Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 1 EYLUL 2002 PAZAR
HABERLER
DinSYADA BUGUN
ALİ StRMEN
Öliim Mahkûmları
Sevgıli,
Melih Cevdet Anday'ın enfes cuma yazılann-
dan birinde, birdolmuşta geçiyordu öykü.
Okuduğumda hem gülümsemiş hem de do-
nuo kalmıştım. Kısacık bir dolmuş yolculuğu sı-
rasında bu kadar yoğun olayın nasıl yaşanabile-
ceğini sorduğumda, Meiih Cevdet Bey.
- Bir rtirafta bulunayım, aslında bütün olaylar doğ-
ru da, üçü de üç ayn dolmuş yolculuğunda olmuş-
tu, ama ben hepsini bir arabaya sığdırdım, demiş-
ti.
- Biliyor musunuz Melih Bey, bu türolaylann hep
size rastlaması tesadüf değil, sizde bir şey var,
bir çekim olsa gerek, hep sizin başınıza geliyor,
diye yanıtlamıştım.
Sonradan aramızda tekerleme olmuştu bu "Hep
sizin başınıza gelir" deyişi.
Neyse, biz öyküdeki olaya dönelim:
Melih Cevdet Bey, dolmuşun ön koltuğunda
şoförün yanında oturmaktadır. önlerinde giden,
kafesler içinde tavukçuya götürülüp kesilecek
olan tavuklan taşıyan kamyona bakar,
- Ölüme gidiyorlar haberleri yok, der.
Şoför yanrtlar
- Bizim gibi.
• • •
Şoförün inceesprisi, beni gülümsettiği gibi don-
durmuştu da.
Gerçekten öyle değil miydi Sevgili?
Her gün biraz daha ölüme yaklaşıyoruz güle oy-
naya.
Insan da hercanlı gibi, şaşmaz bir ölüm mah-
kûmu, doğduğu andan itibaren her gün adım
adım oraya doğru ilerfiyor.
Her an, her saniye şaşmaz bir şekilde amaca
doğru ilerliyoruz.
20. yüzyılın en büyük Ingiliz yazarlanndan So-
merset Maugham, "Hayatın Esiriyiz" adlı yapı-
tında, yaşamın amacını arar durur boşuna.
Sonunda bir Iran halısının motiflerinde bulurya-
nıtı. 0 motiflerin biranlamı olmadığı gibi, onlan do-
kuyan da motifleri oluşturmaktan başka bir amaç
taşımamakta, onlar aracılığıyla bize bir mesaj ilet-
meye falan da çalışmamaktadır.
Kısacası, yaşamın anlamı, yalnızca kendisidir.
Kitabı yıllar yıllar önce ilk okuduğumda, bu yo-
rum bana tüyler ürpertecek kadar kötümser gel-
mişti.
Daha gençlik yıllanna yeni yeni adım atıyordum
ve kendi kendime, "Hayır" dedim, "yaşamın bir
anlamı, biramacı olmalı."
Aradan çok zaman geçtikten sonra, Maug-
ham'ın yorumunun iyimser olduğunu kavradım.
Yaşamın kendisinin bir anlam ve bir amaç ol-
duğunu düşünmezsek, daha korkunç bir sonu-
ca, yaşamın amacının ölüm olduğu gerçeğine va-
nnz.
Bir açıdan yanlış da değil.
• • •
Sen yine de aldırma Sevgili, çünkü yaşamın ol-
duğu yerde ölüm yok.
Hep düşünmüşümdür, "ölüm bana vızgelir,
çünkü ben varsam ölüm yok ya da henüz yok,
ölüm varsa ben yokum, o zaman neden dert ede-
yim ölümü kendime?" diye.
Bu düşünce insanı rahatlatıyor. Ama asıl soru-
nu da ortadan kaldırmıyor. Evet ben varsam ölüm
yok, ölüm varsa ben yokum. Ama o iki varlık, da-
ha doğrusu variıkla yokluk anı arasındaki kaçınıl-
maz kısacık zaman parçası, yani ölmek olayı var.
Onu, en son olarak onu yaşayacaksın ve son-
ra bunu bir daha ne kimseye anlatabilecek, ne de
anımsayabileceksin.
Cumartesi sabahı çalan telefondan aldım, dos-
tum Gürel Somtürk'ün ölüm haberini.
Çok konuşmayan, hep dinleyen, her türlü so-
runumla ilgilenen, ama sormayıp, sen kendini
açarsan dinleyen ve konuşan, varlığıyla insanla-
ra keyif ve huzur veren, yurtiçinde ve dışında bir-
çok yolculuğu birlikte yaptığım dostum, dün sa-
bah Tuzla'da tenis oynarken ölmüştü.
Gürel bu son yolculuğunu yalnız yapacak, biz
dostlan ve yakınlan, orada yalnızca tanık olarak
bulunacağız.
Çok dostumuzun ölümünü birlikte yaşayıp, ta-
şıdık Gürel ile.
Artık o yok.
Yıllar geçtikçe bir birgiderken dostlanmız ve dost-
luklar antya dönüşürken artıyor yalnızlığımız.
Bulunduğun yerden elini uzat Sevgili, onu gör-
mesem bile, böyle acı anlannda, inan bana his-
sedeceğim.
Kahvehanede bildiri kavgası
ODP'li gençlere
saldın: 1 ölü
İstanbul Haber Servi-
si-Okmeydanı'ndaki bir
kıraathanede Özgürlük
veDayanışmaPartisi'ne
(ÖDP) ait bildiri dağıt-
mak isteyen gençiere, iş-
yeri sahibınin ateş açma-
sı sonucu 1 kişi öldü, 1
kişi yaralandı.
Ahnan bilgiye göre bir
gnıp ÖDP'li genç, Yü-
cetepe Gençler Kıraat-
hanesi'nde, partiye ait
bildiri dağıtmak istedi.
Gençlere izin vermeyen
kıraathane sahibi Ziya
KesJdn ile partili gençler
arasında tartışma çıktı.
Kcskin, tartışmanın bü-
ytmesi üzerine gençlere
siiahla ateş açtı. Olayda
SinanKayış(22)ıIeYal-
çnKöse. vücutlanna isa-
ba eden kurşunlarla ya-
raiandı. Kayış, kaldınldı-
ğıTaksim Ûcyardım Has-
tanesi'nde hayatınıkay-
betti. Köse ise Özel Oİc
meydanı Hastanesfnde
tedavi alnna almdı. Kıaat-
hane sahibi Keskin, olay
yerinden kaçarken kar-
deşi MehmetKeskm, po-
lis tarafindan gözalöna
almdı. istanbul Emniyet
Müdürü Hasan Özdemir.
olay yerinde yaptığı in-
celemelerden sonra yap-
tığı açıklamada "Kıra-
atfaanesahibi,kendisfla-
hıyla gençlere ateşetmiş.
Olayın siyasi bir yanı gö-
zükmüyor" dedi.
Öteyandan, ÖDP'li bir
grup, olaydan sonra Özel
Okmeydanı Hastanesi 'ne
gelerek saldınyı kınayan
basın açıklaması yaptı.
Yaklaşık 100 kişilikgrup,
buradan yaya olarak, slo-
ganlar atarak olayın ger-
çekleştiği kıraathaneye
geldi. Kayış 'ınkatilinin
bir an önce yakalanma-
sını isteyen gruptakiler
daha sonra dağıldı.
CHP lideri adaylık başvurulannın sayısının ve niteliğinin kendilerini terleteceğini söyledi
Baykal: ListedezorlanacağızANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-CHP Genel Başkanı Deniz Baykal,
partisinin ekonomikprogramının es-
ki Devlet Bakanı Kemal Dcrviş'e
uyarlandığına ilişkin değerlendir-
melere karşı çıkarak, "Derviş'leçok
uyumlu bir çahşma içindeyiz. Biz
ekonomiye bakışımızı yıllaröncesİD-
den netleştirdik, bunda bir değişik-
Hk yoktur" dedi. Baykal, CHP'ye
yapılan milletvekili adaylık başvu-
rulannın sayısından ve niteliğınden
son derece hoşnut olduğunu belirt-
ti ve "Ne yazık ki baa kişüeri üzece-
ğiz, herkese yer vernıemiz olanak-
sız. Aday seçimini özenle yapıp gfi-
zel bir yeipaze oluşturacağızn
dedi.
Cumhuriyet" in sorulannı yanıtla-
yan Baykal, Derviş'le ilgili çıkan
• Oluşturulan özel bir ekibin adaylık başvurulannı titizlikle incelediğini söyleyen Baykal,
"Ne yazık ki bazı kişileri üzeceğiz, herkese yer vermemiz olanaksız. Aday seçimini özenle
yapıp, güzel bir yeipaze oluşturacağız" dedi.
leri, esnafi ekonominin vazgeçilmez lannı belirterek şu değerlendirmeyi
unsuru olarakgörüyoruz. Genelyak- yaptı:
laşım, günün sorunlanna uyarianır "Ozel bir eldp oluşrurduk. Arka-
ve yürûnür. Tabii bu konularda da- daşlanmız her başvunıyutitidiklein-
haber ve yorumlar üzerine konuşma-
yı gerekli görmediğini söyledi. Bay-
kal, "Kimi haber ve yorumlarda
CHP'nin ekonomi poBtikasmm Der-
viş'e uvariandığına değiniliyor, bu
yaldaşmı ne ötçikk gerçeğjyanaüyor"
sorusuna şu karşılığı verdi:
Ekonomiye balaşımız belB
"Bizim ekonomiye baJaşımız bel-
K. Türkiye ekonomisini yeniden ya-
pdandırmak gerekiyor. Büyüme sü-
redne, sosyal adalet unsunınu da gö-
zeterek yeniden geçmek gerekiyor.
Kobüeri, küçük ve orta boy işletme-
BUGÜN TEKİRDAĞ'DA
Ecevit
meydanlara
çıkıyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan BüJent
Ecevit Düzce ve Bolu Kaynaşlı'dan sonra bugün
Tekirdağ'a, haftaya da Siirt'e giderek mitingler
düzenleyecek. Seçim sonrasına ilişkin programlannı
ve vaatlerini anlatacak olan Ecevit, DSP'nin nasıl
parçalandığına ve ihanete uğradığına vurgu yapacak.
Ecevit, salı günü ise DSP standının yer aldığı ve
kamu kurumlannın elektronik ortaraa geçişinin "e-
devtet" adıyla tanıhldığı îstanbui'daki Bilişim
Fuan'nın açılışını yapacak. Ecevit, daha önce Bolu'da
başlattığı mitinglerini sürdürüyor. 3 Kasım'da
yapılacak erken seçim öncesinde, programlannı
yoğunlaştırmaya başlayan Ecevit, art arda mitingler
düzenleyecek. Tekirdağ'da
bugün saat 13.00'te kendi
deyişiyle "açık hava
toplantısına'' katılacak
olan Ecevit, haftaya da
Güneydoğu Anadolu'ya
gidecek. Ecevit'in
Güneydoğu Anadolu
illerini kapsayan programı
ise Sürt'te başlayacak.
Ecevit, 3 Eylül Salı günkü
programını ise tamamen
Istanburdaki Bilişim
ha çok söyleyeceklerimiz var. Sayın
Derviş de bizim yaklaşımlaruıua bi-
liyor. Bunu değiştirmeden, geüştire-
rek önümüze bakacağız."
Baykal, hedeflennin aynntılannı
önümüzdeki günlerde kamuoyuna
açıkJayacaklannı söyledi.
Partisinden seçime gümek üzere
başvuran adayların sayıca ve nitelik
olarak kendisini mutlu ettiğini söy-
leyen Baykal, zor bir seçim yapacak-
•J-.
cenyoriar. Yâşadiğunız bu aday pat-
laması CHP'ye yönelimin bir başka
göstergesi. CHP'ye yönelim sayın
Derviş'in katılımından önce de var-
dı ama, medya bunu Devriş'in kaO-
hmından sonra gördü. Bu adayiar
arasından zor bir seçim yapacagız.
Maalesef kinülerini üzeceğiz. Eleme
yaparkeo. pariamentonun gereksi-
nimkrini dikkatealaraksağhkh,gü-
zel bir yeipaze oluşturacağEz."
Aday belirlemede örgütün de dev-
rede olduğunu anımsatan Baykal,
"Başvuran adaylarla ilgiliolarak ör-
güöerimizden de bilgi ahyoruz. On-
lann yaklaşımı da liste sıralamasuı-
da önemü olacak" dedi.
Baykal, seçimlerin ertelenmesi-
nin de artık söz konusu olamayaca-
ğını belirterek, "Tfirldye'nindeınok-
ratik yapLsı, bu tür ucuz potitikalan,
entrikalan aşacak olgunluğa eriş-
miştir. Seçimi ertelemek için hesap-
lar yapmak, yeni hükümet kurmak
için bir dizi gizh' pazarhğm içine gir-
mek çok çirkin bir yaklaşımdır. Te-
selKmiz, Türkiye'nin bunlan aşmış
obnasdır.3Kaamseçinılerininönün-
de herhangibir engeJgörmüyonım"
diye konuştu.
CHP ve DYP
• 3 Kasım
seçimleri
öncesinde,
programlannı
yoğunlaştırmaya
başlayan Ecevit, art
arda mitingler *^-.
düzenleyecek.
Bugün Tekirdağ'da
"açıkhava
toplantısına "
katılacak olan
Ecevit, haftaya da
Güneydoğu
Anadolu 'ya
gidecek.
Fuan'naavırdı.
HaheTya takipsizHk
Bu arada Başkent
Üniversitesi Hastanesi ile
yollannı ayıran ve'bu
hastanenin doktorlanna
kontrole gitmeyen
Ecevit'in son dönemdekı
en yakın kurmaylanndan
olan DSP Grup
Başkanvekilı Emrehan
Haba ve DSP İstanbul
Milletvekili Yöcd
Erdener hakkında açılan
soruşturmaya da
takipsizlik karan verildi.
Havaalann
mezuntyet
gunu
i Hava HarpOkuJu 2002
. yıh mezunJarma
i diplomalan,
Cnmhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer'in kaoldığı
törenk verildl
Sezer, Veşilyıırt'taki okula
gelişinde askeri törenle
karşılandı. Tören
alanında da öğrenci
afleterince alkışlarla
karşüanan Sezer,
tribünlere dönerek
afleteri selamladı.
Törende konuşan Hava
Harp Okulu Komutanı
Tümgeneral Şevket
Dingüoğlu, okulun
görevini Atatürk ilke ve
devrimleri doğrultusunda
çağdaş bilimsd bir
yatdaşımla yerine getirme
yeteneğine ulaşnğını
t vıırgulavarak laik ve
demokratik Türkiye
Cumhuriyeti'nin
böhınmez bütünlüğünün
konınmasında çağda^
ışıgı rehber edindigini dik
getirdl Diploma
töreninin ardından. Hava
HarpOkuiuAIay
Sancağı de\ir teshm
töreniyapddL
(Fotograf: AA)
Önseçim
bugün
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Milletvekili genel
seçimi kapsamında önse-
çim- aday yoklaması Türki-
ye genelinde bugün yapıla-
cak. Önseçim ve aday yok-
lamasına yahuzca DYP ve
CHP katıhyor. CHP'nin
aday yoklamasma gideceği
illerde DSP'den aynlarak
CHP'ye geçen Mustafa YA-
maz ile eski DYP'li millet-
' vekili Şerif Ercan ve eski
CHP'li milletvekili Hasan
Basri Eler'in de aralannda
bulunduğu isimler yanşa-
cak.
DYP, milletvekili adayla-
nnı Adana, Aiyon, Antalya,
Ayduı, Balıkesir, Bilecik,
Denizli, Gaziantep, Hatay,
Mersin, Konya, Manisa, Or-
du, Tokat, Trabzon ve Ka-
raman'da aday yoklaması;
Çorum, Giresun, Gümüş-
hane, Isparta, lzmir (1 ve 2.
bölge), Kırklareli, Kocaeli,
Kütahya, Muğla, Van, Bay-
burt ve Barnn'da da önse-
çünle tespit edecek.
CHP ise milletvekili aday-
lannı belirlemek için Amas-
ya, Artvin, Corum, Edirne,
Erzincan, Gaziantep, Kırk-
lareh', Kırşehir, Sakarya, Si-
nop ve Tekirdağ'da aday
,^T O __- - _______»W , yoklaması yapacak.
YTP'de Özkan'ın milletvekilliği adaylığı için başvuruda bulunmaması sıkıntı yarattı
Cem: Unutulan insanlann temsilcisiyiz
Başbakan Ecevit'in
Başkent Üniversitesi
Hastanesi'ne sağlık kontrolüne gitmemesine ilişkin
söylentileri aktaran DSP Grup Başkanvekili Emrehan
Hahcı ve DSP istanbul Milletvekili Yücel Erdener'e
Başkent Üniversitesi'nin suç duyurusu üzerine
başlatılan soruşturma sonuçlandı. Ankara
Cumhuriyet Başsavcı Vekili Beldr Selçuk; TBMM
kulislerinde çeşitli partilere ait milletvekilleri
arasında konuşulan ve kamuoyunca paylaşılan
söylentilerin Halıcı ve Erdener tarafindan
aktanlmasının, Türk Ceza Yasası'nın 480. maddesine
göre suç oluşturmadığına hükmetti.
YTP lideri
îsmail
Cem, seçim
gezilerini
sürdürüyor.
Istanbul'da
balıkçılann
sorunlannı
dinleyen
îsmail Cem,
ekonomiyi
canlandırmak
için üretime
destek
vereceklerini
belirtti.
HaberMerkeri- Yeni Türkiye Par-
tisi (YTP) Genel Başkanı îsmail
Cem, işsizliğe karşı el birliğiyle mü-
cadele başlatmak iddıasında olduk-
lannı söyleyerek ekonomiyi can-
landmnak için üretime tam destek
verecekierini belirtti. Partide Hüsa-
meöinÖzkan'ın milletvekilliği aday-
lığı için başvuruda bulunmaması sı-
kıntı yaratttı.
Sanyer Vapur Iskelesi'nden bir
balıkçı teknesiyle geldiği Beykoz'da-
ki PoyTazköy balıkçı bannağında
basın açıklaması yapan Cem, siya-
setçinin dinlemesini bihnesi gerek-
tiğini vurgulayarak balıkçılann Tür-
kiye'nin unutulan insanlanndan ol-
duğunu söyledi. Türkiye'de ekme-
ğini denizden çıkaran 1 milyona ya-
kın insanbulunduğunu anlatan Cem,
bunlann büyük kısmınnı sigortasız
olduğunu ifade etti.
Türkiye 'de bahkçılann yanı sıra es-
naf ve köylünün de unutulmaya baş-
landığını ve neredeyse her evde bir
işsiz bulunduğunu söyleyen YTP
Genel Başkanı Cem, u
Biz,o unutu-
lan insanlann temsilcisiyiz, savunu-
cusuyuz. Sadece gönlümüzle değl, ak-
hmızla, fıkrimizie, getirdiğimiz yeni
çözüm yöntemleriyle o insanlanmı-
zm derdine deva olacakyoüan açma
iddiasındayız"1
dedi.
Türkiye "de üretime tam anlamıy-
la destek olacaklannı anlatan Îsma-
il Cem şunlan söyledi: "Tiirkiyetniz-
de taş üstüne taş koyana devlet kul
köle olacak. Akhmızla, bilgimizle,
birUdmimizle, hepsinden önemösi,
gönlümüzle, vicdannnızla insanla-
runızın meseielerini çözeceğiz.''
YTP'nin kuruluşuna öncülük et-
mesine karşın, eski Devlet Bakanı Ke-
mal Derviş' ın partiye kahlımını bek-
lediği gerekçesiyle kendisi içın ay-
nlan genel başkan yardımcılığı gö-
revine başlamayan Hüsamettin Oz-
kan, milletvekili aday adaylığı için
henüz başvuru yapmadı. Derviş'in
YTP yolunu kapatarak CHPye ka-
tılması partide moralleri bozmuştu.
Bunun üzerine Özkan'ın yakın çev-
resine 3 Kasım seçimlerinde aday
ohnayacağını ifade ettiği ileri sürü-
lürken YTP bu iddialan yalanladı.
Adaylık başvurulannın 6 Eylül'de
sona ereceğini söyleyen YTP Genel
Sekreteri tstemihan Talay. Özkan'ın
adaylık işlemlerini yann tamamla-
yacağmı belirtti.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@yahoo.com
Sezen Aksu. Efes Antik Tıyatro'da-
ki olağanüstü konserine Kürt siyaset
adamı ve şair Kemal Burkay'ın "Ha-
di Gülümse"siyle başladı. Yılmaz
Güney'in sembolü haline gelen "Ar-
kadaş" şarkısıyla bitirdi. Antik Tiyat-
ro'nun bu konser için açılan en üst
bölümleri bile dolmuştu. Pek çok ki-
şinin içeriye giremediği 30 bin kişilik
konser, bir büyük sanatçının, kendi
kentinde verdiği dev bir özgürlük zi-
yafetine büründü.
Feriköy Vartanant Ermeni Kilise Ko-
rosu'yla Ermenice "SanGelin"\ söy-
leyen Aksu, ardından "Ermenice söy-
ledik, Türkiye bölünmediğine göre
şimdi de Kürtçe bir türkü söyleyeyim"
dedi. Etkileyicı bir Kürt türküsüne
başladı. Diyarbakır Büyükşehir Bele-
diyesi Çocuk Korosu sahneye çıktı-
ğında, seyircilerin arasından Güney-
doğu şiveli bir kadın "Türkiye senin-
le gurur duyuyor" diye bağırdı. Kürt-
çe türküler söylenirken zılgıtlar çeki-
liyordu.
Los Paşaros Sefaridis'le Ibranice,
Oniro Rum Müzik Korosu ile Rumca
Efes'te Sezen Aksu Dersi
şarkılar söylerken yitip giden bir kül-
tür, 2000 yıllık sahnede yeniden can-
lanıyordu. Sezen Aksu, şarkılann bir
yerinde vokalisti Nurcan'ı dans et-
mesi içinyanınaçağırdı. Enderun Kla-
sik Türk Müziği Topluluğu'nun müzi-
ği sırasında dans eden erkek, bir baş-
ka geleneksel kültürü yansıtıyordu.
Konserin sonunda karşılaştığımız Cü-
neyt Özdemir, "Erkek, Televole prog-
ramları için hazıhanmış mizansenler-
deki dansçıya hiç benziyor muydu?
Doğal bir Kasımpaşalı 'ydı, kendi ha-
vası içinde dans etti" diyordu. On-
dan önce de bir kadın dansöz şarkı-
lara eşlik etmişti.
Oniro Rum Müzik Grubu, ana, ba-
ba ve bir oğuldan oluşuyordu. Zaten
Türkiye'de kaç Rum kalmıştı ki! Baba
ile oğlun birlikte oynadığı zeybek, 30
bin ktşiyi ayağa kaldırdı. Çıkışta Fatoş
Güney'le karşılaştık, konserin Yılmaz
Güney'in "Madas'ıyla bitmesi onu çok
duygulandırmıştı: "Kendimi tutamadım,
ağladım" dedi. Çevremdeki birçok in-
sanın gözleri yaşlıydı.
• • •
Sezen Aksu'nun "Türkiye Şarkıla-
n" konseri, bir konserolmanın çok öte-
sinde bir anlam taşıyordu. Daha dü-
ne kadar azınlık vakıflarının mallan-
na, mülklerine bu ülkedeel konuyor-
du. Kürtçe türkü söyleyenin başı dert-
ten kurtulmuyordu. Sezen Aksu, bu
ülkenin büyük sanatçısıydı. Bu üike-
nin bütün kültürlerini sahipleniyordu.
Buradaki zenginliği kavramıştı. Ken-
di kentlilerine mesaj veriyordu. "Ba-
kın Kürtçe türkü söyleyince bir şey
olmuyor. Tersine büyük bir zenginli-
ği banş içinde bihikte yaşatıyoruz" di-
yordu.
Sezen Aksu'nun bu anlamlı mesa-
jına 30 bin kişilik büyük topluluk coş-
kuyla destek verdi. Orada kimsenin bir
siyasi hesabı yoktu. Seçimlere hazır-
lanan Türkiye'de idam üzerinden, dil
üzerinden prim yapmaya çalışanlara
Izmirlilerden destek yoktu. Izmirliler,
sevgili Sezen'lerinin verdiği mesajı al-
mışlardı. Çıkışta karşılaştığım herta-
nıdık Izmirlinın yüzü sevinçle parlıyor-
du. Efes'te Sezen Aksu önderliğinde
bir kültür gösterisi yapıldığını dile ge-
tıriyorlardı. Bir Izmirii "Sezen büyük bir
sanatçı olarak en büyük gösterilerin-
den birisini yaptı. Ona da buyakışır-
dı" diyordu.
•••
İki gün önce Efes harabelerini gez-
miştim. 2000 yıl önce burada yaşa-
mış buyük ve zengin kültüre bir kez
daha hayran kalmıştım. Efes Antik
Tiyatrosu'ndan yüzyıllarönce kim bi-
lırhangi kültürler, hangi millıyetlerge-
lıp geçmişti? Hangi diller, hangi top-
luluklar yok olup gitmişti? Hangi glad-
yatörler belki Özgüriüğümü kazanınm
diyerek karşısındakini acımasızca öl-
dürmüştü? Yamaç Evler'de hangi şa-
raplar içilip, kim bilir hangi balıklar
yenmıştı?
Efes Antik Tiyatro'nun ışıklar içinde-
ki görüntüsü, heybetli ve büyüleyiciy-
di. 2000 yıllık bir tarihin içinde, şu kı-
sacık ömrümüzde, yıllarla ifade edi-
len çeşitli kavgalardan arta kalan bir
gece yaşıyorduk. Sayıları 2000'lerci-
varında olan Rumlann şarkılannı din-
lerken gözlerimiz buğulanıyordu. Bel-
ki de izleyicilerden pek çoğumuz Rum
müzik topluluğunun üyeleriyle birlik-
te Efes'lilerin torunlanydık. Ermeniler
50 bin kişi kalmışlardı. Yahudiler 25 bin.
Vrtip giden bir tarihin içinde, Sezen Ak-
su bizlere yitip giden bir kültüre sahip
çıkmamız gerektiği dersini verdi. Hak-
lıydı, onun için çok büyük destek al-
dı, çok büyük sevgi gördü.
Yılmaz Güney yad ellerde ölmüştü.
Belki iki bin yıl önce yine bu toprak-
ların bazı sanatçılan Efes'ten kaçmak
zorunda kalmışlardı. Tıyatronun hemen
yanı başında yakılmış bir kütüphane
duruyordu. 2000 yıl sonra bu ülkede
hâlâ kitap toplatılmıyor mu? Türküler
yasaklanmıyor mu?
Sezen Aksu'ya, o muhteşem gece
için sonsuz teşekkürier...