Katalog

SAYFA CUMHURtYET 12 MAYIS 2001 CUMARTESİ 14 KULTUR kultur(g cumhuriyet.com.tr Beyond Skin aibümünün kapak resmi. Marjinal yorumlarUluslararası müzik pazarlanndaki 'mar- jinal' çahşmalan ve etnik yenilikleri yakın- dan izlemeye çahşan Equinox şirketi, bu kez de 19 Mayıs tarihinde tstanbui'da ça- lacak DJ âleminin en yetenekli isimleri arasında gösterilecek John Digweed'in Los AngeJes adlı çift CD'Hk albümüyle NHM Sanvfaney' in BeyondSkin adlı yapıtını ithal etti. Sinead O'Connor, Shara Nelson gibi isimlere besteler yazan, aralannda Nike'm da olduğu bazı reklam filmleri için de mö- zikler üreten, bu arada Mandalay, Khaled gibi isimler için de remkler yapan Sawh- ney, son dönemde solo işleriyle de dikkat çekmeye başladı. Beyond Skin, Savvhney'nin 1999 tarih- li solo albümü. Eleştirmenlerce, biraz ka- nşık olsa da Beyond Skin'de şöyle tanım- lanıyor ürettiğı müzik: u FlaınenkonunHint kökenkrini arayan, bunlan yayh çalgüar- la, klasik HintKuawwaH şarkı teknilderiy- le,lnhıcasözlerieharmanlavTp,drum&bass ve caz break ritmJerine dönüştüren bir so- UDtL." Okul arkadaşı James Taytor'ın turnele- rine katılarak müzik piyasasında tanınan, Jazzstones ve Tihai Ttio gruplannı kuran, ilk albümü Spirit Dance'i 1993 yıhndaya- yımladı. Daha sonra 1995'te Migrational- bümünü, biryıl sonra "DfcptedngTnePri- est" albümlerini çıkaran müzik adamı, al- teraatif işler arayanlar için bire bir... Yansımalar grubunun S. Asaduryan'la ortak projesi Vuslat piyasada Düdülde gelen dosthıkYaptıklan deneysel çalışmalarla müzik pazannda farklı bir kulvar açan Yansımalar gru- bu(BirolVayla,A.Şe- nol FiBz). bu kez Erme- ni düdükçü Suren Asa- duryan'la Vuslat adlı ortak bir albüm yayım- ladı. Vuslat, Anadolu ve Er- menistan'da söylenen or- tak tattaki geleneksel ez- gilerin bir arada yorum- lanmasından oluşan, son derece sıcak bir enstrü- mantal yapıt. Yansımalar'dan Birol Yayla, Vuslat'ın ilginç ha- zırlık öyküsünü şöyle anlatıyor: "tki yıl önce radyo dinlerken duduk (Dü- düğü, uluslararası alanda tanınan is- miyle duduk şekünde kullanıyoriar) çalan bir Ermeni sanatçuun albüm- İerimizden çoketkilendiğini ve bizim- leçahşmakistediğini duyduk. ŞenoTa, bu kişiyi stüdyoya davet edip konuşa- üm dedim. Ermenistandan geien bi- rinin müziğimize ilgi duyması mera- kımıçekmişti. Sun'n^'klLtaııışnk.İs- tanbul seyahatlerinde albümlerimizi almış. Stüdyoda konuştuk, çaldık, sohbet ettik. Kınk bir Türkçesi var- dı; buraya gidipgeiirken öğrenmiş.Son derece naif, hoş bir insan. Sovyetler döneminde Ermenistan'da aranan müzisyenlenlenmiş. Yîne o gece Ser- zeniş albümümüzdeki Ares adh par- çanuı kaydında duduk' çaldıSuren." - Vuslat projesi nasıl gelişti? BtROL YAYLA - Suren bizimle bir albüm yapmak istediğini söyle- di; kabul ettik. Çıkan sonuç tam an- lamıyla bir Suren Asaduryan-Yan- sımalar ortak projesi oldu. Ona ne- leri bizimle beraber çalmak istediği- ni sorduk. Bana birtakım parçalan mı- nldandı, çaldı. Ben bunlan notaya aldım, formlannı belirledik. Önce altı parça yaptık, sonra devamı gel- dı. Uç tane de bizden parça koyduk; Cumhur Canbazoğlu IMUZIK • Yansımalar'la Ermeni düdükçü Asaduryan'ın Kalan Müzik etiketiyle yayımlanan albümleri Vuslat, Anadolu ve Ermenistan'da söylenen aynı tattaki geleneksel ezgilerin bir arada yorumlanmasından oluşan, son derece sıcak bir enstrümantal yapıt. amacımız birbirine çok yakın bu kül- türlerin ne derece benzer olduğunu göstermekti. Birlikte dınlenildiği za- man ınsanlann müziğin ortak dılini hissetmelerini istedik. Albümün büyük bölümü Ermeni müziği; hatta üçüncü sıraya koydu- ğumuz Yüce Dağlar'ın başındakı dü- dükle çalınmış uzun intro bir Erme- ni operasından alınmış bölüm. Bu projeden çok şeyler öğrendik. Kısmen o müziğin bizi sürüklediği bir yöne, açılıma gittik. Ne kadar yakın oldu- ğumuzu ve aynlıklann çok yapay kaldığını anladık. - Asaduryan bundan böyle Yansı- malar'la her ortamda çalacak mı? YAYLA- Yansımalar'a kahlmaya- cak Suren; ama bu albümle ilgili kon- serler planlıyoruz. Vuslat, Yansıma- lar'dan tamamen farklı bir proje. - Yansunalar'ın sırada hangi pro- jeleri var? YAYLA- Bugüne kadar Yansıma- lar adıyla yaptığımız işleri bir oda or- kestrasıyla çalmak, bunlan albüm ve konserler dizisi olarak değerlendır- meyi planlıyoruz. Bir Rus orkestra- sı olma olasılığı var. Televızyondaki Performans adlı programımızda bunun denemesini yapmıştık. Ikincisı de Bezmara gru- bunda ürettığımiz işler dahil olmak üzere geleneksel müzikte oluşturdu- ğumuz birikimi çok farklı sound'la, büyük bir perküsyon grubu ve elekt- ronik enstrümanlarla değerlendırece- ğız. Bir de Istanbul Uluslararası Müzik Festivali'nde Yansımalar olarak Ma- hur albümündeki projemizi, yani kla- sik Türk müziği sazlanyla Osman- lı'nm son dönemiyle Cumhuriyet'in ilk yıllanndan oluşturduğumuz re- pertuvan çalacağız. Grubun on parçalık yeni albümü Amnesiac, 4 Hazâran'da piyasaya çıkoyor. Radiohead devam albümü yaptı1997 yazında çıkardıklan üçüncü al- bümleri OK Computer'la bir anda tüm zamanlann en iyi gruplan arasına so- kulan Radiohead'in dördüncü çalış- ması Kid A daha vitrinlerden inmeden yeni albümleri Amnesiac4 Haziran'da tüm dünyada satışa çıkıyor. Yılbaşından bu yana, Thom York (vokal). Jonathan Greenwood (klav- ye) ile kardeşi Colin Greenwood fbass), Philip Selvay (davul). Edward O'Bri- en'dan (gitar) oluşan Radiohead'in, Amnesiac'ın soundunu daha ticari bir çizgiye oturtacağı dedikodulanyla çal- kalanıyordu pıyasa. Ancak albümü internette müziksever- lere sunduklannda, soundun hiç değiş- mediği, yeni yapıta rahatlıkla 'Kid B' de denilebileceği anlaşıldı. Daha sonra yaptıklan açıklamada, iki yıl stüdyoya kapandıktan sonra es- ki bılgisayarlar. drum'n'bass ve eski klavyelerle sürekli deneyerek Kid A için besteledikleri 40 parçadan ikinci bir seçime gıderek Amnesiac'ı yarat- tıklannı belirttiler. Amnesiac'ın, karanlık. melankolik ve daha kanşık yapısıyla tam bir avan- gard adım denilebilecek Kid A'dan tek farkı gıtar bölümlerinin sayısının art- ması. Biraz daha dikkatli dinlendiğin- de, elektronik başta olmak üzere hip hop, caz, hatta big band soundundan da ör- neklere rastlamak olası. Aynca yaylı- lann varlığı orkestrasyonlarda klasik tut- kunlarına da sürprizler ıçeriyor. Grubun ınternet sitesindeki tepkile- re bakılırsa en fazla ilgi çeken parça You And Whose Army. Blair'in politikala- nna karşı yazıldığı iddia edilen bu bal- lad için grubun açıklaması ilginç: "Po- litikaya karşıyız; zaten müzik politika- dan ve Blair'den daha önemli bir konu bizim için." Citaristin yeni albümünde ustalar bir araya geldi Her şey Scofield için Her türlü müziğe açık tavnyla ve bunlan caz potasında ustalıkla bir araya getirmesiyle, gitannı kapıp sürekli değişik formasyonlarda çalmak amacıyla bol seyahat etmesiyle ünlü John Scofield. yeni albümü Works For Me için yine dostlanndan yardım almış. Kenny Garrett (saksofon), Christian McBride (bass), geçen hafta ölen Billy Higgins (davul) ve son dönemin en aranan ısimlerinden Brad Mehldau'yla (piyano) albümün kayıtlarında bir araya gelen Scofield yine deneysel. araştırmacı ve armonik olarak çok zengin bir yapıt üretmiş... 50'lik Scofield'in kaleminden çıkmış 11 parçada (Freepic'de beşlınin doğaçlamasından yaratılmış) ilk dikkat çeken özellik, kayıtlardaki işbirliği ve uyumun üst seviyede olması. Şu anda "jazzy" sahnesinde Bill Frisell ve Pat Metheny ile caza en yakın işler üreten Scofield'in gitanyla başrolün hakkını layıkınca verdiği Works For Me, bizce son dönemin en iyi yorumlanndan biri. Kansı için yazdığı Mrs. Scofield VValtz, Some Do I Crazy ve I'11 Catch You'daki çalmalar ve doğaçlamalar müzikseverlere büyük keyif verecektir. ün parlak kariyerinden Seksenlerin başında Generation X grubuyla Ingiliz punk camiasın- da önemli işler yap- tıktan sonra ekibin dağılmasıyla bavu- la bir dolu haç, deri pantolon ve garip ak- sesuvar tıkıştırıp ABD'ye gitmişti Billy Idol. Daha ilk gece bır- çok yerde Dancıng With Myself adlı parçalannın çalın- dığını görünce doğru zamanda ye- ni kıtaya geldiğini anlamıştı. Ardından Rebel Yell adlı ilk so- lo albümüyle tam anlamıyla Ame- rika'da patlama yapmıştı Idol. Bu başanda büyük pay, piyasa cam- bazı yapımcı Keith Forsey'dey- di. Idol için şöyle bir çizgi ta- sarlamıştı yapımcısı: Parçalar. deneysel ama dans edilebilir olacak; vahşilik, karannda tu- tulurken ateşli sözlerle müzik desteklenecek. Görüntü ola- rak da boyundaki haç sayısı art- tınlacak, üst dudak sürekli titreye- cek ve saçlar daha da yukan doğ- ru sivriltilecek. Bir de videoklip- lere sığınarak şöhretlerini koru- maya çahşan 'kartondan yıldızlar'dan farklı olmak için bol konserler verile- rek insanlara müzikal yetenek aktanlacak. Işte tüm bu hedefler harfiyen gerçekleşti ve Billy Idol, kısa sürede müzik markette vitrinin en ön sıralanna yerleşti, uzun yıllar az ama öz ça- lışmalarla ününü korumayı ba- şardı... llginçtır: Idol'ün bu par- lak kariyerini özetleyen topla- ması bugüne dek yayımlan- mamıştı ve sonunda EMI- Kent, 'Greatest Hits' adlı bir albümde Idol'ün aşa- ğı yukan tüm klasikleri- ni bir araya getirdi. Idol'ün 'Greatest Hits'i,birikieksıkdı- şında, White Wed- ding, Eyes Without A Face, Rebel Yell, Catch My Fall, Hot in The City gibi bu kariyerin dev adımlannı ve sanat- çının The Doors (yön: Oliver Sto- ne) filmi için yazdığı L.A. Wo- man bestesinı içeren zengin bir yorum. Batı'da 'coverlar'ın müziğe neler getirip götürdüğü tartışıhyor Kalite, yorumcunun insafina kaldı BeaÖes'm Yesterday'ien sevflen cover parça. Gangsta's Paradise adlı parçay- la aylarca listelerde kalan 'şans- hrapçUerden' CooBonun. kısa süre önce verdiği bir demecin ar- dından 'cover' parçalarla ilgili geniş tartışma başladı Batılı mü- zik çevrelerinde. StevieVVonder'ın klasiği Pastime Paradise'ın üze- rine inşa ettiği cover parçayla şöh- ret olan Coolio, Wonder'dan söz ederken "Onun khn olduğunu bi- liyorum, ama sanatçı Idşiliği ve çizgisi umurumda bile değil". de- yince kıyamet koptu ve yapıtı ya- zan ya da ilk tanıtanla, daha son- ra yeniden kullanan arasındaki tinsel ve fiziksel farklann beste- yi ne derece etkilediği bir kez da- ha gündeme getirilip sorgulan- maya başlandı. Bir besteyi yeniden yorumla- mak anlamına gelen 'cover'ın. müzikteki estetik arayışının en önemli kaynağı olduğunu ve des- teklenmesi gerektiğini iddia eden- lerle diğer taraftaki 'klasikçiler' arasında gazete ve dergı köşele- rindeki atışmalar çok ilginç de- ğerlendirmelerle sürüyor. Ancak her iki tarafin uzlaştığı ortak noktalar da var. örneğin pa- zann bol parça talep etmesi so- nucu 'cover'lann kalitesinde bü- yük düşüşler yaşandığmda iki ta- raf da fikir birliği içinde. Aynca iyi ambalajlı cover'lann hiçbir yenilik endişesi taşunadan üretil- diğini, albümlerdeki delikleri ka- patmak için adeta tıpa işlevi gör- düklerini söyleyenlerin sayısı da fazla. Bizde ise bu konuda yük- sek sesle dile getirilmiş bir pro- testo yok; cover'lar hâlâ fikır ve yaratı krizini önleyen en önemli kaynak. Klasikler, kalitesizliği de bir derece önleyebildiğinden birçok ısmın hâlâ en büyük favo- risi. Meraklısına bir not daha; Ital- yan Repubblica gazetesinin araş- tırmasma göre, dünya çapuıda en fazla cover'ı üretilen iki parçanın My Way ve Beatles'ın Yester- day'i olduğu saptanmış. C O R Ü Ş İ E N L D M AK Cumhupiyetle Mozant Bu yazımın başlığı neden sevgili gazete- miz Cumhuriyet ile Müzik Tarihi'nin ölüm- süz bestecilennden Mozart'ı içeriyor? Şöy- le ki, evrensel - çoksesli müzik dünyasının klasik bestecilennden Wolfgang Amade- us Mozart (1756-1791) ile, Türkıye Cum- huriyeti'nin Atatürk yolunda aydınlık gaze- tesi Curnhuriyef'm yan yana bir niteliği ve içeriği var. Ben de müzik dünyasına çocuk yaşta gindiğim yetmış yıl kadar öncesinden ve Cumhunyet gazetesinde yazmaya baş- ladığım 1952 yılından günümüze, hep bü- yüğümüz, ustamtz, ölümsüz Nadir Nadi'nin Mozart'a olan tutkusundan etkılenmiş ve müzik yeteneğımı ve bilgımı onun eşlığınde geliştırmiş oldum. Bu nedenle "Cumhuriyet ve Mozart" bıri düşünce, dünya görüşu ve basın hayatında; dığen ıse evrensel, çokses- li müzik alanında iki eşdeğer simge olarak yaşıyoriar... Galatasaray L/ses/'ne 1928-1929 döne- minde, doğduğum kent izmir'den beni ai- lemin İstanbul'a getirerek "yatılı öğrenci" olarak bıraktıklan yıllarda Nadır Nadi adı, Galatasaray'da öğretmen olarak bir sembol- dü.. Ben, yedi yaşımda başladığım o yıl eği- timinde, yıl ortasına kadar eski alfabeyi, son- ra yeni Latin alfabesıni öğrenmek durumu- nu yaşamış bir oğrenci idim... Müzik eğiti- miniistanbul Belediye Konservatuvan, son- ra Paris'te "Ecole Normale De Musique"te tamamlamıştım. Basın mesleğindeyazarve sanat eleştırmenı olarak, 1952 yılından bu yana Cumhunyet gazetesı benım doğduğum yer, yuvam sayılır.. Şımdi "77. Kuruluş Yıl- dönümü "nü kutladığımız gazetemizde, tüm yaşamımın sonuna kadartaşıyacağım o ka- dar unutulmaz, değerlı, ilginç ve en önem- lisi "bana birşeyler önermiş, öğretmiş"ba- zı olaytar ve anılanm var kı? Birkaçı bana hep ders olmuştur! Örneğin, basın mesleğinin ert- şilmez yönetmenı, cıddı ve olumlu gazete- cılığın en bilınçlı savunucusu, Türk Tıyatro- su'nun usta yazartanndan bın olan, gönül- lerimizde yaşayan Cevat Fehmi Başkırt'un yönetimi zamanında şoyle bir olay başım- dan geçmıştı; o sıralarda "SanatÂlemınde" köşemizde sanat haberierı yazıyordum, bir gün Saray Sıneması'nda venlecek bir kon- serin haberinde başlama saati 18.30 yerine 18.00 yazmışım? Ertesı gun, Sayın Cevat Feh- mı Başkut "Sen ızleyıcileriyanm saat erken getıremezsin, bir daha yanlış yapma!" de- mişti. Işte o zamanın ciddi gazeteciliğı?! Sanat yaşamında bazı ödüller kazandım. Ama, benim için en değerlı bdul: Atatürk dü- şünürü, büyük insan, Mozart hayranı muzik adamı, ölümsüz Nadir Nadi'nin müzik eleş- tirmeni köşesıni, sonra bana bırakarak be- ni besteciliğimin yanı sıra, müzik eleştirme- ni olarak güçlendırmesıydi. Bu yolda sayın eşıBerin Nadi'yeşukranımıtekrariıyorum... '* Gazetemizin '77. Kuruluş Ytktönûfnü'nöe ' Ankara'da bulunduğum torende, arkadaş- lanmız Mustafa Balbay, Mehmet Açıktan ve Işık Kansu'nun gerek konuşma, gerek hazırianan belgesel, gerek etkinliği yönetim konulannda gösterdikleri emek ve başanyı alkışlanz. Ben de "60. Sanat V///"mın kut- lanması nedenıyle, Kultur Bakanı Sayın Is- temihan Talay'ın sunduğu ödülü hem Cum- hunyet yazan. hem bestecı olarak, "ikimut- luluğu" birden meslek arkadaşlanmla pay- laşmaktayım.. Devlet Opera ve Balesı sanat- çılanndan Funda Ateşoğlu, Bülent Ate- şoğlu, Şebnem Algın, Omer Yılmaz ve Figen Serbest'ın "Mozart Konserı" etkıle- yıci idi... İnsan sevdiklerini kollanyla kucaklar. Be- nim deyaşamımda sağ kolumda müzik, sol kolumda Cumhunyet gazetesi var... Yerli popta Haluk Levent'in yeni albümü Kral Çıplak geçen hafta yine birinciydi. \eşim Salkını. yeni albümü Vefa Borcu'>la üçüncü sıraya inerken Edip Akbayram, yeni albümü Selam Olsun'la ikinci sıraya çıktı. Sanat müzığınde Muazzez Abacı yeni albümü Hükümlüvüm le bınncı. Emel Sayın Dinle ile ikinci. Muazzez Ersoy Nostalji 10-11-12 ile üçüncü oldu. Halk müzığinde Tolga Sağ, Erdal Erzincan ve Yılmaz Çelik Türküler Sevdamız-2 ile birinci sırada. Yavuz Bingöl. Üşüdüm Biraz'la ikinci, Onur Akın Ey Hayat'la üçüncü sırada. Yabancı müzikte Jennifer Lopez J-Lo adlı albümüyle lider. Craig Da\id Born To Do It'le ikinci, Bond grubunun Born albümü üçüncü oldu. yeniler- Guantanamera- Los Machucambos - Ken Burns Jazz- Louis Armstrong - Ken Burns Jazz- Miles Davis -3LW-3LW - MG 4- Mondo Grosso -BestByFar-Omar - The Man VVTıo Cried- Soundtrack - Finding Forrester- Soundtrack - ^Tıeatus- Wheatus - Nicht Von Dieser- Xavier Naidoo - Sao Vîncente De Longe- Cesaria Evora - Grammy Nominees 2001- Various -Greatest Hits-Bıll Idol - Gotta Tell You- Samantha Mumba - Gorillaz- Gonllaz - Los Angeles- John Dıgvveed " r ' - Be>ond Skin- Nıtin Sawhney - Hükümlüyüm- Muazzez Abacı - Sabreyle Gönül- Neşet Ertaş - Dostlara Selam- Neşet Ertaş