Katalog

STANBUL ve DOÖALGAZ Doğalgaz tarihte ilk kez Çin'de kullanıldı. 0 dönem bambu kamışlarla gkartılan doğalgaz günümüzde dev modern tesislerde işleniyor ünümüzde yakıtlardan üreti- len toplam enerjinin yaklaşık yüzde 20'si doğalgazdan elde edilir. Doğalgaz, çeşitli kimya- sal ürünlerin başlıca ham- maddesidir. tlk doğalgaz kul- lanımı İÖ. 900lerde Çin'de başladı, İS. 900-1100 arasmda doğalgazın ku- yular açılarak bambu kamışlarla çıkartılması yöntemi geliştirildi. Avrupa'da 1659'da Ingilte- re'de bulunan doğalgaz 1790da yaygın kulla- nıma girdi. 1920'lerde boru hattı taşımacıkğı yöntemlerinin uygulamaya konulmasıyla hızla artan doğalgaz kullanınu, özellikle 2. Dünya Savaşı'ndan sonra sürekli gelişti. Doğalgaz, kullanıma uygun duruma getiril- mek üzere ve içerdiği çeşitli maddelerin aynş- ürüması için işlemlerden geçirilir. Hazneden çıkarılan gaz, işleme tesisine gönderilir. Işleme tesisinde bir dizi işlemden geçirildikten sonra ticari özelliklere uygun gaz elde edilir. Doğalgaz, konutlarda ısıtma ve soğutma. sı- cak su elde etme ve pişirmede kullanılırken, sanayide proses ve buhar elde etme yanuıda, küçük sa- nayi atölyelerinde ve finnlarda üretim amaçh olarak kul- lanılır. Cam ve kire- mit imalatmda da yararlamlan doğal- gaz, tekstil sektörü için de önemli bir enerji kaynağıdır. Aynca Türkiye nin elektrik ihtiyacuun küçümsenemeye- cek bir kısmı doğal- gazla çalışan san- trallerde üretil- mektedir. Çevre sağhğının bozulmasına ve ha- va kirliliğinin artmasını engellemek amacıyla, yenilenebilir enerji ihtiyacmm doğalgazdan sağlanması en sağlıklı çözüm olarak görulmek- tedir. Doğalgazın, yakin geleceğin en önemli yakın olacağı düşünülebilir. Türkiye'nin gelişmesine paralel olarak ar- tan hızlı ve çarpık kentleşme, sanayileşme, bunlara bağh olarak oluşan çevre kirliliği ve 1970'lerde yaşanan petrol krizi tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye yi de alternatif kaynak ara- yışlanna itmiştir. 16 Eylül 1984 yüında SSCB'den Türkiye Cumhuriyeti'ne doğalgaz sevkiyaü konusunda iki ülke hükümetleri arasmda bir anlaşma im- zalanmıştır. Türkiye'de doğalgazın yaygm ola- rak kullanımı 1 Ekim 1986 tarihinde yapımına başlanan 850 km'lik SSCB-Türkiye doğalgaz boru hattmın Nisan 1988'de bitirilmesi ile baş- lamıştır. Şehir içinde doğalgaz kullanımı ilk olarak Ankara'da 1988 yılı sonunda başlamış- tır. 1992 yılmda da tstanbul ve Bursa'da da kullanıma geçilmiştir. Şehiriçi doğalgaz dağıü- mıni; tstanbul'da İGDAŞ, Ankara'da da EGO, Bursa ve Eskişehir'de BOTAŞ yürütmektedir. Ük doğalgaz alım anlaşması, BOTAŞ ve Rus- ya Şirketi Soyuzgaz Export arasmda 1986'da imzalanmıştjr. Süresi 25 yd olan bu anlaşma uyannca, doğalgaz tedariki 1987 yılmda başla- mış ve 1993 yıknda satm ahnan gaz miktan 5- 6 milyar metreküp'e ulaşmıştır. İGDAŞ Genel Mdr. Fuat Şengül Türkiye'nin doğalgaz talebi %23 %S3 %\6 %20 %20 %5 I Bedric Energy /Home %60 anayi / kıduitry Doğalgaz dağıüm ve kullanım ağuıın genişlemesiyle toplam doğalgaz sa- uşlan da artmaktadır. Gaz sauşınm gerçekleştiği ilk yıl olan 1987'de toplam doğal- gaz satışı 510 niilyon mküp civannda gerçek- leşirken, bu miktar 1997de 10 milyar mküp'e ulaşmıştır. Son yıllarda BOTAŞ, doğalgazı sı- nırb kaynaklardan tedarik etmenin getirdiği bağımlılığı azaltmak için diğer birçok ülke ile doğalgaz anlaşmalan yapma yoluna gitmiştir. Bu ülkeler arasmda tran, Nijerya, Katar, Mısır ve Türkmenistan başta gelmektedir. İlk doğalgaz alım anlaşması, BOTAŞ ve Rusya Gaz Şirketi Soyuzgaz Export arasmda Şubat 1986'da imzalanmıştır. Süresi 25 yıl olan bu anlaşma uyannca, doğalgaz tedariki 1987 yılmda başlamış ve 1993 yıhnda satm ahnan gaz miktan 5-6 milyar metreküp'e ulaşmışur. BOTAŞ'm Rusya ve diğer ülkeler- le yapmış olduğu doğalgaz alım anlaşmalan- nın önemli bir kısmı aşağıdaki tabloda göste- rilmektedir. Türkmenistan ve Türkiye Ekim 1994te doğalgaz alım ve saumı konusunda işbirliği anlaşması imzalaımştır. Bu anlaşma kapsammda, doğalgaz alımı 2000 yılmda 3 milyar mküp'lük bir miktarla başlayacak ve artarak 2010'da 16 milyar mküp'e ülaşacak- ur. Doğalgaz alım ve saumı üzerine ikinci bü- yük anlaşma Iran ve Türkiye arasmda Mayıs 1995'te imzalanmıştır. Bu anlaşma gereğince doğalgaz ithalatı 3 milyar mküp olmak üzere 1999 yılmda başlayacak ve 2OO4'te 10 milyar mküp'e ulaşacaktır. Bunlara ilave olarak Umman, Katar ve Mısır ile LNG ithalatı konu- sunda hükümeüer arası anlaşmalar yapü- mışür. Umman ve Mısır'dan ilk sevkiyatm 2001 'de başlaması ve ortalama yıllık 6 milyar mküp'lük doğalgaz alımının gerçekleştirilme- si planlanmaktadır. Katar ile yapılan anlaş- ma ile yıllık ortalama doğalgaz abmının 1 milyar mküp olması ve sevkiyatm 2000 yılm- da başlaması öngörülmektedir. •«M* Dünya firması nrarc I stanbul Büyükşehir Belediyesi ve bazı iştiraklerin katüımı ile, 25 Aralık 1986 yümda doğalgaz pro- jesiyle ilgüi daha ciddi çaüşmalar yapıl- ması amacıyla Istanbul Gaz Dağıtım Sa- nayi ve Ticaret Anonim Şirketi (İGDAŞ) kurulmuştur. Genel Müdürlük Alibeyköy'dedir. Şir- ketin kuruluş sermayesi 500 milyondur. 1998 sermayesi ise 80 trilyondur. İGDAŞ'ın son 4 yılı 1994 yılmda işbaşına gelen yeni yöne- timin idaresinde ÎGDAŞ, alanmda dünya standartlarma ulaşmış, hatta yer yer bu standartları aşmıştır. Yeni yönetim, İG- DAŞ'ı hantal, statik durumdan kurtara- rak dinamik bir hale getirmiştir. Yeni yö- netim için ilk hedef yatırımlara hız ver- mek ve halkın doğalgaz kullanımı konu- sunda bilinçlendirümesi olmuştur. iGDAŞ'm kararb çahşmalan sonucu, 1994-1995 kışında îstanbul'da 250 mik- rogram/metreküp olan kükürtdioksit ora- nı, 1995-1996 kışında 115 mikrogram metreküpe düşürülmüştür. 1996'dan sonra da kükürtdioksit oranı hiçbir za- man Dünya Sağbk Teşkilatı (VVHO)'mn belirlemiş olduğu 150 mikrogram/metre- küpün üzerine çıkmamıştır.