Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 26TEMMUZ1994SALI
8 DIŞ HABERLER
Belgrad'dan
Aukara'ya
protesto
•ANKARA/BELGRAD
(AA) - Sırbistan. merkezi
Sarcak'ta bulunan 'Sancak
Vikyet' haber ajansına
yardım ve destek verdiği
gertkçesiyle Türkiye'ye
pro:esto notası verdi.
Tüıkiye'nin notayı reddetü'ği
bilcirildi. Türkiye'nin
Belgrad Büyükelçiliği'ne
Uetijen protesto notasında
'Sancak Vilayet' ajansına
destek verilmesinin, iki ülke
ilişkılerini olumsuz etkilediği
ve Türkiye'nin Balkanlar'ı
işga. ettiği dönemi
çağnşürdığı' öne sürüldü.
Patrikhane-Atina
IATİNA(AA)-ABDve
Kanada Başpiskoposu
Yakovas'm halefinin kim
olacağı konusunda,
Yunanistan hükümeti ile
İstanbul Rum Patrikhanesi
arasında görüş aynlıklan
bulunduğu bildirildi. Yunan
basmında yer alan haberlere
göre. Yunanistan hükümeti,
Yakovas'ın halefinin halen
îsviçremetropoliti
Damaskinos'un olmasını
arzularken. Patrikhane ise
Italyametropoliti
Spiridonas'ı destekliyor.
Rusya-Estonya
zipvesi
• MOSKOVA (AA) - Rusya
Devlet Başkanı Boris Yeltsin
ile Estonya Devlet Başkanı
Lennart Meri'nin bugün
Moskova'da bir araya
gelecekleri bildirildi. îki üike
ilişkileri, Rusya'nın geçen
hafta sonu Estonya'daki
askerlerini geri çekme
operasyonunu durdurması
ile gerginleşmişti. Rusya,
Estonya'daki emekli Rus
askerlere sosyal güvenlik
garantisi verilmediği
gerekçesiyle askerlerini bu
ülkeden çekmeyi
durdurmuştu.
YunanSavunma
Bakanı Rusya'da
• ATtNA(AA)-
Yunanistan Savunma
Bakanı Gerasimos Arsenis, 3
günlük resrni ziyaret için
Rusya'ya gitti. Arsenis,
Moskova'da, Yunanistan
Silahlı Kuvvetleri'ne Rus
maü silah ve teçhizat alımı
için görüşmeler yapacak.
Yunanistan Savunma
Bakanı, Moskova'da birde
askeri işbirliği anlaşması
imzalayacak. Yunan ve Rus
ordulannın ortak tatbikat
yapmalannın da
görüşmelerde ele alınacağı
bildirildi.
Rahmanov
• MOSKOVA(AA)-
Tacikistan Devlet Başkanı
İmamali Rahmanov, 25
eylülde yapılacak devlet
başkanlığı seçimlerinde
yeniden aday olacağını
açıkladı. Rahmanov, geçen
18 ayhk görev süresi içinde
ülkede istikran sağlama
yolunda önemli adımlar
atüğını belirterek.
'Yapılması gereken daha çok
şey var. Ahlaki olarak geri
çekilme hakkım yok.
Mücadeleye devam etmeye
kararlıyım"dedi.
'BiPbilen'
Jirinovski
• YVASHINGTON (AA) -
Kışkırtıcı görüşleriyle ün
yapan Rus politikaası
Vladimir Jirinovski,
"öğrenecek bir^eyi olmadığı
için" Harvard Universitesi
tarafından düzenlenen
seminere kaülmayı reddetti.
Rus poütikaasının sözcüsü,
Jirinovski'nin seminere
konuşmaa olarak değil,
kursiyer olarak davet
edilince gitmemeye karar
verdiğini söyledi.
Cm'deselter:
I5ÖIÜ
• PEKİN(AA)-Çin'in
güneyinde meydana gelen sel
felaketinde 35 kişi öldü.
China Daily gazetesinin
haberine göre Guangxi
eyaletinde geçen hafta
meydana gelen seller, hasata
haar 100 bin ton ekini
kullanılmaz hale getirdi.
Mntkenevin krizi
•SARAYBOSNA (AA) -
Saraybosna'da halkın
balkonlarda yayguı biçimde
hintkeneviri yetiştirrneye
başlaması. kent polisini
alarma geçirdi.
Saraybosna'da çatışmalar
nedeniyleyiyecek
bulamayan halkın,
balkonlarda ya da apartman
bahçelerinde sebze-meyve
yetiştirmesi olağan hale
gelmişti.
• • • •
Orgütün siyasi kolu Sinn Fein, Ingütere ile Irlanda hükümetlerinin ortak banş planını reddetti
IRA 'şiddetedevam'dedi
AOAMS: Umudan söndürdü.
EDtPEMtLÖYMEN
LONDRA - İrlanda Cumhuriyetçi
Ordusu'nun (IRA) siyasi partisi Sinn
Fein, dün toplanan temsilciler mecli-
sinde, IRA'nın şiddet eylemlerinden
vazgeçmemesi anlamına gelen bir
karar aldı.
İrlanda ve İngiltere hükümetleri,
geçen yıl aralık ayında ortak bir giri-
şimde bulunarak eğer IRA, Kuzey
irlanda sorununa şiddet yoluyla de-
ğıl de banşçı yollarla çözüm aramayı
kabul ederse belli bir süre içinde, si-
>asi partisi Sinn Fein'in. banş süreci-
ne taraf olarak katılabileceğini açı-
klamıştı.
IRA bu öneriye, aradan geçen 7 ay
içinde yeni şiddet olaylanyla yanıt
verdi. Ancak Sinn Fein, ortak öneri-
ye resmi yanıtını hep geciktirdi. Bu
gecikme, zaman zaman, Sinn Fein'in
banştan yana olduğu şeklinde yo-
rumlandı. Ancak dün yapılan top-
lantıdan sonra yayımlanan bildiride.
'İrlanda-İngiltere Ortak Bartş Girişi-
mi' hakkında olumsuz ifadeler kul-
lanılması, bu konudaki zayıfümitleri
de yok etti.
Sinn Fein lideri Gerry Adams her
ne kadar toplantıyı açış konuşması-
nda, "Banş sürecini geliştirmemiz ge-
rekir, bunu yapabiliri/ ve yapmalıyız"
dediyse de 500 kadar üyeden oluşan
Sinn Fein Temsilciler Meclisi aksi
yönde görüş belirtti.
İngiltere'de hayalkırıklığı
İrlanda ve İngiltere hükümetlerin-
den gelen ilk tepki, hayal kınklığı
şeklinde oldu. Kuzey İrlanda'nın
Ingiliz yönetiminde kalmasından
yana olanlar ise "Teröristlerle zaten
hiçbir şekilde görüşülemezdf' dediler.
Başbakan John Major. IRA'yı 'si-
yasi çözüme yanaşmamakJa' suçladı.
Major, IRA'nın şıddeti reddetme-
sini ve en az üç ay süreyle hiçbir şid-
det eylemine kanşmamasını talep et-
miş, ancak bundan sonra Sinn Fein'-
in banş görüşmelenne taraf olabile-
ceğini açıklamıştı. İngiltere aynca,
İrlanda'nın birleşebileceğini. bu
amaçla hem Kuzey hem Güney
İrlanda'da halk oyuna başvurulabi-
leceğini de kabul etmişti.
Kuzey İrlanda'da çoğunlukta olan
Protestanlann. güneydeki İrlanda
Cumhuriyeti ile birleşmeyi hiçbir za-
man istemeyeceklerini savunan Sinn
Fein, halk oylamasına itiraz ediyor.
İrlanda'nın Kuzey İrlanda sınınna
birkaç kilometre uzaklıktaki turistik
Letterkenny kasabasında bir otelde
toplanan Sinn Fein temsilcileri için
büyük güvenlik önlemleri alındı. An-
cak toplantı olaysız dağıldı.
Rıuuuhıhmütteahrpnc yolkndaDış Haberler Servisi -
Zaire'de salgın hastalıklar
nedeniyle ölen Ruandalı
mültecilerin sayısının 11
bine çıktığı bildirildi.
Yardım ulaştırma çaba-
lannın yetersiz kaldıgı böl-
gedeki mülteciler, birkaç
gündür kapalı olan Zaire
sınınnın açılması üzerine
gjttıkçe artan sayılarda ül-
kelerine dönmeye başladı-
lar.
Zaire'nin sınır kenti
Goma ve çevresindeki böl-
gede oluşturulan mülteci
kamplannda günde 3 bin
mültecinin yaşamını yitir-
diği açıklandı. Sınır Tanımayan
Doktorlar Örgütü'nden Isabel-
le Pardieu, ölümlerin yansının
koleradan, dörtte birinin dizan-
teriden, geri kalanlannsa sıtma,
susuzluk ve bitkinlikten kay-
naklandığım ifade etti.
Toplu mezarlar doldu
BM'nin insanlık tanhinin en
büyük felaketi olarak nitelediği
duruma müdahale etmek için
seferber olan tüm yardım ör-
gütleri için en büyük sorunlar-
dan biri de ölüleri gömecek yer
bulmak. BM Mülteciler Yük-
sek Komiserliği sözcüsü Ray
VVilkinson, "Açdan toplu me-
zarlar doldu. Ölüleri gömecek
başka yerler bulmaya çauşıyo-
ruz" dedi. Bölgeyi salgın hasta-
lıklara neden olan mikroplar-
dan anndırmak ise çözüme
ulaştırtlamayan bir başka ko-
nu. Goma'nın volkanik arazide
bulunması ve toprağın çok sert
olması nedeniyle kamplarda
kanalizasyon çukurlan açıla-
mıyor. Mültecilerin atıklarla iç
içe yaşamalan salgının yayıl-
masını hızlandınyor. Doktor-
lar koleraya yakalananlann
sayısının 80 bine yükselebile-
ceğini, bildiriyorlar.
Ülkelerindeki iç savaştan ka-
çarak sığındıklan Zaire'de ko-
lera, diz^nteri, açlık ve susuz-
luktan oluşan çok daha kor-
kunç bir cehennemle karşı
karşıya kalan Ruandalılar.
son birkaç gündür kapalı
olan Zaire sınınnın açı-
lmasıyîa kitleler halinde ül-
kelerine dönmeye başladı-
lar.
Sınınn açılmasından bu
yana iki bin mültecinin Ru-
anda'ya geri döndüğünü
bildiren kaynaklar, binler-
cesinin de sınırda bekledi-
ğini belirtiyorlar. İç savaşı
kazanan Ruanda Yurtse-
ver Cephesi'nin yeni kur-
duğu hükümetin Dışişleri
Bakanı Jean Marie Ndagi-
jimana, dün bir açıklama
yaparak Ruandalı mültecilerin
ülkelerine dönmekten korkma-
malannı, onlara herhangi bir
zarar verilmeyeceğini bildirdi.
Öte yandan, Beyaz Saray
Ruanda'daki krizi zamanında
umursamayarak felaketekatkı-
da bulunduğu iddialanna kar-
şılık kendini savunmaya çalışı-
yor. Başkan Bill Clinton'm ge-
çen cuma günü açıkladığı 76
mılyon dolarhk yardımın bir
parçası olarak paraşütlerle bı-
rakılan gıda paketlerinin yanlış
hedeflere düştüklen bildirildi.
BM yetkilileri. uçaktan gıda
yardımı yapılması nın eleştiriler
nedeniyle geçici olarak durdu-
rulduğunu açıkladılar.
Ruandalı
Mülteciler \
UGANDA
( BM tahminleri)
10.500
ZAİRE
1.200.000
400.000
Tanganlka
Gölü
460.500
140.500 / TANZANYA
BURUNDI
Kaynak : BM Multecıler Yuksek Komıserhğı
Bosna'dasavaş
yenidenalevleniyor
Dış Haberler Servisi - Bosna
Temas Grubu ülkeleri, banş
planını kabul etmeyen Sırplara
karşı uygulanacak yaptınmlan
Moskova'da tartışırken Bosna-
Hersek'teki savaş yeniden tı-
rmanma yoluna girdi.
BM tarafından yapılan açı-
klamada, Sırplann Boşnak-
lann elindeki Tuzla kentini haf-
ta sonunda top ateşine tuttuğu
bildirildi. Kente pazar günü dü-
şen 40 havan topu, 3 kişinin
öiümüne neden oldu. BM'nin
açıklamasında, Bosna ordu-
sunun da misilleme olarak Sırp
denetimindeki Brcko kentini
bombaladıklan kaydedildi.
Hırvat haber ajansı HINA
da Bosnah Sırplann Dubrovnik
kentini aylar sonra yeniden top
ateşine tuttuğunu duyurdu.
Bosna-Hersek'in Viyana Bü-
yükelçiüği'nden yapılan açıkla-
mada, Sırplann Bivelina kasa-
basında bu ay içinde 54 Boş-
nağı öldürdüğü, Mayeviça dağ-
lanna götürülen 136 kadın ve
çocuktan da hala haber alına-
madıgı kaydedildi.
Fransa Dışişleri Bakanı
François Leotard, eski Yugos-
lavya'da savaşın yeniden alev-
leneceği yolunda duyum aldık-
lannı söyledi. Leotard. "Ne
yazık ki tarafların barış planını
reddetmeye ve yeniden savaşma-
ya hazırlandıklannı göriiyoruz.
Barış planınuı reddi, tüm Bosna
topraklannda savaşın yeniden
patlak vermesine yol açabilir"
dedi. Fransız bakan, Bihaç
yakınlanndaki Fransız asker-
lerinin bu yıl sonuna kadar çe-
kileceğinı de tekrarladı.
İngiltere, ABD, Rusya.
Fransa ve Almanya'dan oluşan
Bosna Temas Grubu, Rusya'-
nın başkenti Moskova'da top-
landı. Bosna'daki BM Banş Gücü Komutanı Korgeneral Michael Rose Türk Banş Gücü karargahını ziyaret etti.
P ARİS ATİNA'YIUYARDI
Fransız
süaHannı.
Ege'de
kullanmayın
ATİNA (AA) - Türkiye'nin girişimi
üzerine Fransa'nın, Yunanistan'a sata-
cağı silahlara 'Ege adalanna yerlestirme-
me' koşulu getırdiği bıldinldi.
Yunanistan'da yayımlanan haftalık
'To Vima' gazetesi, Fransa'nın Yunanis-
tan'ın sipariş ettiği bir dizi silahı teslım
etmeden önce 'sUahlan Ege adalarında
kullanmayacağr yolunda yazılı teminat
istediğını açıkladı. Gazeteye göre Fran-
sa, bu güvence verilinceye İcadar teslima-
tın yapılmayacağını da Yunanistan'a
bildirdi.
To Vima, Yunanistan'ın karşı girişim-
lerine ve bütün askeri siparişleri iptal
edeceği yolundaki tehditlerine rağmen,
'Fransa'nın Türkiye yanlısı tavnnı değiş-
tirmediğini' de kaydetti.
Yunan hükümetini zordunımda bıra-
kacak bu haberin basına neden sızdınl-
dığı bilinmiyor.
Gelişme. Atina'da 'Fransa, Türkiye'-
nin isteklerine boyun eğdi' ve 'Türk diplo-
masisinin başansı' biçiminde yorumlan-
dı.
Yunanistan'ın sipariş ettiği sılahlann
cinsi ve miktan konusunda ise bir açıkla-
ma yapılmadı. Ancak siparişin karada
konuşlandınlan Exocet ya da Harpoon
benzeri güdümlü füzeler olabileceği be-
lirtilıyor.
WHTTEWATER SKANDÂU
Clinton'ın
başı
ağnyacak
Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı
Bill Clinton ve eşi Hillary'nin başını ağn-
tan Whitewater skandalı, bugün ABD
Kongresı'nde ele alınmaya başlanıyor.
VVhitevvater'ın Kongre'de gündeme gel-
mesi, Clinton'ın Beyaz Saray'da giderek
artan sorunlanna bir yenisini ekleyecek.
Temsilciler Meclisi Mali İşler İComi-
tesi'nde skandalla ilgili kanıtlar bugün
dinlenmeye başlanırken konu Senato
bünyesınde oluşturulan özel komitede
cuma günü gündeme gelecek.
Aylardır VVashington'ı meşgul eden ve
üzerinde her türlü spekülasyonun yapıl-
dığı Whıtewater skandaû hakkında
Kongre'de yapılacak görüşmeler sırasın-
da, konunun çok küçük bir bölümü ele
ahnacak. Görüşmelerin kapsamı. Whi-
tevvater skandalının Bill Clinton'ın baş-
kanlık koltuğuna otumıasından bu yana
ortaya çıkan etkileriyle sınırlandınldı.
Görüşmelerde ele aünacak konulann en
önemlılerinin arasında. Clinton'ın danış-
manı Vincent Foster'ın geçen yû intihar
etmesi ve Hazine ile Beyaz Saray arasın-
da imzalanan bazı anlaşmalar bulunu-
yor.
Yeni skandal beklenmiyor
Kongre'deki görüşmelerde yeni skan-
dallann ortaya çıkması beklenmiyor.
Ancak konunun Kongre düzeyinde ele
alınması veyolsuzluk iddialannın birkez
daha kamuoyunda yüksek sesle dile geti-
rilmesi bile Başkan Clinton ve eşi Hil-
lary'nin huzurunu kaçınyor.
Başkan Clinton geçen hafta Whitewa-
ter görüşmeleri hakkında "Eski bir konu-
yn yeniden ısrtmaya çalışıyorlar" diyerek
tepkısini gösterdi. GözJemciler, Haiti'-
den sağlık reformuna kadar pek çok ağır
sorunla karşı karşıya bulunan ve Ameri-
kan halkının gözünde inandınalığını
hızla yitiren Başkan Clinton'ın. görüş-
melerde darbe yiyeceği görüşünü savu-
nuyorlar.
Başbakan, SHP'li Mümtaz Soysal'ın Dışişleri Bakanlığı'ndan tedirgin olan Ankara'daki diplomatlan rahatlattı
Çîller: Türk dış politikası değişmeyecek
ÖZGENACAR
Başbakan Tansu Çiller'in Sait Halim Paşa
Yausı'nda yabana diplomatlar onuruna
verdiği akşam yemeğine Dış Haberler Servi-
si Şefımiz Ergun Bakı ile birlikte gittik.
Yolda Balcı'ya "Bak, göreceksüı Mümtaz
Hoca'nın (Soysal) Dışişleri Bakanlığı'na geti-
rilmesi ile ilgili olarak yabancı diplomatlar
Türkiye'nin dış politikası değişiyor mu?' di-
ye soracaklar" dedim.
Yahnın bahçesinden geçip deniz üzerinde-
ki terasa geldiğimizde ilk karşılaştığım diplo-
mat, Avrupa Birliği'nin Ankara'daki Büyü-
kelçisi Michael Lake oldu. Büyükelçi, "Mer-
haba, nasılsm?" dedikten ve ben daha "İyi-
yim, siz nasılsınız?" demeden ikinci sorusunu
sordu: "Türkiye'nin dış pob'tikası değişiyor
mur
Sorusunu "Neden değişsin? Değişmesi mi
gerekir?" sorusu ile yanıtlamaya çahşırken,
Yunan Büyükelçisi Aleksander Philon söze
kanştı:
"Türkiye'nin A\Tupa Büiiği ile ilgili politi-
kası değişiyor mu? Buradaki bütün diplomat-
lar bunu merak ediyor."
O sırada. Prof. Mümtaz Soysal'ın benim
gibi öğrencisi olan sınıf arkadaşım, KKTC
Büyükelçisi Nazif Borman yanımıza geldi.
Bu kez ben ona sordum: "Sayın Denktaş'ın
KKTC'oin Türkiye'ye bağlanma önerisine
Dıştşieri Bakanı Prof. Mümtaz Soysal nasıl
bakıyor?"
Büyükelçi Borman'ın yarutı şöyle oldu:
"Elbette sıcak bakıyor. Sayın Soysal, Kıbns
olaynun 1974'te birtiğini söylemiş bir insan..."
Diplomasi oldukça güç, ince ve hassas bir
meslek... Resmen birbirini "tanmıayan" Yu-
nan ve KKTC Büyükelçileri ile Kİbns'taki
halkın bugün birbirlerinin dillerini bilmeme-
leri konusunda söyleştik... Genç Türkler
Yunanca, Rumlar da Türkçe bilmiyorlardı.
Eşi Türk sanatı uzmanı olan Yunan Büyü-
kelçisi Philon, KKTC Büyükelçisi Bor-
man'a, Nevv York'ta konuştuğu Denktaş'ın
'Yunancasının ne kadar akîcı olduğunu' ak-
tardı. Borman da Philon'a Klerides'in
Türkçesinin ne kadar mükemmel oiduğunu'
söyledi. Ama her iki büyükelçi yine de bir-
birlerini 'resmen' tanırruyordu.
1970'li yıllann başında Ankara'da başka-
tip olan ve partilerde birlikte bol bol rock'n
roll yaptığımız Gajendra Sing şu anda An-
kara'da Hint Büyükelçisi. Büyükelçi Singde
eşkiden beri tarudığı Prof. Soysal'ın Tür-
kiye'nin dış politikası üzerinde ne gibi etkiler
yapacağını araştıran o geceki büyükelçiler
arasındaydı.
Olağanüstü hal ve Çekiç Gûç
ABD Büyükelçisi Richard Barkley, bana
emekli olmak ve Ankara'dan aynlmak üzere
olduğunu söyledi. Çevresindekilere sorduğu
sorulardan anlaşıldığına göre Barkley'in,
Prof. Soysal'ın göreve gelişinden sonra Gü-
neydoğu'da 'olağanüstü hal'in kaldınlıp kal-
dınlmayacağı ve bundan daha da önemlisi
'Çekiç Güç'ün geleceğini merak ettiği anlaşı-
lıyordu.
Bir Türk diplomata Barkley'in bu merakı
ile ilgili düşüncesini sorduğumda şu yorumu
getirdi:
"Türk Genelkurmayi da Dışişleri Bakan-
lığı'nda yapılan değişikliği en az ABD Büyü-
kelçisi kadar yakından izliyor. Çünkü şu
günlerde Türkiye'ye 6 muhrip ve 5 tanker uça-
ğının verilmesi söz konusu..."
Pazar akşamı diplomatlann yarut aradık-
lan bir başka soru ise Prof. Soysal'ın 'koalis-
yon hükümeti ile ne ölcüde uyum sağlayıp
sağlamayacağı' ıdi. Bu sorunun ardından
hemen şu soru geliyordu: "Bu hükümet ne
kadar sürer?"
Ne demişler, "Batı'da işler ayaküsrü iki
kadeh arasında kotarılır." Bu tür kordiplo-
matik buluşmalann amacı kuşkusuz karşı-
hklı bilgi ahşverişidir. Eminim ben bu satır-
lan yazarken yabancı büyükelçiler de baş-
kentlerine 'Türk dış politikasınm yakın
gelecekte alacağı ya da almayacağı yeni yön'
konusundaki 'kripto'lannı yazıyorlardır.
Tanzimat kafası'
Şimdi. "Yabancı büyükelçiler bunları soru-
yor, bunları merak ediyor, şunları düşûnüyor"
diye yazdığımız için SHP'nin bazı toy yöne-
ticileri yine bizi 'Tanzimat kafalı' olarak ta-
nımlayacaklardır. Gazeteci olarak olup bi-
tenleri önlerine serdiğimiz halde, onlar yine
de kafalannı toprağa gömmeden edemeye-
ceklerdir.
Başbakan Çiller. kendi yabsına bir taş atı-
mı uzaklıktaki Sait Halim Paşa Yalısı'na her
zamanki gibi geç geldi. Herkes gibi benim de
elimi sıkarken "Bugün NATO üniformamzı
gjymişsiniz" dedim. Önce anlamadı. Sonra
üzerindeki elbisesini gösterdim. Katıla katıla
güldü.
Anımsayacaksınız, İstanbul'da 9 haziran-
da yapılan NATO Bakanlar Kurulu Top-
lantısı nedeniyle verdiği resmi kabule, kol
bileğine sırmayla ışlenmiş büyükçe '2' raka-
mı yazılı ve yıldızlı, amiral üniformasını an-
dıran koyu renk bir tayyör ile gelmişti. Çil-
ler'in gardrobundaki bu elbise 'diplomatik
yemekler'e aynlmış olmalıydı.
Bahçede yemeğe geçildiğinde ulu bir ceviz
ağacının altındaki masada Başbakan'ın ya-
nında eşinden başka üç kıdemli yabana
büyükelçi ve Devlet Bakanı Aykon Doğan
vardı. Çiller. bu yemeği 15 temmuz gecesi
için öngörmüştü. Ancak Dışişleri Bakanı
Çetin o tarihte yurt dışında olacağı için *pro-
tokol nezaketsizliği olmasın, Türk diplomasi-
sinin başı da bulunsun' diye 24 temmuz tarihi-
ne ertelemışti. Ne var ki. pazar akşamı Çil-
ler'in yemeğine ne eski Dışişleri Bakanı
Çetin ne de yeni bakan Prof. Soysal katıla-
bildi. Başbakan. gösterdiği özene karşın,
yemeğini 'protokol skandalı' içinde gerçek-
leştirmek zorunda kaldı.
'SoysaFa karşın değişim yok'
Çiller burada yaptığı kısa konuşmasında,
yabancı diplomatlann merakla bekledikleri
konuya da değindi. Başbakan "Türk dış po-
litikası, çok yönlü ve çok yanlı ohnayı sürdü-
recektir" diyerek büyükeîçilerin kriptolann-
da yer alacak güvenceyi birinci ağızdan
açıklamış oldu. Prof. Soysal'a karşın dış po-
litika değişmeyecekti.
Başbakan'ın konuşmasını, aynı masada
oturduğum ve Çiller'in Dışişleri Bakanhğı
Müsteşarlığı'na getirilmesini istemesi üzeri-
ne ortaya çıkan siyasal-diplomatik fırtınada
adı odaklaşan Başdanışmanı Büyükelçi Vol-
kan Vural kaleme alrruştı.
Dünyanın en güzel manzarası Bogaz'ı sey-
rederek yemeklerini yiyen. içkilerini yudum-
layan yabancı diplomatlara bir küçük or-
kestra da müzik çalıyordu. Orkestra bir ara
ünlü Rus şarkısı *Oçiçonıiye-Siyah Gözler'i
çaldı. Sanki beni bir an aldı. belleğimin kom-
partımanlannda dolaştırdı, şu anda An-
kara'da Çiller'in oturduğu. eski adıyla 'Ya-
bancı Konuklar Köşkü'nde 196O'lı yıllann
başına götürdü.
1965'te SSCB Prezidyum Başkanı Pod-
gorny, 20 kişilik bir heyetle Türkiye'ye gel-
mişti. Moskova ile Ankara arasmdaki soğuk
savaşı sona erdiren bu ilk ziyaretin gerçek-
leşmesinde. CHP'nin Genel Başkanı ve
Koalisyonun Başbakanı Ismet Inönü'nün
Dışişleri Bakanı olan Büyükelçi Feridun Ce-
mal Erkin'in büyük rolü vardı.
Boğaz kı vtsında 'Oçiçorniye'
İnönü'nün Yabana Konuklar Konutu'-
nda Podgorny onuruna verdiği resmi kabul-
de orkestra, Çarhk döneminin 'Oçiçomiye'-
sinden başka, bir zamanlar söylenmesi
Türkiye'de yasaklanan 'Moskova Geceleri'-
ni de ilk kez 'resmen' çalmıştı. Kardeşi ünlü
bir besteci olan Erkin'in diplomatik ve sa-
natsal inceliğini yansıtan bu şarkılan o gece
ünlü sopranı Suna Korad söylemişti.
Bu kez, 'Oçiçomiye'yi Sait Halim Paşa
Yalısı'nda sopranosuz dinlerken rahmetli
İnönü'nün, Erkin'i nasıl Dışişleri Bakanı
yaptığını anımsadım.
• Arkası 17. Sayfada