Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 MART1994 PAZARTESİ 8 DUNYADA GEÇEN HAFTA Brükselmetrosu artikdahagüvenli CEM SEY BRL KSEL - "Eğer sizi bazen rahatsız ediyorsak, bu sizin gihenliğinizicindir!" Bu cümlenin altında mavi üniformalı, gülümseyen iki jandarmanın fotoğrafı üç a>dan beri Brüksel metrosunu dolduruyor. Aralık ayı başında başlanan. metrolarda yenigüvenlik uygulamasının ilk sonuçlan, Brüksel metrosu yönetıcilerini de, Belçika -Içişleri Bakanı Lotıis Tobback'ı da memnun bıraktı. Yapılan değerlendirme. yeni uygulamay la, metrolarda yo'.culann kendilerini daha güvenlikte hissettiklerini ortaya koydu. Üçaydan beri polis yerine. gönüllülerden oluşan 96 kişilik bir jandarma ekibıninmetro istasyonlannda, trenlerin içinde v e istasyonlann giriş ve çıkışlannda zaman zaman boy göstermesi. istaıistiklerde de kcndini gösterdi. 1993 yılının ocak \e şubat aylannda metroda sırasıyla 249 ve 229 ola> olmuşken. I994yıhnda aynı aylarda bu rakamlar 155 ve lO5'edüştü. Belçıka"nın Valon bölgesindeki Charleroi kentinde ise başka bir kent içi ulaşım aracında. başka bir güvenlık sıstemı denenıyor. İkı hafta boyunca. Londra taksilerinin bu kente u\ up uymadığına bakılacak. Değerlendirme tabiı en başta taksi şoförünün güvenliğı açısından \ apılacak. Denemeye sokulan araçta. şoför mahalli ile müşterilerin bulunduğunu bölüm ses geçirmezbırcamlaaynlmış durumda. Paraalışverişi de ancak şoför kapısında bulunan ufak bir bölme aracılığıylayapılabiliyor. Bu önlemler. taksi şoförünü her çeşit saldınya karşı da koruyor. Ancak denemenın diğer yönü dc müştcrilenn bu yenı aracı nasıl karşıladığının tespitineyönelik. Buda müşterilere dağıtılan anket tbrmlan sayeşinde belirlenecek İlk ızlenimler. orta yaşlı v e daha yaşlı müşterilerin. Londra taksilenndekı konforu ve müştennın daha çok yeri olmasını beğendiklerini gösterdi. Buna karşılık gençler, normal taksılerin 'bu kadar züppece olmadığını" düşünüyorlar. Yalan, gerçekvepolitikacıilişkisi EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - Geçen haftanın olayı. evinin bahçesinden vemahzeninden durmadan ceset çıkan adamdı. Ama iç siyaset açısından en önemli olay. parlamentoda bir bakan ya da milletvekilinin ne zaman. nasıl ve ne ölçüde yalan söyleyebileceği tartışmasıydı. Evet. parlamentoya söylenecek yalanın ölçüsü. ve reçetesi! Pekiyi. parlamentoya yalan söylenebılirmiydi? Bakan. gerekirse evet dıyordu. Ö> le ya. ikiyüzlülüğün gereği yok. Nasıl olsa herkes. politikacılann çoğu kez gözünü " kırpmadan yalan söylediğini biliyor. Çoğu kez. karşısındakinin gösterdiği saygıdan. suskunluktan, bilgisizliğinden yararlanarak boş atıp dolu tuttuğunu dd... Olay. Başbakanlık Müsteşan Sir Robin Butlerın bir Avam Kamarası Komisyonu"nda verdiği ifadeyle başladı. Komisyon. İngiltere"nin. Irak'a gizlice silah sattığma ilişkin iddialan soruşturuyordu. Ve ifade verenlerin ifadeleri birbiri ile sürekli çelişiyordu. Bu nasıl işti? Kendısine soruldu: Bakanlaracaba bazı bilgileri parlamentodan gizleyebilirler mi? Alınan y anıt: "Bakan, vetersiz te eksik LONDRA bir yanıt \ erebitir. \ anıt doğnı olabilir, ancak gerçeğin sadece bir ksmıdır. Bir tablonun yarısıdır..." Bir bakan. parlamentodan bilgi gizliyorsa pekala yalan da söyleyebilirdi? Buna yanıt en umulmadık kişiden geldi: Başbakan Major'ın. gizliliği ile ünlü İngiliz bürokrasisine biraz glasnost sacmak için atadığı bakan WiUiam VValdegrave'den. Bakanın yanıtı: "Bazı durumlarda. örneğin bir doalüasyonöncesinde. A>am Kamarası'ndan bazı bilgileri saklamak gerekebilir. Zaten bunun ömekleri de vardır. Avam Kamarası bu durumu anlar ve kabullcnir...." Yalan bö> lemek başka. yalanı sav unmak başka. Hükümetin açıklık siyasetinden sorumlu bakanın. kapalılık \e gizliliği böylesavunmasımıni bırskandal niteliğikazandı.Çünkü 196"7\ıhnda dönemin Maliye Bakanı James Callaghan( 1974 Kıbns Banş Harekatı sırasında başbakan) sterlinin de\ alüe edileceğine ilişkin iddialan yalanlamış. ertesi gün de devalüasy on v apılmıştı. Waldegrave'in sözlenne alınmasın mı! Şımdi Lordlar Karaması"nda üyeolan Callaghan. "Bana yalancı mı dedin? Sözünii geri al!" diye televizyon ekranlanna yansıdı. Olanca açıklığı ile kendısıni sa\ undu: "Hepimiz, neyin ne olduğunu biliy oruz. Ö> le değilmiş gibi davranmamız deliliktir. Ne yani? Hiç birşt> bilmi\orummudi\e\im? Yada e* et her şeyi bili> orum, işte bürün gerçek mi?" Aslında felsefi bir tartışmavdı bu geçen haftaki yalan-gerçek tartışması. Çünkü herkes. politikacılann hemen hepsinin yalancı. ikiyüzlü. içten pazarlıklı. belli çıkarçevrelerininçıkarlarını koruyan \ e kollayan kişıler olduklarını biliy or. Yeter ki bu gerçeği. kimse çıkıp söylemesin. Her şeyin bir raconu var. Beyaz gömlekliler haklarıııı arıyor GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - İsveç in dört ayn bölgesinde salı günü başlayan doktorgrevi. bir uyan niteliğinde. perşembe akşamına dek sürdü. 4 bin doktor greve dahil tutulan bölgelerdeki büyük hastanelerdeiş bıraktı. Aynı zamanda doktorlann sendikası, 24 bin doktorun da fazlamesaiboykotu yapmalanna karar verdi. Grev yapılan hastanelerin acıl servisleri de çalışmadı. ama açık tutulan başka hastanclere gidemeyecek denlı kritik durumda gelen hastalan geri çevirmcmek için kapatılmadı. Doktorlar sendıkasıyla, kamu sektörünün işvereni İSVEÇ belediyeler \e ıl meclıslen araMndakı anlaşma/lık sürdüğü için, grevin başka bölgelerde genişletilerck sürdürüleceğıaçıklandı. Geçen hafta içinde Dışişleri Bakanı Margareta Af L'gglas Tuzla'yagıderek. Birleşmiş Milletler'in hızmetindeolan İsveçlı askerlen zıyaret etti. Konuk bakan. Tuzla Valisı Setim Beslagiç'lc \ aliliktc görüşürken. kent merkezinde Sırplar tarafında atılan üç roket patladı. Isveç Dışişlen Bakanı. Saraybosna Hav aalam'nda. ABD Başkanı Bill Clinton"ın özcl kurycsi Charles Redman'la ayaküsıü görüştü. Cerillanın secim kampanyası ,^lıa ,a ,a ı _, _„„ „ lannı bırakan ve legal siyası yaşama katılan F%1LN örgütü, 20 martta yapılacak genel secimler için "ateşli" bir kampanya yüriitüyor. Önceki gün başkent San Salvador'da yapılan FMLN mi- tinginde eski bir kadın geriİla, iktidardaki ARENA partisinin bayrağını coşkuyla yakh. Bunun Ozerine FMLN yanlıları ile ARENA üjeleri arasında kavga çıktı. Çattşmalarda iki gnıptan top- lam 30 kişi yaraİandı. Anketlerde ARENA önde gidiyor. Yolsuzluk suda balık oldu FERRl H YILMAZ KOPENH AG - Geçen hafta Danimarka'da en fazla Nor\eç"in AvrupaBirliği"ne(AB)üyeliğiyleilgıli görüşmelerde çıkan pürüzler konuşuldu. Nor\eç'İe Avrupa Birliğı arasındaki görüşmelerin zamanında tamamlanamaması. tüm İskandınav ülkelerini bir an önce AB içinde görmek isteyen Danimarkalılan pek memnun etmedi. Danımarka'da ıç politikgelişmelennekseninii->e\ine kanunsuzluk ve yolsuzluklar oluşturdu. Y'ürütmeyidenetlemekle yükümlüTürkiye'deki Danıştay benzen kurumun başkanı Hans Gammeltoft Hansen'ın. Kopenhag Üniversitesi'nde görev li olduğu sıralarda telefonlarının dmlendiğinın belirlenmesi üzerine başlatılan soruşturma. üniversiteçalışanlannın Danimarka"nın MİT'i Polis Haber AlmaServisi PET'lehiçdeyasalara uygunolmayanılişkiler içinde olduklannıortaya koyuyor. Soruşturma sırasında. ünıversite görevlilerindenbinnin. 197Q'li vıllann ortalanndan 1990 yılına kadar her y ıl. üniversitedeki öğrencilcrin bir listcsinı PET'e verdiği belirlendi. Bu olay Danimarka'da geniş yankı uyandınrken, sert tepkilerede yol açtı. Kopenhag Üniversitesi'nin yeni rektörü Kjel MöUgaard, olayı bir skandal olarak nitelendirirken. sorumlulanncezalandınlmasınıistedi. Aslında gürültünün kopmasına neden olan. öğrencilerin listesinin PETin ejine geçmesi değil. Zaten her y;l Öğrenci Konseyi seçimleri sırasında. üniversitedeki öğrencilerin listesi yayımlanıyor. Ancak bu listede öğrencilerin. Danımarka"daki herkesi hayat boyunca takıpeden "kışı kayıt numaralan" bulunmuy or. Öte yandan PETin. merkezi kişi kayıt numaralan merkezıne giriş hakkı olduğu düşünüldüğünde bunun da bir önemı kalmıyor. Yasadışı olan. resmı kurumlann kişilerle ılgılı bilgileri resmi deolsa başka kurumlara vermeleri. Danimarka"daki kayıt yasası.zorunlu durumlarda dahı.önceİikle Kayıt Dcnetlcme Kurumuna baş\ urulmasını öngörüy or. PET. listelcri sadece gerekli durumlarda, telcfon rchbcri gibi bir rehber olarak kullandığını açıkladı. PET'in üniversiteöğrencilerininlistesini ıstemesine ise 70"li yıllarda ortaya çıkanlan bir Doğu Alman casusunun. Kopenhag Cniversitesi'nde öğrenci olduğunun belirlenmesi y ol açmı$. Danimarka'da yolsuzluk suda balık oldu. Haftanın ikincı önemli veençok konuşulan y olsuzluğu ise Danımarka eğitim sisteminin önemli bir kolunu oluşturan akşam okullanndan. İşçi Hareketi Akşam Okulu Kopenhag Şubesi'nindevletidolandırması. Göbek dansı kurslanndan dil eğitimıne kadar her tür eğitimin verildiği bu okullar büyük ölçüdedevlet desteğiyle ayakta duruyor. İşçi Hareketi Akşam Okulu Kopenhag Şubesi'nin sahte belgelerledevletten fazla yardım aldığının ortaya çıkanlması. ilk elde okulun Kopenhag şubesi müdürünü koltuğundan etti. Bu konudaki soruşturma da sürüyor. Gecekonduda da BayramGecekondum ne olacak? Başmnıza neter gelecek? Yıllardır oyalanan bu sorunu çözmek î^çin Yıllardır oynanan bu oyunu oitirmek için: Bayıwal Kutlu Olsun! Bunu sadece biz yapanz. Henüz Yolun Başmdayız Bize Güvenin! DYP Genel Başkanı, Başbakan DYP