Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22ŞUBAT2001 PERŞEME DEVLET KR1ZI DOVYADA BUGÜN ALİSİRMEN lago'lar ve Seçilmişler Shakespeare'in ünlü oyunu Othello'yu izler yada okurken salt mert, dürüst, ama hastalık de- recesinde kıskanç ve bu niteliği yüzünden çok kolay kandınlan komutan Othello ile onun güzel, güzel olduğu ölçüde de erdemli kansı Desdamo- na'ya odaklanırsanız, işin kühnüne varamazsınız. Çünkü eğer, o sinsilik kadar çekik gözlü, kin ka- dar kambur, iğrenç kurnazlık kumkuması la- go'nun katkısı olmasa oyuna, Shakespeare'in dehası bile, iki erdemli insanın tutkularından kan- lı ve ahmak bir aşk cinayeti çıkarmayı becere- mezdi. YaJnız Othello'ya özgü değil bu okuma yönte- mi, aynı şeyi Cervantes'in başyaprtı için de söy- leyebiliriz. Sıska atı üzerinde, paslanmış bir zırh ve elinde mızrağıyla duran keçi sakallı, uzun ba- caklı, köhnemiş sözde şövalye Don ûuichot- te'nin yanında eşeğinin üstünde giden, hayalle- ri sınıriı, ama gözlemleri keskin, şişko köylü uşak Sancho Pancha'yı ıska geçerseniz, romanın özü- nü yitirirsiniz. Eğer 19 Şubat olayını, biri yıllanmış siyasetçi, öbürü siyasete yeni girmiş, deneyimli ve değer- li hukukçu iki kişinin yalnızca psikolojik yapılan- na bağlarsanız, hatta kimi gazetelerimizin yaptı- ğı gibi, bunalımın ne zaman biteceğini kestirebil- mek için, kahramanların burçlanndan yola çıkan bir yıldız falına başvurursanız olayı tümüyle kav- rayamazsınız. • • * Tınaz Trtiz, önceki gün NTV'deki oturumda, olaya doğru bir tanı koydu kanımca. Evet olay gerçekten, geleneksel siyasetten ge- len ve kendisi temiz bile olsa, geleneksel siyase- timizin Özal'dan sonra daha da kronikleşen has- taJığı olan kamu kaynaklarını siyaseten kullanma veya kullandırma ya da kullandırmaya göz yum- ma alışkanlığı (buna, dilerseniz kamunun kay- naklarını peşkeş çekmek de diyebilirsiniz) ile ka- mu kaynaklannın kamu yaranna kullanılmasını sağlayacak denetlemeyi öngören görüşlerin zrt- laşmasıdır. Kısacası, kendisi temiz Başbakan, siyasetin efli yıldır olageldiği gibi sürmesi görüşünü temsil ederken hukukçu, eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Cumhurbaşkanı, siyasetiolduğu gibi ka- bul etmeyip olması gerektiği raya sokmaya çalı- şan düşüncenin temsilciliğini yapıyordu. Andındaki büyük halk desteği de buradan kay- naklanıyorzaten. "Pekiama bu ikiside şahsen temiz kişinin ça- tışmasının bu boyuta varmasında başka etken yokmuydu" sorusunu soruyorsanız eğer, tekrar yazının başına dpnmenizi salık veririm. Hüsamettin Özkan'ın çıkışları olmasaydı, o- lay bu boyuta varmayabilirdi büyük olasılıkJa. Peki Hüsamettin Bey acaba, salt sanki baba- sına sövülüyormuş duygusu ile mi infiale kapılıp terbiye hudutlarının çok ötesindeki tepkisini gös- terdi, yoksa DDK'nin kendi sorumluJuğunda olan Halk Bankası'nı da soruşturmaya alması olasılı- ğı mı, tepkinin asıl ateşleyicisi oldu? Serpil Yılmaz dünkü Milliyet'te, "Halk Banka- sıyanıkkokuyor" derken zamanlamastyla dikkat- leri bir yöne mi çekmek istiyordu acaba? • • • Hüsamettin Bey'in tepkisi zamanla anlaşıla- cak, DDK'nin çalışmalan iki şahsen temiz kişinin çatışmasından hangi görüşün gaiip çıkacağını da gösterecek. Biz onları çok uzak olmayan bir zamana bıra- kıp Hüsamettin Bey'in tepkisini, üzerine bulaş- mış terbiyesiz üsluptan da anndırarak irdeleye- lim. Hüsamettin Özkan, ki şu anda Türkiye'nin en etkin seçilmişlerinden biridir, Cumhurbaşkanı Se- zer'i nankörlükle suçluyor ve kendisini oraya ge- tirenlere karşı böyle davranamayacağını söylü- yor. Böylece "seçilmiş!" Hüsamettin Özkan, Türki- ye'de kimi aklıevvellerin çıkardıkları hiçbir anla- mı olmayan "seçilmişler-atanmışlar" tartışması- na, çoktan konmuş olması gereken son noktayı koyuyor. Kısacası, Hüsamettin Bey kamu kaynaklannı dağrtan politikada liderler sultasını tescil ediyor ve bütün seçilenlerin liderlerin ataması olduğu- nu ortaya koyuyor. Haklıdır ve bu çıkışıyla Hüsamettin Bey, her ne kadarterbiye sınırlarının çok ötesine geçtiyse de tartışılmaz birgerçeği vurgulayarak büyük birhiz- met yapmıştır. Hüsamettin Özkan'ın bu sözlerini iyi değerlen- direnler, politik sorumluluklarını hep başkasının üstüne atmayı âdet edinmiş olan Ecevrt'in, dün DSP grubunda kınlmaz inadını sürdüreceğini açıklayan sözlerini, ağlayarak dinleyen kimi "atanmış seçilmişlerin" döktükleri gözyaşlarının velinimete duyulan bir şükranın ifadesi olduğu- nu çok iyi anlamışlardır. 'Hükümet denetim kıskacından kaçıyor9 ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-DYPGenel Başkanı Tansu Çiller, MGK top- Jantısını terk eden Baş- bakan BülentEcevit'in "nezaket" gerekçesi- nin doğru olmadığını, hükümetini denetim kıskacından kurtar- mak için "aksiyon pla- nı çerçevesinde hareket ettiğöu" söyledi. Tansu Çiller, grup toplantısmda, son bu- nalımın yükünden hü- kümetin sorumJu oldu- ğunu söyledi. Iktidann, tükenmiş- lik içinde kendini kur- tannaya çalıştığını, son çıkışlann denetim korkusundan kaynaklandığını kaydeden Tansu Çiller, "Devletin tepesinde adeta bir tepişme, kronikle- şerek derinleşen bir bi- çimde Türkiye'nin gündemine oturmuş- tur. Sistenıin işletilme- mesinden doğan ciddi tıkanma gündemde- dir" dedi. Çiller. yargıyı ve ya- samayı baskı altına alan iktidann DDK de- netimindenrahatsızol- duğuna dikkat çekerek "Bu ahbapçavuş ilişki- sinin losrni ortaknklar olduğu bugün ortaya çıkmıştır" görüşünü kavdettı. Yurtdışı seyahatini gerekçe gösteren Başbakan Ecevit, Çankaya Köşkü'ne çıkmayacak Görüşme btuıalııııı• Ecevit, saat 15.30'da başlaması planlanan Sezer'le haftalık olağan görüşmesine, saat 20.00'de başlayacak olan Makedonya seyahatini gerekçe göstererek katılmayacağını açıkladı. 26 Şubat'ta yapılacak MGK toplantısına Özkan da davet edildi. Duygusal konuşma ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Siyasi ve ekonomik bunalımın sorumlusu olarak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'i işaret eden Başbakan Bûlent Ecevit, saat 15.30'da yapılması planlanan Cumhurbaşkaru'yla haftalık olağan görüşmesine, saat 20.00'de başlayacak olan Makedonya seyahatini gerekçe göstererek katılmayacağını açıkladı. MGK Genel Sekreterliği, 26 Şubat'ta devam edilecek olan şubat ayı olağan toplantısına Hüsamettin Ozkan'ı da davet etti. Sezer, bu daveti onayladı. MGK'de yaşanan bunalım nedeniyle hükümet ile cumhurbaşkanJığı arasında çıkan krizin ardından, Başbakan Ecevit'in Üsküp ziyaretini gerekçe göstererek Sezer ile haftalık olağan görüşmesini yapmayacağını bildirmesi dikkat çekti. Ecevit dün yaptığı açıklamada, "Üsküp seyahati nedeniyle Cumhurbaşkanı üe haftalık olağan göröşmemi yapamayacağun" dedi. Ancak Ecevit'in Üsküp programının, olağan görüşme saati olan 15.30 dan çok daha sonra, saat 20.00'de başlayacak olması dikkat çekti. Özkan MGK'ye katdıyor Ankara kulislerinde dün, Sezer'in, Milli Güvenlik Kurulu toplantısmda yaşanan olaylann ardından, zaten toplantıya katılma yetkisi bulunmayan, ancak Ecevit'in ricası üzerine davet edilen Devlet Bakanı ye Başbakan Yardımcısı Özkan'ı toplantıya çağırmayabileceği konuşuldu. MGK'nin oluşumunu ve tanımuu yapan anayasanın 118. maddesinin ilgili bölümü şöyle: «Milli Güvenlik Kunılu, cumhurbaşkanuun başkanlığuıda başbakan, Genelkurnıay başkanı, Mflb' Sa\unma, Içişleri, Dışişleri bakanlan; kara. deniz ve hava ku\\ctkri komutanlan vejandarma genel komutanından kurulu. Gûndemin özelliğine göre kunıl toplantılanna ilgili bakan ve irişiler çağnhp görüşleri ahnabüir." Ancak akşam saatlerinde Başbakanlık'tan sızan bilgilere göre MGK Genel Sekreterliği, Özkan'ı toplantıya çağırdı, Sezer de bu daveti onayladı. Başbakan Ecevit DSP'lileri ağlattı AJNKARA (Cumburiyet Bürosu) - Başbakan BüJenr Ecevit, dün partisinin grup toplantısmda yaşanan bunalımJa ilgili duygusal bir konuşma yaptı. Ecevit, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zer'i eleştirirken "Böyle olaylan MGK'de getir- menin özel bir anlamı vardn*, onu telafruz bile et- mek istemiyorum" dedi. Ecevit, grup toplantı salonuna girdiğinde mil- letvekiJlerinin ayakta alkışlanyla karşılandı. Dinmeyen alkjşlar arasında kürsüye çıkan Ece- vit'in MGK'de yaşananlan anlatırken sesinin tit- rediği dikkati çekti. Bu arada DSP Izmir Millet- vekili Mehmet Çümen gözyaşlannı rutamadı. Ecevit, MGK'de Cumhurbaşkanı Ahmet Nec- det Sezer ile yaşananian anlatırken 50 yıllık si- yasal yaşamında buna benzer bir olayın hiç ba- şına gelmediğini, son derece üzgün olduğunu kaydetti. Yaşananlann cumhuriyet tarihinde ben- zeri olmadığını kaydeden Ecevit, şunlan söyle- di: "Böylcsine hiç muhatap olmannşnm, kûnseye de bövle bir da>Tanışun obnamıştı. Sij'asette üs- hıp kadar Öz, öz kadar üslup da önemlidir. Sayuı Cumhurbaşkanı'nın kullandığı üslubun benze- rinesiyasal \ aşamınıda, de\let hayatnnda rasüa- madım. Sayuı Oemirerie siyasal yaşanum bo- yunca pek çoktarfjşmalanm oldu. Ama hiçbirza- man ûslupta birbirimizi kırmamıştık. Karşılaş- üğım muamele çok acı. çok haksıztfa, Böyle olay- lan MGK'de getirmenin özel bir anlamı vanfar, onu tdailuz bile etmek istemiyorum. " 1ĞNELİFIRÇA ZAFER TEMOÇtN Grup başkanvekilleri ile milletvekillerinin katıldığı bir basın toplantısı düzenlendi DSP grubundan Köşk'e kınamaANKARA (Cumhuriyet Büro- su)-DSP grup toplantısından son- ra yapılan açıklamayla. Cumhur- başkanı Ahmet Necdet Sezer kı- nandı. DSP grubu açıkJamasında, "Genel başkanumz Bülent Ece- vit'cyöneiikböylebirdavranışj içi- mize sindjrmemiz mümkün değü- dir" denıldi. DSP'nin dünkü gruptoplantısın- da millervekilleri Ecevit'e destek- lerini dile getırdı. Grup toplantısı öncesinde gazetecilerin sorulannı yanıtlayan TBMM Başkanvekili Aülhksoy, "Krizdiyebjrşe> kalma- dı. Cumhurbaşkanı ile Başbakan birükte çözeceiderdir. Dc\ letin te- pesinde o anlayışı sergileyecek dü- zeydder"dedi. Orman Bakanı Na- mi Çağan, *Devletmekanizmasıiş- lemeye de>am ediyor" derken Ge- nel SekreterZekiSezer, "Krizin na- sıl çözüleceğini zaman gösterecek. En kısa süredeçözüleceğini umuyo- rum" açıklamasını yaptı. Grubun basına kapalı bölümönde yapılan duygusal konuşmalarda da Ece- vit'e destek verildi. Gruptoplantısından sonra, grup başkanvekilleri ile çok sayıda mil- letvekilinin katıldığı birbasın top- lantısı düzenlendi. DSP Grup Baş- kanvekili Aydın Tümen, grubun açıklamasını okudu. Son MGK toplantısmda "devlet orgaıuannuıdüzenliveuyumlu ça- hşmasını gözetmek görevi ve so- nunluluğu olan Cumhurbaşka- nı'nın Başbakan'a haksız bir dav- ranışta bulunduğu" belırtilen açıklamada, "Bu davranışı DSP grubu olarak içinüze sindirmemiz mümkün dcğildir. Bu olayı büyük bir talihsizlik olarak değerlendiri- yor, sayın Başbakanınuzuı böyle bir haksız suçlamaya maruz kal- masuu DSP grubu olarak kuuyo- ruz" denildi. Açıklamanın sonunda da "Uda- ŞL, hoşgörü, karşıhkb anlayış veiş- birtiği içindehizmetetme anlayışı- nı üUce siyasetine yerieştiren DSP, devletimizin kurumlan arasmda çekişme ve çelişld değil ülkemizin ve halkumzuı çtkarian doğruhu- sunda sorumluhık büinciyle dav- ranmajıükeedinmişfir.Devietimih an bütün kurumJannın ve ma- kamlaruunda a>nı sorumluluk bt- linci ve anla\işla hareket etmesini dinyoruz" görüşü dile getirildi. Devlet Denetleme Kurulu'na denetim organlanndan raporlar iletilmeye başlandı Trilyonlar batıklara aktarıldı BANUSALMAN ANKARA - Cumhurbaş- kanı AhmetNecdetSezer'in kamu bankalan ileilgiliiliş- kileri ıncelemek üzere gö- revlendirdiğı DevletDenet- leme Kurulu'na, Yüksek DenetlemeKurulu ile çeşit- li kuruluşlann denetim or- ganlannca hazırlanan ra- porlar iletilmeye başlandı. DDK'ye iletilen raporlarda, kamu bankalanndan batık banka sahiplerijıe ve şirket- Jerine kredi aktanmlan ya- pıldığı saptamasına yer ve- riliyor. Devlet Denetleme Kuru- lu'nun incelemeye aldığı ra- porlaragöre, 1997'den2000 yüı sonunakadar, Başbakan Yarduncısı ve Devlet Baka- nı Hüsamettin Özkan'a bağlı bir kuruluş olarak fa- aliyet gösteren Halk Banka- sı'ndan, batan Etibank'a da sahip olan Sabah Grubu şir- ketlerine. oiumsuz istihba- rat raporlanna karşın 40.1 trilyon lira (73 milyon do- lar) aktanldı. Halk Banka- sı'nın, batan Egebank'ın sa- hibi Demirel Grubu şirket- lerine usulsüz olarak veri- len kredilerden toplam 120 milyon dolar, batan Bank Ekspres'in eski sahibi Korkmaz Yîğit'e kullandı- nlan kredilerden 13 milyon dolar, Sümerbank çatısı al- tında tasfiye edilen batık Bank Kapital'in sahibi Cey- lan Grubu'ndan 510 bın do- lar alacağı bulunuyor. Cey- lan Grubu'nun gayrinakdi kredilerinden Halk Banka- sı'na olusturduğuriskde 15 milyon dolardüzeyinde bu- lunuyor. Bankanın yalnızca döviztüriinden olan 35 mil- yon dolarlık Cavit Çağ- lar'dan alacağı eklendiğin- de; batık bankalann şirket- lerine aktanlan kredi tutan 250 milyon dolan aşıyor. Devlet Denetleme Kuru- lu'nun, kamu bankalann- dan Yüksek Denetleme Ku- rulu raporlannı da istettiği ve bunlar üzerinde incele- me yaptığı öğrenildi. De- Çağlar'ın şirketlerine kredi Batan İnterbank'ın sahibi olan, eski Cumhurbaşkanı Sükyman Demirei'in aile fotoğrafinda yer alan, kırmızı bültenle aranan eski Devlet Bakanı Cavit Çağlar'a ait Nergis Tekstil, Aksoylar Tekstil, Yeşim Tekstil, Nergis Holding, Şifaş Sentetik Iplik, Polylen Sentetik Iplik şirketlerine, oiumsuz istihbarat raporlanna karşm her yıl kredi kuUandınldı. Raporda, bu fîrmalara kullandınlan kredilere ilişkin olarak şu saptamalar yapıhyor: • Nergis Tekstil'e 35 milyar lira teminat mektubu, 3 milyon dolar döviz üzerinden teminat mektubu, 1 milyon 300 bin dolarlık ithalat kabul ve 8 milyon 200 bin dolarlık döviz kredisi kullandınldı. • Aksoylar Tekstil firmasına HaDc Bankası Yönetim Kurulu, 1 milyon dolar döviz kredisi, 3 milyon dolar döviz üzerinden teminat mektubu kredısüıi firmaya kullandınyor. • Yeşim Tekstil'e, 2 milyar lira teminat mektubu, 2 milyar lira kefalet, 1 milyon dolar da döviz kredisi veriliyor. • Polylen Sentetik Iplik şirketine kullandınlan kredi toplanu 1.3 trilyon lira. netleme Kurulu'nun istedi- ği YDK raporlanna göre Halk Bankası'nın batık banka sahiplerinin şirketle- rine aktardığı usulsüz kredi- ler ve bunlardan doğan risk- leri şöyle: Yahya Murat DemireJ- Egebank: Demirel Grubu şirketlerinin, toplam borcu Eylül 1999 itibanyla 120 milyon dolan buluyor. Korkmaz Y^it-Bank Ekspres: Halk Banka- sı'ndan Koıkmaz YiğitInşa- at AŞ'ye 3 Haziran 1997 ta- rihinde 10 milyon dolar dö- viz üzerinden teminat mek- tubu kredisi tahsis edildi. Ceylan Holding-Bank Kapital: Ceylan Inşaat'a da Halk Bankası'ndan krediler aktanldı. Sabah Grubu-Etibank: Halk Bankası Mecidiyeköy Şubesi'nden Medya Hol- ding'e, Satel Televizyoncu- luk AŞ'ye, Sabah Yayıncı- lık AŞ'ye, Sabah Dış Tica- ret AŞ'ye toplam 40 trilyon 100 milyar liralık kredi ak- tanldı. ANAP licferi Yılmaz: Tahammülü zarutibir kazayaşadık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yar- dımcısı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasında yaşanan kavga nedeniyle ortaya çıkan krizi, "Tahammülüzaruri bir kaza yaşadık" diye nitelendirdi. ANAP lideri Yılmaz, dün partisinin grup toplantısmda, MGK toplantısmda ya- şanan kavga nedeniyle Sezer'in tutumunu eleştirirken piyasalann yatışması için de, olayın "yaşanmamış" sayılmasmı istedi. Basına kapalı olarak toplanan grupta ilk olarak, 9. Cumhurbaşkanı Sükyman De- mirei'e yakınlığıyla bilinen Sinop Millet- vekili Yaşar Topçu söz aldı. Sezer'i eleşti- ren Topçu, hükümete ve Sezer'e "Mdal" önerirken "Doletinyönetiminderoloyna- yan kurunüar arasındaki bir kavga devie- tin teamülünde yoktur" dedi. Daha sonra kürsüye gelen Yılmaz'ın, Köşk-hükümet krizinin, geçen kasım ayıridabozu^affei^ nomik dengelerin tam yerine oturmayâ başladığı ve IMF yetkililerinin kasım kri- zinin başanyla atlatıldığını ifade etmeye geldiği bir döneme rastlamasından duydu- ğu rahatsızlığı dile getirdi. a Tahammüiü zaruri bir kaza yaşadüV diyen Yılmaz, bu krizin aşılması için herkese büyük görev düştüğünü vurguladı. Devlet kurumlan arasındaki uyumsuzluğu gidermekle gö- revli kurumlann "uyumsuzluk çıkarmaya hakkı olmadığınT belırten Yılmaz, Se- zer'in teamülleri hiçe saydığmı ileri sürdü. Ecevit'in, Cumhurbaşkanı'ndan, "ekono- miiyiyegidiyor'' diye açıklama yapması is- teğine de deginen Yılmaz, "Başbakan, ekonomi bürokratlannın isteği üzerine kendisine açıklama yapm diye haber gön- dermiştir. Ancak Cumhurbaşkanı bir açık- lama yapmamıştır. Cumburbaşkanının böyle bir açıklama yapması piyasaiar açı- smdan rahatiaücı oiurdu" dedi. Yılmaz, "Bu kriz mutiaka aşıhnah. Bu olay hiç yaşanmanuş gibi Türkiye voluna devam etmeü. Hükümet boşluğu, erken se- çim yoktur" dedi. Yılmaz, "Cumhurbaş- kanı bir adım atman, tavırianyla ortamı yumuşatmahdır. Önümözdeki hafta yapı- lacak MGK toplantısıda bunun için iyi bir firsarar" diye konuştu. Fazilet Partisi 'Ecevitoyuncağı ahnmışçocuk' ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -FP Grup Başkanve- kili Bülent Annç, MGK top- lantısmda yaşanan olaylardan dolayı Başbakan BülentEcevitve Hüsamet- tin Ozkan'ı suçlayarak "KaprisK, hırçın, efinden oyuncağı ahnmış çocuk gibi davra- nan bir insanın. Türki)e'vı yönetemeyeceği bir daha ortaya çıkmıstir" dedi. Annç, bu olaydan sonraki gelişmeleri de- ğeriendirdi. Cumhurbaşkanı AhmetNecdet Sezer ve Başbakan Bülent Ecevit arasında yaşanan tartışmanm, Türkiye'nın ekono- mik ve sosyal hayatmda çok büyük zarar- lara yol açtığını ıfade eden Annç, Ecevit'in ekonomik hayatta meydana gelen olaylan fark ederek yumuşama eğilimine girdifini söyledi. FP'li Annç, Ecevit'in, işler istediği gibi gittiğinde "istikrar"dan. istediği gibi git- mediğinde "kriz"den söz ettiğini öne sür- dü. Cumhurbaşkanı Sezer'in, "İstikraradı aranda yolsuzhığa göz yummam" mantığı ile Devlet Denetleme Kurulu'nu görevlen- dirdiğini, bunun üzerine Ecevit'in "deneti- min denetimi ohnaz" dediğini bildiren Annç, "Eccvit bugün doğru yapmadığını görmüş vepişkin birşekilde 'banşalım. yu- muşayalım' demektedir. Banşorma için arayagirümesinden sonderece memnun gö- riinmektedir" diye konuştu.