Katalog

R AD Y O Cumhuriyet İSTANBUL VE ÇEVRESlNDE YAYINDAYIZ Cumhuriye jtun HE&nitti. KZMET / § SMT NME8E KtlM> TE&M / f SMrOvBkMnııA kh SMTKtVIPdPMftOÜUMâ lalabın aduu, kredı kartmızın ntBnarası \ e son kuilanma tanhı bıldmn, latap evınızde olsun Admızı, so>adınızı ve teicfoo da btldirme>i UDUtmayın Üye degılsenız. dtlersnuz üye de olun \a da üvehğmızı vemleyın İŞLEM BİR TELEFONLA-0212 514 01 96 76. YIL SAYI: 26947 / 250.000 TL (KDVıçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 18 TEMMUZ 1999 PAZAR u M H U R Y î N K U U R M I PLUTARKHOS YAŞAMLAR XXI LYSANDROS - SULLA Çevirenler: Nilüfer (Bayar) Ciirsoy - Ayşe (Önsay) Sarıgöllü Eski Yunanlı düşünür ve ahlakçı Plutarkhos, ilkçağın sonlarında çok sayılan, Bizans dönemindeyse çok sevilen bir yazardı. Rönesans'tan sonra da Avrupa'da en büyük ilgiyi gören, Rabelais, Montaigne, Bacon gibi yazarların, düşunürlerin hayranlıkla okuduğu klasik çağ yazarı oldu. r ı U T A l t l o j YAŞAMLAR Deneme ve yaşamoyküsü türlerinin gelişimini etkiledi. Başta ShakSspeare pek çok yazar, kahramanlarını yaratırken, "Yaşamlar"dan esinlendi. Yapıtları iki buyük obeğe ayrılır: Felsefe, din, ahlak, doğa, sıyaset, eğitim vb... konularındaki denemelerinin toplandığı "Ahlak" ile unlu Yunanlı ve Romalıların koşut yaşamöykulerini kapsayan "Yaşamlar". En ünlü, sonraki dönemleri en çok etkileyen yapıtı "Yaşamlar"daki yaşamöykülerinin her birinde önce bir Yunanlının, sonra da bir Romalının yaşamını anlatır ve bunları karşılaştırır. Kitaptan günümuze 22 karşılaştırmalı yaşamoyküsü ile 4 tek yaşamoyküsü kalmıştır. Lysandros ile Sulla'nın yaşamoyküleri, yasaların sağladığı olanaklardan yararlanarak yükselmeye, egemenliklerini guçlendırmeye uğraşan iki devlet adamını anlatıyor. ilgiyle okunacağına inamyoruz. Salı günü Cumhuriyet 'le birlikte... Türkiye ile gelişmiş ülkeler arasında sosyal güvenlik ye sunulan hizmetler açısından uçurum büyüyor. Onlar sosyal devlet olma ilkesini yerine getiriyor Bah'yıyakalamakzor En büyük pay sosyal güvenliğe 9 ayrı sosyalgüvence sağlanıyor Arada çok büyükfark bulunuyor Türkiye ile sosyal güvenlik reformu için hüküme- tin örnek gösterdiği Batılı ülkeler arasında anlayış ve sunulan hizmetler açısından büyük fark bulunu- yor. Sosyal güvenlik sistemini devletin öncelikli gö- revi olarak gören gelişmiş ülkeler, ulusal bütçenin en büyük paylannı bunun için ayınyor. AB ülkele- rinde sosyal güvenlik ve eğitim harcamalan, toplam vergi yükünün yüzde 73'üne denk düşüyor. Avrupa ülkelerinde toplam nüfusun yüzde 99'u sos- yal güvenlik şemsiyesi altında yaşıyor. Sosyal gü- venlik standartı iş kazalan, meslek hastalıklan, has- talık, annelik, yaşlılık, malullük, ölüm, işsizlik ve ai- le sigortası olmak üzere 9 ayn güvencenin sağlan- masından oluşuyor. Sağlanan sosyal güvenlik yar- dımlannın, insanm günün koşullanna göre yaşama- sını sağlayacak seviyede olmasına dikkat ediliyor. Türkiye'de ise nüfusun yüzde 15'inin sosyal hiçbir güvencesi yok. Sosyal güvenlik ve eğitim harcama- lanna vergi yükünün sadece yüzde 34'ü aktanhyor. ILO sözleşmesini imzalamasına karşın Türkiye'de 9 sosyal risk sigortası kapsamında yer alan 'aile si- gortası, işsizlik sigortası ile iş güvencesi' bulunmu- yor. Emekli aylıklan ve sağlık sistemi bakımından da Türkiye ile Batı arasında uçurum var.H 4. Sayfada ÎZLENtMLER 24 Temmuz provası # Istanbul mitinginde moral bulan emek cephesi, gruplar içi sohbetlerde 24 Temmuz'da Ankara'da toplandıklannda kaç yüz bin olabileceklerinin hesabını yapıyorlardı. Istanbul'daki kalabahktan çok, işçi ve kamu çalışanı ağırlığından, bütün konfederasyonlann bir araya gelebilmesinden hoşnuttular. ŞÜKRANSONER lşçiler, kamu çalışanlan, 24 Temmuz'un provasını dün ls- tanbul'da yaptılar. Kamu ve iş- çi sendikalan konfederasyon- lan ile parlamento dışı siyasi partiler ve kımi demokratik ör- gütlerin destekledıkleri miting hazırhksız, 1 Mayıs mıtingin- den daha büyük bir kalabalı- ğın toplanmasını sağlamıştı. Ostelik 1 Mayıs katılımı ağırlıklı sol siyasetler, gençlik • Arkası Sa. 6, Sü. 3'te EKl Türk-tş, DİSK, Hak-tş, KESK, Memur-Sen, Türkiye Kamu-Sen tarafindaru çeşitü meslek kunıluşlan ve siyasi partilerin deste- ğiyle İstanbul'da gerçekleştirilen mitingde binlerce emekçi, "Mezarda emekliliğe hayır", "SSK'yi kuşa kurda yem ettirmeyiz*\"Di- rene direne kazanacağız"," İşçi memur ele ele genel greve" sloganlan üe meydanı inktti. (Fotoğraf: HATlCE TUNCER) 'HÜKÜMET ISTtFA' Emekçi alanları sarstı ı Çalışanlar, haklannı konımak amacıyla Izmir, tstanbul, Kocaeli ve Samsun'da dün gerçekleştirdikleri mitinglerle hükümetin çalışanlarla ilgili kararlannı ve sosyal güvenlik tasansını protesto ettiler. "Söz Bitti, Sosyal Güvenliğin Tasfiyesine Hayır" miünglerinde hükümet istifaya çağnldı. > Istanbul'daki mitinge katılanlar bir dakika ıslık çalarak Bakan Yaşar Okuyan'ı protesto etti. DİSK Genel Başkanı Vahdettin Karabay, hükümetin tasanyı çekmemesi halinde genel greve gideceklerini söyledi. Hava-lş Genel Başkanı Atilay Ayçin, Ecevit için, "70'lerin Karaoğlan'ı karayılan oldu" dedi. • 5. Sayfada İşverenden 6 50-55'e evet Hükümet yumuşuyor Meral: DeğİŞİklİk OİabİIİr Türk-tş Genel Başkanı Bayram Meral, Başbakan'la görüşmesinden sonra 'geçiş dönemi ve asgari prim günü' konusunda değişiklik olabileceğini söyledi. Bazı konularda yeni bir değerlendirme yapılabileceğini, bunun da TBMM'nin işlevi olacağmı belirten Başbakan Bülent Ecevit, yaş indirimi konusunda geri adım atmanın olanaksız olduğunu söyledi. • 6. Sayfada İşçi ve işveren arasındaki son görüşmede, emeklilik yaşımn kadınlarda 50, erkeklerde 55; prim ödeme gün sayısının ise 5 bin 360 olması konusunda anlaşma sağlandı. Sigortalılık süresi 5 yıldan az olan kadınlar 47, erkekler 52 yaşını doldurmak ve 5 bin 360 gün prim ödemek koşuluyla emekli olabilecekler. tLHANTAŞÇI ANKARA - Türk-lş ile Tür- kiye İşveren Sendikalan Kon- federasyonu (TtSK), TB- MM'deki sosyal güvenlik yasa tasansına karşı ortak bir seçe- nek üzerinde uzlaştılar. Hükü- mete sunulan metne göre, işve- ren emeklilik yaşının kadınlar ıçın 50. erkekler için 55 olma- sını kabul etti. Emekliliğe hak kazanmak için asgari prim gün sayısının 5 bin 360 olması be- nimsendi. TİSK, bu koşullara karşılık işsizlik sigortasımn ta- sandan çıkanlmasını istedi. Türk-tş ile TlSK'ın hüküme- te sunduklan uzlaşı metninde- ki ortak öneriler şöyle: • Işverenin işyeri bildırgesi- ni, sigortalı çalıştırmaya başla- dığı tarihten itibaren 10 gün içinde kuruma vermesi yü- kümlülüğü getiriliyor. (Tasan M Arkası Sa. 6, SH 3'te Hukukçular sınırlı affa karşı 'Düşünce % Ceza hukukçulan, gündemdeki af tasansının, öncelikle 'düşünce suçlulannı' kapsayacak şekilde hazırlanmasını istediler. Avukat Halit Çelenk, Türkiye'de toplumsal uzlaşma ve banşın sağlanması için düşünce suçlulannı da kapsayan bir af yasası çıkanlmasını istedi. Düşünce suçlulan ile ilgili yargı aşamasında yanlış karar verildiğini anımsatan Çelenk, "Düşünce ile terörü ayn tutmak gerekir. Düşünce aşamasında kalanlar af kapsamına gırebilir, ancak eylem aşamasma gelenlenn affedilmesini doğru bulmuyonım" dedi. # Hükümetin banş istemlerine kulak vermesi ve buna uygun bir hukuk siyaseti geliştirmesi gerektiğini belirten Şenal Sanhan, siyasi suçtulan da kapsayan genel bir af için anayasanın 87. maddesinin değiştirilmesinin zorunlu olduğunu vurguladı.B 7. Sayfada Demirel 'in gezisi barışa katkı Ortadoğu'da yeni dönem % Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in, Ortadoğu'y a yaptığı 3 günlük gezi, bölgede banş çabalannın güçlendiği bir döneme rastlaması açısından önem taşıdı. Demirel, Israil'de iktidara gelen Ehud Barak yönetimi ile yeni Ürdün Kralı Abdullah'ın, Türkiye ile ilişkileri nasıl etkileyeceği ve bölgesel dengelerin nasıl değişeceği sorulanna yanıt da buldu. # Türkiye, Adana uzlaşmasının maddelerini uygulayan Suriye'ye ilişkin olarak "düşman değil komşu" ifadesini kullandı. Gelecek dönemde Ecevit'in îsraü'i ziyareti, Ürdün Kralı Abdullah'ın Ankara'ya gelmesi gündemde. • 11. Sayfada Yunanistan 'ın yeni büyükelçisi Korantis 'Ocalan'ı biz istemedik'Türkiye ile ticaret ve turizm ilişkilerinin artmasını isteyen yeni Büyükelçi Ioannis Korantis, son gûnlerde iki ülke arasında gelişen diyaloğun iyi bir başlangıç olacagını düşünüyor. Ocalan'ı himaye ettiniz mi sorusunu şöyle yanıtlıyor: "Biz ilk baştan beri Ocalan'ı istemedik, defalarca Türkiye ile Yunanistan arasında yeni bir çekişme vesilesi olacagını söyledik. Öcalan Yunanistan'a hükümetin istediği için değil, bazı Yunanlılann onu iki kez sokmalan nedeniyle girdi." LfYLA mŞMMâirnn Söyteşisi • 12. Sayfada AHMET TANER KIŞLALI'NIN 'HAFTAYA BAKIŞ' KÖŞESİ • 7. Sayfada TAHKİM İMZAYA AÇILDI • 8. Sayfada KENNEDY'LERIN UÇAĞI DÜŞTÜ B 11. Sayfada SAYISAL LOTO ÇEKİLDİ: 17-27-30-38-40-44 GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Başımızın Tacı! Sosyal Güvenlik Reformu çalışan kesimlerin sorun- lannı bir kez daha gündeme taşıdı. Meclis'e gönderdiği yasada hiçbir değişiklik yap- mayacağını çok kez ilan eden Başbakan ve ortakla- n, sanırız yurt düzeyine yayılan yasal mitinglerden sonra atacaklan geri adımın biçimini ve içeriğini tar- tışmak zorunda kaldı. Üç parti liderinin günlük programda yokken birden M Arkası Sa. 6, Sü. 1'de Bizi en iyi o tanıyot Mübeccel Kıray, sosyal bilimin en önemli isimlerinden biri, sosyolojiyi kurumsallaştıran kişi. Üniversiteye her dokunulduğunda ona da dokunulmuş. Üniversitedeki devlet kontrolünün ve otokontrolün yıkıcılığını hep yaşamış. GUNDEM MUSTAFA BALBAY Çökme Devlet! Geçen pazar, "devlet biçimleri üzerine tezler"\ gün- deme getirmiş, "sızma devlet" gibi Platon'u da ya- ya bırakacak yepyeni bir gelişimin haberini vermiştık. Bu hafta konumuz, "çökme devlet"\ Kimi devlet yapılannın vazgeçemediği iki merakı vardır: Çökmeye ve uçurumun kenanna gelmeye. Uçurumun kenarı deyip geçmeyın, bu çok cıddi bir M Arkası Sa. 6, Sü.8'de