Katalog

9 KASIM 2000 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER 9 AB Katılım Ortaklığı Belgesi'nin taslağında giriş bölümünde yer alan Kıbns, öncelikler kısmına alındı Âtma'dan son daldka golii: Kıbrıs AB'nin kısa vadeli beklentileri Oncelikinsan haklannda• Insan haklanyla il- gili Avrupa Konvansiyo- nu'nun 10. maddesiyle uyumlu olarak ifade öz- gürlüğüyle ilgili yasal ve anayasal garantilerin güçlendirilmesi. Düşün- ce suçlulanmn durumu- nun bu bağlamda açık- lanması. • Toplanma ve dernek kurma özgürlüğüyle il- gili haklann güçlendiril- mesi. • Işkenceye karşı sa- vaşım ve işkencecilere yönelik cezai yükümlü- lüklerin güçlendirilmesi ve Avrupa Konvansiyo- nu'na uyum sağlanması. • Mahkeme öncesi uygulamalann Insan Haklan Avrupa Konvan- siyonu'na uygun hale getirilmesi. • tnsan haklan ihlal- lerine karşı düzenleme- lerin güçlendirilmesi. Güvenlik görevlilerinin bu konularda daha yo- ğun eğitime tabi tutul- masının sağlanması. • DGM'nin uluslara- rası standartlara kavuş- turulması. Hâkim ve sav- cılann AB mevzuatına uygun olarak eğitilmesi. • ölüm cezasmın uy- gulanmaması. • Vatandaşlann ana dillerini radyo-TV yayı- nında kullanmalannı en- gelleyen yasal düzenle- melerin kaldınlması. • Bölgelerarası eşit- sizliğın azaltılması için yeni yaklaşımlar gelişti- rilmesi ve özellikle Gü- neydoğu'daki durumun, bütün vatandaşlar için ekonomik, sosyal ve kül- türel firsatlar gözetilerek iyileştirilmesi. • Siyasi diyalog bağ- lamında BM Genel Sek- reteriiği'nin Kıbns soru- nuna kapsamlı bir çö- züm bulma sürecinin ba- şanh bir biçimde sonuç- lanması yolunda göster- diği çabalara güçlü des- tek verilmesi. Ekonomik ölçütier • Uygulanmakta olan ve IMF ve Dünya Ban- kası'nın onayladığı enf- lasyonu düşürmeyi ön- gören yapısal reform programına devam edil- mesi. • Şeffafbğı amaçlayan mali sektör reformunun hızla uygulanması. • AB prosedürlerine uygun olarak ülkenin mali durumunun her yıl bildirilmesinı öngören bir mali prosedür oluştu- rulması. Üyelik öncesi bir ekonomik program sunulmasının sağlanma- sı. • Tarunreformunade- vam edilmesi. • Özelleştirmelerin devam etmesi. tçpazar • Kişisel ve endüstri- yel mülkiyet haklan: Haklann AB' ye uyumu- nun sağlanması ve kor- san ürünlere karşı sava- şın güçlendirilmesi. • Mallann serbest do- laşımı: Sertifıkasyon ve uyum bildirimlerinin ve etiketlemenin Avrupa standartlanna getirilme- si. • Rekabet: Devlet yar- dunlannın düzenli ola- rak denetlenmesi ama- cıyla, temel oluşturmak için sonımluluğu belir- leyen düzenlemelerin yapılması. Vergflendirme • Tüketim vergisi ve katma değeT vergileri- nin, oranlar, muafiyet iş- lemleri ve vergi yapısını gözeterek uyumunun sağlanması. Tarun • Işleyen bir tanm ka- nunu, hayvan ve bitki belgeleme sisteminin ge- liştirihnesi, tanm piyasa- lannın denetlenmesi ve çevresel, yapısal ve kır- sal geliştirme önlemleri- nin uygulanması. Ulaşun • Ulaşımm yapısını değiştirmek için bir programın uygulanması. tsfihdam • tstihdamla ilgili ya- salann AB standartlanna uyması için aynntılı bir programın belirlenmesi. Çocuk işçilerin istihda- mı sorununu çözme yo- lunda çaba gösterilmesi. • Sendikal faaliyetler üzerindeki yasaklamala- nn kaldınlması. Enerji • AB enerji programı- nın uyarlanması için ge- rekli düzenlemelerin ya- pılmaya başlanması. • Elektrik ve gaz sek- törleri için bağımsız bir denetleme kurulunun kurulması. • Ülke içi enerji paza- nnın kurulması için ge- rekli hazırlıklann yapıl- ması. Tekkomünikasyon • Lisanslama, bağlan- tı ve evTensel servisler konusunda AB standart- lanna uyum gösterilme- si. Çevre • AB standartlanna uyulması için aynntılı bir programın hazırlan- ması. Uyum için maliyet tahminlennin yapılması ve bunun sağlanması için kamusal ve özel fî- nans kaynaklannı beür- leyen bir plan geliştiril- mesi. Adalet ve içişleri • Adalet ve içişleri ko- nusunda AB'de geçerli olan yönetim ve uygula- malarla ilgili bir bilinç- lendirme programının benimsenmesinin sağ- lanması. Organize suç, uyuşturucu trafiği ve yolsuzluğa karşı savaşın güçlendirilmesi. Kara para aklamaya karşı ve- rilen mücadelenin hız- landınlması. Gûmrûkler • AB'nin serbest böl- geler konusundaki yü- rürlüğüne uyumun sağ- lanması. Yeni gümrük kurallannm ve öngördü- ğü maddelenn uygulan- masının sağlanması. îşletmeve adalet • Bakanlıklar arasın- da uygun işbirliği ve eği- time önem vererek, ka- mu yönetiminde, AB ku- rallannın yerleştirilmesi, yasadışı göç ve uyuştu- rucu trafığinin engellen- mesi için sınır kontrolle- rinin geliştirilmesi. Ka- mu yönetiminin moder- nizasyonunun hızlandı- nlması. • Mali kontrol fonksi- yonlannın güçlendiril- mesi, gümrük kurallan- nın işlerliğinin arttınl- ması, vergi yönetiminin modernize edilmesi. Ad- li sistemin işlemesinin iyileştirilmesi. AB yasa- lannın ve nasıl uygulan- dıklannın eğitim prog- ramlan sayesinde öğ- retilmesi. • Baştarafı 1. Sayfada Belgenin taslağında Kıbns ile ilgi- li ifadeler. Türkiye'nin istemi doğrul- tusunda "gjris" bölümünde yer alıyor- du. Böylece Türkiye, Kıbns konusun- da kısa ya da orta vadeli bir sorumlu- luk altına giremeyecekti. Ancak dün yapılan komisyon toplantısında bas- kılannı arttıran Yunanlı üyeler, Kıb- ns'la ilgili ifadelerin "kısa vadeli ön- cetfkler" bölümüne alınmasını sağla- düar. Belgenin, 20 Kasım ya da 5 Ara- lık'ta yapılacak AB Konsey toplantı- sında da böyle çıkması durumunda Türkiye, Kıbns sorununun çözümün- de baş sorumlu olacak. Kıbns konusu belgede önce *üke- ler" bölümünde, Helsınki zırve karar- lannın 4. ve 9/a maddelenne atıf ya- pılarak ele alındı. Bu kapsamda Tür- kiye'ye "Kıbns sorununun çözümü konusunda BM Genel Sekreteri'nin çabalannı desteklemeye devam etme- si çağnst" yapılıyor. Türkiye. halen Cenevre'de süren 5. tur aracılı görüş- meleri desteklediği için bu madde An- kara üzerinde büyük bir rahatsızlık yaratmıyor. Ancak Kıbns ile ilgili daha önemli madde 2001 sonuna kadar yerine ge- tirilmesi gereken kısa vadeli siyasi beklentiler bölümünde yeraldı. Belge- de, Türkiye'den "siyasi diyalog bagla- mmdaBM Genel Sekrcteıİiği'nin Kıb- ns sorununa kapsamlı bir çöziim bul- ma sürecinin başanh bir biçimde so- nuçlanması yolunda gösterdiği çaba- lara güçlü destek vermesi" istenıyor. Böylece AB ılk kez Türkıye'ye Kıb- ns sorununun çözümü için bir takvim sunmuş oldu ve Türkiye'yı adada çö- zümden baş sorumlu gibi gösterdi. Ege sorunlan da belgede Katılım ortaklığı belgesinde Türki- ye ile Yunanistan arasındaki sınır an- laşmazlıklan 4 flkekr" bölümünde ele alındı. Ege Denizi'nin ima edildiği bölümde. uluslararası sınır anlaşmaz- lıklanna, BM Şartı çerçevesinde, iki- li görüşmelerle çözüm aranması, 2004 yılı sonuna kadar sonuca ulaşı- lamaması durumunda Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na yöne- linmesi ilkesine verilen önem vurgu- landı. Belgenin bu bölümünde şu görüş- lere yer verildi: "Avrupa Birüği Kon- seyiaday devletlerin anlaşmalarda be- lirlenen amaçjan ve değerteri paylaş- malan gerektiğini befirtmiştir. Bu ba- kımdan AB Konseyi her türlü smır tarOşmalannı ve benzer konulan Bir- leşmiş Milletler kararlanna uyumlu bir şekilde banşçu yöntemlerle çözü- me kavuşturulması gerektiğini benrtir. Eğer bu başarılamazsa bu tarûşmalı konular Lahey'deki Uluslararası Ada- let Divanı'nda ele ahnmahdır. AvTupa Birtiği, Türkive'yi vekonuy- lailgilibütüntaraflan,Kıbnssorunu- nunbanşçıbirşekikleçözümündeBir- leşmiş Miüetler Genel Sekreteri'nin çabalannı desteklemeye özendirir." Belgenin aynı bölümünde, Türki- ye'nin AB'ye tam üye olabilmek için diğer adaylar gibi Kopenhag kriterle- rini yerine getirmesi gerektiğine işa- ret edilerek, şöyle dendi: "Ada> ülke, demokrasi, hukukon üstünlüğü. insan haldan ve azuıhkU- nn korunmasını garanti alüna alacak kurumlann istikrannı sağlamah; işle- yeo, AB'nin rekabet ve piyasa güçle- riyle yanşabilecek yetenekte bir piya- sa ekonomisine sahip olmalı: siyasi, ekonomik ve parasal birlik alanlann- da. AB üyesi olmanın gereklerini yer- ine getirebilmebdir." Ba?bakan EcevH, partianin gnıp toplanttanda yapögı konuşmada belgenin dayatma değfl, yoi baritası oUuğunı söyledl (Fotoğraf: AA) Türkiye, katılım ortaklığı belgesindeki Kıbns ifadelerinden rahatsız oldu... 'Kıbrıs'taHelsinki'nin dışınaçıküamaz' ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Türkiye, Kıbns sorunu- nun katılım ortaklığı belgesinin 2001 sonuna kadar yerine geti- rilmesi gereken kısa vadeli bek- lentilerbölümünde yer almasın- dan rahatsız oldu. AB işlerin- den sorumlu Başbakan Yardım- cısı Mesut Yümaz. ''Daha önce- den tahmin ettigimiz ban zor- luklar var" derken Dışişleri Ba- kanlığı, Kıbns sorunu ile ilgili olarak sadece Helsinki Zirvesi sonuçlanmn dikkate alınacağı- m kaydetti. Hukuki mûcadek başhyor Dışişleri, Türkiye'nin "etaik gruplara kültürel haklar"la il- gili yaklaşımınm, anayasal sis- temdeki "hak ve özgüriuklerin bireyselliği'' anlayışıyla. cum- huriyetin "yurttaşlarm eşhüği'' ilkesiyle ve devletin laik ve üni- ter niteliğiyle tanımlandığmı kaydetti. AB ile "hukuki bir mücadele" başlatan Türkiye, komisyonun hazırladığı raporu reddetmek yerine süreç içinde tartışma yolunu seçti. Kaülun ortaklığmın açıklan- masını "sessaz" bir şekilde bek- leyen Ankara, belge öncesinde- ki tek mesajım Başbakan Bö- lent EcevH'in DSP grubunda yaptığı konuşmayla verdi. Ecevit konuşmasında, Türki- mokrasisini ve ekonomik sos- yal gelişmesini güçlendirme konusundaki kararhhğım teyit niteliğini taşıyacağmı söyledi. Ancak belgenin açıklanması- nın ardından Ankara'daki olum- lu atmosfer bir ölçüde değişti. AB Komisyonu'nun açıkladığı katılım ortaklığı belgesinde, A nkara. Türkiye'nin 'etnik gruplara kültürel /W haklar'la ilgili yaklaşımınm, anayasal X-^ sistemdeki 'hak ve özgürlüklerin <A. J i bireyselliği' anlayışıyla, cumhuriyetin 'yurttaşların eşitliği' ilkesiyle ve devletin laik ve üniter niteliğiyle tanımlandığmı kaydetti. AB ile 'hukuki bir mücadele' başlatan Ankara, komisyonun hazırladığı raporu reddetmek yerine süreç içinde tartışma yolunu seçti. ye'nin kabul edemeyecegi un- surlan geçen yıl yapılan Hel- sinki Zirvesi sırasında dile ge- tirdiğini anımsatarak katılım or- taklığı belgesinin "dayatma" değil, yol baritası niteliğini ta- şıyacağmı ileri sürdü. Başba- kan, belgenin Türkiye'nin de- Türkiye'nin Kıbns sorununun çözümünden tek sorumlu ülke gibi gösterilmesi ve 2001 sonu- na kadar olası bir anlaşmanm sağlanması ifadelerine yer ve- rilmesi Ankara'da rahatsızhk yarattı. Belgenin Brüksel'de açıklan- masının ardından Başbakan Ecevit ve AB işlerinden sorum- lu Başbakan Yardımcısı Mesut Ydmaz, 1.5 saatlık bir toplanû yaptılar. Toplantı sırasında, Strasbourg'da bulunan Dışişle- ri Bakanı tsmail Cem de tele- fonla görüşlerini üetti. Başba- kan Yardımcısı Devlet Bahçe- M'ye de bilgi verildi. Bizim muhatabımız AB Konseyi'dir Toplantı çıkışında gazetecile- rin sorularmı yamtlayan Yıl- maz, değerlendirmenin bugün- kü Bakanlar Kurulu toplantısı- nın ardından yapılacağmı belir- tirken Kıbns ile ilgili bir soru üzerine "Bizim hükümet olarak muhatabımız AB Konseyi'dir. Orada da Hebinki Zirvesi'nde vardan bir tnutabakat var. Bi- zim için gecerK olan odur" dedi. Yümaz, "Hayalkmkhğıyaşıyor musunuz" sorusuna da "Daha öoceden tahmin ertiğimiz ban zortuklar var. Ama aşacağunm ümit ediyonıın'' yarutını verdi. Dışişleri Bakanlığı katılım ortaklığı belgesi hakkında bir acıklama yaptı 4 Adaylığınıızın Kıbrısla bağlaııtısı yok' Dışişleri Bakanlığı "Türkiye-AB Kaühm Ortakhğı BeJgesi" hakkında bir acıklama yap- tı. Dışişleri Bakanlığı'nın KOB" a ilişkin görüş- lerini açıkladığı metın şöyle: 1) Tüm aday ülkeler için ayn ayn hazırla- nan KOB, adaylann üyeük sürecinde geüşme- leri için yerine getirmeleri beklenen hususlan içermektedir. Söz konusu hususlar, AB'nin ü- keleri, hukuku ve "KopenhagöJçütieri" çerçe- vesinde tanımlanmaködır. Bu bağlamda Tür- kiye'nin KOB'u, ülkemizin adaylığını belirle- yen 1999 Helsinki kararlannın ilgili bölümle- rine dayandınlmaktadır. Türkiye, Ulusal Prog- ramı'nı hazıriarken tabiaöyla AB görüş ve de- ğerlendirmelerinin üzerinde de duracaknr. An- cak KOB çalışmalan sürecinde Türkiye ile ya- pılan danışmalardatarafimjzca belirtiîdiği üze- re, Türkiye'nin Kopenhag siyasi ölçütlerine uyum çalışmalanmızın temel çerçevesini aşa- ğıda sıralanan hususlar çizmeİctedir: a) Bu uyum çalışmalan, anayasamızın kişi hak ve özgürlüklerine ilişkin bölümü zemi- ninde gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda, yak- laşımımızm, anayasai sıstemimizdeki "hakve özgürtüklerin bire\seüiği" anlayışıyla cumhu- riyetin "yurttaşlann eşttHği'' ilkesiyle ve dev- letimizin laik ve üniter niteliğiyle tanımlandı- ğıaçıknr. b) Bu çahşmalar. hükümetimizin 21 Eylül 2000tarihli "DemokratildeşmedeÖncelikler" beyanının ve Türkiye'nin taraf olduğu ulusla- rarasısözleşmelerin ışığında geliştirilecektir. c) Oyelik müzakerelerinin başlatıhnası için yerine getirilmesi gereken çalışmalarda, ken- • Dışişleri Bakanlığı, Kıbns meselesinin adadaki Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti ile Güney Kıbns Rum Yönetimi arasındaki bir konu olduğunu belirterek Türkiye'nin, Kıbns meselesine çözüm bulma arayışlan ile Avrupa Birliği adaylığı arasında bir bağlantımn varhğını kabul etmediğini bildirdi. di öncelik sıralamamıza en uygun yöntemle- rin tarafimızdan esas alınması doğaİdır. Bura- da asü önemli olan, Türkiye ve AB olarak ta- raflann aynı hedefi paylaşmalan ve bu hedef doğrultusunda birlikte çalışmalandır. 2) KOB, "Amaç ve Üketer"den oluşan giriş bölümüyle, siyasi-ekonomik ölçütleri ve yapıl- ması gereken işlemleri sıralayan "lasa" ve "or- ta vadefi" öncelikler bölümlerinden oluşmak- tadır. Amaç ve llkeler Bölümü, Türkiye'nin adaylığını belirleyen 1999 Helsinki Zirvesi ka- rarlannuı ilgili bölümlerini esas almaktadır. Bu bağlamda, Helsinki Zirvesi kararlannın, 4 ve 9a paragraflan çerçevesinde siyasi diyalo- gun unsurlan teyit edilmektedir. Kısa ve orta vadeli öncelikler bölümlerinin, her yıl ülke- mizle ilgili hazırlanan ve sonuncusu bugün (dün) yayımlanan ilerleme raporiannda mev- cut unsurlannın ise Helsinki kararlan zeminin- de geçerlilik taşıdığı açıktır. Katılım ortaklığı belgesinde yeralan tüm hususlann AB tarafin- dan değerlendirilmesinın gerektiği, KOB da- nışmalan sırasında da muhataplanmıza açık- ça belirtilmiştir: a) SayınBaşbakanıımzm 10 Aralık 1999 ta- rihli basın toplannsı; b) Finlandıya Başbakanı Upponenin, AB Helsinki Zirvesi Dönem Başkanı niteliğiyle Sayın Başbakanımıza yazdığı ve AB mükte- sebaunın aynlmaz bir bölümünü oluşturan 10 Aralık 1999 tarihli mektup; c) Sayın Lipponen'in keza Dönem Başkanı sıfatryla Avrupa Parlamentosu'ndaki 14 Ara- lık 1999 tarihinde yapüğı konuşma; d) AB yöneticileri Sayın Solana ve Sayın Verbeagen'in Ankara'da Sayın Başbakanımı- za 9 Aralık 1999'da sunduklan açıİdama. Sayın Başbakaonnız, Türkiye'nin Helsinki Zirvesi kararlannı, AB Dönem Başkanı'nın mektubu, açıklaması ve AB yetkililerinin An- kara'daki beyanlan ışığında benimsediğini, Lipponen'ecevabiyazısındaveaynca 10 Ara- lık'taki basın toplantısında esasen belirtmişti. Türkiye, Kıbns meselesine çözüm bulma arayışlanyla AB adaylığı arasında bir bağlan- tının varlığını hiçbir zaman kabul etmemıştir. Kıbns meselesi, adadaki KKTC ile Güney Kıbns Rum Yönetimi arasındaki bir konudur. Katılım ortaklığı belgesinde yer alan Kıbns konusuna ilişkin gözlemler, bu temel tutumu- muzla uyumlu olduğu ölçüde tarafimızdan dikkate alınacaktır. Türkiye, bu bağlamda ken- disini sadece Helsinki Zirvesi sonuçlan ve bu sonuçlann kabulüne ilişkin Türkiye ile AB arasındaki yazışmalar ve görüşmeler ışığında bağlı saymaya devam edecektır. AB'nin orta vadeli beklentileri Tam uyum için şartlar• Dil, ırk, renk, cinsi- yet, siyasi görüş, felsefı inaruş ve dm aynmcımh- ğı gözetmeksizin, tüm vatandaşlann temel hak ve özgürlükleri güvence altına almmalıdır. Mede- nı hukukun işlerlığı ga- ranti altına alınarak din, ı- nanç ve düşünce özgürlü- ğü geliştirilmelidir. • Bütün vatandaşlann hak ve özgürlüklerini, Avrupa tnsan Haklan ve Temel özgürlükler Söz- leşmesi'nin öngördüğü şekilde garanti altına al- mak amacıyla anayasa ve diğer yasalar gözden ge- çiribnelidir. • Ölüm cezasının kal- dınlması ve bunun için Avrupa Insan Haklan Sözleşmesi'nin 6 numa- ralı protokolü imzalanıp yürürlüğe konmah. •Uluslararası medeni ve siyasi haklar sözleş- mesuıin ilgili protokolü ve ekonomik, sosyal ve kültürel haklar sözleşme- si onaylanmalıdır. • Cezaevi koşullan, BM'nin öne sürdüğü as- gari kurallara uygun du- ruma getirihneli. • MGK'nın, hükümet için danışma organı şek- linde tanımlanan rolü, AB'yle uyumlu hale ge- tirihneli. • Olağanüstü hal (O- HAL) kaldınbnah. • Etnik kökenleri ne olursa olsun, tüm vatan- daşlann. kültürel farkh- lıklan ve kültürel haklan eğitim alanı da dahil ol- mak üzere garanti altına ahnmalıdır. Ekonomikkriterter • Özelleştirme, tanm ve mali sektör reformu tamamlanmalı. • Yardıma muhtaç ki- şi ve bölgeler özellikle göz önündebulundurula- rak eğitim ve sağhk hız- metlerinin genel seviyesi iyileştirilmeli. • Mallann serbest do- laşımında AB standartla- nna uyum sağlanmalı. • Şirketler kanunu AB'ye uyumlu hale geti- rihneli. Yabancı yatınm- cılara kısıtlamalar kaldı- nlmalı. Devlet yardımla- nnın AB şartlanna tam uyumu sağlanmalı. Tanm • Tanmsal ve kırsal ge- liştirme politikalanyla il- gili kurallann hazırlan- ması tamamlanmalı. • Et ve süt üreten ku- rumlann, AB sağlık ve karnu sağlığı standartlan- na uyumu sağlanmalı. Ortak balıkçılık politika- sıiçin gerekli kapasite ku- rulmalı. Balıkçılık ürün- lerinin güvenliği arttınl- malı. Ulaşmı • Yol, ulaşım kurallan, demiryollan, hava ulaşı- mı ve iç su yollannın uyumu tamamlanmalı. Özellikle denizyollann- daki güvenlik göz önün- de bulundurularak kural- lann efektif biçimde uy- gulanması sağlanmalı. • Türk ulaşım filosu (özellikle deniz ve kara- yolu ulaşımı), iç pazara tamamen entegre olma- sını sağlayacak teknik normlara hazu-lanmalı. Parasal biriik • Merkez Bankası'yla ilgili kanunlar, Avrupa merkez bankalan siste- mine katılmasını sağla- yacak biçimde değiştiril- melı. Bankanın hükü- metten bağımsız olma süreci tamamlanmalı. Sosyal flişkfler • Kadınlara karşı ay- nmcılığın yanı sıra, ırk, etnik köken, din veya i- nanç, sakatlık, yaş ve cin- sel eğilimlere dayalı tüm aynmcılık biçimlerinin tamamen ortadan kalk- ması sağlanmalı. • Kadın, erkek eşitliği, iş sağlığı ve güvenliği, kamu sağlığı konulann- da, AB kurallan uygulan- malı. • Sosyal politikaveis- . rihdamla ilgili kurallann 1 ' uygulanması ve yürürlü- ğe konması sağlanmalı. • Ortak bir ıstihdam belgesinin kabulü dahil olmak üzere daha sonra Avrupa istihdam strateji- sınde yer alacak ulusal bir istihdam stratejisi ha- zırlanmalı. • Sosyal güvenlik sis- temini mali açıdan güç- lendirmeye yoğunlaşıla- rak sosyal güvenlik refor- mu tamamlanmah. • Enerji kunımlan ye- niden yapılandınlmalı. Ulusal düzenlemelerin AB düzenlemelerine uyum sağlaması tamam- lanmalı. • Bağımsız radyo tele- vizyon denetleme kuru- munun yetkinliği arttınl- malı. • AB çevre kurallan- nm uygulanması ve yü- rürlüğe konması sağlan- malı. AB'nin doğanın korunması, su kalitesi ve atık yönetimi konusun- daki düzenlemeleri dik- kate almmalı. • Serbest bölgeler, çif- te kullanımlı mallar ve teknolojiler, sahte ve kor- san mallarla ilgili düzen- lemelerin AB'ye uygun oiması sağlanmalı. Adalet ve içişleri • AB kanunlan ile ada- let ve içişleriyle ilgili dü- zenlemelerin uygulan- ması için eğitim prog- ramlan geüştırümeli, po- lisin güvenilirliği ve he- sap verebilirliği artrınl- malı. • Schengen Enformas- yon Sistemi ve Europol'e tam olarak katılımı sağla- mak için veri korunması alanında AB düzenleme- leri hayata geçirihneli. • Yasadışı göçü engel- lemek üzere AB 'nin göç- le ilgili düzenlemeleri ka- bul edilmeli. Suur yöne- timi güçlendirilmeli. Öti- ca konusunda, 1951'de imzalanan Cenevre Kon- vansiyonu'na getirilen coğrafı kısıtlamalar kal- dınlmab. • Yolsuzluk, uyuşturu- cuyla savaş, organize suç, kara para konulannda adli dayanışmayla ilgili AB düzenlemeleri uyar- lanmalı ve uygulamaya konmah.