Katalog

26 MART1994CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DUNYADAN Sırbistan'danÇetin'egizlimesajSırbistan, Dışişleri Bakanı Çetin'e, Bükreş'te gizli olarak ilettiği mesajda, "üst düzey diplomatik görüşme" isteğinde bulundu HALUK GERAY BÜKREŞ - Sırbıstan, Bırleşmış Mılletler'm (BM) Turkıye'den Bosna-Hersek'e 2 bın 700 as- ker ıstemesınden bırkaç saat sonra. Ankara ıle üst duzey diplomatik goruşmelenn başlaması çağnsında bulundu Bu mesaj. Dişışlen Bakanı Hikmet Çetin e, Bukreş'te gızlıce ıletıldı Dışışle- n Bakanlığı Musteşar Yardımcısı Buyukelçi Bılgın Unan'ın onumuzdekı gunlerde Sırbıs- tan'a gıtme olasılığı bulunduğu bıldırdıldı Cumhurbaşkanı Sûleyman Demirei ılc Ro- manya'ya gıden Dışışlen Bakanı Hikmet Çetın. Romanya Dışışlen Bakanı Teodor Melescano ıle oncekı gün program dışı bır goruşnıe vaptı Dışışlen kaynaklan, goruşme sırasında Ro- manya Dışışlen Bakanı Meîescano'nun. Sırbıs- tan Dışışlen Bakanı'ndan Hikmet Çetin'e bır mesaj ıîettığını belırttıler Dışışlen Bakanı Çe- tın, Cumhunyet e. bu doğrultuda bır mesajın geldığını doğrulavarak. "Gerekirse üst duzey di- yalog yapmak istiyorlar" dedı Dışışlen kaynak- lan, mesajda Turİcıye ıle dıyalog arzuladıklannı ve goruşmelenn ust duzeyde devam etmesını dı- ledıklennı belırttıler Balkan ulkesı olan Romanya'nın. Sırbıstan ıle ıyı ılışkılen bulunuyor Guneybatıda Sırbıs- tan ıle komşu olan Romanya. Bosna-Hersek konusunda dengelı bır polıtıka ızlemekle bırlık- te, kendı tıcaretı açısından Sırbıstan'ın onemı nedenıyle ılışkılennı olumlu duzeyde surduru- \ or Boşnaklar'la Hırvatlar arasında geçen gûn- İerde VVashıngton'da ımzalanan bır anlaşmayla Bosna-Hersek ıçınde ortak bır bınm oluşturul- ması kabul edılmıştı Sırbıstan, bu anlaşmaya katılmayacağını bıldırmıştı Dışışlen kaynaklan, Sırbıstan'ın Çetin'e gön- derdığı mesajda, geçtığımız ay bır Sırp heyetının Ankara'ya gelerek, Dışışlen Bakanlığı'yla go- ruşmeler yapmasından buyuk memnunıyet du- yulduğunu belırttığını ve bu dıyaloğun ust du» zeyde devam ettınlmesını ıstedıklennı bıldırdı- lef Ankara, Sırplar'ın Bosna-Hersek ıle ılgılı an- laşmayı kabul etmemış olmalanna karşın, ulus- lararası platformda anlaşmavı kabul etmelen doğrultusunda baskı gorduklenne dıkkat çekı- yor Eskı Yugoslavya Federasyonudağıldıktan sonra Avrupa, Sırbıstan ve Hırvatıstan'ı tanı- mış, ancak Bosna-Hersek Cumhunyetı'nı tanı- mamıştı Turkıye, dunvaya, bu tutumun Sırbıs- tan'ın," Buyuk Sırbistan" hayalınden kaynakla- nan saldırganlığını artıracağı u>ansında bulun- muştu 3u uvandan bır süre sonra Sırbıstan, once Hırvatıstan'a saldırdı, daha sonra Bosna- Hersek'ı hedef aldı Bosna-Hersek ıçındekı Sırplar ayaklanarak, ulkenın dortte uçunu de- netımlen altına aldılar Turkıye. başmdan ben, dunyanın Bosna-Hersck'e mudahaleedcrek, Sı- rpiar'a. "anJadıkları dilden vanıt" venlmesını sa- vunmuştu Bu yılın ılk avlanna kadar kabul gormeyen bu ıstek gerçekleşmcdığı ıçın, Bosna- Hersek'te yuzbınlerce kışı olduruldü Cumhurbaşkanı Demirei ,Türk askerinin Bosna'ya gitmesine tepki gösteren Yunanistan'ı eleştirdi 'Yunanistan'ın itirazıanlamsız'BİKREŞ (CumhuriyeO - Cumhurbaşkanı Sûleyman De- mirei, Turkıye'nın banşın sağ- lamlaştırılması ıçın Bosna-Her- sek e asker gondereceğını belır- terek. Yunanıstan ın bu konudakı ıtıraanı "anlamsız" dı>e nıteledı Demirei, "Bosna- Hersek'te birşey taksün edilivor da, Türkiye ora> a parça almava , kavgava gidivor değil. Barışın tesisi için gidiyor." dıve konuş- tu Romanya Cumhurbaşkanı Ion tliescu da, Demırel'ın sozle- nnı destekler bır tutum sergıle- yerek, Bosna-Hersek'e, Bırleş- mış Mılletler'm karan uzenne çeşıtlı ulkelerden asker gıdeceğını ve askerlenn banşın tesısı ıçın bolgede bulunacak- lannı soyledı Demirei,Romanya ayaretı- nın son gununde, Ilıescu ıle yaklaşık 15dakıka!>urenbırgö- rûşme yaptı İkı lıder go- ruşmenın ardından ıkı ülke dı- şışlen bakanlannın ımzalaya- caklan "1994 Yılı İşbirttği Programı" nın ımza torerune katıldılar Turkıye'nın Romanya'dakı reformlan destekledığını belır- ten Demirei. **lki ülke Balkan- lar. Kafkasya \e 4\nıpa'da ya- şanan sorunların barışçıl yollar- dan çozulmesi için kararlıdır. Romanva ile geliştumeye çalıştığunız münasebetler kim- seye karşı değildir" dedı Romanya Cumhurbdşkanı Ilıescu, Turkıye ıle uretım ve tı- can ılışkılen kurmdva. gclıştır- meve kararlı olduklannı dıle getırdı Goruşmelerde. Turkı- ye, Romanya ve Bulganstan arasında ortak elektnk ve tele- fon bağlantısının kurulması projesının ele aldiğını aktaran ılıescu "İlişkilerimizin, vaşa- dığmıız bolgede banşın kurul- masına katkıda bulunacağına manıjoruz" dıye konuştu | Bosna'ya asker Demirei, Turk askennın Bos- na-Hersek'e gitmesine Yu- nanistan'ın tepkı göstermesıne dışkın bırsoru uzenne şdyle ko- nuştu "BVI Genel Sekreteri, Tür- kiye'nin Bosna-Hersek'e silahlı guç gondermesinı istemiştir. V u- naıustan, bunun neresine itiraz edebilir anlamıvorum. Ama, bu itiraz Tıirk askerinin oraya git- mesine değil, BM kararuıadır. Bizimle, Yunanistan arasında, va da başka ulkeler arasında so- run değildir. Bosna-Hersek'te birşey taksim edeliyor da Turki- ye oraya parça almava gidiyor değil. Kavgaya da gidivor de- ğil" Ilıescu, Romanya nın, Bosna-Hersek te gorev yapan banş gucune asker gondenp gondermeyeceğının sorulması üzenne. "C ynık ne olursa olsıın, bu önemli değil. önemli olan BM kararı çercevesinde orava bartsın tesisi için gidilmesıdir. Bu askerler oraya barışın tesisi için gönderiiıyor. Mevcut itilaf- lara kanşmazlar" dedı Saraybosnalı lar vıllar süren Sırp zuimüne karşı açlık >e cephanesizlik çekerek direndiler. Ancak şimdi BM kuvvetleri bu trajedinin son bulması için ağıriüdaruu koyuyoriar. Her zaman BosnaIıların vanında olan Türkiye bu kez BM birliklerine destek olarak bolgej e banş gucu de gonderi) or. Türfc Banş COcü Blrllğl kacfemellolarak kontıslanaeak Bosna'yaönceistihkam, sonrapiyade EVREN DEĞER ANKARA - Turkıye'nın, Bırleşmış Mılletler(BM)Guvenlık Konseyfnın aldığı karardoğrukusunda Bosna-Hersek e gondereceğı Turk Banş Gucu Bırlığı'nın ıntıkalı. kademelı olarak gerçekleştınlecek BM GuvenlıkKonsevı nınıstemı doğrultusunda ılk aşamada Bosna'ya istihkam bırlığı gıdecek Bu bırlık. oncehkle Turk bırlığmın yerleşeceğı bolgede mav ın temızlığı > apacak Bırlığın yerleşımbolgesııleılgılı çalışmalan ve dığer bırlıklenn ıntıkalı ıçın. baştayol vekoprulerolmak uzere gereklı onanmı yapmasının ardından kademelı olarak lojıstık ve mekamze piyade taburu da Bosna'da konuşlandmlacak Genelkurmay Başkanlığı ndakı asken kavnaklar Turkıve'den ıstenen asker sayısının bınden. bıranda2bın700 ye çıkanlması konusunda Turk Silahlı Kuvvetlen nınhazırlıklıolduğunu bıldınrlerken "Bir taburhazır, bir tugav a kadar da hazırlıklaranız surujor. Y ani bugun duğmeye basarsanız, bır tabur vurur nizamiyeden, öbur gün y a da uç gun sonra da diğerleri eksiğini tamamlanıasınımüteakip gider"dı>ekonuştular |Tugaydeği!,Birlik' Ust duzey askerı yetkılı Bosna'ya gıdecek istihkam ve lojıstık bırlığmın. edeceğının de henuz bellı olmadığını kaydeden asken yetkılı. oncehkle Turk asken ve sıvıl yetkılılennden oluşan bır heyetin Bırleşmış Mılletler'egıdeceğını bu sırada Bosna-Hersek'te mahallınde keşıfyapılacağını belırterek "Sonra bu durum bir protokole bağlanacak. Taraflar protokolu ona\ lacak, ondan JD osna'da İstihkam birliği önce birliğin yerleşeceğı bolgede mayın temizliği yapacak. Daha sonra, konuşlanma bölgesinde yerleşim konusunda bu birliğin çalışmasının ardından, pi>ade birliği Bosna'ya intikal edecek hangı bırlıkten gonderıleceğının henuz saptdnmadığını bıldınrken "Bu yeni bir komı. Talep bu. Ama bunun uzerindeçalışılacak. Çalışmalar ne zaman sonuçlanır, o henuz bellli değil" dedı Turk bırlığmın Bosna-Hersek'e ne zaman ıntıkal sonra da birlik yola çıkacak" şeklınde konuştu Bırlığın 2bın700askerden oluşması nedenıvle bu bırlığın "tuga)" olarak tdnımlanmdsınd da iTarşı çıkan asken yetkılı. "Bu bırlığe "Tugay çapında oluyor diyemezsıniz, "Bırlık denilir. "Turİc Banş Gucu Bırlığı oluronunadr'dedı Turk Banş Gucu Bırlığı nın komutanının da henuz bellı olmadığına ışaret eden ust duzeylı asken vetkılı "Öneelikli kurvette(Kara Kuvvetlen Komutanlığı) çaltşma yapılacak. Oraya tugav gdzüyle bakıpta, tugav komutanı olarak bir tuğgeneral mı gondereceksiıûz, \oksa o gozle bakmav ıp bir albav mı gondereceksıniz? Bunlar çalışmalar sonucunda netleşecek" dıye konuştu Bırlığın Bosna- Hersek'e hangı yolla gıdeceğının de henuz bellı olmadığını bıldıren asken kavnaklar. istihkam bırlığmın oncehklı ıntıkalının olası olduğunu kaydettıler Alınanbılgı>egore.ıstıhkam bırlığı Turk bırlığmın yerleşeceğı bolge çev resınde mayın temızlemesı yapacak Daha sonra bırlığın yerleşeteğı bolgede. onceden bombdlandn koprulenn ondnlmasından, bırlığın >erleşımıne kadargcreklı çalışmalann yapılmasının ardından. lojıstık unsurlar Bosnd ya ıntıkal edecek Kademelı ıntıkal cerçevesınde. son oldrak dd mekanıze pıydde taburu Bosna'v a gıdecek Hırvat, Müslüman Federasyonu VOVODİNA Kontrol bölgeleri ^ ^ Bosna hukûmetı ^ " kontrolunda K 3 Hırvat kontrolunda I J Sırb kontrolunda • • Saraybosm Ozel konum BosnaHersek'te kıitikgörev i • Savaşın surduğu Bosna-Hersek'te banşın 'tesısf gorevını de ustlenen BM şemsıyesı altındakı banş gucuaskerlen kntık bır gorev yapıyor. L4LE SARIİBR4HİMOĞLU ANKARA - Turk askennın Muslumdn Hırvat vc Sırplann çatıştıeı Bosna-Hersek'te ko- nuşlu"BM Banş Gucu UNP- RÖFOR dd gorcv dlması Tur- kıye'nın onemlı ancak "kritik" bır goreve katılması anlamınd gelıyor Turkıye hdlen Bırleşmış Mıl- ietler tarafından Bosnd Her- sek'te uçuş yasağının uvgulan- ması ıçın oluşturulan \'ATO gücüne F-16'lar ıle katkıda bu- lunuyor Guvenlık Konseyı nın, dun gece Turkıve nın UNPROFOR'a kdtılması ka- rannı alması ıle Turk dsken ka- rada da konuşlanacak BM guçlennın. eskı Yugoslavva topraklannda "bansı tesisetım' çabalan. savaşan taratlar ıle uluslarardbi guç arasında gen- lımlı bır ortamın yaşanmasını da kaçınılmaz kılıyor Taraflar ardsındakı çatışma- lar sırasında BM Banş Gucu askerlen arasmda can kayıpları da meydana gelebılıyor Guvenlık Konse- yfnden, Turkıyc nın katılımını dekı Iskandınav ulkelennın de dunya banşı ıçın hızmet olarak gormelen nedenıyle BM Banş Gucu operasyonlarına en fazla katkıda bulunan ulkelerolduğu da anımsatılıvor Guvenlık Konsevı'nın Galı'- nın tavsıyesının ardından Turk askennın BM bans gucune ka- tılması volunda aldığı karar ıle Turkıve uçuncu kez BMçatısı altında yurtdışına buvuk çapta askcr gondcrmış olacak Turkıve 1992'nın Aralık ayı- nda TBMM karan>ld Kore Sa- vaşı'ndan sonra ılk kez BM Banş Gucu operasyonu ıçın Somalı ye Turk komutan ve as- ker tahsıs ederek uluslararası platformlarda daha aktıf rol ovnamaya başladı Parldmento bu kardn dlırken. hukumete, BM nın ıstemesı hdlınde Bos- nd-Hcrsck e de Turk dskcrlen- nı gondenne yetkısı vermıştı Turkıve BM nın 'barışı sağ- lama veteneğinin denendıği' So- malı ve yaklaşık ^00 kadar as- ker operasyonun komutanlı- ğına da BM'nın ısteğı>le dene- yımlı komutan Çevik Bir ı ver- mıştı Somalfdekı Turk bırlığı ve Çe- vık Bır gorev lennı tamamladıktdn sonra geçen av Tur- ongoren _ karann çıkmasınınacVerlpri ard.ndan Turk bır- , I i e n gç hğının "peaee kee- k o m m a Veya kıve ve donduler ping" (banşı koru , T,.rt.v-n.n ™« ma) ya da "peace DariŞl Turkıye nın. coğ- rafı uzaklığa rağ- making" (banşı te- - i • J men. Osmanlı dö- s ı s ) g ı b ı ı k ı t u r g o r e v - f e u ı c v ı c ı u ı u c u nemıne uzanan ta- den hangısını ustle- neceğı de Genelkur- may Başkanlığı ıle BM vetkılılen arası- nda vapılacdk eo- ruşmeler sonucu'ortava çıkd- cak SSCB'nın dağılmasının ardından ozelhkle Turkıvc'nın çev resınde meydand gelen bol- gesel çatı^maldr BM nın. taraf- Idr arasındd bdnşın korunması yolundakı banş gucu tadlıvetlc- rınden çok çatışmalann sona erdınlmesı ıçın banşı teM>» etme faalıvetlenne dgırlık vermcsıne neden oldu Boind-Hersek te banşın te- sisi'ıçın BM nın ıhtıvaçduvdu- eu ek 10 bın asker tdlebıne pck çok ulkenın olumsuz vanıt ver- mesi ve Rusva'nın da bolge ul- kesı olmamdsınd kaoın Sırp mev zılenne verleştmlmesı BM Ge- nel Sekreten Butros Gali nın oncekı gun Turk askennın de Bosna dakı BM banş eucu UNPROFOR'dd ver dlmdsı yolundd dldığı tavsıve karann- dd ctkın oldu Diplomatik kavnaklar Tur- kıve nın "yurtdışında askeri açı- dan akrif rol üstlenınesi"nın "BM şemsivesi altında olduğu te barışçıl amaçlar için >apıldığı sürece dunva barışına katkı" oldrak gorulmesı gerekıığının altını çızı>orlar Bır zamanlann tardfsız stdtu- birini üstlenecek bağlan bulu- ndn Musluman So- mah've asker gon- dermesı aslında uluslardrası plat- tormlarda Soğuk Savaş done- mınde oynavamadığı aktıf role sovunmak vcdığer BM operas- vonlan ıçın vapacağı gınşımler- de guçlu konuma gelmesı ıçın onemlı bırornek oluşturuvor Turkıve SSCB nın dağılma- sıyla sona eren "Soğuk Savaş" donemınde valnızı.d bır kez. hukumet karan ılc 1950-1953 vıllan arasındakı KoreSdvaşı'- na BM şcmsıvcsı altında asker gondeımıştı Turkıye nın So- malı de BM've tdhsıs cttığı Turk komutanı ıle en vuksek duzevdekı katılımı, "uluslara- rası platformlarda ağırlığı olan bir ülke imajını" verme açısm- dan da buv uk onem taşıdı Turkıye. kuçuk çaplı da olsa Irak ın İ990 yılındd ışgdl ettığı Kuvevtten çikanlmasından sonra smırda oluşturulan BM Banş Gucu ne de katkıda bulu- nuvor Ankara. uluslararası plat- formlarda aktıf rol ovnama po- lıtıkdsı cerçevesınde. geçen yıl da venı NATO strdtejısı>le oluşturulan. merkezı Alman- >a da bulunan "Sıiratli Reaksi- yon Kolordusu"nd (ARRG). ıkı tugav lı bır tumen ıle katıldı HALİTNARİN'LE SIRADIŞI SOHBET Rana Özergin'in hazırlayıp sunduğu SIRADIŞI programının bu haftaki konuğu iş adamı Halit Narin. Programda İstanbul'un en önemli sorunlanndan biri- nin trafik olduğundan söz eden Narin, Haliç ile Ka- dıköy arasına tüp geçitin çözüm olacağmı düşünüyor Şehrin Karadeniz tarafına kaydırılrnasım da başka bir çözüm olarak öneriyor. Fabrikatörler en yoksul insanlardır diyen iş adamının cebinden aile fotoğrafları ile birlikte iki buçuk milyon lira para çıktı.En sevdiği enstürumanların zurna ve darbuka olduğundan da söz eden Narin, çok iyi darbuka çaldığını da sözlerine ekledı. 26Mart Cumartesi 22.30