Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 MART1994 PERSEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOM 11
kalkınma farkiam
tarüşılacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Türkiye'nin
bölgeleri arasındaki
kalkınma farkhlıklan,
düzenlenen bir toplantıda ele
alınacak. Türkiye Odalarve
Borsalar Birliği'nin
düzenlediği toplantı 18 mart
cuma günü Gaziantep'te
yapılacak. "21'inciyüzyıla
doğru bölgesel kalkınma
farklanrun giderilmesi"
konulu, Anadolu'yu
bilgilendirme toplantılannın
ilkinde küçük ve orta ölçekli
işletmelere, kullandınlacak
krediler ile ihracatta
sağlanacak yeni olanaklar
hakkında bilgi verilecek,
TOBBBaşkanıYalım
Erez'in açış konuşmasıyla
başlayacak olan toplantıda,
Halk Bankası tarafından
küçük ve orta ölçekli
işletmelere sağlanacak yeni
kredi olanaklan konusunda
Genel Müdür Cihan Pacacı
açıklama yapacak.
Toplantıda aynca,
Eximbank tarafından
ihracatta sağlanacak yeni
olanaklann da gündeme
geleceği kaydedildi.
TÜSİAD'ınyenî
genel sekreteri
• Ekonomi Servisi - Türk
Sanayicileri ve İşadamlan
Derneği'nin (TÜSİAD) bir
süredir açık bulunan genel
sekreterliğine vekaleten
Aylin Ancan McCarthy
getirildi. TÜSİAD tüzüğü
gereğince Yürütme Kurulu
üyelığı koşullannı da
üstlenen Aylin Ancan
McCarthy'nin bundan
önceki çalışma hayatında
İsviçre'deki IMD
Enstitüsü'nde araştırma
uzmanhğı, yabancı bir
fırmamn Türkiye
direktörlüğü ile Amerikan
Basın Ekspres'in yatınm ve
proje finansmanlan
yönetmenliği görevleri de
bulunuyor.
Tekstil teşvik
politikaları
beküyor
• Ekonomi Servisi-
Türk-Ahnan Tekstil ve
Hazırgiyimciler Birliği
TÜDETin yeni başkanı
Ahmet Aydın, Türk
hükümetinin tekstil
sektörüne vereceği destek ve
teşviki bekliyor. Hûkümetin
bugünlerde teşvik
mevzuatındaki son
düzenlemeleri yapmakta
olduğunu haürlatan
TÜDET Başkanı.
"Ankara'nın tekstil sanayiini
ve tekstil ihracatını
destekleme amacıyla yaptığı
çahşmalan büyük bir
memnuniyetle izliyoruz. Bir
taraftan Avrupa ülkelerinde
tekstil dalında yaşanan
durgunluğu aşmak, diğer
taraftan da son aylarda mali
piyasalarda ve pamukta
meydana gelen
dalgalanmalan bertaraf
edebilmek için tekstil
sektörünün sorunlanna
acilen çözüm bulunması
gerekir" şeklinde konuştu.
ŞİRKETLERDEN
• GÜN EŞ Sigorta.
Çolakoğlu Metalurji
tarafından inşa edilecek
elektrik santrahnı
sigortaladı.
• IBM. OS/2 LAN (Local
Area Netxork/Yerel Iletişim
Ağı) toplantılannı
gerçekleştirdi.
• BAŞAK Sigorta, Camel
Trophy Türkiye seçmelerini
güvence altına aldı.
IEMEK
Sigorta, "1993
Faaliyet
Sonuçlan"nı
bugünsaat
10.00'da
Svvissotel'de açıklayacak.
• MARKSSPENCER,
Türk Petrol Holding ile
yaptığı işbirliği anlaşması
sonucu Türk pazanna
giriyor.
• İZOCAM, TS-ISO 9002
Kaüte Güvencesi Sistem
Belgesi aldı.
• MER-
KEZ
Sigorta ve
;
Texulbank
arasında karşılıkh işbirliği
kapsamı içinde yürütülen
eğitim seminerlerinden biri
daha gerçekleştirildi.
• JOHNSONAND
JOHNSON, 1993 yılı içinde
13.75 milyar Amerikan
Dolan satışa ve 1.79 milyar
Amerikan Dolan net kâra
ulaştı.
• PETHOLDÎNG1994 yıh
süresince 20. yıhm
kutlayacak. Pet Holding
Abnanya, Azerbaycan,
Rusya Federasyonu,
Kazakistan, Bulgaristan ve
Türkiye'de kurulu 24 şirket
ve işüraki bünyesinde
bulunduruyor.
Banka sahibi holdingler, hem ucuz kredi buluyor hem de parayı yüksek faizle değerlendirebiliyor
tşadaım bankasızyapaııııyorYAKUP BİLGE
Ocak ayından bu yana ya-
şanan fınans krizini en hafif at-
latanlar banka sahibi holding-
ler oldu. Banka sahibi holding-
ler, kasalannda yatınma yönel-
meyen paralannı bankalan
aracıhğıyİa bazen yüzde 700-
800'e varan gecelik faizlere yatı-
rarak para depreminden kur-
tulmaya çahştı.
Holdingler, bankaya sahip
olmakla hem ucuza kredi bu-
labiliyor, hem de finansal kriz-
lerin yaşandığı dönemlerde elle-
rindeki parayı yüksek faize ve-
rebiliyor. Para piyasalannda
yaşanan son depremden sonra
sanayiciler, bir bankaya sahip
olmayı daha çok ister hale gel-
di.
Büyüklerin bankalan
Türkiye'nin en büyük toplu-
luklan olan Sabancı, Koç ve
Çukurova gibi gruplar baştan
beri birer bankaya sahipti. Sa-
bancı Holding Akbank'ı, Koç
Holding Koç Bank'ı elinde tu-
tarken, Çukurova Holding de,
Yapı Kredi Bankası, Pamuk-
• Bu yılın başında
yaşanan fınans krizi tüm
sanayicileri etkilerken,
bankaya sahip olan
holdingler bunu en az
zararla kapattı.
Holdingler yatınma
yönlendirmedikleri
paralannı bankalannda
değerlendirirken, bazen
yüzde 700-800'e varan
gecelik faiz aldı. Son
olarak İhlas Holding
Eurocredit Bank'ı satın
alırken, Alarko Holding
de bir banka satın almak
istediğini açıkladı.
bank ve lnterbank'ın sahibi.
Son yıllarda serpilip gelişen
gruplar da üst üste banka kur-
du. Rumeli Holding tmar Ban-
kası ile Adabank'ı, Doğan Hol-
ding Alternatifbank'ı, Lapis
Holding Dışbank ve TYT
Bank'ı ve Toprak Holding de
Toprakbank'ı elinde tutuyor.
Banka almak istediğini açık-
layan en son sanayici Alarko
HANCİ BANKA KİMİN7
Sabancı Holding
AKBANK
Koç Holding
KOÇBANK
Yaşar Holding
TÜTÖNBANK
Çukurova Holding
YAPtKmOİ
PAMUK8ANK
tMERBANK
Doğuş Holding
GARANTf BANKASf
KÖRFEZ8ANK
Lapıs Holding
&ŞBANK-TYT
Rumeli Holding
MARB.
ADA8ANK
Toprak Holding
TOPRAKBANK
Doğan Holding
ALTERNATİFBANK
İhlas Holding
EumemoiT
Süzer Holding
KEMBAMK
Zeytinoğlu Holding
ESKİŞEHİRBANK
H BayraktarHolding
EGEBANK
Tekfen Holding
TEKFENBANK
Çolakoğlu Grubu
T£KONOMt
BANKASI
Cıngıllıoğlu Aılesı
DEMİRBANK
Turgut Yılmaz
TEKSTtlBANK
AtillaUras
MARMARABANK
M.C Eliyeşil
IMP£XBANK
Dervış Temel
DERBANK
ladıklannı, kısa zamanda 5'i
Istanbul'da olmak üzere 10 şu-
be açacaklannı söyledı. Sümer-
bank ın satış işlemlerinin uzun
sürmesi ve halka açılmadan
beklenilen gelirin elde edileme-
mesi nedeniyle, Ihlas'ın Euroc-
redit Bank'ı almayı tercih ettiği
sanıbyor. İhlas'ın Sümerbank'-
tan tümüyle vazgeçip vazgeç-
mediği ise bilinmiyor.
Sümerbank'a talip çok
İşadamlan, özelleştirme kap-
samındaki Sümerbank'ı ele ge-
çirmek için kıyasıya mücadele
ediyor. İhlas'ın Sümerbank'ı al-
maktan vazgeçip vazgeçmediği
bilinmezken, Arsu Yönetim
Kurulu Başkanı Abdürrahim
Oylumlu, Ceylan Holding ve
Şirketler Topluluğu
Üzeyir Garih oldu.
Garih, hûkümetin banka
kurma izni vermeyeceğini bil-
diklerini, işleyen bir bankayı
satın almak istediklerini belirt-
ti. Garih, Cumhuriyet'e yaptığı
açıklamada, kendi finansal işle-
rini yürütecek bir banka almak
istediklerini belirtti. Garih, Sü-
merbank gibi fazla şubesi olan
Başkanı bir bankayı satın almayı düşün-
mediklerini de ifade etti.
İhlas'ınki Eurocredit
Sümerbank'ı satın almak için
büyük çaba sarfeden İhlas Hol-
ding, ilk aşamada tek şubeli
Eurocredit Bank'ı satın aldı. İh-
las Holding Yönetim Kurulu
Başkanvekili Sami Erdem, tek
şubeli bankayı büyütmeyi plan-
işadamı Şehmuz Tatbcı banka-
ya talip.
Arsu Yönetim Kurulu Baş-
kanı Abdürrahim Oylumlu, Sü-
merbank'ı belırlenecek fıyata
satın almaya hazır olduklannı
açıkladı. Sümerbank'a öde-
yecekleri fıyat için "Hükümet
ne derse o olur, biziın bovnumuz
kıtdan ince" diyen Oylumlu, Sü-
merbank'ı her koşulda almaya
hanr olduklannı ima etti.
Sendikalann da 'think tank'ı var
• Harb-îş Şendikası, güncel
sorunlara bilimsel bir yaklaşımlai
bakarak emek kesiminin
görüşlerini iletmek amaayla bir
think tank grubu oluşturdu.
ÖZLEM YÜZAK BOYLU
Sanayi ve ticaret kuruluşlannm
karşısında, kamuoyunda seslerini du-
yurmakta zorlanan sendikalardan biri
olan Harb-lş Şendikası, bilim adam-
lannı biraraya toplayarak bir think
tank grubu oluşturdu. Sendikalann
yalnızca toplu sözleşme yapan kurum-
İar olarak algılandığı dönemin sona er-
mesini isteyen Harb-İş, bilimsel bir
yaklaşımla emekçi kesiminin görüşleri-
ni duyurmayı amaçüyor.
Harb-tş değişik bir yaklaşımla ken-
dini klasik sendika anlayışının dışına
cıkartmaya çalışıyor. Sendika Başkanı
Izzet Çetin, sendikalann şimdiye kadar
yalnızca toplu sözleşme yapan kurum-
lar olarak algılandıklannı, güncel so-
runlar hakkında seslerini çıkarmadı-
klan için itibar kaybettiklerini söyledi.
Ülkeyi ve öteki uluslan ilgilendiren
güncel sorunlara bilimsel bir yaklaşı-
mla bakarak emek kesiminin de görüş-
lerini iletmek amacını taşıdıklannı be-
lirten Çetin, bu nedenle think tank gru-
bu oluşturduklannı açıkladı.
Bilim adamlanndan oluşan araştır-
ma grubuna, mali desteği Harb-lş Şen-
dikası sağlıyor. Think tank grubu
Mümtaz Soysal, Korkut Borotav, Melih
Celasun, Tuncer Bulutay, Ercan Uygıır,
Erdoğan Soral. Bilsay Kunıç. Erinç
YeMan ve Gazi Özhan gibi bilim adam-
lanndan oluşuyor.
Harb-lş Sendikası'nın think tank
grubunu oluştururken iki hedefı bulu-
nuyor. Birincisi günceli izlemek, Türki-
ye'deki ekonomik gelişmeleri sürekli iz-
leyerek tartışmak. Tkinci hedef ise alter-
natif istikrarprogramı hazırlamak. Bu-
güne kadar hıç emek yanlı alternatif is-
tikrar programı hazırlanmadığını belir-
ten Çetin, yalnızca TÜSİAD, TİSK.
TOBB ve benzeri kuruluşlann kendi
görüşleri doğrultusunda kamuoyuna
çeşitli raporlar ve yayınlar sunduklannı
sözlerine ekledi.
Vergi politikaları
Think tank grubunun gündemine
aldığı birinci araşürrna konusu vergj
politikalan ve ücretlilerin vergi yükü
hakkında. Bu konuda hazırlanmakta
olan bir raporun yakında kamuoyuna
sunulacağı belirtiliyor.
Diğer bir çalışma konusu ise kamu
borçlanma politikalannı kapsıyor.
Harb-lş Şendikası yetkilileri bu konuda
hep fınans ve kredi yönünün ele
alındığını, işin arz ve üretime yönelik
yönünün ise her zaman ihmal edildiğini,
bu ihmalin sonunda Türkiye'nin yük-
sek borç yükü alünda kaldığını belirti-
yorlar.
Harb-İş, Türkiye'nin gündeminde
ön sıralarda yer alan özelleştirmeyi
kapsamlı bir şekilde incelemek amaay-
la kendi bünyesinde KİGEM'i (Kamu
Işletmeciliği Geliştirme Merkezi) kur-
du. Türkiye'de izlenen özelleştirme po-
litikasma karşı görüşleri olan Prof. Dr.
Mümtaz Soysal KİGEM'in kuruluşu-
nu tarihi bir adım olarak değerlendirdi.
"Artık KİTlerin de haklarını koruya-
cak bir sahibi var" diyen Soysal, özelleş-
tirme konusunda konfederasyonlar
arasında örgütlenme istediklerini,
Harb-İş'in attığı adımın son derece se-
vindirici olduğunu belirtti.
GM TÜRKİYE DÎREKTÖRÜ:
Çevreci
otomobil
desteklensin
• General Motors Türkiye
Direktörü Kevin Jackson: "Türk
hükümeti otomotiv sektörünün
sıkıntıda olduğu bu dönemde
çevreci otomobillere yüzde 50
vergi indirimi sağlamalı; bu, yerli
üreticilerin Avrupa'ya ihraç
şansıru arttınr."
tZMİR (AA) - General Motors Tür-
kiye Direktörü Kevin Jackson, otomotiv
sektörününsıkınüdaolduğubudönemde
hükümetinbirdüzenlemeyapmasıveAv-
rupa pazarlanna ihraç edebilecek stan-
dardı yakalama yolunda yönlendirmesi
gerektiğini söyledi.
Kevin Jackson, otomobil sektörünün
pıyasa satışlannda bazı tıkanıklıklar ya-
şadığını vurgulayarak "Hûkümetin elin-
de otomobil alım \ergileri silahı var. Bu
durgun dönemde bu silahı iyi kullanmalı
ve sektörün kendisini geliştirmesi için
yaptmmlara yöneltmelidir" dedi. Jack-
son. şöyle konuştu:
Sektör vergi kaynağı olmamalı
"Tûrk otomobil pi> asasının temiz çev-
reye yönelik yatırımlara girmesini arzu
ediyoruz. Şu anda. Türkiye'den A\rupa'-
ya otomobil ihraç eden tek firma General
\lotors''nır. Oysa çe>Te faktörii >e kata-
litik konvektör aksamı tamamlandığında
çok sayıda yerli fırma, teknolojik gelişim
olarak Avrupa'ya mal satmava uvgun-
dur. Hükümet, bu silahı i>i kullanmalı ve
çevreci otomobillere birtakım avantajlar
getirerek bu girişimi desteklemelidir."
Türkiye'de taşıt alım vergisinin çok
yüksek olduğuna dikkat çeken Jackson,
Türk hükümetinin otomobil sektörüne
vergi kaynağı olarak baktığını söyledi.
Jackson, devletin yeni bir düzenlemeye
girerek çevreci otomobillerde vergi indi-
rimine gitmesi gerektiğini kaydetti.
Türk Eximbank köprü işlevi görüyor
Türkicumhuriyetlere
krediakıyor
• Türk cumhuriyetlerine açılan 985 milyon
dolarlık kredinin 517 milyon dolarlık bölümünün
akreditifı açıldı.
• 321 milyon dolarlık mal ihracı, 196 milyon
dolarlık projenin fınansman bağlantısı tamam.
ANKARA. (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Türk Eximbank tarafın-
dan yeni kurulan Türk cumhu-
riyetlerine açılan 985 milyon
dolarlık kredinin 517 milyon
dolarhk bölümünün kullanım
bağlanüsı yapıldı, ihracat kre-
disi şeklinde olan kredilerin ise
çoğu kullandınldı.
Eximbank Genel Müdürü
Ahmet Ertuğrul'un verdiği bil-
giye göre Türkiye, 8 Türk cum-
huriyeti ile 388.8 milyon dolar-
lık bölümü ihracat, 596.2 mil-
yon dolarlık bölümü proje kre-
disi olmak üzere toplam 985
milyon dolarhk kredi anlaşma-
sı yaptı. Anlaşması yapılan kre-
dilerin 752 milyon 460 bin do-
larhk bölümünün kullanılması
konusunda da ön onaylar veril-
di. Kullanım için ön onay veri-
len 752.4 milyon dolarlık kredi-
nin ise 515 milyon 150 bin do-
larhk bölümü için akreditif
açıldı. Yani bu cumhuriyetler,
açılan 985 milyon dolarlık kre-
dinin 517 milyon dolarhk bölü-
münü kullanmış durumda.
Ertuğrul'un verdiği bilgiye
göre kredilerin 321 milyon lira-
hk bölümü Türkiye'den mal
ahmı için 196 milyon dolarlık
bölümü de bu ülkelerde gerçek-
leştirilecek projelerin fınansma-
nında kullanıldı.
Türk Lirası ile kullandınlan
kredilerin aksine, dolar olarak
kullandınlan bu kredilerin fon-
lanmasında bir zorlukla karşı-
laşmadıklannı belirten Ertuğ-
rul, Japon Eximbank'tan sağla-
nan 200 milyon dolar ve ulusla-
rarası tahvil piyasalanndan
daha önce sağlanan krediler ile
birlikte 600 milyon dolarlık
kaynaklannın bulunduğunu,
proje fınansmanı açısmdan bir
sıkıntılannm ohnadığını söyle-
di.
Ahmet Ertuğrul, Japon
Eximbank'tan sağlanan 200
milyon dolarhk kredi ile Kaza-
kistan'da 600 milyon dolarhk
bir demir-çelik fabrikasının ya-
pımırun koofınansmanına kaü-
İacaklannı açıkladı. Fabrika-
nın yapımında bir Türk fırma-
sının 50 milyon dolarhk iş üst-
lendiğini anlatan Ertuğrul,
Türk Eximbank'ın, firmanın
üstlendiği tutann yüzde 80'inin
(40 milyon dolar) finansmanını
yapacağım, bunun da banka ta-
rihındeki en büyük ve ilk koofi-
nansman olduğunu kaydetti.
Fabrika; Japon, Avusturya ve
Türk firmalanndan oluşan bir
konsorsiyum tarafından yapı-
lacak.
Türkiye'nin 3O yıllık iktisat dergisi
Globalleşme Kıskacında
Türkîye
Tktisat
DOSYA
D YEREL YÖNETİMLER
• Yerel seçimler ve şehir ranhnı
paylaşma savaşları
BülentForta
• Londra nasıl özetleştirildi?
Şule Takmaz Nişancıoğlu
• Yeniden yapılanma için bir yerel
yönetim modeli
Aydın Uğur
• Belediyelerin patronu lcim olacak?
SaruhanOluç
• Ekonomik krizle gelen
toplumsal çözülme
• Globalleşme-neo merkantilizm
çelişkisinin etkileri
• Para piyasalannda yaşanan
depretn nereye uzanacak?
İktisatçılar krizin nedenlerini, boyutlannı ve
geleceğini tartışıyor
Korkut Boratav, Sungur Savran, Sodi Uzunoğiu
D 50.YILINDAIMF
Kanodalı Prof. Chossudovsky
50 yıllık IMF politikalannı uygulama ve
sonuçlanyla inceledi
KADBSIAR VE İŞ HAYATI
OECD'nin kadın emeği araştırması, Kuvvet
Lordoğlu'ndan ev emeğine bir bakış
MERKEZ BANKASININ PARA
BASMATEKEIİ
A. Osman Sali Merkez Bankası'nın para
basma yetkisini hukuki ve fiili boyutiarıyla
araştırıyor
İFMC tktisat
a MÜNİR CEYLAN'DAN ÇAGRI
Eski Peh-ol-lş başkanı ile Kürt sorunu, yasaklar
ve eşitlik üzerine söyledi
I Ü. llctisat Fakühesi Mezunlan Cemiyeti (İFMC) yayın organıdır.
Büyükpormakkapı Sokok U/4 Beyoğlu - İSTANBUL
Tet 0212. 252 84 42-43 Faks: 250 16 42
İŞÇİMN EVBENINPEN
ŞtJKRAN KETENÇİ
SeçimOyunu
Memurların sendikal haklarına ilişkin ağızlara sakız
olan yasa taslağı sonunda Bakanlar Kurulu'nda göruşü-
lerek bakanların imzasına açıldı
A n c a k b u
yasa taslağı
ile memurların yasa ile gelmiş gendıkal hak duzenleme-
sine kavuşabilecekleri inancmı taşıyamıyoruz. Seçıme
kadar koalisyonu yürütmek zorU
nda o l a n
Başbakan r^l-
ter ve DYP kanadının çirkin bir s#?
i m
te^â'izlenımı ağır
basıyor.
Koalisyon ortağı SHP'nin s
e
Ç'
m l e r
öncesınde bir
prestij sorunu haline getirerek 'srarlı olması uzerıne,
memura sendika hakkına açılmiŞ 9
i b i
görünen yol, aslı-
nda başından kapatılmış bulunuy°
r
-
Dyp
'
u
parlamen-
terler, hatta bakanlar, secim ör»cesi Meclis'e gelmeye-
cek, sadece prestij niteliğindeki bir yasa tasarısına, se-
çim oyunu olarak "evet" denmesini dahi içlerine sindı-
rememiş gözüküyorlar. Hükümet program ve protoko-
lünde yer almış, şimdiye kadar memura verilmiş olması
gereken hakların, yasalaşmasa da kendilerinın de ım-
zaları olan bir taslak metninedönüşmesini kabullenemı-
yorlar
Çalışma Bakanlığı'nın hazırl^dığı yasa tasarısı ay-
lardır Bakanlar Kurulu'nda bök'etiliyor. SHP kanadı
ısrarlı olunca yasalaşma süreci kalmayacak bir dönem-
de Bakanlar Kurulu'nun gündemine alınıyor. O da yet-
miyor, eninde sonunda görüşülmek zorunda kalınınca,
zaman kazanmak üzere bir alt komisyon oluşturuluyor.
Derken bu alt komisyon Çalışma Bakanlığı'nın hazı-
rladığı taslakla taban tabana zıt, 12 Eylül hukuku parale-
linde hak değil, yasaklamalar getiren bir alternatif taslak
hazırlıyor. SHP seçim arifesinde böyle bir tabloyu kabul-
lenemeyip daha sert bir rest çekince, konu yeniden Ba-
kanlar Kurulu gündemine gelip, nihayet önceki gün gö-
rüşülüyor.
Memura sendika hakkına katlanamayan çoğunluk
DYP'li bakanlar toplantıya katılmıyor. Başbakan Çiller
seçime beş kala, SHP'nin restine karşı çıkamayarak
yasa taslağının Bakanlar Kurulu'ndan geçirilip imzaya
açılmasını sağlıyor. Seçime kadar DYP'li bakanların im-
zaları sağlanır mı? Sağlansa da imzalar memura sendi-
ka hakkının verilmesi düşüncesi ve inancı ile değil, seçi-
me kadar durumu idare etmek üzere olacak. Seçimden
sonrası Allah'a kerim. Seçim sonrası sürpriz gelişme ve
zorlamalar olmazsa, DYP'li çoğunluk nasılsa koalisyo-
nun bozulmasından yana. Anayol formülü, MHP ile or-
taklık türünden çözümlere gönül bağlamış konumdalar.
Ondan sonrasında memura sendika hakkının gündeme
dahi gelmiyeceğini herhalde düşünüyorlar. Galiba da
asıl bu nedenle, memurun sonradan kendilerinden hak
isteyebileceği bir konumda olmak istemiyorlar.
Bakanlar Kurulu'ndan geçmiş, yasalaşmak üzere
bekleyen bir sendikal haklar yasa tasarısı seçim sonrası
için memurların özlemlerini kabartmış olabilir. Üstelik
altında imzaları olursa kendileri için de bağlayıcı, en azı-
ndan zorlayıcı bir konum yaratabilir. işte bunu dahi içle-
rine sindiremedikleri için, yasalaşması söz konusu ol-
mayan bir seçim oyunu, Çiller taktiğini içlerine sindire-
bilmiş değiller. Üstelik evdeki hesap çarşıya uymayabi-
lir. Koalisyonun sürmesi gerekebilir. Meclis aşamasına
gelmiş bir yasa tasarısı, çok fazla bekletilemeden Mec-
lis'te de görüşülmek zorunda kalınabilir.
Tabii ki Bakanlar Kurulu aşamasında alt komisyon
oluşturularak, ikinci bir alternatif yasaklı yasa tasarısı
hazırlanması, onu geçiremeyince, Çalışma Bakanlı'-
ğının hazırladığı tasarıya yeni grev yasakları eklenmesi
gibi yollar Meclis aşamasında da bol bol gündeme gele-
cek. Memura sendika hakkını çok gören kafalar sonun-
da sendikal hakları değil, sendikal yasakları getiren bir
yasa ortaya çıkarmak üzere her yolu deneyecek.
SHP seçim öncesi Meclis'ten geçemeyecek bir yasa
tasarısı için neden bu kadar ısrarlı oldu? Tabii ki topluma
koalisyon ortaklığının demokrasi, sendikal haklar, insan
hakları için önemini sergileyebilmek için. Memurlara
sendika hakkının Bakanlar Kurulu'ndan geçirilmesi
SHP için bir prestij değer taşıyor. Topluma haklar için
güvence oldukları imajı verilmek isteniyor. Iktidarda ol-
manın önemi vurgulanmayaçahşılıyor.
Memurlar için hiçbir yararı yok mu? Ufukta sendikal
hakların görülmesini sağlama anlamında biraz 'evet'.
Ancak sendikal hakların kazanılması, daha doğrusu ya-
sal düzenlemenin gelmesi için, önlerinde hala uzun so-
luklu bir mücadele var. Memurlar şu aşamada DYP'li
bakanların imzalarını almaktan başlayarak, Meclis aşa-
masında hakların yasağa dönüşmemesi için, her aşa-
mada mücadele vermek konumundalar. Gerçek şu ki,
sadece DYP'liler değil, parlamentonun çoğunluğu, sağ
partilerin parlamenterleri bir ittifak halinde, memurun
çağdaş sendikal haklarına inanan kişiler değiller.
Memurlar, 12 Eylül hukuku, anayasal düzeninde,
memura sendika hakkının düşünülmediği bir ortamda,
Türkiye'de daha önce başarılmamış bir şeyi başardılar.
Anayasada ve yasalarda yasak olmamasından yararla-
narak, uluslararası sözleşmelerin iç hukukumuzda yasa
niteliğinde olmasından hareket ederek, yasal düzenle-
me olmadan da yasal hak olabileceği ve kullanılabilece-
ğini toplumumuza kanıtladılar. örgütlendiler, sendika-
larını kurdular ve toplumun her kesimine kabul ettirdiler.
Sonunda en sağdaki partiler dahi, içlerine sindirmese-
ler de memurun sendikal haklarını kabullendiler. Me-
mura sendika hakkı partilerin programlarına, hükümet-
lerin program ve protokollerine girdi.
Buradan geriye gidiş yok. Daha ileriye gidebilmenin,
memur sendikalarını kitleselleştirebilme ve sendikal
hakları yaygın kullanabilmenin aracı ise, yasaksız dü-
zen yanında, sağlıklı yasal düzenleme olabilir. Memur
sendikaları çalışma alanlarını geliştirecek sendikal hak-
lar yasalarım kararlı bir biçimde istiyorlar. Siyasetçi is-
tediği kadar karşısında olsun. Memurlar ve sendikaları
etkili bir biçimde istemeye devam eder ve güçlerini ko-
yabilirlerse, hiçbir seçim oyunu, taktik, oyalama, Mec-
lis'te sağ partiler ittifakı, sağ hükümet ittifakı bu isteğin
önünde duramaz.
Memur sendikaları işçi sendikalarının bugün içinde
oldukları teslimiyet çizgisine doğru gider, gelişmeyi si-
yasi iktidar ve parlamentodan beklemeye kalkarlarsa
vay hallerine. Bu parlamentodan doğal gelişimi içinde
memura doğru dürüst sendika hakkını tanıyacak bir
yasa çıkmaz. Bakanlar Kurulu'ndan önceki gün geçen
yasa tasarısına rağmen çıkmaz. Bakanlar Kurulu'ndan
geçen yasa tasarısı Çiller'in bir seçim oyunu, SHP'nin
prestij metni olarak raflardaki küflü dosyalar arasına gi-
rer.
TEŞEKKÜR
Sevgili Babacığımız
AV. MUSTAFA SOMER
Adalete tutkuyla, Özgürlüğe azimle. Cjmhuriyete inancla, Hayata
sevinçle baglı geçen 84 yıllık omıün noktalandı.
Seni özlüyon.z.
Cenazeye iştirak eden, telefon, telgraf üe başsağlığı dileyen, bağış
yap>an, bu acılı günümiizde bizi yaha bırakmayan akraba ve
dostlarımıza teşekkir ederiz.
Somer allesla
dma
Fatma Hasene (Fatoş) Somer