Katalog

SAYFA CUMHURIYET 2 25MART1994CUMA Chanel, televizyonda kendisinden sonra yerine geçmesi gerekli kişinin Yves Saint-Laurent olduğunu söylemişti Engençleenyaşlıarasmdakibüyükyanş-6- Evet. ılk defilesı ıle Chanel ve Balencıaga'nın yanında yeralmıştı Üç büvuklerden bın>dı artık Modaevmde muştenlere başka hıçbır yerde olmadığı kadar ıtıbaredıhyordu Çok muştenler yemekten once gelıyor. gecev, ansından sonra çıkıp gıdı>orlardı -Ganp bır verdı bu Spontını sokağı Bır yanda fınnı. kahvesı olan dar sıradanbırsokak Alışılmış moda çevresınden ve ortamından uzaktı Şoförlu gorkemh arabalarla gelen mıly arder muştenler ıçın ne değışıklık Yemeklenru Rıtz'dengetırtıyorlardı Kontes Casteja havy arlı sandvıçlenyle \otka şışesını berabennde taşıyordu Muştenlenn baalan, ayakkabı kutulanna mucevherlennı dolduruyorlar. provada takıp havasına bakmak ıçın Spantını'yegetın>orlardı Bir zamanJarın ürkek Bambi'si Herkesın herışı yaptığı donemde modaev ınde an gıbı çalışıy ordu Pierre Berge ıle muştenler bazen bırbırlenne gınyorlardı Bır kez bır Amenkah muşten Pierre Berge"ye tngılızce bılıp bılmedığını sormuştu Berge. "fngilizce saymasını bilirinı" demışü Basın Yves Saınt-Laurent'den "Bir zamanlann ürkek Bambi'si değil artık" dıyesozedıvordu "Gerçek bir aslan. Balta kesmez ormanlann aslanı!." Trapez"den don vıl sonra Vogue kapağını gene ona ayırmıştı Irveng Penn çekmıştı foroğrafı Jackie Kenned) 'nın kızkardeşı Lee Radzmill altı yıldır gıyındıği Gıvenchv ıle bağlann] kopanp Yv es'e gelmıştı Ne buyuk bır reklamdı bu1 Yves Saınt-Laurent mılyarderlen gıydınyordu artık Modanın en gencı Y v es Saınt-Laurent"le en eskısı Chanel arasında bırçekışme, bıryanş vardı Chanel "Geleceği parlak bu genç adamlavemek \edim"dı>ordu Yves Saınt-Laurent yalanlıyordu onu B,'eyazdı, herşey beyaz. Ama modanın eskı beyazlanndan, bir gipur ya da organdi yaka, bir saten bluz, birsedefkolye,bir Chanel beyaz eldiven beyazı değildi bu. Çiğ beyazdı, uzay beyazıydı, yannın beyazıydı kısacası. "Onunla hiçbir zaman > emeğe çıkmadnn" dıyordu "Beni>emesiııden korkarım!..." Kım doğru soyluyordu, kım yalan"7 Gerçek şuvdu kı ıkısı de takdır edıyorlardı bırbırlennı Bır keresınde Chanel, hem de televizyonda. kendisinden sonra yenne geçmesi gerekli kışının Yves Saınt-Laurent olduğunu sovlemıştı Yves Saınt-Laurent'se bu yaşlı, kapnslı modacıyı son derece beğenıv or, onu kendıne ornek ahvordu Sonralan çok unlu olacak Yves Saınt-Laurent tayy orlennın. temelınde Chanel'ın çızgılen vardı Chanel'ın tayyorlen yalnızca Yves ı değıl. tum modacılan buyuluyordu Balencıaga onun başansının sırnnı oğrenmek ıçın bır tayyorunu saün alıp soktuğunu ıtıraf etmıştı Moda dünyasında astronotlar Courreges2000yıbnın habercısı uzaylı modasını 1963yılınıntemmuzundalan- seettı Dunvayı alt ust eden bırdefilevdı bu Geleceğe donuk yepyenı bır moda O gune değın alışılagelmış modellerle taban tabana zıttı Courreges'ın kıyafet- len Be>azdı.herşeybe>az Ama modanın eskı beyazlanndan, bırgıpurja da or- gandı yaka, bır saten bluz, bır sedef kol- ye. bır Chanel beyaz eldiven beyazı de- ğıldı bu Çığ bevazdı. uzay beyazıv,dı. yannın beyazıydı kısacası Parlak, rugan. plas- tık Başta kaskiar. ayaklarda beyaz botlar ıle ay yolculuğuna hazırdı man- kenlen *Size bir imparator sunuyorum' Tum otekı modellen yaşlı gorunuv ordu Courreges"ın yenı modası yanında 1964 yıhnda Chanel Pıerre Berge'yı Cambon sokağındakı evıne yemeğe da- vet ettı Chanel modaevının yonetmen- lığını teklıf ettı ona "Size bir imparator- luk sunuyorum" dedı u \ \es Saint-Lau- rent v alnızca bir modaevi. o kadar. Varın gelin. kontratınız hazır." Kontrat şartlannı açık bırakmıştı Dıle- dığı rakamı yazacakü Pierre Berge Amaertesıgungıtmedı Ayağınagelen bu umulmaz fırsatı tepü Yv es Saınt Laurenfdenaynlamazdı Kendı yenne beyaz gulleryolladı Chanel'e, bır kucak dolusu Dunya değışmıştı Gunun kadınlan ves Saint-Laurent en büyük kabuslardan birini 1971 yılının 29 ocak tarihinde yaşadı. Defîle tam anlamıyla bir fıyaskoydu. Defileye aldırmayıp ileri geri defılenin tenkidini yapanlar vardı, ıslıklayanlar vardı. Bazılankalkıpgidiyorlardı. Bazı gazeteciler önlerindeki deftere bir önce gördükleri defıle ile ilgili gazete yazısını yazıyorlardı. Bazılan gazetelerini açmış, okuyorlardı. Korkunç!.. Defile öncesi mankeni son bir gözden geçiriş. Modellerine düşler kattnavı sevijor. Düşsüz jaşa>amaz ki. \ ukarda 90-91 kışı için hazırladığı bir model. pratık bır yaşam ıstıyorlardı Ekmek kı- zartıalar, meyvesıkıcılar. tvvıstler. Sy- lvıeVartanlar.paketçorbalan.kâğıt mendıller. cep kıtaplan Evet. yenı kadın kasklı. fermuarb. botlu olacaİctı Bu ınanılmaz ozgurluk arzusu ıçınde YvesSamt-Laurent bırzamanlann luk- sunedondu Fantezıvıtıyatrodabulu- yordu TıyatrovanmodellerleCaurre- ges"ı demode etmek gerektı Bırzaman- )arDıor"uettığıgıbı O vıl şıırlı bır defile sundu Beyaz pıke- den bırgelınlık yapmıştı Sıyah saçlı. gu- zel bır İtalyan manken gıyıyordu gelınlı- ğı Benelta Burzını Resım Vogue'da çıktı Bembeyazyasemınveportakalçı- çeklen ıle orulmuş bır takma orgu saç, handıvse>ere kadar ınıyordu İnarul- maz. saf, soluk kesen bır guzellıktı bu Bovlesıneduşsel bır koleksıvon vanında Courreges'ın modellen pek bası't. pek valın kalmıştı Mondrian koleksiyonu Ardından 1965 yılının 7 ağustosunda 'Mondrian'koleksıy onu geldı Modacı ressamın havasını sıyah çızgıler arası- nda kırmızı, mavı. san dıkdortgen ve karelerle kıvafetlere taşı> ınca moda dünyasında gerçek bır fırtına varattı Yves Saınt-Lourent ın gelmış geçmış en buyuk. en başanlı koleksıv onlanndan bınydıbu Modadunyasıhopoturup hopkalkı>ordu Yves Saınt-Laurent Trapez'le Dıor"un 50'lıyıllannı demode etmıştı Şımdı Courreges ın ıkı bınlı vıllanydı demode olan Mondnan'la zor donemı gende bırakıp ferahaçıkmıştı \ ves Saınf-Lurent mo- daev ı Mondnan koleksı\onu satışlan kanatlandırmıştı sankı Bırmevsımde muşten odemesı 790 000 franktanaşağıvukan 1 5mıl>ona çıkmıştı Ozelsıpanşlerde 1 6 dan 2-3 franga Inanılmaz bır suksevdıbu O gune değın bov lesıne kopv a edıIme- mıştı YvesSaınt-Laurent lvıbırışarettı bu Mondndnelbısesıenunlufotoğ- rafçılartarafındançekıldı 1965 te Ir- vıngPenn. Davıd Baılev, Rıchard Ave- don Bu model Harper's Bazaar ve 1"- E\press te de kapak oldu Zaman modele çekıcılığınden hıçbır şev kaybettırmedt 1982'de Helmut \ewton, Cathenne Deneuve'un ustunde venı- den çektı bu kıyafetı Yıllarsevınçlerle. uzuntulerle. beğenıl- dı, beğenılmedı he>ecanlan ıle dolu geç- tı 1966'da açtığı 'Rive Gauche" butığı ıle yılda dort defile, dortımtıhan Dort olum kalım savaşı Sınırlen çelıkten olan bın bıle zor dayandırdı Kaldı kı Yves Saınt- Laurent komplekslerle, alkolle. uyuştu- rucularla savaşıyordu Tutuldu. tutulmadı Fiyasko Yves Saınt-Laurent en buyuk kabuslar- dan bınnı 1971 > ılının 29 ocak tanhınde yaşadı Defile tam anlamıvla bır fiyas- koydu Defilevealdırmayıpılengende- filenın tenkidini v apanlar v ardı. ıslıkla- vanlarvardı Bazılankalkıpgıdıyor- lardı Bazı gazeteciler onlenndekı deftere bır once gorduklen defile ıle ılgılı gazete yazısını v azıv orlardı Bazılan gazetelen- nı açmış, okuyorlardı Korkunç' Yves Saınt-Laurent ılk kez gazetecılen selamlama) a gelmemıştı Aslında bu beğenılmeyen koleksıv onlannın ne ılkıvdı.nedesonuncusu Amabu'beğe- nilmemenin1 boy utlan ve açığa vuruluş şeklı şaşırtıcıydı Ne olmuştu'' Oyılın çıçeklı, folklonk. yumuşak modasının ortasına Yves Saınt-Laurent vamp tarzında gıvdırdığı mankenlen ıle sert bır donuş >apmıştı Zamanlama yanhştı Çokabartılı ıtıcı bırsunuşla gen gelı> ordu geçmış zaman 84 model, muaksız, takdımsız, tam bır sessızlık ıçınde "podyuma konmuş"tu Ganp bırdefilevdı buf Kıpkırmızı dudaklar Mankenlenn dudaklan, tımaklan elışı kağıdı gıbı kıpkırmızı bov anmıştı Kı- yafetlertecnıcolorfılmlen anımsatan cart renklerde. sentetıkhavasındaıpek- lılerdendı İtıcı olan. tepkı çeken modellerden çok sunuşun terslığıydı Mankenlenn per- mdnantlı saçlan, abartılı makvajlan. salıntılı vuruvuşlen. "da>etkar"guluşle- n tavırldnndakı ucuzlukta Basın ateş puskuruyordu V ves Saınt- Laurent gıbı veteneklı bırmodacının bunlan v apması av ıptı. utanılacak bır şevdı, vuzkarasıydı Aslında bu moda bır donuştu Genye Oran'a kaçış Annesının dekoltesıne gelıncıklerılıştınlmış sıyah krep elbısesı, bır omzuna şoy lesıne attığı tılkı Ama konuklar bu "anıelbiseler"dekı guzellığı goremedıler Gorduklen bar ve muzıkholkadınlanvdı Onlanndavet- kar bakışlan. ucuz goz suzmelen Bıtpazanndan alınmış gıbı duran bu kıyafetler o gunun zev k anlayışına ters duşuvordubelkı Ogunkudefıleve Yves Saınt-Laurent'ın sevgılı dostu Paloma Picasso da boyle retro bır kıvafetle gel- mıştı Kısacık çıçeklı krep elbıse ustun- de uzun tuv lu mavmun kurkunden bır bolero' H,aute couture ile bitpazan kanşımı bu moda, bu geri dönüş modası, sokaklara dökülmüştü işte. Butiklerde satılıyor, herkes bayıla bayıla alıyordu. Onu yerin dibine sokan gazeteciler, aradan zaman geçtikten sonra özür diliyorlardı. Yves Saint-Laurenfden. Onlar görememişlerdi. Ama Yves, modacı sezgisiyle onu hissetmişti. Herkesın ofkesı burnundavdı zaten Konuklardan bınsı Paloma ıçın, "Şu- nun da kıv afetine bakın. Tam bir karna- »al!..." devınce. o sakın Yves Saınt- Laurent kendını kavbettı "Dostum için nasıJ böy le bir sdz söv lersiniz?..." dı> e K jğınv ordu Kıpkırmızıv dı v uzu. gozu Basın ıstedığı kadar bu "retro" mo- dasının delı saravlılara ozgu bır moda Mduğunu > azadursun. gıdış o > ondev- dı Gelecek modanın havasıbuvdu Ha- v ada bu gelışın kokusu vardı zaten V ves Saınt-Laurent herkesten once almıştı bukoku>u Meselebuydu Zaman onu haklı çıkaracak. gelecek gunlerde en çok kopya edılen moda ola- caktıbu Her şey değışmıştı artık Eskı- den modanın kopv a edılmesınden kor- kulurdu Şımdılerdekorku kopya edıl- memektevdı Haute couture ıle bitpazan kanşımı bu moda. bu gen donuş modası. sokaklara dokulmuştu ışte Butiklerde satılıyor. herkes bavıla bavıla ahvordu Onu venn dıbıne sokan gazeteciler. ara- dan zaman geçtikten sonra ozur dılıv or- lardı. Y ves Saınt-Laurent den Onlar gorememışlerdı Ama Yves mo- dacı sezgısı>leonu hıssetmış. anılarla bağdaştınp sunmuştu Bırazda sunuşun sertlığındekı etkıden konuklann o anda o eskı modanın gu- zellığıne v aramamış olmalan doğaldı Amaomoda>a halaoanne>ehavran kuçuk oğlan çocuğunun gozlen ıle bakı- vordu O kıv afetlerde kımsenın gormedığı bır şeyıgoru>ordu Yves Guzeller guzelı genç bır anne, ydkdbinda bır demet ge- lıncıkle bır vaz gecesı balosunda kavalyesının kollannda donuyor. do- nu>ordu' Yarın: Skandallar... Skandallar ! Her hakkı Cumhuriv et'e aiftir.