Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
15 EYLÜL1994 PERSEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Toplu konutta
bitipme kredisi
• ANKARA (AA) - İnşaaü
devamedenkonut
projelerinde, Toplu Konut
Fonu'ndan daha önce kredi
almayanlara yeni
tamamlama kredisi açılacak.
Tamamlama kredisinden
yüzde 40 ile yüzdc 94.99
oranında tamamlanmış
konutlaryararlanacak.
TKİ'nin Resmi Gazete'de
yeralan tebliğinegöre,
inşaatı devam eden konutlar
için 10.2milyonlira ile 102
milyon lira arasında değişen
miktarlarda tamamlama
kredisi verilecek.
CHPözeHeştirmeyf
tartışacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-CHP,
özelleştirmenin ekonomik ve
sosyal boyutlannı,
sendikalarvebilim
adamlanyla tartışacak.
Toplantıdançıkacak
sonucun, CHP
milletvekillerince TBMM
gündemine getirileceği
bildirildi. Tûrk-İş Başkanı
Bayram Meral, DİSK
Başkanı Rıdvan Budak,
Hak-İş Başkanı Necati Çelik,
TİSK Başkanı Refik Baydur
ve Kamu Ortakhğı İdaresi
Başkanı Tezcan Yaramancı
ile Marmara Üniversitesi
Iktisat Fakültesi öğretim
üyesi ve gazetemiz yazan
Prof. Dr. Taner Berksoy,
İstanbul Üniversitesi İktisat
Fakültesi öğretim üyesi Prof.
Dr. İzzettin Önder'in
katılacağı toplantı Ankara
• HiltonOteli'ndel8eylül
pazargünü saat 10.30'da
başlayacak.
Tûrkiye'den
büyük yardım
• ANKARA (ANKA) -
Türkiye, yılbaşından bu yana
10 ayn ülİceye toplam 20
milyon 252 bin dolarlık
yardım yaptı. Yardımlardan
en fazla payı Kuzey Irak,
Azerbaycan ve
Bosna-Hersek aldı. Devlet
Bakanı BekirSami Daçe, RP
Tokat Milletvekili Ahmet
Fevzi İnceöz'ün yazılı soru
önergesini yanıtlarken,
açilan kampanyalarda
toplanan bağışİann ve diğer
tüm yardımlann Türkiye
Kızılay Derneği aracıhğıyla
gönderiküğini anlattı.
Garanti'de
atama
• Ekonomi Servisi- Garanti
Bankası'na iki yeni atama
yapıldı. Bankanın, Hazine ve
Hazine Planlama ve
Operasyon ile Finansal
Kurumlar birimlerinden
sorumlu Genel Müdür
Yardımcılığına Hüsnü
Akhan getirilirken, Garanti
Bankası iştiraklerinden olan
Garanti Ticaret Gencl
Müdürlüğ'üne Hüsnü Erel
atandı.
Düzce'defındık
ücretipesin
• DÜZCE(Cumhuriyet)-
Fındık Tanm Satış
Kooperatifı tarafından
yapılan açıklamada 1994
ürünü fındık için ödemeler
bir ay içerisinde yapılacak.
Bunun içinde önceden
teslimat yapan müstahsillere
ödemelere de başlanıyor.
Fiskobirlik Genel
Müdürlüğü şu açıklamayı
yaptı: "Fındık bedellerini
peşin olarak ödeyeceğiz.
Fındığını Fiskobirlik'e teslim
eden üreticiye, ürün bedeli
bir ay içinde ödenecek."
Yabanasepmaye
Mzmet sektöpünde
• ANKARA (ANKA) -
Türkiye'de faaliyet gösteren
yabancı sermaye ortaklı
şirketlerin sayısı, ağustos
sonunda 2 bin 7O5"e ulaştı.
Yabana sermayeli şirketlerin
toplam sermayesi de 49
trilyon 912.8 milyar liraya
yükseldi. Bunun yüzde 53.9
oranındaki 26 trilyon 875.7
milyar liralık bölümü
yabana sermayeden
oluşuyor. Yabana sermayeli
şirket sayısında hizmet,
sektörü başı çekiyor.
Tupizmciler,
1996'tenumutlu
• ANTAYA (AA) - Turizmde
1995 yıhndan umutlu
olunduğu, gelecek yıl turist
sayısının, yaklaşık yüzde 30
artış göstermesinin beklendiği
bildirildi. Akdeniz Seyahat
Acenteleri Derneği (AKSAD)
Başkanı Gaye Doğanoğlu, bu
yıl turizmde oldukça iyi bir
sezon yaşandığını, gelecek yıl
için beklentilerirun de yüksek
olduğunu belirtti.
Yunan işadamlan, BDT'de tekstilden inşaata kadar pek çok sektörde Türklere rakip oluyor
Yımaıüstaıı*ıııgözüEge'denötede
ÖZGÜR ULUSOY
Türkiye'nin Bağımsız Dev-
letler Topluluğu'nda yaptığı
yatınmlardaki gecikmeler
komşulanmıza yanyor. Yu-
nanlı yatınmalar, işadamlan,
kibrit fabrikalan gibi kendi ül-
kelerinde zarar eden fabrikala-
rı, ikinci el makineleri Türki
cumhuriyetlere transfer eder-
ken, inşaat sektörü gibi özellik-
le Türkfirmalannınetkin oldu-
ğu alanlarda da yatınmlar yapı-
yor.
Yunanistan İhracatı Teşvik
Kurulu Başkanı Yannis Tzen,
bu ülkelerin ekonomilerinin ye-
niden yapılandınlması süreci-
ne, emek yoğun sektörlere gire-
rek katkıda bulunmak istedik-
lerini bildiriyor.
Her sektördeler
Tzen, tekstil. inşaat, sebze
üretimi gibi sektörlerin yanın-
da, özel bir şirketin de petrol
için Azerbaycan ile görüşmeler
yürüttüğünü söylüyor.
Yunanistan'da iflaseden kib-
rit fabrikasını Taşkent'e trans-
fer eden Tsompos Holding, Öz-
bekistan Havayollan'nın Yu-
nanistan temsildlığıni de üst-
lenmeye çalışıyor. Başka Yu-
nan şirketleri de, özellikle in-
• Türkiye'nin Bağımsız Devletler Topluluğu'nda yaptığı yatınmlardaki
gecikmeler komşulannın ekmeğine yağ sürüyor. Yunanlı yatınmalar,
işadamlan, ülkelerinde zarar eden fabrikalan. ikinci el makineleri söz konusu
ülkelere transfer ederken inşaat sektörü gibi özellikle Türk firmalannın etkin
olduğu alanlarda da yatınmlara giriştiler.
şaat ve kereste alarunda Türki
cumhuriyetlerle ortak yatınm-
lar kuruyor.
Yunanistan'ın eski Sovyet
cumhuriyetelerine yaptığı ihra-
cat, geçen yıl 230 milyon dolara
çıktı. Yunanistan'ın 1992 ihra-
catı 124 milyon dolar olarak
gerçekleşmişti. 1992'de 427 mil-
yon dolar olarak gerçekleşen it-
halat rakamlan da, 1993 yılın-
da 513 milyon dolara çıktı.
Türk firmalannın BDT ülke-
lerine ihracatı, 1992 yılında 697
milyon dolarken. 1993'te, 1
milyar 76 milyon liraya çıktı.
1992"de 1 milyar 249 milyon
dolar olarak belirlenen ithalat
da. 1993'te 2 milyar 300 milyon
dolara çıktı.
Türkiye"nin ticaret hacmi. bu
rakamlaria 1992'den I993'e,
yüzde 75'Iik bir artış kaydede-
rek, 1 milyar 935 milyon dolar-
dan, 3 milyar 381 milyon dola-
ra çıktı.
Türkler için zorluklar var
* Türk-BDT İş Konseyleri
Başkanı Nihat Gökyiğit, "Bü-
yük zorluklar var, sözgelimi ülke
riskini karşılayacak sigortalar
yok. Yine de firmalarımız çok
faal. Bir tek Türki cumhuriyet-
lerde değil, Rusya'da, L'kray-
na'da faalivetlerimiz var" diye
konuştu.
'Gelecek zaman lehimize'
Türk-BDT İş Konseyleri
Sekreteri Ömer Crenden, BDT
ülkelerine yatınm ve ticarette
büyük bir atılım kaydettiğimize
dikkat çekerek "Gelecek zaman
bizim lehimize gelişecektir. Bu
ülkelerin, yalnızca büyük değil
her tüıiü yatınmcıya ihtiyaa
var" diye konuştu.
Türki cumhuriyetlerdeki
yatınmlann başansının, bir öl-
çüde Rusya ile ilişkilere bağlı
olduğunu belirten Ürenden,
"SSCB Ue ticaretimiz 300 mil-
yon dolarken, şimdi 3 milyar do-
ları aştı, bu bûyük bir gelişme-
dir" dedı.
MANAŞ'a
îş Bankası
hımayesi
İSTANBUL (AA) - İ ş Ban-
kası Genel Müdürü Ünal Ko-
nıkçu, İş Bankası ve MAN işbir-
Iiğinin, MAN Kamyon ve Oto-
büs Sanayi AŞ'yi (MANAŞ),
yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda
layık olduğu yere ulaşüracağına
inandıklannı söyledi.
Korukçu, İş Bankası ile Al-
man MAN Nutzfahrzeuge AG
fırmasının Türkiye'de kurulu
MANAŞ'ın kamyon çekici ve
otobüs üretimi için düzenlenen
toplantıda yaptığı konuşmada,
MANAŞ'ın 1966 yılında Tür-
kiye'de MAN lisansı ile kamyon
ve otobüs üretmek üzere kurul-
duğunu hatulattı.
Korukçu, ancak 1983 yıhn-
dan sonra ülke ekonomısinde
gerçekleştirilen değişiklıklerle
dövizde esnek kur sistemine ge-
çilmesi ve kredi faiz oranlannın
yükselmesinin yatınm maliyeti-
ni arttırdığını kaydetti.
Korukçu, aynca kullanıünış
araç ithaîatının serbest bırakıl-
masıyla ekonomik ömrünü dol-
durmuş çok miktarda çekici ve
otobüs ithal edıldiğıni belir-
terek, ülke yönetiminin bu tür
politikalart izlememesini istedi.
MAN Nutzfahrzeuge AG
Başkanı Rudolf Rupprecht de,
Almanya'nın iki mislı büyüklü-
ğünde ve 60 milyon nüfuslu Tür-
kiye'nin, politik çevre şartlannın
da iyileşmesiyle gjderek Yakı-
ndoğu ve eski SSCB'nin güney
cumhuriyetlerindeki merkezi
haline geleceğini söyledi.
Fi\ atlar düşme/se ekim \ apmavacakların belirten çiftçiler, hükümeti uvardı.
Ziraat Odalan gübre fıyaünın düşürülmesini istiyor
Çiftçiden 'eylem' tehdidi
ANKARA (ANKA) - Çiftçiler gübre fiyat-
lannın indirilmemesi halinde ekim yapmaya-
caklannı belırterek "kendi getirdikleri hükümeti
kendilerinin götüreceği"ni öne sürdüler. Devlet
Bakanı Necmettin Cevhcri çiftçinin gübre ko-
nusundaki haklılığının farkında olduklannı
söyleyerek gerek ithalat gerek devlet desteğiyle
gübre fiyaünın ucuzlaülmasını sağlayacaklannı
bildirdi.
Türkiye Ziraat Odalan Birliği Başkanlar top-
lantısı çok sayıda oda başkanının katılımıyla
gerçekleştirildi. Toplantıda gübre fiyatlannın
pahahlığını ve kredileri ödemekte düştükleri
sıkıntılan dile getiren çiftçiler, hükümeti kendi-
lerinin getirdığini. kendilerinin geri göndere-
ceğini söylediler. Çiftçiler gübre fiyatlannın
ucuzlatılmaması halinde her türlü eyleme hazır
olduklan uyansında da bulundular.
Toplantıda konuşan Devlet Bakanı Necmet-
tin Cevheri, çiftçinin gübre konusundaki haklı-
lığının farkında olduklannı. gübre fiyatının
ucuzlatılması için gerekli her şeyi yapacaklannı
anlattı.
Cevheri, Ziraat Bankası'nın yüzde 34 ile yüz-
de 55 arasında faizlerle kullandırdığı kredilerin
bankaya maliyetinin yüzde 100'ün üzerinde ol-
duğuna da dikkat çekerek olanaklar elverdiğin-
de bu oranlan aşağıya çekeceklerini söyledi.
Cevheri tanm kredi kooperatiflerinin verdiği
kredinin de 60 milyon liradan 100 milyon liraya
çıkartılacağını açıkladı.
Tanm ve Köyişleri Bakanı Refaiddin Şahin
de bu yıl 7.2 trilyonu bütçeden 2 trilyonu tanm
kredi kooperatiflerinden olmak üzere toplam
9.2 trilyonluk teşvik ayırdıklannı hatırlatarak
gübre subvansiyonu için 5 trilyon lira tahsis
edildiğini, onlann kaldınlmasıyla da yüzde 35'-
lik bir indirim amaçladıklannı ifade etti.
Libya
ödemeleri
durdurduANKARA (ANKA) - Libya
yönetimi. Türk müteahhitleri-
ne olan borçlanna ılişkin öde-
meleri durdurdu. Libya'nın
Ocak 1993 tarihli 30 aylık
ödeme anlaşmasına ilişkin uy-
gulamavı gözden geçireceği
gerekçesiyle nisan sonundan
bu yana alacaklı Türk müte-
ahhitlerine hiçbir ödeme yap-
madığı öğrenildi.
Libya yönetimiyle alacaklı
32 Türk şirketi arasında geçen
yıl ayn ayn yapılan protokol-
lerde borçlann bir ödeme
planına bağlanması ve petrol
ile ödenmesi karar-
laştınlmıştı. 30 aylık ödeme
planının tüm şirketler için 1
Ocak 1993 itibanyla geçerli
olması konusunda anlaşmaya
vanlmıştı.
Nisan ayına kadar 30 aylık
ödeme anlaşmasına göre
Türk şirketlerine petrol ile
ödeme yapan Libya, nisan-
dan sonra uygulamayı gözden
geçirme gerekçesiyle petrol
teslimatını durdurdu. Bu ara-
da, Libya. ödemeler ile ılgili
olarak yeni bir komite oluş-
turdu. Komite'ye eski petrol
bakanlanndan ve Türk-Libya
Karma Ekonomik Komisyo-
nu eski eşbaşkanianndan
Saksuki başkanlık cdivor.
Halen Libya'da iş yapan
Türk müteahhitlik şirketleri-
nin bakiye işler tutan 1.8 mil-
yar dolar.
TÜRKMENİSTAN
DünyayaTrahzon'dan
açılmakistiyorlar
AHMET ŞEFİK
TRABZON - Türkmenis-
tan, ithalat ve ihracaünın
önemli bir kısmını Trabzon Li-
manı'ndan yapmak istediğini
açıkladı. Türkmenistan'ın
yüda 500 bin tonu aşkın taşı-
maalık önerisi için bu ay içinde
iki ülke yetkilileri bir araya ge-
lerek anlaşma zemini araya-
caklar. Anlaşmanın sağlan-
ması halinde diğer Türk cum-
huriyetlerinin de Türkmenis-
tan'ı izlemesi bekleniyor.
Kapılann açılmasından son-
ra ekonomik ve ticari olanaklar
açısından büyük potansiyelle-
rin bulunduğu BDT piyasası
için stratejik konumu olan
Trabzon Limanı. ilk ciddi
adımını atıyor. Türk cumhuri-
yetleri arasında ilk kez Türk-
menistan, Türk lımanlanru
kullanmak istediğini belirten
Türkmenistanlı yetkililer,
Trabzon Limanı'nda karar
kıldıklannı resmen açıkladılar.
Türkmenistan Deniz Ticaret
Bakanlığı yetkililerinin önü-
müzdeki günlerde Türkiye'ye
geleceği ve Ulaştırma Ba-
kanlığı yetkilileri ile bir araya
gelerek konuyu sonuca bağla-
yacağı açıklandı.
Bu arada Türkmenistan De-
niz Ticaret Bakanlığı tara-
fından Trabzon Denizcilik İşle-
ri Müdürü İsmail Kemerkaya'-
ya gönderilen bir yazıda, geçen
temmuz ayında Trabzon Li-
manı'nda yapılan incelemeler-
den sonra karann verildiği, ilk
planda yılda 500 bin tonluk bir
malın bu liman aracılığı ile
Türkmenistan'dan Avrupa'ya
ya da Avrupa'dan Türkmenis-
tan'a gönderileceği belırtildi.
Yetkililer Trabzon Limanı'-
nı secmelerindeki amaçlannı
da öyle açıkladılar: "Daha önce
Trabzon Limaın'ııda yaptığunız
incelemeler sırasında yetkililer
bi/e bazı kolaylıklann yapdabi-
leceğini, indirimlerin sağlanabi-
leceğini açıklamışlardı. Bu bi-
zim secimimizde önemli bir un-
sur oldu. Ayrıca Trabzon Li-
mam'nın konumu bizim için bu-
lunmaz bir olay. Biündiği gibi
bir kısun malımızı Hazar Detüzi
üzerinden İran limanlarına. ora-
dan da dünvaya gönderiyoruz.
Ama Trabzon Limanı özellikle
Avrupa için çok uygun. Bu açı-
dan limandaki gerekli işlerin bir
an önce yapdmasını istiyoruz.
Çünkü kasım ayında taşımacdı-
ğa başlamak niyetindeviz."
Büyük olanaklar
Türkmenistan'ın taşımaalı-
ğını Trabzon Limanı üzerinden
yapma isteği önemli sonuçlara
yol açabilecek. İlk planda ön-
görülen 500 bin tonluk malın
taşınması, Trabzon Limanı ve
bölge ekonomisi açısından bü-
yük olanaklar yaratacağı gibi,
Türkiye'ye de önemli bir gelir
sağlayacak.
DÖVİZ CAIMLI YAYIN
0900 991110413 3» TL»
7FO«EKSA-Ş
Habur'un açdmasına en çok sevinen şoförler oldu. Tek sıkıntılan ise Irak'ın aldığı paramn fazlaltğı.
Açıldığından bu yana 3 bine yakın kamyon giriş-çıkış yaptı
Haburtaıııaııı, sıraCudi'de
NtZAMETTİN KAPLAN
DİYARBAKIR - Körfez Savaşı'ndan sonra
BM'nin Irak ambargosu ile birlikte kapanan ve
27 ağustosta, ambargonun dışına çıkılmamak
kaydıyla açılan Habur Sınır Kapısı, bölgeye ha-
yat verdi. Güneydoğu ekonomisinin belkemiği
Habur'dan. açılışından bu yana 3 bine yakın
kamyon ve treyler giriş-çıkış yaparken, şimdı bek-
lenen ise Cudfnin turizme açılması.
Güneydoğu ekonomisinin yıllarden beri önem-
li halkalanndan birini oluşturan Habur'un ka-
patılması, geçimini buradan sağlayanlara büyük
darbe vurmuş, İpek Yolu üzerindeki tesisler bir
bir kapanırken, bölge adeta bir tanker mezarlığı-
na dönmüştü.
Habur'un yeniden eski hareketliliğine kavuştu-
ğunu belirten ve "Habur'u açtık sıra Cudi"de di-
yen Şırnak Valisi Kamil Acun şöyle konuştu:
" Yükün S tondan 3 tona düşürülmesi karan, ha-
yali ihracatm önüne geçmek için alınmıştır. Bu >ıl
Habur'u açtık, inşallah gelecek yıl da Cudi'yi turiz-
me açacağız."
Şoförler ne diyor?
Şoförler arasında şart koşulan yükün 5 tondan
3 tona indirilmesi de ayn bir sevınç yarattı. Şoför-
lerin bir sıkıntısı, Kuzey Irak tarafından alınan
para miktannın yüksek olması. 10 yıldan bu yana
şoförlük yapan ve sürekli Kuzey Irak'a gittiğini
anlatan İdris Tayşun, "Kuzey Irak tarafından alı-
nan para çok yüksek. Bin dinar, şimdi 1 milyon 300
bin liraya çıktı. Musul'da mazot ucuz ama orada
da para vermiyorlar. Aldıklan mala karşılık mazot
veriyorlar. Aricak biz fazla mazot getiremediğimiz
için zarar ediyonız" di>e konuştu.
Bölgede incelemede bulunan hükümetin SHP'-
li bakanlan Fikri Sağlar ile Salih Sümer, Habur'u
denetlediler ve şoförlerle görüştüler.
KÖY ENSTÎTÜLERİ VE ÖTESİ
MahmutMakal
2. Bası 50.000 (KDV içinde)
Çağdaş Yayınları Tûrkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-İslanbul
ARAYIŞ
Toktanuş Ateş
Çmar Yay mları Küçukparmakkapı Sok. Sn 2380060 Beyoğlu-İst.
IŞÇMN EVRENÎNDEN
ŞÜKRAN SONER
Satışın Böylesi Görülmedi
28 yıllık gazetecilik yaşamımda çok fazla türde işçi-
nin satılması, sarı sendikacılık olaylarına tanık ol-
dum. Sendikacılığımızın giderek, belki de siyasal ya-
şamımızdan daha fazla kirlendiğini, işçinin sürekli
ezilişini, bir şey yapamadan izlemek zorunda kalıyo-
ruz. Işin ilginç yanı sendikal kirlenme, toplumsal ya-
şamımızda artık bir işlevi, önemi kalmamış olması-
ndan olacak, siyasal kirlenme kadar kamuoyunun il-
gisini de çekmiyor. Yapanın yanına kar kalıyor. Er-
demli olanı değil, işçiyi satanı sendikal yaşamda
daha başarılı sayılıyor.
Toplusözleşme metninde bazan bir kelime deği-
şikliği, işçinin cebine girebilecek paradan milyarların
işveren kasasına akması anlamına gelir. özellikle in-
şaat gibi süreli işlerle ilgili işkollarında çok yaygın bir
diğer satış türü, işçi işe alınmadan işverenle yapılan
kötü sözleşmelerdir. Hayali işçiler üzerinde, kimbilir
nasıl özel çıkarlar sağlama pahasına yapılan bu söz-
leşmelerden habersiz işe alınan işçi, olayı öğrendi-
ğinde yasal yapabileceği bir tepki, hak arama yolu
olmadığından, bazen direnişlerle işveren ve kendisi-
ni satan sendikanm karşısına çıktığında, başta işinı
kaybetmek olmak üzere başına çok kötü işler gelir.
Ne yazık ki bu türden satışlara en büyük sendika-
larımız ve sendikacılarımızın damgası vurulmuştur
İşçiyi çok yaygın bir diğer satma türü, toplu tepkile-
rini almamak üzere, parlak sözleşmelerle aldatıp tek
tek harcanmalarına göz yummaktır. Toplusözleşme
sonrası işyerinde işçinin başına her gelen kader ka-
bul edilir. İşçi çıkarması, taşeronlaştırma, sözleşme
haklarının uygulanmamasına göz yumulur.
Daha çirkin ve açık suç oluşturan satışlarda ise,
sendikacıların doğrudan çıkarsağlamâsı.işverenden
harçlık, sendikanm gelirlerinden haksız paylar, aşırı
ücret ve tazminatlar alması, inşaat işlerinde, har-
camalarda yolsuzluklar yapılması söz konusudur.
Değer yargıları çöküp.hesap sormak güçleştikçe, bu
türden kirlenmeler de akıl almaz boyutlarda artmış,
ne yazık ki bilinen pek çok önemli olayın hesabını so-
ran çıkmamıştır. Sermaye ve siyasi iktidar için bu tür-
den açıkları olan sendikacılar, ipleh ellerindeolduğu,
istenildiği gibi oynanabilecekleri için, "pek makbul-
dür". Geçmiş yıllarda bu köşeden yayımlanmış, ya-
sal kanıtları ancak sendikalar içinde hesap soruldu-
ğunda hemen ortaya çıkabilecek, çok sayıda somut
"A)arçWtç/"öykülerini anımsayabilirsiniz.
Türk-İş ile hükümet arasında 600 bin kamu işçisinin
toplusözleşmelerinin dördüncü dilimı üzerinde yapı-
lan anlaşma, kazanılmış işçi hakkının gaspı anlamın-
da, sendikal tarihımize, yepyeni bir örnek olarak ge-
çecek. ilk kez Türk-İş ve hükümet düzeyinde, yasalar
ve hukuka aykırı olarak, imzalanmış bir sözleşmenin
hükümleri değiştirilmiş oluyor. Selüloz-iş Sendikası,
yapılan bu anlaşmayı Sevr'e benzetmiş. Gölcük işçi-
leri DYP.SHPve Türk-İş Başkanı Bayram Meral'inta-
butlarını sembol olarak yakarak olayı protesto etmiş-
ler. Genel Maden-iş Başkanı ve Türk-İş Genel Sekre-
teri Şemsi Denizer, Tekgıda-İş Genel Sekreteri Hü-
seyin Karakoç, Petrol-iş Başkanı Adnan özcan, Türk
Harb-İş Başkanı izzet Çetin Seluloz-!ş Başkanı Mit-
hat San, Liman-lş Başkanı Hasan Biber, TÜMTİS
Başkanı Sabri Topçu dün yaptıkları ortak açıklama-
da, yapılan anlaşmanın işçilerin ve sendikaların ya-
sal ve anayasal haklarına, yasalar ve hukuka aykırı
doğrudan bir müdahale geldiğini kabul ediyorlar. An-
laşmaya karşı çıkarlarken bunun kazanılmış sendi-
kal hakların sınırlandırılması ve daha geriye götürül-
mesinde önemli bir yeni adım olduğunu vurguluyor-
lar.
Elbette işçiler ve sendikaların anayasa ve yasalara
aykırı bu hak gaspına karşı yargıya baş vurma hak-
ları var. Bu konuda pek çok dava açılacağını, bir
kısmının hazırlıklarının tamamlandığını biliyoruz. Ta-
bii bu olayla ilgili bir garipdurum daha doğacak. Ana-
yasal ve yasal işçi haklarının gaspı suçundan daha
önce ILO'ya şikayet edilen hükümet yanında bu kez,
işçi tarafı, Türk-İş de olacak. İşçi örgütü, işçi hakkı
gaspından hesap veren konuma düşecek. Hem de
kendi üyesi işçiler ve sendikaların haklarının gasp
etilmesi suçu ile, kendi üyelerinin şikayetleri sonu-
cunda.
Bu olayla bize göre Türk-İş'te gecikmiş bir hesap-
laşma da gündeme geliyor. Türk-iş'e sendikal örgüt
kimliği kazandırma, çok fazla yozlaşmış, her türden
pisliğe bulaşmış sendikacıları ayıklama çabalan ne
sonuç verir bilemiyoruz. Olmayacak bir duaya amin
demek, boşu boşuna umutlanmak da istemiyoruz.
Bu arada çok çarpıcı bir çelişkiyi daha izliyoruz.
Türk-İş'in TİSK'le birlikte, yanına DİSK ve Hak-iş'i de
katarak koalisyon hükümetine savaş ilanından henüz
birkaç gün geçmişti. ANAP da bir hevesle Türk-iş'e
destek vermişti. Şimdi Türk-İş hükümetle anlaştı ya,
daha önceki hükümeti uyarı eyleminde desteklerine,
güçlerine gerek duyduğu başta kamu sendikaları ol-
mak üzere demokratik örgütler, DİSK ve Hak-İş'i he-
men başından attı. Ortak eylem programı iptal edilir-
ken, Bayram Meral DİSK ve Hak-lş ile olan bütün
ilişkilerini kestiklerini ilan etti.
Sendikal yaşamda olup bitenler, kamuoyunun çok
fazla ilgisini çekmese de, siyasal yaşamdan daha
hızlı, daha çarpıcı, daha çelişkili, daha kirli işler dönü-
yor. Biraz meraklanıp ızlemenizi önerebilirim.
Velilere VakıfBank'tan
Tam Destek
.. .MILJQN . .
EGITIM - KULTUR KREDİSİ
Düşükfaiz, Uayvade
Bugün hemen VakıfBank'a uğraym...
Çocuğunuzun okul harcamalannı
VakıfBank kolaylığıyla karşılayın!
MıfBank21. YOzyıl Bankacılıöı