Katalog

14 TEMMUZ 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Sirketler • BOEINGTkari LçaklarGrubu.2003 yılında hizmete girmesi planlanan 777-200X ve 777- 300X modelleri için General Electric (GE) firması Oe anlaşü. GE90- 115B motorianyla güçiendirilecek olan yeni modeUerin dürnanın en uzun menzilli uçaklan olacağı beürtilijor. •ALCATEL. iki yenı dıjıtal kordonsuz telefonu Türkıye pazanna sundu. Altıset Easy ve Altıset Vocal adı verilen modellerin, konuşma sırasında meydana gelebilecek parazitleri ortadan kaldırma. telefonun dışandan dinlenmesinı önleme ve 12 saat kesıntisiz konuşma özeltikleri bulunuyor. • DERİSHOVVun tekstil, triko ve aksesuardan oluşan yaz tasanmlan indirime girdi. Bu yaz DerishovTun koleksiyonunda kutondan ketene günlük ve tatü kıyafetleri bulunuyor. • PLANETHEALTH CLUP ve Hilton işbirliğiyle üyelerine 1999 yaz sürprizı kapsammda kapah-açık yüzme havuzu, squash, tenis kortlanndan ücretsiz yararlanma ımkânı sunuyor. •ORGAMCS, 12-25 Temmuz 1999 tarihleri arasında Türldye çapuıda 325 markette kazançu alış\eriş kampaması düzenliyor. Kampanyada bir adet 400 gr. veya iki adet 200 gr. Organks şampuan alan herkes 60 gr.'Uk Signal diş macunu kazanacak. • ERMENEGtLDO ZEGNA 1999-2000 sonbahar-kış koleksıyonundan örnekleri Nişantaşı mağazasında bu aydan itibaren sergilemeye başladı. • GRANtTCENTER, Kemerburgaz Showroom? unda verdiği kokteyUe yapı ve dekorasyon, basın. sanat iş dünyasının Unlülerini bir araya getirdi. Türkhe'nin en büyük shovvroomu olan Granit Center Kemerburgaz Shovvroom binasında, bayi toplanölan ve seminerleri için 50 kişflik seminer salonu bulunuyor. • VEZZY INTERNET MASTERCART, Denizbank ve Vestelnet'in ortak çalışması Veezy tnternet Mastercart, Internet kullanıcılan ve elektronik ticaret için özel olarak tasarlandı. Kartın sahipleri, ' hesap bildinm cetvellerini Denizbank'ın www.denizbank.com adresinden takip edebılecekler. • LEVTS, bu yaz da bilinen ürünlerinin yanı sıra farklı tarzda ayakkabılannı, keplerini, sandaletlerini ve çantalannı tüketicinin beğenisine sundu. • TEKEL, yüzde yüz Türk tütününden imal edilen 'Maltepe Gold" isimlı sigarasını piyasaya sürdü. Ürünün fiyati piyasada satılan Maltepe ve Samsun ıle aym olacak. îş dünyasını dinleyen Bakan Oral, vergi konusunu Bakanlar Kurulu'na götüreceğini söyledi Versd lohisi Ankara'da• Vergide yeni ödünlerin gündemde olduğu sinyalini veren Bakan Oral, değişikliklerle ilgili değerlendirmeleri ele ahp, hükümette konuşulabilecek bir noktaya getirdiklerini bildirdi. ANKARA (Cumhuriyet) - Hü- kümetin ekonomik paket açıkla- ma hazırlığmda olduğunu göz ö- nüne alan iş dünyası. vergi indi- rimlennin başını çektiği istekleri- ni dile getirmek için Maliye Ba- kanı Sümer OraTla görûşmelerde bulundu. Vergide yeni ödünlenn gündem- de olduğu sinyalini veren Bakan Oral, değişikliklerle ilgili değer- lendirmeleri ele ahp, hükümette ko- nuşulabilecek bir noktaya getir- diklerini bildirdi. Oral, üretim olmadan vergi alı- namayacağmı anlatırken, vergiy- le ilgili değişiklik istemlerinin Ba- kanlar Kurulu'nda görüşüleceği- ni kaydetti. 'Mali dengeter bozuk' TÜSİAD Başkanı Erkut Yüca- oğlu, ÎTO Başkanı Mehmet Yüdı- nm. İSO Başkanı Hüsamettin Ka- vi, Deniz Ticaret Odası Başkanı Cengiz Kaptanoğlu, Istanbul Bor- Isveren temsilcileri mali miladın nasıl degistirileceği konusunda celistiler Mali ıııilatta anlaşamacblar ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Maliye Bakanı SümerOral'la göriişen Türk Sanayicileri ve lşadamlan Derneğı (TÜSİAD), Ankara Ticaret Odası (ATO) ve îstanbul Ticaret Odası (ITO) temsilcileri mali miladın nasıl kaldınlacağı konusunda "çeHşik" açıklamalar yaptılar. TÜSİAD Başkanı Erkut Yücaoğlu göriişmeden sonra, mali milatta bellı bir süre verilmemesi ve yasada geriye dönük sorgulama yapılmayacağının net anlaşılamaması nedenıyle uygulamanın yerini bulamadığını söyledi Mali miladın ekonomiye yarar değil. zarar getirdiğini ileri süren Yücaoğlu, *Bu uygulamanın tümüyte gözden geçirilmesini. Oeriki taribierde Türkiye'nin bütün variıklanm, resmi ekonomiye sokabileceği bir çerçevenin hazırlanmasını sayın bakanımızdan rica ettik" dedı. Îstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetım Kurulu Başkanı Mehmet Yüdırun. "saçma" olarak nitelendirdiği mali miladın "tamamen kaldırdacağuu" söyledi. Vergiyle ilgili düzenlemelerin bu ay ıçinde çıkanlması gerektığini savunan Yıldınm. şöyle konuştu. "Aksi takdirde herkesin kepenk kapatnıavla karşı karşıya kalacağını, ekonominin çökeceğini. deviete vergi ödemez dunıma geleceğimizi ifade ettik. Sosyal güvenlik yasasıyla birtikte kanunlaşmasını istedik. Sayın Bakan da bunun sözünü verdi. Tahmin ediyorum bu a> içinde bu gerçekleşir." Ankara Ticaret Odası Yönetım Kurulu TÜSİAD Başkam Erklit YÜCaOğlU: Mali milatta belirli bir süre verilmesin ve ileride uygulansın. İTO Başkam Mehmet Ylldirim: Mali milat saçmadır ve tamamen kaldınlmalıdır. ATO Başkam Slnan AygÜII: Mali milat 2-3 yıl ertelensin. Başkanı Sınan Aygün ise "mali miladın 2-3 yü erteleneceğüıi" söyledi. Görüşmede Maliye Bakanı Oral'ın, vergi düzeniemelen konusunda parti gruplanyla görüşeceğini, Meclis tatile girmeden düzenlemelerin yasalaşması için 3 partinin anlaşması gerektığini dile getirdiğini anlatan Aygün, "Geçici vergi de 3 aydan 6 aya uzayacak görünüyor. Sayın Bakan görüşmede bize aynca "Memurian sıkıştırdık. Sızlerden de fedakârhk beklıyoruz' dedi" diye konuştu. İSO Başkanı Hüsamettin Kavi, Türkiye'nin önündekı en büyük sorunun kamu maliyetının içine düştüğü borçlanma ıhtiyacı olduğunu belirterek, sosyal güvenlik sistemi reformunun uygulamaya geçirilmesini, tanm reformunun yapılmasını ve özelleştirmenin önünün açılmasını ıstedi. sası Başkanı Nejat Ekrem Basma- cı ile Ankara Ticaret Odası Baş- kanı Sinan Aygün'ün aralannda bulunduğu özel sektörtemsilcile- rını kabul eden Bakan Oral, bugün ekonominin temel sorununun, ma- li dengelerin bir hayli bozulması olduğunu kaydetti. Bir ekonominin sağlıkh olma- sının onun üretmesine bağlı oldu- ğunu kaydeden Sümer Oral, üre- ten, ihracatı gerçekleştıren, büyü- meyi sağlayan bir ekonominin sağ- lıklı olabileceğini ve o eko- nominin problemlerini çö- zebıleceğinı ifade etti. Ekonomiyi yeniden o boyuta getirmek istedikle- rini kaydeden Oral, "Eko- nomi sağiıklı ve üreten bir ekonomi olursa vergisini de tahsil eder. Vergiyi sade- ce gelir açısından düşün- mememiz lazım. Ekono- mik konjonktüre de uyma- sı lazundırTI dedi. Konuşmasında. hükü- metin ekonominin gereği olan tedbırleri kararlı bir şekilde aldığını ve alacağı- nı söyleyen Maliye Baka- nı Oral, bu çerçevede har- camalara da dikkat edil- mesi gerektiğini vurgula- dı. Oral. ışadamlannca 'Ne- reden buldun ve mali mi- lad'ın kaldınlmasT talep- lerine nasıl bir yaklaşım göstenleceğinın sorulma- sı üzerine, bugün genel de- ğerlendirmeler yapıldığı- nı ifade etti ve şöyle konuş- tu: "Diger bütün kesimler- le de, esnaf. işçi ve tanm kesimi temsilcileriyle de bu tür toplanölar yapacağız. Vergi düzeniemelen ile il- gili görüşlerini bugün da- ha yakından edindik. Oda- lar aynı görüşte birleşiyor. Biz de bir değeriendirme yaptık. Bakanlar Kuru- lu'nda görüşülebilecek ha- te getirdik. Bütün bunlann degerlendiriieceği yer Ba- kanlar Kurulu." Internete vergiyolda Birieşmiş Milletter Kalkınma Programı (UNDP) tarafindan hazırianan bir rapor- da. zengin ülkelerin yeni iletişim teknolojUeri üzerindeki teketini kırmak ve bu alandaki haksız rekabeti önlemek için tnternet kullanıcılanndan \ergi toplanma- sı önerildi. İletişim teknolojilerini kullanma şansı açısından, geüşmiş ve gelişme- miş ülkeler arasında ciddi uçurumlar olduğu anımsatılan raporda, ınternet kul- lanıcılanndan alınacak küçük oranda vergilerle voksul ülkelerin bu alandaki tek- nolojiyi \akalamalanna >ardımcı olunabileceği bildirildi. Fabrika anahtarlarını Anıtkabir'e bırakacaklar Tekstîlcîlerin de önceliği vergi Ekonomi Servisi - tş dünyası, hüküme- tin ekonomik önlemleri içeren paketlen açıklamasına kısa bir süre kala, pakette is- teklerine yer verilmesi yönündeki çabala- nnı yoğunlaştınyor. tş dünyasının ağırtop- lan hükümet yetkililenyle görüşmelere başlarken tekstılciler de Ankara'nın yolu- nu tuttu. Tekstılciler, hükümetin isteİderi- ne yanıt vermemesi halin- de sorunlannı Atatürk'e ilettikten sonra "fabrika anahtarlannı Anıtkabir'e bn-akma" hazırlığmda ol- duklannı duyurdular. Türkiye'nin "lokomotif sektörü" konumundakı tekstilin pek çok sorunu ol- duğunu, ancak en acil ve önemli olanlann ithalat, yüksek KDV ve işletme kredileriyle ilgili olduğunu belirten Türki- ye Tekstil Sanayii Işverenleri Sendikası (TTSİS) Başkanı Halit Narin, hükümetin tekstilin sorunlannı ele almadığını ifade ederek "Açıklanacak paketterin, bankala- ra yeni tavizleri içermemesini umuyoruz" dedi. Narin, dün düzenlenen toplantıda "280 gümrük kapısından ne giri\or, ne çıkı\or? Türidye'defazlasıyla üretilen mallann itha- lat yoluyla ülkemize girişi, ikili anlaşmalar • Tekstil Işverenleri Sendikası Başkam Narin, "Açıklanacak paketlerin, bankalara yeni tavizleri içermemesini umuyoruz" dedi. olsa dahi. milli çıkariar gözetflerek kontrol ve disiplin altına aluunalıdır" dedi. Narin, KDVnın yüzde 15'ten 1-2 civanna indi- rilmesi. işletme kredisi sağlanması, banka- cılığa disiplin getıriltnesi ve böylelikle Tür- kiye'deki paranın ekonomiye kazandınl- masmı da Ankara'dan talep edeceklerinı bildirdi. Sanko Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu Gaziantep ve Güneydoğu'da koşullann çok daha kötü olduğunu be- lirterek "Orada işçinin baş- ka işe ginne şansı da yok. Sosyal patlama noktasına gelindi. Fabrikalar çauşa- nuyor" dedi. Kahramanmaraş Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Mehmet Balduk, yüzde 80 tekstile bağım- lı bir il olan Kahramanmaraş'ta kriz nede- niyle gelen işsizlik dalgasının suç oranmı arttırdığmı ifade ederek makinelerin çürü- yüp gideceğini söyledi. Balduk, yurtdışın- dan yapılan resmi ve gayri resmi ithalatın durdurulmasını istedi. Bursa Dokumacılar Odası Başkanı Üyas AlbayTak, Bursa'da 2 bin küçük ve orta öl- çekli ışletmenin kapandığını, 10 bin kişi- nin işsiz kaldığını belirtti. ÇtFTÇt DOSTU SADULLAH USUMİ Buğday Üreticisine Peşin Para Yok... Tanm Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, tahıl taban fiyatlannı açıklarken ne demişti: 1. Buğdaya dünya piyasalannın üstünde fıyat ver- dik. Dünyada bir ton buğdayın fıyatı 110 dolar. Top- rak Mahsulleri Ofısi 193 dolardan alım yapacak.. 2. Buğday paralan peşin ödenecek. Hükümet yetkilileri de her vesile ile çiftçiyi enflas- yona ezdirmeyeceklerini ilan ettiler. Sonuçta ne oldu? Tamtersi... Milyonlarca Türk çiftçisi, buğdayını Avrupalı, Ame- rikalı meslektaşlannın eline geçen paranın yarısına satmak zorunda kaldı... Dünya buğday piyasalannda üç ayn fiyat var. Bi- rincisi borsa fiyatlan... Şu sıralarda 110 ile 140 do- lar arasında değişiyor... Ikinci uluslararası fiyatlar... Devletler siyasi ilişki- leripe göre özel fiyatlar tespit edıyor. Üçüncüsü ise, üreticinin eline geçen para... Geç- miş yıllarda .ûjnerika ve Avrupa ülkelerinde devlet tek bir alım fiyatı tespit ediyor, borsa fiyatlan ne olursa olsun, bu paranın üreticinin eline geçmesini saölıyordu. Orneğin, devlet alım fıyatını 300 dolar tespit et- mişse, üreticinin eline geçen para 300 dolann altı- na kesinlikle düşmüyondu. Uruguay anlaşmaları tanm ürünlerindekı destek- lemelere bazı kısıtlamalargetirince, ödeme sıstem- lerinde değişiklik yapıldı. Ama, gene aynı miktarda- kı paralar çeşitli gerekçelerie üreticilere ödendi... ••• Geçen yıl, dünya borsalannda ekmeklık buğda- ym ton başına alım-satım fiyatı 100 ile 110 dolar ara- sındayken, üreticilerin birton ekmeklik buğday kar- şılığında cebine giren para tam 260 dolardı. Borsalarda fiyatlar nekadardüşersedüşsün.Ba- tılı ülkelerdeki çiftçilerin cebine gıren para yıllarca hiç değişmedi. Hepsinin cebine buğdayın cinsine göre, 260 ile 350 dolar arasında para girdi... aynı uygulama bu yıl da devam edecek... Türkiye'de de üreticinin eline geçen para tartışıl- dığına göre, fıyat karşılaştırmasının borsa fiyatlan üzennden yapılması yanlıştır. Zira, elmalarlaarmut- lar bir arada sayılamaz. Bu nedenle, Türkiye'de ilan edilen buğday alım fiyatlan ancak, Avrupalı ve Amerikalı çiftçinin cebi- ne giren paralarta mukayese edilebilir. Ingiliz, Fransız, Alman, Italyan, Yunan çiftçisinin bir ton buğday karşılığında eline geçen para tam 260 dolardır. Türk parasına çevirdiğımiz zaman, ya- bancı çiftçinin cebine giren para kilo başına 110 bin lira civanndadır. Türk hükümeti ise, aynı cins ekmeklik buğdaya 72 bin lira taban fiyatı verdi. Ancak, fiyatlar zama- nında açıklanmadığı ve TMO peşin ödeme yapma- dığı için milyonlarca üretici buğdayını 55 ile 60 bin liradan satmak zorunda kaldı. Demek ki, Tanm Bakanı'nın verdiği rakamlarger- çeği yansıtmıyomnuş. Batılı çiftçilerin bir kilo buğ- day karşılığında eline geçen para 110 bin liraya yaklaşırken, Türk çiftçisi aynı cins buğdayını ancak 55 ile 60 bin liraya satabildi... • • • Çiftçinin yediği darbe bu kadarlada kalmadı. Ta- nm Bakanı buğday bedellennin peşin olarak öde- neceğini açıkladığı halde, yeni çıkanlan bir karar- name ile "taksitlendirme" getirildi. 2.7.1999 tarihli kararnameye göre, çiftçi ürünü- nü teslim ettiği anda parasının yansını hemen ala- cak, ikinci yansı da 45 gün sonra ödenecektı. Ancak, TMO daha da insafsız bir uygulama baş- lattı. Ikinci taksit, üreticinin buğdayını teslim ettiği tarihe göre değil, birinci taksitlerin ödendiği tarihe göre tespit edildi. Bu tür bir uygulama çiftçiyi, öl- dürmekten de beter etti. Zira, 45 günlük ödeme süresi böytece, belki de üç veya dört aya kadar uza- yabilecek... örneğin, Çukurova'da çiftçinin TMO'ya buğda- yını teslim ettiği tarih 26 Mayıs 1999... llk taksidin ödenmeyebaşladığıtarih ise8Temmuz 1999... Bu duruma göre, ikinci taksidin ödenmesi en azından Eylül ayını bulacak... O da bütün işlemler zamanın- da yapılırsa ve verilen sözler tutulursa... Peki, şimdi Başbakana ve Başbakan Yardımcı- lanna, Tanm Bakanına ve Ekonomiden Sorumlu Bakan ve kadrolara soımak lazım. Tam 10 üy sürekli avuç dolusu masraf eden ve arkasından da 3 veya 4 ay ürününûn parasmı ala- mayan bir çiftçi, Ziraat Bankası'na, tanm kredi ko- operatiflerine, özel bankalara, tefecilere, esnafa borçlannı nasıl ödeyecek? Zamanında ödeneme- diği için borçlardan doğacak katmerli faizleri kim kar- şılayacak? Traktör taksitlerini hangi fasıldan öde- yecek? Tam 19 yıldan beri çile dolduran ve her yıl biraz daha fakirieşen çiftçinin artık dayanacak gücü kal- madı. Çıkar çevrelerine yem olmaktan da bıktı. Bu yıl buğday verimi düşük. Fiyatlar maliyetin çok attında. Taksitle ödemeler ise tam bir facia. Bu nedenle, milyonlarca çiftçinin hükümetten haklı bir beklentisi var... Ziraat Bankası'na ve tanm kredi kooperatiflerine olan borçlannın, Toprak Mahsulleri Ofisi'ndeki ala- caklanndan kapatılması... Artık geç ödenen gün sayısına göre faiz ödenecek Elektrik faturalarına günlük faiz ANKARA (ANKA) - Tıcarethane ve sanayi tesisleri içm yapılan günlük gecikme faizı uygulaması, bundan sonra tüm aboneler için geçerli olacak. Aboneler. faturalannı geç ödedikleri gün sayısına göre faiz ödeyecekler. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, elektrik tarifelerini düzenleyen yönetmelikte değişiklik yaptı. Sanayi ve tıcarethane abonesi dışındaki aboneler daha önce, elektrik faturasını, son ödeme gününden bir gün sonra bile ödeseler yüzde 12 gecikme cezası ıle bu cezanın yüzde 15'i kadar da KDV ödemek zorunda bulunuyorlardı. Bu ceza, bir ay geç ödeyene de bir gün geç ödeyene de aynı oranda uygulanıyordu. Yeni uygulamayla tüketıciler, geç • Daha önce ticarethane ve sanayi tesislerine uygulanan günlük gecikme faizi bundan sonra tüm aboneler için geçerli. ödedikleri her gün için yüzde 0.4 oranında bir gecikme cezası ve bu gecikme cezasının yüzde 15'ı kadar da KDV ödeyecekler. Bu arada su. telefon, doğalgaz ve benzen kamu hizmetlennin gününde ödenmeyen faturalarına da halen aylık faiz uygulanıyor. Bu faturalann gecikmesı halınde tüketiciler bir güne de bir aya da yüzde 12 oranında ceza ve bu cezaya ait KDV'yı ödüyorlar. Sanayiciye düşük tarife Bu arada, sanayi tesislerine, inşaat döneminde de düşük tarife uygulanması imkânı sağlandı. Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren Enerjı ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nm tebliğiyle, elektrik tarifeleri yönetmeliğinde değişiklik yapıldı. Tebliğe göre, sanayi tesislerine inşaat döneminde, şantıye tarifesi yerine daha düşük olan "sanayi tarifesi" uygulanacak. Teblığ ile antma tesislerinin tanımı genişletilerek temiz bir çevTe anlayışı desteklenirken vakıf hastanelerinin elektrik yükü de hafıfletildi. A n t e n l e r i n i z i B D P ' y e ç e v i r i n Artık yurtıçı pıyasaları ızleyeb • İMKB Hisse Senedi Piyasası Her hısse senedinin 28 adet fıyat bilgisi.TL ve $ bazında grafikleri. • 15 en yaygın gösterge ile teknık analız.«Hareketlı ortalamalardan Fibonnaccı' lere trend çizgılerine kadar uzanan göstergeler. • İMKB şırketlerinin mali tablo ve bazı fınansal oranları Üç, altı, onıkışer, aylık tablolar, şırket bilgileri • IMKE Tahvıl-Repo Piyasası • Bankalararası Döviz ve Faiz Piyasası • Serbest Piyasa Dövız ve Altın Piyasası • BDP Haber Ajansı kaynaklı haberler •Gelişmiş haber tarama özellikleri Imek ıçın bir TV antenı ve bılgısayar yeterl Artık rr>rjııuıa var BDP sızler ıçın BDPLINE'ı hazırlad • Excel ve DOE aktarımı UsteMc tum bu bılgılen en uygun ortam ve malryette elde etmenız mümkün Osha ayrıntılı bıtgı ve BDPUNE'ı yakından tammâk t^m bızı arayın BDPmn üstun urûnten ve teknık hızmet guv«ncesıy1e bir kez dahâ tanı^n • Metastock'a verı aktarımı, • Otomatik sıralama, döngü, alarm, • Hısse senetlerıne aıt tûm fiyat bilgilerırun toplandığı ve son 10 ıslemın göruntü- lendiği ayrıntı pencerelerı • Anhk Portföy Izleme (Accountvvatch) • Anlık Zaman-Satıs (Time & Sales) tablolan • Işlemlerinizı hızla gerçekles- tırmenızi sağlayan surûkle- bırak (drag & drap) ozellığı • Ve VVındovvs ortamının ge- tırdiğt diğef bırçok kullanım kolaylığı