Katalog

Cumhuriyef tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel YayınYonetmenı. İbrahim Yüdız • Yazıışlen Müdürii: Safim Alpaslan 9 Sorumlu Müdür" Fikret Ilkiz • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat. Cengiz Y ıldırım • Ekonomı Özlem Yü- zak • Kultur Egemen Berköz 0 Spor Abdülka- dir Yücelman 0 Makaleler Sami Karaören • Düzeltme Abdullah Yazıcı • Bılgı-Belee Edibe Buğra # Yurt Haberlen Mehmet Faraç 9 Avrupa Temsılcısı Güra\ Öz Yayın Kunriu: tUıan Selçtık (Baş- kan), Emre Kongar (Daruşman). Ortıan Erinç, Hikmet Çetin- ka\a. Şükran Soner, İbrahim Yıİdız. Orhan Bursalı. Musta- fa Balba\. Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı Mustafa Balba\ AtaturkBulvanNo 125. Kat4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 C hat). Faks 419502"#tzmırTemsılcısı Serdar Kınk. H Zı\a BK 1352S 23Tel 4411220. Faks 4419117 • Adana Temsıleısı Çelln Yigenoğlu. lnonüCd 119 S No 1 Kat 1. Tel 363 12 11. Faks 363 12 15 Müessese Muduru Erol Erkut 0 !Coordınator Ahmet Korulsan • Mu- hasebe Bülent Yener# tdare Hüseyin Gürer 9 Satış Fa/ilct Kuza REKL4M: P.M. Ltd. Şti. • Genel Mudur Gülbin Erduran # Koordınaıör Reha Işıtman • Genel MudurYrA Se\da Çoban 0 FsnanMnan Müdurü Çetin Erduran Tel 0212 514CF53-513 84 60-61. Faks 0212 513 84 63 Va\ımJa\an; > eju Gnn Haber Ajansı Basan: MEDY^ Ofrfl ^ a\ ıncılık \Ş ~ürkn.ağ"ı l_ad 1"> 41 Caialoğlu W--4 ktanbul PK 246 - Sırketı M435 istanbul Tel (0 212ı 512 05 05 |20 hat) Faks 10212151185 95 www.cumhunyet.com.tr 22EKÎM2001 İmsak:5.48 Güneş: 7.16 Öğle: 12.56 Ddndı: 15.52 Akşam: 18.23 Yatsı: 19.43 Doktora grtmeye iitanyorlar • SİVEREK(AA)- Şanlıurfa'nın Siverek ilçesınde yapılan araştırma, bölge kadınlannın "utandıkl.an" gerekçesiyle jınekoloğa gitmedıklerini ortaya çıkardı. Görüşme yapılan kadınlardan yüzde 92'sininjınekoloğa gitmekten çekindiğini \e hastalıkJan en ilerlemış aşamaya geldıkten sonra jınekoloğa gitmeyi tercih ettiklerinin ortaya çıktığını belirlediklerini bildıren yetkililer, "Kadınlar, kocalanndan çekiniyor" dediler. Mozaikler çalındı • UŞAK (Cumhuriyet) - Uşak'ın Banaz'a bağlı Ahat Köyü yakınlanndakı antık Ahat Akmonıa Asartepe yöresmde bulunan mozaikler çalındı. K.urtarma kazılan sırasında elde ediien \e Güç ve Bereket Tannsı Tıchce'ye(TlKE)aıt olduğu sanılan 4.5 trilyon lıra değenndeki mozaıklenn çalınmasının ardından güvenlik güçlennın başlattığı operasyon sürüyor. Operasyon kapsamında ılk aşamada 4 kışı tutuklandı. Concorde'un deneme uçuşıı • LONDRA (AA) - Ingılız Havayollan Britısh Aınvays'e (BA) ait bir Concorde uçağının bugün Londra'dan New York'a Atlantik ötesi deneme uçuşu yapacağı bıldirildı. BA'dan yapılan açıklamada, bu deneme uçuşunun, geçen yıl temmuz ayında Paris yakınlannda meydana gelen ve 113 kışının yaşamına mal olan kazadan sonra Atlantik ötesi ilk uçuş olacağı belirtildı. Açıklamada, ilk tanfelı uçuşlara 9 Kasım'da başlanacağı da kaydedildi. HepatitB uyarısı • GAZİANTEP (AA) - Sinsı bir hastalık olan hepatit B'nin, basite alınmaması ve en iyi tedavinin korunma yöntemlerine uymak olduğunun bilinmesi gerektıği belirtildı. Gazıantep Ünıversitesi Tıp Fakültesi Enfeksıyon Hastalıklan Anabilim Dalı Öğretım Cyesi Doç. Dr. Fatma Sırmatel, "Belirtisiz seyredebilen, sinsı bir hastalık olan hepatit B, ciddiye alınmalı, korunma yöntemlerine dikkat edilmeli, aşı ihmal edilmemeli" dedı. Sırmatel, verilerin, nüfusun yüzde 8'ine yakınının hepatit B virüsü taşıdığını ortaya koyduğunu ıfade etti. Erkek doktorlar kadın hastalara bakmıyor, türbanh hemşireler korunup kollanıyor Hastanede irticakokusuGURKANATA ERZURUM - Başbakanlık Kadın Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlüğü'nce yapılan bir araştırma, tıp fakülteleri, hastaneler ve sağlık okullanndaki "irticai" uygulamalan gözler önüne serdi. Araştırma sonucunda bazı erkek doktorlann kadın hastalara bakmadığı, türbanlı sağlık görevhlerinin de görünmemeleri için genelde kadın doğum servisleri, ameliyathane ve EKG bölümlerinde çalıştınldıklan belirlendi. Başbakanlık Kadın Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlüğü'nce sağlık çalışanlannın ifadelerine başvurularak yapılan "Sağhk Sektöründe Kadın" konulu araştırmada, cinsel tacizden dini Başbakanlık Kadın Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlüğü araştırmasından çarpıcı noktalar: Türbanlılar ameliyathanede çalışıyorlar. Türbanlı doktor erkek hastaya, tutucu erkek doktor, kadın hastaya bakmak istemiyor. Türbanlı öğrenciler erkek kadavrayı incelemiyor. Başı açık öğrenciler staja bile çıkanlmıyor. Tutucu doktorlar jinekolojik örnek almıyor. yapılanmaya kadar birçok konuya değinildi. Kitap haline getirilen araştırmada hemşirelenn yüzde 41 'i, kadın doktorlann da yüzde 23'ü cinsel tacizle karşı karşıya kaldıklannı açıkladı. Araştırmada, sağlık kurumlanndakı ırtıcai uygulamalar hemşirelenn anlatımlanyla gözler önüne serildı. Araştırmada yer alan ılginç olaylardan bazılan şöyle: • Bizim hastanede türbanlılar hastane müdürü tarafindan korunuyor. EKG'de türbanlı bir kadın doktor var. Genelükle gece nöbetkri ve amehyathanelerde, halktan gizli ortamda çalışıyorlar. Bashemşire eğer rürban takarsam, EKG'ye alıp gözetlenebileceğinı konusunda bana üstü kapata teklif yapü. • Görev yaptığım bir hastanedeki tutucu doktor, hasta kadını muayene etmedı. Jinekolojik teşhis içın örneğı ben aldım. O da teşhis koydu. • Türbannlar genellikle devlet hastanelerine geliıier. Ameliyathanede çanşıyoıiar. Bu hastaneye bağlı olan sağûk meslek lisesinde öğretmenler kapalı olmadıkları için uzaklaşünlmışlardır. Amaç onlan kaçırmakü. • Türbanlı doktor erkek hastaya, tutucu erkek doktor, kadın hastaya bakmak istemiyor. Bu durum rahatsız edici. • Üniversite hastanelerinde türbanlı öğrenciler erkek kadavrayı incelemiyor. • Başı açıklar hastanede staja bile çıkanlmıyor. • Başı açık öğrenciler sınıf birincisi olduğu halde ikinci duruma düşürüldü. Uzay aracı Kazakistan 'daki Baykonur Üssü 'ndenfırlatıldı SOYUZ'DA HER ŞEY YOLUNDA MOSKOVA(AA)- Uluslararası Uzay Istasyonu'na (UUt) Fransız kadın astronot ve iki Rus kozmonotu taşıyan Soyuz uzay aracı, Kazakistan'daki Baykonur Üssü'nden fırlatıldı. Baykonur Üssü sözcüsü, yaptığı açıklamada, Soyuz TM33 uzay aracının yerel saatle sabah 09.00'da (TSİ 12.00) firlatıldığını bildirdi. Rus uzay ajansı, uzay aracının fırlatıhştan 9 dakika sonra yörüngesıne oturduğunu ve "her şeyin yolunda olduğunu" duyurdu. Rus kozmonotlar Viktor Afanasvev ve Konstantin Kozeyev ile Fransız bayan astronot Claudie Haignere (44), UUl'ye her altı ayda bir değiştirilen yeni Soyuz kurtarma kapsülünü yerleştirecek. Romatizma hastalıklan uzmanı Haignere, 1996'da uzaya giden ilk Fransız kadın astronot olmuştu. Kapsülün yann UUl'ye kenetleneceği, ekibin yolculuğunun 10 gün süreceği açıklandı. Kadınlar sürekli yorgun İSTANBIX (AA) - Özellikle çalışanlann sık sık yakındığı yorgunluğu, daha çok kadınlann sürekli hıssettiği belirlendi. Solgar Vitamin ve Sağlık Ürünleri Şirketf nce yapılan araştırmaya, yüzde 80'i büyük şehirlerden, yüzde 20'si de Bodrum ve Marmans gibi tatil yörelerinden toplam 1500 kışi katıldı. Araştırmaya katılanlardan yüzde 75.9'u, dönem dönem güne yorgun başladıklannı bildirdi. Araştırmanın ortaya çıkardığı ilginç sonuçlardan bıri de kadmlann erkeklere oranla yorgunluktan daha fazla şikâyetçi ohnalan. Araştırmaya göre, sürekli yorgunluk hissedenlenn yüzde 65-70'lik oranını kadınlar oluşturuyor. HERKÜL PANDA - Sichuan'ın güneybab eyaletindeki hayvanat bahçesinde doğan 17 yaşındaki N ingjing adındaki panda. 20 Ekim'de yapılan Çin Akrobasi Sanatlan Festivali'nde, ağırlık kaldırma performasryla ilgi çektL Depresyon mevsimi kış \AN (AA) - Kışın yaklaşmasıyla gribin yanı sıra "kış depresyonu"nun da nisan-ekim aylan arasında dinamik, dengeli ve enerji dolu olan insanlann, kış aylannda kendilerini sürekli yorgun ve aç hıssetmelerine yol açtığı bildirildi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dah Başkanı Doç. Dr. Hayrettin Kara, ilkbahar ve sonbaharm başlannda dinamik, dengeli ve enerji dolu olan insanlara, kış mevsiminin başlamasıyla ve güneş ışığuıın az gelmesiyle bir gevşeklik geldiğini belirtti. Kara, bu dönemde çok sayıda kişinin kendisini sürekli yorgun, karnını aç hissedebildiğini ve morallerinin bozuk olduğunu söyledi. EMEL KURALLAR Anneler için 10 altın öğütAraştırmacılar tara- findan, annenin bel ağ- nsından sakınması için hazırlanan 10 temel ku- ral, Amerikan Ortope- distler Akademisi ya- yın organında yer aldı. Bu temel kurallar şöy- le: 1 - Doğum sonrası an- nenın günde 10 dakika egzersız ve yer hareket- len yapması gerekiyor. 2- Anne 6 hafta ıçın- de eskı normal kilosu- na dönmeli. 3- Anne, bebeğı, göğ- se yakın bu 1 mesafeden kucağa almalı. 4- Anne çocuğu kuca- ğına almak ıçın dızleri- nı kırarak eğılmeli. 5- Çocuğun, önünde tepsisi bulunan özel san- dalyeden alınması sıra- sında, sandalyenın tep- sısinin çıkanlması gere- kiyor. 6- Bebeğın karyola- sından alınıp konulma- sı sırasında, karyolanın yan korumasının çıka- nlması gerekiyor. 7- Anne yürüyüşe çık- tığı sırada bebeğı önün- de asacağı bir askı çan- ta içinde taşınmalı. 8- Anne çocuğu kal- çasının üzenne yük ge- lecek şekilde taşımama- h. 9- Bebeğin emziril- mesi sırasında anne be- beğin üzerine eğilme- meli. 10- Bebeğin arabaya aracın dışından uzana- rak konulmalı. ALLARASK1NA !. e-posta : tan (S prizma. net. tr SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN 'Sâhip' Kim, 'Yerli' Kim? Gençler, nereden hatırlayabilsin; artık, es- kiden olduğu gibi, kartlan açık oynamıyor- lar; üzerinde 'güneşin asla batmadığı', o gör- kemli 'Sömürgecilik' (Colonialisme) yüzyılın- da; ülkenın 'yerli'sl, hizmetınde olduğu 'ecne- bi'ye, nasıl hitap ediyordu bilir misiniz? "- ...sâ- hip!.." diye! Evet, kelime budur; bizim neslimizin merak- lı çocukları, bunu hem Amerikan ve Ingiliz 're- simli romanlannda', gözleriyle görmüşlerdir; hem de Hollyvvood'un 30'lu yıllarda çevirdiği 'sömürgre'filmlerinde!.. 'Yerli' -Müslüman, Bu- dist, her neyse...- 'Batı'lı Hıristiyan ve Be- yaz' ecnebiye, 'sâhip' demek zorundaydı; ya- ni o ve ülkesi, Bat'lı Beyaz'ın 'malı' sayılıyor: Avrupa'nın dışındaki yeryüzü halklarına, bu 'hacâleti' yaşatan; Rönesans'ın ve Ay- dınlanma'nınyaratıcısı, Modernizm'in 'ba- bası' Batı'dır ve Bat'lıdır: Bu asla unutul- mayacak! Asıl dehşet verici olan, başka şey: Colom- bus ve Vasco de Gama sayesinde zenginle- şip, Akılcılığın (Rationalisme) yolunu bulan Batı; 'Aydınlanma' ertesinde, laikliğe -dinin 'toplumsallık'tan çıkanlıp, 'bireyselleştirilme- s/'ne- varmış; bu mantıkla, müspet ilimleri üre- time uygulayarak, ona dünya egemenliğini sağlayan 'Sömürgecilik Yüzyılını' açmıştır ama; -şâyân-ı ibrettir- 'evrenselliği'ni ilân ettiği 'uygariığı'nı, sonradan 'sâhiplik' taslaya- cağı ülketere, ortaçağdan 'müdevver' iki va- srtayla götürmüştür 'Incil' ve 'Donanma!'. Bir bakıma, Batı'nın yeryüzü egemenliği tarihi; Afrika, Asya, Okyanusya 'misyoner- leri' ve 'yabancılar lejyonu' tarihidir: Ken- di ülkesinde demokratik ve laik Moder- nizm'i geliştirenler; 'sömürgelerine', ateş- li silahlann zoruyta Hıristiyanlığı -yani or- taçağı- dayatıyorlardı; Güney Amerika'mn Latin Katolikliğine dönüşmesi için, Cortez ve adamlannın, ne kadar Kızılderili öldür- düğü hesaplanmış mıdır? Bunu da sinek pislemedik bir yere kaydedi- niz! Kabahat ölendeml, öldüren'demi? Anadolu'daTürk'ün isyanı ve direnişi olma- saydı (1919-1922), gezegendeki bütün Müslümanlığın 'sömürge' olacağını; Cumhu- riyet'ingenç 'muallimeleh', öğrencilerinesöy- lemişlerdir; yani ne demek: Dünya islamlığı, Batı Hıristryanlığına 'sâhip' diyecekti; biz- zat Halrfe buna rıza göstermişse, başkası ne diyebilirdi ki? O yüzden 'anlayışlı' Batı aydını, dilini anlayan Müslüman'a sık sık so- rar: "-... uygarlık akılcılığa, dahası 'Positi- vism'e yönelmiş iken; Müslüman Doğu'nun, kurtuluşunu tsratia Şeriat Ya araması; nasıl bir basiretsizliktir?" Osmanlı nın 'duraklamasın- da', Genç Osmanlı da, Jön Türk de, 'çâre-i halâs'\ gerçekten, 'Devr-i Saadet'e dönmek- te; o dönemin şartlarını, çağdaş bir ortam için- de gerçekleştirebilmekte aramıştır: 'Sömürge çağı'nda 'yerfi' eğer Müslüman ise, Müs- lümanlığı'na; eğer Budist ise, Budistliği'ne sığınıyordu; oysa bu, çoktan 'AydınlanmaV» geçmiş 'sâhipleri'ne karşı onu, sürekli 'ge- ride' bırakmakta idi. Bu yirmi beş yıl önce yazdığım, bir söyleşinin başlığında, şöyle özetlenmişti: "Atom Bombası'na Karşı, Bal- yemez Topu!". İyi de neden şu can alıcı soruyu, kimse sor- muyor Üçüncü ülkelere ateşli silahlar ve mis- yonerlerle yayılarak, Yerli'nin 'Aydınlan- ma'ya değil, 'din'e yönelmesini, Batı 'biz- zat' kışkırtmamış mıdır? 'Sâhip' o toprak- lan ve halkını, 'aydınlatma'ya değil; kendi dinine ve kültürüne kazanıp, yozlaştararak; aslında 'malı götürmeye' gidiyordu: 'Yerli' ya bir güzel 'kültürsüzleşecek', yani 'sâhip'in 'maymunu' olacaktı; ya da haysiyetini ve kimliğini kurtarabilmek için, 'dinine diyâne- tine' sığınacakt. Ballandier, özgun Afrika uy- garlığının, misyoner ve ateşli silah saldırısıyla, nasıl yerle bir edildiğini anlatmıştır. (Bkz. 'l'Af- rique Ambigue', 10/18). Ne diye uzağa gidi- yoruz canım, Kınm Savaşı'ndan bu yana Os- man tarihi de, bize bunu kanıtlayamaz mı; Emperyalizm, Ulusal Demokratik Devrim'in üretim teknolojisi ile 'mücehhez'; fakat laiklik- le değil, 'misyonerleri' ile geliyordu; Osman- lı 'münevverâm', direniş için Şeriat'a sanl- mışt; kurtulmak için ise, onlar gibi olmak, onlara benzemek fikr-i sâbit'ine! Her iki yolun da, birer 'çıkmaz sokak' oldu- ğunu, kim anlayabildi ki? sorunun iki cevabı var XX. yy. neden 'Sömürge Çağ/'nı (Coloni- alisme) kapatmış, 'Beyaz, Batı'lı ve Hıristi- yan' Emperyalizm için, karanlık vezor bir dö- nem olmuştur? Sorunun cevabı, iki devrim: 1917 Sosyalist Ihtilâli ve 1919 Anadolu Ih- tilâli! Her ikisi de 'direnişin', dolayısıyla 'kur- tuluşun', 'Ümmet toplumu 'nun görkemli fakat etkisiz koşullarına dönmekle olamayacağını hem kavramış, hem de öteki 'mazlumlar'a an- latmışlardı: Atom Enerjisi'ne, Balyemeztopla- nyla nedirenebilirdin, ne detutsaklığından kur- tulabilirdin, 'sâhipleri' sırtından atabilmenin MArkosıSa. 8, Sü. l'de e-mail:tilahan " isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88