Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordınatorü Hikmet Çetinkaya # Yazuşleri Müdüru: tbrahim Yıldız • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz 0 Haber Merkezı Müdurü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser Istıhbarat Cengiz Yıldınm 0 Ekonomı Özlem Yüzak 9 Kultür Handan Şenköken 0 Spor Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sami Karaören • Düzeltme Abdullah Y azıcı 0 Foloğraf. Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgı-Belgc Edibe Buğra 0 Yun Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kurulu tlhan Selçnk (Başkan). Orhan Erinç. Oktay Knrtboke, Hikmet Çetinkaya, Şfikran Soner, tbrahim Yıldız, Orhan Bursah, Mnstafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısr Mustafa Balbay Ataturk Bulvan No: 125, Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat), Faks:4195O2701zmırTemsikısı:SerdarKızıİ4, H.ZıyaBlv 1352 S.2/3Tel:4411220. Faks 4419117 0 Adana Temsilcısi: Çetin Yiğenoğhı, tnönü Cd. 119 S No 1 Kat.l,Tel 363 12 ll.Faks 363 12 15 Muessese Mûdunı. Cstün Akmtn • Kooıdmatör AhnKt Konüsan • Muha- sebe Bâknt Vener • Idare Hüjeyta Gûrer* Bdgı-tşkm NaUİnal*Bıigı- sayarSıstan Mûrnvrt ÇDer9Satış FadMKuza MEDYA C: • Yonetım Kurulu Başkaıu - Genel Mudur GOlbin Erduran # K.oordınatör Reha Ijıtnun 9 Genel MüdürYardımcısı SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 513 95 80-5138460-61,Faks:513S463 Ya>unlayan \e Basao: Y enı Gun Haber Ajansı. Basın ve Yayıncıllk A Ş Türkocagı Cad 39 4] Cağaloglu 34334 Isunbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel (0212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0 212)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 31 AĞUSTOS 1999 Imsak:4.49 Güneş: 6.22 Öğle: 13.12 îkindi: 16.51 Akşam: 19.48 Yatsı: 21.14 'Uluslararası Çocuk Köyü' • NEVŞEHİR (Cumhuriyet) - Nevşehır'in Urgüp ilçesinde TRT Çocuk Vakfı ile Orgûp Belediyesi işbirliğinde Uluslararası Çocuk Tatil Köyü oluşturuluyor. Urgüp ilçesinde Hazine'ye ait araziyi gezen TRT Genel Müdürü Yücel Yener, yaklaşık 8 hektarhk arazinin, söz konusu Dünya Çocuk Olimpiyatlan'nın yapılması ıçin uygun olduğunu bildirdi. Yener, hazırlanan web sayfasında çok sayıda yabancı kuruluşun finans desteğinde bulunabileceğini ifade etti. Samsun'un jeolojik yapısı • SAMSUN (Cumhuriyet) - Jeoloji Mühendisleri Odası Samsun Temsılciliği tkinci Başkanı Ahmet Çatal, depremlerde oluşabilecek hasarlann en aza indirilebilmesi içm özellikle bölgenin jeolojik yapısının belirlenmesınm şart olduğunu söyledi. Depreme dayanıklı yapı tasanmı ve acil yardım kurtarma çalışmalannın da planlanması gerektığini söyleyen Çatal, Marmara Bölgesi'ni yerle bir eden Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın Samsun şehir merkezine 60 kilometre olduğuna ve Samsun'un Ladik, Havza ve Vezirköprü ilçelennden geçtiğine dıkkat çektı. Taşköprü Festivali • KASTAMONU (AA) - Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde, 2-5 Eylül arasında 13'üncüsü yapılacak olan Uluslararası Taşköprü Kültür ve Sarmısak Festivali, deprem felaketı nedenıylc iptal edildi. Taşköprü Belediye Başkanı Hasan Altan, festival içın aynlan bütçeden depremzede 100 aileye Taşköprü'de ev kiralayacaklannı ve yöredeki tekstıl fabrikasında da iş vereceklenni söyledi. Şehir plancıları işsb • lZMİR(AA)-tzmir Şehir Plancılan Odası Başkanı Tuncay Karaçorlu, Türkiye'de şehir plancılannın ancak yüzde 20'sinin yerel yönetim ve kamu kuruluşlannda istihdam edildiğini belirtti. Şehir plancılannın yüzde 80'inin ya ışsiz olduklannı ya da mesleği ile ilgisi olmayan dallarda çalıştıklannı anlatan Karaçorlu, Marmara Bölgesi depreminin kent plancılannın. kentsel planlama kararlanna ilışkin gelışmelerde etkin rol üstlenmeleri gerektiğini ortaya koyduğuna dikkati çekti Öğretmenlik başvuruları • ANKARA (AA) - Milli Eğitim Bakanhğı'nın (MEB) açtığı öğretmenlik kadrosu için başvurular bugün sona eriyor. MEB, ilk defa kurum içi, açıktan atama. kurumlar arası nakil ve emekli dönüşü yoluyla 30 bin öğretmen alacak. Başvurular, bugün mesai saatı bitimıne kadar il milli eğitim müdürlüklerine yapılacak. Deprem bölgesindeki adaylar için başvuru süresi 3 Eylül Çuma günü sona erecek. Öğretmenlik görevine ilk defa atanacaklann, son başvuru tarihi itıbanyla 40 yaşından gün almamış olmalan şartı bulunuyor. 82 milyon adet Vıagra kullanıldı • VVASHINGTON (AA) - Erkeklerde iktıdarsızhğa çare olarak gelıştınlen Viagra ılacından, piyasaya sürüldüğü Nisan 1998'den bu yana yaklaşık 82 milyon adet kullanıldığı bildirildı. Yetkıliler, bu rakamlara Viagra'nın kontrolsüz ve reçetesız satışının dahıl olmadığına dikkati çektiler. Depremzede çocuklan evlat edinmek ya da koruyucu aile olmak için 10 bini aşkın başvuru oldu 4 Kimsesîz çocuklar sevgi beldiyor' Ö n e r i I e r Koruyucu aile olmadan önce iyi düşünmek gerek PedagogBd^nTemurTopa- loflu. depremzede çocuklan c\ lat edinmek ya da koruyucu aile olmak isteyenlere şu öne- rilerde bulundu' Özellikle koruyucu aile ol- mak ıstiyorsamz. bu çocukla- nn sizde kalma süresinin sizin isteğinize bağlı olmadığını bil- meüsıniz. Bazen koruyucu ai- lelık uzun yıllar gerektirebilir. Eğer, "Belli bir dönem alahm, evimizde banndırahm ve son- ra kuruma iade edelinT gıbi bir düşünceniz varsa baştan hiç koruyucu aile olmamakta ya- rarvar. Şuanda ailelennin parçalan- mış olması ya da evlennm yı- kılmış olması nedenıyle belli sürelerle bakıma ihtiyaç du- yan, sonradan ailelennin yanı- na yeniden verilecek olan ço- cuklar olmakla birlikte tama- men kimsesiz kalmış çocuklar da var. Hele böyle bir çocuğa koruyucu aile olacaksanız bu- nun belki de çok uzun yıllar sürecek bir yaşantı olacağım düşünmek zorundasınız. Çünkü zaten psikolojık an- lanîda ciddi yaralar alan bu ço- cuklann belki de tam güven duymaya başlayacaklan. "Ar- nk güvendeyiın, beni konıyan, seven; bana değer veren biriie- ri var'' duygularrnı yaşamaya başlayacaklan bir noktada "Ol- muyor, yapamıyoruz" demek, bu çocuklan deprem felaketin- den daha ciddı bir felakete terk etmenız anlamına gelecektir. FİGENATALAY Depremzede ya da değil. Doğ- duğundan ya da depremden beri kimsesiz. Bir yuvaya gidip onu görün. Sizi görür görmez küçük kollannı uzatacak, saçlannı göğ- sünüze gömecek. Onu saatlerce kucaklamanızı, okşamanızı iste- yecek. Hangisine sanlacağımzı şa- şıracak, çok üzüleceksiniz. Bir çocuğa koruyucu aile olup onu mutlu edebilirsiniz. Tabii ken- dinizi de. Ama doğurmadığınız bir çocuğa belki bir ömür boyu iyi anne-babaolup olamayacagmızdan emin değilseniz. vazgeçın koru- yucu aile olmaktan. Başka şeyler yapın onlar için. Örneğin, evinize yaîcın bir yuvayı düzenli olarak zi- yaret etmek, önceliklerinizden bi- ri olsun. Sevgi gösterin onlara. Banyo yaptınn, mamalannı yedi- rin, uyutun, kucaklayın... SHÇEK Istanbul İl Müdü Kah- ramanEroğlu'nun verdiğı bilgile- re göre, depremzede çocuklan ev- lat edinmek ve koruyucu aile ol- mak için Türkiye genelinde 10 bi- ni aşkın başvuru oldu. Yalnızca Istanbul'da bu rakam bini geçti. Başvuranlann yüzde 9O'ı evlat edinmek istiyor ve tercıhleri 0-6 yaş • SHÇEK îstanbul II Müdürü Kahraman Eroğlu, yardım etmek isteyenleri, kimsesiz çocuklann tümüne koruyucu aile olmaya çağırdı. grubu çocuklar. Ancak, Türkiye'de evlat edinmek için çok uzun ve zor bir süreç gerekiyor. Yalnızca Istanbul'da evlat edinmek için baş- vurmuş ve iki yıldır istenen evra- kı tamamlamaya çalışıp sıra bek- leyen 300 aile bulunuyor. Halbu- ki koruyucu aile olmak çok kolay. Üstelik evli olmak da gerekmıyor. Koruyucu aiielere çocuğun mas- raflannın karşılanması için ayda 20 milyon lira veriliyor ve bu rakam, memur maaş zammı oranında ar- tıyor. Aynca, çocuğun eğitim ve sağlık harcamalan karşılanıyor, giysi veriliyor. Kahraman Eroğlu, depremzede ya da değil tüm kim- sesiz çocuklara yardım etmek is- teyenlere şu çağnda bulunuyor: "Kunımlanmızda kalançocuk- lann hepsi yaşam boyu deprem ge- çriyor. Bunlar, Türkiye'nin en şans- sız ve mutsuz çocuklan. Kimkinin babası annesini öldürmüş; biri me- zarda, diğeri hapiste. Kimisinin annesi randevuevinde. Bu çocuk- lann da scak bir yuvaya ihtiyaç- fauı var. Yalnızca depremzede ço- culdandeğil.bunlan da sahipienin. Şimdi afleter yardım ernıe istegiy- le çocuk ahnak istiyor. 2-3 ay son- ra ne oiacak? Belki vazgeçip çocu- ğu geri vermek tsteyenler oiacak. Bu da çocukiçin ildnci bir deprem olur." SHÇEK Genel Müdürlüğü yet- kilıleri, depremde anne ve baba- sını kaybetmiş çocuklarla ilgıli yaptığı uyanda, "Anne \t babaa- nı ka>"betmiş çocuklar için ailele- rin dikkat etmeleri gereken en önemli konu. çocuğun birinci de- rece akrabası dahi okalar, bu du- rumun onlan temsile yetmeyeceği hususudur.Çocuğun \-akmlannm, durumu il sosyal hizmetler mü- dürlüklerine veva valiliklere bil- dirmeleri gerekrv'or" dedı. Dep- remde ailelerinı kaybetmiş çocuk- lann yakınlanna gereklı her türlü hukuksal desteğin yapılacağı vur- gulanan açıklamada, "korunma karan" ya da "vasi-kajyun kara- n" içın yargı kurumlaruıın yetki- li olduğu belirtildi. Midilli. Sisam ve Sakız'a gidecekler 26 çocuk Ege adalannda konuk edilecek İZMÎR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Marma- ra'daki deprem faciasın- da evsiz kalan ilkokul ça- ğındaki 26 çocuğun, Yu- nanlılar tarafından okul- lar açılıncaya dek aılele- riyle birlikte Ege adalann- da konuk edileceği bildi- rildi. Midilli, Sakız ve Sisam adalannda yaşayan bazı eskı politikacı ve aydın- lar tarafından kurulmuş olan "MovementofSur- vhing Common Comini- cation in Aegean Sea n (Ege Denizi'nde Halkla- rm lletişimini Geliştirme Hareketi) adlı sivil top- C o ğ r a f i B i l g i S i s t e m i ' n i n k a r a r v e r m e s ü r e c l n i h ı z l a n d ı r d ı ğ ı a n ı m s a t ı l d ı 'BUimeönem vermek kayıplan azaltır'• CBS'lerile deprem senaryolannın hazırlanabileceği ve somut verilerin senaryolara katılmasıyla gerçeğe yakın "kestirimler" yapılabileceği vurgulandı. YUSUFÖZKAN İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Kentle- rin planlanmasında ve hizmetlerin yerine geti- rilmesinde önemli bir rol oynayan Coğrafi Bilgi Sistemi'nin (CBS), ka- rar verme sürecini hız- landırdığı ve sorunlar karşında çalışmalan da- ha iyi organize ettiğine dikkat çekilerek, CBS'nin Marmara dep- remiyle önemınin daha da arttığı belirtildi. Uzmanlar, fay hatla- nnın yerinin tespit edilip Coğrafi Bilgi Sistemi'ne yansıtılması halinde da- ha sağlıklı yerleşim alan- ları yaratılabileceğinı anımsatarak, "Bilime da- ha fazla önem verilirse. Deprem felaketinin boyutunun bu denli bü>ük olmasında bilim adamlannın görüşlerinin dirüenmemesinin payı olduğu belirtildi (BARIŞ DOSTER) can \« mal kayıplan azahr" görüşüne yer verdı- ler. Gelişmiş sorgulama ve analiz yetenekleri ile karar verme sürecinı hızlandıran bir sistem olan CBS, kentlerin planlanması aşamasında bilgisa- yar desteğiyle çeşitlı ölçekte haritalar oluşturul- ması; elektrik. doğal gaz, su gibi ağlann tasannu, projelendirilmesı, üretimı; baraj, okul, hastane gi- bi tesislerin yerlerinin saptanması; modellendir- me ve benzetim yöntemleriyle su taşkınlannın, nü- fus yayılımının, yangın ve gaz yayılımının model- lendirilmesi gibi alanlarda kullamhyor. CBS'lerin deprem zararlannın önlenmesi konu- sunda ciddi yararlannuı olabileceğini belirten Iz- mir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Mımar- lık Fakültesı Araştırma Görevlisi Tan Ylğitcanlar. CBS'ler ile fay hatlannm göz önüne alınarak yer- leşim alanlannm mikroklima özellikleri dahil be- lirlenebileceğini ve bu bilgilerin sürekli güncel- leştirilebileceğini söyledi. Gerçeğe yakm 'kestirimler 5 CBS 'ler ile deprem senaryolannın hazırlanabi- leceğini ve somut verilerin senaryolara katılma- sıyla gerçeğe yakın "kestirimler'' yapılabileceği- ni vurgulayan Yiğitcanlar, CBS'nin aynca afet dunımlannda da büyük yararlan olduğunu kay- dederek şöyle konuştu: "CBS uzaktan algılama (Remote System-RS) denen bir sLstemi de kapsıyor. Ister uçaktan. ister uydudan olsun yardıma ihtiyacı olan bölgenin ye- ri tespit edikbihr. RS ile müdahalede öncelikli böl- geler, kapah yoUann hasarlan saptanabilir. ABD ordusu bu sistemi Kosova ve Irak'taki savaşta kul- landı. Aynı şekilde yer> üzündeki bir kişinin koor- dinatlannı saptayan ve GPS adı verilen bir sistem daha var. Bu sistemi yardım götüren kurtarma ekipleri kuüanabiirve hiz- metlerin organizasyonu sağlanmış olur. CBS'ler gerekli alryapı ve teknik şartlar eşgüdümlü olarak yerine getirildiği takdirde 3-4 yıl içinde kurulabhoıf Marmara"da meydana gelen deprem felaketin- den önce konuyla ilgili bılim adamlannın Türta- ye'nin bir fay hattı üzerin- de olduğunu belirterek, sürekli gerekli önlemle- rin ahnması yönünde açık- lamaları olduğunu da anımsatan Yiğitcanlar, "Herkes deprem fehtke- tinin boyutunun bu kadar büyümesinde büim adam- lannın görüşlerinin din- lenmemesinin önemli pa- yı oMuğu konusunda bir- leşiyor. Sanıyorum, ciddi çahşmalarla bUime daha çokönem verilirse, can ve mal kayıplan azalabUir" dedi. tzmir Yerel Gündem 21 Çalışma Grubu tarafın- dan daha önce hazırlanan raporda da, geçen yüzyıl- da ülke nüfusunun hızlı bir şekilde arttığı ancak nüfusun buna paralel bir dağılım gösterememesi nedeniyle Türkiye'nin ba- tısma yığıldığına dikkat çekildi. Raporda, devle- tin yanlış yatınm politikalan nedeniyle kentlerin hızlı ve plansız olarak büyüdüğü vurgulanarak şu görüşlere yer verildi: "Uzun bh- dirençten sonra deviet gecekondu kavrammı önce DİE raporlan ile resmen kabul ermiş, bununla da kalmayip imar affı gibi >asalaria hukuksal mevzuata da yerieştir- miştir. Tüm bu gelişmekr sonucu, kaynak eksikü- ği, hatah politika, plansızhk gibi çeşitii nedenkrle zaten yetersiz olan kentsel altyapı ve sosyal dona- nını daha da yetersizleşmiş. bö> lece kentlerin plan- lanması. >önetimi ve denetimi güçleşmiştir. Bu koşullar altında da CBS'ler gündeme gelmiştir." lum kuruluşunun, Izmit- Gölcük depreminde ev- siz kalan 26 çocuğu ko- nuk edeceği belirtildi. Başkanlığmı, Midilli'nın önceki dönem Belediye Başkanı Stratis Pallis'in, sekreteriiğini ıse eski Aya- paraskevi Belediyesi Baş- kanı Apostolis Komini- kas'ın yaptığı kuruluş, Midilli Ticaret Odası ve aralannda Stratis Balas- kas'ın da bulunduğu ba- zı gazeteciler tarafından destekleniyor. Ege kıyılannda Türk ve Yunan halklan arasın- da dostluğun ve banşın gelişmesi için 5-6-7 Ey- lül tarihlerinde Midilli Adası'nda "Dosthık Fes- tivaH" düzenleyen kuru- luş, şenliğe Türkiye'den de Bergama'da kurulu Pergamon Demeğı'ni da- vetetmişti. Başkanlığmı Sefa Taşkın'ın yaptığı demek, şenliğe bir grup Bergamalı ve 15 gençten oluşan bir folklor ekibiy- le katılacaktı. Marmara'da 17 Ağus- tos'ta yaşanan deprem- den sonra merkezı Mi- dilli'de bulunan Move- ment of Surviving Com- mon Cominication ın Ae- gean Sea adlı kuruluş, depremde yaşamını yiti- renlerin anısına festivali iptal ederek, şenlik için aynlan paranın,.' 'orem- zedelere bağışla<v ıasına . karar verdi. Okullar açılana dek kalacaklar - Depremin bölge insan- lanna verdiği zarann bo- yutlannın anlaşılması, üzerine, bu yardım kam- panyasının Ege kıyılan- na komşu diğer Yunan adalanna da yaygınlaştı- nldıgını belirten Perga- mon Demeği Başkanı Se- fa Taşkın, depremde i mağdur olan 26 çocuğun j aileleri ile birlikte okul- lar açılıncaya kadar Mi- dilli, Sakız ve Sisam ada- lannda konuk edileceği- ni söyledi. tzmitli çocuklann Mi- dilli'de, Yalovalı çocuk- lann Sakız'da, Adapazar- lı ve Gölcüklü çocukla- nn ise Sisam'da ağırla- nacaklarını kaydeden Taşkın, "Korkunç dep- rem felaketinin, Ege De- nizi'nin iki tarafmda ya- şayan ve yüzyıDardjr ay- nı depremlerin acısına katlanan Türk ve Yunan halklannın yakuüasma- sına ve birbirlerini anla- malanna yardımcı ol- masım dilivorum" dedi. IŞILÖZGENTÜRK e-posta : tan (n prizma. net. tr Eskiler "Her şerde bir hayu- vanhr", der- ler. Bütün eski sözler gibi bu da dogru. Ya- şadığımız felaket günleri bize her gün yeni bir şeyler öğretti. Hiçbir şey öğrenmeyenler elbette var. Ama onlann zaten herhangi bir şey öğrenmeye niyetlen yok. Onlan geçip öğVendiklerimize bir bakalım: Öncelikle gördük ki, Türkiye çağ atlamış, gelişmiş bir ülke değil. Geîişmişliğin en önemli göstergesi örgütlenme. îletişım ve ulaşım tümüyle smıfta kaldı. Cep telefonla- nmızı gösterip hava atryorduk. gördük ki, hep- si boş lafmış. Bol bol cep telefonu alıp ar- sızhk etmişiz; altyapı tümüyle dökülüyormuş. Cumhurbaşkanlığı Köşkü bile dört saat elektriksiz ve her türlü iletişime kapah kal- mış. Altyapımızın ne denli bozuk olduğunu göstermeye bu örnekler yetmez mi? örgütlenme desen tam bır fıyasko. Gün- lerdir örgütsûzlüğün yarattığı durumu izle- yip duruyoruz. Kahroluyoruz. Neyse kı si- vil örgütler, asker ve sağduyulu olmaya ça- lışan birhalk var. Başka türlü isyanlann önü- ne geçilemezdi. Gene de sakiniz. Ama bu sa- kinlığin acısı nasıl çıkar, bu belirsiz. Sabır yerini neye bırakır, şımdiden kestirmek zor. Çünkü acı çok büyük. Yok olan, gelecek umudu. Psikolojıden biraz anlayan herkes bı- lir ki, güven ve gelecek umudu yok olan top- luluklarda intihar ve isyan en belirgin dav- ranış biçimleridır. lntiharlar başladı bile. Sonra bir lüks tutkusuna kapılmışız ki, Herşerde bir hayır vardır sormayın. Amerikan yer döşemelenne, Ital- yan seramiğinden yapılan banyolara öylesi- ne tav olmuşuz ki, 'yaşadığımız evin ahya- pısı nasd?\ bunu sormak aklımıza bile gel- memiş. Lüks apartman katı ya da lüks villa yazısı o evlere milyarlar yatırmamız için ye- terli olmuş. Üstelik oturduğumuz apartma- nın altında yapılan araba galensıne, açılan büyük marketlere hiç karşı çıkmamışız. Hat- ta ışımize gelmiş. Oysa galeriler, büyük mar- ketler ıçin kolonlar kesilmiş ve yaşamımız nske atılmış Bunu hiç düşünmemişiz. 'Metal yorgunluğu nedir?', 'Fay hatü ne- ye denir?'; bunlan hiç duymadan büyümü- şüz. Oysa yüzde 95 'i deprem kuşağmda bu- lunan bir ülkede yaşıyoruz. Oh, büyük bir rahatlıkla. Danımarka'nın ya da Hollan- da'mn her şeyi oturmuş otlaklannda yaşar gibi yaşamışız. Şimdi yavaş yavaş, ama acı- lı birbiçimde öğreniyoruz. 'Nedir fay?','Ne- dir metalvorgunluğu?','Nedir Rkhterölçe- ği?' Tıpkı radyasyonla alay edip, radyasyon- lu çay içmeyi kahramanlık ilan edip de, ço- cuklar yamuk yumuk doğduğunda ve kan kansen arttığında radyasyonun ne olduğu- nu anladığımız gibi, yerküreyi de, deprem kuşağını da yaşayarak öğreniyoruz. Ancak ölüm gözümüzü açıyor Geçit törenlerinde gösterileriyle göğsü- müzü kabartan kurumlanmızın nasıl işlev- siz kaldığını da yaşayarak öğreniyoruz. Al- fabede gördüğürnüz Kıalay çadırlaraıın hiç- bir işe yaramadığını, sular altında kalınca an- lıyoruz. Kızılay bütçesindeki 20 trilyonun ne- reye gittiğini sormayı da ancak o zaman akıl ediyoruz. Üstelik bu 20 trilyonu biz vergi- lerimizle ödedik. Sivil savunma diye dalga geçtiğimiz bir kurum olduğunu ve bu kuru- mun da ancak gösteri yaptığını, felaket anın- da yerlere serildiğini gene yaşayarak öğre- niyoruz. En önemlısi, devletin ne olduğunu öğreniyoruz. Daha doğrusu devletin kötü yönetildiğini, sistemın aksak olduğunu öğ- reniyoruz. Denetimsizbırtoplumolduğumu- zu, adamsendeci bir toplum olduğumuzu ögreniyoruz. Sonra ne oluyor? Acı, endişe ve güvensizlik. Şimdi bilgilenmenin zamanı. Fay hattı üs- tünde uygar bir biçimde yaşamayı öğren- menin zamanı. Şimdi sistemin neden böyle işledığini sormanın zamanı. Denetimsiz bir toplum olmaktan çıkıp denetim mekaniz- malan kurulmuş, bireylerinin birey olduğu bir toplumu kurmaya calışmanın zamaru. Derler ki, "her şerde bir hayu- vanhr". Dilerim bu eski söz, şimdilerde hiçbir zaman olmadığı kadar geçerli olsun ve önce ken- ' dimizden başlayarak her şeyi sorgulayalım ve değiştırmeye çalışalım. Intıharlann ve toplu cinnetin önüne geç- mek için buna her zamankinden daha çok ih- tiyacımız var. ısoz50@ hotmail.com