Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15 EYLUL1994 PERŞEMBE
OLAYLAR VE GORUŞLER
Özel kesime özelbir soru!özel kesime göstenlen bunca hoşgorü, sevgı, destek ve
özendırmeye karşın neden yatınm yapılmadığını
açıklayamadığım ıçın ben halkımızdan özur dılıyorum.
Prof. Dr. CENGİZ ÇAKIR Ege ÜniversitesiZiraat
Fakültesi Tarım EkonomisiBölümü
D
evlet okullannda para-
sız yatıb ve burslu oğ-
rencı olarak eğıtımjru
tamamlayan ve yuksek
bır akademık unvan
edınme olanağı buldu-
ğum ıçın kendımı her zaman halkıma
borçlu sayan bınyım Derslenmle ve
başka çabalanmla bu borcumu ode-
meye çahşıyorum Burada kendı uz-
manük alanıma gıren konulardaki
saptama ve goruşlenmı durustçe yan-
sıtma çabasındayım Tanm toprakla-
nnın amaç dışı kullanımı, Kov Enstı-
tıılen ve tanm, tanm urunlen dışalımı.
tanmda ozelleştırme gıbı konularda
ozet bılgılen kamuoyunun dıkkatıne
sunmak uzere, ıkısı 1994 >ıhnda ol-
mak uzere Cumhunyet gazetesınde
dort makalem yayımlandı Bu maka-
lalerden ıkısı Koopertaıf Dunyası der-
gısınde alıntı olarak yayımlandı
Okurlardan ve meslektaş çevrelenn-
den yureklendına olumlu tepkıler gel-
dı Eleştınde bulunan herkese çok
teşekkur edıyorum Amacım kendım-
den soz etmek değıl Bunlan neden
yazdığım bıraz sonra anlaşılınca ba-
ğışlanacağımj umuyorum
Ozel yaşantımda şakadan hoşlanan
ve şaka yapan bır kışı olmakla bırlıkte
ulkemızın ıçınde bulunduğu durumun
şakaya gelır yanı yoktur Cumhunyet
gıbı cıddıyetı butun dunyaya örnek
olan bır gazetede, ustehk en ustduzey-
dekı akademık unvanını da belırterek
yazı yayımlamak ayn bır cıddıyet ve so-
rumluluk gerektınyor Bu anlayış ıçın-
de çok sınırlı sayidakı sözcuklerle ve
tekruk deyımlerden kaçınarak anlaşı-
labıhr şeyler yazma ve doğru ıleüler
verebılmenm ne denlı guç olduğunu
oğrenmış durumdayım Bu guçluğu
her gun yaşayan ve kalıa şeyler bıra-
kan yazarlanmızı kutluyorum Eğlen-
dırme amacına yonelık yazı yazmayı
hıç denemedım Sorumlu tavnmı sur-
durerek ahşılmış olçutlere gore goruş-
lenmı ortaya koymaya çalışacağım
Gorevlı olduğum fakultenın adın-
dan da bellı olduğu uzere, ben yuksek
ziraat muhendıslığı eğıtımı gordum
Sonradan tanm ekonomisi ve tşletme-
cılık alanında uzmanlaşmaya yonel-
dım Ne mutlu kı ulkemızde çok yet-
kın ekonomı profesorlen var Benım
açıklamakta guçluk çektığım şeyler
olursa değerlı meslektaşlanm eksık
kalan hususlan tamamlar ve halkımı-
za doğrulan açıklar Hep anamalcı
duzene ve holdınglere yol gosterecek
değıller ya'
Yenı uretım kapasıtesı yaratmak
ıçın yatınm yapılması gerektığıru her-
kes bılıyor Bu bağlamda en onemlı
oğenın sabıt sermaye yatınmlan oldu-
ğunu da tartışmaya gerek yok Turk
ekonomısının alt kesımlenne gore sa-
bıt sermaye yatınmlannın oransal
dagıbmı DIE kaynaklanna dayanarak
aşağıda venlmıştır
Ozelbkle serbest pıyasa ekonomısı-
ne ovguler ve teşvıkler yağdınlan 1980
yıh ve sonrasında ımalat sanayu, tu-
nzm ve konut dışındakı tum alt kesım-
lerde yatınmlarda kamu kesımının
oransal payı fazla olup tanm, maden-
cıbk, enerjı, ulaştırma, eğıtım, sağlık
ve obur alanlarda 'kamu kesimi'nın
payının en az % 65 olduğu gorulmek-
tedır
Sektorel Sabıt Sermaye Yatınmlan
Içınde Kamu Kesımının Payı (%)
1(B 1H6 1OT U7S 1M0 19K 19» 19*1 1«B
Tanm 483 56' 554 437 502 518 612 68t 667
MaMrol* 823 891901873 939 905 686 686 713
imalaîSana 123 212 Z79 366 486 348 160 '35 149
Ener) 918 939 958 964 978 981 912 88-6 929
Ulasırma 870 734 678 659 694 666 687 706 649
Tunzm 480 595 T12 579 446 361 157 174 200
Konut 86 67 91 81 59 107 65 4.2 49
EJItım 88.9 935 908 92.6 911 773 745 615 655
Bajna 637 572 541 665 65.4 783 740 771 801
Sabıt sermaye yatınmlan üretimi
arttırma ve yeni iş olanakları yaratma'-
nın, kısaca kalkınmanın temel aracı
olduğuna gore ozel kesımın yaünm-
lardakı katkısı ısrarla nıye azalıyor9
Yaünmlann bolgesel dağıbmlan gıbı
hususlar bır yana, konuya genel ola-
rak baktığımızda bunca ovgülerle baş-
tacı ettiğimiz özel kesim niye yatırun
yapmıyor?
Eskıden genel sayılabılecek anaya-
sa, unıversıte, sendıka gıbı oğeler var
ıdı dıyelım 1980 sonrasında ozel kesı-
mın lehıne olarak akla sığmasa bıle,
akla gelen her turlu duzenleme yapıla-
rak bu engeller buyuk olçude kaldınl-
dı Dünya dengelen de tam ozel kesimin
gonlunde yatan doğrultuda geüştiğine
gore neden ozel kesim yeterli yatırunı
ARADABIR
Doç. Dr. RECEP SONGÜN
DE. Ü.Buca Eğl.Fak.İng.Dili Eğt.Bşk.
Süper Liseler
Sorununa Çözüm
Nedense olumlu bır gırışımı 'sorun' yapma gıbı bır
hastalığımız var Toplum yararına olan ve buyuk bır kıtle
tarafından olumlu karşılanan, genç beyınlerde bır
"umut"olan superlıse kavramı.songelışmelernede-
nıyle Mıllı Eğıtım Bakanlığı ve oğrencı velılerı arasında
surtuşme kaynağı olmuşa benzıyor, ıvedılıkle ve kararlı-
lıkla bır çozum uretılemezse surtuşme ve huzursuzluk
daha da surecek gıbı
Super liseler ılkaçıldikları yıllarda, toplum ıçındeyete-
rı kadar değerlendırılemedı Çunku, gerek velıler gerek-
se oğrencıler amacın ne olduğunun bılıncınde değıller-
dı Hatta dıyebılırız kı super lıse adı verılen okul yonetı-
cılerı ve oğretmenlerı de bunun değerı ve onemı
konusunda pek bılgılendırılmemışlerdı Bunun sonu-
cunda, kaçınılmaz olarak kımı sorunlar ortaya çıktı Ha-
zırlıksınıflarında nasıl bır ızlence (program) ızlenecektı,
yeterı kadar derslık ve nıtelıkh yabancı dıl oğretmenı var
mıydı, araç-gereç bakımından okullarımız bu ızlenceyı
yurutebılecek zengınlıkte mıydı
9
Bu sorunları daha da
uzatmak olası
Hazırlıksızyakalanan ama, adı "superlıse"olarakde-
ğıştırılen bırçok lısede yabancı dıl oğretım ve oğrenı-
mının ' ıstenen duzeyde gerçekleştırılemedıgmı gorduk,
duyduk Yukarıda saydığımız sorunlara bır de "şu okul
mezunlan super lıselere alınmasm, bu okul mezunları
alınsmi" gıbı, oldukça huzursuz edıcı ve adıl olmayan
bırıeklendı örneğm ozel okul yadaAnadolulısesıorta
kısım mezunlarına bu okulların kapıları şıddetle kapatıl-
dı Bunun nedenlerını ayrıca tartışmak gerekır Ancak,
bukararla 'demokratık bır hakkın bırçok velınınveoğ-
rencının elınden alındığını soylemekte yarar var
Bu karar, bızce bır çozum değıldır Tersıne, sorunu
buyutecektır Işın aslını mceleyecek olursak, super lıse
adaylarının "ders notlarının bırçok okulda bılınçlı ola-
rak şışırıldığını ışın dayı-yeğen ışınedonuşturulduğu-
nu de bılıyoruz Hatta bazı oğretmenlerın, kendı çocukla-
rına "yuksek not' vermedıklerı ıçın okul ıçındekı mes-
lektaşlarına kustuklermı de Bu durumda, dıyebılırız kı,
super lıselere yuksek puanlarla gelen oğrencılerın al-
dıkları belgeledıklerı notlar kuşkuludur Gerçek bır du-
zey gostergesı değıldır Eğer bu şekılde oğrencı kabulu
sürdurulurse super lıse mezunu oğrencılerın de sonu,
1994ÖSSsonuçlarınıngosterdığı 'son olacaktır Buson
nedır? Gençler ıçın hayatı onem taşıyan unıversıte gırış
sınavında ancak yuzde 10'a varan bır başarı sağlandı
Sınavlar, 100 uzerınden 50 alanın kazandığı bır başarı
sınavı halıne donuşturulmuş olsaydı, adaylardan yuzde
95'ı unıversıteyı kazanamayacaktı1
Yıllardan ben Ana-
dolu lıselerıne, çok cıddı tutulan ve oldukça guvenılır bır
sınavda başarılı olan oğrencıler alınmaktadır Hıçbırvelı
ya da oğrencı alınan sonuçlara ıtıraz edemıyor Çunku
sıstem yerleşmıştır ve unıversıtelere oğrencı sokmakta
otekı lıselere gore daha başarılı bır durum sağlanmıştır
Super lıselere alınacak oğrencılerın de 1995-1996 oğ-
retım yılından başlayarak, Turkıye genelınde yapılacak
cıddı bır sınavla alınmaları doğru, demokratık ve de şaı-
beden uzak olacaktır Ancak eğer gerçekleştırılırse,
yapılacak olan bu sınavda yalnızca sayısal ve sozel bo-
lumler değıl, yabancı dıl ıle ılgılı (ve hatta yabancı dıl
ağırlıklı) sorular da olmalıdır Super lıselerde oğretım
ingılızce ağırlıklı olduğuna gore, alınacak oğrencılerın
bu yabancı dıl ıçın gereklı olan kapasıtede, yetenekte ve
oğrenme ısteğınde ust duzeyde olmaları zorunludur
Boyle bır çozume destek verılmezse, yaşanmakta
olan kargaşa uzun sure devam edecektır Ta kı super lı-
se mezunları unıversıte sınavlarma gırıp, sonuçlar alı-
nıncayadek Yanı takke duşup, kel gorununceye" dek
TEKNİKELEMAN
Gazetemızın Makıne Servisı'ne, yetıştırılmek
uzere, E M L makıne veya motor bolumu mezu-
nu, askerlığını yapmış eleman alınacaktır.
Mür: Ersin UZUN
Makine Dairesi Tel: 512 05 05 / 480 •
Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu
BİLSAK SERAMİK ATÖLYESİ
KADRİYE EZEL AĞAOĞLU
yonetımınde çalışmalarına başlamıştır
Tel: 243 28 79
2432899
Özelleştirme saldınsına karşı konulmalı..
Üretmeden, bınkım sağlayıp bunu yatınma çevırmeden, dışsatımı
arttırmadan, dış tıcaret açığını kapatmadan kalkınmanın olanağı
yoktur. 1980 sonrasının koşe donme felsefesı ve ozelleştırme ıle
ülkemız Batı'nın bıze bıçtığı sutçuluk, bahçıvanlık ve
pansıyonculuktan otesıne gıdemez.
RAUF HAZNEDAR Öğretim üyesi
SATILIKYALI DAİRESİ
Kuzguncuk'ta sahıbınden satılık >alı daıresı
Telefon:2723132
T
ürk devnmının en belırleyıa
ozelhklennden bın de bağım-
sızlık tutkusudur Kurtuluş
Savaşı'nı başanya goturen-
ler, ekonomık bağımsızlık
olmadan sıyasal bağımsızlık
olamayacağmı bılerek cumhunyetle bırbk-
te onanm ve kalkınma çabasına gırmışler-
dır Bu çabalann yonunu ıse dogmatık
yaklaşımlar değıl bıhmın yol gostenalığı
çızmıştır
Sermaye bınkımırun çok yetersız ve nıte-
iıklı ışçının bulunmadığj 1929 buyuk dun-
ya ekonomık bunalımı yıllan yenı arayışlar
getırmış ve devletın onculuğunde toplu-
mun temel gereksınımlennı karşılamaya
yonebk kurumlar oluşturulmuş, yatınmlar
yapılmıştır Butun dunyanın ekonomık
bunahmda bulunduğu bır donemde Turkı-
ye Cumhunyetı dış borçlannı odemış, baa
onemlı sınaı yatınmlan başlatmış, demır-
yolu ağını kurabılmıştır Türkıye ozgur bır
ulus oluşunun yanı sıra uygar dunyanın bır
uyesı olduğunu gostermeye başlamıştır
öyle kı daha sonra sağlanan gelışmelerle
bırlıkte. kamu ıktısadı kuruluşlan bugun
de ulkenın belkemığı durumundadır Aslı-
na bakıhrsa Turk devnmının uzun donem-
de kahcı ve başanlı olması, ekonomık alan-
da gelıştırebıldığı çozumler -hıç de kuçum-
senmemelı- sayesınde olmuştur Bu açıdan
Turk devnmının en onemlı ve en başanlı
yanlanndan bınnın sosyal ve sıyasal otur-
muşluğu da berabennde getıren bu ekono-
mık çözum ve kazanımlar olduğunu soyle-
yebılinz Toplumun tum bınkım, varlık ve
emeğı çağdaş uygarlık doğrultusunda ya-
şam duzeyını yukseltmek uzere kullanıl-
mıştır 2^amanı gelınce çok parüh demok-
ratık duzene geçılebılmışür
Ne yazık kı çok parüh demokrası ıle bır-
lıkte, zamanla, kamu ıktısadı kuruluşlan
ekonomı bılımının ışığında yonetılen ku-
nımlar olmaktan çıkıp, sıyasal partılenn
çıkarlan doğrultusunda yapılanan kurum-
lar halını almıştır öyle kı bugun zarar etü-
ğı ya da battığı ılen surulen bazı KITler,
yıllardır yanlış ekonomık seçımler, kotu
yönetım ve çalışma pohtıkalan ıle zararlan
sankı hedeflenerek ve planlanarak bu nok-
taya getınlmıştır Kamu ışletmealığının
başansızlığmı sankı kanıtlamak ısteyen,
Turkıye'yı 40 yıl yoneten sağ sıyası anlayış-
lann bugun gebnen noktadakı sonımlulu-
ğu saklanabılır turden değıldır Ne çelışkı-
dır kı soz konusu tutucu erk sahıplen,
toplumun bazı alanlardakı gereksınımlen-
nı ancak kamu ışletmealığı ıle karşılayabıl-
mışlerdır Bunlara karşın çok yakın yıllara
değın kamu onculuğunde yapılan yaünm-
lar ulkemıze başka turlu kazandınlamaya-
cak uretım bınmlen kazandırmışür _ Iyı
yonetımlenn daha once zarar eden KJT-
len başanya goturmesı vanı sıra, daha
onemhsı son yılkrda bıle. Teletaş orneğın-
de olduğu gıbı. Turkıye yı çağdaş uygarlı-
ğa taşıyacak kurumlardan çok onemlı bın
yaratılabılmıştır
Ne var kı, l970'lı yıllarda dunya kapıta-
hzmmın ulaştığı evrede 'özelleştirme' kaçı-
nılmaz (') bır ekonomık ılke olarak karşı-
mıza çıkmıştır Batı ekonomılen sermaye-
nın yenı yapısı ve teknolojık sıçramalannın
sonucu olarak kendı ekonomık yapılannın
ışlerlığı ıçın gereklı bulduklan yontem olan
ozelleştırmeyı sankı ıhraç eder duruma gel-
mışlerdır Bu arada Sovyetler Bırlığı'nın
çokmesıyle bırlıkte yenı dunya duzenı ve
kureselleşme savsozlen, ozelleştırme ılacı-
nın yutulmasını kolaylaştıncı etmenler ola-
rak dunyamıza y ayılmıştır Sovyet sıstemı-
nın çokmesının, ozelleşürmeyı doğru ve
gereklı kıldığı havası yaratılmıştır Bu nok-
tada gozden kaçmaması gereken, kuresel-
leşme savmı ortaya atanlann bunu yalnız
kendı anladıklan kapsamda ele alışlandır
Turkıye, kureselleşme dolduruşuna gel-
meyecek olçude bınkıme ve deneyıme sa-
hıptır Osmanlı İmparatorluğu'nda 18
yuzyıbn sonlanna, hatta "Tanzımat'a değın
ıç gereksınıme karşılık verdığı gıbı dışanya
da azımsanmayacak mıktarda mal satan
ıpeklı ve pamuklu dokuma sanatlan vardı
Tanzımat la ve daha sonra ımzalanan an-
laşmalarla gumruk korumalan kaldınlmış,
19 yuzyılın endustn devnmı ıle yığın halın-
de ucuz mal uretımıne geçen Batılı ulkelere
butun kapılar açılmış, zaten bılım ve tek-
nolojıden kopuk yerh uretım gıderek yok
edılmıştır Bır yan somurge durumundakı
OsmanL tmparatorluğu'ndan cumhunye-
te geçış hıç kolay olmamıştır Lozan da en
buyuk kavga, kapıtulasyonlardan kop-
muş, Lozan goruşmelenne ara venldığınde
İsmet Paşa bunu şu sozlerle açıklamışür
"E^>ır olmayı kabul etmedik."
Ancak dunyanın bılgı toplumuna doğru
yol aldığı, Kuzey-Guney ulkelen arasında-
kı farkın hızla buyuduğu gunumuzde Tur-
kıye'nın ozelleştırme konusundakı tutumu
Batı ıle aynı mı olmalıdır0
Turkıye Kuzey-
Guney ayınmı kaçınılmaz ıse sonuçta han-
gısınde yer alacaktır
9
Eğer hedef çağdaş
uygarlık duzeyı ıse ozelleştırme bıze neyı
sağlayacaktır'' Unutulmamalıdır kı ulke-
mızın Avrupa Topluluğu nda saygın bır
yer bulabılmesı de bılım ve uygarbk alanın-
da gostereceğı başanlara, uretkenlığe ve
tumuyle kendı gucune bağlıdır Kureselleş-
me şarkılan soyleyerek AT'ye gırme olana-
ğı hepten yoktur
Özelleştırmenın Turk ekonomisi ıçın ku-
ramsal ya da pragmatık olarak yaran ko-
nusunda bırduşunce bırlığı, bıbmsel gerek-
blık olduğunu ılen sunnek mumkun değıl-
dır Aynca kımse 1930'lu yıllann pobuka-
lannın aynısını onennemektedır Zaten
devletın onculuğu ve katılımına gerek ol-
mayan, ozel kesime bırakılabılecek KİT-
ler de vardır Ama Turkıye'nın kalkınma
hedeflen ve ulusal guvenbğı açısından çok
onemlı uretım bınmlennın ozelleştınlmesı
de duşunulmemebdır İlen teknolojı duze-
yındekı venmlılığı ve getınsı yuksek KİT-
lenn ozelleştınlmesı Turkıye'nın uretım
gucune ağır bır darbedır Bunu bır ekono-
mık anlayışla açıklamak da ınandıncı de-
ğıldır Soz konusu uretım kurumlan kı
cumhunyetten bu yana ulkemızın yurttaş-
lan çalışanlan, duşunenlen hep bırlıkte
nıceemek, ozven vegeleceğeınançla yarat-
mışlardır Yapılması gereken, çağdaş uy-
garlığı yakalama doğrultusunda, bılgı top-
lumu olmaya yonelık duzenı gerçekleştır-
mek uzere, kamu ve ozel kesımın uyumlu
planlı çalışmasıdır Üretmeden. bınkım
sağlayıp bunu yatınma çevırmeden, dışsa-
tımı arttırmadan, dış tıcaret açığını kapat-
madan kalkınmanın olanağı yoktur 1980
sonrasının koşe donme felsefesı ve ozelleş-
tırme ıle ulkemız Batı'nın bıze bıçtığı sutçu-
luk, bahçıvanlık ve pansıyonculuktan ote-
sıne gıdemez
Demokrası ıle bu demokrasıye can veren
ekonomık yapı ve toplumun gonencı ara-
sındakı bağ gormezden gelınemez Cum-
hunyetı kuranlann demokrası ulkusu.
1930 da Serbest Fırka ıle gerçekleştınlmek
ıstenmıştır Ama tutmamıştır Çunku gen
ekonomık yapı demokrasıyı besleyıp yaşa-
tabılecek guçte değıldır Demokrasıye eko-
nomık yapının bır olçude duzenlendığı
bellı bır hedefe yoneldığı yıllarda geçılebıl-
mıştır Avrupa demokrasılennın yırmıncı
yuzyıbn ılk yansındakı bunahmınm guven-
sız ekonomık dunımdan kaynaklanmadığı
soy lenemez Turkıy e de demokraük v e laık
duzenı surdurecekse ekonomık-teknolojık
olarak bellı bır duzeye enşebılmelıdır Uy-
garlık yanşından kopmamahdır Bunun
ıçın. daha once tırmandığı basamaklan
tepmemeb. uzenne yenılennı koymabdır
Batı'dan gelen ozelleştırme adı ıle yurutu-
len ıdeolojık-ekonomık saldınya karşı ko-
nulmabdır Turkıye. bu olanağa bugun her
zamankınden daha fazla sahıptır Çunku
geçen 70 yılda bellı bır altyapı oluşturul-
muş, toplumun bınkımını akılcı yatınmla-
ra yonlendırebılecek beyın gucu, yonetıa
ve danışman kadrolan ıle nıtebkb ış gucu
yetıştınlmıştır
Turk devnmının kazammlannın korun-
ması ve ılen goturulmesı Turkıye ıçın bu-
yuk değer taşımaktadır Ataturkçu duşun-
ceyı savunmak uzere tum demokratık
guçlenn bır araya gelmesı çoktan ısten-
mektedır Ancak Turk devnmının onemlı
kazammlannın yaşamasmı, tutmasını sağ-
layan temelın de ulusal sanayı olduğunu
unutmamak gerekıyor Işte bugun ozelleş-
tırme ve devletı kuçultme savsozlen ıle gız-
lenen, bu temebn yıkılmak ıstenmesıdır
Ataturkçu guçler bır araya gelıyorsa once
buna karşı dırenç gosterebılmebdır
Cumhunyet, laıkbk ve demokrasıden
yana tum guçlenn ılk ışı ozelleştırmeye kar-
şı bır mucadele platformu oluşturmak ol-
malıdır Hem boyle bır platformun gerçek-
leşmesı solda beraber davranma yeteneğı
ve gıderek bırlık sağlanmasına katkıda da
bulunabıbr
TARTTŞMA
"Devrim Direniyor" yazısı üzerine
S
ayın Ay dın
Engin'ın, 28-31
Ağustos 1994
tanhlen arasında
Cumhunyet'te
yayımlanan ve ılk
Turk otomobılının oykusunu
anlatan "Devrim Direniyor"
başbkb yazı dmsını ılgı ıle
okudum Yazı. hem bır vefa
örneğı hem de ulkemızde
makıne muhendısbğıne gonul
vermış herkesın okuması
gerekb bır belge nıtebğındedır
1961 yıbnda gece gunduz
cabşarak 129 gunde ozgun bır
otomobıl ureten 23 makıne
muhendısı, ulkemızın
muhendıshk tanhınde
kuşkusuz çok saygın bır y ere
sahıpürler
1960'b yıllardan bugune kadar
geçen sure ıçınde bıbm ve
teknolojıde çok onemb
gelışmeler olmuş, aynca ureüm
ve pazarlama alanındakı değer
yargılan da koklu değışıkbklere
uğramışür Fakat sanayıdekı
gebşmenın ana unsurunun
teknolojık araşürma ve
gebşürme olduğu gerçeğı
değışmefnıştır Bır ulke, kendı
koşullanna ve gereksınımlenne
cevap verecek sanayı urunlennı
uretebılmek ıçın ulusal
teknolojısını gehşürmek
zorundadır Bunuyapacak
olan. o ulkenın kendı teknık
elemanlandır Onlann
çabalanna ve yaratıcıbklanna
destek venlmesı zorunludur
Yazıda adı geçen 23 ınançb
kışıden bın olan Şeceattin
Sevgen'ın şu sozlenndekı
doğruluk payı buyuktur
"Bugun Turki) e'de az benzin
y akan küçuk arabay a ıhtiy aç
var. Ama karar ana uretici
fırmalara bırakıldığı ıçin, daha
fazla kâr getrren buyıik arabalar
yeğleniyor. Benzin alanında
buyuk kapılar \ ar. Benim en
buyük hüsranım. Turkiye'nin
kendi öz kavnaklannı hiarekete
geçirerek kendi koşuUarına
uygun, bağımsız bır otomobil
ûretememesidir."
Bu açıdan baktığımız zaman
Devrim otomobılının neden
sahıpsız bırakıldığmı anlamak
mumkun değıldır Belkıbır
başka araştırmanın konusu
olabılecek KaysenTayyare
Fabnkası da kanımca ay nı
haksızbğa uğramıştır blusal
sanayımızın omurgası olan
bınlerce muhendıs yetıştıren ve
belırb bır teknolojı bınkımıne
sahıp KİTlenmız de
ozelleştınne ruzgârlan ıçınde
acaba aynı umursamazbğa mı
terkedılmektedır9
Guncel bır ornek verebıbnz 5
Nısan Kararlan ıle kapaülması
kararlaştınlan Karabuk Demır
Çelık Fabnkalan'mn yaklaşık
125 mılyon dolarlık bır
yatınmla kârb bır duruma
geçebıleceğı. bazı uzmanlar
tarafından belırtıbruştır Oyle
veya boyle. seçenek
kamuoyunda aynntılı bır
bıçımde tartışılmamıştır Ote
yandan bu yılın mayıs ayında
otomobıl fırmalanmızdan bın
venı bır otomobıl modeli
uretmek ıçın 300 mıly on
dolarbk bır yatınm yapmıştır
Bu yatınmın ulke ekonomısıne
ne kazandıracağı açıkhkla
ortay a konmuş mudur9
Bu ve benzen sorulann
cevaplannı açıkyurekblık \e
ay nntılan ıle tartışmak
zorundayız
Doç. Dr. Taner Derbentli
DIAPOUS OTEU * *
kt' SAATi(ZA£i//crAW
• Danizanfr • yCzma havuzu • dbco • bar • haftosonkm conk minlk
• TAZE BAUK • oç* bufe >wnwklw • CME S • odolarda. TV muzk
CUMA PAZAR (3 gun 2 gece) Y P 1 400 000
PAZAR CUMA |6 gun 5 gece) Y P 2 250 000
Rez |0 374) 61 1 37 41 pbx Fax (O 374) 61 1 37 90
PENCERE
yapmıyor?
Konut yaünmı, ozunde bır tuketım-
dır Yenılen yapıbrken yıkılan konut-
lar hesaba katıbyor mu bılemıyorum
Ya bırkaç bomba patlar, tunst de gel-
mezse kalkınamayacak mıyız9
Ozel
kesime göstenlen bunca hoşgoru, sev-
gı, destek ve özendırmeye karşın ne-
den yatınm yapılmadığını açıklaya-
madığım ıçın ben halkımızdan ozur
dıbyorum Onlar yatınm yaparak he-
pımıze ış olanağı yaratsın, bız çalışa-
lım, zaran yok, çoğunu onlar yesın
Dış destek, ıç destek, yasal duzenleme
her şey varken gene yeterli yatınm ol-
muyor9
Danışmanlannıza danışın Ne
gerekbyse onu yapalım Paramızla oy-
namayı, yaygarayı bırakın ve lutfen
yatınm yapın
Halkımızın sağladığı olanaklarla
okumuş olan ve hâlâ geçımını bu yolla
sağlayan, ekonomık ıçenk taşıyan ba-
zı araştırmalara katılmış bır kışı ola-
rak ben bu durumu açıklama olanağı
bulamayınca sormak ıstıyorum Aca-
ba ozel kesime dayalı kalkınma modeli
yanlış olmasın?Özel kesim bu koşullar-
da bile veterlı yatırunı yapmadığına
göre, yoksa çıkış y olu bunca eleştırilen
kamu yatırımlarından, yanı de> letçılik-
ten mi geciyor?..
Mesut Yıbnaz'ın
Çağnsı...
ANAP 12 Eylul koşullarında dort eğılımın partısı ola-
rak kuruldu o donemde dort eğılımı vurgulayan dort
partının (CHP-AP-MSP-MHP) de kapısı kılıtlıydı Pekı,
ANAP hem lıberal, hem sosyal adaletçı hem muhafaza-
kâr hem mıllıyetçı olabılır mıydı9
Mesut Yılmaz gazete-
mızde çıkan demecınde dıyor kı
' Hepsını bır araya getırırsenız, dığer partılere ıhtıyaç
kalmaz, dunyada yok boyle bır partı1
"
1987 de sıyasal yasaklar kalkınca, evlı evıne koylu ko-
yune dondu, dort eğılımın eskı partılerı kuruldu, ANAP
bu durum karşısında ne yapacaktı1
?
Hıçbır şey yapamazdı
Yenıden yapılanacaktı
Bugun Turgut özal'ı yadederek 'eskı guzel gunler'm
ozlemını çekenler duş goruyorlar, 1987 de o donem ka-
panmıştır, dort eğılımı partıde bırleştırıp 1980'lerı can-
landırmasını Yılmaz dan beklemek haksızlık olur
•
Pekı 1980lerdeneoldu''
Mesut Yılmaz dıyor kı
'Turkıye vahşı kapıtalızmın rayına gırdı "
Turkıye 1990 lı yıllara sağlıklı bır ekonomıyle yapısal
sorunlarını az çok çozerek gırebılseydı vahşı kapıtal'z-
mın meyvelerını derlemış sayılırdı, devlet desteğındekı
amansız bır sermaye duzenınde bu yoldan atılım yapa-
bılmış çok ulke var kapıtalızmın tarıhınde ve gunumuz-
de goruluyor
1980 lerde ozel sektor buyukfırsat kaçırdı
Dunya Bankası verılerıne gore bugun Turkıye 132 ulke
arasında 52 ncı sırada1
Kışı başına ulusal gelırımız
1980 dolar, isvıçre nınkı 32 bın dolar
Yılmaz, 80 lı yıllann sonunda ANAP ın lıderlığıne seçı-
lınce ıkı gerçeğı gordu Çiller'ın bugun yaptığını o gun
yapmak gerekıyordu, bır de ANAP ın yenıden yapılan-
ması kaçınılmazdı seçım kaçınılmazdı, ama ANAP
muhalefette yaşayabılecek mıydı7
Merkez sağ sermaye partılerı ıktıdarın nımetlerıne alı-
şık oldukları ıçın muhalefette dırenmelerı guçtur Devlet
olanaklarını elden kaçıran ANAP sılınebılırdı kurucusu
özal partıyı bırakmış, partı ıktıdardan duşmuş dorteğı-
lım partı yapısından koparak eskı partılerıne dağılmış
Herkes Özal ruyası goruyor
Gerçekler ıse başka
Yılmaz ın ışı guçtu
•
Bugun de guçtur
Merkez sağ partıler sermaye ağırlıklı partılerdır bu-
gun Turkıye de buyuk sermaye IMF programının uygu-
lamasınaoncelık verıyor partı yeğlemıyor lıderseçmı-
yor kım olursa olsun, yeter kı IMF nın ıstıkrar programı
eksıksız uygulansın' Bu nedenle Yılmaz sert muhalefe-
tegırsekarşısına toplum kavga ıstemıyor dıyeçıkıyor-
lar dengelı bır tutumla muhalefetını ayarlasa yetersız-
lıkle suçlanıyor Ulkenın sıyasal yaşamında 'Refah ve
Hareket gıbı radıkal partıler ılerlıyor merkez sağ ve
merkez sol partıler gerılıyor ya da ancak yerlerını koru-
yabılıyorlar
ANAP da bu kapsamda yerını buluyor yuzde 20 dola-
yında tabanını koruyor
•
öyle görutuyopfct ANAP Genel Başkanı sabırlıdır za-
manlamasını yaparken partının vahşı kapıtalızm e kar-
şıt ıçerığını oluşturmaya çalışıyor ozelleştırmeden
yana, ama ozel tekellere karşı
Yılmaz dıyor kı
'Bıze gore ozel sektor tekellerı kamu tekellerınden
daha tehlıkelı Eğer ozelleştırme sonunda ortaya kamu
tekellerı yerıne ozel sektor tekellerı çıkacaksa bız kamu
tekellermı yeğlıyoruz, 'kamu tekellerı kalsın dıyoruz
Çunku ozel sektor tekellerının hıçbır denetımı yok Ka-
mu tekellerınde ıse hıç olmazsa sıyasal sorumluluk var,
netıcede kamu tekellerının ıcraatı hukumetın sorumlu-
luk alanma gırer Onun ıçın ısrarla dıyoruz kı ozelleştır-
me kanunundan once antıtrost kanunu çıkmalı Yanı
ozel sektor tekellerının oluşmasına ımkân vermeyecek
bır hukukı duzenleme yaratılmalı ondan sonra ozelleş-
tırmeye başlanmalı
Yılmaz bır gerçeğı vurguluyor, bu gerçekte buluşacak
bır sol, Meclıs te yok mu
7
TÜÎICAYOZKA»
ÖLDÜRÜN
OGAZETECİYİ
Çetın EMEÇ cınayetınm
devlet arşıvı ve mahkeme
dosyalarındakı belgeler,
akıl almaz bilgılerle perde
arkası.
TUNCAY ÖZKAN ın
son kıtabı
ÖLDÜRÜN
O
GAZETECİYİ
TUNCAY ÖZKAN yazdı:
Aklı, ahlakı yok sayan hayalıcılerle, uçup gıden
mılyarlann öykusu.
KIYAMET MAHKEMESİ
2. Boskı
B Ü T Ü N K İ T A P Ç I L A R D A
K o n u r Sok 27/1 Kızılay - Ankara
Tel 419 38 26-27
İLAN
T.C. BAŞBAKANUK HAZİNE VE DIŞ
TİCARET MÜSTEŞARLIĞINDAN
539 sayılı KHK ıle degışık 7397 sayılı
Sıgorta Murakabe Kanunu nun 20 ncı
maddesıne ıstınaden
Marmara Sigorta A.Ş.'nin tüm sigorta
branşlarındaki ruhsatı iptal »dilmiştir.
Adı geçen Kanun hukumlerı uyarınca
ılan olunur
KANDİLLİ KIZ LİSELİLERE DUYURU
Harabe halını almış olan
sevgılıokulumuzasahıpçıkmak uzere
KANDİLLİ KIZ LİSESİEĞİTİM VAKFI'nı
kuruyoruz
ilgılenıyorsanız derhal bızı arayınız
Fifiz Oztürk Prof Dr TurVan Saylan Gökşin Sanal
(0216)3322748 (0216)3324176 (0212)2313036
(akşam) (akşam) (gündûz)