Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 NİSAN1994 CUMARTESİ 8 DIŞ HABERLER demokrasi teMikede •SOFYA(AA)- Bulganstan'da asın millıyetçilenn, Türklerin yoğunlukta yaşadığı şehirlerden biri olan Şumnu'da Türkler aleyhine düzenlediği mitingin tepkileri sürûyor. Bulgaristan'da yaşayan Türklerin partisi olarak bılinen hak ve özgürlüklerhareketi Şumnu bölge kuruJunun yayırnladığı deklarasyonda, aşın mılliyetçilerin ülkede demokrasiyi tehlikeye düşürdükleri belirtildi. YeniZelanda donembaşkanı •NEWYORK(AA)-BM Güvenlik Konseyi'nin yeni dönem başkanı Yeni Zelanda oldu. Görevli Fransa'dan devralan Yeni Zelanda, nısan ayı boyunca Güvenlik Konseyi'ne başkanhk yapacak. Yeni Zelanda'nın BM daimi temsilcisi Colin Keating, Fransa temsilcisi Jean Bernard Merimee'nın yerine toplanülara başkanlık edecek. Kaddaaciinton için endişeli • VVASHENGTON (AA) - Libya lideri Albay Muammer Kaddafi, ABD Başkanı Bill Clinton'ın hayatından endişe ediyor. Los Angeles Times gazetesinde verilen habere göre Kaddafi, Clinton'ın, ABD'nin eski başkanlanndan John Fitzgerald Kennedy ile aynı kaden paylaşmasından endişeederek Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkılatı'nın(CIA)bir komplosuna kurban gıimesinden korkuyor. Yunan ordusunda modernizasyon •ATÎNA(AA)- Almanya'nın Akka çerçevesinde verdıği I64adet BMP-] tipizırhJınakliye araci, önceki gün Yunanistan'a getirildi. Selanik Iimanına geürilen «akKye araçlannın Yunan Kara KuvvetJeri'nin çeşitli birliklerine dağıtılacağı öğrenildi. Yunanistan, Akka uyannca Almanya'dan bu tip nakliye araçlanndan toplam 400 tane alacak. Japonya'da • TOKYO(AA)- Japonya'da birgazetenin başkent Tokyo'daki merkez binasıru işgal eden ve iki kişiyi rehin alan silahlı iki kişinin polise teslim olduğu bıldinldi. NK Televizyonu, saldırganJann bır silah ve bir Japon kılıcıyla Asahi Shimbungazetesinın binasınj bastıklannı. daha sonra polise teslim olduklannı duyurdu. Saldırganlann yönetim kurulu odasında rehin tuttuğu iki yöneticinin de olaydan zarar görmeden kurtulduğu belirtildi. Jtrinovskrnin kîtabı Bulgarca'da •SOFYA (AA) - Aşın sağa RusliderViladimir Jirinovski'nin yazdığı ve Slav milliyetciliği ile Türk düşmanlığjnın işlendiği 'Güneye Atlayış' adb kitap, Bulgaristan'da da piyasaya sürüldü. Jirinovski'ye yakınhğ] ile tamnan Bulgaristan Liberal Demokrat Parti Başkanı Veselin Koşev'in tanıtımını yaptığı ve 10 bin adet basılan İcitabın, Bulgar milliyetçilerine ücretsiz dağıtılacağı öğrenildi. Gönderilecek 3 bin 500kişilik BM kuvvetinde Türk askerininde yer alması bekleniyor Bosna'yaeksiktakviyeDış Haberler Servisi - Bosna'ya ek birlik göndenlmesi konusunda ABD'- nin dediği oldu. BM Güvenlik Konsev ı. BM Genel Sekreten Butros Gali'run Bosna-Hersek'e 8500 kişilik ek birlik göndenlmesi önerisine ABD'nin karşı çıkması üzerine bu ülkeye ilk aşamada 3500 kişilik takviye kuvvet gönderil- mesini kararlaştırdı. Bu kuvvet içınde bin kişilik bir Türk bırliğinin de bulun- masının büyük olasılık olduğu bildinlı- yor. Konsey, Bosna-Hersek'teki BM Ko- ruma Gücü UNPROFOR'un görev sü- resini de 30 Eylül 1994 tanhıne kadar uzattı. Güvenilir kaynaklar, Bosna'ya gön- denlecek 3.500 asker arasında 1 000 ki- şilik bir Türk birlığınin de yer alması olasılığının güçlü olduğunu ifade edı- yorlar. Ancak Türk askerlerinin Bosna'ya gi- debilmesi içın UNPROFOR. BM ve Türk hükümeti arasındakı karşılıklı müzakerelenn tamamlanması ve Türk askerlerinin nerelere yerleştirileceklennı belirleyecek protokolün imzalanması gerekiyor. BM Güvenlik Konseyi'nin. önceki günkü toplantısında ABD delegasyo- nu, Banş Gücü masraflannın fazlalığını gerekce göstererek 8500 asker sayısma karşı çıkmış ve dışişleri bakanlığının ödenek konusunda ABD Kongresi'ni ikna edebilmesıne ımkan vermek üzere 30 günlük süre talebınde bulunmuştu. Konsey tarafindan dün kabul edilen tasanda, rakam belirtilmemekle birlikte 30 nısana kadar Genel Sekreter tarafin- dan önenlen bir birlik ihtıyacı konusun- da bir karar alınması da öngöriildü. Gaü, Güvenlik Konseyi'nedeğişik ta- nhlerde gönderdiğj mektuplarla UNP- ROFOR'un görevini tam anlamıyla ye- rine getirebilmesi için 8.500 kişilik ek kuvvete ihtiyaç bulunduğunu belirtmış- ti. Konsey, Hırvatistan'da görev yapan Saraybosna'da Boşnak asker, anlaşma uyannca 120 mm.'lik havan toplarmı BM'ye teslim etmeye hazırlanıyor BM Banş Gücü'ne yönelik saldınlara karşı bu ülke hava sahasında UNPRO- FOR'a, yakın hava desteği sağlanması konusunda öniem almmasını benimse- di. Karann ana hatları Bırleşmış Milletler Güvenlik Konseyi tarafindan kabul edilen karann ana hatlan özetle şöyle: - Konse.v, LNPROFOR birlikkrinin görev aldığı, Hınatistan. Bosna-Hersek ve Makedonva'nın egemenük ve toprak bütünlüğüne saygı gösterme taahhüdüne sadıktır. - Genel Sekreter tarafindan belırtilen görevleri yerine getirebilmesi için UNP- ROFOR'un ka> nak arttınmına ihtiyacı bulunmaktadır. - Konsey, Tuzia Havaalanı'nın insani yardım amacıvla uçuşa acılmasını mem- nunlukla karşılar ve bu amaçla ek kav- nak transferi vapılmasına i/in \erir. Kon- sej, ayrıca ü\e ülkelere çağrıda buluna- rak Banş Gücü'ne asker ve malzeme yardımında bulunmalannı ister. - Guvenlık Konse>ı, ekonomık açı- dan bü> ük önem taşıyan Adriyatik pet- rol boru hattının devreye sokulmasını talep eder. -Güvenlik Konse>i,Sara\bosnaçevre- sinde ateşkese uv ulmasını, ayrıca hare- ket serbestisine saygı gösterilmesini ister. - Bosnalı Hırvatlar'a da çağn yapan Konsey, insancıl amaçlarla ihtiyaç du- yulan altyapı malzemelerini serbest bı- rakmalannı talep eder. - Maglaj'a yardım konvoylarının ulaş- masından memnunluk duyan Güvenlik Konseyi, ber şeye rağmen bu kentteki du- rumdan duyduğu kaygıyı dile getirdi ve Sırplar'uı Vlaglaj'a karşı sürdürdükleri askeri operasyonların durduruimasını is- tedi. - Gali'nin Maglaj'ın da güvenlikli bölgeler kapsamına alınması yolundaki değerlendirmesini not eden Konsey. so- runa. müzakereler yoluy la ulaşılacak ve bütün taraflann kabui edeceğı bir çö- züm bulunması gerektığini belirtti. KARADAĞ Bakana düello davetiDış Haberler Servisi - Sırbistan'la birlikte yeni Yugoslavya'yı oluşturan Karadağ'da muhalefet lideri Slavko Peroviç, İçişleri Bakanı Nikola Pejakoviç'i düelloya davetetti. Ikı Müslüman konuğunu döven iki polisi görevden almayı reddeden Peyakoviç'e tepkı gösteren Peroviç, İçişleri Bakanı'nı tabanca ile düelloya davet etmek zorunda kaldı. Muhalefettekı Liberal İttifak'ın lideri Peroviç, "Ben onurlu bir insanım. Yasa hakimivetinin bulunmadığı Karadağ'da konuklanmısavunmak için başka bir \ol bulamadım" dedi. Liberal İttifak milletvekillen de Karadağ polisini, yetkilerini aşarak Demokratik Eylem Partisi'nin tutuklu bulunan Müslüman üyelenne işkence yapmakla suçladılar. Bu arada Uluslararası Kızılhaç örgütü. Bosna'nm kuzeybatısında Sırplann elindeki Priyedor kasabasında 9 Müslüman sivılin öldürüldüğünü bıldirdi. Örgüt. Bosnaîı Sırplann lideri Radovan Karadziç'e bir mektup göndererek azınlığa vönelik şiddete son venlmesını ıstedi. Bosna Hersek yönetimı ıse son günlerde yoğun Sırp saldınlanna hedef olan Gorajde ve Zepa kentlen içın BM Koruma Gücü'nden yardım istedi. Saraybosna Radvosu. Sırplann Zepa yakınlanndakı Pripeçak kasabasını ele geçirdiklerini vurgulayarak BM'yi. güvenli bölge ılan ettiği kentlerin korumaya zorlamak için dünya kamuoyunu harekete geçmeye çağırdı. Radyo, Gorajde'de Sırp bombardımanının ve göğüs göğüse çarpışmalann önceki gün de devam ettiğini bildirdi. Israil askerlerinin geçen pazartesi günü 6 FKÖ üvesini öldürmesi üzerine işgal altındaki topraklarda gerginlik yeniden tırmandı. Hiçbir çatışma olnıadan 6 kişinin öldürülmesine tepkiler sürerken protesto gösterisine katılan bir çocuk askerlere taş fırlatıvor. îsraü-FKÖgöriişmeleriyenkknbaşhyor Dış Haberler Servisi - İsrail'in. geçen ay ıçinde 30 Filistınli'nın katledildiğı El Halıl kentine 160yabancıgözlemcinin yerleştirilmesıni kabul etmesinden sonra İsrail-Filistin göruşmelen yann yeruden başhyor. Filistmlilerin bü> ük bir memnunıyetle karşıladıklan anlaşmaya göre El Halil kentine gıtmesı öngörülen gözlemciler arasında 90 Norveçli. 35 Hollandalı ve 35 İtalyan bulunacak. ABD Başkanı Bill Clinton. İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın Eriha kentinde görev yapacak Fih'stin polisini desteklemek amacıyla 4 milyon dolar yardımda bulunulması amacıyla Savunma Bakanlığına emir verdi. Filistinlı radikal örgütler, îsraıl ile FKÖ arasında El Halil katliamına ilişkin vanlan anlaşmayı kınarken Gazze Şeridı ile Eriha'da görev >apacak Filistin polisini uyararak kendilerini engellememelerini istediler. ABD Başkanı Clinton'ın Ortadoğu ılışkılenndekı danışmanı Martin Indyk, Gazze ile Eriha'daki İsrail askerlerinin en geç nisan ayının sonuna kadar çekileceklenni söyledi. Indyk, İsrail'in Gazze'deki bazı askerlerinin şimdiden çekmeye başladığmı, Filistin polisinin de pazartesi günü bölgede göreve başlayacağını belirtti. Filistin KurtuluşÖrgütü'nün(FKÖ)güçlü kolu El Fetih, El Halil katlıamı ve İsrail askerlerinin Filistinlıleri öldürmeye devam etmesini kınamak amacıyla işgal altındaki topraklardaki bürolanru açmayacaklannı açıkladı. El Halıl'deki Yahudi verleşimciler ise El Halil'in Yahudılere ait olduğunu ve öyle de İcalacağını belirterek bölgeye yabancı gözlemci yerleştirilmesi karanru protesto etmek amacı> la yürüyüş düzenlediler. AVRUPA'DAN EDtP EMİL ÖYMEN Üçûncü Oûnyalılığa Doğru... Avrupalılığa heveslenen, ama olamayan bir Türkiye'- nin görüntüleri yabancı ekranlarda. Izlenimleri de ya- bancı gazetelerde. Hakkımızda ne düşündüklerini pek önemsediğimiz yabancılar, bugünlerde hakkımızda ne düşünüyorlar? Çoğu düşünceleri önyargıh ve basmaka- lıp bile olsa, Türkiye'nin Avrupalılıktan nasıl adım adım uzaklaştığını anlatıyorlar okurlarına. Izleyicilerine de gösteriyorlar. Sarıklı, kara çarşaflı, Tahran görüntüleri yansıyor Istanbul'dan. Çöplüklerden çıkan oy pusulaları, bunun yarattığı şaş- kınlık ortamında kimin ne olduğu, kim olduğu, neden orada olduğunun bilinmediği görüntüler. Her kafadan bir ses. Görev ve sorumluluğun karıştığı, kabilemsi, aşi- retimsi, mafyamsı ilişkilerin belirlediği bir kargaşa. Bu- rası, Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa Birliği ortak üyesi, Batı Avrupa Birliği ortak üyesi Türkiye. Hındistan ya da Bangladeş ya da Güney Afrika'nın siyah içsavaş prova bölgeleri değil. Afrika da değil. Turizmin bir numaralı kapısı Istanbul'dan yansıyan görüntü ve haberlerlerin hepsi bizim için eksi puan. Bu eksi puanlar, dönüp gelip, bu görüntülere neden olan dar kafalıların ceplerini de etkileyecek. Ama bunu onla- ra efendilerinin anlatması gerek. Anlatacakları varsa? Sovyet yönetimindeki sozde seçım ardından ilk kez yenisini geçen hafta yapan Ukrayna, çok katı kurallar koymuştu: Katılım en az yüzde 50 olacak. Az olursa o seçim bölgesindeki oylar boş sayılacak Bir aday en az yüzde 50 oy alacak. Aksi halde, kendisine verilmiş oylar boş sayılacak. Burası, 45 yıl Sovyet yönetiminde yaşa- mış, ondan önce de demokrasi falan zaten bilmemiş Uk- rayna. Bu kuralları nasıl koydular? Elalem bu işi nasıl yapıyor diye soruşturup öğrendiler de. Demokrasi gele- neği olmayan Ukrayna'da seçim, halkın iradesini yansıt- tı böylece. Orada çöplüklerden oy pusulaları daçıkmadı. Her şey vakar ve sükunet içinde oldu bitti. Sanki bu işi hep böyle yapmışlardı. Ya biz? Görülmedik ölçüde pa- saklı, pespaye, kuşkulu, katakullili bir seçim. Ve şimdi de Refah'ın önünü kesmek için de iki dereceli seçım ara- yışları. Yüksek Seçım Kurulu, bir yargı kurumu. Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Uyuşmazlık Mahkemesi, Hakim- ler ve Savcılar Yüksek Kurulu gibi. Ne hikmettır bilınmez ve anlaşılmaz, bugüne kadar kaç seçim yöneten bu ku~ rul, bu kez nasıl oldu da seçimin bu kadar güvenlikten ve güvenirlikten uzak, dangıl dungul bir arabesklıkle yapıl- masına engel olamadı? Türkiye'de her kurumda ve her konuda gözlenen geriye gidiş ve yozlaşma. sonunda gelip, yargı kurumlarının işleyişinı de mi esir aldı? Aslında şaşmamak gerek Zaten şaşanlar, Türkiye'- nin, günün birinde en azından kurumları açısından, bir Avrupa ülkesi olacağını sananlar. Bunu sanmayanlar ise Türkiye'nin gelip dayandığı genel iflas noktasına da şaşmıyorlar. Ekonomik bakımdan köşeye sıkışmış bu ülkede. bütün üst yapı kurumları bundan nasıl etkilen- meyecekti ki? Dilden kültüre, yaşam tarzından sanata, zihniyete ve seçim güvenliğine kadar? Türkiye'den artık Avrupa'ya yansıyan, üçüncü dünya ülkelen görüntüleri. Deniz, güneş, kum, tarihi eser, mi- safirperverlik, evet. Ama, buna ekler artıyor: Kuru kala- balıklar, hoyratlık, arabeskleşme, Orta Doğululaşma, Meksikalaşma, Brezilyalılaşma, terör, içsavaş. Avrupa- lı, artık televizyonunda, basınında Türkiye denildi mi ne görüyor? Çağı sadece lafla yakalamaya çalışan iki ara- da bir derede bir ülkeyi. Toplumu denetleme bilgisi ol- madan yetişmiş bir polisi. Polisi yönlendirmekten aciz amirlerini. Sorun 'çözemeyen parlamentoyu. Sadece kendine yontan siyasetçileri. Kentleri esir almış köyleri. Artan militan, şovenist ve hele şimdilerde iyice şımar- mış yobazlığı Artan kültürsüzlüğü, bencilliği. Yönü kal- mamış milyonlarca genci. Her istikrar paketini sırtında taşımaya mecbur edilen işciyi. Açlığa ve yoksulluğa mahkum orta sınıfı. Insan hakları karnesi hep kırık hep kırık bir Türkiye'yi, Sorunlarını cesaretle önüne koyup doğru tanı ile doğru tedaviyegidemeyen Türkiye'yi. Her- kesin dört gözle 100 artı gündür beklediği bir seçimi yü- züne gözüne bulaştıran bir Türkiye'yi. Bir zamanlar mazlum ülkelere örnek sayılan Türkiye, artık Cezayir'le ve Mısır'la karşılaştınlır hale geldiyse, IMF kapısında yi- ne el pençe divan hale geldiyse vay vay... İTALYAN TOSTFAŞİSr FİNİ; Mussoliniyüzyılın en büyüklideri Dış Haberler Servisi Italya'da neo faşist Ulusal İtti- fak lıden Gianfranco Fıni, fa- şist diktatör Mussolini'nın 20. yüzyılın en büyük devlet ada- mı olduğunu söyledi. Ülkede hafta sonunda yapı- lan seçimlerden zaferle çıkan Özgürlük İttifakı içinde yer alan Fini, seçim öncesinde par- tısının faşist geçmişiyle ilgili yorumlar yapmaktan özellikle kaçınıyordu. Fini. merkez sağ La Stampa gazetesinde dün yayımlanan demecinde Benito Mussolini'- yi "yüzydmıızın en büyük devlet adamı" olarak tarumladı. Se- çimlerde özellikle güney den gelen destekle İtalyan halkının yüzde 13'ünün oyunu alan Fi- nı. "^Italya'nın gelecek Başba- kanı Berlusconi'nin, Mussolini gibi tarihe mal olmak için çok fazla çaJjsması gerekecek" de- dı. 42 yaşındaki Fını. "birbirine çok benzeyen iki adantın aynı yıl ya da hatta aynı yüz\ılda doğmasına gerek olmadığını" da belirtti. Ulusal İttifak içındeki İtal- yan Sosyal Hareketfnin de li- deri olan Fini. önceki gün yaptığı bir açıklamavla yeni hükümete "kişisel nedenlerie" katılmayacağjnı bildirmışti. Fini, partisiyle ilgili bir soru- yu yanıtlarken "neo faşist" te- nminm İtalyan Sosyal Hare- ketı için uygun olmadığını ve "postfaşist" tanımlamasını ter- cih ettiklerini belirtti. NAİL KEÇİLİ İLE SIRADIŞI SOHBET Rana Ozergin'in hazırlayıp sunduğu Sıradışı adlı programm bu haftaKi konuğu işadamı Nail Keçili işinin günde 18 saatini aldığını, hobi olarak sadece yelkencilik sproru ile ilgilendiğini,reklamsız bir dünyada yaşanıanın ise ışıksız bir caddenin gecesine benzedi^ğinı söylüyor. Bugüne kadar ^ ' lışması ut Ozal'la 2 Nisan Cumartesi 22.30