Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 14 MART1994 PAZARTESt
OLAYLAR VE GORUŞLER
Unutulmaz FaikAhmet Barutçu
Atatürk'e saldıracak ölçüde sapıklık yapanlan
gördüğümüz bu ortamda, Faik Ahmet Barutçu'yu
saygıyla anıyoruz. Atatürk döneminde politika
yapamamış. ama Atatürk'ten sonra onun partisine ve
ilkelerine katkılan onu aynca büyütmüştür.
RAHMİ KUMAŞ Eskı Parlamenter
Y
urdumuzun her yore-
sınden değcrlcr fışkınr
Trabzon da boyle de-
ğerler fışkıran bır ıl
\ azın (edcbı\ at) ev renı-
mızın olumsuzlennden
Sabahattin Eyuboğlu ıle Bedri Rahmi
Eyuboğlu kardeşlerın koklen Trab-
zon'dadır Sıyaset evrenınde saygın-
lıklı bır katta sureklı oturan Hasan
Saka ıle Faik \hmet Barutçu'nun da
köklen Trabzon'dadır 1894 doğumlu
Barutçu. 14Mart 1959gunu Ankara -
da kanserden oldu O sıralar ben lıse
öğrerumımeyenıbaşlamışum Amane
zaman kı Trabzon dışına çıkum > uk-
seköğrenım >apmak ıçın. Trabzonlu-
luk onurunu \e utananı bırlıkte yaşa-
dım Bana \e herTrabzonlu\a "Nere-
tisMz" sorusu sorulduğunda "Trab-
ZMihıvıını" der demez. "Yazık size.
Faik Ahmet'i secmediniz. V azık size!"
eleştınlennı aldığımızı anımsıyor ve
şımdı bıleuzuluyorum
Faik Ahmet, fstanbul'da hukuk oğ-
remmını butunledıkten sonra Trab-
zon a geldı Kendısını, ulusal savaşım
orgutu olan "Trabzon Muhafaza-ı
Hukuku Mıllıye" orgutu ıçınde buldu
Bır ara Istıkbal adında bır gazete çı-
kardı Trabzon Barosu başkanhğı
yaptı Ama onun yaşıtlanndan, yaşa-
yanlardan duyduğuma gore kendısı
Trabzon Mılletvekıh Ali Şükrii'nun
oldurulmesı uzenne oluşan tepkılenn
ıçınde gorulduğunden olacak kı Ata-
turk sağken parlamentoya gırme du-
rumu gorulmedı 1899 doğumlu Ad-
nanMenderes, 1931 yılında mılletvekı-
h olmuşken, Barutçu. 1939'da mıllet-
vekıh olabıldı 1943 yılında CHP Ge-
nel Sekreten Nafî Atuf Kansu'nun
yardımcılığını da >aptı Daha sonra
Başbakan Hasan Saka'nın yardımcısı
oldu Ama sıyasal saygınhğının doru-
ğuna Demokrat Partı donemınde
ula^tı dense yendır CHP'nın BMM
Grup Başkanvekılı olarak Meclıs'te
yaptığı konuşmalann ıktıdan da. mu-
halefetı de etkılemesı onun başansının
pınltılandır 1958 \ılı bütçesi üzerinde-
ki o güzel konuşması dilden dile anlatı-
lırken. 1959'da yapacağı bütçe konuş-
ması coşkuvla beklendi. Ama ne yazık
kı sağlık sa\aşımı vcren demokrasımı-
zın o gunlcnnde. o da kendı sağlığı ıçın
savaşım \enyordu Ölduğunde De-
mokrat Partf nın onun cenazesıne gos-
terdığı ılgıyı. bu yazıyı yazarken o gu-
nun gazetelennde okuyunca. ulke
nasıl oldu da 27 Ma> ıs"a gıdıp day andı
dıye duşundum Çunku Adnan Men-
deres. kendısının en dışlı karşıtı İsmet
İnönü'den sonra gelcn bu dışlı polıtı-
kacıya buyuk savgı gostermıştı Nıte-
kım onun cenaze torenını veren Cum-
hunyeı. Adnan Menderes'ın cenazeye
ılgısını aynntılı olarak vermıştır Ba-
rutçu'nun cenaze torenını gorkemlı
kılan bır başka ola> da, unıversıte
gençlığının kendılığınden tabutu başı-
nda saygı nobetı tutmasıdır Bugun
hangı parlamenter olse boyle bır ıçten
ılgıyı gorur0
Cumhunyet gazetesı "Mu-
azzam kalabalık askeri kordonu dağıtı-
yor" dı>e cenaze torenını venrken.
Ulus'td yer alan bır yazıda "Bu döiıme-
yecek yolcuyu uğurlamaya gelenler o
kadar kalabalık. o kadar kalabalıktı ki,
bayrağa sarılı Barutçu, top arabasına
>erleştirilirken, >ol kenarında duran
\ aşlıca bir hanım bir sel gibi akan insan-
lara şöyle baktı, baktı da Allah boylc
gunu bıze dc nasıp etsın dedi" vazılır
Doğaldır kı o zaman Lğur Mumcu-
nun cenazesını goremezdı o kadın ve
yazar Gerçı Uğur'un cenazesıne top-
İumun ortak sağduyusu katılmışlı
Ama boy le kalabalık bır cenaze gor-
medığımı burada sevgılı Mumcu'yu
anarak belırtmelıyım ben de
Faik Ahmet Barutçu'nun olumunu
Cumhunyet gazetesı "Onun kişiliğinde
Türk parİamentosu başarılı bir konuş-
macısını, Cumhurivet Halk Partisi sa-
vaşuncı ve ornek bir devlet adamını \i-
tirmiştir" dı>e yazmıştır
İsmet Inönü L lus'un bınncı say fası-
na konan yazısında "Fikir ve siyaset
havatımı/ için Barutçu'nun sönmesi ha-
kiki bir ka>ıp olmuştur. ( ) Acımızın
teselli tarafı. ancak milletimizin bünve-
sinin Barutçu gibi >üksek kıymetler ye-
tiştirmek için fevizli olduğuna inan-
mamızdır" dıyordu Ancak bugune
dek bu boyutta bır polıtıkacı Trab-
zon'dan çıkmadığı gıbı. ne yazık kı
Turkıye'den de çıkmadı Turhan Fey-
zioğlu, Barutçu ıçın yazdığı yazıda
"Sahne ışıkları altında nasıl davranırsa,
perde kapalıyken de öyle davramrdı"
dıyordu Hatta onu rastlantılann yuk-
seltmedığı bır polıtıkacı olarak nıtelı-
yorduhaklı olarak Mehmet Hazer ıse
"Barutçu kıirsüyü boş, Meclis'i sessiz,
bizleri neşesiz, kahkahasız bırakıp gidi-
yor"dıyeyazı\ordu HıfzıOğuzBeka-
ta ıse bırlıkte yaptıklan bır Karadenız
\e ozellıkle Trabzon gezısını anlatıyor
"V ıllardır Karadeniz'e gitmemişti.
Mağlubiyete kola\ katlanamıvordu.
Taşıy la toprağıy la t e en kuçuğunden en
bu>üğune kadar candan beıumsediği
hemşerileri\le kendini verdiği Trab-
zon'dan 1954 seçimlerinde kaybetmiş
olmayı, ancak Ankara'dan kazandık-
tan sonra hazmedebilmisti.
Küstüğü kadar da varmtş, insan sevdiği-
ne kuser derler. (....) Hani onlar da
mahçuptular" dıye Barutçu'nun ve
Trabzonlunun ruh durumunu çozum-
luyordu
Barutçu olelı 35 yıl oldu Bu sure ıçın-
de Trabzonlu, Barutçu'yu çok arar
oldu Yenı Barutçu'larakavuşuyorum
dıye sevınmeye başladı Ama olmadı
Elbette bunda. yenı Barutçu gıbı gor-
mek ıstedıklennın çaplannın yeterlı
olup olmayışı etkılı olmuştur Ama
gerçek etkıyı nesnel koşullar yaratmış-
tır Barutçu gıbı bır sıyaset ustasını,
İnönu gıbı usta ve buyük çaplı bır sıya-
set ve devlet adamı değerlendırmesey-
dı Barutçu'nun goz dolduran gorun-
tusu yıne olmazdı dersem yanlış
olmaz Çunku ortam yenı kışılen orta-
ya çıkanrken, onlara kalıcıhğı da ven-
yor Barutçu darbelen gormedı O
yonuvle de rahat uyuyabılır
Atatürk'e saldıracak olçude sapıklık
\apanlan gorduğumuz bu ortamda.
Faik Ahmet Barutçu'yu saygıyla anı-
yoruz Ataturk donemınde politika
yapamamış, ama Ataturk'ten sonra
onun partisine ve ılkelenne katkılan
onu aynca buyutmuştur Öyle kı, her
yerde bu tur sıyasetçı özlemıyle halk
kavrulmaktadır
ARADABIR
İBRAHİM OLUKLU
Balıkesır Kııltuı Muchır Yardımcısı
Sutöven lcin
Behçet Necatigil. Mustafa Seyit Sutüven'ın Butun Şıır-
lerı ıçın yazdığı Önsoz e Ek adlı yazısının bır yerınde
şunları soyluyordu
'Sutuven ın şıırlerının yayımlandığı dergıler olarak şun-
ları gorduk Yucel (1935-1939) Servetıfunun (Uyanış 1940)
Yenı Ses (1940-1941) Varlık (1942-1943) İnsan (1943) Yurt
ve Dunya (1943) Turk Dılı (1952-1953) Yedıtepe (1956-
1957) Yenı İnsan (1963-1966) ve her bırınde bırer veya ıkı-
şer snr (f^ustafa Seyıt Sutuven Butun Sıırlerı Turkıye Iş
Bankası Yayınları Istanbul 1976 S 14)
Behçet Necatigil ın bu saptamasından yola çıkarak şun-
lardasoylenebılır Mustafa Seyıt Sutuven dergıler bazında
belırtmek gerekırse ılk şıırını Baltkesır Halkevı nce çıkan-
lan Kaynak ta yayımlatıyor (*) Kaynak ın Temmuz-Ağustos
1933 tarıhlı 6-7 numaralı ortak sayısında yer alan bu şıırın
altında Edremıt ıbaresı var Şıırın adı ıse Katerın'
Bu şıır, Sutuven ın Butun Sıırlerı ' adlı yapıtına alınma-
mış Aynca yıne Balıkesır Kaynak ın Eylul-Teşrınıevvel
1933 tarıhlı fr-9 numaralı ortak sayısında basılan ' ilan-ı
>^k'(S270)ve Deh (S 292) 1934tarıhlı 13-14-15numara-
lı ortak sayısında bulunan 'Mezarımı Zıyaret adlı şıırler
de Butun Sıırlerı adlı yapıtta yer almamıştır
Balıkesır Kaynak ta yayımlandıktan sonra 'Butun Şıırle-
ri" adlı yapıta gıren uç sıır (Sutuven 'Orşılım" Kızları Ikı
Dağ) Sutuven tarafından değışıklıklere uğratılmış Değıştır-
me k^nusunda Behçet Necatigil şunları soyluyor "Sutu-
ven, bır yerde yayımlaüığı bır sıırmı bazen yıllar sonra de-
ğıştınlmış şeklıyle yenıden yenı bır şıır gıbı yayımlamak
adetınde ıdı (Örnek Ikı Dağ şıın once Yenı Ses te 1 Eylul
1941 'de, çok sonra da Turk Dılı dergısınde, 1 Mart 1952 de
cıkmıştır) BuyuzdenheleCe\&\Sı\ay'ınçıkardığıYen\İnsan
dergısındekı sıırlerı yıllar once çıkmıs şıırlerının, az çok
(bazen bır haylı) duzeltılmış sekıllerıdır Bunların tek tek
gostenlmesı çok yer alacağı ıçın dosyadakı bıçımlennı ol-
duğu gıbı bıraktık (Butun Sıırlerı, S 17)
Necatigil ın sozunu ettığı durum Kaynak ta yer alan Su-
tuven ve Orşılım Kızları ıçın de geçerlı Yalnızbu ıkı şıır-
de dıkkatı en çok çeken değıstırmeler şıırlerın ıthaf edıldığı
kışıler açısından olmus Mustafa Seyıt Sutuven, 1934 yılı
ıçınde Kaynak ta yayımlattığı Sutuven şıırını, donemın
Edremıt Kaymakamı Mithat Kemal Bey'e ıthaf edıyor Ben-
zer bır şekılde Orşılım Kızları adlı şıın de zamanın Balı-
kesır Halkevı Başkanı ve Kaynak ın Nesrıyat Muduru Esat
Adil'e (Mustecaplıoğlu) ıthaf etmıs Daha sonra bugun ıçın
anlaşılması mumkun olmayan nedenlerle her ıkı ıthafı da
kaldırıyor Sutuven
Belırtılmesı gereken bırbaskanoktadasu Mustafa Seyıt
Sutuven ın ButunŞıırlerı adlı yapıtında yer alan IkıDağ
ve 'Orşılım Kızları başlıklı sıırlerınden Orşılım Kızları -
nın altında 1938 tarıhı bulunmaktadır Butun Sıırlerı adlı
yapıtta, bu şıırın ılk yayımlandığı yer olarak Servetıfunun
dergısının 7 Mart 1940 tarıhlı ve 2272/587 sayılı nushası
gösterılıyor Belırtılen bu ıkı tarıhındedoğruolmadığını go-
ruyoruz Çunku Orşılım Kızları adlı sıır bu tarıhlerden
daha once olmak uzere Kaynak ın llkteşrın (Ekım) 1934 ta-
nhlı 12 sayısında basılıyor IkıDağ adh sıır ıçındebenzer
bır durum geçerlı Bu şıırın basım tarıhı olarak Kayna/c'tailk
Kanun (Aralık) 1934 tarıhı gorunmektedır (23 sayı) Oysa
"Butun Şıırlerı adlı kıtapta Yenı Ses dergısının 1 Eylul 1941
tarıhınden oncesı gosterılmıyor
Bu saptamalardan sonra Behçet Necatıgıl'ın Ali Teo-
man'dan yaptığı ve Butun Şıırlerı adlı yapıtta kullandığı
alıntıyı okuyalım
' Edremıt Kaymakamı Mithat Kemal Bey Atatürk'un Ed-
remıt e teşrıflerını -13 Nısan 1934 11Û- bu subasında de-
ğerlendırmek ıçın, vaktıyle Roma nın Lıdya nın ozanlarmm
esın kaynağını aldıklan bu yerde, medenıyet tanhını Turk
tarıhı sınesınde toplayacak saırı çağırtıyor Yıl 1934 Şaırkı-
şılığını bulmus Şelalenm adı Sutuven Mustafa Seyıt, ocak
ve subatın soğuk gunlerınde bu suyun basında oturuyor
Ismarlanan bu sıır belkı de bır tasa yazılıp dıkılecek -abç
I.Ö - Buralarda yıne sonradan Hakkârı Valısı ıken olen Mit-
hat Kemal Bey ın bu gıbı calısmaları var Çıcıkveren Koyu -
nde Karadenız bıçımı Tahtakoy de Marmara bıçımı ıkı gol
yaptırıyor Ozanımız Sutuven ı yazıyor, ama rahmetlı kay-
makam, bır haması sıır beklerken, saırın deyımlennde gız-
lenmış vatan sevgısını o gun ıçın belırlı bulmuyor Yırmı
beş yıl sonra bugun butun sanatcılar bu şıın ıncelıyor ve
takdır edıyorlar (Ali Teoman, Cağrı Dergısı, Temmuz
1959, Sayı 19)
Yıl 1994 Sutuven ınyazılısınınaltmışıncı yılı Sutuven sıı-
rı hâlâokunuyor hâlâsevılıyor antolojilere gırıyor Bu şıır
mermere yazdınlarak Mustafa Seyıt Sutüven'ın antsını ya-
şatacak bıçımde sozu edılen yere dıkılmesı, ortak sorumlu-
luğumuzun koşuludur Sutuven Anıtı "
C) Cumhunyet n 4 $ubat 1994 tar h ı nushasında ver alan Edebıyat Tarı^ı-
mız ıçın Ban Saptamalar adlı yazımda M Seyıt Sutuven ın Balıkesır Kaynak ta
yer alan ılk şıırınn llan-ıAşk (Eylul 1933 Sayı 8-9)olduğunusoylemıştm Doğ-
rusu bu yazıdak dtr
T.C.
KADIKÖY İKİNCİ ŞLLH HLKUK
MAHKEMESİ'NDEN
SağlıktaOzelleştirme-Sosyalleştirme
Sağlık çalışanının, orneğın hekımın temel görevı, toplumu oluşturan
bıreylenn sağlıklı kalmalannı sağlatnaktır. Bunu bır ekiple birlıkte,
koruyucu \ e ı>ıleştırici hızmetlen bır arada sürdürerek > aparlar
Yanı sağlık hızmetı bır ekıp ışıdır
Prof. Dr. GAZANFER AKSAKOĞLU
U
lkemızde herkesı kapsama-
yı amaçlavan ve kapsadık-
îarına gereksındıklen yer-
dc ve oîçude sağlık hızmetı
vermevı ılke edınen sosval-
leştırme modelı. eksık van-
larıyla bırlıkte ılerlıyor Sağlık gosıergclcn
ıse gelışkın bır sağlık. ortamı olmadığını or-
taya koyuyor Aslında un var. yağ var. ^e-
ker var da. helva yok Bunun çok çeşıtlı
nedenlerı sayılabılır ancak temel neden. bu
modelın bazı çıkar çevrelennı rahatsız ct-
mesı Altında da. modelın sağlığı insan
hakkı olarak gormeM ve sağlıklı ya da has-
tdbklı insan \e toplum y adamını butun ola-
rak almasıyauyor
Durum: Halen 4000'ın uzerınde sağlık
ocağı bunlara bağlı 12 000dolayında sag-
lık evı var Içlennde 30000 dolayında he-
kım. bunun uzenndekı sayıda obur sağlık-
çılar çalışıyor Boylecc sağlık ocakları
yaklaşık 14 000 kışıye bır hckımler (salt
sağlık ocağındakı pratısyenlcr) 1K5Ü kı^ıve
bır oranında bulunuyor. bu sayılar da ol-
dukça veterlı, ozellıkle Turkıyede yılda
sağlık kuruluşuna ortalama ba^vurunun
kışı başına 2'den az olduğu duşunulduğun-
de Nedcn yurumuyor model' Atamalar
partı orgutlenndcn yapılıyor merkezlerde
yığılmalar oluvor Öcakta hızmet ıçın ol-
mazsa-olmaz taşıt ve vakıt venlmıvor
Hasta scvk zıncın oluşturulmuyor. denc-
tım eğıtım uygulanmıvor Çunkuamaçsıs-
temle sağlık hizmeti uretmek değıl. modelı
bır sıvasalaraç olarak kullanmak Llkenın
dortbıryanına koylennedek vayılmış. ka-
labalık. canlı bır orgut soz konusu sıvasal
amaçlar ıçın hazır bckleyen
Karşıt görüşler: Bu durumdd ıkı ayn go-
ruş karşı karşıva gelıyor Bır yanda sosyal-
leştırme modelını gelıştırerek yenıden
uygulamaya sokmanın gereklı olduğunu
vurgulayan ve sağlık yonetıcılerı ıle tıp fa-
kultelennın buvuk çoğunluğu. TTB ve ge-
nel pratısyenlenn hemen tumunden oluşan
kalabalık bır ekıp Ote yanda Ulusal Sağlık
Polıtıkası (LSP) uygulayarak sağlık hız-
melını ozellcştırmeye çalışan ve hemen
hemen valnızta bakanlık ıçındekı projeça-
lı>anlanndan oluşan kuçuk bır grup Bu
grup yetkıyı ve parayı elınde tuttuğu ve
'mo-da ruzgar'lara uyan uluslararası kuru-
luşlarca desteklendığı ıçın kongreler ve
obur etkınlıklerde ılgılı çevrelerce sureklı
ters kararlar çıkmasına karşın projesını
gundemde tutmakta ısrarlı davranıyor
Sağlık hızmetı. gereksınmelerc yonelık
planlanır Ovsa LSP bır gereksınmcve da-
yanmıvor masa başında. yapay olarak
oluşturuluvor Nelerdıyor Sağlık ocaklan
hasta bakmayacak. hasta olan muayene-
hane sahıbı hekımlere gıdecek Ama bu
hckım (adı da var Aıle hekımı) dılersc
otak bınasını teknık olanaklannı. hektm
ve obur personelını kendı çıkarlarına kul-
lanabılecck Hastaneler fazla verene satıla-
cak ısımlcr sağlık ışlctmcsı olacak Çunku
artık amaçları kar ctmek
1
Başına sağlıkçı
olmayan bır ışletmecı getınlecck. her yıl he-
kım vc otekı ı,alışanlann sozleşmesının
devam edıp etmeyeceğını bu kışı belırleye-
cek Tablovu bolge kasaba ılen gelenlenn-
den oluşan bır "mutoelli hejet" tamamlı-
yor. arıık ncyı paylaşacaklannı sız duşu-
nun
1
Bu ve ben/en onenlen vapanlar modelın
otekı kamu mekanızmaları ıle bağlantılan-
nı da zorlamak gereğı duyuyorlar Çalışma
Bakanlığı nın ılgı alanındakı sosyal hak ve
kazanımlanyokedıyorlarorneğın Bırsağ-
lık bakanının sovledığı uıbı "hekimler 657'-
den çıkacak, sozleşmeli olacak; rekabette
geri kalanı kulağından tutup kapıva koya-
cağız." Malıye Bakanlığı'nın fınanstakı
yonlendmcılığınesoyunuvorlar Sağlık or-
gutlenmesınden tamamen ayn auşunulme-
sı gereken fınansmanı. kendılen genel sağ-
lık sıgortası kurup ışleterek çozmeyı planlı-
yorlar Cstelık de bunun temel gelır
kaynağının koyluden -bızzat- toplayacak-
lan pnm olduğunu duşunerek
Sağlık çalışanının, orneğın hekımın te-
mel gorevı. toplumu oluşturan bıreylenn
sağlıklı kalmalannı sağlamaktır Bunu bır
ekiple bırlıkte koruyucu ve ıyıleştıncı hız-
metlen bır arada surdurerek yaparlar
Yanı sağlık hızmetı bır ekıp ışıdır Hızmetı
muavenehanevc ındırgedığınızde salt ıyı-
leştıncı hızmet sunmuş olursunuz kı bu da
çağdaş değıldır Aynı kavram USP ıçınde
entılmeye çalışılan sıgortacılık ıçın de ge-
çcdıdır "Hastalan. bakavım. Hastalanma-
dığın surece beni ilgilendirmiyorsun." Oysa
sağlık toplumsal bır dınamıktır Sağlıklı
beslcnme. aşılanma. uygun sporları yap-
ma. gebelığı kontrol edıp sağlıklı doğuma
ulaştırma. kanserde erken tanı ıle yaşamı
uzatma gıbı bırbınnden yer yer ayn, yer yer
bağlantılı sureçlerle butunleşerek gelışır
Elbet bunun ıçınde kışı hastalandığında
mudahale etme ışlev ı de vardır. ama bır bu-
tunun parçası olarak
Öoeri: Çozum ne olmalı'' Çozum. ozel-
lıkle Içentte. yenıden yapılanan bır sağlık
ocağı modelı olmalı Her 5 000 kışıye bır
ocak kurulmalı Bunlarda çalışan sağlık
personelınm sayısında sıyasal değıl. bılım-
sel kaygılar yatmalı Şımdıkı personele ek
olarak sosyal hızmet uzmanı, tıbbı tekno-
log, fızyoterapıst. beslenme uzmanı gıbı
çağdaş elemanlar eklenmelı Ocakta çalı-
şan hekımın -ozellıkle genel pratısyenlık
dalında- uzmanlaşmasma doğru yonelecek
bır model desteklenmelı Tanı kalıtesını
yukseltecekılen teknolojıyledonatılmışbır
laboratuvan olmalı Halkın sağlık ocağı
konusundakı bılgısı. guvenı tazelenmelı
Ocakta tanı konamayan ya da sağaltılama-
yan hasta belırlı bır zıncır ıçensınde bolge
hastanesıne sevk edılmelı
Tum bu saydıklanmız, sosyalleştırme
modelının otuz yılı aşkın deneyımle bıze
gosterdığı u\gulanabılırlığı yuksek çozum
onenlendır Ulkenın dortbır vanına ağ gıbı
yayılmış uyuklayan devı canlandırmak sa-
nıldığı gıbı guç değıl. toplumumuza da
aydınlık bır gelccek sağlayacak Yeter kı
toplumsal amaç. halkın sağlık duzeyını ge-
lıştırmek olarak belırlensın
PENCERE
TARTIŞMA
Halkın siyasilerden bekledüderi_ K ^ _ _ urksıyası
• yaşamında
• ozellıkle son on
• beşyıldır
I mevdanagelen
-JL- gelışmeler
halkımızca yakından
ızlenmekte ve bazı ozlemler
oluşmaktadır Sıyasılerımızın
buy uk bır çoğunluğu oy le
sanıyorum kı haikımızın
ozlemlennı farketmışve
dcğcrlcndırmışdeğıllerdır
Halkın ozlemı ıkı noktada
ağırlık kazanmaktadır
Bırıncısı. soz uretmekten çok ış
yapılmasıbeklentısıdtr Halk
kanıksanmış sloganlardan ve
durmadan v ınelenen basma
Siyasilerden yapıcı ve tutarlı
yaklaşımlar bcklemcktcdır
Halk ıktıdardakılerden
\apılması gerckenlenn açıkça
anlatılmasını, yapılamıv orsa
neden yapılamadığının
açıklanmasını beklemektedır
Halk desteğı aldatmacalarla
değıl. ancak doğrulann açıkça
anlatılmasıy la sağlanabılır
Muhalefetten beklencnse
ıktıdann yanlışlannın ne
olduğunun halka anlatılması ve
vapılması gereken doğrununne
olduğunun açıklanmasıdır
Hem ıktıdar hem muhalefet
ıçın geçerlı olan tutum şu
olmalıdır Halkın oyu her şeyı
karalamakla değıl nevın nasıl
kalıp sozlerden artık bıkmıştır yapılması gerektığıne halkı
ınandırmakla kazanılabılır
Halkın ıkıncı onemlı ozlcmıysc
siyasilerden hoşgorulu. olgun
vc uy gar dav ranış bcklenusıdır
Polıtıkakaralama. sovme laf
uretmcsanatı değıldır Tersıne.
sıy asılenn uy garca dav ranış
ortaya koy duklan ve her turlu
duşunce ve goruşe hoşgoru ıle
baktıklan bırolgunluk
sınavıdır Bugun bunun
bılıncınde olan pek az sıyasa
adamı var
Medva dıye adlandınlan basın
veTV kanallan da halkın
sıy asılerden bekledığı uy garca
dav ranışı goz ardı etmemelı
aksıne kendılenne de bu yonde
onemlı gorev duştuğu
bılıncınde olmalıdırlar
Karalama v e sov me ucuz v e
kolay bıryoldur Ama halkın
ozledığıbu değıldır Ozlenenın
bu olduğunu sanan polıtıkacı
va da medv a organı çağın
gcnsınde kalmıştır v e buy uk
vanılgııçındedır Halkın ozlemı
vebeklentısı tutarlı. yapıcı.
hoşgorulu. sozden çok ış ureten
uygarbırpolıtıkacıdan
yanadır Ulkemızın ıçınde
bulunduğu zor koşullan aşmak
v c daha guzel gunlere ulaşmak
ıçın bu nıtelıklen taşıy an ve
ulke y aranna ış y apan
polıtıkacılara gereksınım
v ardır Halk ınanırsaozvende
bulunur
Tuna Baltacıoğlu
Yerelde demokrasi bu değücürezarcılar
mezar
kazıvor
Şaır Ahmet Kemal Sk Melıke Apt 9 4 Goztepe ddresınde ıkamet
eden Guler Mene nın (Ilalan) akıl hastalıgı nedemjle \esavet altına
alınmasına ve kendüine a>nı adreste ıkamet eden oglu Tolga Mene -
nın vası tavın edılmesıne karar \enldi
llanolunur 22 2 1994 Basın 3068
M-•"""• * ~^^~ azıyor
Yazıy or halkın kara y azgısı.
yazıyor Emeğı uretımı.
doğruluğu. durustluğu kazıv or
sozdedcmokrası. bclleklcrden
kazıyor
Beledıyesı olan her \er
bayraklarladonatıldı Partı
lıderlerı uluslararası. ulusal
bırer kankatur Başkan
aday lan, para kazanma şeklı ve
yontemlenne gore, pahalı ve
ucuz. gulucukler dağıtıy orlar.
ıpler ustunde bırer ıp cambazı
gıbı Medyabolkesedenpara
kazanıyor Kım daha çok
verebılırseonunduduğu
otuyor. tumkanallarda tum
vazıhsında
Demokrasi derken çok partılı
yonetımdıyoruz Yalansız
dolansız fazılet denen bınlennı
anyoruz Çoğunluk vekatılım
kavramlannı çok partıhlıkle
bırlıkte gormev ı arzuluyoruz
Bu cumbuşlu ;>eçımlerde en
buy uk demokrasi hatasını
ışlıyoruz Başkan adayı
atamasında hemşenlık
zorunluğunu, bırçırpıda
çıkanverdık Pazarmalıgıbı,
albenısıne gore aday lar
buluverdık Oysahemşenlık
anlamının, kutsallığa varabılen
bırdeğenvardı Hemşenlıkte
yalan dolan. ay nlık gay nlık.
aldatmacalık pek olamazdı
Hemşen hemşenyı
aldatamazdı utanırdı
Beledıye yalnızca başkan
demekmış gıbı, bır buy uk
y anlışta toplumu adcta
şartlandınyoruz Varsayoksa
başkan aday lan Neler
soy letıyoruz neler Bır kentı
sattırabılıyoruz Bır kentı
yenıden aldırabıhyoruz Bu
saygın olması gereklı kışıler.
ekran karşısında
çocuklaşıyorlaradeta Bır
karar organı ıle beraber
çalışacaklannı akıllannın
ucundan bıle gecırmıyorlar
Beledıy e meclısı olsa da olur.
olmasadaolur Yadah:ç
olmasa daha ıyı olur Bune
bıçım katıhmalık, ne bıçım
demokrasi anlayışı''
KİT'len ıflas ettırerek pazara
çıkaran. sağcı olduklarını
soy leyen ıktıdarlann gelecekte
beledıy elenn ıflası karşısında
nasıl bır onlem alacaklan,
ınsanı kara kara
duşunduruyor Sosyal
demokratlann aymazlığı
sayesınde, daha uzun yıllar
sağın uçkağıtçılığına bu
toplumun selam çakacağını
soy lemek falcılık değıldır
herhalde
Sağduy ulu bır başkan adayı,
talıp olduğu beledıyenın ıflas
etmış y a da etmek uzere
olduğunu ve de beledıyeyı
yalnız başına. babasının çıftlığı
gıbı yonetemeyeceğını ıyı
bılmelıdır
Ali Nazmi Üstündağ
KırklareheskıBld.Bşk.
Zamane Kompradorları mı?
18'ıncı yuzyılın sonundan 20'ncı yuzyılın başına kadar
Cın'de komprador vardı Sozcuğun kokenı Ispanyolca
Cın'dekı Batılı ışadamının aracısına komprador denıyor-
du, somurgecının ya da emperyalıstm maşası, ışbırlıkçı
Ulkesınde bır Truva atı
1960'larda aydınlara komunıst' dıye saldıranlara
'komprador ya da komprador uşağı yanıtını vermek
geçerlı bır savunma bıçımıydı
Komunıst' suçlaması ortadan kalkınca, 'komprador'
sozcuğu de gundemden sılındı, ancak bugun komprado-
ru anımsatmanın bır nedenı var
•
Sovyetler yıkılınca akılcılık"\ar\ çok ' nakılcılığe" ya-
kın toplumlara fıkır ıhracatının en etkılı merkezı Bırleşık
Amerıka oldu Artık Marx'ın Engels'ın, Lenin'ın, Mao'-
nun pabucu dama atıldı, kapıtalızmm metropollerınde
zırt vırt çıkan kıtaplara bakarak 'Yenı DunyaDuzenı'nde
geleceğımızı kestırmeye çabalıyoruz, kımı zaman bır
Batılı profesor moda oluyor, kımı zaman bır başkası
Son yıllarda Alvin ve Heidi Toffler de gelecekbılım (futu-
rızm) uzmanları olarak un kazandılar Alvın Toffler'ın
Uçuncu Dalga kıtabı bızde çok tutuldu 'NPq-Turkıye"
dergısının son sayısında Toffler" ımzası taşıyan bır ya-
zı okudum
Kabaca ozetlersek Toffler dunyadakı toplumları uç
dalgaya ayırıyor Bınncı dalga toplumları, tarım, ıkıncı
dalga sanayı, uçuncusu de bılgı ya da bılışım toplumları-
dır Robot teknolojısı uygulayan, bılgısayar programla-
rıyla uretım duzenlerını bır olçude kol emeğınden ba-
ğımsızlaştıran sanayı toplumu evresını aşmaya yone-
len ulkeler uçuncu dalgayı oluşturuyorlar
Ne var kı ış bununla da kalmıyor bılımsel teknolojık
devrım, dunyayı kuçultuyor, gezegenımızın çeşıtlı ulke-
lennde uçuncu dalga etkısını gosterıyor Bu gelışmeyı
nasıl anlatabılırız?
Dıyelım kı bır tarım toplumu, sanayı-
leşmeye başladığı zaman nasıl yarısı insan yarısı balık
bır yaratığa donuşuyorsa, daha başka deyışle hem bı-
nncı dalgada hem ıkıncı dalgada kulaç atarak yuzmeye
çabalıyorsa, gunumuzde kımı toplum uç dalgayı bırden
yaşıyor
Ulkenın bır yanı tarım toplumu
ötekı yanı sanayı toplumu
Ayrıca uçuncu dalganın kuyruğuna tutunmuş seçkın-
ler kesımı gırışımlerını surduruyorlar
Örnek mr?
Çın'ınnufusu 1 2mılyar 8tK) mılyonu tarımda Kıyıbol-
gelen sanayıleşmenın otesınde uçuncu dalgaya yonel-
mış Bu kesımde yaşayan seçkınler altlarında luks
otomobıller ellerınde cep telefonları Los Angeles'tan
Manıla ya kadar yayılmış yurtdışındakı Çınlılerle yoğun
çıkar ve ış ılışkılerı ıçındedırler, bınncı dalgada yaşayan
Çınlı den kopmuşlardır
Toffler, belkı de hıç ayrımsamadan 21'ıncı yuzyılın
kompradorunu tanımlıyor
•
Toffler varsayımını gelıştırıyor Sovyetler'de, Baltık ul-
kelerı uçuncu dalgayı yakaladığı zaman, Orta Asya dakı
Musluman toplumlar bınncı dalgada yaşıyorlardı, bu
çatlak, bolunmeye ve dağılmaya yol açtı
Sonra?
Hındıstan ve Brezılya gıbı ulkeler aynı tehlıkenın eşı-
ğındedır uçuncu dalgayı kuyruğundan yakalamış seç-
kın gırışımcıler dıyebılırler kı
Ihtıyaçlarımızı yurtdışından alıp mallarımızı dışarı
satabılınz llerıde uçuncu dalga ılerledıkçe, fabrıkaları-
mız ve burolarımız daha az sayıda ve nıtelıklı ışçılere
gerek duyabılecekken bız nıye kotu beslenmış cahıller
ordusunu sırtımızda taşıyalım?
Uç dalgada uçe bolunmuş dunyada zengınlerın baş-
kaldınsı bolunmelere yol açacakttr
Boyle dıyor Toffler
•
Dunya tersıne dondu eskıden yoksulların başkaldırı-
sından korkulurdu, şımdı zengınlerın başkaldırısı nede-
nıyle devletlerın bolunmesınden soz açılıyor
Toffler ın varsayımını Turkıye ye de uygulayabılır mı-
yız">
EDİBE
GÜVEN
MARDEV
1927-
Canım annecığım. a> nlığımızın bınncı > ıhnda
senı sonsuz sa\ gı \ e se\ gı ıle dnarken. senın
bo\ un eğmeven. ^ereflı. onurlu. ha>sı\etlı.
oz\ erılı \ e dırençlı \ aşamın benım kalbımı ısıtan
ıs> an olu\or Her an senın sesını du> u\ orum
Sabahlargıbıtaze
Bal gıbı tatlı
vevorgun
\ese\dali
veyığıt
Senı hıçbır zaman unutmavacağım
UCUR GÜVEN
EDİBE
GÜVEN
MARDÎN
1927-
Doğru ınsanlar yok artık,
Yeryüzü kötülük edenlere bırakıldı.
Kiminle konuşabilirim bugün?
Artık dost most kalmadı.
H.AKTOLGA, H.AKTOLGA, A.ALTAY,
O.ALTA\, S.E.BOZDAĞ, M.GÜLHAN,
S.GÜLHAN, K.KARAK0Ç, Ş.KUZU,
T.RIDVAN