Katalog

1CEYLÜL2001 SALI CUMHURİYET SAYFA SAVAŞ KORKUSU Cöc kervanına Taleban da katıldı Afganlar sınırda sıkışıp kaldı Dış Haberler Ser\isi - ABD'nin saldınsından ka- çan Afgan halkı akın akın evlerini terk ederken Pa- kistan'uı smınnı kapatma- sıyla birlikte on binlerce kişi sınırda mahsur kaldı. Görgü tanıklannın ifade- sine göre, ABD'nin saldın düzenleyeceği yönündeki beklentilerin artması üze- rine Taleban yetküilerinin de başkent Kâbil 'den kaçmaya başladıklan belirtihyor. Afganlar, Kâbil de dahil olmak üzere tüm büyûk şe- hirleri hızla terk ediyor. Birleşmiş Milletler Mül- teci Yüksek Komiserli- ği'nin (UNHCR) verdiği bilgilere göre, on binlerce Afgan, sığınmacı olarak ülke dışına çıkmış durum- da. 4 bin sığınmacının lran'a geçmeyi başardığı belirtiliyor. Ancakülkenin tüm komşulannın sınırla- nnı kapatmastnın ardından sınırlara akan on binlerce kışi ise çaresiz kaldı. BM yetkilileri sınırda bekleyen Afganlann, te- mel ihtiyaçlannın dahi kar- şılanamayacağı konusunda endişe taşıyorlar. 100 bin kişi ayrıldı Taleban'ın kalesı olarak bilinen Kandahar'dan da son bir haftada, nüfusunun yanya yakını anlamına ge- len 100 bin kişınin aynldı- ğı bildiriliyor. Görgü tanıklan, Taleban yetkilileri ve ailelerinin de kentten ayrılarak kırsal alanlara yöneldiklennin görüldüğünü, ancak bunu Taleban yönetiminin lide- ri Molla Muhammed Ömer'in talimatı doğrultu- sunda yapıp yapmadıklan- nın bilinmedığini söyledi- ler. Kaçanlann çoğunluk- la genç komutanlar ve yet- kililer olduğu belirtiliyor. MÜLTECt DALGASI - ABD'nin saldın olasıhğının yaklaşrnası üzerine, eşyalannı toplayan Afganlar yoUara döküldü. CMası bir saldınnın, ülkede yaşanan insani felakerin bovutiannı artürmasından endişe edfliyor. (Fotoğraf: AP) ABD ordusu dünyanın dörtbiryanında hareketegeçerken bölgedekihaurlıklaryoğunlaştı Savaş gemileri demir ahyorEhş Haberier Servisi - ABD'nin dünyanın çe- şitli bölgelerinde bulunan savaş gemileri böl- geye doğru yola çıkarken askeri birlikler de sal- dınya hazırlanarak savaş düzenine geçiriliyor. \Vashington Post gazetesi, Iran Körfezi ya- kınında bulunan bir ABD uçak gemisinin ope- rasyona hazırlık için harekete geçirildiğini du- yururken. USS Carl Vinson adlı gemide per- sonelin elektronik posta iletişiminin kesildi- ğini ve bunun saldın hazırlığı işareti olduğu- nu vurguladı. Gazete, Pentagon'un özel bir- liklere de her an konuşlanma ve savaşa hazır olma emri verdiğini bildirdi. ABD donanmasımn web sitesinde gemile- rin konumunu gösteren sayfanın iptal edildi- ği ve bunun son gelişmelerin ardından ortaya çıkan askeri güvenlik ihtiyacı nedeniyle ya- • ABD çeşitli bölgelerde bulunan savaş gemilerini bölgeye doğru sevk etmeye başladı. Bangladeş'ten de hava sahasını, havaalanlannı ve limanlannı kendi güçlerine açmasını istedi. Pakistan ordusu alarm durumuna geçirildi. • pıldığının açıklandığı bildiriliyor Diğer yandan Japonya'da bulunan ABD sa- vaş gemisi USS Vincennes ile destroyeri USS Curtis Wilbur'un da yerlerinden aynldığı be- lirtiliyor. Gemilerin rotası hakkında açıklama yapılmazken ABD 7. Filosu sözcülerinden ChuckBelL, gemilerin dün sabah başkent Tok- yo'nun 45 kilometre güneybatısındaki Yoko- suka'daki üslerinden aynldıklarını söyledi. USS Kitty Hawk adlı uçak gemisinin de cu- ma günü Japonya'dan aynlmasının bekJendi- ği bildiriliyor. Bölgede lojistik destek sağlama konusun- da da hazırhklannı yoğunlaştıran ABD'nin, Bangladeş'ten hava sahasını, havaalanlannı ve limanlannı kendi güçlerine açmasını iste- diği bildirildi. Bangladeş yönetiminin talebi değerlendirdiği, ancak ABD'ye henüz bir ya- nıt verilmediği belirtiliyor. Özbekistan Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yaparak ABD'nin bölgedeki operasyonlann- da Özbek hava sahasını kullanabileceğini du- ENÎ KORKU Ladin'de kimyasal silah var • ABD'de medyanın verdiği haberlere göre, uydu fotoğraflanndan, teröristlerin Afganistan'ın doğusunda hayvanlar üzerinde kimyasal silahlarla deney yaptıklan anlaşılıyor. WASHINGTON(AA)- Suudi asıllı terörist Usame bin Ladin'e bağlı militanlann, bu kez büyük Amerikan kentlerine kitle imha sılahlanyla saldın düzenleyebilecekleri öne sürülüyor. Amerikan istihbarat birimlerine ulaşan bilgilerde, bin Ladin'e bağlı teröristlerin özellikle kimyasal silah elde ettikleri belirtiliyor. ABD'de medyanın verdiği haberlere göre, uyduyla elde edilen fotoğraflardan, 'terönstlerin Afganistan'ın doğusunda hayvanlar üzennde kimyasal silahlarla deney yaptıklan anlaşılıyor. Bu fotoğraflarda, bmlerce hay\anın deneyler sırasında öldüğü görülüyor. ABD'nin Afnka'daki iki büyûkelçıliğine üç yıl önce dûzenlenen kanlı saldınlann ardından hazırlanan resmi rapcrlarda da Bin Ladin'in adamlannın son yıllarda kimyasal silahlann yaru sıranûkleer silah parçalan elde etmek için çaba gösterdiklerine işaret edilıyor. Kimyasal silahlarla dÜKnlenebilecek salanlarda onbınlerce sivün ölmesinden endişe ediliyor. GÜVENLİK ÖNLEMİ - ABD'de dûzenlenen korkunç terör sakhnsımn ardından New York halkı yavaş yavaş normal hayatma dönüyor. Sokaldarda ise olası saldınlara karşı geniş güvenlik önlemleri alan askerler dikkat çeldyor. (Fotoğraf: REUTERS) Pakistan heyeti, ABD'nin Suudi teröristin teslim edilmesi talebini iletti Son kararı ııleıııa verecek Dış Haberier Servisi - ABD'nin Afganistan'da bulunan Usame bin Ladin'i ele geçirmeye dönük planlanna destek vereceğini bildiren Pakistan, bu yöndeki ilk somut adımı dün attı. Pakistanh yetkililerden oluşan bir heyet, Taleban yönetimini "Usame bin Ladin'i teslim etmeye ikna etmek amacryla" Afganistan'ın güneyindeki Kahdahar kentine giderek burada görüşmeler yaptı. Gizli servis başkan yardımcısı Tuğgeneral Faiz Gilani başkanlığındaki heyetle, Taleban'ın Dışişleri Bakanı Vekil Ahmed Mütevekkil ve Taleban lideri Molla Muhammed Ömer yapılan görüşmelerin ilk gününde bir sonuç almamazken Pakistan heyeti, bu ülkedeki ziyaretini 1 gün daha uzattı. Molla ömer, görüşmelerin ardından, bugün ülkenin önde gelen dini liderlerinin katılacağı bir toplantı • Pakistan gizli servis başkan yardımcısının liderliğindeki heyet, Taleban'ı ilk gün ikna edemedi. Görüşmeler bugün de sürecek. düzenleneceğini ve toplantıda Bin Ladin kriziyle ilgili karar alınacağmı açıkladı. Taleban yanlısı Şeriat'ın Sesi radyosuna göre, Molla Ömer Pakistan heyetiyle yaptığı görüşmede, bugünkü toplantıya önde gelen 20 dini liderin katılacağını söyledi. Taleban lideri, "Kâbil'de her bölgeden ulema toplanü yapacak ve son olaylarla ilgili bir karar alacaklar" Pakistan heyetiyle Taleban lideri arasında yapılan.görüşmenin aynntılan açıklanmazken, Pakistan askeri yönetiminin lideri Pervez Müşerrefin sözcüsü Raşid Kureşi, "Heyet, Devlet Başkanı Müşerrefin Afgan yönetimine, VVashington ve New York'ta olanlardan sonra uluslararası toplumun ve ABD'nin kaygılarına yanıt vermesi gerektiğini kuvvetle vurgulayan mesajını iletti" diye konuştu. Sözcü Kureşi, Pakistan istihbarat servisi şefi başkanlığındaki heyetin halen Afganistan'ın neresinde olduğunu bilmediğini kaydetti. Taleban sözcüsü Abdûl Hai Mutamaen ise, yaptığı açıklamada, görüşmelerden umutlu olunduğunu söyledi. Pakistan: Taleban yönetimi düser Pakistan Dışişleri Bakanı Abdul Sattar, Reuters'e yaptığı açıklamada, Bin Ladin'in teslimi konusunda Taleban'ın hızlı hareket etmemesinin, Afganistan'da bir hükümet değişikliğini ciddi bir olasılık haline getireceğini kaydetti. yurdu. Daha önce ABD'ye hava sahasını aç- maya hazır olmadığını söylemiş olan Tacikis- tan da hava sahasını açacağını bildirdi. Taci- kistan Silahlı Kuvvetleri, Taleban güçlerinin Tacik sınınndaki Afgan muhalefetine saldın düzenleyeceği yolundaki istihbarat üzerine alarma geçti. Gürcistan da ABD'nin olası mi- sillemesine destek vereceğini açıkladı. Gür- cistan Savunma Bakanlığı, terorizme karşı bir operasyonda kullanılmak ûzere ülkesinin üs- lerini ve havaalanlannı uluslararası toplumun hizmetine sunmaya hazır olduğunu bildirdi. Takban'm Scud'lan Pakistan sınınnda Pakistan Savunma Bakanlığı'ndan bir yetki- li, dün ordunun alarma geçirildiğini duyurur- ken Islamabad dün Afganistan sınınnı kapattı. Ordunun alarma geçinlme- siyle ilgili olarak adının açık- lanmasını istemeyen bir yet- kili, u Bu basit bir alarmdır. GarnizoaJarda müsaitdurum- da buhman kuvveder,olası ge- tişmder perspektifinde alarma geçirihniştir T ' dedi. Pakistan ordusu, Afganis- tan'ın sınıra 20 bin ile 25 bin arasında asker yerleştirdiği- ni ileri sürerken, askeri yet- kililer, Pakistan sının yakı- nında Taleban'a ait Rus Scud fuzelerinin bulunduğunube- lirttiler. Bir ordu yetkilisi, Pakis- tan'ın da Afganistan sınınna askeri birlikler konuşlandır- dığıru bildirdi. Pakistan ile Afganistan arasındaki sınır- da bulunan gazeteciler, sınır kontrollerinin çok sıkılaştı- nldığını ve ağır silahlann sı- nıra konuşlandınldıgını kay- dettiler. Islamabad daha ön- ce "Afganistan smınnı ka- patnğT yönündeki haberle- ri yalanlamıştı ancak dün sı- nır kapatıldı. Taleban yönetimi, dün aldı- ğı bir kararla hava sahasını ka- patırken, yapılan açıklamada "Muhtemel ABD saldınla- nna karşı güvenlik gerekçe- siyle aldığunız önkmler çer- çevesinde artık Afgan uçuş sahasunn tehlikeli olduğu- nu bildiriyoruz" denildi. Çin sınınnı kapattı Çin, olası bir ABD müda- halesiyle birükte ortaya çıka- cak sığınma taleplerine yö- nelik önlem olarak Pakistan ile olan sınınnı kapattığını duyurdu. Sınınn, ABD'deki saldınlann hemen ardından tamamen kapatıknış olduğu, ancak 2 gün sonra yalnızca Pakistan'a gjdiş yönünde açık tutulmaya başlandığı belir- tiliyor. Hindistan sınır muhafizla- n da Pakistan'dan gelecek "kaçak"lara karşı alarm du- rumuna geçirildi. Hindistan yetkilileri bu önlemi, Pakis- tan'ın ABD'nin baskılan üze- rine kendi ülkesinde bulu- nan Islamcı militanlann eği- tim kamplannı kapayacağı haberleri üzerine aldıklannı bildirdiler. SAYDAM YALÇIN DOGAN Hep Arap İsimler, Dikkat Çekiciı Ağır silahlar, şaka değil, te2gâhlara düşmüş, so- kaklarda satılıyor. Insanlann ayağına giyecek doniı yok, ama bellerinde silahı var!.. Kentdeseniz, kent değil!.. Binayerine, çadırpa- nayın. Pislik diz boyu. Mikrop kaynıyor her taraf. Çocuklar lağım sulanyla oynuyor. Kadın-erkek, her- kes çamurlara kanşıyor. Elektrik, su ve benzeri olâ- ğan ihtiyaçlar ya da sıradan bir alryapı, burası için lüks ötesi!.. Dünyanın en sefil bölgelerinden bin. SoS- yal göstergeler (okuma, yazma, sağlık vs.) açısın~ dan, dünyanın yine en geri basamaklannda. Gö- çebe yaşamı, kabile ilkeleri egemen. Bunlar£ vahşi doğa koşullannı da eklemek gerek. > Afganistan'daki insanlık dışı bu düzen, bu gej- rilik nedeniyle, iktidan ellerinde tutanlar, istedikleri gibi at koşturuyor. Mezhep kavgalan, kabile savaş|- lan siyasal içerikten bile uzak, dense yeridir!.. < Ihate ve uyuşturucu [ Buna rağmen, Taliban yönetimi bu parayı nerer den buluyor?.. Dünyayı yerinden oynatan terörü nasıl yönetiyor?.. Sözüm ona, Rabbanidevlet başkanı. Ancak, yö;- netim dini lider Molla Ömer'in elinde. Bin Ladin aynı zamanda, Molla ömer'in damadı. Taliban lideL ri Molla Ömer Sünni. Afganistan'daki iktidar çekiş^ mesinin altında Sünni- Şii çekişmesi yatıyor. Rar> bani Şii Dolayısıyla, teröre dayalı politika izleyefi Taliban, tam anlamıyla radikal bir Sünni hareket 90'lann başında Amerika, Pakistan, Suudi Ara- bistan ve Birteşik Arap EmJrlikJeri desteğinde, kdr münizme karşı güçlendiriliyor. Para da, buradart. Örneğin, Bin Ladin'i güçlendirmek için, Ortador ğu'nun en büyük ihaleleri, Bin Ladin'e, bizzat Ame^- rika ve Suudiler tarafından veriliyor. ; Ikinci büyük gelir kaynağı haşhaş. Müthiş bir uyuşturucu üretimi ve trafiği var. Taliban'a, dolayt yoldan, uyuşturucu tüketicisi olarak, kaynak saği- layan yine Bat'nın kendisiL ; Onca sefalete rağmen, Taliban'ın, bu paralariâ nükleer silaha dahi, sahip olduğu iddialan hayt yaygın. ^ Eski dost, şimdi amansız düşman i Taliban gerilla savaşçısı. Afganistan, doğal koşulf lar açısından, Vıetnam'dan beter. Yani, Amerika buraya girerse, Ikinci Vietnam çıkmazını yaşama 1 sı işten değil. Dolayısıyla, fiilen asken ışgal değil ama tepeden inme füzelere güveniyor. • Amerika, ektiğini biçiyor. Kendi eliyle yarattığı caî- navar Taliban, bugün en büyük düşmanı. VurmaR için, her türiü propagandayı kullanıyor. Teröre aci kanşanlar listesinde, sadece Arap asıllı isimler açık j lanıyor. Insanı rahatsız eden bir özen!.. Oysa, muh-t temel ki, teröre yardım eden Amerikalı ve Avrupaj lıtar da var. Ama onlardan tek isim bile açıklanmn yorL ! Başka bir ilginç tez var. Gerçi, tezlerin ardl arka+ sı kesilmiyor, ama teröre yardım ettiği öne sürületi bir grup da, bilgisayarcılar!.. Nasıl ki, bir tarihte; savaşlann arkastnda silah tüccartannı bulmak mümkün iken şimdi de, çağımıza uygun olarak, bil-f gisayarcılan işaret edenler eksik değil. ı Bilgisayar demek, güvenlik demek. Dünyaya ye| ni birgüvenlik ağı, tam 300 milyar dolar olarak he-> saplanıyor. Terörün, yeni güvenlik ağıyla denette^ nebileceği, bunun yolunun da, bilgisayardan geç-- tiği tezi!.. • Tezlerin sonu gelmez, ancak laf bitiyor. Füze ses-- leri artık çok yakın. i E-mail: [email protected] ; Faks:0212 513 90 98 > iki general öldü Çeçenler, Rus | helikopterini vurdu! DışHaberierServisi- Çeçen gerillalann dün Grozni'de bir Rus as- keri helikopterini dü- şürdükleri ve ikisi gene- ral 13 Rus askerinin öl- düğü bildirildi. Interfaks ajansının bildirdiğine göre Rus komuta kademesindeki kaynaklar, helikopter- de bulunan askerler ara- sında iki generalin bu- lunduğunu söylerken generallerin kimliği ve diğer askerlerin rütbele- ri hakkında aynntı veril- medi. Çeçen gerilla ko- mutanı ŞamflBasayev'e yakınlığıyla bilinen Çe- çen güçlerin sözcüsü Movladi Udugov, "bir- Uklerinin, dün sabah Gudermes'egirdiğini ve bir Rus askerikarargâ- hmı ele geçirdiklerini" kaydetti. Karargâhı ko- ruyan askerlerin bina- nınkilerinde saklandık- lanru belirten Udugov, kentte çatışmalann sür- düğünü söyledi. Rus RIA ajansı, 400 kişilik bir Çeçen gru- bunun Gudermes'e sal- dırdığını duyurmuş. Kremlin' in Çeçenistan sözcüsü Sergey Yastr- jembski ve Genelkur- may Başkanlığı haberi yalanlamıştı.Çeçenis- tan'ın Rusya tarafindan tanınmayan Devlet Baş- kanı Aslan Mashadov! da, 400 kişilik Çeçert savaşçının Gudermes'a düzenlediği saldındaj kentin kontrolünü ele 1 geçirdiklerinı bildirmiş-\ ti. Mashadov, AFP'ye] telefonla yaptığı açıkla-1 mada, Çeçenistan'ın! ikinci büyük kenti olan| Gudermes'ın kontrolü-: nün tamamen ellerinde; olduğunu söylemişti. '• Kentin polis kaynak-; lannın înterfaks'a ver-] dikleri bilgiye göre, Çe-. çen güçler, hükümet bi-: , nalannı, Rus birlikleri-' nin karakollannı ve po-| lis merkezlerini ateşe; tuttular. Başkent Groz-', ni'deki yıkım dolayısıy-| la hükümet binalannın! büyük bölümü Guder-J mes'te bulunuyor. i Rus istihbarat servi-, si FSB tarafından \taıJ Tass'a yapılan açıkla- mada ise birkaç yüz Çe-1 çen savaşçının RusyaJ fçişleri Bakanlığı'naı bağlı birliklerin mevzi-] lerine saldırdıklan ve| saldmda Rus polisin-' den bir kişinin öldüğü,', birkaç kişinin de yara-' landığı belirtildi. Ha-i berde, FSB'nin kenttej şiddetli çatışmalann; çıktığını belirttiği kay- : dedildi. j