Katalog

22 TEMMUZ 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyetcom.tr 15 UYCARLIKLARIN İZİNDE OKTAY EKİNCİ 11 Ağustos 1999 günü Eğin'de, tarih, doğa, 'siz' ve bir de güneş tutulacak... Kemaliye'de 'güneşin sofrası' yakm • Fırat Vadisi'nin eski evleri ve "kadınlara saygılı" kapı tokmaklanyla ün yapan Erzincan'm Kemaliye (Eğin) ilçesine gönül verenler, Doğu'nun bu gizemli kültür bahçesindeki doğa şölenine tüm Anadolu , sevdalılannı davet ediyorlar... Uygarlıklann ızınde koşan "Ânadolu sevdahsı" dostlanmız, eğer yaz programlannı kesınleştırmemışlerse, 11 Ağustos 1999 günü Kemaüye'de olacak şekılde hazırlanmalannı ta\siye ediyoruz Çünkü o gün. 20. yüzyıhn "son güneş tutulması1 " yaşanacak ve tanh boyunca insanoğ-lunu dennden etkileyen bu büyük göstennın "tam olarak izlenebildiği" yer de Kemaliye olacak... Pekı, sadece güneş tutulmasını izlemek için Kemaliye'ye kadar gitmeye değer mı? Astronomıye merakhlar içın bu soru elbette kı anlamsız. Yüzyılın son güneş tutulmasını gözlemek ıçın "heryer" gitmeye değerdır. Ancak bu ayncalıklı konuma bır de Kemaliye'nın kendı "tarihselve doğal değerlerini" eklediğimizde. Anadolu'nun bu "gözden ırak" zengmliğiyle de kucaklaşabilmek için 11 Ağustos 1999'u "orada yaşamanın" anlamı bir başka oluyor. Çünkü güneşin tarih boyunca yaşam ve bereket sunduğu bir "uygarhklar vadisinde" geçmişin güzellıklenyle el ele vererek geleceğın aydınhk düşünü kurmak, sadece Kemaliye "de bulunanlara nasip olabilecek... 'Kültür ve çevre müzesl' Nıtekim "Kemaliyeüler" de. işte bu "firsaü" Anadolu sevdalılanna duyurmak ıçın bır süredir yoğun bır tanıtım faalıyet içindeler. Örneğın Kemaliye Kaymakamı Uğur Kolsuz tarafından kaleme alınan ve yörenin duyarlı sanatçısı Lütfi Özgünaydın'ın fotoğraflanyla bezenen broşürde. Türkçe ve lngilızce olarak özetle şu çağnya yer venliyor. "Kemaliye her yönüyle bir kültür ve çevre müzesidir. Geiin Bu küçük Eğinlinin dedesi de aynı kapıda konuklannı ağırlamış ve yolcu etmişti... (solda) Taşın ve ahşabın gerektiği yerde, gerektiği kadar ve gerektiği şekilde kullanıldığı. bakımsız ama her yönüyle asil Eğin ev leri... (ortada) Kemaliyeti kadının kimlikli ve aj duıhk baJaşlaruıda binlerce ydhk küMr birikimini geieceğe de taşımanın gururu var... (sağda) (Fotoğraflar: LÜTFİ ÖZGÜNAYDIN) hem tarihi ve doğayı okşayın, hem de güneşi biriikte yolcu edip sonra yine biriikte karşılayın~." Aynı kampanya kapsamında yine Lütfı Özgünaydın'ın lOHaziran 1999 günu lstanbul'da, Ortaköy'de ÇEKÜL'ün desteğıyle sunduğu •*sa>dam gösterisinde" de Kabataş Kültür Merkezı ndekı salonu dolduran Anadolu dostlanna şu mesajlar ıletılıyordu: "Eğer bizim konuğumuz olur ve ortak mirasımı/la tanışırsanız, sizlerden sadece hoş arulannıa değil, tanık olduğunuz mimari ve sanat değerlerimiziıı korunması yönündeki fikirlerinizi de anlatmanızı isteyeceğiz. Çünkü bu değeıier gizli kalmaz ve herkesin bilgjsine açılırsa. yaşaülması için gerekli biüncin de gelişmesi sağlanabilin.." Pekı böylesıne duygulu seslenişlerle adını ve "varugmı" duyurmaya çalışan Kemaliye. acaba hangi değerlerle 21. yüzyılı karşılıyor? Eğin evleri Eski ve çok bılinen adı "EğJn" olan ve Fırat'ın bereketini uygarhğına taşıyan bu ilçemiz, 3 veya 4 katlı taş ve ahşaptan yapılmış yöresel evleriyle ünlüdür. Erkekler için "tok" sesi veren, hanımlar için de "ök" diye ses çıkaran ikı ayn kapı tokmaklanyla kültür mirasımıza renk katan "Egin evieri". dar fakat insancıl sokaklar boyunca uzanarak herkese huzur veren bir kent dokusu oluştururlar. Dünyanın en uzun kanyonlarından olan "Karanhk Kanyon" ise Fırat boyunca yaklaşık 7 km. uzunluğunda eşsız bir doğa göstensıdir Kemalıye'yı geçerek Keban Barajı'na ulaşan Fırat Nehri, bu esrarengiz kanyon boyunca sankı Anadolu'yla olan sevgisini "gizli bir aşk oyunuyia" taçlandınvor gıbıdır... Bın Ocak köyünde, diğeri Kemaliye'de ıki ayn müzeyle de tarihinı belgeleyen bu kültür cennetıne uçakla ulaşmak isteyenler, Elazığ ya da Malatya'yı kullanabilirler. Elazığ'ı yeğleyenler 140 km'lık yolu aşarken Keban Barajı'nı da görebılirler. Malatya'yı yeğleyenler ise 170 km'lik bir yolu göze alacaklardır..^; -f ; - .. • • ÇEKÜL ün çabaları "~* * Kemaliye aynı zamanda ÇEKUL'ün öncekı yıl başlatıp sürdürdüğü "7 Bölge 7 Kent" projesindeki şanslı yerleşmelerden biri... "Şanslı" diyorum, çünkü ÇEKUL'ün el attığı hemen tüm kentlerde, özellikle "shü mimari ömek nitetiğindeld eski evlerin kurtanlması" vönünde ciddi ve sonuç alıcı çahşmalar gerçekleşıyor. Vakıf Başkanı Prof. Dr. Meto Sözen, ya belediyeyı. ya valilığı ya da o kentin diğer ilen gelenleriyle biriikte gönüllü kışi ve kuruluşlannı ne yapıp edip mutlaka "harekete" geçıriyor. Sonunda ise kollar sıvanarak kültürel mirasın korunması yönünde söz bitiyor, uygulama başlıyor... Nitekim, 10 Haziran 1999 günü Ortaköy'deki saydam gösterisinde de bir konuşma yapan Metin Sözen, Şzellikle salondaki "EğmKlere'' seslenerek şunian söyledı. "Para yok değil, para var. Aına doğnı yere harcannuvor. Şimdi eğer sizler güneş tutulması günü Eğin'i göstermek ve tamtmak istiyorsanız, eski evierinizi de kurtaracak girişimlerinizi başlatmanız gerek. Güneş, boşuna Eğin'de tutulmuyor. Size tarihi ve geleceği haürlatr/or_" Evet. 11 Ağustos 1999'u şımdiden not edin. Yolunuzu da Kemaliye'ye düşürmeye gayret edin... KUITUR • SANAT (0212) 293 89 78 (3 M»T| CINE5 Gold Card alan tüm üyelere 6 aylık yenileme hediye! Hemen bir iktisat şubesine uğrayın CINE5 Gold Card'ınızı alın. İKTİSAT Me mDuaiye tle j^MıTfcı^B gın rn i f - •« r-T-i 'jı r ıı fHıfttr ıT) f" n* n r-|i-iw '.-n nrıT f " - m— [_Tr' .ifj -ı-ı 1 1 1 / I ^ 1 y / /J I |^N | K~\ OC> M3 6981 •ftMKOM) S> ""0» • Çakr '282) trtîSÎ B • Dw* L?*) 3fr) 20 4İ • EA^*fr [2T1 L» T 80 • G««*pt I3U) 20"« W Hıpn\ .Tj ~TJTT f\*i J *lf.ı r~mn 532 29 "9 • Güaşe llb) 369 •» 12 • Gta^ (212> • InhBr U12) 251138 • M (2)6) 3T 90 90 t • t * K (212) C3 CH -H • fadUf (2|6) 530 >5 M) • U r a ; (216) 4"S 4) 33 (216) 414 "161 • tmmâf (216) «TOt »0 • L U rfK OU)6450*»•tart-C232)*3*t«• tlMdt (2$2) J*"1 16 W • fafm* (2J2) 3** +*«• l n * (262) 323 II80• f^mmmm 22115 30 •taBTCS) m a 00 - I O H Ü52> l * r Tf. mm* (252) «13 r BD • S t e ^ (26*) 2« « 55 • fctad* (382) 2M 31M www ıktısatbank com tr Marmara Üniversitesi öğrenci kimliğimi ve pasomu kaybettim. Hükümsüzdür. MEÜH GEMCİ YAPKRe> KÜLTÜR SANAT YAYINCIUK YAPl KREDİ ARTS FESTIVAL YAPl KREDİ SANAT FESTİVALİ BEURUS CUMHURİYETt ULUSAL AKADEMİK BOLŞOY BALE TİYATROSUArtistJk Dtrektdr ve Baş Kom^rtlk VatenUn N. Yettzariev Romeo ve Jüliet S. Prokofieff ; ' Kültür ş Sanat Cemii Topuzlu (Harbiye) Açıkhava Tıyatrosu, Saat: 21.15 BJIet Ryatlan: 10.000.000 TL, 8.000.000 TL, 6.000.000 TL. (Bıletlerınızı, Saat: 17.00'den itıbaren Cemil Topuzlu (Harbiye) Açıkhava Tıyatrosu gışelerınden temtn edebıiırsınız.) Telefonla Rezervasyon (0212) 249 18 29 Internet Bilet Saüşı http://www.superonhne.com/ykykultur Her Perşembe EZGİNİN GÜNLÜGÜ "Yeni Şarkılarıyla" Rez: 245 06 68 - 69 ilanlarınız İçin: 293 89 78 (3 hat) ODAK NOKTASI AHMET CEMAL Hayvanlar ve İnsanlar... Mahallemizdeki bir dükkânın kedisi, kendi yav- rulannı doğurduktan hemen sonra, aynı günler- de doğan, ama annesini trafik kazasında yitiren bir yavru kediyi de evlat edindi. Üstelik dükkân sahibinin anlattığına göre, getirildiği zaman çok bitkin olan yabancı yavruya yeni analığı, bir gü- nü aşkın bir süre boyunca "özel olarak" bakjp sü- rekli emzirmiş ve böylece de onu yeniden haya- ta döndürmüş. Daha önce özellikJe tejevizyonda benzer olay- ları çok sık izlemıştım. Üstelik örneğin bir köpe- ğin kedi yavrulanna, ya da bır kedinin köpek yav- rulanna anaJık ettiğine de tanık olmuştum. Ama mahallemizdeki, bu türden bire bir yaşadığım ilk olay. Bunlan neden mi anlattım? Açıklayayım. Uzunca bir süredir bir insana sövme anlamın- da "hayvan!" denilmesıne çok öfkelenıyorum. Ama buna muhatap olan kişi adına değil. Hayvanlar adına! Insanlara "hayvan "demenin hayvanlann "hay- vanlık haklanna" saldın sayıldığı bir hayvanlan ko- ruma yasasının yürürlükte olmasını çok isterdim. Hayvanlann korunması, yaşatılması gibi konu- larla ılgili özel çabalar söz konusu olduğunda, bun- lan abartma dıye nıtelendirip "önce" insanlarla ilgilenılmesi gerektiğini savunanlann bulunduğu- nu biliyorum. Insanlığını gittikçe daha çok yitiren "/nsaniar- la dolan bir dünyada böyle bir savunma, acaba ne ölçüde anlamlı? Çocuklara: "Bakın, sizler de ileride hayvanlar kadarduyarlı olun " diye öğüt verme gereğını du- yacağımız günler acaba çok mu uzak? Sakın o günleri çoktandır yaşamaya başlamış olmayalım? Kimi sitelerde ve apartmanlarda kedi, köpek tü- ründen hayvanlar beslemek yasak. Ama çeşitli adlar altında pıyasaya çıkanlan, sözde konuşan, karnı acıkınca yemek, uykusu ge- lince uyumak isteyen birtakım mekanik yaratık- lan bulundurmak sert>est! Hatta reklamlara bakılırsa, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan "bilimser araştır- malar, bu canlı (!) oyuncakların yaşlılan ve yalnız insanlan -yani sevgiyi gereksinenleri!- çok iyi oya- ladığını ve neşelendırdığıni kanıtlamış. Ne müthiş bir ilerleme! Ne kadar erişilmeye değer bir uygarlık! Insan kazanmak için çaba harcamak yerine, mi- nik ucube-robotlan satın alıvermek. Bir hayvan besleyecek, onun doğal sıcaklığıy- la mutlu olacak, onun, yani bir canlının sorum- luluğunu üstlenecek yerde, sizin isteğinize göre aakacak ya da acıkmayacak, uyuyacak ya da uyu- mayacak, konuşacak ya da konuşmayacak oyun- caklan edinmek. Aslında böylesine "oyuncak" demeye bile di- lim varmıyor. Çünkü oyunun ve oyuncağın te- mel amacı, çocuğun insan olmaya yönelik çaba- lanna ve eğitfmine katkrda buiunmakttr, yoksa insanın, herhangi bir canlının yerine geçmek değildir. Tamamlamak üzere olduğumuz yüzyıla takılan adlardan biri de "iletişim ça<J'"ydı. O çağda in- sanoğlu, iletişimin tüm teknik araçlanna kavuş- tu. Ama bunca teknik ilertemenin, bunca bilim- selliğin ve uzlaşmanın bedelini de sanki insanlı- ğını korkunç boyutlarda yitırmekle ödedi. Kimi bahçelenn kapılannda bır tabela asılıdır "Dikkat, köpek var!" Benim gözlerimin önünde ise şimdilerde, ne za- man bir kalabalığa yaklaşsam, bir başka yazı be- liriyor: "Dikkat, insan var!" Sizleri bilmem ama, hayvan beslemeyi yasak edip ucube robotlann reklamlannı yapan bir dün- ya, artık beni iyıden iyıye korkutmaya başladı! Yarın evden çıktığımda ilk işim, mahallemizde anasız kalmış yavruyu evlat edinen kediyi bir kez daha sevip okşamak olacak. İnsan olduğumu hissedebilmek için! e-posta: ahmetcemal@superonline.com acem20(« hotmail.com AJmanya'da Kötü Sanata İlkyardım' • FRANKFTJKT (AFr> Almanlar, tatilleri sırasında satın aldıklan 'kitsch' tablolan ya da annelerinin armağan olarak verdiği zevksiz porselen takımlan 'sanat ıçın' ellerinden çıkanyorlar. Peter Gersina ve Florian Borkenhangen adlı ikı Alman ressam, 31 Temmuz'a kadar bütün Alman şehirlerini tek tek otobüsle gezip, düşük düzeyli bir beğeniyı yansıtan bütün ürünleri toplayarak ülkeyi 'kötü sanattan anndırma'yı amaçlıyor. Çalışmalannı bu ayın başından ben sürdüren sanatçılar, topladıklan ürünlen 14 Ekim'de Hamburg'da açılacak olan ' 1. Uluslararasi Kötü Sanat Fuan'nda sergileyecekler. West adlı tütün şırketi tarafından desteklenen projelerine 'Kötü Sanata llkyardım1 adını veren ikili, bugüne kadar ikı yüz yiımi parça eşya topladı. Tunın sonuna kadar bu sayıyı ikı bine çıkarmayı amaçlıyorlar. Peter Gersina, bu çalışmanın amacını, uısanlan sanat hakkında konuşmaya teşvik etmek ve aynı zamanda sanatın. kendini elit olarak niteleyen dar bir kesim tarafından 'ciddi' ya da 'gayn ciddi' olarak değerlendirilmesiyle dalga geçmek olarak açıklıyor. BUGUN • AKSANAT'ta 12.30 ve 18.30 saatlerinde, Herbert Von Karajan'ın yönetimindeki Berlin Filarmoni Orkestrası'nın. Brahms'ın 1 ve 2 No'lu senfonilerinı yorumladığı konser lazer-disk'ten izlenebilir. (252 35 001 • BORUSAN KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ'nde 10.00-12.30 arasında Sonja Bohlander Tannsever'ın 5-7 yaş grubu çocukJar için hazırladığı 'Müziğin Rengi' başlıklı atölye, 14.00- 16.30 arasında Gazi Selçuk ve Şener Yddız'ın 8-12 yaş grubu için hazırladıklan atölye yer alıyor. (292 06 55) CUMHURİYET KITAP KULUBU'NDE BUGUN • Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün Taksim Sergi Salonu'nda düzenlenen etkinlikler kapsamında LeoncavaDo'nun 'Pagüacci' adlı operası 15.00 ve 18.00 saatlennde videodan gösterilecek.