Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
-13 EYLÜL 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
DÎSK Genel Başkanı Çelebi, çağdaş bir anayasa hazırlanması gerektiğini vurguladı
' 12 Eylül darbesi karşıdevrim'Haber Merkezi -12 Eylül darbesi-
nin, Mustafa Kemal'ın başlattığı ay-
dınlanma devrimi ve bağımsızlık mü-
cadelesine, demokratik düzene ve
topluma karşı, bir "karşıdevrim hare-
keti" olduğu belirtilerek 12 Eylül re-
jirrunin toplumsal muhalefeti bastır-
mak için gericiliğe, yobazlığa, ırkçı-
lığa sürekli ödün verdiği, üniversite-
leri Türk-Islam sentezine teslim etti-
ği vurgulandı. Devrimci îşçi Sendika-
lan Konfederasyonu (DİSK) Genel
Başkanı Süleyman Çelebi, 12 Eylül
darbesinin toplumsal bir paranoya ya-
rattığını vurguladı. Bütün demokratik
unsurlarm katkısıyla çağdaş bir ana-
yasa hazırlanmasını isteyen Çelebi,
tüm hukuksal düzenlemelerin gözden
geçırilerek 12 Eylül mağdurlannın
haklannın geri verilmesi gerektiğini
söyledi.
Çelebi, dün düzenlediği basın top-
lantısında, DİSK. TMMOB, KESK,
TÜRMOB, Türk Diş Hekimleri Bir-
liği, Türk Eczacılar Biriiği, TTB ve
Türk Veteriner Hekimler Biriiği
(TVHB) tarafından ortak hazırlanan
"12 Eylül'ü unutturmayacağız" baş-
lıklı bildinyı okudu.
12 Eylül darbesinin, 24 Ocak 1980
ekonomik kararlannın uygulanabil-
mesi için gerekli olan toplumsal ko-
şullan hazırlamak amacıyla gerçek-
leştirildiğini belirten Çelebi, darbe-
nin etkilerinin hâlâ sürdüğünü söyle-
di. 12 Eylül'ün yarattığı "toplumsal
paranoya"mn ilk olarak darbe nede-
nıyle yaşama sevincini kaybeden in-
sanlan akla getirdiğini belirten Çele-
bi, bunun buzdağının yalnızca görü-
nen yüzü olduğunu söyledi.
1984 seçimleri sonrasında yaşanan
sürecin sanılanın aksine 12 Eylül sus-
kunluk döneminde kurulan siyasal ve
ekonomik ilişkilerin toplumda daha
da kökleşmesine neden olduğuna dik-
kat çeken Çelebi şu görüşleri dile ge-
tirdı:
"Günümüzde de hâlâ ayru kararn-
hkla sürdürülen ve 12 Evlül'le somut-
laşan ideoloji, 1982 Anayasası haaria-
nırken kaldınlması herhalde unurul-
muş olan sosyal devlet Ukesi ile taban
tabana zıt uygulamalarıyla kendini
açıkça göstermektedir. OzeUeştirme
politikalan ile kamu nıallan arazileri
özel girişimlere peşkeş çeküirken yüz
birderce insanmuz işsizliğe nıahkûm
edilmistir. Özelleştirme çugınlığında
öyle bir noktaya gelinmiştir ki, ülke-
miz parası olmayanlann eğitim ve sağ-
lık hakkım tanımayan yeni bir düze-
nin içine itilmiştir. Günümüzde sosyal
güvenlik sisteminin de özelleştirilme-
si tarüşılabilniekteyse bu, 12 Evlül'le
temeUeri atüan ideolojinin hâlâ yaşa-
dığının somut göstergesidir."
CHP Adana tl Başkan Yardımcısı
Zeki Özer de, "Tüm acılann yaşandı-
ğı bir dönemde gelen 12 Eylül Anaya-
sasf nın 20 yıl geçmesine karşın değiş-
tirilmemesi evrensel bir ayıpür" de-
di. 12 Eylül darbesinin "binlerceaile-
nin hâlâ acısııu çektiği, hâlâ unutama-
dığj ve ardından gelen anayasasının,
demokratik sistemin felç olduğu ve ka-
zanılnuş demokratik haklann kakb-
nldığL gasp edüdiği bir hareket" oldu-
ğunu vurgulayan Özer, "CHP olarak
beklentimiz, bir daha 12 EylüUerin ya-
şanmaması ve gasp edilmiş demokra-
tik haklann iade edilmesidir'' dedi.
Darbeye kmama
HADEP ve ÖDP'den yapılan açık-
lamalarda da, 12 Eylül'ün antidemok-
ratik bir hareket olduğu vurgulanırken
Çağdaş Hukukçular Derneği Başka-
m Avukat Mustafa Çinkılıç da yaptı-
ğı açıklamada, anayasanın bir kısmı-
nın bile zorla değiştirilmesinin suç ol-
duğuna dikkat çekti.
Ankara Eczacı Odası 'nın da darbe-
nin 20. yıldönümü nedeniyle yaptığı
yazılı açıklamada, "ToplumunilericL,
çağdaş eğilimlerini basüran, toplum-
sal ahlakı ayaklar altına alan bu dar-
beyi kmıyoruz" denıldi.
Tüm Öğretim Üyeleri Derneği
(TÜMÖD) Genel Başkanı Prof. Dr.
Tahir Hatiboğlu. ABD'nin isteği üze-
rine darbeyi yapan beş darbeci gene-
ral ve ABD'nin önerdiği eski YÖK
Başkanı Prof. Dr. thsan Doğramacı
eliyle, üniversitelerin gericiliğe tes-
lim edildiklerini söyledi.
Istanbul Eczacı Odası Başkanı Er-
kanÖnseL, 12 Eylül'ün de, aynen 12
Mart gibi, Türkiye'nin gelişmesi, iler-
lemesi ve demokratikleşmesine karşı
bir hareket olduğunun altım çizerek
irtica ve şeriatın gıdasını 12 Eylül re-
jiminden aldığını ifade ettı. Önsel. 12
Eylül'ün hesabının görülmesini, 12
Eylülcülerin yargılanmasını isteyerek
"28 Şubat bu temele karşı açılan bir
mücadeledir. Tarih zikzaklara karşın
ileri doğru aknıaktadır" dedı.
Haberleşme, tletişim ve Basın Ya-
yın Emekçileri Sendikası (Haber-
Sen) Genel Başkanı Kemal Keleş ise
12 Eylül darbecilerinin yaptıklan tah-
ribatın sürdüğunü, başta eğitim ve
anayasa olmak üzere toplumsal doku
üzerinde kurumsallaştığını anlattı.
EvlendiPilen
çocuklar için
sopuşturma
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) -
Iğdır Cumhunyet
Savcıhğı, 13 ve 14
yaşlanndaki amca
çocuklannın
evlendirilmesi olayı ile
ilgili olarak yasal işlem
başlattı. Devlet Bakanı
Hasan Gemici, akraba ve
erken yaşta evliliklerin
özürlü çocuk
doğumlannı, anne ve
çocuk ölümlerini
arttırdığıru bildirdi.
Gemici dün yaptığı
açıklamada, Türkiye'de
12-14 yaşarası lObin
555 kız çocuğunun evli
bulunduğunu belirtti.
Çetin MSB'ye
başvurdu
• ANKARA
(Cumhurivet Bürosu) -
Eskı Harb^lş Genel
Başkanı tzzet Çetin, yeni
yönetimin kendisi
hakkmda asılsız
suçlamalarda
bulunmasına tepki
gösterdi. Harb-Iş'in yeni
yönetimi, Çetin ve
arkadaşlannın görevde
olduğu dönemden
bilgisayarda kaldığı öne
sürülen "Komünist
Koordinasyon" başlıklı
propaganda belgesinin
bakanlığa iletilmesi
üzerine MSB'nin
sendikanın örgütlü
olduğu komutanlıklara
emir yayımladığı
kaydedildi. Çetin de
hakkındaki iddialar ve
yayımlanan emir üzerine
MSB'ye yazılı
başvuruda bulundu.
Mahkemeye
getirîlemediler
• Istanbul Haber
Servisi - Şeriatçı terör
örgütü Hizbullah adına
33 adam öldürme ve
kaçırma olayına
kanştıklan iddiasıyla
yargılanan Mehmet
Emin Ekici ile diğer 4
sanık îstanbul DGM'deki
davalanna personel ve
araç yetersizliği
nedeniyle getirilemedi.
Mahkeme heyeti,
sanıkların yeniden celp
edilerek sorgulannın
yapılmasım ve
tutukluluk hallerinin
devamını kararlaştırarak
oturumu erteledi.
Eğitjm-Sen'den
tepki
I tstanbul Haber
Servisi - Eğitim-Sen 5
No'lu Şube Yönetim
Kurulu tarafından
yapılan açıklamada,
Kartal'daki Hacı lsmail
Gündoğdu llköğretim
Okulu'nun öğretim
yılmın başlamasına iki
gün kala Milli Eğitim
Bakanlığı tarafından
hiçbir neden
gösterilmeden
kapatıldığını belirtildi.
Açıklamada,
"Bakanlığın, eğitim ve
öğretimin öznelerini hiçe
sayarak tepeden inme
emirlerle, düzmece
raporlarla hareket etmesi
kabul edilemez bir
tutumdur" denildi.
Istanbul
Kartal'dan
Sabancı
aüesine
tehdit
tstanbul HaberSer-
visi-Sabancı Holding
Yönetim Kurulu üye-
si Özdemir Sabancı,
ToyotaSa Genel Mü-
dürü Haluk Görgün
ve sekreter Nilgün
Hasefe'nin katledil-
mesi ile II Jandarma
Komutanlığı önünde
nöbet tutan 2 erin şe-
hit edilmesine ilişkin
12 sanığın yargılan-
masına devam edildı.
Istanbul 1 No'lu
DGM'deki duruşma-
ya, tutuklu sanık Er-
can Kartal katılırken
davanın diğer sanık-
lan gelmedi.
Duruşmada söz
alan Kartal, Fehriye
Erdal'ın peşinin bıra-
kılması gerektiğini
öne sürerek Sabancı
ailesini suçladı ve teh-
dit etti. Mahkeme,
Erdal ile ilgili Belçika
adli makamlanna ya-
zılan yazının cevabı-
nın beklenmesıne ka-
rar vererek duruşmayı
erteledi.
ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART
HEM NAUNA V\&M
Türk, 15. maddenin 3. fıkrasının yürürlükten kaldınlması gerektiğini söyledi
4
Anayasa çağa uydurulmalı'
Hikmet Sami Türk
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk,
anayasanın * 12 Eylüldöneminde çı-
karüan yasa ve kanun hükmünde
kararnamelerin anayasaya aykınh-
ğmın ilerisürükmeyeceğini'' düzen-
leyen geçici 15. maddesinin 3. fik-
rasmın yürürlükten kaldınlma za-
manı geldiğini söyledi. Türk, 12
Eylül dönemi yöneticilerinin yargı-
lanabibnelerini engelleyen diğer
fikraların kaldınlmasının ise "geri-
ye dönfikrovanşizmeyol açacağmı"
kaydetti.
Adalet Bakanı Türk, Memur-Sen
Genel Başkanı Fatih Uğurhı ve be-
raberindeki heyeti makamında ka-
bul etti.
Kabulün ardından gazetecilerin
"Memuriaıia ilgili KHK yasalaşır-
ken tekrar gözden geçirilecek mi"
sorusu üserine Türk, bunun gerek-
sinimden doğduğunu, ancak bu ih-
tiyaç karşılanırken hukuk devleti il-
kesi çerçevesinin esas olacağını
kaydetti. Türk, 12 Eylül'ün 20. yıl-
dönümünde 1982 Anayasası'nın
hâlâ yürürlükte olduğunun anımsa-
tıhp, değiştirilip değiştirilmeyece-
ğinin sorulması üzerine, geçmiş dö-
nemden kaynaklanan bir tepki so-
nucu doğduğunu ve bu kapsamda
temel hak ve özgürlüklere kısıtlama
getirdiğini söyledi. Anayasanın ça-
ğm koşullanna uygun hale getiril-
mesı gerektiğini vurgulayan Türk
sözlerini şöyle sürdürdü:
"Anayasanın geçici 15. maddesi-
nin 3. nkrasnun yürürlükten kaldı-
nlma zamanı gelmistir. O dönemde
çıkan yasa \e KHK'lerin anayasaya
uygunluk denethni yapıhnaJıdu-.
Parlamentoda çahşmaİanna devam
eden Uztaşma Komisyonu'nun 15.
maddesinin 3. fıkrasının kaldmhna-
sı > önünde görüş biriiği vanhr. Ta-
mamıyla kaldınlması geriye doğru
rovanşizme neden olur" dedi.
Arastırma
Gençler
UEylüVü
bilmiyor
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu)-18-25 yaşla-
n arasındaki gençlerin bir
bölümü, 12 Eylül'ü anım-
samakta zorlanıyor. Tür-
kiye'nin yakın tarihine il-
gisizliklerini de belirten
gençler, 12 Eylül'ü "resmi
bayram", Kenan Evren'i
de "Türkhe'nin ilk cum-
hurbaşkanı" sanıyorlar.
Ankara Üniversitesi tle-
tişim Fakültesi öğrencile-
rı Sibel Tekin, Pınar El-
mas. Şebnem Aktan, Şa-
fak Bozkurt ve Hürya Oz-
yıldınm'ın geçen yıl ha-
zırladığı "12 Eylül Ne?
Kenan Evren Kim?" adlı
arastırma, gençliğın yakın
tarihten kopuk olduğunu
gösterdi.
Araştırma kapsamında
Kızılay, Ulus, Maltepe gi-
bi semtler ve ODTÜ, Ha-
cettepe ve Ankara üniver-
sitelerinde 18-25 yaş ara-
sındaki gençlere "12 Eylül
Ne? Kenan Evren kim"
sorusu yöneltildi. Yakla-
şık 250 kişiyle yapılan ça-
lışmada düşündürücü ya-
nıtlar alındı.
'Resmi bayram'
Gençlerden bazılannın
12 Eylül'ün "resmi bay-
ram''; Kenan Evren'in de
"Türkiye'nin ilk cumhur-
başkanı" olduğunu söyle-
meleri şaşkınhk yarattı.
Aynca 12 Eylül ile Kenan
Evren'in bağlantısını so-
ran gençler, sorulann gü-
nümüz siyasi olaylanndan
seçilmesini önerdi. Arala-
nnda bir tarih öğrencisi-
nin de bulunduğu bir grup
genç ise Türkiye'nin ya-
kın tarihine ilgi duyma-
dıklannı söylediler. Genç-
ler, hiç anımsamamanın
kendileri için daha "hayır-
h" olacağuu savundular.
Araştırmayı yapanlar-
dan Sibel Tekin, gençler
arasuıda sorulann yanıtla-
rını bilmeyen, yanlış yanıt
veren ve konuyla ilgisi ol-
mayanlann çoğunlukta ol-
duğunu kaydetti.
Öymen, önce MYK sorununu çözmeye çalışacağını, olmazsa kurultay karan alacağını söyledi
CHP'de kurultay karan için kritik günANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) -CHP'de seçimli kurulta-
yın ne zaman yapılacağına iliş-
kin karar bugüne kaldı. Parti
Meclisi'nin (PM) dün 6 saat sü-
ren toplantısında sorun çözüle-
mezken Genel Başkan Altan
Öymen, "Öncelikle \I\TC açı-
sından gerekeni yapmakla çö-
züm bulmaya çalışacağım, bu ol-
mazsa kurultay yoluna gjdece-
ğhn" dedi.
PM 'de görüş aktaran üyelerin
büyük bölümü ise bu sorunun
PM'ye taşınmadan, MYK için-
de çözülmesi gerektiğinin altı-
ru çizdiler. PM üyelerinin bü-
yük bölümü, yeniden yapılan-
ma sürecinin seçimli bir kurul-
tayla kesintiye uğramasının ve
7-8 ay içinde 2 seçimli kurultay
yapmanın doğru olmadığı gö-
rüşünü aktardılar.
CHP'de, seçimli kurultay tar-
tışmalanna son noktayı koyma-
sı beklenen kritik PM toplantı-
sında karar bugüne kaldı.
PM'nin dün saat 10.00'da baş-
layan toplantısı yaklaşık 6 saat
sürdü. Toplantıda, aralannda
MYK üyeleri Algan Hacaloğlu,
Fuat Ça>, Haluk Özdalga, PM
üyeleri Hasan Fehmi Güneş, Er-
can Karakaş, Fikri Sağlar, Meh-
met Moğultay, Cavidan Demi-
rağ'ın bulunduğu bazı isimlerin
söz aldığı belirtildi. Görüşlerin
genel olarak Içel'deki usulsüz
üye yazunmdan kaynaklanan
sorunun MYK içinde halledil-
mesi temelinde birleştiği kay-
dedildi. Alınan bilgiye göre,
Hasan Fehmi Güneş, Oymen'e
hitaben "Bu konuyu neden bu
kadar bü>ütüp bura> a kadarta-
şıdınız. Sizin büyüklük gösterip
konuyu MYK içinde halletme-
niz gerekirdi. Türkiye'nin çok
ciddi meseleleri varken bizim
burada bir üçe Ue bu kadar uğ-
raşmamız doğru değikür" dedi.
MYK üyesi Hacaloğlu, tçel
ile ilgili 3 karardan 2'sinin
MYK'den geçtiğıni anımsata-
rak "Bir kararda arkadaşlan-
mız farklı görüş açıklamışlarsa
bundan rahatsızhk duymamak
lazun" görüşünü dile getırdi.
Mehmet Moğultay, sorunun
genel başkan ile MYK arasında
olduğunu kaydetti. Seçimli ku-
rultay karannı verme yetkisinin
genel başkana ait olduğunu
anımsatan Moğultay, buna veri-
lecek karann PM'ye bırakılma-
smın yersiz olduğunu savundu.
Fuat Çay da, bugüne kadar ya-
pılan MYK toplantılannda ka-
rarlann uyumlu bıçünde alındı-
ğmı vurgularken bu kadar
uyumlu çalışan bır MYK'nin
bir araya getirilemeyeceğini
söyledi.
Ercan Karakaş, olağanüstü
seçimli kurultaya gidilerek ye-
niden yapılanma sürecinin ke-
sintiye ugratümasının doğru ol-
madığını dile getirirken 8 ayda
2 seçımli kurultayın partiye ya-
rar sağlamayacağının altını çiz-
di. Fikri Sağlar da, tçel'deki üye
yazımıyla ilgili bilgi aktardı ve
sorunun sadece tçel'le sınırh ol-
madığını, bir ilke sorunu oldu-
ğunu vurguladı.
Öymen'in ise, MYK'de yaşa-
nan bir sorunun PM'nin de sı-
kıntısı olduğunu belirterek
"M\r
K'de bir sıkuıü varsa bunu
PM'nin bilmesinde yarar var"
dedi.
PM'de aynca, yandan bir faz-
lasmın istifa etmesi durumunda
MYK'nin düşeceğine yönelik
olarak ilke karanna vanldı.
Toplantıya saat 16.00'dan
17.00'ye kadar ara verilerek bu
sürede Genel Başkan'ın. aktan-
lan görüşler üzerinde düşünece-
ği ve karannı açıklayacağı du-
yuruldu. PM, 17.00'de tekrar
toplandıktan kısa süre sonra,
heıbangi bir karara vanlamadan
dağıldı.
CHP Genel Başkanı Altan
Öymen, toplantıdan sonra bu-
gün vereceği karara ilişkin ola-
rak Cumhuriyet'in sorulannı
yamtlarken, MYK sorununu
çözmek için ne mümkünse yap-
maya çalışacağını söyledi. So-
runun giderilmesi için
MYK'nin yenilenmesi gibi ba-
zı aşamalar bulunduğunu belir-
ten Öymen, bu sağlanamazsa
kurultaya gideceğini kaydetti.
CHP lideri, "Tüzük ve yönet-
meliklerçerçevesindebütün yol-
lan deneyerekuyumlu bir yöne-
tim çıkarmaya çahşıyorum.
Bundan sonra inşallah partinin
uyumsuzbir görüntü vermesini,
çekişmeli birgörüntü vermesini
önleyecek bir yapıortayaçıkara-
cagız" diye konuştu.
POLİTtKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETtNKAYA
Kilitlenmiş Anılar...
Yıllar ne de çabuk geçiyor?
Çok eski zamanlardan yüreklere çalınan acılar
bugünlere getirdi bızi...
Şimdi ise uzun bir gecenin sabahındayız...
Yorgunuz!..
Sanki tüm gece yıldızlan toplamışız; ihanetin ka-
ranlığında dönekleri, namussuzları, ikiyüzlüleri gör-
mek için!..
O yirmi yıl içinde gökyüzünün tohumlannın ye-
şermesi için beklemişizJ..
Ama her şey boşuna!..
Yirmi yılda ülkelerin kaderi değişir!..
Şöyle yirmi yıl önceye dönüp baktığımızda elbet
Türkiye'de de çok şey degişmiş!..
Renkli özel televizyonlar!..
Bilgisayar, internet, cep telefonu!..
Borsa, ithal otomobil!..
Peki değişmeyen nedir?
Korku, baskı, işkence, zulüm!..
Yirmi yıl önce sindirilen yığınlar, bugün kendi ses-
sizliği içinde kördüğüm olmuş gibi!..
Türkiye örgütlü toplum olmaktan çıkmış, köşedö-
nücülük, vurgun, hayali ihracat olabildiğince art-
mış!..
Artık din pazariamacılan büyük sermayeyle yanş
ediyor; tarikat şeyhleri, şıhları demokrasi adına ko-
runup kollanıyor...
Havadayağmur sıkıntısı var!..
Bir çocuk, nar ağacının çevresinde dolaşıyor. Son-
suz ve isimsiz bir deniz, feodal zamantn suİannı ça-
lıyor. Çılgın bir büyücü, kan ırmağından gelecegin şa-
rabını çıkanyor...
Islak çimenler üzerinde yürürken yirmi yıl öncesı-
negidiyorum...
Bir gün sabaha karşı kapı çalınıyor. Üç silahlı adam
içeriyegiriyor...
Kitaplanmı, plaklanmı ve beni alıp götürüyortar!..
Koyu biryalnızlık hissediyorum...
Geçmişle gelecek, kilitlenmiş anılan nasıl açar bı-
lir misiniz?
• • •
Yirmi yıldır kayıtsız kaldı mevsimter, sevdaların
izdüşümüne...
O kahverengi akşam saatlerinde toplanmış umut-
lar, yaşanmamış öykülerde aranan aşk masallan ar-
tık çok gerılerde bılıyorum...
Sahi ne değişti yirmi yılda?
önümde duran birfotoğraf, Iğdır'ın Bahariı Mahal-
lesi'nde çekilmiş...
On dördündeki gelin Bahar Batur ile on üçünde-
ki damat Emrah Batur, çocuksu düşlerin çok öte-
sinde sanki şaırin bembeyaz örtülerde çürümüş ka-
ranlıklannda bilinmeyen bir yolda yürüyorlar...
Beyaz gelinlikler giymiş Bahar, acılı gözlerinde yor-
gun bir eylülün yağmur sulannı saklıyordu...
Baba Hacı Batur, erkek kardeşinin kızı Bahar'ı, oğ-
lu Emrah'la evlendirirken acı gerçeği mutlu bir biçim-
de açıklıyordu:
"Kanm riasfa ve yedi çocuğum var. Evin ihtiyaç-
lannı görecek birgeline ihtiyacımız vardı. Bu neden-
le onlan evlendirdik. Erkek kardeşim, kızının aile aı-
ştna gitmesini istemiyordu."
Küçük Bahar Türkçe bilmiyordu!.. .: »"
Bahar hiç okula gitmemişti!.. • • •';
Bahar'ın bakışlan, susturulmuş bir şarkıyı anım-
satıyordu...
Yirmi yılda bir ülkenin kaderi degişirdi!..
Türkiye bir değişim sürecinin içindeydi ama, o fe-
odal yapı kınlmamış ve kınlmak istenmiyordu...
Doğu ve Güneydoğu kendi kaderi içinde hüznün
gri gölgelerinde çogalıyordu...
Bizler neyin peşindeydik?
Acının mı, hüznün mü, umudun mu?
Anılarda kalan ve zamansız çalan bir plak! Bir göl-
ge gibi peşimizden gelen kan ıçıcıler!..
Teknoloji değişmış, medya yozlaşmıştı!.
Oemokrasiyi bir turlü içimize sındiremiyorduk!..
On dört yaşındaki Bahar'ın gözlerine bir kez daha
baktım...
Ağlıyor gibrydi!..
• • •
Uzun ve soluksuz koşmacalardan yorulmuş bir
toplum, acaba bir yirmi yıl daha koşabilir mi; deği-
şen dünyaya ayak uydurabilir mi?
Artık içımizden biri sayılan 'IMF Cottarelli' Türkı-
ye'yi mesken tutacak, ekonomi bilmecelerinin pek
işe yaramadığını görecek!..
Yirmi yılda ülkelerin kaderi değişir!..
Değişti de!..
Beş yaşındaki çocuklar bilgisayann başında, Ye-
şildi'rek'te sırt hamallan 'cep 1i...
Memur maaşı ise 300 dolar karşılığı Türk ürası...
Artık dolarla yatıp, dolarla kalkıyoruz!..
Eh, arada bir ekonomiye ince ayar yapryoruz!..
Hayali, rüşvet, vurgun!..
Dışanda ise yağmur yağıyor...
Bahar ın ve Emrah'ın totoğraflanna bakıyorum...
On üçündeki Emrah diyor ki:
"Annem hasta, eve gelin gerekiyordu..."
Yeniden yirmi yıl öncesine dönüyorum...
Yasaklar arasında geçen bir yirmi yıl!..
Yoksa 12 Eylül 1980'in hasat mevsiminde mıyız
bugün? Yoksa o nedenle mi açmak istiyoruz kilitlen-
miş anılan?
hikmetcetinkaya(« cumhuriyet.com.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
. ^kitapkulübö
ÇAĞININ TANIĞI Ü( YAZAR
\jr , 2 B A S 1
I MY/i KUBİLAY OLAYI VE TARİKAT
KAMPLARI
4 BASI
SANCIU YILLAR KUŞATILMIŞ
SOKAKLAR
4 BASI
mPOSTUNDA KURT
IAMBAK SANA DA BULAŞTI KAM
2 BASI
DİN BAROHÜMüN KAZLARI
2 BASI
A$IK KADINLAR SOKAĞI
2. BASI
ŞERİAT PAZARI
SEVDANIN ADRESİ BELLİ DEĞİL
TÜRKİYE'NİN ŞEYTAN ÖÇGENİ
6ÖILERİH POYRAZ
Cumhunyet Kıtap Kulubu Çağ Pazariama A.Ş. Türkocağt Cad.
No.39/41 (34334) Caijaloğlu-lstanbul Tel: 514 01 96