Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8 OCAK 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
CJJVI_F 11 t_fİTJJ. / ekonomi@cumhuriyetcom.tr 13
AÜ1
de bilimsel
tavuk kümesi
• ERZURUM(AA)-
Atatürk Üniversitesi
Ziraat Fakûltesi'nde
kurulan bilimsel tavuk
kümesinde, tavuklann
bakımı programlanmış
makineler aracılığıyla
yapıüyor. Ziraat
Fakültesi Dekanı Prof.
Dr. Vahap Yağanoğlu
fakûltenin yeni ve büyük
bir tavuk kümesi
oluşturduğunu belirterek
amaçlannın, yumurta
ûretiminde sağlıklı
şartlarda artış sağlamak
olduğunu söyledi.
Erimbank'tan
ihracata destek
• ANKARA(AA)-
Tûrk Eximbank Genel
Müdürü Ahmet
Kılıçoğlu, 2001 yılı için
ihracata destek
hedeflerinin 7 milyar
dolar olduğunu, ancak
yıl içinde yaklaşık 500
milyon dolar civarında
bir dış kaynak temin
etmeyi de düşûndûklerini
söyledi. Kılıçoğlu, 2001
yılı içinde kredi
vadelerine bağb olarak
3.5-4 milyar dolar
arasında nakdi kredi
olmak üzere toplam 7
milyar dolarlık bir destek
hedeflediklerini
bildirerek şu anda
uygulanan programın
ihracatı olumsuz yönde
etkilediğini söyledi.
TZOB'ye bakankk
• ANKARA(AA)-
Seçimli gtenel kurulunu
r
>t>'
mayıs ayında yapacak
olan Tûrkiye'nın en
büyük çiftçi örgütü
Türkiye Ziraat Odalan
Birliği'nde (TZOB), 15
yıl aradan sonra Tanm ve
Köyişleri Bakanlığı
denetim yapıyor. Tanm
ve Köyişleri Bakanı
Hüsnü Yusuf Gökalp,
TZOB delege
seçimlerinin "adil ve
şaibesiz" yapılmasının
sağlanması için
valiliklere "gizli ve
kişiye özel" genelge
gönderirken 4 bakanlık
müfettişini de TZOB
merkezinde denetim
yapmakla görevlendirdi.
Batmanlı vefalı
işadaım
İBATMAN(AA)-
Fransa'da yaşayan
Batmanlı işadamı Sami
Demirci, doğum yeri olan
Batman'da konfeksiyon
fabrikası kuruyor. Batman
Valiliği'nce Hasankeyf
karayolu üzerinde tahsis
edilen arazi üzerinde
konfeksiyon fabnkası
kurmak amacıyla
çalışmalara başlayan
Demirci, fabrikaya ait
makınelerin de Batman'a
getınldığını söyledi.
Fabnkanın kurulmasında
Vali Isa Parlak'ın da büyük
katkılan olduğunu belirten
Demirci, fabrikada ilk
etapta 100, daha sonra da
500 kişi çalışnnlacağını
dile getirdi.
Dünya otomobil
üretimi
• ANKARA(AA)-
Dünyadal999yılında,
bir önceki yıla göre
yüzde 3.8 artışla, 40
milyon 4 bin adet
otomobil üretildi.
Türkiye'de ise 222 bin
adet otomobil üretimi
gerçekleşti. Otomotiv
Sanayii Derneği'ne göre,
en fa?la otomobili 8
milyon 100 bin adetle
Japonya üretirken ABD 5
milyon 637 bin adet,
Alrnanya 5 milyon 309
bin adet otomobil üretti.
Fransa'da üretilen
otomobil sayısı 2 milyon
784 bin olurken bu rakam
Güney Kore'de 2 milyon
362 bin, Ispanya'da 2
milyon 209 bin adet oldu.
Ay sonundaki WEF toplantısı yine küreselleşme karşıtı gösterilere sahne olacak
2001'in ilk durağı DavosEkoDomi Servisi-Isviçre'nin
Davos kentinde küresel serma-
yenin temsilcilerini ve ülke yö-
neticilerini bir araya getiren
Dünya Ekonomik Forumu top-
lantısı, küreselleşme karşıtlan-
nın da bir sonraİd durağı ola-
cak. Dünya pazarlannın ser-
best ticarete açümasına, ticare-
tin serbestleştirilmesine karşı
çıkan Isviçreli küreselleşme
karşıtı bir grup, Dünya Ekono-
mik Forumu'nun (WEF) bu ay
sonunda Davos'ta yapılacak
yıllık toplantısında şiddet gös-
terileri ihtimaline dikkat çekti.
"Dünya Ticaret Örgütü
(DTÖ) Karşıt Koordinasyon "
grubunun üç genç temsilcisi-
nin, WEF'nin Cenevre'nin
banliyösü Cologny'deki mer-
kez binasının önünde yoğun
yağmur altuıda düzenledikleri
basın toplantısında, "Davos
toplanosında aşınlık ihtimalini
birkenaraatmryoruz,polistüm
gücüyle orada olacak ve bize
karşı son derece baskıcı önlem-
ler alabikcektir'' denıldı.
Anti-DTÖ Koordinasyon'un
adlannı açıklamayan temsilci-
leri, Dünya Ekonomik Foru-
mu'nun desteklediği liberal fi-
kirlere muhalif olduklannı ve
bu forumun kapatılmasını iste-
diklerini bildirdi.
Forumun meşru olmadığmı
kaydeden temsilciler, bu ne-
denle forum yetkilileriyle gö-
rüşme masasma oturmaya-
caklannı da söylediler.
Alman ekonomi profesörü
Klaus Schwab'un grup başkan-
bğını yürüttüğü Dünya Ekono-
mik Forumu'ndan aynı gün ya-
pılan yazılı açıklamada ise
"küreselleşme sürecinin bem
zenginler bem deyoksuDara et-
CaMfornk'da özelleştirme fiyaskosu
SAN FRANCKCO (AA) - ABD'nin Cali-
fornia eyaletinde elektrik üretim ve dağrtırrı şe-
bekelerinde serbest rekabet ortamı yaratılma-
sına yönelik özelleştirme bekleneni veremedi.
Califomia eyaletinde 1996yılındaçıkanlan
ve elektrik şebekesinin özelleştirilmesini ön-
gören yasayla enerji fîyatlannın düşürülmesi
ve güçlü tekellerin yıllar süren hâkitniyetinin
kmlması hedefleniyordu. Ancak eyaletin iki
büyük elektrik şirketi, Pacific Gas and Elect-
ric ile Southern Califomia Edison ıflasın eşi-
ğine gelirken bu iki şirketin 24 milyon abo-
nesinin elektrik faturalan da giderek kabardı.
Yüksek teknolojiye dayalı sanayilerin merke-
zi sayılan eyalette elektrik sıkıntısı gündeme
gelirken elektrik kesintilerinin de ihrimal da-
hilinde olduğu ortaya çıktı.
ABD Hazine Bakanı LavvrenceSummers ve
Enerji Bakanı Rkhardson ıle PG&E ile Edi-
son International şirketlerinin yöneticilerinin
salı günü Beyaz Saray'da toplanarak bu soru-
na çare arayacaklan belirtildi.
küerini tarttşmak üzere küre-
sellesmeyi eleştirenlerie bir ara-
ya gelmeye her zaman hazniz"
denildi.
57 sivil tophun kuruluşu
WEF'in 25-31 Ocak'taki top-
lantısına, 57 sivil toplum örgü-
tünün temsilcileri de katılacak.
Iş dünyası, mali sektör tem-
silcileri ve siyasi liderlerin ka-
tıldığı Davos Forumu'nun ge-
çen yılki toplantılan, küresel-
leşme karşıtlannın yoğun pro-
testo gösterilerine sahne olmuş-
tu. Bu yılki protestolar, WEF'e
karşı düzenlenen 4. eylem ola-
cak. Isviçre'nin kayak merkezi
Davos'ta yapılan toplantıyı,
1999 yılında 200 kadar gösteri-
ci protesto etmiş, geçen yıl ise
küreselleşme karşıtı gösterile-
rin doruk noktaya ulaşması ile
bu sayı 20O0'i aşmıştı.
D Ü N Y A E K O N O M İ S İ N E B A K I Ş / ERGÎN YILDIZOĞLU LONDRA ergin.y
ildizoglu@btinternet.
1999'da Rusya seçimlerini tartışırken,
artık karşımızda bir "YeniRusya" olduğu-
nu ileri sürmuş, Pırtin'in bunun temsilcisi
olarak yukselmekte olduğunu vurgulamış-
tık. Soğuk savaş sonrası, yenilgı ve re-
form dönemi geride kalmıştı, birrestoras-
yon dönemi başlıyordu. Putin'in günde-
minde, ekonomide iç kaynaklara yönel-
me, askeri sınai kompleksin güçlendiril-
mesi, merkezi devlet otoritesinin resto-
rasyonu, Rusya'nın uluslararası etkinliği-
nin yeniden kurulması, gündemdeydi.
(Seçimler ve Yeni Rusya, 20/12/99).
Sonra Putin devtet başkanı seçildi ve bir
yıl boyunca "Yeni Rusya"nın ana hatlan gi-
derek daha da belirginleşti.
Slyasal istlKrar
Rusya'da siyasi ıstikrann, 1989'dan bu
yana, ilk kez Putın döneminde geri geldi-
gi söylenebilir. St Petersburg Tımes yo-
rumcusu Sarah Karush, Putin'in bir yılı-
nı değerlendiren yazısında durumu şöyle
özetliyordu: "2001'eyûrûrken, Rusya'nın
zinde bir devlet başkanı, yeniden yapı-
landınlmış bir pariamentosu var. Bir yıl
önce siyasal yaşamda sahneyi dûzenle-
yenlerden biri (süper zengin oligark Be-
* *erovks»-£. Y) kendini muhalif ilan etti ve
sürgüne gfttr. Dünün guçlû muhâlefeti
(Komunistler -E. Y) bugün Kremlin'i des-
tekliyor, dün birbiriyle itişen liberal fraksi-
yonlar bugün flört ediyoriar" (29/12/00).
Diğer bir deyişle Rusya, giderek iktidan ve
muhâlefeti belirginleşen, istikraıiı birkapi-
taJist ülkeye benziyor. Putin'i yılın adamı
seçen Rusya halkının da (The Moscovv
Tımes 5/01/01) bu saptamalara katıldığı
söylenebilir. Araştırma merkezi VTslOM'e
göre Putin'in kamuoyu desteğı başkan
seçildığinden bu yana hemen hiç değiş-
meden %68 dolaylannda dolaşıyor.
Geçen yıl boyunca Putin, devletin mer-
kezi otoritesini güçlendirmek için "oligark-
lann" ve denetledikleri medyanıh gücünü
kırmak için, basın özgüriüklerini de büyük
ölçüde kısıtlama pahasına, bir seri tedbir al-
dı. Putin birer dukalık gibi çalışan 89 böl-
genin yerel yöneticilerinin güçlerini sınıria-
mak için önce ülkeyı yedi bölgeye ayırdı,
buralara, yerel yönetimleri denetlemek üze-
re birer görevli atadı; yerel yönetimleri gö-
revinden alma yetkisini başkana veren bir
yasayı da pariamentodan geçirdi. Putin,
"Yeltsin klanı" ile arasındaki mesafeyi yıl
boyunca açarak bağımsızlaşmaya başladı.
'Yeni Rusya'nın İlk Yılı
Rusya Stratejik Araştrmalar Merke-
zi Başkanı Alexander Piontevsky'ye gö-
re haJen Kremlin'de üç fraksiyon, Yeltsin
klan» (ve CHikarklar), Lubyanka (KGB kad-
rolan) ve Sobchak (serbest piyasa ve Ba-
tıyanltsı kadrolar-E.Y) iktidan ve Putin'i et-
kilemek için rekabet ediyoriar. Piontevs-
ki'ye göre bu mucadeleyi eninde sonun-
da, özelleştirme ve yoteuzluklara bulaş-
mamış, ama bu alanlarda büyük bilgi sa-
hibi, aynı zamanda da daha bir dayanış-
ma anlayışına ve amaç birliğine sahip olan
Lubyanka ekibi kazanacak (Russia Jo-
urnal 9/12/00). Özetle, 2001'ın başında,
"Yeni Rusya" karşımıza daha belırgin, si-
yasi dinamiklen istikrar kazanmaya baş-
lamış bir kimlikle çıkıyor.
Yüksek petrol fiyatlannın bir katkısı ol-
makla biriikte, esasen, Rusya ekonomisi-
nin, 1999'da, IMF reform sürecini terk
edip, kendi ulusal gereksinimlerine uygun,
iç kaynaklanna dayanan ekonomi politika-
lanna öncelik vermeye başladıktan sonra
toparlanmaya başladığı söylenebilir. Rus-
ya ekonomisinin, 1999 yılında %3 olan
büyüme hızı 2000 yılında %7'ye ulaştı.
IMF'ye göre büyüme 2001'de %4 dola-
yında gerçekleşecek. Bu arada enflasyo-
nun da %85'ten %20'ye gerilediği görü-
lüyor. 1998 krizirKİe çöken ruble, geçen yıl
istikrar kazandı. Devalüasyon, yerli üreti-
mi teşvik etti, ihracatı guçlendirdi. Hüku-
met, ilk kez bu yıl, 2001 için, hem de ka-
mu harcamalannı kısmak gereği duyma-
dan, bir denk bütçe hazırladı, Duma'dan
geçirdi (SL Petersburg Times). Krem-
lin'in bu butçenın dengesini bozmamak
için Sovyet DÖnenn Pans Kulübu borçla-
nnın, 2001 yılı ilktaksıtinızamanındaöde-
yemeyeceğini açıklaması yeni siyasi eko-
nomik özguvenin bir başka göstergesi.
Yeni stratejlk yonellmler
Rusya'nın uluslararası ekonomik ilişki-
lerini düzenlerken de, adımlannı, daha öz-
güvenli bir biçimde, uzun dönemli strate-
jik gelişmeleri gözeterek atmaya başladı-
ğı görülüyor. Ömeğin Rusya, Almanya'ya
olan 19 milyar dolarlık borcunu hisse ve-
rerek ödemeyi (yatınma dönüştürme)
önerdi (Der Spiegel). Le Monde'un bil-
dirdiğine (30/12/00) göre Paris'e de öne-
rilen bu proje, eğer gerçekleşirse, iki
önemli stratejık gelişmenin önünü aça-
cak. Birincisi, Avrupa'yla, ama özellikle Al-
manya'yla Rusya arasındaki yakınlaşma
Rusya'yı Avrupa'ya bağlarken, Almanya
ve Fransa'nın Hazar bölgesi petrol yatak-
lanna ulaşmasını kolaylaştınyor. Ikincisi:
Russia Joumal'a göre Rusya bir süredir,
ABD'yle Avrupa arasındaki çatlağı buyüt-
meyi hedefliyor. (16/12/00). ABD'nin Ulu-
sal Savunma Kalkanı projesine karşı Av-
com
rupa'nın desteğini alan Rusya, bu borç
yatınm "Svvap" anlaşmasıyla, Starfor'un
yorumuna göre, hem ABD'yi dış ekono-
mik ilişkilerinde devre dışı bırakmaya yö-
neliyor hem de ABD karşısında Alman-
ya'nın güçlenmesine yardıma oluyor. ABD
de bu gelişmelere soğuk savaş dönemini
anımsatan bir refleksle cevap verdi. CIA'ya
yakınlığıyla bilinen VVashington Times'ta
kaynağı belirsiz bir haber, Rusya'nın, Bal-
tık limanı Kaliningrad'a taktik nükleer fü-
zeler kaydırmaya başladığını ileri sürdü.
Bir çok uluslararası yorumcuya, ömeğin
bağımsız Askeri Haber Ajansı analisti
Yury Gladkeviç'e göre "buyanlış bilgisı-
zıntısı Avrupa'ya Rusya'nın hâlâ bir tebli-
ke olduğunu göstermeyi amaçlıyordu"
(Moscovv Times 5/01/2001). ABD kay-
naklı ıntelıjans srtesi Stradfor'a göre ABD,
bu haberie "gelismekte olan Rusya-Avrv-
pa ilişkilerini bozmayı amaçlıyordu"
Diğer taraftan, Rusya, 1995 tarihli Go-
re-Çemomırdin gizli anlaşmasında, so-
ğuk savaş dönemini anımsatan bir iestte,
tek taraflı olarak çekikJikten sonra Iran'la
askeri ve ticari ilişkilerini hızla geliştirme-
ye başladı, bu ilişkiler, Dışışleri Bakanı Igor
tvanov'un aralıktaki Tahran zıyaretıyle so-
mut bir biçim kazandı. Putin'in geçen ay
Küba'ya yaptığı sürpriz ziyaret, Lenin Si-
yasi Askeri Akademısi'nin eski başkanı
General Kizyun'a göre "askeri bağlann
yenilenmesiyle, ABD'nin genişlemed eği-
limlerine karşı önemli bir denge unsurv"
elde etmeyi amaçlıyor. Lordes'deki erken
uyan istasyonu da Uzay Savaşlan gibi pro-
jelere yörielik bir güvenlik sağlayabilir."
(Russia Journal 16/12). Benzer bir bi-
çimde, Rusya'nın, Çin ile sistemli bir bi-
çimde ilişkilerini geliştirdiğı, yeni Yugoslav
yönetimiyle bağlannı guçlendırdiği, bu
arada, Batının nükleer atıklannı ucret kar-
şılığı alarak kendi nükleer programını fi-
nanse etmeye çabaladığı, (Russia Jour-
nal 04/01/2001), 600.000 personellik bir
askeri gücü Kazakistan-Tacikistan-Afga-
nistan sınınna kaydırdığı gözlemleniyor.
Bu arada Rus toplumunda, ABD karşıtı
bir psikoloji, ABD düşmanı filmlerin (Brüt-
2), pop şarkılannın (Kill the Yankee), AB-
D'nin amacının Rusya'nın variığıyla bağ-
daşmadığını savunan ciddi akademik ça-
lışmalann gösterdiği gibi giderek güçlen/yor.
Kısaca Putin'in bir yıllık yonetıminin so-
nunda, hem 1890-1913. hem de "soğuk
savaş" dönemini aynı anda anımsatan bir
"Yeni Rusya" şekilleniyor ve uluslararası
jeopolitiği de şekillendiriyor.
IAA Ile Okulda Bir &ün I 5
27 Ocak Z001 Cumartesi
9:00-10:00 Kay.t
LVers 10:00- 11:15
"&erçek mı?"B>ilimKurcju mu? Intemet
ve Hayat"
T^abur üzden / lxir ' . ' '
ZVers 1M5- 13:00
"öncjörü eksikliği mi markanın
zayıflığı mı? "
Jeiiı SAedina / MedincrTurgul VV3
ILAR
HTAYA !"Pozarlama. reklam ve medya dünyasmın çalışanları ıçın hazırladığımız meslekt eğıttm programma
ılgınç konular ve konuşmacılarla yıne okulda devam edıyoruz lf\f\ ıle Okulda B>tr Crun adını
verdığımız bu programda kontenjanımtz sınırlı olduğundan başvurularınızı oncelık sırasına göre
kabul edeceğtz Yapacağınız tek şey. aşağıdakı numaralardan bir cjunluk ünıversıte kaydınızı
yaptırarak derse yetışmek
1H-.00- 15:15
~&özler yalan söylemez: Vûcut dili
evrenseldir."
Şerif Izgören I Akademi Internafional
H. Vers 15*5 - J7.-00
"Politik Supermarkette Inenler-
Çıkanlar. rolitik 'Reklam"
tAehmet Ural / Yorum-'Publicis
Daşvurular IAA Turkıye 3ölumu Sekreterlığı
Tek 0 2f2 325 37 &S Faks 0 2/2 325 37 91
Elektrontk-posta taaturkeychaposuperonlınecom
11 Ocak 2001 Cumartesi
ITU Yabana Vtller Yüksek Okulu - Kaçka
ki Kaçka Maden Fakültesi) vıusuuuuuuı
3u ılan Cumhurıyet Oazetesı nın katkılarıyh sızlere ula$tınlmı$tır
ANKARA PAZARI
YAKUP KEPENEK
İyi de...
Yıllık ortalama fiyat artışı oranları açıklandı. Tü-
ketici fiyatlannın geçen yılın aralık ayına göre yüz-
de 39.0; toptan eşya fiyatlannın da yüzde 32.7
oranında arttığı anlaşılıyor.
Sonuç, hiç kuşkusuz, geçmiş yıllara göre bir
başandır. Ancak bu başarıyı çok da abartmamak
ve değişik yönleriyle daha yakından irdelemek
gerekiyor.
Enflasyon düşme eğilime girmişse de alınan
sonuç, hükümetin, daha doğrusu IMF'nin öngör-
düğü hedefin, yani tüketici fiyatları için yüzde
25'in 14 puan üzerindedir; IMF hedefinden yüz-
de 56 (39/25=1.56) sapma vardır.
Bir nokta daha var: Fiyatlar, önceden, belli ku-
raJlara göre seçilmiş mal ve hizmetlerin, ilgili ayın
belli günlerindeki toptan ya da tüketiciye satış fi-
yatlandır. Derlenen fiyatlar mal ve hizmetlerin
öneminegöre ağııiıklandınlır. Mal ve hizmet top-
lamına ürün sepeti denir. Günümüzdeki fiyat gös-
tergeleri, sepetin fiyatı 1994=100'e göredir.
1994'te 100 olan sepetin fiyatı, 1999 Aralık ayın-
da tüketici fiyatlannda 2 456.6'ya bir yıl sonra
2000 Aralık'ta da 3 415.5'e yükselmiştir.
Yukanda belirtiten enflasyon oranı, yalnızca bu
iki büyüklüğün, yani mal ve hizmet sepetinin 1999
Aralık ayındaki fiyatı ile 2000 yılı aralık ayındaki fi-
yatının karşılaştırmasına dayanıyor ve sepetin fı-
yatının ne kadar arttığını gösteriyor. Enflasyon
oranı iki noktada Aralık 1999 ve Aralık 2000'de-
ki fiyat değişimini veriyor; bu iki nokta ya da ay
arasında kalan ayiardaki sepetin fryat deği-
şimlerini yansrtmıyor.
Devlet istatistik Enstitüsü, doğru bir tutumla,
her ay yaşanan fiyat artışlarını da yayımlıyor. Mal
ve hizmet sepetinin 12 ay boyunca ortalama fi-
yat arbşlan göz önüne alındığında enflasyon ora-
nı, tüketici fiyatlannda yüzde 54.9; toptan eşya-
da da yüzde 51.4'tür. Bu oranlar bir önceki yıl,
yani 1999'da sırasıyla yüzde 64.9 ve yüzde
53.1'di. Yani, 12 aylık ortalamalara göre tüketici
fiyatlannda geçen yıla göre 10 puan; toptan fiyat-
larda da 1.7 puan bir azalma vardır. Tüketiciler
ya da toptancılar yılda iki kez değil her ay alış-
veriş yapıyorlar. Bu nedenle enflasyonun 12 ay-
lık fiyat artış ortalamalanna göre değerlendirilme-
si daha gerçekçi olur.
•••
Türkiye'nin uygulamakta olduğu ekonomik is-
tikrar programının tek amacıenflasyonu düşür-
mektir. Böyle bir amaç için uğraşılması doğrudur.
Ancak bu uygulamanın iki büyük eksiği göz ar-
dı edilmemeli; unutulmamalıdır.
Bunlardan birincisi üretim olanaklan alanıdır.
Bu programla, sabit sermaye yatınmı, üretim, iş
bulma ve dışsatım gibi ekonominin temelleri-
nin güçlendirilmesi ve geliştirilmesi bir yana bı-
rakıldı; bir bakıma unutuldu; giderek tanm ve kü-
çük sanayi alt sektörlerinde olduğu gibi yıkıma
sünJkieniyor. Bu durum uzun dönemli gelişme
açısından kaygı vericidir.
Ikinci büyük eksik, istikrar programının top-
lumsal boyutudur. Program, sendikalar ve mes-
lek oda ve birliklerinin katılımıyla yürütülmüyor;
ekonominin insan yönünü tümüyle göz ardı edi-
yor; yoksullaşmayı arttınyor; yoksul ile varsıl ara-
sındaki gelir uçurumunu daha da genişletiyor.
Toplumsal doku, onarımı çok güç olacak biçim-
de parçalanıyor. Hükümet bu konuda da korku-
tucu bir duyarsızlık sergiliyor.
• • •
Aslında enflasyon sevinci bir Temel fıkrasını an-
dınyor.
Temel'in babası Dursun denizciymiş; yaşamı-
nı mavi sularda kazanırmış. Çocuklanndan bir is-
tekte bulunmuş:
- öldüğümde beni denize gömün demiş. Gel
zaman git zaman Dursun ölmüş. Karadeniz fırtı-
nalı; dalgalar azgın. Dursun'un çocuklan uğraş-
mışlar didinmişler ve babalannın son isteğini ye-
rine getirmişler.
Yorgun argın karaya çıktıklannda kıyıda bekle-
yen komşulan sormuş:
- Dursun'u denize gömdünüz mi?
- Gomduk demiş Temel; gomduk da çok tele-
fat verduk.
•••
Günlük yaşayan, ülkenin gelecegini ve insanı-
nı unutan hükümet, enflasyonu çok telefat vere-
rek düşürüyor.
e-posta: yakupCo metu.edu.tr
74 yılda 100den fazla şirket
Koç Toptuluğu
75. yıla hazırlantyor
Ekonomi Servisi - Koç
Topluluğu 75. yılım
kutlamaya hazırlanıyor.
Kurucusu Vehbi Koç'un,
sahibı olduğu bakkal
dükkânını üzerine
geçirdiği 1926 yılım
resmi kuruluş tarihi
olarak kabul eden
topluluk, 74 yılda
100'den fazla şirketten
oluşan bir büyüklüğe
ulaştı. 1938 yılında Koç
Ticaret Anonim
Şirketi'ni kuran
topluluk,
devletin benimsediği
endüsfrileşme ilkesi
çerçevesinde,
1940'lann sonuna
doğru imalata yöneldi.
1950'li yıllarda
Türkiye'de hızla gelişen
yerli üretime paralel
olarak Koç Topluluğu,
ithal mallann yerini
alacak yerli imalat
yatınmlanna başladı.
1969 yılında kurulan
Vehbi Koç Vakfi da, çok
sayıda eğitim, sağlık
ve kültür eserini halkın
hizmetine sundu.
Turizmden otomotive,
finanstan gıdaya kadar
çok sayıda sektörde
faaliyet gösteren
ve dünyamn çeşitli
ülkelerinde de
şirketleri bulunan
Koç Topluluğu'nun
bünyesindeki kuruluşlar
arasmda Arçelik,
Aygaz, Beko,
Ford-Otosan,
Koçbank, Migros Türk
AŞ, Otokar, Otoyol ve
Tofaş gibi şirketler
yer alıyor. Bugün
45 bin kişilik çalışana,
12 milyar dolarlık
ciroya ulaşan Koç
Topluluğu,
75. kuruluş
yılım, yıl boyunca
düzenleyeceğı
çeşitli etkinliklerle
kutlayacak.