Katalog

Cumhuriyet İıntivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yavın Yönetmenr Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordınatörü Hiknıet Çetinka\a# YazıışlerıMudüru Jbra- hım Yıldız # Sorumlu Mudur Fik- ret İlkiz • Haber Merkezı Mudüru Hakan Kara Istıhbarat Cengiz Yıldırım • Ekonomı Ö/lem Yüzak # kııltur Handan Şenköken • Spor Abdülkadir \ ücelman # Makaleler Sanıi Karaöron • üuzeltme Abdullah \ azıcı # i otoğraf Erdoğan Köseoğlu # Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehnıet Faraç Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, tbrahim V ildız, Orhan Bursalı. Mustafa Balba>. Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balba\ Atatürk Buhan No 125.Kat 4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7hat), Faks 4195027 • Izmır TemsıkiM Serdar Kızüc H Zıya BK 1352 S.23Tel 4411220. Taks 4419117*AdanaTemsücısı Çetin Yiğenoğlu, Inönu Cd 119 S No 1 Kat 1, Tel 363 12 11. Faks 363 12 15 Müessese Müduru Csrnn Akmen 0 Koordınatör Ahmel Korulsan • Muhasebe Bülent Yener 0 İdare Hüscyin Gürer • Satış Fa/üct Ku/a MEDVA C: • Yönetım Kurulu Ba5 kam - Genel Mudur Gülbin Erduran # Koordınatör Reha Işıtman • Genel MudurYardimcısı SeıdaÇoban Tel M4 (T 53 - > aMiııla>an \e Basan: > enUıun Haber \MHM BaMn ve ^ a>i[Kilık \Ş Turk.xağ'ı Cad *9 4] Cagaloilu 34134 Istanbul PK 246 - Sırt.ecı U435 Isıanhul F.ıU 2 115 05 ı2ulutı w« vv cumhurivet.com.tr 13EYLUL200O lmsak:5.O7 Güneş: 6.36 Öğle: 13.07 tkindi: 16.37 Akşam: 19.25 Yatsı: 20.48 Lopez ilgi odağı oldu LONDRA (Reuters) - IheCcli (Hücre)adh yeni filmının tanıtımı için Londra'da bulunan Jcnnıfcr Lopez. fılmin açılış gecesınde ılgı odağı oldu. Lopez, filmde genç kızları öldüren psikopat bır katilin düşüncelerini çözerek seri cinayetleri önlemeyi amaçlayan bir psikoloğıı canlandınyor. Filmini açilışı Londra'nın VVest Ehd semtindeki ünlü Odeon Sineması'nda yapıldı. Öğrenciler okula gidemedi • BERGAMA (AA) - Izmıfın Bergama ılçesınde taşımalı sistem kapsamında açılan ıhalede taşıt sahipleriyle anlaşma sağlanamayınca, öğrenciler okula gidemedi İlçe Millı Eğitim Müdürü Hilmi Öziş. bakanlıktan gelen talimat doğrultusunda. taşıtlara ödenecek parayı geçcn yıla oranla yüzde 40 oranında düşürdiiklerini. bu nedenle ihaleye kimsenin katılmadığını söyledi. Açtıkları son ihaleye taşıt sahıplerinı parklardan çağırdıklarını, ancak aniaşma sağlanamadığını kaydeden Ozış, yarın bir toplantı daha yapacaklannı söyledi. Öğrencilerin • tZMİR(AA)-İzmır Tüm Öğrencı Velileri Kültiîr Yardımlaşma ve Dayanışına Derneği Genel Başkanı Dilek Türtat. okula yeni başlayan öğrencilerin heyecan \e korkusunun genellıkle velılerden kaynaklandığını söyledi. Türtat. bazı öğrencilerin özellıkle ilk günlerde uyum sorunu v aşayarak ürkek, beyecanlı ve cekingen davranış ortaya koydukJannı belirtti. Türtat, % elılerin. soğukkanlı davranarak öğretmenlerle iletişim içindc olmalan gerektiğini anlattı. Harçlıklar arttırıldı • ANKARA(AA)- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na (SHÇEK) bağlı yuvalarda kalan çocuklardan öğrenim görenlere vcrilen harçlık arttınldı. tlköğretimin 1- 5. sınıfları için 300, 6-8. sınıflan için 450. lise ve dengi okula devam edenler için 600, yükseköğrenime devam edenler için ise 1000 olarak belirlenen gösterge rakamları, bu yılın ikinci yansında geçerli olan memur aylık katsayısı 15 bin 760 i'le çarpımından elde edilecek miktar kadar. öğrencilere harçlık verilecek. RektöPden çağrı • KONYA (AA) - Selçuk Üniversitesi (SÜ) Rektörü Prof. Dr. Abdurrahman Kutlu. "Ülkemizin değişik yörelerinden gelecek 13 bin öğrenciye. özellikle kamu kurum ve kuruluşlarının sahip çıkınasını bekliyorum" dedi. Kutlu. Selçuk Üniversitesi'nin yeni akademık yıla, yeni kayıt yaptıracaklar dahil yaklaşık 60 bm kişi ile başhnacağını söyledi. Üniversite harçlanna yapılacak zam henüz açıklanmazken kayıt sürecine giren okullar zamlı harç parası almaya başladı Harç zammma keyfî uygulatnaANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 0ni\ ersite harç mıktarlannın Res- mi Gazete ile ilan edilmemesıne karşın, kayıt süreci başlayan üni- versiteler yüzde 25 zanıla harç pa- rası almaya başladı. Bakanlar Ku- rulu'nun yüzde 25'lık zam kararı- na ek olarak, üniversıtelerin yüzde 20'ye kadar artı zam yapma yetki- si bulunuyor. Katkı ücretinin en yüksek olduğu tıp fakülteleri ve konservatuvarlar \üzde 25 zamla bu yıl 147 mılyon 500 bin lira üze- rinden ücret alırken artı yüzde 20 zam hakları bulunan üniversiteler, öğrencilerden 177 mılyon lira kat- kı payı ücretı isteyebilecek. Yüksek Öğretım Kurulu'nun • Kayıt dönemine giren ODTÜ başta olmak üzere pek çok üniversite, Bakanlar Kurulu karannın gecikmesi üzerine çareyi yüzde 25 zamla katkı payı ücreti almakta buldu. Bakanlar Kurulu'nun zam karanna ek olarak, üniversitelerin yüzde 20'ye kadar artı zam yapma yetkisi bulunuyor. (YÖK.) üniversite harçlanna yüzde 25 zam yapılması yönündekı öne- risinin Bakanlar Kurulu tarafından henüz onaylanmaması. kavıt süre- cine giren üniversitelerı zora sok- tu. Harç önensınm Bakanlar Ku- rulu'nda imzadan çıkmaması ilk kez bu kadar gecikti. Geçen yıl, harç miktarlan 12 Eylül tarihli Res- mi Gazete'de ilan edilmişti. Kayıt dönemine giren ODTÜ baş- ta olmak üzere pek çok üniversite, Bakanlar Kurulu karannın gecikme- si üzerine çareyi yüzde 25 zamla kat- kı payı ücreti almakta buldu. Ancak Bakanlar Kurulu tarafın- dan "Ekli I sayıh cetveldeki miktar- lan ünft ersitelerin nitelikleri ve sü- releri göz önünde tutularak, fakül- te. yüksekokuL enstitü ve bölümler itibamla yüzde20 oranma kadar art- ünlarak uygulamaya üniversite yö- netim kurullan yetküidir" madde- si ile Resmi Gazete'de açıklanan ücretlere ek olarak ünıversitelere ek zam hakkı da tanınıyor. Ünıv er- sitelerin kendilerine uygulanan bu hakkı kullanması hahnde. ünıver- site harçlan yüzde 45 oranında art- tınlabilecek. Böylece tıp fakülte- leri ve konservatuvarlar 177 mil- yon lira, edebıyat, eğitim ve dil-ta- rih coğrafya fakülteleri 84 mılyon lira kayıt ücreti isteyebilecek. Birçok üniversite haftaya ders- başı yapıyor. ODTÜ 18 Eylül'de; Sü- leyman Demirel ve Mustafa Kemal üniversiteleri 21 Eylül'de; Adnan Menderes, Balıkesir, Dumlupınar, Erciyes, Cumhuriyet ve Trakya üni- versiteleri 25 Eylül'de; Dokuz Ey- lül Üniversitesi 27 Eylül'de; Sel- çuk Üniversitesi 28 Eylül'de; On- dokuz Mayıs Üniversitesi 29 Ey- lül'de; Abant Izzet Baysal, Zongul- dak Karaelmas, Ankara, Anadolu, Kafkas. Kırıkkale, Marmara, Sa- karya ve lstanbul üniversitelen 2 Ekım'de. Atatürk Üniversitesi 4 Ekım'de; Dıcle Üniversitesi 6 Ekım'de; Celal Bayar Üniversitesi 10 Ekım'de; Maltepe Üniversitesi 16 Ekim'de açılıyor. 21 Eylül'e kadar sürecek üniver- site kayıtlan sırasında "adaym ÖSYS sonuç belgesi. adavın nıezun oldu- ğuokuktan aldığı diplomanın aslı\a da yeni tarihli mezuniyet belgesL aday 0.5 katsavısmdan veya ek pu- andan yararlanarak yerieşmiş ve bölümü diplonıasında belirtmemiş- se hangi okuldan/bölümden nıezun okluğunu gösterir resmi belge, nü- fus cüzdanının onayh örneği, ika- metgâhıfleügili beyanı, 12 adet45X6 cm boyutunda fotoğraf (son 6 ay içinde önden başı ve boynu açık, adayı kola> lıkla tamtabilecek şekü- de çekilmiş), katkı payının ödenme- si ile ilgili belge, kayrttan önce belir- lenip üniversite tarafindan ilan edi- lecek diğer belgeler" istenecek. Öğretmen dağılımında iller arasında adaletsizlik yaşanıyor tlköğretimde öğretmen açığı SEBAHAT KARAKOYU1S ANKARA-Millı Eğitim Bakan- hğı'nın 1999-2000 öğretım yılın- da ilk ve ortaöğretımde öğretmen başına düşen öğrencı sayısıyla il- gili verileri iller arasındaki adalet- sizliği ortaya koydu. Bır öğretme- ne Burdur'da 16. Bar- tın ve Amasya'da 19, Gümüşhane, Kasta- monu ve Edıme'de 20 öğrenci düşerkcn bu sayı lstanbul ve Şan- hurfa'da 42. Hakkâ- ri'de 50, Şımak'ta ise . - 64'e yükseliyor. Yeni öğretim yılının başlamasıy- la birlikte eğitimle ilgili sorunlarye- niden gündemin ilk sıralannda yer almaya başladı. Millı Eğitim Ba- kanı Metin Bostancıoğlu'nun FP Erzincan Milletvekili Tevhit Ka- rakaya'nın soru önergesine verdi- ği yanıtta özellikle ilköğretımde öğretmen dağılımında iller arasın- daki farklılıkları gözler önüne ser- di. Milli Eğitim Bakanlığı verıle- rine göre Türkiye ortalaması alın- dığında ilköğretimde bir öğretme- ne düşen öğrenci sayısı 31 olarak • Bir öğretmene Burdur'da 16, Bartın ve Amasya'da 19, Gümüşhane. Kastamonu ve Edime'de 20 öğrenci düşerken bu sayı lstanbul ve Şanlıurfa'da 42, Şırnak'ta ise 64'e yükseliyor. saptanırken bu sayı ortaöğretımde 15'e düşüyor. ilköğretimde öğret- men dağılımının ıllere göre de ol- dukça farklılık gösterdiği dikkat çekti. Karadeniz Bölgesi'nde bir öğ- retmene 25 öğrenci düşerken bu sayı Ege Bölgesi'nde 26. tç Ana- dolu Bölgesi'nde 27. Doğu Ana- dolu Bölgesi'nde 33, Marmara Böl- gesi'nde 35, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise 42'ye yükseliyor. Öğretmen başına düşen öğrenci sayılan iller arasında da farklılık göstenyor. lstanbul, öğretmen ba- şına düşen öğrenci sayı- sının fazlalığı açısından Doğu ve Güneydoğu il- lerine yaklaşıyor. llköğ- retimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısıyla ilgili bazı çarpıcı rakam- lar şöyle: Ankara (26), Eskişehir (25), Edirne (20). Bartın (19), Sinop (21), Burdur (16), Uşak (25). Adana (35), Muş (36), Kars (35), Bitlis (40), Diyarbakır (41), Mardin (44), Batman (46). Gaziantep (49), Hakkâri(50), Şırnak(64). Hosteslerin ıııutlu gecesi Türk Hava Y'olları Hostes ve Kabin Memurian Derneği (TASSA), 35. kuruluş yıldönümünü Harbiye Askeri ve Kül- tür Müzesi'nde düzenlenen geceyle kutlandı. Cecede hosteslerin >e kabin memuriannın sunduğu dans göste- risi izle\iciler tarafindan ayakta alkışlarurken meslekte 10 yılını dolduran 54 kişiye, 20 yılını dolduran 1 kişive ve 25 yılun dolduran 17 kişiye de plaket verildi. Yaklaşık 1500 üvesi bulunan derneğin başkanı Yasemin \ürt- dagülen. kendilerinin \U\ 'nin temsilcileri olduğunu belirterek "1946 Mİında başlayan mesleğinıizde bugün bir ordu haline geklik" dedi. TH) Genel Müdürü \ usut Bola\ ıriı da hostes ve kabin memuriannın yolcıüara verilen hizmette en önemli ekipler olduğunu vurguladı. (Fotoğraf: ALPER İZBUL) Hekimler uyardı Kalp krizi riskinde trigliserid faktörü lstanbul Haber Servi- si - Amerikan Hastane- si Kardiyoloji Bölüm Şe- fi Dr. Genco Yücel. bu- güne kadar bilinenin ak- sine sadece kan koleste- rolünün normal olması- nın kalp hastalıklarına vakalanma riski açısın- dan yeterli olmadığını söyledi. Yücel. ABD'de yapılan bir araştırmanın, kişinin total kolestero- lünün normal olması du- rumunda bile bır alt bı- rimi olan trigliserid mik- tarının yükseklığinın kalp krizi geçirme olası- lığını arttırdığını ortaya çıkardığını belirtti. Dr. Genco Yücel, kan- daki kolesterol yüksek- lığinin. kalp-damarhas- talığı ve bunun sonucun- da da kalp krizine yol açtığının uzun yıllardır bılındığini anımsattı. Bu nedenle çok sayıda kişi- nin kan kolesterolünü ölçtürdüğünü belirten Dr. Yücel. artık bunun yeterli olmadığını kay- dederek "Trigliseridin kendi başına \ üksekliği bazı ailelerde genetikyol- la gecebiliyor. Bol >ağlı yiyecekkrde kandakise- viyeyi yükseltiyor. Total kolesterol miktarı çok yüksek olsa bile triglise- rid oranının yüksek ol- ması. ciddi bir risk oluş- turuyor. Bu nedenle kan kolesterolü ile trigliserid miktannın da ölçülmesi gerekhor. Özellikle Türk insanında i\i kolesterol oranının düşük olduğu gözönüne abnırsa bunun toplum sağlığı için öne- nıi artryor" dedi. e-posta : tan (a prizma. net. tr Latin popunun babası Estefan Emilio Estefan, Latin müziğinde kazandığı başanlar nedeniyle Latin Akademi ödüllerinde müzik prodüktörlüğü dalında yılın adamı seçildi. Latin popunun babası olarak nitelendirilen Estefan'a, ödülü Be^erij HUls'te düzenlenen bir törenle verildi. Törene kahlan müzisyenin eşi ünlü şarkıcı Gloria Estefan bir konser verdi. Latin kökenli sinema ov uncusu Antonio Banderas ile eşi Melanie Griffıth de ödül törenine ilgi gösterdL SÖYLEŞİ ATTllJv İLHAN Halk, GS'ya 'El Koyuyor'... Fotoğraf, dahadün görmüşüm gibi, gözlerimin önündedir: top, sağ üst köşeden giriyor; Ka- leci Avni, yakalamak için ona doğru uçmuş, ama nâfile! 'Enstantane' (o zaman böyle denirdi) Gala- tasaray ağlannın, arkasından çekilmiş; beni, hic- rana boguyor. Yâni ben, takımda 'müdafaa'nin, Avni / Lütfî / Faruk tertibinde olduğu dönemden kalma birGalatasaray'lıyım; ileride, solaçık 'Cici' Necdet santrfor Danyal! 'Erken' Cumhuriyet dö- neminde, futbol termınolojisi farkiıdır: kaleci ve bekler, 'müdâfi'; haflar, 'muâvin'; forvetler ise, 'muhâctm' diye adlandınlırdı; takımlann sahada di- zilişi ise, 1/2/3/5 tertibinde! Siz ne diyorsunuz, bi- zim kuşak, 'camiâ 'nin Galatasaray ve Güneş, olarak iki takıma aynlmasının 'dramını' bile yaşa- mıştır: Güneş, aklımda yanlış kalmadıysa, o sene 'üç büyükler'in üçünü de yenmişti. Kalecisi, ünlü 'millîkaleci' Cihat'ın, Güneş dağılınca. GS'yı de- ğil de, FB'yi tercıh etmesini, asla affedemedim. Düşünüyorum da, futbolu 'profesyonel' çağın- da tanımış seyirci, o 'amatör' çağındaki durumu- nu, nasıl değerlendirebilsin? 4O'lı yıllann ünlü for- veti Reha, daha az ünlü olmayan santrhaf Bülent (ikisi de, 'Eken') bizim okuduğumuz yatılı lisede, etüt öğretmeni idi; o zamanki deyimle, 'muallim mu- âvini'; takımın sağlayabildiği, ancak bu! Oyuncu- da önde gelen 'forma aşkı', bir de herhalde 'şöh- retmerakı'lSporsayfalannda ve dergilerinde ('Kır- mızı/Beyaz' vs), Ingiftere örnek verilerek, 'profes- yonellik', masal gibi anlatılıyor. Antrenöıierimizin ço- ğu 'ecnebi'; oyun tarzımız, onların futboluna göre ikide bir değişti, sık sık, GS'ın uzun paslı, Ingiliz; Beşiktaş ve Fener'in ise, kısa (üçgen) paslı Orta Avrupa futbolunu oynamaya çalıştığını okurduk; Latin Amerika futbolundan haberimiz yok. lstan- bul Ligi'nin sonuçlarını, Izmir'e bir gün sonra ge- lebilen, gazetelerden öğreniyoruz. Nasıl, hayli naif değil mi? Naif ama, temiz! Üs- telik dokunaklı! 'Üçüncü biiyük' olmaktan çıkmak... /"N ok kişi Eşref Şefik bey'dir sanırsa da, ilk maç V-/ spikerimiz -gahba- Sait Çelebi'dır; Eşref Şe- fiR bey, onu 'istihlâfediyor': ikisi de zamanın oyun- culannı iyi tanır, kurallannı iyi bilir; maçı düzgün oku- yarak 'tatlı' anlatırlardı; elbette tribüne ya da her- hangi bir çağınşıma takılıp, sözü dağıttıkları; ara- da fıkra mıkra anlattıklan olurdu ama, taşrada ya- şayan taraftariara, nice büyük maçın (henüz derby lâfı kullanılmıyor) heyecanını yaşatmışlardır. Aca- ba yazdım mı? ilk 'naklen' maçı, Batya'da (Balı- kesir) Memuriar Lokali'nin radyosundan, içeri girmeye asla cür'et edemeyerek, ayakta ve so- kakta dinlemiştim; galıba, 1939 yazı sonuydu, sa- vaş patlamış patlayacak; gökyüzü maviliği olanca ağırlığıyla, ağaçların koyu yeşilliğine abanmış; çev- remde, kuş cıvıltılannın, yanardönerzenginliği; ley- lekler gidiyor. Galatasaray'ı uzun yıllar devam eden 'üçüncü büyük 'lükten kurtaran, Gündüz Kılıç mı olmuştur? Bence bu, araştınlmalı! Santrfor olarak Gündüz, zaten bir efsâne idi; o tip ve tavırda, o heybet ve görkemde, başka bir santrfor oynadı mı, hatırla- mıyorum; ama antrenör Gündüz Kılıç'ın, Feri- köy'de uygulayıp etkisini kanıtladığı antrenörluğü; takımın, kalitesi son derece yüksek oyunculannın da desteğiyte; (Turgay, Coşkun, Isfendiyar, Su- at, Metin, vd...) bırden öne çıkmasını sağlamıştın zincirleme başanlar, o zamana kadar bir türlü va- nlamayan, biraşamaya ulaşmasını sağladı: Gala- tasaray, hem 'üç büyükler'in 'üçüncüsü' ol- maktan kurtuldu; hem de alışılmış 'taraftar' tü- ründen farklı; -deyim yerindeyse- 'halk tipi' ta- raftar edinmeye başladı: işin ilginci, yalnız ls- tanbul 'taşrası'ndan değil, Anadolu'dan da! Bence, bu bir 'dönüm noktası 'dır, sizce nedir? 'Bir hakkı teslim etmek...' IV' eğam (işkol), Edebiyat Fakültesi Felsefe Bö- l\lümü'nden Hasan'ın (Tanrıkut) öğrencisi; lYTGD'nin (lstanbul Yüksek Tahsil Gençlik Derne- ği) kurucu üyesi; bu yüzden, başına gelmedik be- lâ kalmamış, bir GS 'taraftan', benim arkadaşım. Onunla Inönü Stadı'nda (O sıra galiba Mithatpa- şa Stadı olmuştu), maçlarda buluşuyoruz; 'kapa- //'daki GS Tribünü, gittikçe daha çok doluyor; etrafımızda, gittikçe daha çok, eski 'taraftar'a benzemeyen tipler, 'halk çocuklan': Dolmuş şoförieri, İETT biletçileri; kaporta ustalan, doğ- rultmacılar; ya da, pıtrak gibi şehri saran ge- cekondulann, ürkek ahalisinden ilk örnekler... llginçtır, klâsik ve geleneksel coşturma bağınşı, biraz geriye itilip; daha farklı, daha yerli, coşturu- cu sloganlar atılıyor; o kadar ki, 1950 sonrasmda 'taraftann', takımın gelenekselliğinden öne çı- kardığı, yaşatmayı benimsediği tek sözcük, 'Cim Bom' olmuştur; tribün ancak buyük maç- larda, oyunculara takımın tarih birikimi hatııiatılmak istendi mi, klâsik bağırışa başvururdu. 'Kannca- ezmez' Şevki ve benzeri 'amigo'larla birlikte; yine renkli, son derece 'halk' bir Galatasaray taraftarı meydana çıkıyordu ki, Mekteb-i Sul- tânryle de, onun 'alafranga' esprisiyle de, ilgi- si ilişkisi yoktu; Türk halkı, Galatasaray'a el koymuştu; nitekim, profesyonelliğin yaygın- laşması ve resmileşmesiyle beraber. Ekipte forma giyen GS lisesi 'çıkışlılann' sayısı azal- dı; sanınm, iyi de oldu, çünkü bu sayede bu kök- lü takım nihayet 'alafrangalık' meraklısı, 'özen- ti' ve 'komprador' bir futbol azınlığı olmaktan kurtuluyon onu halkla özdeşleştirecek yeni bir 'dönüşüm' sürecine giriyordu. Bunu Gündüz Kılıç'la, o yaman Galatasaray lıy- la başlatmak, bir hakkı teslim etmektir sanıyorum; tabü, zirveye, Fatih Terim'le, Hakan Şükür ve ta- kım arkadaşlanyla, ulaştığını söylemek de! http^/www.prizma.nettr/AILHAN http://www.bilgiyayinevi.com.tn/ailhan Faks/0-212/26019 88