Katalog

2 OCAK 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Çoğalan yayınevleri, artan yayın olanaklan bu yılın hayli verimli geçmesini sağladı Şörde bol ürünlü bir yü TURGAY FtŞEKÇt Şiirimizde üriin bollugu. hızını hiç düşürmeden bu yıl da sürdü. Çoğalan yayınevleri, artan yayın olanaklan bu ürün bolluğunun maddi altyapısını oluşturuyor. Artık bir şiir kıtabı ya- yımlatabilmek için yıllarca dergilerde şiir yayımlayarak tanınmayı beklemek gerekmiyor. Yine de bu yayın bolluğu içinde bi- le kimi gariplikler eksik olmuyor. Ne- deni ne olursa olsun. yirmincı yüzyıl şiirimizin doruklarından Fazıi Hüsnü Dağlarca"nınyıllardır toplu şiirlerinin basımının bulunmaması anlaşılırşey de- ğil. Bunca şiirheveslisi Dağlarcaoku- madan şiir sanatını tam ögrenmiş sa- yılabilır mi? Bu yüzden 98'in son aylannda Mil- liyet Yayınlan'nca ozanm toplu şiirle- rininbasımınabaşlanmışolmasını. yı- lın sevindirici gelişmelennden biri sa- yıyoruz ve yirmi altı kitapta tamamla- nacağı sanılan toplamm. kısa sürede ya- yımını diliyoruz. Piyasaya verilen ilk üç kitap: Çocuk veAllah. Batı Aa.sı (Ak- deniz ve Aç Yazı ilebirlikte) ve O 1923 (Tapınağa Asılmış Gövdeler ve Gezi ile birlikte). Üçüncü kitap. açıklanan toplu şiirleri dizisinin 23. kitabı olma- sı gerekirken 3 No'lu sırt sayısıyla ya- yımlanmış. Bu kanşıkhğın yeni ba- sımlarda düzeleceğini umanz Şiirimizin durmak bilmcyen çocuğu tlhanBerk,bu yıl yayımlanan Çok Ya- şasın Sayılar adh kitabıvla bu kez sa- yılann dünyasındaki şiiri aradı. Salâh Birscl, artık şiir yazmayacağı karannı vermesinden önceki son şiir ki- tabı Nardenk'K bu yıl yayımladı. Gültcn Akın. Sessiz Arka Bahçeler adlı kitabıyla şiirimizde kendine özgü ince çizgisinin yeni ürünlerini sundu. "Annelerolmasa kim kimi severdi" di- zesi kitabın unutulmazlanndan. Hilmi Yavuz, yeni şiir kitabı Akşam Şiirleri'nde ustalığının son ürünlerini okurlanyla paylaştı. t) İlhan Berk. 2) Fanl Hüsnü Dağlarca, 3) Gülten Akın. 4)Ted Hııghes. 5) Lale Miildür. 6) Salah Birsd Özdemir İnce'nin yeni şiir kitabı Afani //an; Yön Yayınlan'nca Aleat- tin Aksoy'un desonleriyle yayımlandı. RefikDurbaş,^iirderöportaj teknik- lerini kullandığı /•itanbul Hatırası ad- lı yeni kitabında Istanbul'a hem gaze- teci hem de şair gözlüğüyle bir arada bakmayı denedi. Süreyya Berfe. Ruhutnun ile seven- lerine şiirden kopmadığını gösterdi. Cengiz Bektaş, Doruk Yayınlan "nda hem toplu şiirleri \for'u, hem de yeni şiir kitabı 5;/ Bellegi'ni yayımladı. Melisa Gürpınar, Salkımsögütlerin Gölgesinde ile düzyazı şiirlerini ki- taplaştırdı. Ahmet Necdetde bu yıl toplu şiirle- rini yayımladı: BirCan Yongasıdtr Aşk (lnsancıl Yayınlan). Yıllardıryurtdışındayaşayan Nihat BehranTın toplu şıirleri de Yalın Yü- rek adıyla Gendaş Yayınlan'nca ya- yımlandı. Hüseyin Yurttaş,yeni şiirlerini Aşk- ların Gizli Defteri adıyla yayımladı. Ahmet Güntan. 1984 "te yayımlanan ilk kitabı İlk Kan ile 1989'da yayımla- nan ikinci kitabı Köpüklii bir Kan- Bir Duman'\ bir arada İlk Kan adıyla ye- niden yayımladı. Lale Müldür, "Divanii Lûgat-it- Türk " adlı yeni çalışmasını kitaplaştır- dı. İVIehmef Vaşm'ın yeni şiirlerini top- ladığı Hayal Tamiri yılın ilk aylann- da yayımlandı. "80 sonrası kuşağının çok satan şa- irlerinden Nev/at Çelik. şiirinde yeni- leşme çabalan gösteren Sevgili Yoldaş Kurbagalar adh kitabını Alan Yayın- cılık'tan yayımladı. Bu kuşağın bir başka ünlü şairi kü- çük Iskender ise 9O'lı yıllarda yazdığı şiirlerinden bir bölümünü Papağana Si- lah Çekme adıyla bir araya getirdi. Ali Asker Barut'un yeni şiirleri 4e Karanfıl Kırıklan adıyla kitaplaştı. En genç kuşaktan Hakan Savh,üçün- cü kitabı Şanşo Panza 'nın Ölümü ile çocukluk yıllannın dünyasına gidip buradan şiirlerle geri döndü. Ahav Oktenuyeni şiirlerini Herşey: Oda Kırbaç Ayna adıyla yayımladı. Bu yılın Yunus Nadi Şiir Ödülü'nü kazanan Nazmi Ağri'ın ilk şiir kitabı Bo- şanma Dosyası da yılın son günlerin- de kitap olarak yayımlandı. Yine en genç kuşaktan Cem Uzun- güneş'in ilk kitabı Soluğan da bu yıl yayımlandı. Zaman zaman ortaya çıkan ve yal- nızca şiir kitaplan yayımlayan yayı- nevlerinden biri olan Hera Şiir Kitap- lığı, bu yıl Ahmet Ada'nın Begonyalı Pencere, Orhan TüJeyüoğlıfnun Her Karşılaşma Bir Veda, MesutAdnan'ın Yaseminli Mektup ve EnginTurgufun Aşkın Kırkbir Hâli'ni yayımladı. Bursa'da kurulu Düşlem Şiir yayın- lan ise Nahiı Kayabaşı'nın Saklı Söz- ler, Nuri Demirci'nin Fiske Seansları ve Ahmet UysaTın Uzak Yazlarda ad- lı kitaplannı yayımladı. Yurtdışında yaşayan şairlerimizden Gültekin Emre Taşı Sııla. Mustafa Zi- yalan da New York un Arabı adlı ki- taplannı yayımladılar. Yusuf Alper, yeni şiirlerini Şimdi Hangi Irkmakta adıyla Era Yayıne- vi'nden yayımladı. Adam Yayınlarf nın başlattığı ve okurlardan da geniş ilgi gören "Seç- me Şiirler " dizisinde şiirleri yayımla- nan şair sayısı, bu yıl on sekize ulaştı. Insan Şiir Defteri Yayınlan. Abdülka- dir Budak ile Haydar Ergülen'ın. Çı- nar Yayınlan da Akgün Akova'nın Seç- me Şiirler'im yayımladılar. • • • Yılın önemli çeviri şiir kitaplanndan biri. yıl içinde ölen Ted Huges'un yıl- larboyu, trajik yazgılı eşi Sylvia Plath için yazdığı şiirleri bir araya getiren Do- ğum Günii Mektuplan'\d\. Cevat Çapan, Eray Canberk ve Er- dal Akjva nın hazırladıklan tek ciltlik yeni bir Çağdaş Diinya Şiiri Antoloji- si de yılın son günlerinde yayımlandı. BedriBaykam w Btırd Mcuhrı KahiveBieiıalVnekatıldı Kültür Servisi - Ressam Bedri Baykam 15 Aralık 1998"de başla- yan ve 5 Şubat 1998 tarihine dek sürecekolan 7. Uluslararası Kahire Bienali'ne Türkiye adına sanatçı olarak davet edildi. çalışmalarını Kahire"de sergiledi. 53 ülkeden200"ü aşkın sanatçının yapıtlarını sundu- ğu bienalde Amerikalı Joseph Ko- suth ve Nancy Spero. Yunanistanlı Takis, lspanyol Rafael Canagor, Fi- listinli Mona Hatoum. İtalyan Gio Pomodoregibi ünlü sanatçıİann ya- pıtlan da yer alıyor. Bedri Baykam bugüne kadarbu sergiye katılan ilk Türk sanatçı. Şanat eleştirmeni ve küratör Be- ral.Vfadra'nın da davetli olarak As- ya adına bir açılış konuşması yaptı- ğı bienaldeki sempozyuma. Mad- ra'nın yanı sıra yine Baykam ko- nuşmacı olarak katıldı. Baykam sem- pozyumun binnci günü yaptığı 'Ye- ni Bir Bin Yıl tçin. Yeni Bir Tarih' başlıkh konuşmasında Batı"nın yıl- lardır süren Doğu ülkeleri sanatçı- lan üzerindeki baskısı. modern çag- daş sanatı tekeline alan tavnnı irde- ledi. Bedri Baykam bienalde. dünyada kavramsal sanatın öncülerinden olan Amerikalı Joseph Kusuth'la bir yu- varlak ınasa tartışmasına da katıldı. Sempozyum boyunca. 1984'ten be- ri çeşitli fırsatlarla dünyanın değişik yerlerinde mücadele verdiği fikirle- ri Kahire'de yeni bin yılın eşiginde toparlayan Baykam. "Gelecekte sa- nat tarihini Basel. Nevv York, Lond- ra değil Kahire, İstanbul. Havana belirleyecek"dedi. Sempozvum bo- yunca tezlerini dile getiren Bay- kam'a Amerikalı KimLevinve İtal- yan Carmelo Strano gibi ünlü Batı- lı eleştirmenler de destek verdiler. "DeMİm-Bu Daha Önce Yapıldı". (Revolutıon-This has been done be- fore) isimli 2X4 metre ölçülerinde- ki tual üzerine kanşık teknik çalış- masını Kahire için özel olarak ha- zırlayan Baykam'ın 'Livart* isimli video çalışması da bienalde göste- nldi. Açılış konuşmasında Asya'da ko- şullann elverişsizliği nedeniyle sa- nat yapmanın zorluğuna değinen Be- ral Madra ise katıldığı panelde Ba- tılı sanatçıİann 'ApokalipsZamanı' (Kıyamet Günü) ile uğraştığını. Do- ğulu sanatçının gündeminin ise za- manaşınlık ve sonsuzluk olduğunu vurguladı. Dünyanın dört bir yanın- dan genç sanatçılann bir araya ge- lerek duvarlan aşan sergilerhazırla- dıklannı \-urgulayan Madra. bu dün- yada artık ötekiyi dışlamanm müm- kün olmadıgını savundu ve düzen- lediği uluslararası sergilerdeki göz- lemlerini paylaştı izleyenlerle. Ba> kam scmpo/\umda ki konuşmasında Batının sanatı tekeline alan ta> nnı irdeledi. Tiyatro Bakış, Barry Creyton 'ın 'Sevdiğim Adam/ Sevdiğim Kadın' adlı oyununu sahneliyor Aşk ve evlîlik üzerine bir konıedi Yönetmen Hakan AmnerON unu düzevli komedi olarak niteli\or. MJRDAN CİHANŞÜMUL Tiyatro Bakış. Barn r Creyton' un yazdığı. Lale Eren'in Türkçeleştir- diği Sevdiğim Adam/Sevdiğim Ka- dın adlı oyunu Hakan Amner'in re- jisiyle sahneyekoyuyor. DilekTür- ker ve Ayberk Atilla'nın rol aldığı oyunun dekor tasanmı Ayşe Fıgen Smsal'a. kostüm tasanmı ise Nesli- han YargKi'ya ait. Oyun. boşanan bir çiftin yıllar sonra karşılaşması- nı ve karş11aştık1an nda yaşadiklan olaylan konu ediyor. Aşk. eviilik \e yatak üzerine düzeyli bir komedi niteliğindeki oyun, günümüz insa- nının yaşadığı ikili ilişkilere oldu- ğu kadar. iş ilişkilerine de gönder- meler yapıyor. Tiyatro Bakış aynı zamanda To- ron Karacaoğlu. ÎNedret Güvenç'in rol aldığı ve önceki yıllarda ŞehirTi- yatrolan'nda sahnelenenAşk Mek- tuplan adlı oyunu izleyicilerin be- genisine sunuyor. Beşiktaş Beledi- yesi Akatlar Kültür Merkezi'nde sahnelenen oyunlan Ulusoy Seyahat Acentesi bölümü destekliyor. Sevdiğim Adam/Sevdiğim Ka- dın'ın sahnelenmesine nasıl karar verdiniz? H.4KAN ALTINER - Aşk, evii- lik ve hatta yatak üzerine düzeyli bir komedi olan bu oyunu ilk okudu- gumda çok etkilendim. Günümüz- de komedi başlığmda bazı ucuzluk- lar yapıldığı görüşündcyim. İnsan- lar zarif bir biçimde güldürülebilir. Hele de böyle her zaman sulandml- maya müsait bir konııda düzeyli bir örnek yakalayınca iyi bir çalışma ortaya çıktı. Oyunu sahnelerken bi- raz çizgi roman üslubundan fayda- landım. - Oyunda değişiklikler yaptınız mı? Ojaında günümüz toplumuna. gü- nümüz toplumunun kan koca iliş- kilerine ve hatta günümüz toplumu- nun iş ilişkilerine göndermeler yer alıyor. Bunlar da oyuna zenginlik katıyor. Oyunda sadece sahne yer- lerini değiştirdik. Tempoyu yavaş- latan sahne değişimlerini oyunun temposu içinde sahne üzerinde çöz- meye çalıştık. - Oyunculann seçimi nasıl ger- çekleşti? Rol dagılımı konusunda çok dü- şündüm. Sahnelemebiçimineuygun olarak da tiplemeleri belirlemek ge- rekiyordu. Dilek Türker ve Ayberk Atilla sahnede birbirine zıt karakterler. bunlara bir de Dilek ve Ayberk'in usta oyunculuklan eklenince orta- ya güzel bir oyun çıktı. Dilek'iyıl- lardırmesajağırlıklıoyunlardagör- meye alışmış seyirci için tam bir şok aslında. Ancak ilk başta bunu yadırgasa da çok sevdi. Ayberk için- se önemli birbaşrolün nasıl üstesin- den gelebileceğini gösterdiği bir rol olacağını düşünmüştüm ve öyle de oldu. İyi de bir ikili doğdu. - Aşk Mektuplan'nda değişiklik- ler yapûnız mı? Aşk Mektuplan, söylemek iste- diğini tatlı bir melodiyle söyleyen bir ^•un. Toron Karacaoğlu ve Ned- ret Güvenç, Şehir Tiyatrolan'ndan emekli oldu ve oyunu tekrarlamak istedik. Aşk Mektuplan'nı sahneler- ken eski metne bire bir sadık kaldık. Oyun uzun süre Şehir Tiyatrola- n'nda sahnelenmesine ragmen se- yircinin ilgisi çok güzel. -1 ki kişilikm unlarda yönetmenin güdükleri ya da kolav lıklan neler? fki kişilik oyunlar aslında kalaba- kk oyunlardan daha kolay değil. Ka- iabalık kadrolarda organize etme güçlüğü varmış gibi görünüyor, ama belli çözümleri daha kolay oluştu- rabiliyorsunuz. -Oyunlan destekleyen kuruluşlar varmı? Bu yıl bakanlıktan destek alma- dık. Bu konuyla ilgili iki farklı açık- lama geldi bize. Bir tiyatroya des- tek olurken projeye, oyunculara, projenin niteliğine amaçlanna bak- mayıp da "senin vçrgi dairesnden bd- gen eksik' dendiğınde tadım kaçıyor. Yasalarda düzenlemeler yapsalar, sanatla uğraşanlara belli muafıyet- ler getirseler kalıcı, kapsamlı işler yapılır. - Veni projeleriniz neler? Rejisör olarak dönem oyunu yap- mayi çok seviyorum. Gencay Gürün ve Nükhet Duru'yla da projelerimiz var. Tiyatro olarak belirli bir çizgi- ye oturtulmak istemiyoruz Zehra Yıldız'a Opera Cecesî" BASSO 'nun konseri büyük ilgi gördü... ANKARA (Cumhuri- v'«Bürosu)-Bilkent Sen- foni Orkestrası'nın (BAS- SO) geçen yıl yaşamını yitıren soprano Zehra Yıl- dH anısına gerçekleştir- digi "Opera Gecesi" bü- yük ilgi gördü. Bilkent Konser Salo- nu'nda önceki gün yapı- Ian konseri, Zehra Yıl- dız'ın eşi sanatçı Süha YıMız, Kültür Bakanlıgı Müsteşan Prof. Dr. Tekin Aybaş, Bilkent Üniversi- tesi Müzik ve Sahne Sa- natlan Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ersin Onay, bü- yükelçiler ve çok sayıda sanatsever izledi. Katılı- mın yoğun olması nede- niyle salona sandalyeler eklenirken Zehra Yıldız için hazırlanan sineviz- yon gösterisi alkışlarla karşılandı. Şef Rauf Abdullayev yönettiği konserde, or- kestraya soprano Olga Guryakova ve tenor Tey- murazQuquşvili eşliket- ti. \Veber, Strauss. Verdi, Donizetti, Rossini, Pucci- ni, \Vagner. Kalman ve Capua'nın yapıtlarının seslendirildiği konser. bü- yük begeni gördii. Süha Yıldız. konserin tüm gelirinin Zehra Yıl- dız Kültür. Sanat ve Eği- tim Vakfı'na bağışlana- cagını bildinrken "Vakıf: Zehra Yıldız adını. sana- tını; yeni Zehra'lann ne- fesinde. sesinde, parmak- larında ve bedenlerinde yasatabilmek.genç Zehra- lara sadece sanatlannda yoğunlaşabilecekleri dcs- tekleri sağlavıp, onlara yol gosterebilmek için. .\nka- ralı sevircilerin. bir sine- vizvon gösterisi ile Zehra Yıldız'ı tekrar sahnede görmelerinden memnun okJum" diye konuştu. 'Bapbapella'nın yaratıcısı Jean-Claude Forest öldü • Kültür Servisi - Güzel ve \ahşi çizgi roman karakteri 'Barbarella'nın yaratıcısı Jean-Claude Forest 68 yaşında yaşamını yitirdi. Forest'ın çizgi- romanı I962'de sinemaya uyarlandığında, bu durum çizgi-roman dünyasında devrim olarak nitelendirilmiş ve filmde yan giyinik. barbar Barbarella'yı canlandıran Jane Fonda'yı da beyazperdenin ikonlanndan biri yapmıştı. Forest. 1968'de Roger Vadim'in çektiği ve yine Fonda"nın rol aldığı 'Barbarella' filminin de dekor tasanmını gerçekleştirmişti. lüküs Hayar on beşinci sezonunda Kültür Servisi - Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi yeni yılda da, artık bir Şehir Tiyatrolan klasiğine dönüşen Lüküs Hayafı sahnelemeye devam ediyor. Bu yıl on beşinci sezonunda sahnelenecek olan müzikal, Cemal Reşit ve Ekrem Reşit Rey kardeşlerin ölümsüz yapıtlan arasında yer alıyor. Haldun Dormen'in rejisiyle sahneye konan oyun, Cumhuriyetin ilk yıllannda Batılılaşma olgusuna 'Batılaşma" gibi bakmanın. kibar görünmek adına züppeliğe kaçmanın ve rantive yaşamak olgusunun gülmeceyle biçimlenen öyküsünü anlatıyor. Suna Pekuysal. Funda Postacı. Zihni Göktay. Ali Berge. Atacan Arseven, Argun Kınal. Ayşe Kökçü. Birsen Kaplangı, Necdet Yakın, Gülen Kıpçak. Alev Gürzap, Vildan Gürelman. Bilge Zobu, Betül Anm. Erkan Sever. Güneş Han. Ezgitn Kışlalı ve Vildan Türkbaş'ın rol aldığı oyun 13 Ocak Çarşamba günü 15.00 ve 20.30'da. 14 Öcak Perşembe ve 15 Ocak Cuma günü 20.30'da. 16 Ocak Cumartesi saat 15.00 ve 20.30"da, 17 Ocak Pazarsaat 15.00 ve I9.00"da izlenebilir. (240 77 20) Dünyanın Yedi Harikası'na yolculuk Kültür Servisi - Homer Kitabevi, Peter Clayton ve Martin Price'ın yazdığı 'Antik Dünya'nın Yedi Harikasf adlı yapıtı Betül Avunç"un çevirisiyle okurlara sunuyor. 'Dünyanın Yedi Harikasf kapsamına giren yapıtların her birini akıcı birdille anlatan kitap, aktardığı bilgileri antik kaynaklarla modern bilimin ve kazılann sonuçlanna dayandınyor. tkisi de kendi alanında uzman olan yazarlar. Başka herhangi bir kaynakta bulunması güç olan gerçeklerle arka planı bir araya getirip her bir harikanın arkeolojisiyle yerleşımini ilk kez yerli yerine oturtuyor. "Dünyanın Yedi Harikasf okuyucuyu, duraklarından ikisi Anadolu'da bulunan gizemli ve aydınlatıcı bir yolculuga çıkanyor. Cazcı Orlandus Vtfilson öldü • Kültür Servisi - Ünlü caz gruplanndan Golden Gate Quartet'ın kuruculanndan şarkıcı Orlandus Wilson (bas) 82 yaşında Paris'te öldü. ABD'nin Virginia eyaletinin Norfolk kentinde doöan Wilson'ın çocukluğu tarlalarda çalışarak geçti 1934'te kurulan ve adı daha sonra Golden Gate Quartet olan Golden Gate Jubilee Singers grubunu kurdu. En iyi vokal caz gruplanndan biri olarak kabul edilen dörtlü, ilk büyük çıkışını 1936'da Güney Carolina'da düzenlediği bir turneyle gerçekleştirdi. 1941'de ise Washington"daki Constitution Hall'de sahne alarak o güne dek burada sahneye çıkan ilk siyahi grup olma özelliğini kazandı. Liderliğini VVilson'ın yaptığı grup. çok sesli düzenlemeler ve ilginç enstrümanlarla seslendirdikleri gospel ve ilahilerle büyük ilgi topluyordu. BUGÜN • tDOB. saat 11 00de Rossini ve Perak'ın 'Külkedisi' adlı yapıtını sahneliyor. (251 10 23) • BELGESELSİNEMACILAR BtRLİĞİ nde Enis Rıza'nın yönettiği •Cumhuriyetin Havalleri' adlı belgeselin 2. bölümü saat 13.Ö0ten 19.00"a kadar her saat başı gösterilecek. (292 39 H4) • İLERİGÖZETLEME EVİ'nde 11 00-20 30 arası yeni başlayanlar için tiyatro atölyesi. saat 19.30'da ise Tiyatro Manganın sahnelediği "Saklamba»;' adlı oyun yer alıyor. (251 76 81) • İDtL KÜLTÜR MERKEZİ'nde Neil Jordan'ın yönettiği 'Özgürlüğün Bedeli-Michael Collins' adlı film saat 19.00'da izlenebilir. (261 32 19)