Katalog

/ % y SAAT KKİKTttZ ÜZJVETr l MtuaHHamîapiEa / /§ wa OYBK KMULO y , fa* uur Ktnp sfrftrts ouuuâ Ş Dıledîğııuz loofaın adını, kredı kartuuzıo nuDiansı ve SOB lcuUannıa tarihj üe böCkte büdjrin, Iritap evüuzde olsnn. Adnnzı, so>adıntzı ve telefon numaranm dabildinneyi unutmayıa Oye de&lsemz. dılersenız üye de olujı ya da üyehgımzı yenıleyın HER İSLEM BİR TELEFONLA:0212 514 01 96 Cumhuriye76. Y1L SAYI: 27154 / 250.000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) I Cumhurlyt i A)and«»ı Cumhuriyet Kitap Kulübü rgi SsÜonlannda ve Temsilciliklerinde l LEİ)1BERG Sp\ -lulya TMisknnde ûrethnısnr) «TartocağıCaddesNo » 4 1 (34334i ğ ğ Ş btantxJTel.(212ei401 96Fate:(212>514 0195 10 ŞUBAT 2000 PERŞEMBE u M H U R î N U Ü R H I M I JOHN GREW İlk ABD Büyükelçisinin Türkiye Hatıraları ATATÜRK VE İNÖNÜ Çeviren: Muzaffer Aşkın Lozan Barış Konferansı'nda ABD'nin gözlemci delegasyonu üyesi bulunan ve Cumhuriyetin ilanından sonra ilk ABD Büyükelçisi olarak Ankara'ya gelen John Grew'in 'Atatürk ve İnönü' adlı belgesel anı kitabı yakın tarihimiz açısından büyük önem taşımaktadır. Gerek Lozan Barış Konferansı'nın resmî oturumlarını, gerekse kulis çalışmalarını yakından izleyen John Grevv, düşünce ve görüşlerini canlı tablolar olarak günü gününe not etmiştir. Özellikle konferanstaki Türk delegelerinin durumunu ve çalışmalarını nesnel bir gözlemci gözüyle yansıtan bu izlenimler, Türk Devrim Tarihi'ni inceleyen yerli ve yabancı araştırmacılar için önemli bir belge değeri taşımaktadır. John Grevv'in Türkiye'de bulunduğu yıllar, Cumhuriyetimizin kuruluş dönemıne rastlamaktadır. Bu nedenle kendisi, kuruluş yıllarının çeşitli yönlerini, sıkıntılarını, zaferlerini, kusur ve başarılarını yakından görmek olanağı bulmuştur. John Grevv'in gerek Lozan Barış Konferansı'nda, gerek 1927-1932 yılları arasındaki Türkiye ile ilgili anılarında zaman zaman acı eleştirilere de rastlanmaktadır. Fakat bunlar, tarafsız bir gözlemcinin düşünceleri olarak büyük önem içermektedir. John Grevv'in Türkiye ile ilgili bu önemli anılarını tarihsel bir belge olarak okurlarımıza sunuyoruz. Yarın Cumhuriyet le birlikte... Başbakan Bülent Ecevit usulsüz alımlar için soruşturma başlattı Batman'da kayıp i sflalı bjbnecesiCumhurbaşkanı Van da barış sloganlanyla karşdandı Kardeşlik çağnsı# Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Van'da yurttaşların "Savaşa hayır, banşa evet" sloganlanyla karşılandı. Demirel, banşın bu ülkenin en çok gereksinim duyduğu şey olduğunu belirtirken "Eğer birtakım insanlar ellerine silah alıp dağa çıkmış, 90 yaşındaki kadını, 9 aylık çocuğu öldürüyorsa bununla ne banşı yapacaksınız? Kardeşlik, dirlik, düzenlik içinde yaşayalım. Buna hiç mani yok" dedi. • 5. Sayfada Kredi oyunu TEDAŞ zarara uğratıldı # Dünya Bankası'nı tatmin edecek koşullara dayandınlan Uluslararası îmar ve Kallannıa Bankası'nın kredisiyle TEDAŞ zarara uğratıldı. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu yaptığı inceleme sonunda 300 milyon dolarlık kredinin kalan tutannın iade edilerek daha fazla faiz ve komisyon ödenmemesini istedi. • 13. Sayfada FP kongresi Erbakan devrede 9 Necmettin Erbakan, Fazilet Partisi'nin genel başkanlığı için, parti içinde yıpranan Recai Kutan'ın yerine alternatif bir isim anyor. Erbakan'ın FP Istanbul Jj Başkanı Numan Kurtulmuş'un ûzerinde durduğu ve nabız yokladığı öğrenildi. Partide yenilikçiler diye biünen kesim ise başkanük yanşına tek isitnle katılmak için tartışmalanru sürdürüyor. nwwK«woYur ife 4. Sayfada S6SSİZ kaldl Başbakan Ecevit, Batman Valiliği tarafından alınan ve daha sonra kaybolan silahlarda usulsüzlük yapıldığını belirterek Mülkiye müfettişlerini görevlendirdiğini söyledi. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller ise Toplu Konut îdaresi'nden silahlara kaynak aktanldığı iddialanna ilişkin sorulan yanıtsız bıraktı. Dönemin tçişleri Bakanı Menteşe ve OHAL Valisi Erkan da silah ithalatı konusunda bilgileri olmadığını söylediler. Bllinen Jlrlcetler Batman Valisi Salih Şarman, silahlann Bulgaristan'daki Kintex ve Çin'in Trigon fırmalan aracüığıyla Türkiye'ye sokulduğunu söyledi. Salih Şarman, iddialan ortaya atanlann kendisiyle beraber Başbakanlık, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'nı da suçladığını belirtti. Katledilen yazanmız Uğur Mumcu, Kintex ve Trigon şirketlerinin kirli ilişkilerini 'Silah Kaçakçıhğı ve Terör' adlı kitabında aynntılanyla yazmıştı. • 19. Sayfada VPIlİlmeHİ RM^'nmKuz^KafltasyaAskmDairesiKDmutanıGeneralVık- lerinm gûneyde Gârdstan snunndaki ŞatiH'den Itmn Kale'ye kadar oian topraklan kontrol attma aknklannı söyledi Kazant- sev, Çeçen komutanhğmın dağrtıkbğnu ve kflit noktadaki mflis üderieıinin savaş esiri olarak alındıklannı belirtti ABD Dışiş- leri Bakanı Maddine AJbrigbt ise ABD Senato Dtş tlişkfler Komites'nde yapt^ı konuşmada, Grozni'nin düşmesine karşm Çeçen güçkrinin gerflla taktikkri uyguladığmı söyledL Albright "Kannnca bu savaş sûrecek" diye konuştu. • 11. Sayfada îsraüli askerler kızguı LÜbnan'da bOŞUna Ölmek IStemlyOrUZ' Hızbullah örgütüne mısılleme başlatan Israil, Lübnan'ı bombalamaya devam ediyor. îsrail radyosuna konuşan Israilli askerler Lübnan'da kalmakla ülkelerinin hiçbir şey kazanmayacağını söylediler. Askerlerden biri, "Lübnan'da ölen son asker olmak istemiyorum. Ordunun elleri siyasal nedenlerden ötürü bağlıyken ve yapması gerekeni yapamıyorken burada kalmamızın yararı ne? Görevimiz ülkeyi korumak, ama bunu yapamıyoruz" diye konuştu. İlk kez radyoya açıkça konuşan askerlerin söyledikleri orduyu kızdırdı. Ordudan yapüan açıklamada, askerler ve onlarla söyleşi yapan radyo kınanarak askerlerin siyasi tartışmalara giremeyecekleri bildirildi. • 11. Sayfada Hizbullah'm Cüneydoğu'daki silah depoları Hilvan 607Elbombası 141 Roketatar 12&nmermı Patlayıcılar 120Tüfek 28Roketatar Kanas ve btoler PaDayıcı ve mühımal Bağhrmatü 134Tabanca 26Kalaşnıkof 19Bbom6ası Patlayıcı ve mermıtef Fatitımah. 1 Kalaşnıkof 31 Elbombası 10 Bın memıı Kmtlepe 1 Havan topu 33Bbombası 9KalaşnıKo! 15Tabanca Patlayıcı ve mermıler Her gün yeni bir cephanelik Bir orduyu donatacak cephane Kaniı terör örgütü Hizbullah'm beşinci cephaneliği de Gaziantep'te ortaya çıkanldı. Polis bu cephaneliği bulmak için kent içinde tam 1500 kilometre yol katetti. Batman, Kızıltepe, Hilvan ve Gaziantep'teki cephaneliklerin bir orduyu donatabileceği bildirildi. Güneydogu'daki beş sığınakta ilk belirlemelere göre 1 havan topu, 149tabanca, 156 Kalaşnikof, 702 el bombası, 169 roketatar, 25 binden fazla menni, Kanas suikast silahlan, MP-5'ler ve Biksilerle çok miktarda TNT ve patlayıcı bulundu. Örgütün 5 cephaneliğinden elde edilen silah ve mühimmatın tran ve Kuzey Irak üzerinden yurda sokulduğu öne sürüldü. Örgütün Mersin, Ankara ve Istanbul'da da cephanelikleri olabileceğini tahmin eden güvenlik güçleri, bu kentlerdeki çalışmalarını sürdürüyor. • 4. Sayfada EMNİYET CENEL MÜDÜRÜ ACIKLADI Hizbullah cihat hazırlığındaydı # Emniyet Genel Müdürü Genç, Hizbullah'm 'cihat' aşaması için zaman sınırlaması yapılamayacağını, ancak elde edilen verilerin bu kalkışmaya yönehk bir hazırlık olduğunu gösterdiğini vurguladı. Genç, "Zaten dini istismar eden örgütlerin amacı şeriata dayah bir düzendir. Bunun 3. ve son aşaması da cihattır. Bu durum da onu gösteriyor" dedi. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün kayıtlanna göre örgüte ait 49 uzun namlulu silah, 213 tabanca, 13 av tüfeği, 17 bin 691 fişek, 736 el bombası, 594 roketatar, bir havan, bol miktarda patlayıcı ele geçirildi. Yurt genelinde süren operasyonlarda, gözaltı sayısında ve ele geçirilen silah ve dokümanlarda artış olduğu kaydedildi. ANKARA (Cumhu- riyet Bürosn)-Emniyet Genel Müdürü Turan Genç, Hizbullah terör örgütünün 17 Ocak'ta- ki operasyon öncesin- de geldiği nolctanm "d- hada hazırhk" olduğu- nu beürledıklerinı söy- ledi. Örgütün kurmak istediği rejimin "Iran modeti'' olduğuna ışa- ret edilirken, bu amacı- na ulaşmak için izledi- ği ve toplumda "vah- şet" olarak nitelendrri- len eylem tarzımn Ce- zayir'de uygulandığına dikkat çekildi. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün kayıtlanna göre örgüte ait 49 uzun namlulu si- MArkastSa.l9,Sü.3te Öcalan davasının yargıcı 'Beğenmeyen îran'a gitsin' # Selefi örgütü davasma bakan Ankara 2 No'hı DGM Başkam Mahmut Turgut Okyay, şeriatçılara sert tepki gösterdi. PKK lideri Öcalan davasınm da yargıcı olan Okyay, "Rejimi beğenmiyorsanız Suudi Arabistan'a, Taliban'a îran'a gidin. Özgürlük batıyor mu size" diyerek çıkıştı. • 7. Sayfada CEP TELEFONUNDA SABlT ÜCRETE TEDBİR M19. Sayfada ARTÇI SARSINTI KORKUTTU 1 6 . Sayfada MİLLİ PlYANGO ÇEKİLDİ • 6. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Kıyak Oylar BORSA 1A.SS0 DOLAR oDûn M1-000 Oncekı SB2JB0O MARK oDun 284^00 ûncattj ALTM Ûs ssr S.43(U»0 Siyasal gündem: Kıyak emeklilik. Milletvekillerinin gözü Çankaya'da. Çankaya'nın gözü milletvekillerinde. Neden çok basit: Milletvekili için kıyak emeklilik. Çankaya için 5+5'in gerçekleşmesi. Iki konu rejimin iki kanadı için kişisel ve yaşamsal değerde! Cumhurbaşkanı Demirel, kıyak emekliliği onaylar- • Arkası Sa. 19, Sû. 1 'de 'Zaman'ı kendi üzerine katlayan yazar Ülkü Ayvaz Ülkü Ayvaz bugüne dek 7 oyun, 10 çocuk oyunu, 3 öykü kitabı ve 1 inceleme kitabı olmak üzere toplam 15 kitap yayımladı. 32 radyo oyunu TRT radyolarından dinleyiciye ulaştı. Ülkü Ayvaz; Oyun, Sanat Emeği, Türkiye Yazıları, Eğitim Mücadelesi, Havan, Ürün, Çağdaş Eleştiri, Hürriyet Gösteri, Cumhuriyet Pazar Eki dergileriyle; Cumhuriyet, Hürriyet, Yeni Yüzyıl gazetelerine inceleme-eleştiri-deneme yazdı. Ülkü Ayvaz'la yapıtlarını konuştuk. Bugün Cumhuriyel 'le birlikte. GUNDEM MUSTAFA BALBAY Vanlıyam... İnlıyam... VAN - Anadolu'da hiç bu kadar uzun kar üstünde uçak yolculuğu yapmamıştım. Ankara'dan Van'a dek beyaz bir örtünün ûzerinde uçtuk. Dağ eteklenndeki bulut kümeleri kar beyazıyla yanşıyordu. Uzun süren beyazlıktan sonra incelip daralan Fırat, mavi bir biJe- zik gibi görüntüyü degiştirdi. Keban Baraj gölünü ortalayıp bir nazariık gibi du- • ran Hazar Gölü'nün yan donmuş sulannın yarattığı • Arkası Sa. 19, SiL S'de