Katalog

12 MART 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Sistemle ilgili ihaleler tamamlandı: 28 milyon dolarlık proje ekim ayında devreye giriyor Boğazlar'a radarh korumaHaber Merkezi - Devlet Bakanı Ramazan Mirzaoğlu, Türk boğazla- nnda kurulacak "Gemi Trafik Yöoe- tim ve Bflgi SistemTnin, bu yıl ekim ya da kasım ayında tamamen devre- ye ginnesinin planlandığını belirtti. Hareketinden önce Atatürk Hava- limanı'nda basın toplantısı düzenle- yen Bakan Mirzaoğlu. "Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi Sistemi" projesi ile Türk boğazlannda seyir güvenliği- nin sağlanması, can ve mal emniye- tinin güçlendırilmesi, tarihi ve kültü- rel varlıklar ile çevrenin korunması için en önemli adımlardan birinin atıldığını söyledi. Sistemle ilgili ihalelerin tamam- Devlet Bakanı Ramazan Mirzaoğlu, "Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi Sistemi" projesi ile Türk boğazlannda seyir güvenliğinin sağlanması, can ve mal emniyetinin güçlendirilmesi, tarihi ve kültürel varlıklar ile çevrenin korunması için en önemli adımlardan birinin atıldığını söyledi. Sistemin maliyeti Türk boğazlannda batan orta büyüklükteki bir kuru yük gemisinin bedeli kadar. landığını ve altyapı inşaatlannın ön- boğazlarma kurulacak olan Gemi ğazlan fle ilgili yapmakta olduğu ceki ay sonunda başlatıldığını hatır- latan Mirzaoğlu, sistemin elektronik ve teknolojik aksamının ise ABD'de Loockheed Martin Overseas firması tarafindan imal edildiğini kaydetti. Sistemin altyapı inşaatlannın bu yıl haziran ayında, elektronik ve tek- nik aksamının montajmın ise tem- muz veya ağustos ayında tamamlana- cağını ifade eden Mirzaoğlu, "Tûrk omanya Casuslukla suçlanan Türk'e 4 yıl hapis BÜKREŞ (AA) - Romanya'da casuslukla suçlanan bir Türk, 4 yıl hapse mahkûm edildi. Ülkenin güneydoğusundaki Constanta'da görülen davada, Petromidia rafinerisinin gizli belgeleriyle Romanya'dan Bul- garistan'a gitmek isterken 2 yıl önce ağustos ayında yakalanan Sezin Hacıoğlu (35), 4 yıl hapis cezasına çarptınldı. Romanya Adalet Bakanlığı, Hacıoğlu'nun, devlete ait Petro- midia petrol rafinerisinin gizli belgelerini, bu şirketi satın almak isteyen Akmaya adlı şirkete ver- meye çalışmakla suçlandığını açıklamıştı. Karara göre Hacıoğ- lu, cezasının bitimınden sonra sı- nırdışı edilecek. A nkara Devlet Tîyatrvsu Yargı-siyaset ilişkisi sahnede ANKARA (AA) - Devlet Tiyatrolan, AristophaDes'in MÖ 422 ! de kaleme aldığı, "yargı- pofitikaa" ihşkilerinı hicveden kara komedisi "Eşekardan" ile 16 Mart'ta "penfe" diyecek. Sabahatiin Eyuboğhı'nun Türkçeleşrirdiği, Ayşenfl Şamboğhı'nun yönettıği yapıt, antikçağ ile bugün arasında köprü kuruyor. Dönemin adalet mekanizmasını hicvederken kımi zaman bugün de aynı şeylerin degişmediği vurgulanan oyunda sanatçılar, sanki eski çağlarda yapılan dönemin antik çanaklanndan nrlamışçasına seyirci karşısına çıkacak. Yönetmen Şamlıoğlu, eserin "yargıçoJmak için çffpman" bir baba ile ona engel olmaya çalışan oğlu arasında geçtiğinı söyledi. oliim nedenleri kokain Uyuşturucu IstanbuPda 2 can aldı Istanbul Haber Servisi - Istan- bul Princess Otel'de aşm doz uyuşturucu kullanımı sonucu 1 'i kadın 2 kişi öldü. Maslak'taki Istanbul Princess Otel'in 1201 numaralı odasında kalan Orhan Ydmaz ve Zeynep Yıkhnm, dün kat görevlileri ta- rafindan ölü bulundu. Olay yeri- ne gelen polislerce yapılan ince- lemeler sonucu, her ikisi de ta- mamen çıplak olan Yılmaz ile Yıldınm'ın kaldığı odada, bk miktar kokain ele geçirildi. Aşın dozda uyuşturucu kul- lanımından öldükleri bildirilen Yılmaz ve Yıldınm'ın cesetle- ri, savcılık ve polisin gerekli in- celemeleri tamamlamasından sonra Adli Tıp Kurumu'na kai- dınldı. Yılmaz ve Yıldınm'ın birlikte olabilmek için Zonguldak'tan Is- tanbul'a geldikleri, Yümaz'ın bu şehirde müteahhitlik yaptığı ve evli olduğu bildirildi. Trafik Yönetim ve Bflgi Sistemi'um, bu yıbn ekim ya da kasım aymda ta- mamen devreye girmesiplanlanmak- tadır" dedi. Konuyla ilgili yapılan çalışmalan hassasiyetle takip ettiklerini anlatan Mirzaoğlu, şunlan söyledi: "Bu aşamada, beraberimdeki he- yetie birlikte ABD'de Loockheed MartinOverseasfirmasmınTürkbo- elektronik hnalatian yerinde görece- ğim. Aynı zamanda Syracuse ve New Orieansta benzer sistemlerin işleyiş- leri inceienerekişletme esaslan befir- leoecektir. ABD kryı emniyeti yetidtileriyle de, özeDflde dar su yoUarmda kıyı emni- yeti hizmederi fle ilgili görüş ahşveri- şindc bulunarak teknik ve eğitinı iş- birtiği imkânlan aranacakur. Tûrk boğazlanmn güvenliği için, 21. yüzyıun en üstün teknolojik im- kânlan bu yıl içerisinde boğazlanmı- za getirflecektir. Yine bu yü içerisinde güçlü römorkörier, yaygın ve kaliteİi küavuzluk hizmederi, çağdaş Gemi Trafik Yönetim Bflgi Sistemi eğram- li uzmanlanfleboğazlanmızuı emni- yeti sağlanacaknr." Devlet Bakanı Mirzaoğlu, sistemin maliyetinin altyapı hizmetleri ve elektronik sistemler dahil 28 milyon dolar olduğunu ifade ederek "Bu, Türkboğazlanndabatan orta büyük- hlkte bir kuru yük gemisinin maliye- ti değerindedir. Bu kadar hesapta bir proje'' dedi. JCnn0<fİf1 " P a s t ı r m a yaa" tadında güneşli bir günün tadını çıkarmak herkes kadar onun da hakkı değil mi? Geçirmiş TlUjJtZglri sırüna k»y»ğmı, atmış kendini dışan. Güneş onun, o da görünüşüyle çevresindeki insanlann içini ısrtryor. Sultanahmet'te boş bulduğu banklardan birine oturup güneşlenen bu sevüiüi köpek, şaşkm bakışlarla ._ > ; karşdaşsa da keyfini hiç bozmadan "seyre" devam edfyor. Hırsızlann yöntemleri ve korunma yollan 11 maddelik bir listede toplandı Kapkaç teröründe büyük artış Istanbul Haber Servisi - Istanbul polisi "kapkaç terörü" ile müca- deleye devam ederken, özellikle kadın, çocuk, yaşlılan hedef alan kapkaççılann yöntemleri ile bun- lardan korunma yollarını da 11 maddelik bir listede topladı. Istan- bul Emniyet Müdürlüğü kayıtlann- dan derlenen bilgilere göre, son 6 ayda ilin 32 ilçesinde 2 bin 384 kapkaç olayı gerçekleşti. Polis, yü- rüttüğü çalışmalarda 331 kişiyi ya- kalayarak haklannda yasal işlem yaptı. Söz konusu dönemde en çok kapkaç olayı Kartal'da meydana geldi. 330 ayn olayın gerçekleştiği Kartal'ı, 191 olayla Şişli, 183 olayla Küçükçekmece, 168 olayla Ümraniye, 146 olayla Kadıköy, 133 olayla Pendik, 114 olayla Üs- küdar, 110 olayla Beşiktaş, 103 olayla Eminönü, 98 olayla Eyüp, 83 olayla Fatih, 73 olayla Maltepe, 65 olayla Zeytinburnu, 64 olayla Bağcılar, 62 olayla Beyoğlu, 54 olayla Sanyer, 53 olayla Bakırköy, 50 olayla Büyükçekmece, 47 olay- la Gaziosmanpaşa, 43 olayla Sul- tanbeyli, 38 olayla Avcılar, 35 olayla Bayrampaşa, 33 olayla Bah- çelievler, 26 olayla Kâğıthane, 24 olayla Esenler, 21'er olayla Bey- koz ve Güngören, 13 olayla Tuzla ve 3 olayla Silivri izledi. Adalar, Çatalca ve Şile'de ise kapkaç olayı yaşanmadı. Polisten vatandaşa 11 uyan Polis, genelhkle kalabalık semt pazarlan, tren ve otobüs duraklan- nı kendilerine mekân tutan kap- kaççılann yöntemleri ile alınacak bazı önlemleri 11 maddelik bir lis- tede toplayarak, vatandaşlara şu uyanlarda bulundu: • Alışverişe giderken cüzda- nınızda fazla para bulundurmayın ya da paralan ayn ayn yerlerde muhafaza edin. • Yolda yürürken 3-4 kişinin kavga ediyor gibi yaparak paranızı çalabileceğıni dikkate alın. • Tanunadığuuz bir kişinin, ar- kadan gelip üzerinize tükürdükten sonra "üstünüzde pistik var" diye- rek elbisenızi temizler gibi yapa- rak paranızı çalabileceğini düşü- nün. • Camilerde, şadırvanda abdest alırken askıda bulunan giysinizin üzerine başka giysi konulmasına dikkatedin. • Üzerinizde mümkün olduğu kadar nakit para taşımayın. • Özellikle küçük yaştaki kız çocuklannın otonuzun yanına ge- lerek "bstiğmiz patiak. yağ aknuş" gibi bahanelerle dikkatinizi dağıtıp otonuzdan çantanızı veya başka bir eşyanızı çalabileceğini düşünün. • Otolarla kapkaç yapıldığını dikkate alarak yol kenannda yü- rürken çantanızı geliş istikametinin ters tarafinda bulundurun. • Herhangi bir eğlence yerinde, içeceğinıze dıkkat edin. • Halkın yoğun olarak bulundu- ğu yerlere gittiğınizde, üzerinizde bulunan para ve kıymetli eşyayı güvenli bir yere saklaym, yabancı şahıslarla dolar, mark ve altın alış- verişinde bulunmayın. • Cebinize şişkinlik yapabilecek şeyler koymayın. • Kapkaç olayı meydana geldi- ğinde, olayı gerçekleştiren kişinin eşkali doğru şekilde alınmah. Olay otomobılle gerçekleşmiş ise aracın plakası tespit edılerek en yakın polis karakoluna bildiril- meli. Evyapuminternetsitesi. Bundan birbuçuk yıl önce bilgisayan açıp kapatmayı bile bilmeyen Mkaela Ferrari'nin bugün internette bir sitesi var. 1960'da, Berlin'den Ingilizce öğrenmek için geldiğı Lond- ra'da yerleşen ve evlenen Ferra- ri'nin internet sitesi tasanmcı- sı kızının evdeki bilgisayanm kullanmayı öğrendiği gün ha- yatı değişmiş. Sunday Times gazetesinin in- ternet ekinde yayımlanan bir yazıda, Ferrari'nin hikâyesine yer verilmiş. Yazıya göre, kı- zından ders alan ve işe önce oyunlarla başlayan 59'luk ba- baanne, bilgisayar kullanmayı öğrenmeden önce "Bflgisayar- lar çok sıkıcı şeyler" diye düşü- nüyormuş. Ancak, bilgisayar dünyasının derinliklerine girdikçe işin zev- kini almış. Bu dünyanın ne ka- dar zevkli ve renkli olduğunu görünce ise "Neden daha ciddi şeyler yapmayavim" diye düşü- nerek kollan sıvamış. Böylece, eve aldıklan yeni bilgısayarla birlikte internet bağlantısı da edinen ailenin evinde "evyapı- mı" bir internet sitesi kurulmuş. En'net'kektarifi ~ Ev ve bahçeyi konu alan si- tenin adresi "www. myho- useandgarden. com". Si- teye brokoli çorbası ve kek tarifinden çiçek bakımına birçok bil- gi aktardığını anla- tan Ferrari, sitesi- ni haftada 1000 kişinin ziyaretettiği- ni söylüyor. Siteyi kur- mamn mali- yetinin 200 sterlini geç- mediğini be- lirten Mi- caela Ferrari, siteye en çok sevdiği "Ev ve Bahçe (My House and Gar- den)"ın adını vermiş. Diyarbakır'a turistakını DtVARBAKTR (Cumhuriyet Bfi- rosu) - Güneydoğu Anadolu Bölge- si'nde huzur ortamının sağlanması- nın ardından Diyarbakır'da turist sa- yısmda yüzde 100 oranında artış ya- şandı. Son 10 yılda Diyarbakır'ı 1 milyon 39 bin 858 turist ziyaret etti. Turizm ll Müdürlüğü yetkilileri, 2000 yılında, 1999 yılına oranda Di- yarbaİar'ı yüzde 100 oranında daha fazla yabancı turistin ziyaret ettiği- ni belirterek "Geüşmiş ülke msam arokdeniz,kum, güneşyerine,tarih, inanç ve kümır turizmine yöneidi. Bu nedenk tarih kokan kentimiz hu- zur ve güvenhgm sağlanmasıyla bir- likte yabancı turist akmma uğradı" dediler. 1991 yılında yerli ve yabancı ol- mak üzere toplam 81 bin 919 turis- tin Diyarbakır'ı ziyaret ettiğini bil- diren yetkililer, turist sayısının 1992'de 92 bin 510, 1993'te 98 bin 830, 1994'te 112 bin 197, 1995'te 95 bin 677, 1996'da 106 bin 784, 1997'de 103 bin 560, 1998'de 113 bin 744, 1999'da 110 bin 988 ve 2000 yılında ise 123 bin 649'a yük- seldiğme dikkat çektiler. AYDINLANMA EMRE KONGAR Diaspora, Jenosid, Katliam ve Mukatele Bugün bira2 terminoloji ve tarıh felsefesı uzerin- de durmak istiyorum. önce terimlere yakından bir bakalım: Yunanca "dağılma" demek olan Diaspora te- riminin iki anlamı var Birinci olarak, tarihin eski dönemlerinde, Ba- bil sürgünü ile ülkelerinden kovulmuş olan Muse- vi kardeşlerimizin dunyaya yayılma olayını belirti- yor. Ikinci olarak da yabancı ülkelerde yaşayan Mu- sevi kardeşlerimizin oluşturduğu cemaatlerin top- lamı anlamına geliyor. Musevi diasporası, dinsel-geleneksel olarak, Musevilerin, tek tannlı dinlerini tüm insanlığa yay- mak için Allah tarafindan bütün dünyaya dağıtıl- dığına ve bir gün kendilerine Allah tarafindan "va- at edilmiş topraklar" olan israil'e döneceklerine inanır. Jenosid, (genoside) "soykınm" demektir. Irksal, dinsel ya da ulusal bir grubun sistematik bir biçimde yok edilmesi anlamına gelir. Yunanca "soy" demek olan "genos" ve Latin- ce "kesmek, öldürmek" anlamına gelen "caede- re" sözcüklerinden oluşan bir birieşik kelimedir. Nazilerin 1933-1945 yıllan arasında, Ikinci Dün- ya Savaşı sırasında hızlanan bir bıçımde, Alman- ya'da, altı milyon kadar Musevi kardeşimizı sis- tematik bir biçimde kamplardatoplayıp, genellik- le gaz odalannda öldürerek ve fırınlarda yakarak yoketmelerini belırtmek için kullanılan hukuki bir terimdir. Ikinci Dünya Savaşı sonrasında, savaş suçlula- nnın yargılandığı Nürnberg mahkemesınde orta- ya çıkan dehşet verıcı gerçeklerin ışığında, Jeno- sid, 1946'da Birleşmiş Milletler tarafindan ulusla- rarası bir suç olarak kabul edilmiş, 1948'de, yine Birleşmiş Milletler tarafindan bir uluslararası söz- leşme ile hukukileştirilmiş ve bu sözleşme Türkiye tarafindan da 23 Mart 1951 yılında imzalanmıştır. Katliam, Arapça kökenlı, "öldürmek" anlamı- na gelen "katl" ile yine Arapça, M umum"dan ge- len ve "genel" demek olan "âmm" sozcuklerinin birieşmesiyle oluşan, tarihsel olarak zaptolunan bir yerin tüm halkını kılıçtan geçirerek öldürme anla- mını taşıyan bir kelimedir. Mukatele, Arapça kökenli "kat!" sözcüğünden türetilmiş, "karşılıklı öldürme" anlamına gelen bir kelimedir. Şimdi tarih felsefesi açısından bu sözcükleri kul- lanarak bir çözümleme yapalım: llk ve orta çağlarda tüm imparatorluklar. yani devletler din esasına göre örgütlenmış olduklann- dan, bunlararasındakı butun savaşlarve kendıte- balan olan farklı dınden ve mezhepten insanlara uyguladıklan yoketme yöntemleri, çağdaş bir kav- ram olan jenosid tanımına zoria sokulabilir. Ama böyle bir teşhis tarih felsefesi açısından ta- rihj saptıran tam bir zorlama olacaktır. " Bu nedetıle de tarihin doğru bir ydrumu karîul "edlfemez.' örneğin, Haçlı seferteri, II. Perdinando'nun Is- panya'daki Museviler ve Muslümanlar politikası, önce Portekizlilerin ve Ispanyolların, sonra da Amerikalılann Güney ve Kuzey Amenka kıtalannın yeriilerini (Inkalar, Aztekler, Kızılderililer) yoketme çabalan, Fransa'daki San Bartelemi katliamı da, çağdaş bir kavram olduğu için o dönemler açısın- dan geçerii olmayan jenosid tanımına zoria so- kulabilir. Ama bu zorlama da yanlış olacaktır. Çünkü o dönemdekı tüm devletler arası ilışkiler ve savaşlar, ulkelenn farklı din ve mezheplerdeki tebalanna uyguladıklan baskılar ya din ya da mil- liyet esasına göre yapıldığından, bu tanıma girme- yen hiçbir savaş ve toprak işgali hemen hemen yoktur. Aynı mantık, yanı tanhin aynı yorumu, Osmanlı Imparatoriuğu'nun katıldığı ve yenilerek yok oldu- ğu Birinci Dünya Savaşı sırasında, ımparatoriuğun savaştığı devletler arasında bulunan Ruslara yar- dım etmek için ayaklanan ve Rus ordulan ile bir- likte çevrelerindeki Türkleri ve Kürtleri katleden Ermenilere karşı imparatoriuğun uyguladığı tedbir- ler için de geçeriidir. Ermeni kardeşlerimizin Ruslann desteği ile Türk ve Kürt kardeşlerimize uyguladıklan katliam, bu çerçevede Kurt ve Türk kardeşlerimizin, Ermeni kardeşlerimize karşılık vermelen ve imparatoriu- ğun da bu durumda Ermeni kardeşlenmize karşı aldığı önlemler, bir "jenosid" değil, Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan trajık bir "mukatele" olayıdır. Bu "mukateleyi" bir "jenosid" gıbı anlamak ve dünya kamuoyuna böyle sunmak, tarihin yanlış yorumlanması ve bu nedenle de saptınlması an- lamını taşır. www.kongar.org HA VA.YA DEGIL KUTUYA 'Mermi atma>para at' Trabzon'un Tonya ilçesinde. asker uğuriama tö- renlerinde, mermi yerine para anhyor. Tonya Bele- diye Başkanı Ahmet Kurt ilçelerinde asker uğur- iama törenkrinde geçmiş \illarda çok sa>ıda mer- minin atıldığını ve bunun da büyük ekonomik kay- ba neden olduğunu befirtti. Kurt, mermiye giden parayı cep harçhğı olarak askeriere verme>i dü- şündüklerini belirterek "Toplanan paralan askere gideceklerarasında eşitoJarakpaylaşnnyonız. Böy- leükle askerler, harçhklannı ceplerine koyarak as- kere gitmiş ohryor" dedi. (Fotoğraf: AA)