Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtivazsahibi: Berin Nadi
Gcnel'ı ;ı\ııı Yoııeuneni.Özgen Acar •Ciend't avın
Koordmatörü. Hikmct Çen'nkava • Gcııel > .ı\ın
Panı^m.ını Orhan Erinç • Ylı/ıişlen MıiJıirlcn.
İbrahim Yıldız. Dinç Ta\anc (Soruınlu).#H,ıber
Merke/ı Mııdürü: Hakan Kara
• Gı>r>el Yönelmen: Ali Acar #Dış Haberler: Er-
<îun Balcı • Ekoııomi: Abdurrahman Yıldırım •
Ktıhbar.ıt: Yalçın Çakır # Vurt Haberlcri: Mehnıet
Saraç • M.ıkalelcr: Sami karaö'ren • Spor: Abdül-
kadir N ücelman • Düzelınıe: Abdullah Vazıcı
Ankaru Temsilcisi: Mustafa Balbay • Haber Miidüru: Doğan Akuı AtatürkBul-
van No:l25. Kal: 4. Bakan/ıklar-Ankara Tcl: 4195020 C Hat). Telcv 42344. Fax:
44195027 •İzmir Temsılcısi: Serdar Kızık. H.ZIVJ Blv 1352 S.2 3 Te!:44l 1220
Telex: 52359, Fax: 4419117 • Adana Temsilcisi: Çetin Viğenoğlu İnönu Cd. 119 S
No. I Kaı: ]. Tel: 3522550-3522601-3522492. Telex: 62155, Fax: 3522570
Müessese Müdürü: Erol Erkut #Koordinat<
Ahmet Konıisan • Muhasebe: Büient Yeı
• İdarc Hüsevin Gürer • fşletme. ÖnderÇel
• Bıltti-fşlem: Nail inaJ • Bıigisayar Şisteı
Mürüvet Çiler • Reklam: Reha Işıtman
Turk.is.j2iC.id -<J.4I C.ığ.ıl
iun H.ttvr V.JPM. B.NHI u-> .nmu'ık \ .Ş
glu M!
'-4 Nı PK 2-k. Kı.ıııhul Td (0 21 :> ! J O M K ^ U lı.ji I Tck-\ ^T4(> } ,\\ I 4MART1994 İıiTvik:5O3 Günes:6.27 Öğie: 12.23 İkindı: 15.30 Ak*ım: 18.05 Yatsı: 19.24
Ljselilerîn
eylemi
• İstanbul Haber Sen isi -
AlıbcyköyAliEkhçr
Bahadır Lisesinde ikı.
AvcılarSüleyman Nazif
Lısesı'ndede bir oğrencinin
paralıeğıtımhakkındaanket
v aplıklan gerckçesiy le
oktıldanaıılnuliin üzerine
liseli öğrenciler. olay ı
protestoeımek için dün.
Cağaloğlu'ndaki Milli
Eğıtim Müdürlüâü önünde
bırgösten>apular.
"Okuldan alılmalara son.
Yaşasınözgürlük
v iirüş iişümüz" > azılı bir
pankart uçan öğrenciler
okııdııklan basın
açıklamasında. liselerde
baskılannhervıl
> oğunliiştınldrğınt. lıseülerin
sindirıliprobotîaştınlmava
çahşıldığını belırttılcr.
Mercedes'te
ücretsiz izin
•AKSARAY(AA)-
Aksara> da kurulu Mcrcedes
fabrikasındaçalışan 120
işçive ueretsız izin verildi.
Türk-İş'ebağlıTürk
Meıal-IşSendikasıŞubc
Başkanı Emın Erdal.
fabnkada 600 ışcinın
çalıştığını. de\ alüasv on
nedeniv le mevdana gelen kriz
v üzünden 120 işçiye ücretsiz
izin verildığını söyledi. Erdal.
işçileri özellıkle bayram
öncesi sıkıntılı günler
beklediğini. krizin bir an
önceatlatılarak üvelerin
\eniden işbaşı yapmasının
beklendieıni kavdeüi.
Ataturk sevgisi
podyumda
• İstanbul Haber Servisi -
Modadunvası.
kamuov unun gündemindeki
en •"güncel" konuyu da
düzenlenen defıleler de
"tamamlavıcı unsur"haline
getıriyor. Vızyon Ajans"ın.
Radvo Mega veGalleria'nın
katkılanvla. l-3nisan
tarihlen arasında
gerçekleştıreceğı "4. İstanbul
Moda Günleri'nın tanıtım
defilesjnde mankenler.
podyuma yakalannda.
üzerinde.Atatürk'ün resmi
bulunan kokartlarla çıktı.
Aralannda. Mene İldeniz.
BegümÖzbek. Esin
Moralıoğlu. Sibel Tan. Aysu
Başar. Demet Akalın. Funda
Öncü'nün de bulunduğu
mankenler. Delıce İç Giyim
\e Kop-Art: Engan Koç.
Yusuf Azuz gıbi erkek
mankenler ıse Damat
Kreasyon'un giysilerini
sundu. Bavan mankenler,
dekolte gı> seleriv le. erkek
mankenler ise vakalannda
taşıdıklan Atatürk
resımlenvleilgi
çektiler.fFotoeraf:
Ml'HARREMAYDIN)
YÖK'etazminat
davaları
• ANKARA (AA) - Öğretim
Üyelen Derneği Başkanı
Prof. Dr. Mustafa
Altıntaş'ın. kişılik haklanna
hakaret ettiği aerekçesiyle
YÖK BaşkanTekiİJ U>gur
Tazebav ile Demek Genel
Sekreten Prof. Dr. Tahir
HatipoğJu'nun. mahkeme
karannı uvgulamadığı
gerekçesi} le Gazı
Cniversitesı RektörüProf.
Dr. Enver Hasanoğlu
hakkında açtıklan toplam
400milyon liralık tazminat
davalanbaşladı.
Lazencîhâzıîle
tedavi
• KO\VA(AA)-Selçuk
Üni\ersitesi Tıp Fakii)tesi"ne
alınan çok amaçlı lazercihazı
ile başta kanser olmak üzere.
bircok hastalıklı hücrenin
kontrol altına alınabildiği
bildirildi. Tıp Fakülteşi
Başbekimi Prof. Dr. Ünal
Sert. yaptığı açıklamada,
lazercihazı ile kansız vc
ağnsızameliyatlar
gerçekleştirildiğıni.
tcdavıdcn dc olumlu
sonuçlarcldeedıldiğini
belirtti.
"AslaıılıYoF onbînleredar geldi
Tevhid-i Tedrisat Yasası ilehilafetin kaldınlışının 70'inciyıldönümüyürüyüş vetörenlerlekutlandı
Haber Merkezi - Hilafetin
kaldınlışının 70. vıldöniimü.
Türkiye genelinde. si\asi parıi-
lerin. demokratik kitlc örgiitlc-
rinin. meslek odahınnın \e \u-
tandaşlann katıldıkları \iirii-
> iiş \e törenlerle kutlandı.
SHP Genel Başkanı \e Baş-
bakan \ ardımeısı Murat Kara-
>alçın. "3 Mart. ulusal birliğin
harcının karıldığı gündtir" dedi.
SHP'nin. hilafetin kaldınlışı-
nın 70. yıldönümü nedenıvle
düzenlediği "Anıtkabir'e Laik-
lik ^'ürü>üşü". dün binlerce ki-
şinin katılımı\la serçekleştiril-
di SHP Genel Başkanı Kara-
yalçın ile eşi Neşe Karayalçın'ın
>anı sıra çok sa\ıda SHP'li ba-
kan. milleıvekili, parti >önetici-
si. beledi\e başkan ada\ı \e \a-
tandaşın katıldığı vürü\üş Anı-
tkabir girişinde başladı. Korte-
jin Aslanlı Yol'dan geçişi sırası-
nda "Türki\e laikrir. laik kala-
cak" sloganlan atıldı.
Kara>alçın. Anıtkabir Özel
Defteri'ne vazdıgı vazıda. "3
Mart, ümmet olmaktan ulus ol-
ma> a atılmış en önemli adımdır.
3 mart, ulusal birliğin harcının
kanldtğı gündür" görüşünü dile
getirdı.
Çağdaş Hukukcular Derneği
Başkanı Şenal Sanhan, "70 Yıl
Sonra Neredejiz?" başlığnla
SHP İsranbul /l Örgiirü, hilafetin kaldınlışının 70- ydı nedeniyle dün Taksim Anıtı'na çelenJi
koydu. SHPbeverinde Genel Başkan Yarduncısı Öna\ Alpago İle Şişli Beledive Başkanı Fatma
Girik, Beyoğlu Beledne başkan adayı HaliJ Ergün ve diğer başkan adavlan da bulundu.
vaptığı vazılı açıklamada. laik-
îik konusundakı tutumlan ne-
denivle isım vermeden Başba-
kan Çiller ve hükümet vönetici-
lerinieleştirdi.
İstanbufda dün düzenlenen
"Olağanüstii Atatürk Haftası"
dola\ısı\la İstanbul Mılli Eği-
tim II .Vİüdürü Naci Akay baş-
kanlığındaki ösrencilerden olu-
şan kortej. Taksını'deki
Atatürk Anıtı'nı zivaret ederek
çelcnk koşdu.
İstanbul Barosu Başkanı
Turgut Ka/an. son günlerde
gergınleşen sivasal ortam nede-
niyle "laiklik adına darbe oyun-
ları o\nandığına" dikkat çeke-
rek darbe u>arısında bulundu.
Laiklik konusunda duyarlı
günler vaşandığını. ancak bu-
aünkü ortamın \aratılmasında
12 Eylül rejiminin payını unut-
mamak gerektiğini vurgulajan
Kazan. Te\hid-i Tednsat (Öğ-
renım Birliği) \e Hilafetin Kal-
dınlması >asalannın kaldınl-
masının 70'inci yıldönümünde,
laiklik karşıtı örgütlenmelerin
gerçek kavnağının iyi saptan-
ması gerektiğini söyledi \e laik-
lik kavramının korunmasının
demokrasİN le birlikte olabilece-
ğine işaret etti.
SHP İstanbul il örgütü de hi-
lafetin kaldınlışının 70. >ılı ne-
deniyie Taksim Atatürk Anıtı"-
na çelenk koydu. Aralannda
Genel Başkan Yardımcısı
Önay Alpago. İl Başkanı Yiik-
seJ Çengel. beledi>e başkan
adaylannın da bulunduğu ka-
labalık bir grup, Sıraselviler-
deki. il binasmdan Taksim
Anıtı'na kadar yurüdü.
İzmir. Manisa. Avdın ve De-
nizli barolannın vönetim kuru-
lu üyeleriyle çok sayıda baro
üyesi avukat. Atatürk Anıtı'na
çelenk koyarak savgı duruşun-
da bulundu. Uşak Adliyesi'nde
görevli hakim \e savcılar ile
Uşak Barosu'na üye avukatlar.
dün cüppeleri) leadliye binasın-
dan Atatürk Anıtı'na kadar
sessiz bir yürüyüş vaptılar.
Dokıtz Eylül Cniversitesi
Hukuk Faküİtesi öğrencileri de
Atatürk'e yönelik saldınlan
protesto amacıyla dün Cumhu-
nyet Alanı'ndaki Atatürk Hey-
keli önünde toplanarak çelenk
koydular \e saygı duruşunda
buiundular.
Bayındır'da da öğretmenler.
Atatürk Anıtı'na çelenk koya-
rak saygı duruşunda buiundu-
lar.
Gazi Müzesi İlk Fahri Mü-
lAmerika
|(1919-1923)
abiha-Zekeri\a çifti. yan-
nnda iki buçukyaşındaki
kızlan Se\im'le bir a> dal-
galı denizlerde çalkalandı-
ktan sonra New York Li-
rnanı'na vardılar. Sabiha.
İngilizce öğrendikten son-
ra. "Ne» York School of Social \Vork"-
ta (Sos\al İşler Okulu) sosvoloji oku-
yordu. Sos\alizrrun ılkeleri \e teorisi ile
ilk defa burada karşılaşrruştı. August
Bebel'in. "Kadın \e Sosyali/m'' kıtabın:
okuduğu vakit kafası altüst olmuştu.
Selanik'ten beri ilgilendiğı kadın sorunu
nihavet teonk bir temele oturmuştu.
Amerika'da çalışan Türk işçileri arası-
nda yaptığı sosyoljik araştırma sonu-
cunda. onlan örgütlemiş \ e Anadolu'da
Kurtuluş Savaşfnda \etim kalan ço-
eukiar için önemli miktarlarda para
toplamıştı. Sabiha- Zekeri\a çiftı.
1923te Türkiye'vedöndüklen vakıt he-
nüz cumhunyet ilan edılmemışti. Ku-
caklannda bir de küçük bebek vardı
"Resimü Ay"
Sabıha-Zekeriyaçıftı. >urdadöndük-
ten sonra bir süre Ankara'da. kurucu-
luk faalıyetıne katılma\a çalıştılar. Bu
olmayınca İstanbul'a dönüp gazetecilik
ha\atına başladılar. 1924'te Resimli Ay
adında bir dergı çıkardılar. Bu dergı. o
tarihe kadar fürki\e'de çıkan hiçbir
dergi\e benzemışordu. \1. Zekeriya,
Amerika'da gazetecilik okulunda öğ-
rendiğı veni tekniği kullanıvordu. Der-
gıde boİ fotoğraf. karakalem resim ve
kankatür \ardı. Sayfalann tertibinde.
muayyen prensiplere ria\et edıüvor. bir
bakışta rahatça okunan. ze\ klı sahıfeler
düzenleniyordu. O zamana kadar der-
giler daha zi>ade si_\asal. edebi. kültü-
rel. felsefi sorunlan ele almış. bir kay-
mak tabakava seslenmişlerdı Derginin,
I Şubat 1924'teçıkanilk sa>ısındaşöyle
deniliyordu: "Blzim hedefîmiz, okuyu-
cuların okuma ihrivaçlarını doyurmak,
memleketimizde gerçek bir halk dergisi
kurmaktır... Bu şekil, mecmuacılık ale-
minde bir yeniliktir."
Sabiha Hanım. bu dergıde >azı >az-
maktaki hüneriyle sosvoloji bilgisini
birleşürmiş. kısa bir süre içinde oku-
yuculann sevgisini kazanmıştı. İlk ya-
zılanndan bazılannın başhkJan şövles-
di: .
"İnsanlığı Fukaraiığa Se«k Eden En
Laf Ardamavan Kuv>et"
"Dilencüiği Nasıl Men Edebiliriz?"
'•İstanbuJ'da Mağara Ha>atı Yaşa-
yanJar"
Bu yazılardan bazılan için mahke-
meve düştüğü de oluyordu. kıtaptan
okuvalım:
Hakim soruyordu: "Bu vazıvı ne
maksatla >azdınız?" Sabiha Zekeriya.
bir jazıdan ötürü mahkeme>e düşen ilk
Türk kadını, cevap verivordu:
"Yazı ne maksatla vazıldığını zangır
zangır bağırıyor. Bir anayı cüriim işle-
meye sevk eden zorluklan dile getirmek.
bunun nedenlerini ortaya koymak, bu
gibi olaylan ö'nlemek için çareler aramak
bir suç mudur?"
Resimli Ay büyük bir başanya ula-
şınca. yavın faaliyeti genişletilmiş. "Re-
simli Perşembe" adında birhaftalık der-
gi. çocuklar için ıki aylık dergi "Resimli
Yıl" ve "Çocuk Ansiklopedisi'' çıkan-
Imaya başlanmıştı. 1925'tc Zekeriya
Bey, İstiklal Mahkemesi'nde Cevat Şa-
kir'Ie beraber yargılanıp Sinop'a kale-
bcnt gönderilincc. bütün bu yayınlar
Sabiha Zekeriya'nın sırtına kalmı^tı. Bu
yıllar onun en sıkıntılı yılianydı. Iki ço-
cukla hcm kendini hcm dc sürgündcki
kocasını geçindiriyordu. Ağabeyi avu-
kat Celal Deniş. dergı sattığı halde. Sa-
biha va para vermcyen ortaklanna
karşı dava açmış, bunun sonunda da
Resimli Ay Matbaasf na kılit ve mühür
vurulmuştu. Sabiha Zekeriya. vılmadı.
Başka bir yerde, "Sevimli Ay"'ı çıkardı
Burada artık sosyal konularla yctinmcsi
olası dcğıldir. Ycni kurulmakta olan
A
merika'da sosyoloji okuyan
Sabiha Sertel, yurda dönüşte
Zekeriya ile birlikte gazeteciliğe
•başladı. 1924"te Resimli Ay
1
adında bir dergi çıkardılar. Bu dergi, o
tarihe kadar Türkiye'de çıkan hiçbir
dergiye benzemiyordu. M. Zekeriya,
Amerika'da gazetecilik okulunda
öğrendiği veni tekniği kullanıyordu.
Dergide bol fotoğraf ve karikatür vardı.
Türk basınhayatrnda
yenilik: Resimli Ayzarlan ve okuyucular-
dan oluşan biîinçli bir
kalabalık. bu geniş sa-
lonu doldurmuştu.
Nazım Hikmet de
bunlar arasındaydı.
Dergi yazarlanndan
Emin Türk ve mesul
müdürü Behçet Bey.
tutuklu olarak yargı-
landıklan için mahke-
meye. süngülü ıki jan-
darma arasında geti-
rilmişlerdi. Sabiha Ze-
keriva ise "gayri mev-
kuf" serbest olarak bu
ağır ceza mahkemesı-
ne sevk edilmişti.
Sorgu hakimi. "Sa-
biha Hanım. Savulun
Gelivorum". başlıklı
vazısında; bir cemaat
veya millete rehberlik
edecek adamın., koşul-
lara göre kitleler arası-
nda iktisadi. içtimai
huzursuzluğu sezecek
birisi olmalı. ...eğer li-
der kitlenin ıstırabını
duymayacak hale gel-
Jk T"aZim Hlkmetle Mehmet Zekeriya, "Putlan diyse..." divor. Yazİ. bir Amerikan der-
/ \ / Yıl<:ıvnrıi7"hfl<;liöifllîınrl?ı crnnıin nnpmli gisinden "Liderin Psikolojisi" başlıklı
/ Y r l K I
> o r u z
DdŞllgl ailinaa, gUnun Onemil yazjdanalmmış. bu kaynak gösterilmc-
-*- " şairlerine karşı bir savaş yürütürken Sabiha mişti. Sabiha zekenvânın
x
-iider"den
•-, , • , • • . . . . . . . . . . . Mustafa Kemari kastcttiâi sanılmış ve
Zekeriya da mısyonen yeren bir dızı yayımlamış ve unlu dava. -Gazi hazretiennin^ahsına
"Cici Anne" sütununu açmıştı.
Amerika'da egitim gören Sabiha-.Vlehmet Zekeriya Sertel çifti kızlan Sevim'Ie birlikte...
"azım Hikmet'le Mehmet Zekeriya, 'Tutlan
Yıkıyoruz" başlığı altında, günün önemli
şairlerine karşı bir savaş yürütürken Sabiha
cumhunyctın değişik, ıdcolojik. polıtık
sorunlarını clc alıvordu:
"Garp \ledeni\eti Şark Medenijetini
Niçin Yendi?" ı Şubat 1926). "BizSeje
İnanırız?'* (Kasım 1926) gibı \azilan-
nda. dev rimden sonra girişilen Batılılaş-
ma eyleminı, düzen değişikliğıvle laik-
leşmevle beraber veni inançların gereği-
ni ele alıvordu. Doğan veni toplumdakı
fikir boşjuğunu. "nıillıŞetçilik vedemok-
rasi fîkirlerinin doldurabileceğini ileri sü-
rüvordu'".
Nazım Hikmet'in etkileri
Sabiha Zekeriva, clinden kalemı al-
mış. yazmakta olduğu yazıyı bırakmış.
kendini okunan şiinn müziğine
kaptırmıştı;
- L'fuklardan ufuklara
ordu ordu köpüklü mor dalgalar ko-
şuyordu;
Hazer rüzgarların dilini konuşuyor ba-
lam.
Konuşup coşu>ordu.
1928 yılında Nazım Hikmet'in Re-
simli Ay'da çalışması, orada bu şıiri
okumasıvla başlar. M. Zekeriva da ar-
tık Sinop'tan dönmüş: dergi, cski ismiy-
le çıkmaya başlamıştır. Nazım Hik-
met'in getirdiği veniliklerledevrimci bir
nitelık kazanmaya başlamıştır "Resimli
A\".
\'a7im Hikmet'le Mehmet Zekeriya,
"Putları Yıkıyoruz" başlığı altında. gü-
nün önemli şairlerine karşı bir savaş \ ü-
rütürken Sabiha Zekeriva da misyoneri
veren bir dizi vavımlamış ve ünlü "Cici
.Anne" sütununu açmıştı.
"Cici Anne" sütununda ele alınan
başlıca konular; aile. kadın-erkek mü-
nascbetlcn ve kadının toplumdakı ye-
rivdi. "Cici Anne" okuvuculanna aşağı-
daki soruyu sormuştu: "Evlilik haiatı-
ndan memnun musunuz?" Masasının üs-
tünü dolduran mektuplarla bu sütun
bir sosvolojik anke! niteliğini ka-
zanmıştı.
Yazar. okuyuculardan aldığı mek-
tuplan vavımlıyor ve bir yazısında şu
açıklamayı yapıyordu: "Şüphe yoktur ki
geçirmekte olduğumuz inkılap hayatı,
Türk ailesinin eskiden mü'nferiden erkek
saltanatına dayanan (emelini sarstı. Fa-
kat bu sarsıntının niteliği nedir? İşte oku-
yucu/arımı/dan alıp yavımladığımız
mektuplar, bu gerçeği ortaya çıkara-
cak."
Mahkeme salonu hınca hınç doluv-
du. Gcnçler. aydınlar, "ResûnJi Ay"ya-
retten" açılmıştı. Dördüncü celsenin so-
nunda. savcı. Sabiha Zekeriva için 20 yıl
hapis cezası istedi. İki çocuk sahibi. 35
>aşındaki genç, kadın vazar. mahkeme
sonunda, kendini üzülmekten alamı-
yordu. Resimli Ay vazarlan grup halin-
de yazıhanevc vardıklannda. Nazım
Hikmet merdiven başından, aşağı kat-
taki kahvecive bağırdı: "Bizeçokşekerli
8 kahve."
"Neden çok şekerli?"
"Biz bugün bir zafer ka/andık. Mah-
kemede köylü ve aydın birliğini kurduk.
(Mahkemede Emin Türk, köyü hak-
kında yazdığı bir yazıdan vargılanmış.
tanık olarak köylüleri mahkemeye gel-
mişlerdi. Sabiha Zekeriya'nın tanık ve
dinleyicileri ise aydınlar ve gençlerdi).
Yarın kö'yJü ve işçi birliğini kuracağız."
Sabiha Zekeriya. savunmasında şöy-
le dıvordu: "Bugün karşınızda sanık
mevkiinde oturanJar Sabiha Zekeriya ve
Emin Türk değildir. Sanıkların biri ilim,
biri de köylüdür. Yazarlar bu iki kuvvete
tercünıan olmuşlardır.. vereceğiniz hük-
mü halk, memleketin ilmi ve köylünün
hakkı adına bekliyor..." Sonunda, ccza
ıki ay hapse indırilmiş. bunu da temyiz
bozmuştu.
Yarın:Sabiha Sertel
Tan gazetesinde...
dürü Fazıla Atabek de Başba-
kan Tansu Çiller'e çektiği telg-
rafta, Ata'ya Saygı Mitingj'nin
19 Mayıs şehri olan Samsun'-
da. İlk Adım Anıtı'nın önün-
den başlatılmasını arzu ettikle-
rini belirterek. "Sizi en kısa za-
manda Samsun'a bekliyoruz.
Curnhuriyetin amentüsü olan
Gazi Müzesi'nin perişajı halini
geliniz, görünüz ve üzûjünüz. Si-
zi Türk kadını adına gururla se
lanılarım" dedi.
Adana'da kadın dernekleri
nin ortaklaşa düzenlediği u
Ata
mıza ve Bayrağunıza Saygı Yü
rüyüşü" geniş katılım ve büyük
coşkuyla gerçekleştirildi.
Gaziantep. Adıyaman, Kars.
Edirne ve KKTC'de de Ata-
türk'ün ilke ve devrimlerine
bağlılık yürüyüşleri yapıldı.
SİYASİ İKTİDARA UYARI:
Atatürk
f
üniffce
vedevrinûerinden
ödiinvevihnesin
• 35 demokratik kitle örgütü, yayımladıkları
ortak bildiriyle Atatürk devrim ve ilkeleriyle
laikliğin çiğnenmesi niteliğindeki ödünleri
ortadan kaldıracak düzenlemelerin en kısa
zamanda yapılmasını istedi.
İstanbul Haber Servisi- 35 de-
mokratik kitle örgütünün baş-
kanlan yayımladıklan ortak bir
bildiri ıfe "Atatürk ilke ve dev-
rimlerinden asla ödün verilmeme-
sini" istedi. Bugüne kadar venl-
miş. Atatürk devrim ve ilkeleri-
nin. laikliğin çiğnenmesi niteli-
ğindeki ödünleri ortadan kaldı-
racak düzenlemelerin en kısa za-
manda yapılması istendi. İvedi-
likle sonuçlandınlması istenen
düzenlemeler arasında öğrenim
birliği. vasadışı Kuran kurs-
lannın kaldınlması. imam hatip
liselerinin meslek okulu amacı
ile sınırlı tutulması var.
35 demokratik kuruluşun baş-
kanlannın sivasal iktidan uyan
niteliğindeki açıklaması şöyle:
"Biz aşağıda imzası bulunan de-
mokratik kitle örgütleri Ata-
fürk'ün ö'nderliğinde kurulan
cumhuriyetinıizin giderek gelişen,
insan haklanna sa\gıh, demokra-
tik, laik «e çağdaş bir > apı kazan-
masını. sivasal ve ekonomik so-
nunlann döriistlük ve açıklık ilke-
si içinde bir an önce çözümlenme-
sini. çeşitli nedenlerle atılmış
yanlış adımlann derhal geri alı-
nmasını, bundan lx>>lede Atatürk
ilke >e devrimlerinden asla ödün
verilmcmesini ve aşağıda belirti-
\cn konulann en kısa zamanda so-
nuçlandınlmasını istiyoruz."
Muhtıra niteliğindeki uyanda
en kısa zamanda sonuçlandın-
lması istenen düzenlemeler şöyle
sıralanıvor:
1. Ulusal eğitim vedemokrasi
için olmazsa olmaz bir koşul
olan öğrenim birliği (Tevhid-ı
Tednsat) ilkesinin gerçek an-
lamda uvgulanmaya sokulması.
2. Sek'iz yıllık zorunlu temel
eğitımin bütün Türkive'de uy-
gulanması ve Kuran kurslan ve
imam hatip okullanna ancak sc-
kız vıllık temel eğitımden sonra
devam edilebilmesi.
}. Yasadışı Kuran kurslannın
derhal kapatılması. yasa) olarak
kurulmuş olanlardaki Atatürk
\e cumhuriyet düşmanı eğitimin
denetlenerek kaldınlması,
4 Zorunlu dinderslerinin"din
kültürii *e ahlak" içerikli ol-
masının sağlanması ve isteğe
bağlı hale getirilmesi.
5. İmam hatip liselerinin bun-
dan böv le açılmaması. aydın din
adamı yctiştirilmek üzere belli
sayıda imam hatip lisesinin
program ve öğretmen kadro-
lannın veniden gözden gecirile-
rek korunması. diğerlerinin en
kısa sürede nornıal lise ve toplu-
ma gcrckli diğer meslek lisclerine
dönüştürülmesı (saâJık, lanm,
endüştri vb).
6. İmam Hatip Lıse^i mczun-
lannın yalnızca kendi dallanyla
ilgili yüksek öğrenim görmeleri
ve seçmeli din kültürii ve ahlak
dersleri dışında hiçbir dalda öğ-
retmen ve yönetici olmamalan.
7. Ortaöğrenime Arapça ders-
lerinin konmaması,
8. Tüm ilk ve ortaöğretimde
Atatürk ve cumhuriyet karşıtı
eğitim ve propaganda yapan eği-
timcilerin saptanarak görev dışı
bırakılması.
9. Başta Milli Eğitim Bakan-
lığı olmak üzere tüm bakanlık-
lardaki dind kadrolaşmanın
saptanarak görev dışı bırakıl-
ması. özellikle teftiş kurullannın
Atatürk ve cumhuriyet düşman-
lanndan anndınlması.
10. Camilerde Atatürk ve
cumhuriyet düşmanlığı ve kök-
tendincı propaganda yapılma-
sırun önlenmesi, yapanlann ce-
zalandınlması, vaaz ve hutbele-
rin birprograma bağlanarak uy-
gulamanın denetlenmesi,
11. Dini ^akıflann ve tarikat-
lann gizli ve açık olarak işlettiği
vurtlarda ideolojik çalışmalar
vapılmasının önlenmesi. tüm öğ-
renci banndıran yerlerin Kredi
ve Yurtlar Kurumu'na bağlana-
rak denetlenmesi.
fmza koyanlar
Bu agklamada imzası bulu-
nan demokratik kitle örgütleri-
nin başkanlan şunlar:
Atatürkçü Düşünce Derneği
İstanbul Şubesi Başkanı Prof.
Dr. Oğuz Gündoğdu. Çağdaş
Yaşamı IDestekleme E)erneği
Genel Başkanı Türkan Saylan.
Çağdaş Sinema O> unculan
Derneği Başkanı Halll Ergun.
Çızgi Filmciler Derneği Başkanı
Tonguç Yaşar. Diş Hekimleri
Derneği Başkanı Dr. Kazmir Pa-
ntir. Eczacılar Odası Başkanı
Mehmet Domaç. İstanbul Kız
Lisesi Mezunlan ve Mensuplan
Derneği Başkanı Bimur Ozü-
mert. istanbul Tabibler Odası
Başkanı Prof. Dr. Z«ki Karagül-
le. İstanbul Üniversitesi Kadın
Sorunlan Araştırma Uygulama
Merkezi Başkanı Prof. Dr. Nec-
la Arat. Kadıköy Sağlık Eğitim
Vakfı Başkanı Kadriye Yaman.
Kadın Araştırmalan Derneği
Başkanı Gülsevil Erdem. Kadın
Haklan Araştırma ve Geliştirme
Derneğı Başkanı Doç. Dr. Sü-
reyya Hiç. Kadın Haklannı Ko-
ruma Derneği Genel Başkanı
Gönül İşler. Kadın İstihdamı
Denctleme Demeği Başkanı Cü-
lin Tosun. Magazın Gazetecileri
Derneği Başkanı Tayyar Yıldız.
MArkastl9.Sayfada