Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 MART 2001 CUMARTESİ YAŞAM Trilyonlar boşa gitti Yeni Galata Köprüsü'nün yılan hikâyesine dönen tesHminin eksik işler ve anzalar nedeniyle 9 yıl gecikmesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve ülke ekonomisine trüyonlarca liraya maJ oldu. Köpriide inşa edilen 130 dükkânmın İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bugûne dek testim edilmemesi nedeniyle, belediye her yü 8 mflyon mark zarar etti. Köprüniin baskül sisteminin çahşmaması nedeniyle de Haliç tersanelerinde yapımı ve onaruru tamamlanan çok sayıda ticari ve askeri gemi Haliç'te mahsur kakh. Zamamında teslim edttemeyen ticari gemiler için yapuna firmalar milyariarca lira tazminat ödemek zorunda kakh. DSP tstanbul Milletvekili İsmail Aydınlı Galata KöprüsiTyle ilgfli Bayındırhk Bakanı Koray Avdın'a yazüı soru önergesi vermişti. Sorulara verilen yanıtlarda ise 17.8 milyon mark dış finansman ile 5.2 milyon mark iç finansmanın kusurlu işler için dcğil, eksik işler için kullanıkhğı belirtilmişti. (Fotoğraf: KADER TUĞLA) İstanbuVun simgesi olan ve 22 Mart2000'de tamire alınan köprii tiimşeriûeriyle trafiğe açddı GalataKöprüsünihayet..A ylardır tamirde olan Yeni / • Galata Köprüsü'nün JLJL açılıp kapanmasını sağlayan hidrolik sistemindeki arıza tam olarak giderilemedL İstanbul Haber Servisi- Istanbul'un sımgelennden olan yeni Galata Köprüsü nihayet dün tüm şeritleriyle trafiğe açıldı. Köpriide ınşa edilen 130 dükkân İstanbul Büyükşehir Belediye'sine devredilirken köprünün açılıp kapanmasını sağlayan hidrolik sisteminindekı arıza ise henüz tam olarak gıderılemedi karayollan Genel Müdürü Dinçer Yiğit, yaptiğı açıklamada, yeni Galata Köprüsü'nün dün saat 24.00'ten ıtibaren trafiğe tam kapasiteyle açıldığını belirttı. Köprü altındaki 130 dükkânın da İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne teslim edildiğini bildiren Yiğit, köprüdeki bakım amaçlı çahşmalann ulaşıma engel olmayacak şekılde ve iklim şartlanna bağh olarak süreceğıni ifade etti. 17 yıllık yılan hlkâyesl Dmçer Yiğit, açıklamasında, 1992 Haziran ayında geçıcı kabulü yapılarak teslim alınan köprünün kesın kabul ışlemlennın, müteahhit firma ve idare arasında yaşanan hukuki anlaşmazlıklar ve finansman nedeniyle eksik ve kusurlu olan ışlerinin tamamlanmaması nedeniyle yapılamadığını söyledı. Dinçer şöyle devam etti: " tdare ve müteahhit arasındaki sorunlann giderilmesi ve eksik-kusurlu işlerin tamamlanması için 1988 yıhnda taraflar arasmda imzalanan protokolün yürûrlüğe girmesi finansman koşuluna bağlannuş, bu arada, çeük baskül köprünün açılır kapanır kısnunı teşkil eden taşıyıcı elamanlannda meydana gelen anza nedeniyle köprü deniz trafığine kapablmışü. Anzamn giderflmesi amacıyla kurulan iskek sistemi büyük gemflerin Haüç'ten boğaz tarafuıa geçişine imkân veremediği için sıkmülar yaraüyordu" Bayındırlık ve Iskân Bakanlığı'nnı çabalan sonucu bulunan iç ve dış krediyle köprüdeki çahşmalara 22 Mart 2000 tarihinde yeniden başlandığını belirten Yiğit, tamirat süresince 4 şeritli olarak hizmet veren köpriide, Haliç ve boğaz taranndaki baskül kanatlann, Alt Tabliye Çarşısı ve dığer eksik-kusurlu görülen işlerin tamamlandığmı vurguladı. Belediye: Paha bltmedl. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Daire Başkanı Prof. Dr. Mustafa Oztürk, Karoyollan'ndan sadece köprüdeki 130 dükkânı teslim aldıklannı ve yakında ihalesini açacaklannı söyledi. Köprünün işletmesini teslim almalannın söz konusu olmadığını kaydeden Oztürk, köprünün hidrolik sisteminin henüz sağlıkh olarak çalışmadığım belirrti. Oztürk, yetkilerinin anzasuun bir ay içinde tümüyle giderileceğini söylediklerini bildirdı. Emektar köprüyıkılmadı Adı Istanbul'la ilgüi sayısız öyküye. anıya, şürlere konu ohnuş Eski Galata Köprüsü, yenisinin yapdmasmdan sonra önce yerinden söküldü, daha sonra dönemin istanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen tarafindan törenle Ayvansaray'la- Sütiüce arasına y erleştirildi. Bir süre Haüç'in iki yakasuıdaki trafik yükünü omuzladL Ancak, emektar Köprü burda da istenmedi, önce trafiğe kapanldı. ardından ikhe bölünerek nurda görünümünde kendi haline terkedildi Gerekçe dubalanmn akmtryı keserek Haliç'teki sirkülasyoou önlediği savrydı. İstanbul Büyükşehir Bejediyesi Çevre Koruma Daire Başkanı Mustafa Oztürk, yapnklan ölçümlerin bu savı doğnıladığını bclirttL Yapüklan bir başka araşorma ile dubalann yönünün değjştirîhnesi durumunda sirkülasyon için gerekli akubnın sağlanacağuun ortaya çıkbğını anlatan Prof. Oztürk, bu yönde haarladıgı projenin onaydan geçmesinin ardından Köprünün yerinden yaşamla buluşacağuu kaydetti. 1992'de trafiğe açddıtstanbul Haber Servisi-Galata Köp- rüsü'nün ınşası ıçm 1984'te Karayol- lan Genel Müdürlüğü ile büyükşehir Belediyesi arasmda bir protokol yapıl- dı. Bu protokolle, Karayollan işin üıa- lesi ve teknik kontrolünü yapıp köprü- yü belediyeye teslim etmeyi taahhüt etti. 1985'te Karayollan, köprü yapı- nunı STFA- Thyssen ortak gırişimıne ihale etti. Köprü 486 metre boyunda, 42 metre genişliğinde olacak ve orta kısmı açılacakh. Alnndaki 130 dükkân belediye tarafindan işletilecekti. STFA- Thyssen devlete bir Alman kre- di kuruluşundan kredı sağladığmı gös- teren bir iyi niyet mektubu sunmuştu, ama bu söz konusu kuruluşun durumu bilmediği ve imzalann sahte olduğu anlaşıldı. Şirket yapunı geciktirirken, rüşvet söylentileri ortahğa yayıldı. Karayol- lan ile şirket mahkemelik oldu. Yargı- tay şirketten 13.9 milyon mark geri alınmasını kararlaştırdı. Üstelik şirket malzemeyi az kullanmış, "gemi çarp- ma kriterini" düşük tutmuştu. Yani köprü çürüktü. Tamamen bıtmemesı- ne rağmen 1992'de trafiğe açıldı. 1994'te karayollan ile müteahhit firma arasmda eksik ve kusurlu işlerin ta- mamlanması için protokol imzalandı, ama uygulanmadı. Bakımı yapılama- yan köprünün hidrolik sıstemı 11 Ey- lül 1998'de anzalandı. Karayollan 4 Mayıs 1999'da kapsamlı bir onanm için 31.5 milyon markhk dış, 2.5 tril- yonluk lirahk iç fmansmana ihtiyaç duyulduğunu açıkladı. Galata Köprü- sü nedeniyle Taşkızak, Haliç ve Cami- altı tersaneleri iş görmez hale geldi. Kamuya aıt gemilerin bakrmlan artık özel tersanelerde yapıhyor. Kapaklan açılmadığı için herkesin tepkısine neden olan Galata Köprü- sü'nden önce aynı bölgeye 4 köprü da- ha yapılmışü. Uçüncü Galata Köprü- sü'nün yapımında da bir dizi terslıkler yaşanmıştı. Ortaçağda llk proje Haliç'e köprü yapılması konusunda ilk projeler ortaçağda hazırlandı. Dö- nemin iki önemli sanatçısı Leonardo da Vlnd ve Mkhelangek) da köprü ya- pımı ıçm proje hazırladılar. 1845'te Emınönü - Karaköy arasmda ilk Ga- lata Köprüsü yapıldı. Bu köprü 18 yıl kullanıldıktan sonra Unkapanı'na nak- ledıldi. 1863 'te inşa edilen Ikincı Ga- lata köprüsü ise 1875'e kadar hizmet verdı. Inşası^fıkralarda geçen olaylara ben- zeyen Üçüncü Galata Köprüsü'nün yapımı ilk önce Fransızlara verildi. Ancak Fransızlann Almanlarla savaşa başlaması nedeniyle proje yanm kal- dı. Fransızlardan umudu kesen Os- manh devlen, daha önce lngüiz fırma- sı G. Wels'e Unkapanı için ısmarladı- ğı köprüyü Errunönü ile Karaköy ara- smda uygulamaya koydu. Ama Unka- panı için düşünülen köprünün projesı Karaköy'e kısa geldi. Köprü biraz uza- tıldı, yine kısa kalınca bir ek daha ya- pıldı. Bu kez de köprünün boyu gere- ğinden fazla uzadı. Fazla olan kısım kesildi. Köprü hizmete girmeden bu sefer de batma tehlikesiyle karşılaştı. Bu sorun ise köprü yükseltilerek çö- züldü. 1874'te biten ve 24 duba üzeri- ne ınşa edilen 3. Galata Köprüsü'ne is- kele yapılmasının unutulması ise baş- ka bir talihsizlikti. 4. Galata Köprüsü ise 1912'de hiz- mete girdı. 350 bin altma Alman MAN fırmasına yaptınlan bu köprünün al- tında manav, berber, nargile kahvesı, meyhane, millı piyango bayiı gibi çe- şitli esnaf bulunuyordu. İstanbul'a yaklaşık 80 yıl hizmet veren köprü 1992'de çıkan yangında kullanılamaz hale geldi. Bu köprü daha sonra Ay- vansaray'a çekildi. Kapaklan açılmayan ve tadilatı için kredi bulmakta güçlük çekilen Yeni Galata Köprüsü'nün temeli 13 Ocak 1987'de atılmıştı. Dönemm Başbaka- nı Torgut Özal'ın büyük törenlerle te- mel atmasından sonra çakılan kazığın sökülmesi gerekmişti. Kazık, projede bulunmayanbirengelle karşılaştı. Ka- zığm çakıldığı yerde bulunan eskiden kalma beton kazıklar, yeni kazıklan engelledi. Kim ne demisti? Bilinçli olarak tamir edilmedi tstanbul Haber Servjt»- Türkiye Dok Gemi-Iş Sendikası Genel Başkanı Nazım Tur. Galata Köprüsü'nün bilinçli olarak onarılmadığını belirterek. "BJrUermm zengin edilmek için bu iş yapümadığmı" belirtmışti. Nazım Tbr, Haliç ve Camialtı tersanelerinin çürütülerek, işlevsiz hale getırilmek istendiğini savunarak özetle şu görüşlere yer vermişti: Tersanelerdeki imkânlar, hiçbir özel tersanede buhınmamaktadır. Kamuya ait gemilerin Galata Köprüsü'ndeld anza nedeniy le kamu tersanelerinde değil de özel tersanelerde onanm ve bakunlan yapümakta, deviet bilinçli olarak zarara sokulmaktadır." Bttmeyen onanm Gemi Mühendisleri Odası Genel Başkam Tansel Timur ise Galata Köprüsü'nünde ki bitmeyen onanm ve bakımm Türkiye'nin gemi üretimini olumsuz etkilediğini belirterek şunlan söylemışti: "Galata Köprüsü'nün açuan kısmı gereğinden geniş yapıldL Gemilerin geçebiunesi için yafauzca bir kapağın açılması yeterü olacakü. Köprü kapaklan gereğinden fazla olarak 80 metre uzunluğunda yapıldL Oysa köprünün 40 metre açılması, buradan geçmesi söz konusu olabUecek en büyük gemiler için yeterliydL Odamız, yetkililere 40 metreiik tek kanadm açdmasDun yeterfi ofaıcağmı ve bu böiüme dubah çözüm önermisti. Ancak sorunun çözümâ yönünde hiçbir adım atJmadL" CUMARTESİ YAZILARI ATAOL BEHRAMOĞLU Şiir Seçkileri Uygulanmakta olan ekonomi politikasının iflası yayın dünyasını da kaçınılmaz olarak vuracak. Ya- yıncılar kendi sıkıntılannı, her zaman olduğu gibi, kâğıt stokçusundan, tefeciden ya da basımevi sa- hibinden önce yazara ve çevirmene yansıtacak- lar. Çoğunluğu orta tabaka insanı kitap alıcısının alım gücünü zaten aşan kitap fiyatlan ister istemez daha da yükselecek. Bu da yine kaçınılmaz ola- rak kitaplann baskı ve satış sayılannda azalmaya yol açacak. Sonuçta yazı emekçisinin ekmeği bi- raz daha ufalacak ve kültür dünyamız biraz daha yoksullaşacak. Bütün bu olumsuzluklara karşın bu yazımda ben, yine de, çoktandır yapmak iste- yip de yapamadığım bir şeyi gerçekleştirecek, yak- laşık son iki yıl ıçınde bırbiri arkasına yayımlanan ve hepsi de ciddi emek ürünü şiir seçkilerinden söz edeceğim... ••• Söz etmek istediğim ilk seçki Memet Fuat'ın "Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi"n\n "genişletilmiş" yeni basımı. llk basımlannda da yer alan kapsam- lı önsözün yanı sıra bu genişletilmiş basımı ilgınç ve daha da değerii kılan bir başka özellik, bu ba- sımda, seçkide yer alan şairlerin şiir üstüne görüş- lerine de yer verilmesi... Boylece Memet Fuat'ın büyük bilgi ve birikim ürünü antolojisi sadece şiir- severler için değıl öğrencıler ve öğretmenler için de vazgeçilmez bir başvuru kaynağı oluyor. Ahmet Necdet'in "Yahya Kemal'den Günümü- ze Tematık Türk ŞiiriAntolojisi" kendi alanında ül- kemizde belkı de ilk şiir seçkisi. 80 tema, 136 şa- ir, 592 şiir ve yaklaşık 700 sayfalık bu çalışmayı Ah- met Necdet'in yeni "tema"laria daha da zengin- leştirip geliştırecegini tahmin edebilıriz... Değerii şair ve araştırmacının bu çalışması da, çağdaş şi- irimiz için bir başka vazgeçilmez başvuru kayna- ğı niteliğinde._ Abdullah Özkan ve Refik Durbaş'ın yaklaşık iki yıl önce yayımladıkları 5 büyük boy cilt ve bir "CD Rom" cildınden oluşan 526 şair ve 1909 şi- irlik seçkileri, bu çok büyük oylumu ve şairlerin pek çoğunun aile albümlerinden seçilmiş fotoğraf- lann sanatsal ve belgesel değeıieriyle çağdaş şi- irimize paha biçilmez bir armağan değennde. Yıl- maz Odabaşı'nın hazırlayıp kapsamlı bir önsöz- le sunduğu "Son Çeyrek Yüzyıl Şiir Antolojisi" de, seçkının sınınnı 1970'lerden başlatıp 2000'lere, bu demektir ki günümüzün en genç şairlerine kadar getırmekle, bu alanda önemli bir boşluğu doldur- muş oluyor. . . . ^ - Hem Türk hem dünya şiirinden yapılmış seçki- ler arasmda, şıire bir kannca sabn ve emeğiyle hiz- met veren, şair kimliğini her zaman önde tutmuş Günel Arontaş'ın "Unutulmaz Şiirier", "Unutul- maz Şiir Reçeteleri" ve "Deniz Şiirleri" adlı ilginç ve özgün derlemelennden ozellıkle söz etmek is- terim. Türk ve dünya şairlerinın şıır üstüne şiırleri- ni bir araya getiren "Unutulmaz Şiir Reçeteleri'nin {"Şiir Balı"n\n) yanı sıra, ötekı iki seçkinin de şiir- severiere vazgeçilmez "lezzet"\er sunduğunu söy- leyebilirim... ••• Evrensel Basım Yayım Topluluğu A. Kadir Us- ta'nın "Dünya Halk ve Demokrasi Şiirieri"n\ üç bü- yük ciltte yeniden yayımlamakla hem toplumcu şiirimizin unutulmaz ustalanndan A. Kadir'in anı- sına, hem de dünya toplumcu şiirinin ustalanna bir saygı görevinı yenne getırmiş oldu. Eray Can- berk'le Gülsüm Cengiz'in hazııiadıklan ve aynı yayın topluluğunca ("Selam Yaratana", "Ellerimiz Gün Işığı" başlıklanyla) iki ciltte yayımlanan "e- mek şiiıien" seçkılerinde ise Türk ve dünya top- lumcu şiinnden "tematık" bıranlayışla seçilmiş ör- nekler yer alıyor. Konulara göre derlenmiş seçki- ler içinde Adnan Özer'ın "Dünya Edebıyatı'ndan Aşk Şiirleri" deriemesıni de anmalıyım. Pablo Ne- ruda'nın gençlik ürünlerinden "Yirmi Aşk Şiiri ve Umutsuz BirŞarkı"n\n insanı onulmaz bir kederle ürperten kimi dizelerinin dilimizde okuduğum en başarılı çevınleri Adnan özer'in çevirip bu seçki- de yayımladıkları arasmda: "Bu gece en hüzünlü dizeleriyazabilirim I Şöyle diyebilirim 'gece yıldız- lıydı I uzakta tiril tiril yıldızlar, mavilikler' I Gezinip şarkılar söylüyor gece yeli"... • • • Masamda üst üste konmuş, toplamı binlerce sayfa tutan şiir seçkileriyle F tipi cezaevlerinden son birkaç günde gelen mektuplar yan yana du- ruyor... L Alp, S. Türkdoğan, M. Akdemir, H. Öz- bilgin, S. Veyis Boyraz, M. Bülent Yılmaz, S. Ka- ragöz, H. Kale, V Şahin, D. Ünal, R- Karabulut, H. Akpınar'ın mektuplan... "örgüt üyesi" olduğu suçlamasıyla 12.5 yıl hapis cezasına çarptınlıp 5.5 yıldır cezaevinde bulunan ve 24. yaşına kısa süre önce cezaevine giren Hüseyin Akpınar'ın 20 Şu- bat tarihli mektubunun ilk cümleleri Neruda'nın yukardaki dizeleriyle sankı örtüşüyor: "Size bu mektubu şubatın şu çok soğuk günlehnin birin- de, Edime F Tıpi Cezaevi'nin bir hücresinde yazı- yorum. Camdan havalandırmaya yağan kariareş- siz güzellikte görünüyor. Dört duvar arasına sıkış- tınlmış şu hapıshaneye sanki, dünyanın güzellik- lerini döküyor..." •*• Türkiye "ekonomik kriz" diye adlandınlan, aslın- da işe yağma ve soygun ekonomisinin doğal so- nucu olan ağır bir yarayla "Kurban Bayramı"na hazırianıyor... Ekonomik bunalımın sorumlusu si- yasal iktidar toplumun her kesiminden yükselen öfke dolu seslere de, F tipi hücrelerde ve "cam " kafeslerde yalnızlık içinde ölüme terk edilen genç insanlann onurlu ve duygulu seslenişlerine de, ay- dınların sağduyu çağrılanna da kulaklannt tıkıyor... Şairier bıkıp usanmaksızın, sayısız şiirin sayısız d i- zesinde, Türkçede A. Kadir'in diltyle konuşan Bu I- gar ozan V. Hançev gibi, gerçekten insan olabil- menin anlamını vurgulamayı sürdürüyor: "Yaşıyo- rum... I Bağınr içimde doğmamış bir dünya. I Yat~ şıyorum. I Bağırmasam vargücümle I öleceğim. " Faks: 0212-6770762 E-mail:obirgit(a e-kolay net Türkiye Gazetecıler Cemiyeti'nın yayınladığı gjnlük Bizim Gazete Ülke sorunlanna ilışkin raporlarıyla, araştırmalanyta, köşe yazılanyla, tarafsız haberlerıyle sivil toplumlann gazetesı. Düzenlı okumak için abone olun Tel: 0.212. 51* 08 75