Katalog

1EYLÜL2302RAZAR CUMHURİYET SAYFA D1Î5 nAJjIliKJLjbjIl. dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Afina'ya MANKARA (Cnmhuriyet Bürosu) - Türtiye, Yunanistan Hava Kuwetleri'ne ait biıC-47uçağının Edırne btlgesinde Türk havı sahasını ihlal etr.ğini ve Türk savaş uçaklanrca gerekli tepkinin gosterildiğini açıkladı. Genelkurmay Başkanlığı Genel SekreterLğTnden dün yapılan açıklamada, C- 47 savaş uçağının 27 Ağustos'ta Edirne üzerinden Türk hava sahasını 7 mil ihlal ettiğini bıldirdi. Açıklamada, "Yunan uçağının bu ihlalinin bölgede doğurabileceği tehlikeli sonuçlar ilgili makamlara bildirilmiştir" denüdi. Damda insan kalıntıiapı • NEWYORK(AA)- ABD'nin New York kentindeki Dünya Ticaret Merkezi'nin (DTM)ikizkulelerine yönelik 11 Eylül'deki saldınnın ardından, yüalan kulelerin yakınındaki bir binamn çatısında bulunan insan kemikleri incelemeye alındı. Adli tıp uzmanlan, kulelerin bulunduğu sokağın karşısındaki binanın çatısında işçiler tarafindan 2 gün önce bulunan kemiklere DNA testi yapılmakta olduğunu açıkladı. Civardaki binalann temizlik çahşmalan sırasında birçok insan kalıntısına ve uçağın enkazmdan kalan parçalara rastlandığı belirtiliyor. Yolcu gemisinde patlama • CAKARTA(AA)- Endonezya'nın doğusundaki Sulawesi adası açıklannda, bir yolcu gemisinde meydana gelen patlamada 20 kişi öldü. Kurtarma görevlüeri, ölenler arasında çocuklannda bulunduğunu belütti. Patlamaya bombanın yol açmadığuu söyleyen bir kurtarma yetkilisi, ilk bulgulara göre patlamaıun kazan dairesinde meydana geldiğini söyledi. Yetkili, gemide tam olarak kaç yolcu bulunduğunu henüz bilmediklerini, ancak 69 kişinin yerel balıkçılar ve ekiplerce kurtanldığını kaydetti. Endonezya'da silahlı saldırı • CAKAKTA(AA)- Endonezya'nın Papua eyaletinde kimliği belirsiz kişiler, bir Amerikan maden işletmesi yakınında saldın düzenledi. Saldında 2'si Amerikah 3 kişi öldü, 14 kişi yaralandı. Polis açıklamasında, eyaletin kuzeyindeki Timika kasabası çe\Tesinde, Amerikan maden şirketi Freeport'aaitbir işletmenin yakınında meydana gelen olayın kurbanlannın, saldın sırasında konvoy halinde araçlarla seyahat etmekte olduğu belirtildi. Polis, yaralılardan da 9'unun yabancı olduğunu söyledi. Kolombiya'da • BOGÖTA(AA)- Kolombiya'da hükümet güçleriyle Kolombiya De\Tİmci Güçleri (FARC) arasuıda çıkan çatışmalarda 3'ü asker 17'si gerilla olmak üzere 20 kişi öldü. Kolombiya ordusundan yapılan açıklamada, en şiddetli çatışmalann Totoro kenti yakınında meydana geldiği belirtildi. Saddam Hüseyin'in askerleri kentlere çekmek içinyaptığı çalışmalar ABD'yi korkutuyor Irak'tabüyükhazırhkDış Haberter Servisi - ABD Başkanı GeorgeBushve yöne- timdeki şahinler Irak' ı ulusla- rarası destek olmadan da vur- ma konusundaki kararlüıklan- nı korurken Bağdat da büyük çaph savunma hazırlıklanna başladı. ABD'nin ağırlıklı olarak uy- dulardan elde ettiği istihbara- ta göre Irak, 1991 Körfez Sa- vaşı'ndan bu yana en geniş kapsamlı savunma hazırlığına girişti. tstihkâm birliklerinin özellikle kentler civarındatank, top ve askerler için savunma mevzileri kazdığı belirtildi. Irak'ın ağır donanımuu, hava- dan daha zor vurulabilmesi için çeşitli bölgelere yaydığı ve ha- va savunma sistemlerinin önemli kısmını başkent Bağ- • Bağdat'ta ve diğer kentlerde ordu, tank ve toplar için mevziler kazılıyor, ağır donanım çeşitli bölgelere yayılıyor, hava savunma sistemleri başkente getiriliyor. dat'ın yamna çektiği kaydedil- di. Washington yönetimininbir yetkilisi, bu durumu "IrakKör- fezSavaşı'ndanbu yanaen bü- yük savunma hazırhğı içinde. ABD'den gelen açıklamalan çokciddiye alryorlar" diye yo- nımladı. Amerikan savunma uzman- lan , harekât durumunda Irak' ın kritik hedeflerini, okul, hasta- ne, cami veyerleşim alanlan gi- bi sivillerin bulunduğu yerle- re taşıyarak operasyonu zor- laşurmayı aınaçlayacağına işa- ret ettiler. ABD istihbarat kay- naklan da Irak' ın biyolojik si- lah tesislerinihastanelerin, kim- yasal silah laboratuvarlannı da ilaç fabrikalannın altında inşa ettiğini öne sürdü. 'En tyi savaş stratejisr Devlet Başkanı Saddam Hü- seyin, geçenlerde bir savaş du- rumundaABD biriiklerini Bağ- dat ve diğer kentlere çekeceği- ni bildirmişti. ABD'li yetkili- lerbunun Saddam Hüseyin'in en iyi savaş stratejisi olduğu- nu düşünüyor. Uzmanlara göre, ABD or- dusunun teknoloji ve eğitim alanındaki üstünlükleri kent savaşlanndaazabyor. Bağdat'ı, Saddam Hüseyin'e çok sadık, düzenli orduya göre daha iyi eğitimli ve donanımlı Cumhu- riyet Muhanzlan'nın koruya- cağı belirtiliyor. Bağdat çevresinde her biri 10 ila 10 bin askeTden oluşan 3 Cumhuriyet Muhaftzı birli- ğinin konuşlandığı kaydedili- yor. Bağdat'ta Özel Cumhuri- yetMuhafizlan gibi yaklaşık 15 kişiden oluşanparamüiterbir- likler ve "fedai" olarak adlan- dınlan milisler de bulunuyor. Kent savaşı olasılığı savaşplan- lamacılannı kaygılandmyor. Körfez Savaşı çölde yaşanmış ve Irakkolayhkla yenügiye uğ- ratıknıştı. Pentagon, özellikle silah ve donanım açısından çok zayıflamış olan Irak ordusunu yeneceğinden emin görünüyor. Kayıplar çok ohır Ancak savaşınkentlerde ger- çekleşmesi, ABD'nin kayıp- lannınve Iraklı sivil ölümleri- nin Amerikan kamuoyununka- bul edebileceğinden çok daha yüksek obna ihtimalini de be- raberinde getireceğinden Pen- tagon'u endişelendiriyor. Uzmanlar, neredeyse göğüs göğüse yaşanacağı ve binala- nn hava saldınlannı zorlaştıra- cağı gerekçesiyle kent savaşı- nın çok tehlikeli olacağını dü- şünüyor. tngiltere Başbakanı, çok fazla iç ve dış tepki almadan harekâta katılma yolları arıyor Blair"hı sonumudukonseykararı TonvBlair. Dış Haberier Servisi- tngiltere Başbakanı TonyBlair'in, ABD'nin olası Irak operasyonuyla ilgili ola- rak Birleşmiş Milletler(BM) Gü- venlik Konseyi'nin yeni birkarar abnasının yollannı araşurdığı bil- dirildi. Financial Times gazetesi, üst düzey diplomatlara dayanarak verdiği haberde, Blair'in bunu, operasyon için uluslararası destek sağlamarun yolu olarak gördüğü- nü yazdı. Bir diplomat gazeteye, "Blair, yeni bir konsey karan ge- rekfiğiyönündefcigöriişleridjkkat- le dmfiyor" dedi. Bir başka dip- lomat da "Asd soru, bir karann SaddamHüseyinkarşnbirkoals- yonotuşmasmısağjayıp saglama- yacağy diye konuştu. ABD'nin Irak operasyonuna neredeyse bütün dünya karşı çı- kıyor. Başkan George Bush'a ilk başta büyük destek veren Blair, uluslararası topluluğun giderek sertleşen tutumu ve ülke içinde- ki büyük muhalefet sonucu dip- lomatik yöntemlerden söz etme- ye başlamıştı. İşçi Partisi de karşı Bir Güvenlik Konseyi karan, Blair'in çok büyük iç ve dış tep- ki almadan operasyonda Bush'un yanında olmasını kolaylaştıracak. ıktidardaki tşçi Partisi bile Irak operasyonuna karşı çvkıyor ve Blair'i eleştiriyor. tngiliz halkı- nın operasyona desteği giderek azalıyor. tşçi Partisi'nin eski başkan yar- dımcısı Denis Healey, Blair'in Washington'a Irakiçin destekver- mesinin parti başkanhğını kay- betmesine bile yol açacağını sa- vundu. Healey, " Blair'in halk ve partinin operasyona yönelik bü- yük muhakfeti karşısmda ayakta kalabileceğine inanmıyorum. Ve İngüteredestekvermezseBush'un tek başmasakbracağmı da düşün- müyorunT dedi. 'Terörist devlet9 EmineLavaTa (soMa) verikn recm cezası düıryayı ayağa kaldırdı. Pekçok ülke olaya büyük tepki gösterirken Avustralya basııu Nijerya'nın "terörist devtefilan edilmesini istedL 30 Kasım'da başkent Abuja'da yapıİacak olan Dünya Güzelnk Yanşması da bu ka- rar nedenryle tehlike- ye girdi. Adaylann büyük bölümü yartş- mayı boykot edecek. Adakt Bakaıu Aysel Çetikel de Nijerya Adakt Bakanı ve başsa\cısına bü- mektup göndererek, Lavid'ın idamınuı önlenmesi konusun- da çaba gostermesini istemişti. Nijerya'da Yüksek Mahkeme'nin recm kararını bozabileceği bildiriliyor EmineLavaliçinumutışığı DışHaberlerServisi-NijeTya'da. 30 yaşındaki Emine Laval'in, evlilik dı- şı çocuk doğurduğu gerekçesiyle şe- riat mahkemesi tarafindan taşlanarak öldürülme (recm) cezasınaçarpunlma- sına dünyadan tepkiler yağmaya de- vam ediyor. Şeriatuygulayaneyaletlerden Kat- sina'daki mahkeme, Emine"nin taşla- naraköldürühnesi cezasınınbebek sü- tten kesilene kadar infaz edilmemesi- ne karar vermişti. Avustrah/a Dışişleri Bakanı Aksan- der Dosvner,Nijerya Büyükelçisi Ru- fai Souk'yi makamına çağırarak "za- Hm, insanhkdtşıve aşağdayıcı uygula- maya" resmen açıklık getirmesini is- tedi. Downer, yaptiğı açıklamada, So- ule'nin, infazrn önlenmesi için elin- den geleni yapma sözü veTdiğini be- lırttı. Soule de, "YüksekMahkeme'nin şeriat hükümlerine göre çahşmadıgV ru ve LavaTın tetnyiz davası görüldü- ğündeYüksekNtankeflie'ninbmiikbir olasdrida karan bozacagmı" söyledi. Meksika Devlet Başkanı Vicente Fos da,4-5 Eylül'de Nijerya'ya yapa- cağı ziyarette Laval'a verilen cezamn kaldınlmasuu isteyecek. Kanada da karan protesto etmişti. ANKETLER Bush'a destek en düşük seviyede Dış Haberier Servisi - Washington' ın şahinleri "iDa MiracagE" dese de Amerikan kamuoyunun Irak opeasyonuna desteği giderek azalıyor. Başkan George W. Bush'a verilen destek de 11 Eylül'den bu yana en düşük düzeyine indi. Time dergisi ile CNN televizyonunun 28- 29 Ağustos'ta düzenlediği ankete katvlan 1.004 kişinin yüzde 51 'i Irak'a asker gönderilmesine destek verdi. Bu oran geçen aralık aymda yüzde 70, ağustos ortasuıda ise yüzde 54 olarak ortaya çıkmıştı. Son ankete katılanlann yüzde 4O'ı operasyona karşı çıktı. Ankete göre ABD'lilerin yüzde 65'i Saddam Hüseyin'in devrilmesine gerektiğine inanırken yüzde 49luk bir grup, savaşın çok uzun ve masrafh olacağını savıındu. Ytizdel5:ABDyenflir Yüzde 15'lik bir grup ise ABD'nin Irak'ta yenileceği tahmininde bulundu. Katılanlann yüzde 88'i Irak'a müdahale yüzünden petrol fiyatlanrun artacağını, yüzde 77'si ABD'de terör riskinin yükseleceğini, yüzde 74'ü Ortadoğu'da daha fazla istikrarsızlık meydana geleceğini dile getirdi. Ankette, Bush'a verilen destek de yüzde 65 ile 11 Eylül'den bu yana en düşük düzeyine indi. Bu oran en yüksek olarak yüzde 89 ile 12 Ekim'de ortaya çıkmıştı. BAKAN GÜREL TAHRAN'DA: Bölgesel üişkîlere önem veriyoruz AP>JKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şükrü Sina Gürel tran Dışişleri Bakanı Kemal Harrazi'nin daveti üzerine bir günlük ziyaret için dün tran'a gitti. Gürel, Esenboğa Havaalanı'nda yaptığı açıklamada, ziyaretinde ikili ilişkiler alanında ilerlemeler sağlanacağrnı umduğunu da dile getirerek Cumhurbaşkanı Muhammet Hatemi tarafindan kabul edileceğini söyledi. Gürel, Türk dış politikasında bölge merkezli yaklaşımlara önceük verilmesi çerçevesinde değerlendirilip değerlendirilmediginin sondması üzerine şunlan söyledi: "Türkiye'nin, öncetikle bölgesel Bişkilere önem vererek, bu üişkikrinden güç alarak küresel anlamda da önemK olacağını düşünüyorum. Bölgesel konulann öne çıkögı bu durumda bölge de\ leüeriyle iüşküerimize önem vermemiz dogaldnr." İsvec'te tutuklanan Tunuslu Korsanuçakla elçiliğe dalacakmış KOPENHAG'DA TAKVtM YOK Türldye'ye bir parmak bal GÜRHANUÇKAN SADtTEKEÜOĞLU STOCKHOLM - tsveç'in Vasteras kentindeki havaalanında, geçen perşembe Londra'ya gidecek olan uçağa tabancayla binmek üzereyken yakalanan Tunus kökenli tsveçlinin, uçağı Avrupa'daki bir ABD Büyükelçiliği'ne çarpnnnayı planladığı öne sürüldü. tsveç istihbaratı polisin, şüphelinin planı birlikte hazuladığı 4 kişiyi aradığını belirtti. Bir kaynak, "Plarun, uçağı Avrupa'daki bir ABD ekpMğirıe çarptmnak oktağondan emûıiz" dedi. tutuklunun, tngiltere'de Salafı tarikatının bir toplannsına gitmeyi amaçladığı bildirihnişti. Zanhnın ABD'nin South Caroüna eyaletindeki bir pilot okulunda da uçuş eğitimi aldığı belirlendi. Polisin, El Kaide yanlısı bir tslamcı hücrenin üyesi olan bu kişiyi 11 Eylül saldınlanndan sonra sorguladığı da öğrenildi. KOPENHAG - Danimarka'nın Hetsingör kentinde dün sona eren Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanlan toplantısuun sonucunda, Türkiye'ye Kohenhag doruğunda görüşme takvimi verilmeyeceği neredeyse kesinleşti. AB'nin genişlemeden sorumlu üyesi Günter Verheugen. Türkiye'ye arabktaki dorukta tarih verilmeyeceğini, bir aşama planı sunulacağuu söyledi. Dün de Danimarka Dışişleri Bakanı Per StigMöBer kapının Türkiye'ye daha da açüacağı mesajı verileceğini belirtti. AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi de, Cumhuriyet'e Türkiye'ye tarih verilmesi konusunda henüz herhangi bir yönde görüş birliği bulunmadığını, Türkiye'deki seçimlerde AB karşıtlannın iktidara gelebilecekleri konusunda kişisel kaygılar taşıdığını söyledi. SAYDAM YALÇIN DOĞAN Orkestranın Atev Aldığı Anlar Dokuzuncu Senfoni'yi çalmak üzere sahnenin merdivenlerini ağır ağır çıkarken, cebindeki mek- tubu bir kez daha okşuyor. Orkestrayı yönetirken, mektuba cevabı da yazıyor aynı anda: "Sevinçten deli gibiyim. Mutluluktan uçuyorvm. Gönderdiğin mektup şu anda fraktaki cebimde. Konseri yönetirken, seni hep içimde hissettim." Çağımızın ve sanat tarihinin çılgın aşklanndan bi- ri. Gelmiş geçmiş en büyük müzisyenler arasında yer alan Arturo Toscanini, bir konser için gittıği Berlin'de Ada Mainardi ile tanışır. Ada piyano, eşi cello çalıyor. Ada ile Toscanini karşılaştıklannda ise daha o an- da yüreklerinde, beyinlerinde çanlar çalıyor. Geceleri beklemek Aşk ateşlı. Ancak, buluşma olanağı sınııiı. Kent- ler ayn, ülkeler ayn, üstelik, ikisı de evli. O zaman mektuplar, mektuplar... Yedi yılda 700 mektup yazıyor Toscanini. New York'tan, Viya- na'dan, Londra'dan, Roma'dan, Paris'ten... Kon- ser yönetmek için nereye giderse, her konser ön- cesı ve sonrası el değmemiş duygularla... Hele de geceleri erotizm patlıyor satırlarında, öpüşler, birlesmeler, sanlmalar elle tutulur gibi, alev aiev yansıyor mektuplanna. Bunca coşku, bunca heyecana rağmen, Tosca- nini'yi frenleyen yine aynı geceler. Çünkü, Tosca- nini bu mektuplan yazabilmek için, kansının uyu- masını bekliyor. O, deli dolu, sağanak halinde duy- gularını aktarırken ya kansı uyanırsa?.. Aynca, kıskançlık!.. Aşktakı o vazgeçılmez, me- şum titremeler!.. Aşkt, kemıren, kemirdikçe insanı daha da çıldırtan kâbuslar!.. Ama, aşk zamant değil Toscanini 69, Adakendisindentamotuzyaşkü- çük, 39 yaşında. Ama, aşk bu. Ne yaş, ne ülke, ne evlilik tanıyor. Ne var kı zaman aşk zamanı değil!.. Zaman, kö- tü bir zaman. Sanat tarihine geçen bu aşkın yaşandığı yıllar 1930'lar. Yani, Avrupa'nın faşizm altında inlediği yıllar. Toscanini'nin halya'sında Mussolini, Ada'nın Almanya'sında Hitler iktidarda. Bir konser için Toscanini Bologna'ya gittiğinde, kara gömtekliler konserden önce ondan faşist par- tinin marsı Giovinezza'yı çalmasını istiyor. Tosca- nini bunu reddediyor. Toplumda destek arayan Mussolini, bu kez onu senatoya seçmek istiyor. Müzık ustası bunu da geri çevıriyor. Hitler, konser vermek üzere, onu Berlin'e davet ediyor. BerlinL Ada ordaL Işte, görüşmek için yeni bir fırsat!.. Hayır, Toscanini buna da "olmaz" diyor. Çünkü, Toscanini Hitler'den, Mussolinı'den, fa- şizmden nefret ediyor ve Italya'dan kaçıyor. Ya Ada?.. Ah, işte o fark, o anlaşılmaz destek. Ada, Hitler'e piyano resitali veriyori.. Ada, Hitler'in insanlığı kurtaracağına inanıyor. Mektuplar değişiyor. Aynı ateş, ama can evin- den vuran siyasi tartışmalar. Onulmaz görüş ayrı- lıkları. Araya dokuzyıl giriyor. Savaş sonrasında, 1946'da New York'ta yine bir konser öncesinde Toscanini, Ada'ya son bir mektup yazıyor. Hâlâaşk dolu, ama müthiş kırgın. Onun sevdiği kadının böylesine ya- nılması!.. Sahnenin merdivenlerini ağır ağır çıkarken, ce- binde yine de okşadığı mektup, kim bilir hangi yıl- dan!.. E-mail: ydogan@cumhuriyetcom.tr Faks:021251390 98 Sınır için yeni cözüm Irak'laikinci kapı formülü SERKANDEMÎKTAŞ, ANKARA - Türki- ye'nin, Kuzey Irak'ta Türkmenlere doğrudan ulaşmak amacıyla açıl- masını istediği ancak ABD'nin muhalefetine- deniyle gerçekleştire- mediği 2. sınır kapısı için "Suriye formülü" geliştirildi. Buna göre, üç ülkenin sınırlannın kesiştiği bölgenin Suri- ye topraklanna açılan kesimine yeni bir sınır kapısı açılacak ve bura- dan Irak'a ulaşüacak. Suriye Başbakanı Mu- hammed Mustafa Mi- ro'nun bu ay yapması beklenen Ankara ziyare- ti sırasında sınırkonusu ve Suriye'rrinTürkiye'ye yakrnKamışh bölgesin- de bulduğu doğalgazın ortak doğalgaz santralı- nın değerlendirihnesi gündeme gelecek. Bu doğalgazın, Gazi- antepvebölgesinde kul- lanıbnası üzerinde du- ruluyor. tkd ülkenin sınır üzerinde ortak doğalgaz santralı yaparak gazm değerlendirilmesi de gündemde. Irak Ticaret Bakanı MehdiSaffih, ge- çen hafta Ankara" ya yaptığı ziyaret sırasın- da, iki ülkenin uzlaşma- sına ve kendilerinin her türlü altyapı çahşması- nı tamamlamasrna kar- şın sınır kapısının açı- lamamasından duyduk- lan rahatsızhğı Başba- kan BülentEcevit e ilet- mişti. Salih'in temasla- n sırasında üç ülke ara- sındabazı projelerinya- şama geçiritaıesi gün- deme gelmişti. Irak'la açüamayansınır kapısı- nın Suriye'yle açüması da üçlü işbirliğinin bir arayışı olarak değerlen- diriliyor. Türkiye ile tak arasın- daki tek sınırkapısı, Irak Kürdistan Demokratik Partisrnin denetiminde- ki bölgede bulunan Ha- bur kapısı. Türkiye, Me- sud Barzaniyönetimini by-pass etmek ve Ku- zey Irak'taki Türkmen- lere doğrudan açılacak ikincibirsınırkapısı için Bağdat'la anlaşmıştı. Ama ABD'nin muhale- feti nedeniyle kapı açı- lamamıştı. Türkiye, yeni formül- le, kapıyı Suriye ile aç- mak istiyoT. Üç ülkenin sınınnın kesiştiği böl- gede açılacaksınırkapı- sından döşenecek yol- lann Suriye ile Irak ara- sındaki me\xut srnırka- pılannaulaştınlması he- defleniyor. Böylece Tür- kiye, Irak'takiTürkmen- lere Suriye üzerinden ulaşacak.