Katalog

22 TEMMUZ 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA SAGLIK •-• Başanlı bir emzirme ile dünyada 1 milyon 500 bin bebeğin hayatı kurtanlabilir Aıuıe sütü doğal aşı gibiSAADET USLU "Canlı bir sıvı" olarak tanımlanan anne sutunun. bebeğin ılk 6 ayında tek gıda olarak venlmesı ıstendı Anne sutu ıle beslenen çocuğun bağışıklanmış olduğuna dıkkat çeken uzmanlar. "Bu çocuklarda diğerierine göre zatürree görûlme oranı 14 kat, ishal 4 kat daha az. Zekâ skorian ise 9 puan fazla oluyor" dedıler Anne Çocuk Sağlığı Planlaması (AÇSAPJ Genel Mudur Yardımcısı Münüp Ustündağ, anne sutunün bebek ölümlennın onlenmesındekı önemli rolüne dıkkat çektı Sutun ılk 6 ayda venlmesı durumunda çocuğun bağışıklık sıstemının gelıştığını belırten Ustündağ, "Başanh bir emzirme ile dünyada 1 milyon 500 bin bebeğin hayatı kurtarüır" dedı Turkıye'de genel emzirme oranının yüzde 95"lerde olmasına karşın gızlı bir sorunun yaşandığını da vurgulayan Munup Ustündağ şöyle devam ettı "Sorun yokmuş gibi gorünüyor. Ancak doğru emzjrmede ük 6 ay sadece anne siitu \erilmeli. Su bile verilmemelL Ülkemizde ise 0-3 aylık bebeklerde sadece anne sutu ile beslenme oranı yüzde 9.4,4-6 aylık bebeklerde ise sadece yuzde 13 olarak tespit edilmiş. Yani bebeklerin buyuk çoğunluğuna ilk 6 ayda ek gıda ve diğer tkari mamalar verilmeye başlanıyor. Bunda ebeveynlerin rolü çok fazla. Bebeklere ek gıda verilmesi gerektiğini düşunuyoriar. Ve ilk a>dan itibaren ek gıda ve şekerii su vermeye başüyorlar." 1 Ağustos'un Dunya Emzirme Gunu olarak kutlandığını anımsatan Münup Üstundağ, hafta kapsamında annelenn yanlış bılgılennı duzeltmek ıçın etkınlıkler yapacaklannı da soyledı. Bu çerçevede. geçen yıllarda 'Bebek Dostu Hastane' programının da başladığını anımsatan Ustündağ, "Şu anda 69 de\let hastanesi, 8 SSK hastanesi, 3 uıüversite >e 3 özel hastanede bu program başan ile uygulanıyor. Bu programda anneiere emzirme, bebek beslenmesi konusunda eğitim veriliyor. Böylece bebeğin büyûme ve gelişmesine katkıda bulunuluyor. Bu çalışmanın, doğum hizmeti \eren bütûn hastanelere yayguüaşûnlınası için çahşıyoruz" dıye konuştu UNICEF ışbırlığı ile hazırlanan 'Türkiye'de Çocuklann ve Kadınlann Durumu' adh raporda da, Turkıye'de bazı annelenn çocuklannı gereğınden az, bazılannın ise çok emzırdığıne dıkkat çekıldı Raporda şu bılgılere yervenldı "'Emzinne süresi Doğu Anadolu'daki kadınlarda 17 a>, ilkokul eğitimi görmemiş ya da yanm görmüş kadınlarda 16 ay, kırsal kesimlerde yaşayan kadınlarda 14 ay olabilirken, doğum sırasuıda eğhilmiş bir kişinin nezaretinden yoksun olanlarda 11 aydır. Bebeğin yalnızca anne sütüyle beslenmesinin yetersiz kalacagı yolundaki inançlar, ek besinlerin erkenden verılmesini gundeme getirmektedir. Türkiye'de bebeklerin hem gerektiğinden uzun süre sadece anne sütüyle beslenmeleri hem de sutten erken kesümeleri çocuk sağhğı açısuıdan tehlike oiuşturmaktadır. Anne sutunün çocuğun beslenme sağhğı açısından taşıdığı onem konusunda daha fazla eğitime gerek vardır." B E B E G M lenmeli?Nasıl beIstanbul Haber Servisi - I.Ü cuk rlastalıkl^p ve Saölığı Dalı Oğretim Uyesi Muazzez bağaoglu, ilk 6 ay sadece an tüyie beslenmesi gereken * bundan sonra ek gıdalar ceğini vurguladı. Garibağaoğlu, 0- 1 yaş arasındaki bebeğin beslenme programını şöyle sıraladı: • Anne süt veremiyorsa formüla kullanılabilir. Bebeğe ek gıdalar al- tıncı aydan sonra verilmelidir. • Bebeğe altıncı aydan sonra ilk olarak muhallebi verilmeli. Bu en güşük allerjenitası olan bir besindir. f «N§. ayda bebeğin tüm sindirim \ sistltai oluştuğu için çok sıvı gıda- vermeye gerek yoktur. Muhalte- " lardından,meyve-sebzepüre- : verilebilir. Bunun ardmdan arayia kıyrna, yumurta gi- deyreye girebilir. sebze pü- ^ ^ ce uykusunda açlık- la u y a n d H h »H» *a*la istemeye başlam^Hboy ve kilosu norma- lin attmaJP^M» katı gıdalara ha- zırdır. • Bebeğin yeterli beslenip bes- ienme#öı ise değiştirilen bezlerle anlasritk YeterM beslenen bir bebek fünde 6-8 bez relatr. Bir de beslen- uniyeti yeter- li beslenmesini belirler. • Anne sütü yoksa altıncı aydan sonra mümkünse bebeğe inek sü- tü yerine formüla verilmelidir. Çün- kü inek sütü protein, potasyum, fos- forve kalsiyum yönünden çok zen- gin. Bunlar da bobreğe baskı yapar- lar. İnek sütü bunun yanında demir yönünden ise fakirdir. Formülalar- da bu dengeler sağlanmıştır. İlk tüp bebek Luise Brown 'ın 21 yaşına basması nedeniyle toplantı düzenlendi 'Çiftler önce klasik tedaviyi denemeli' Dünyanın ilk tüp bebeği Louise Brown 21 yaştnda. (Sağda) Istanbul Haber Senisi - Prof Dr Teksen Çamlıbel. Turkıve'de şu an- da 26 tup bebek merkezı bulundu- ğunu ve bu sayının gerekenden çok oldugunu söyledı Kışılenn artık başka tedavüen beklemeden hemen tup bebek sahıbı olmak ıstedıklen- nı soyleyen Çamlıbel. "Çocuğu ol- mayan bir çift önce dünyaca kabul edilmiş klasik tedavi yontemlerini denemeli, ancak olmazsa tüp bebe- ğe yönlendirilmeüdir" uvansında bulundu Dünyanın ılk tup bebeği olan Lo- uiseBronvn"ın 21 yaşına basması ne- denıyle Jınemed tarafindan duzen- lenen "tüp bebek" konulu toplantı, Four Seasons Oteh'nde yapıldı Ço- cuğu olmayan kışılerde son yıllar- da "Ben çok beklemeyeyim, bana bir an oncetup bebek yapın" baskı- sının oldugunu söyledı Bazı tıp çev- relennın de klasik yontemlen de- nemeden dırek tüp bebeği teşvık et- tıklennı belırten Çamlıbel, oncelık- • Türkiye'de şu anda yılda toplam 5-6 bin tüp bebek uygulaması yapıldığı belirtildi. Bazı çiftlerin gereğinden fazla klasik yöntemlerle uğraştıklarına dikkat çekildi. le klasik yöntemlenn denenmesını ıstedı Bazı çıftlenn de gereğınden fazla klasik yöntemlerle uğraştıkla- nna dıkkat çeken Prof Çamlıbel, "Tahmini bir yaldaşunla bir çift iki yıl içinde tüp bebek dışı yöntemler- le çocuk sahibi olamamışsa kısuiık için bir sebepleri olsun veyaolmasın artık tüp bebek sistemlerine katıl- malaruıın zamanı gehniştu-" dıye konuştu Merropohtan Florance Nıghtın- gale Hastanesi Tup Bebek Bölümü Dırektöru Dr Birgül Sankamış da Türkıye'de ılk tup bebeğım 1989 yı- lında Ege Tıp Faİcultesı'nde doğdu- ğunu soyledı Turkıye'de şu anda yılda toplam 5-6 bm tup bebek uygulaması yapıl- dığını söyledı Tup bebek tedavısıso- nucu eve canlı bebek gotürme ora- nının yuzde 18 oldugunu belırten Sankamış, ulkemızde "Tüp bebek, mikroenjeksiyt>n, embriyo dondur- ma, embriyodanparçaalarakgene- tik tanı" yöntemlennın yasal ola- rak yapıldığını kaydettı Kadıkoy Şıfa Hastanesi'ndenOpr. Dr Aytuğ Kolankaya dunyada uy- gulanan teknıkler hakkında bılgı ve- nrken Metropohtan Florance Nıgh- tmgale Hastanesi Tup Bebek Bölu- mu'nden Dr Engin Enginsu, son yıllarda yapılan çalışmaların gıde- rek daha fazla sayıda hasta grubu- na yardımcı olabılmeyı sağladığını söyledı Doç. Dr. Muazzez Caribağaoğlu 'Her annenin sütü bebeğineyeter'tstanbul Haber Servisi -1 stanbul Tıp Fakûltesı Çocuk Hastalıklan ve Sağhğı Anabılım Dalı oğretım görevlısı Doç Dr Muazzez Garibağaoğlu. anne sutünün, yen doldurulamaz bir besın oldugunu vurguladı Sağlıklı bir annenın bebeğıne yetecek sutü oldugunu soyleyenGanbagaoğlu "Boyle değilse emzirmede bir yanhşlık vardır'' dedı Anne sutünun aşı özellığı oldugunu ve çeşıtlı enfeksıyonlann onlenmesınde rol -$• oynadığını belırten Doç Muazzez Garibağaoğlu. yennın tutulmayacağım söyledı Garibağaoğlu. "Anne sütü öyle bir şey ki anneden anneye, günden gune. hatta bir emzirme suresinde içeriğideğisiyor. Annebebeğini İS dakika emziriyorsa yağ »çeriği artıyor ve bebekte doygunluk sağhyor. Bebek 2-3 saat tok kalıyor" dıye konuştu Bir annenın günde ortalama 550 ıle 1 lOOmıhlıtre arasında süt ürettığını de soyleyen Ganbağaoğlu şu bılgılen verdı "Her anne. bebeği için yeterli süt üretnıe potansiyeline sahip. tkiz-üçüz, fark etmez. Sütü yetmeme diye bir şey yoktur. Ancak uygulama hatakn varsa, meme başında çatiak obnuşsa bu süt vermeyi JL stanbul Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıklan ve Sağhğı Anabılim Dah'ndan Doç. Dr. Muazzez Garibağaoğlu, anne sütünün, yeri doldurulamaz bir besın oldugunu vurguladı. Garibağaoğlu, "Her anne, bebeği için yeterli süt üretme potansiyeline sahip tkiz-üçûz, fark etmez. Sütü yetmeme dıye bir şey yoktur" dedi. etkiler. Bir de kanser, kalp böbrek yetmezliğL ağır depresyon, epilepsi gibi durumlarda anne süt veremez." Annenın bebeğıne sut verememesı durumunda formula adı venlen ek gıdalann kullanıldığını soyleyen Muazzez Ganbağaoğlu. bunlann inek sutunden vapılan anne sutune benzer gıdalar oldugunu kaydettı tlk formulanın 1919 yılında uretıldığını de belırten Ganbağaoğlu, "Bunlann kullanunında bilinçii ohınmalı" dedı. Annenın, bebeği olduktan sonra sut yapsın dıye aşın beslenmesıne de gerek olmadığına dıkkat çeken Doç Ganbağaoğlu, anneiere şu onenlerde bulundu "Öncelikle yeterli sıv ı almalı. Normal bir kişi günde 2 litre su alması gerekirken emzikli kadın 3-4 litre sıvı içmelL Bebeğine N'erdigi süt için ise ek gıda almalı. Günde 2-3 su bardagı süt-yoğurt, 1-2 kibrit kutusu peynir tüketmelL Demir eksiğine karşı bir porsiyon etli sebze yemeği ya da kumbaklagil ya da bir yumurta yemelL Em/iklilik doneminde kesinlikle kilo alınmamalı. Aksine, hamilelik doneminde alınan kilolar \erilmeli. Ayda 1 kilo kay betmek beklenen bir durumdur." • • ,ı -ı u B a k a n O s m a n D u r m u s 'Sağhk kımıluşlan tek elden denetlenmelV Istanbul Haber Servisi - Sağhk Bakanı Osman Durmuş. hedeflennm sağhk hızmetı veren kuruluşlann tek elde denetlenmesı oldugunu soyledı Öncelıkle SSK'den yararlanan hastalara hızmet vermek ıstedıklennı belırten Osman Durmuş, "İzmir'de bu başladı. SSK'den bize se\ k başlasın, trajik manzaralar azalsm" dedı Sağhk Bakanı Osman Durmuş, dun tstanbul tl Sağhk Müdurlugu'nde duzenledığı toplantıyla organ ve doku alınması. saklanması ve naklı konusundakı gehşmeler ve projeler hakkında bılgı verdı lcraatlannda basında çıkan haberlerden de yararlandıklannı soyleyen Bakan Durmuş, "Sizde araştınlmadan yanlış yazılan haberler bizim yanlış icraatiannuza neden olur. Doğru haber yapma sizin sorumluluğunuz" dedı Sosyal güvenhk yasasmın ulke koşullannda kaçınılmaz oldugunu da VTirgulayan Durmuş, "Türkiye saghk malzemelerinin kullanılması açısından israfın zirvesinde. Mesela ABD'de ilaç sayıyla veriliyor bizde isçilerimizin evlerinde torba torba ilaç var" dıye konuştu Sağhk reformunun kabul edıbnesının ardmdan "Sağhk Sandıgı" oluşturulacağmı da kaydeden Bakan Durmuş şoyle devam ettı "MR, ilaç kullanınu gibi konularda tasarrufa gitmeyi düşünüyoruz. Hastanuı ihtiyacı olan verilecek. Bu kurumlan hepimizin marifetiyle batırdık. Buradan Çahşma ve Sosyal Güvenhk Bakanı'na bir çağn ağlık Bakanı Osman Durmuş, Babuna kampanyası için toplanan yurtdışındaki kanlann diplomatik yollarla getirilmeye çalışıldığını belirtti. yapıyorum. Sağhğı veren ve denetleven kurumlar ayn olmalı.Biz tzmir'de SSK'nin hastalanna bakıyoruz. Tüm hastalara hizmet verebiliriz. Se\ k başlasın. trajik manzaralar azalsın." Kampanya sorunu Bakan Durmuş. losemı hastası Dr Oktar Babuna ıçn başlatılan ve daha sonra etık ve hukukı açıdan aksaklıklar olduğu gerekçesıyle durdurulan kampanya hakkında da bılgı verdı Bu kampanyanın ıncelemeye ahndığını anımsatan Sağhk Bakanı Durmuş şoyle devam ettı "Organ ve doku ahnması, saklanması ve saklanması ve nakli ile dagıtımı konusundaki kanunda düzenlemeler yapacağız. Onceh'kle Ankara Numune Hastanesi'nde 30 yatakh kemik iliği merkezi açddı. 'UIusalKemıklhğı Bankası'da burada kurulacakve bilgiler tek elde olacak. İkinci merkez ise Kartal Devlet Hastanesi'nde kunılacak." Yurtdışındakı kanlann da diplomatik yollarla getınkneye çalışıldığını belırten Durmuş, "Devletin çeşitii kademelerinden bu kampanyaya sözel destek oidu. Ancak yazılı bir izin Istanbul Valiliği'dışında yok. Yasal olarak benim de sözleşme yapmadığım bir kuruma para ödemem mümkıin değil" dıye konuştu Istanbul'un sorunlannı Ankara'da oturarak çozmenın mumkun olmadığını da soyleyen Bakan Durmuş, bazı hastanelen zıyaret ettı ÎÎ /, ı '41