olumlu etkilerinden kaynaklandığını kaydetti. Menopozdaki hastalarda önemli bir sorun da tıp dilinde keratokonjuktivitis sikka diye adlandınlan kuru göz hastahğının sıklığuıdaki artış. Bülent Tıraş, menopozda sık karşılaşılan diğer bir problem olan ve yaşla beraber görülme sıklığı artan göz merceğinde meydana gelebilecek matlaşmamn östrojen tedavisi ile önlenebildiğini söyledi. Erkeklerde daha sık görülen ancak menopozla birlikte kadınlarda atağa geçen kalp hastalıklan, ostrojenle önlenebiliyor. Kalp hastalıklan. menopoz çağına gelen kadınlarda en sık görülen ölüm nedeni olarak gösteriliyor. Kadınlarda koroner arter hastalığı, erkeklerden 10 yıl, miyokard infarktüsü ise 20 yıl daha sonra görülmekte. 45-65 yaş arası kadınlarda kalp hastalığı 8'de 1 oranda görülürken 65 yaşuı üzerindeki kadınlarda oran, 3'te 1 'e yükseliyor. Yaşam boyunca bir kadının kalp hastalığmdan ölüm riski yüzde 31 iken meme kanseri ve kalça kınğından ölüm riski oranı yüzde 2.8. h ortaya çıkabilecek risk arüşlandır. Yani nor- malde40yaşından sonra karşılaşılacak olan me- nopozveriskleri,dahaerkenyaşlardan itibaren başlar. Vajina kuruhığu, idrar şjkâyetierive be- raberinde cinsel isteksizlik ve temaslann ağnlı olmasL, kişryi cinsel yaşamdan uzaklaştınnava başlar ve bu dunım, psikolojik beürtikrin kısır bir döngü içine girmesine neden olurve Idşi psi- kratrikyanfrnagereksmimdııyacakşekikkağır depresyonya da diğerpsikolojiksorunlarla kar- şı karşıya kahr." Dofluraanlık yltlrlllyor Hakan Seyisoğlu, normalde 50-60 yaş- lannda görülmeye başlanan kınk nskinin erken menopozda da- ha da önce yaşanacağı- na da dikkat çekti. Erken menopozdaki j önemli sorunlardanf birirun de erken yaş- ta doğurganhğın yitırilmesı oldu- ğunu kaydeden Seyisoğlu, "Eğer tekrar kendi- bğûıden çahşmabaşlar ve yumurta gelişimi ve yumurtiama ohırsa, ki bu oran yaklaşık yüz- de 10'dur, kendinğinden gebelik meydana ge- lebiür. Aksi halde günümüzde yumurta hüc- residonörükuDanılabihnekteya da başanşan- sı çok düşük olmakla birlikte yardımla üreme teknikleriuygulanmaktadır*' dedı. Erken me- nopozda, östrojen ve progesteron adı verilen hormonlann yerine konduğunu belirten Ha- kan Seyisoğlu, bu kişilerde tedavi dozlanmn daha yüksek olduğunu da ekledi. Prof. Seyisoğlu, menopoza giren hastalarda tedavi kadar yaşantımn düzeltilmesinin de çok önemli olduğunu ifade ederek şu tavsiyelerde bulundu: Düzenli yapüan egzersizler, gerek kemik, gerek kalp-damar ve gerekse psikolojik açıdan hormon tedavisinin en önemli yardnncıSHİır. Beslenmeşeknnin ayar- lanması, kötü ahşkanhklann bıra- kümasıvedüzenli sağhkkontrol- lerinin hiçbirşekilde aksabhna- ması gereldr. T ' Nedeni tam olarak bilinmeyen erken meno- pozda, genetik kromozom bozukluklan, kan- ser kemoterapisi, radyasyon, infeksiyon, cerra- hi ya da bağışıklık sistemine aıtnedenler sorum- lu tutuluyor. 60-70 yaş arasındaki her üç kadından birin- de osteoporoz görülüyor. Menopozdan sonra yıl başına yüzde 2-4 arasındaki kemik yoğunluğu kaybı 5 yıl sonra yüzde 1 -2 düzeyine iniyor. Os- teoporoz, dünyada 150 milyondan fazla insanı tehdit ediyor. Yaşam boyunca bir kaduıın kın- ğa maruz kalma riski yüzde 30-40 iken erkek- lerde yüzde 13. Avrupa Bırliği ülkelerinde her 30 dakikada bir kişinin osteoporoz sonucu vü- cudunda kınklar meydana geliyor. Dr. Can Şener, 60 yaşından sonra uygulanan hormon replasman tedavisının (HRT) kemik kınklannı önlediğini kaydetti. Şener, bugün en ideal olarak kabul edilen HR tedavisinin has- talannriskdurumlanna göre değişen aralıklar- la kemik yoğunluğu ölçümlerini ve diğer rutin sağlık kontrollerini yapnrması ol- duğunu söyledi. Cünther Beckstein Diş sağlığına özen yok Çürükleriı nedeni tembellik L ürk Diş Hekimleri Birliği'nin yaptığı araştırmalara katılanlann yüzde 90'ının dişleri çürük. Diş fırçalamak büyük oranda çürümeyi önlediği ve 2 dakika aldığı halde, araştırmaya katılanlann yüzde 50'si zaman bulamadığı için diş firçalamadığını söylüyor. Yüzde 29'unun nedeni ise tembellik. tstanbul Haber Servisi - Türk Diş Hekimleri Birliği Genel Başkan Vekili Dişhekimi Tatyos Bebek. toplumun ağız bakımı ve diş sağlığına yeterlı özeni göstermediğini belirterek 120 bin kişi üzerinde yapılan araştırmaya katılanlann yüzde 90'ından fazlasında diş çüriiğü olduğunu söyledi. Dişlerde çürük olması dunımunda bütün sindirim sısteminde sorunlar yaşanacağına dikkati çeken Bebek "Ağız bakunının ve sağnkh dişlere sahip ohnanm temetini oiuşturan, diş nrcalamak gibi basit ve sadece 2 dakika alan bir işlemi niçin yapmıyoruz, dişlerimizi neden çürüktere teslim ediyoruz" diye konuştu. Diş fırçalamanın nedeninin tembellik olduğuna dikkati çeken Bebek "Kalan yüzde 21Tik kısım ise çeşiffi nedenlerte dişlerinuı günlük bakmum yapmıyor. Bu nedenler arasında diş macuııunun tadını sevmemek, gerek gönnemek, dikkatsidik, unutkanhk ve hatta diş macunu ve firçası gibi diş bakun malzemelerine sahip olmamak da bulunuyor" dedi. Kişi başına düşen yılhk diş firçası tükeriminin Türkiye'de 3 kişiye 1 fırça olduğuna dikkati çeken Bebek, bu rakamın Ingiltere'de 2.4, Ispanya'da 2.5'e yükseldiğini söyledi. Toplumun yalnız yüzde 26'sının günde 2-3 kez fırçaladığını kaydeden Bebek, tt Yüzde40'tak kısmın dişlerini ara sıra nrçabyor. Nüfusun yüzde 10'u diş hekünine hiç gttmemiş, yüzde 43" ü ise son bir yıldır diş hekünine gitmemiş. Getişmiş ülkekrde nüfusun diş hekimini ziyaret etme arahğı ise yılda 2" şeklinde konuştu. Sağlık BakanlığYnın bütçesinin yüzde 55'ıni ilaca, yalnız yüzde l'ini koruyucu hekimliğe ayırdığım anımsatan Bebek, "Sağhk Bakanbğı ilaca koruyucu hektannkten daha fazla önem veriyor" dedi. Bebek, diş hekimlerinin fıyatlannı Türk Lirası değil de dolar bazında belirlemesini de eleştirdi. Bebek, diş sağhğını korumak için şu önerikrde bulundu: "Kalsiyuın ahmı için bol sût, yoğurt yenebüir. 6 ayda bir diş hekünine kontrole gidflmeti. Çürülderin nedeni diş üzerinde olan bakteri plaklandır, betnü arahklarta dişteki tartar ve plaklar temizletilınetr d ürünler önerilmiyor Düzenlidiyet ve cimnastik selülit düşmanı ŞULEKÖKTURK EGZERSİZ Uzmanlar selülit tedavisi için şu önerilerde bulunuyorlar: w Düzenli jimnastikve diyet yapın. w Günlük su alımını 8-10 bardağa çıkann. lr Kahve, çay ve alkol alımını azaltın veya kesin. w Her içilen çay ve kahve için iki bardak daha su için. w Düzenli egzersiz yapın. lr Doymuşyağve karbonhidrat alımını en aza indirin. %/ Günlük gıdanın yüzde 75'inisebze, meyve baklagillerden, geri kalanını ise et-et ürünleri, hayvansal gıdalardan olacak şekilde düzenleyin. w Endermoloji, bölgesel zayıflama ve lenf drenaj sistemlerinden yararlanrn. Kadmlann yüzde 90'nın sorunu olan selülit kilolu kadınlara has bir sorun değil. Çok zayıf kadınlarda da görülebilen selülitte, deri altı yağ dokusunda oluşan değişiklikler sonucu, deri portakal kabuğu görünümünü alıyor. Selülit erkeklerde s nadiren görülüyor. Türk Estetik ve Pastik Cerrahi Derneği önceki başkanlanndan olan Plastik ve Rekonstüriktif Cerrahi Profesörü Güler Gürsu, selülitin ostrojenle yakından ılgili olan bir hastalık olduğunu belirterek, selülitin en önemli tedavisinin diyet vejimnastik olduğunu söyledi. Piyasadaki selülit kremleri ve yöntemlerınin hiçbirinin yüzde 50'den fazla yarar sağlamadığını kaydeden Gürsu. "Masaj, krem ve piyasada bulunan diğer ilaçlann dbette bir nebze de olsa faydası var. Ama selülitin gerçek tedavisinin henüz bulunmuş d e p " dedi. Lipo-suction yönteminin ise selülit tedavisinde kesinlikle kullanılmaması gerektiğini ifade eden Gürsu, "Bugün lipo- suctionm mucidi Dr. tllouz bile bu yöntemi kullanmıyor. lipo- suction, dunımu daha da kötüleştiriyor. Bir op doktoru ilerrye dönük bir tedavi yapmak zorundadır. Bu yöntemle deri bir süre sonra daha kötü bir görünüm ahyor" diye konuştu. Piyasadaki diğer yöntemlerin bir zaran ohnadığını da anlatan Gürsu, kullanılan yöntem buakılırsa tedavinin orada kalacağını söyledi. Estetik Dermatoloji Uzmanı Dr. Şerafettin Saraçoğlu da, selülitin yalnız şişmanlarda değil, normal hatta zayıf kilodaki kadınlarda da görüldüğünü .adınlann büyük bölümünün sorunu olan selülit, kilolulara özgü bir sorun değil. Deri altı yağ dokusunda oluşan değişiklik sonucu portakal kabuğu görünümü alan deri problemi, östrojen hormonuyla yakından ilgili. Uzmanlar selülit tedavisi için bol su içmeyi ve spor yapmayı öneriyor. Piyasada satılan selülit ilaçlannı ise ancak yüzde 50 oranında yararlı buluyor. 1söyledi. Ergenlik dönemi sonrası kadmlann yüzde 90'mda selülit oluştuğunu anlatan saraçoğlu, "Erkeklerde nadiren görülür. En sık görülen alanlar ise uyluklar, kalçalar ve kanndn-" dedi. Endermoloji nedlr? Endermoloji deriyi gerginleştiren, çizgileri düzelten ve selülit görünümünü düzelten bir cihaz. Kan akımını düzenlemek için tüm vücuda uygulanan endermoloji, 35 dakikalık seanslar halinde 20 seans uygulanıyor. Uzmanlar, etkinin devamlılığmı sağlamak için ayda bir seans uygulanmasını öneriyorlar. Yöntem yalnız aşın varisi olanlar, hamilelerde kullanılmıyor. Kumbulile ilgilibirdemeç vermedim Yurt Haberleri Servi- si-Bavyera Eyaleti Içış- leri Bakanı Günther Beckstein, Hürriyet ga- zetesınde yer aldığı gi- bi Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Bekir Kumbul'un purosunu başkasma yaktırdığına ilişkin açıklamalarda bu- lunmadığuıı söyleyerek "Ben böyle bir demeç vermedim. Bekir Kum- bul, Türk- AhnanOişki- leriningebş- mesinde bir semboldür* dedı. Becks- tein, konuy- la ilgili ayn- cabiraçıkla- ma yapaca- ğınıbildırdi. 3 Kasım seçimlen öncesinde CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın seçım bölgesi olan Antal- ya'nın CHP'li başkam ile ilgili iddialann orta- ya atıknası dikkat çe- kerken Kumbul sıgara- sım da kendisinın yak- tığını ifade ederek, u Ben belediye başkan- hğnun dışuıda bir dok- torum. tnsana say gryı, Kumbul: Sigaranu kendim vaküm. hümanizmi benden da- ha iyi kimse bilemez" diye konuştu. Hürriyet gazetesinin önceki günkü sayısm- daki habere göre Becks- tein'a atfen, "Türki- ye'detatilde gördüğum belediye başkanının davranışı gibi tavuiar değişmedikçe, .\B uye- fiği de çok zor. İki par- magıruzafer işaretiyapar gibi açan be- lediye başka- nının par- maldan ara- sında bir garson ko- şup puroyu yerleştirdi, birdiğerikD- şup yaktı. Başkanaba- kıp 'Böyle bır şeyi Al- manya'da yapsan seni uçururlar' dedun" şeklindeki ifa- deye yer verilmişti. Ga- zetenin dünkü sayısın- da da olayın, Bavye- ra'nın Nürnberg kenti- nin Antalya ile kardeş şehir ohnası nedeniyle Kumbul'un Lara'da Ya- lı Balıkevi'nde verdiği yemekte meydana gel- diği iddia edildı. Sarıgazi'ye Aşık Mahzuni yolu • tstanbul Haber Servisi - Sangazi Belediyesi tarafindan Emek Mahallesi'ndeki dere yatağı ıslah edilerek yaçılan yaya yolu ve bisiklet parkuruna ozan Aşık Mahzuni'nin adı verildi. Sangazi Kültür Festivali'nin birinci günü gerçekleştirilen açılış töreninde konuşan Sangazi Belediye Başkanı Fikret Şahin, söz konusu yerde mahalleli kadınlann hafta içinde bir aerobik hocası eşliğinde spor yapabileceklennı belirtti. Beyoğlu'nda sokak tangosu B tstanbul Haber Servisi - 30 Ağustos Zafer Bayramı kutlamalan kapsamında Beyoğlu sokaklan tangoseverlere ev sahiplıği yaptı. Tünel Meydam'nda Efes Pilsen sponsorluğunda düzenlenen geceye Buenos Aires La Del Tango, Bailatango ve Tangoturkey gibi Türkiye'nm Tango konusundaki üç önemli kurumu katıldı. Profesyonel dansçılara, müziğin çekiciliğine dayanamayan Istanbullu tangoseverler de eşlik ederken gösteri kalabalık bir grup tarafindan ilgiyle takıp edildi (Fotoğraf: ÖZGÜR BURAK OZTÜRK) Kayıp sayısı 12'ye yükseldi • Yurt Haberleri Servisi - Elazığ Valisi Osman Aydın, 3 gün önce Karakaya Baraj Gölü'nde meydana gelen feribot kazasıyla ilgili olarak, Içişleri Bakanlığı'run idari soruşturma başlattığmı bildirdi. Karakaya Baraj Gölü'nde batan feribotta kayıp yolcu sayısının ise Mehmet Ali Demir'in yakınlannın başvurmasıyla 12 olduğu belırlendi. Mengen'de köfteye hücum • BOLU (AA) - Bolu'nun Mengen ilçesinde düzenlenen geleneksel "Mengen Aşçılık ve Turizm Festi\ r ali"nde dağıtılan köfteye halk yoğun ilgi gösterince izdiham yaşandı. 18'incisi düzenlenen festivalde Mengenli aşçılann şov yemeği olarak hazırladığı "Mengen Piknik Köftesi" için yaklaşık 1 ton et, 250 kilo soğan ve 500 kilo ekmek harcandı. Festivale yaklaşık 750 aşçının katılması bekleniyor.