Katalog

20 NİSAN1994 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Romanya ile yeni dönem •ANKARA (Cumhuriyet -, Bürosu) - Türkiye ile Romanya arasında, askeri ilişkilerin geliştirilmesi amaayla başta tatbıkatlara karşılıklı gözlemci - gönderilmesi. atış yanşmalan düzenlenmesi ve muhabere bilgi sistemleri ile telekomünikasyon konulannda bilgi alışverişini içeren yeni bir anlaşma imzalandı. Romanya Genelkurmay Başkanı 1. Yardımcısı Tümgeneral Gheorghe Radu ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş arasında yapılan görüşmede, konuk komutan. Romanya ordusunun yeniden yapılanmasında TSK'nın deneyimlerinden yararlanmak istediklerini söyledi. ABDaskerleri Makedonya'da •SOFYA (AA) - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin "Makedonya'da görevli ABD askerlerinin sayısınm arttınlması" karan uyannca Almanya'nın Bilsek Üssü'nden Üsküp'easker sevkıyatı başladı. BM'yeait bir uçakla önceki akşam Üsküp'e gelen 46 askerden sonra bugün de 90 ABD askeri Makedonya'ya sevkedildi. Makedonya'daki ABD güçlennin komutanı Carter Ham. yann 64 askerin daha geleceğini, böylece 200 askerlik yeni kontenjanın tamamlanacağını açıkladı. Irak muhalefeti: CIA ihanet etti •TAHRAN(AA)- Bağdat'ın Amerikan Merkezi İstihbarat örgütü (CI A) ile işbırliği yaptığı iddia edıldi. Tahran'da yayımlanan haftalık "Kayhan Havai' gazetesinde yer alan haberde. Irak"ın, uluslararası plandaki tecritini kırmak için CIA ile ılışkıler geliştirdiği öne sürüldü. Haberde. Irak'ın Tahran'daki siyasi ataşesi Faiz El Sadun'un "CIA ile bir tür işbırliği içinde olduklannf doğruladığı ı kaydedildi.Haberde, nCJA'nınBağdat'a x 'muhalefetin faaliyetleriyle ilgili bilgi aktardığı öne surüldü. , Nahavan'a ilaç yardımı • IĞDIR (AA) - Iğdır'dan. Nahcıvan ile Azerbaycan'a kan ve ilaç yardımı yapılıyor. Iğdır Valisi Şemsettin Uzun. AA muhabirine yaptığı açıklamada Nahavan ve Azerbaycan başkonsoloslannın talepleri üzerine yardım kampanyası başlattıklannı söyledi. Azerbaycan ve Nahcıvan'da ilaç ve kan sıkıntısı yüzünden ölüm oranlannın arttığını belirten Uzun, ilk etapta toplanan yaklaşık 2 milyar lira değerindeki yardımın, ekipler tarafından ulaştınldığını bildirdi. Bulgaristan'da hükûmet krizi •SOFYA(AA)- Bulgaristan'da uzun süredir yaşanan hükümet krizi sürerken Başbakan Luben Berov hükümetini destekleyen ve parlamentoda en fazla sandalyeye sahip olan Sosyalist Parti, kabinede değişiklik yapılması için Başbakana bir jıafta süre tanıdı. Sosyalist Parti yürütme kurulundan yapılan açıklamada. kabine değişikliğinin bir haftaya kadar gerçekleşmemesi halinde hükümetten desteğin çekileceği bildirildi. BM Genel Sekreteri harekât yetkisi için NATO'ya başvurdu Gali, lıava akınıistiyorNEW YORK (Ajanslar) - Sırplann Gorajde'ye saldınlan sürerken BM Ge- nel Sekreteri Butros Gali, Sırplara karşı hava harekatı düzenlenebilmesi için NATO'dan yeni bir karar almasmı iste- di. Gorajde'de ise göğüs göğüse çarpış- malann yapıldığı bildiriliyor. Ajanslann bildirdiğine göre Butros Gali. gazetecilere yaptığı açıklamada NATO'dan hava harekatı için yetki is- tediğini söyledi. AA'ya göre Güvenlik Konseyi üyelerine bu yeni girişimi hak- kında bilgi verdiğini anlatan Gali, kon- sey üyelerinin desteğini sağladığını ifade etti. Gali, alınacak kararla, gelecekte bütün güvenlikli bölgeler için NATO'- dan hava harekatı talebinde bulunabile- ceklerini bildirdi. Bazı konsey üyelerinin Boşnaklara uygulanan silah ambargosunun kaldı- nlmasını istediklerini de belirten Gali, şimdi yapılacak ilk şeyin hava saldınlan konusunda NATO'nun onayını almak olduğunu, ondan sonra hava harekatı- na girişme konusunda. bö'gede bulu- nan askeri yetkililerden gelecek talep doğrultusunda hareket edeceklerini be- lirtti. Genel Sekreter'den sonra gazetecilerin sorulannı cevaplandıran Rusya'nın Sıypkü*SHahhuınıgeri ahyor SARABOSNA(Aja»slar)- Bosnah Sırplannh anlaşma uyannca daha önce BM kuvvetlerine teslimettikleri Saraybosna civanndaki ağır silahlara ei koymayabaşladıklan bildtriidi. BM Sözcüsü Binbaşı Dacre HoUovvay, Sırplann BM kontrolünhdetutulan lSuçaksavar topunuSaraybosna yakınmdaki Lukavica'da bulunan bir depodan gerialdıklannı söyledi. Sözcö, başka aynntı vermedi. Sırplann silahkn geri aJırken güç kullamp kuilanmadıklan da belirtilmedi. NATO şubat aymda Saraybosna'yt kuşatan Sırplara verdiği uitimatonıda ağırsiiahlannj başkentin 20 km geri çekmeleri, ya da BM denerimini bıraknrafarım isteroişti. BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Yuli Vorontsov ise "otomatik hava saldırılan- na" karşı olduklanru söyledi. Vorontsov, hava saldınlannın oto- matik hale getirilmesi durumunda NA- TO'nun fıilen savaşa girmış olacağını iddia etti. NATOisteksiz BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin NATO'ya bir mektup göndererek "Bosna'da güvenli bölgelerin savunma- sında vurucu harekât için yeşil ışık" iste- mesi. özellikle ittitakın askeri kanadın- da rahatsızlık uyandınrken NATO sözcüsü, BM Genel Sekreteri'ne cevap verilmeden önce diplomatik temaslann sonuçlannın bekleneceğini duyurdu. NATO kaynaklan. "Askeri kanatta- ki gerginlik ve huzursu/luğu" dile getire- rck "NATO ülkelerinin başkentlerinde, Bosna'da askeri müdahale konusunda ciddi bir siyasi irade ortaya konmadıkça, NATO Konsevi'nin bu yönde bir karar almasının istenmcdiğini" bclirlıyorlar. Halen 16 NATO ülkesinin başkentle- rinde gerekli siyasi irade ve fıkir birliği- nin mevcut olmadığını bildiren kaynak- lar. askeri kanadın bu durumdan rahat- sız olduğunu ve NATO'nun yara aldığı- nı düşündüğünü ifade ediyorlar. NATO'nun askeri kanadındaki uz- manlar ve habcr kaynaklan da kendile- rine > öneltilen sorulan yanıtlarken "As- kerler her zaman hazır. Siyasi irade hiçbir zaman mevcut değil" diyorlar. 32 bin asker gerekli Öte yandan BM Genel Sekreteri But- ros Gali'nin, önceki gün Güvenlik Kon- seyi üyeleriyle yapüğı görüşmede Bos- na-Hersek'te 32 bin askere ihtiyaç bu- lunduğunu bildirdiği öğrenildi. 200 metre mesafede Bosna-Hersekin BM Daimi Temsil- cisi Muhammed Şakirbey, Sırp tanklan- nın Gorajde'nin merkezindeki hastane- ye 200 metreye kadar sokulduklannı bildirdi. Sokaklarda göğüs göğüse çarpışmalann başladığını bildiren Şa- kirbey, Gorajde halkının tarifsiz bir pa- nik içinde bulunduğunu vedehşet içinde canını kurtarmaya çalıştığmı anlattı. PARIS Fransa diplomatik çözümistiyor MtŞELPERLMAN PARİS - Batı'nın Gorajde'de uğradığı bozgun ve Sırplann saldırganhğı Fransız kamuoyunu öfke ve karamsarlığa iterken Paris "diplomatik çöziim" önerisini yineledi. Bu yaklaşımı çok açık bir şekilde savunan Fransız Dışişleri Bakanı Alain Juppe'nın kısa formülü. "ne terk etme ne de tırmanma". Fransız hükümetinin diplomatik müzakereler konusundaki yaklaşımını da ortaya koymuşoldu. Fransa Cumhurbaşkaru François Mitterrand da Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Butros Gali'den, "Avrupa Birliği ile ABD ve Rusya'nın çabalarım birleştirerek" banş sürecini canlandırmak üzere "bir girişünde bulunmasım" istedi. Bunun yanı sıra. önceki akşam Lüksemburg'da bir araya gelen Avrupa Birliği dışişleri bakanlan, Juppe'nin önerisi, • İngiltere'nin de desteğiyle "diplomatik çözüm fikri"ne yanaşmış oldu. Gorajde'deki durum hakkında Juppe. "Kendimizi sözcüklerin arasına gizlemevelinı, kent Sırplar'ın kontrolü altında" dedikten sonra, "Bu BM Güvenlik Konseyi kararlannın bir başansızlığıdır. Bir aydan beri diplomatik girişimlerin dağınıklığı, Sırplara iki yüzlü bir oyun oynama imkanı sağladı" diyerek sözlenni sürdürdü. Öte yandan, tüm Fransız kitle iletişim araçlan Batı'nın Sırplar'ın karşısındaki çaresizliğini şiddetle kınıyor. Gorajde'ye giren Sırp askerleri kentte yaşayan yaklaşık 60 bin Boşnak arasında dehşet saçıyor. Ankara: Gali'nin mektubu hava saldınsı konusunda yetki karmaşasını ortadan kaldırdı Hava harekatı askerikararakaldı HALUK GERAY ANKARA - Türkiye, Birleşmiş Mil- letler Genel Sekreteri Butros Gali'nin NATO Genel Sekreteri Manfred Wör- ner'e gönderdiği son mektubun 'baha- nelerp ve 'yetki karmaşasınf ortadan kaldıracak nitelikte olduğunu söyledi. Ankara. NATO'ya bütün güvenlikli bölgelerde harekat yapma yetkisi veren mektubun. sahadaki askeri komutanın uygun görmesi durumunda Gorajde ve diğer yerleşimlere hava harekatı düzen- lenmesini mümkün kıldığına dikkat çekti. Türkiye, İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) aracılığıyla. Gorajde'de Sırplann derhal saldınlannı durdurmalannı ve 30 mart günündeki smırlanna çekilme- lerini öngören bir karar tasansmı BM'- ye sundu. Ankara. Sırplann bütün dün- yayla birlikte Rusya'yı da oyuna getir- diğini düşünüyor. Sırplann askeri açı- dan Gorajde'yi ele geçirebilecek durum- da olmalanna karşın bunu yapmaktan kaçınmalannın, 'bu harcketin politik fa- turasının pahalı olacağını anlamaları- ndan' kaynaklandığı belırtiliyor. Dışişleri Bakanlığı kaynaklan. Genel Sekreter Gali'nin VVörner'e yazdığı son mektubun. son günlerde yaşanan yetki ve karar karmaşasını ortadan kaldırdı- ğını vurguluyor. Mektupla birlikte. Go- rajde dahil olmak üzere BM'nin 'güven- likli bölge' ilan ettiği yerlerde Sırp saldınlanna karşı hava harekatı düzen- lenmesi konusunda yetki NATO'ya vc- rilmiş oluyor. Ankara'daki yetkililer. Gali'nin mek- tubundan sonra 'bahaneye yer kalmadı- ğını'. sahadaki NATO komutanlannın 'askeri açıdan' vapacaklan değerlendir- meden sonra. her an hava harekatı için karar verebileceğini belirtiyorlar. Yetki- liler. Gali'nin mektubunun, NATO ha- rekatına 'yeşil ışık' yakuğı gibi, Sırplar'a 'gözdağı1 verilmesi anlamına gcldiğı yo- rumunu yapıyorlar. Karar. Gorajde yanında. Bihaç. Tuzla. Srebreniça. Scpa ve Saraybosna için de geçerli. BM'de girişimler Ankara. dün ginşimlenni New York'taki BM rnerkczinde yoğunlaştır- dı. Türkive. İKÖ aracıhğıvla. Sırplann Gorajde'vc vönelik saldınlannın derhal durdurulmasını ve Sırp güçlennin 30 mart tarihindeki konumlanna geri dön- melerini içeren bir karar tasansını BM"- ye sundu. Dışişleri kaynaklan. Sırplar'- ın. askeri açıdan önlerindc hiç bir engel kalmamasına karşın Gorajde'yi ele ge- çinnemesini. 'böyle bir hareketin siyasi faturasının çok pahalıya çıkacağını* an- lamış olmalanna bağhyor. Bütün dünya gibi. Ruslann da. Sırp- lar'ın oyununa geldiğine inanan Anka- ra. Rusya'nın. son derece haksız du- rumda olan Sırplan tek başına destekle- yen ülke konumuna düştüğünü. bu ne- denle Moskova'nın gelişmelerden ra- hatsız durumda olduğuna dikkat çeki- yor. Ancak bu rahalsızlık. Sırpları yal- nız bırakma nokıasına gelmiş değil. SHP Genel Başkanı \e Başbakan Yardımcısı Murat Karayalçın da. dün TBMM grup toplantısında yaptığı ko- nuşmada. Bosna-Hersek'te uluslararası örgütlenmc dramı yaşandığını vurgu- ladı. 'Radovan Karadziç adlı Sırp milita- nın' BM ile alay edebildiğini söyleyen Karayalçın, BM'nin banş ve güvenlik kavramlanna yanıt verecek şekilde ye- niden örgütlenmesini istedi. MOSKO VA Yeltsin, Bosna içinzirve önerdi HAKAN AKSAY MOSKOVA - Sırplara söz geciremeyen Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin dün Rusya televizyonuna yaptığı açıklamada Bosna sorunun çözümü için uluslararası bir zirve düzenlenmesini önerdi. Yeltsin düzenlenecek zirveye Rusya, ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinin liderlcrinin katılmasını vesorunaacilen siyasi bir çözüm bulunmasını istedi. Rusya, Bosna-Hersek'te savaşın patlak vermesinden bu yana ilk kez Bosnah Sırplara soğuk bakıyor. Rusya'nın eski Yugoslavya özel temsilcisi Vitali Çurkin, Bosnah Sırplann 'Rusya'nın güvenini körüye kullandığını ve Moskova'nın Sırplarla diyaloğunu kesmesi gerektiğini" söyledi. Sırplann Gorajde've yönelik saldınlannı durdurmalannı sağlamak amacıyla bölgeye bir ziyarette bulunan Rusya Başbakan Yardımcısı Vitali Çurkin, önceki akşam Moskova'va dönüşünde yaptığı açıklamada Sırplara çattı. Çurkin, Sırp komutanlarla yaptığı görüşmelerin son derece olumsuz geçtiğini. komutanlann kendisine sürekli yalan söyledıklerini anlatarak "Savaş,Sırplann gözünü döndürmüş" dedi. Bosnah Sırplara ateş püsküren Başbakan Yardımcısı Çurkin, Moskova ile Sırp vönetimi arasında yapılan tüm görüşmelerin kesilmesi gerektiğini söyledi. Çurkin şöyle İconuştu: "Sırplar. bütün dünyanın kendilerine karşı olduğunu söyleyerek bizden yardım istediler. Biz de tavsiyelerimize u> maları koşuluy la yardım isteklerini kabul ettik. Ancak şimdi Sırplar bizim tav siyelerimize u\ mak yerine, kendi amaçlarını gerçekleştirmek için Rus politikasını bir zırh olarak kullanıvorlar. " Rus yönetiminin 'aşırı uçların Moskov a gibi bü> ük bir gücü siy asi desteğini suiistimal etnvesine göz \ umup yummavacağına artık karar vermesi gerektiğini' sö\ leyen Çurkin. "Rusya, Sırplar veya bir başkası tarafından yönleıidirilmeyi asla kabul etmevecektir"dedi. WASHINGTON BeyazSarayaskeri seçeneğitartışıyor FUAT KOZLUKLL WASHINGTON - Sırplann. Batı'yı oyalayarak Gorajde'ye girmeleri Çlinton yönetimini güçdurumda bıraktı. Cumhuriyctçiler vc Amerikan basını. Başkan Clinton'ı Gorajde bunalımında yeterince kararlı davranmamakla suçluyor. Başkan Çlinton dün sabah Beyaz Saray'da danışmanlanyla yaptığı toplantıda Gorajde'ye saldıran Sırplara karşı alınabilecek askeri önlemleri değerlendirdi. Üstdüzeydeki bir Amerikalı yetkili toplantı başlamadan önce yaptığı açıklamada Başkan Çlinton ile yardım-ulaşımın Sırplara karşı "dilomatik çözümün dtşındaki secenekleri değerlendireceklerini" bildirerek askeri önlemlerin gündemde olduğunu ima etti. Adının açıklamasını istemeyen yetkili Gorajde bunalımında NATO'nun inandıncılıâını >ıtırdiğini kabul etti. ancak ittıfakın "geri adım" attığı şeklindeki iddialan reddetti. Yetkili buarada Rusya'yada çağnda bulunarak Mosko\ a'nın kullanmasını ve bunalımın çözümüne yardımcı olmasmı istedi. ABD'li yetkili. 2 gün içinde ABD. Av rupalılaı ve Rusya ile BM arasında bir toplantı yapılması vönündeki öneriyi "zamansız" olarak değerlendirdi ve Bosnah Sırplar ile Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan Yeni Yugoslavya Cumhuri>eti'ne yönelik ambargonun aşamalı olarak kaldınlmasının bugün düşünülmedığini belirtti. Bu arada. ABD Sav unma Bakanı \V illiam Perry, Güney Kore'ye giderken uçakta basın mensuplanna yaptığı açıklamada. ABD'nin Bosna politikasında değişiklikler düşündüâünüsö>ledı. Perry. ABD'nin"BM ve NATO müttefıklerine birkaç gün içinde askeri ve diplomatik secenekleri sunacağını bildirdi LONDRA Ingilizbasını Baü'yı suçluyor EDtPEMİLÖYMEN LONDRA-İngiltere hükümetinin Bosna konusundaki çelişkili tutumuna basın da av ak uydurdu. Hükümet bir yandan Bosna'dan çekileceklerini açıklarken bir gün sonra ise Bosna'da kalacaklannı belirtiyordu. İngiliz basını da hükümetin bu çelişkili haberlerini desteklemek amacıv la birbirinden zıt açıklamalar yapmaktan kaçınmadı. İngilterehükümetı.BM ve NATO'nun çizdiği zigzaglara uydu.Nisan ayında Bosna'daki kuvvetlerini çekmekten sözeden Savunma Bakanı Malcolm Rifkind. evvelki gün Av am Kamarası'nda yaptığı açıklamada. askerlerın Bosna'da kalacağını söyledi. Basın da bu çelişkilere ayak uydurdu. Sun gazetesi "Bosna'da artık ne işimiz var, çekilelim" dedikten bir süre sonra. 'Sırplar her istediklerini vapama/lar. durdurmamız gerek' diyebüdi. Diğer çok satışlı magazin gazeteleri de birbirine benziyordu. Ciddi basının tutumu ise olayı nedenli anladığına bağh olarak birazdahafarklıydı. Gelişmeleri en iyi anlayan gazetelerden Guardian ve Daıly Telegraph. hemen her gün konuva ilişkin uzun değerlendirmeler vavımladılar. Guardian. Bosna'da vanlan noktada kararsız ve siyasetsiz Avrupa'nın bir numaralı sorumlu olduâunu sav undu. 20 Nîsan Çarşamba 21.45 • Yapım ve yönetimini Erhan AKYILDIZ'ın üstlendiği, Tank Ersoy'un sunduğu Anten, bu hafta da birbirinden ilginç haberlerle dolu.. • Hasan olan adını mahkeme karanyla "Hektor" olarak değiştiren tanık olarak da Sezar adlı arkadaşını gösteren Sosyoloji doktorunun ilginç serüveni Anten'de. • Beyoğlu'nda neler oluyor? Yerel seçimlerden bu yana Türkiye'nin gündeminden düşmeyen Beyoğlu ve RP'nin bu ilçedeki başansının perde arkası Anten'de. •Şeriat mı? Asker mi? Demokrasi mi? Bu sorulann en güzel yanıtını veren Cezair örneği Anten'de. •Gökkuşağı Savaşçılan ya da Yeşil Banşçılar... Yeşil bir doğa temiz bir çevre için savaşan Green Pea- ce'in birbirinden ilginç maceraları Anten'de. •Sınır tanımayan gazeteciler . Dünyanın dört bir yanındaki meslektaşlannın sorunlan için mücadele eden bir avuç insan... Anten'de •Bu karakol, ne şeffaf ne de pembe... Bu karakol başka karakol. Germencık'in Seyyar Karakol'u da Anten'de. UNUTMAYIN 20 NİSAN ÇARŞAMBA GECESİ ANTENLERİNİZ MUTLAKA BİZE DÖNÜK OLSUN