Katalog

13MART1994PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER BM'den Kıbns tasarısına onay • NEWYORKıAA)- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kıbns'la ilgili karar tasansıru oy birliğıyle kabul etti. Kararda. güven arttıncı önlemlerin uygulanabilmesiyle ilgili 'ana meselelerde" gecikmeksizin anlaşmaya vanlması gereğirun altı çiziliyor. Tasanda. Türk ve Rum taraflannın, Maraş ve Lefkoşa Havaalanı'na ilişkin güven arttıncı önlemlerin uygulanmasıru kabul etmelerinden duyulan memnuniyet dilegetirildi. 4'lü toplanüya Irak'tan kınama • LEFKOŞA (AA) - Bağdat yönetimi. hafta içinde Ankara'da Türkiye, ABD, İngiltere ve Fransa'nın katılımıyla yapılan 4'lü Çekiç Güç toplantısını eleştirdi. Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, Irak'ı "vesayet altına alma ve iç işlerine kanşma" girişimi olarak tanımlanan Çekiç Güç toplantısında. ülkenin iç durumu ile ilgili "çelişkili ve yalan" ifadeler kullanıldığı önesüriildü. Müslüıtıanlara • ÜSKÜP (AA) - Sırbistan ve Karadağ"dan oluşan yeni Yugoslavya'nın Karadağ Cumhuriyeti'nde Müslümanlara karşı baskılar artmaya başladı. Sırplann baskısıyla Karadağ yönetiminin. Müslümanlann partisi olarak bilinen Demokratik Eylem Partisi'ni kapatmakla tehdit ettiği bildiriliyor. Kuzey-Göney Koreanlaşmazlığı • SELL(AA)-Kuzey ve Güney Korearasında dün sınırdaki Panmunjom'da yapılan görüşmelerde anlaşma sağlanamadığı bildirildi. Yapılan görüşmede. Kuzey Kore'nin taleplerini yumuşattığı. fakat vazgeçmedıği belirtiliyor. Kuzey Kore'nin, güneyden talepleri. ABD ile askeri tatbikat yapılmaması. Nükleersorun konusuna Batılı müttefiklerin kanştınlmaması ve Patriot füzelerinin yerleşıirilmesinden vazgeçilmesı. Lefkoşa'da cezaevinde isyan • LEFKOŞA (AA)- KKTCde.aftan jiararlanamayan mahkumlar cezaevinde isyan çıkardı. Hükümlülerle 15 Kasım 1993 tarihine kadar suç işleyen tutuklulann yararlandığı vecezalarda üçte bir oranında indirim öngören yasanın, kabul edilmesi ile akşam Saatlerinde tahliyeler başladı. Yasadan yararlanamadıklan içın cezaevinde kalan 43 mahkum, camlan kınp yataklan ateşe verdiler. Tiran'a yardım •ATİNA(AA)- Uluslararası çevre örgütü Greenpeace. Arnavutluk'a gıda ve ubbi malzeme yardımı yapacağmı açıkladı. Örgütün Yunanistan temsilciliği yetkililerinden Stelios Psomas. yapiığı açıklamada Rainbovv Warrior jîemisinin İspanya, Fransa. Italyave Yunanistan'dan topladığı gıda ve tıbbi yardımlan, gelecek hafta içinde Arnavutluk'un bir limanına £ötüreceeini belirtti. Somali'dekiABD askepineövgü • FRANKFL RT (AA) - ABD Genelkurmay Başkanı General John Shalikashvili, Somali'den dönen Amerikalı askerlerin, Körfez savaşma katılanlargibi törenlerie karşılanmadıklannı, ancak onlann da birer kahraman olduklannı söyledi. Shalikashvili. "Başanmız binlerce Somalili çocuk, kadın ve erkeğin bugün hayatta olmalandır" dedi. KalmuklapRus • MOSKOVA(AA)- Rusya'dan aynlan Kalmuk Cumhuriyeti, Moskova'nın otoritesini kabul etmeye karar verdi. İtarTASS Ajansı. Kalmuk Cumhuriyeti'nin Devlet Başkanı Uımzhinov'un. merkezivönetıme bağlanmaya karar verdiklenni açıkladığını duyurdu. Bosna'ya Türk askeri Gali'denılımlıyaklaşım BM Genel Sekreteri, Türkiye'den Bosna'ya gönderilmek üzere asker istenebileceğini söyledi Dış Haberler Senisi - Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Butros Ga- ti, Bosna-Hersek'e gönderilecek takviye birlikler için diğer ülkeler- den asker sağlanamaması duru- munda Türkiye'den asker istenebi- leceğini söyiedi. Bosnalı Sırplar ise Türk askerinin Bosna'ya yerleştiril- mesinin 'savaşın tırmanmasma yol açacağY tehdidinde bulundular. Güvenlik Konseyi'ne önceki ak- şam Bosna-Hersek ile ilgili bir rapor sunan Gali, bölgeye BM Banş Gücü kapsamında 8 bin 250 asker daha gönderilmesini istedi. Güvenlik Konseyfnin toplantısı sonrasında •gazetecilerin sorulannı vanıtlayan Gali, Bosna-Hersek'tekı asker açığı- nı başka ülkelerden karşılayama- dıklan takdirde. Türkiye'nin asker gönderme önerisine 'yeşil ışık' yak- maya hazır olduğunu açıkladı. Gali. şunlan söyledi: "Yedek birlikler bu- lanıa/sak. her üye devletin önerisini kabul etmek dunımundavız. Çünkü oraya Barış Gücü askeri göndermek her şe>den önemli... Asker demek, barış demekrir. Bosna'da şimdiye ka- dar sağianan ka/anınılar Barış Gücü askeri eksikliği yüzünden yihrilirse, Bosna halkı için bu bir trajedi olur." Bosnalı Sırplar. Butros Gali'nin açıklamasına büyük tepki gösterdi- ler. Bosnalı Sırplann tek taraflı ola- rak ilan ettikleri cumhuriyetin par- lamento başkanı Momcilo Krajis- nik. Türk askerinin Bosna-Hersek'e girmesinin 'savaşın tırmanmasına neden olacağı' tehdidinde bulundu. Tanjug ajansının habenne göre, 'Türk askerinin Bosna'daki BM bir- liklerinde >er almasına kesinlikle karşı olduklarını' söyleyen Krajis- nik. "Türk askerleri, Hırvatlarla Boşnakların arasına yerleştirilseler bile Bosna-Hersek'teki savaşı çok olumstız etkileveceklerdir" dedi. Maglay'a Sırpsaldırısı Sırp kuşatması altındaki Boşnak kenti Maglay'daki bir apartmanı hedef alıp Rus yapısı Luna füzeleri- ni ateşleyerek 12 sivilin ölümüne sebep oldular. Bihaç yakınlannda da bir Fransız banş gücü görevlisi Sırp ve Boşnak ateşi arasında kala- raköldü. Öte yandan, Hırvatlar. uzun süre- den beri ateşkesin hüküm sürdüğü Mostar'da dün ateşkesin bozuldu- ğunu iddia ettiler. Hırvatistan haber ajansı HlNA'nın verdiği bilgiye gö- re, Mostar'da Hırvatlann yaşadığı kesime dün bir top mermisi isabet etti vealarm verildi. Bosnalı Müslümanlar ile Hırvat- lann. federasyon anlaşmasının bir parçası olarak Hırvatistan'ın Split kentinde, ortak ordu oluşturmaya yönelik anlaşma imzaladıklan bildi- rildi. Hırvat-Müslüman görüşmelerine ABD adına aracılık eden Amerikalı General John Galvin, gazetecilere yaptığı açıklamada, her iki tarafın aralanndaki anlaşmayla askeri güç- lerini birleştirmeyi ve Federal Boş- nak Ordusu komutasına vermeyi kabul ettiklerini söyledi. Bu arada, BM Genel Sekreteri Gali'nin özel temsilcisi Yasuşi Aka- şi, Bosna-Hersek hükümeti ile Bos- nalı Sırplann arasında siyasi bir anlaşma olmadığı için Tuzla hava- alamnın açılma>;ıcağını söyledi. LAÇİN KORİDORU BIRAKILMIYOR Ermeni birlikleri geri çekiliyor MOSKOVA (AA) - Erme- nistan'ın, işgal ettiği Azerbay- can topraklanndan geri çekil- mesini öngören bir planı kabul ettiği bildirildi. Rusya Haber Ajansı İTAR- TASS. Azerbaycan Milli Mec- lis Başkanı Rasul Guliev ile Ermenistan Parlamento Başka- nı Babken Ararktsianın dün iki ülke sınınnda bir köyde görüş- tüklerini belirtti. İTAR-TASS Ajansı, iki ülke parlamento başkanlannca ka- bul edilen plan uyannca Erme- nistan'ın, işgal altındaki Azer- baycan topraklanndan 20 gün içerisinde geri çekilmesinin ön- görüldüğünü kaydetti. Ajans, Ermeni birliklerinin Karabağ ile bu bölgeyi Ermenistan'a bağlayan Laçin koridorunu kontrol etmeye devam edeceği- ni bildirdi. İTAR-TASS. Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri ve Savun- Tia Bakanlıklan yetkililerinin îelecek hafta Moskova'da bir ıraya gelerek bugün kabul edi- en planın aynntılannı ele ala- ;aklannı kaydetti. Öte yandan Azerbaycan'da Haydar Aiiyev in Haik Cephesı üzerindeki baskısı giderek artı- yor. Halk Cephesi lideri Arif Rahimoğlu, Halk Cephesi ile birlikte Milli Musavat Partisi ve Çağdaş Turan Partisi'nin faaliyetlerine son verildiğini öne sürdü. KUZEY IRLANDA SinnFeinlideıînden Loııdıtıya açıktehdit Dış Haberler Servisi - Sinn Fein lideri Gerry Adams, "He- athroH Havaalanı'na bu hafta içinde gerçekleştirilen saldırıla- nn kendilerh le barış masasına oturma konusunda İngiliz hükü- metini ikna ettiğini umduğunu" söyleyerek Londra'yı açıkça tehdit etti. IRA'nm siyasi kolu Sinn Fe- in Partisi'nin lideri. Belfast'ta düzenlediği basın toplantısında saldınlan kınamayı reddetti. Adams, "Heathnm'daki IRA operasyonlan, barış sürecindeki tıkanıkiığı aşmamız gerektiğini gösteriyor. Bunu da ancak İngil- tere'yle masa\a oturarak vapa- biliriz" dedi. ' İngiltere ve İrlanda. aralık ayında yayımladıklan dekla- rasyonda banş görüşmelerine başlamak için IRA'nın silah bı- rakmasını şart koşmuşlardı. İngiltere Kralıçesi ElizabenY- in ikinci saldından yalnızca 3 saat önce Heathrow Havaa- lam'nda bulunması. kamuo- yunda heyecan uyandırdı. Sal- dın ihbarlannı önceden haber alan Kraliçe'nin. üst düzey da- nışmanlan ile görüştükten son- ra "IRA'ya propaganda zaferi tattırmajnak için" Heathrovv'a iniş emri verdiği bildirildi. IRA. çarşamba ve cuma ge- celeri Heathrovv'a havan topu saldınsı düzenlemişti. Bophuthats» analı asker. hav atlarının bağıslamasını dileyen Neonazi Afrikaner Direniş Harekefi üyesi üç kişinin yal- >anşlarına aldırmavarak tüfeğini ateşlijor. Özerk Bophuthatsvvana'da beş gündür çatrşmalar dinmek bilmiyor. G. Afrika hükümeti sertleşti Dış Haberler Senisi - Günev Af- rika cla 52 kent ve kasaba "çatışma bölgesi" olarak belirlenirken beş gün- dür kanlı çatışmalara sahne olan-Bop- huthatsvvana'da olağanüslü hal ılan edildi. Güney Afrika geçici hükümeti, özerk Bophuthatsvvana lideri Lucas ıMangope'nın göre\ınden alınmasını kararlaştırdı. Güne> Afrika Devlet Başkanı F. \V. De Kİerk. Bophuthats- vvana'da ıstikrann venıden sağlanabil- mesi için sert önlemlerin alınmusı çağ- nsmda bulundu. Güney Afrika N'asa \c Düzcn Baka- nı Hemus Kriel. ülkedeki 52 kenı ve kasabanın çatışma bölgesi ilan edildi- ğini açıkladı. Çaıışma Kılgesı uygula- masında polis. arama yapma \e tutuk- lamada daha fazla yelkiye sahip oluvor. Afrika Ulusal Kongresi (ANC) lide- ri Nelson Mandela ise karara çok şaşır- dığını bıldirerek bu konuyu Devlet Başkanı Kİerk ile bızzat baş başa gö- rüşeceğini söyledi. Nelson Mandela nisansyının başlannda yapılacak ülke tarihinin ilk çok ırklı seçımlen içın yü- rüttüğü seçim kampanyası sırasında >aptığı konuşmasında aynca özerk Bophutha(swana'navagidcrckofa>la- rı vcrinde takipedcceğini belirtti. Devlet Başkanı Kİerk dün sabah bir açıklama vaparak beş gündür kanlı çatışmalara sahnc olan özerk Bophut- hatsvvana'da seçimlcrin yapılabılmesi ve siyasi faaliyetlcrin serbestçe uvgula- nabilmcsi için sert önlemlerin alınma- sının gerekli olduğunu kaydetti. Bophuthatsvvana lideri Lucas Man- gope'nin geçcn hafta içinde çok ırklı genel seçımlere katıimayacağını açık- laması üzerine ANC taraftarı halk ayaklanmış. bunun üzerine çıkan kan- lı çatışmalarda en az 67 kışı ölmüş. 100'den fazla kişi de yaralanmıştı. Bu- nun üzerine Mangope önceki gün bir açıklama yaparak scçimlcre katılacak- lannı bildirmişti. Ancak Güney Afri- ka Geçici İdan Hükümeti dün Man- gope'nın görevinden aimmasına karar verildiğini açıkladı. Öte >andan. Güney Afrika tarihin- de ilk çok ırklı genel seçimleri proieslo edcrek katılmayacaklannı açıklayan ırkçı beyaz örgütlerden aşın sağcı be- yaz Özgürlük Cephesi dün şeçimlere katılacağını açıkladı. Bevaz Özgürlük Cephesi açıklamayı adaylar için vcri- len son sürenin dolmasından hemen önce vaplı. Cezayip'öelröyükfipap Islama militanlar cezaevibastıDış Haberler Senisi - Cezayir'in Ta- zuit kentinde bir cezaevini basan İslamcı militanlar, aralannda idam hükmü giy- miş 100 radikal İslamcının da bulundu- ğu 1000 tutukluyu kaçırdı. Başkent Cezayır'in 400 kilometre gü- neydoğusunda yer alan Tazult kentinde- ki cezaevini önceki akşam iftar vaktinde basan 150 kadar İslamcı militan, 4 gardi- yanı öldürdükten sonra arkadaşlannı serbest bıraktı. Kaçan 1000 mahkum arasında yaşam boyu hapse mahkum edilmiş 400 radikal İslamcıyla birlikte idam mahkumu 100 kadar İslamcı mili- tanın bulunduğu bildirildi. Baskında kaçan 200 adi suçludan 100'ünün daha sonra kendiliğinden polise teslim olduğu açıklandı. Güvenlik kuvvetlerinin tutuklulan ve kurtancılannı yakalamak için genişçaplı bir "insan avı" başlattığı kaydedildı. Ce- zayir radyosunun haberine göre polis, jandarma ve askeri bırliklerin ortak yü- rüttüğü operasyonda 39 kişi yakalandı, 5 kişi de öldurüldü. Saldınnm radikal örgütlerden Şilahlı İslami Grup ya da rakibi Silahlı İslami Hareket tarafından gerçekleştirilmiş ola- bileceği tahmin ediliyor. Baskın, ülkedeki terör cylemlerini 2 yıldır sürdüren İslamcı İcanadın en önemli başarısı olarak nitelendinliyor. Çin-ABD gerilimi büyüyor Dış Haberler Senisi - A BD ile Çin ara- sında insan haklan ihlalleri konusunda patlak veren gerginlik, ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher'ın Pekin zi- vareti sırasmda daha da tırmandı. Çin, ÂBD'nın. İç işlerine kanşmaya hakkı ol- madığr uyansında bulunurken iki Ame- rikalı gazeteci Çinli yctkililer tarafından gözaltına alındı. Christopher'ın. Çin Dışişleri Bakanı Qian Qichen ile dün yaptığı ilk tur görüş- mede. Pekın yönetiminin insan haklan konusunda gelışme göstermesi için baskı yaptığı belirtiliyor. Christopher görüşme sırasında insan haklan ihlallerinin sür- mesi durumunda Çin'in ABD nezdinde ticarette en çok kayınlan ülke' statüsünü iptal edebıleceğını sövlerken Çin'in bu tehdide sert tepki gösterdiği bildiriliyor. Gözlemciler. iki ülkenin gerginliğinin 'savaşa' dönüşebileccğini belirtiyorlar. Christopcr'ın hazırlayacağı rapor. Baş- kan Bill Clinton'ın Çin'in bu statüsünün devam edip etmeveceğinı belirlevecek. Muhalefet liderlerinden Yeni Çalışma Hakları Örgütü'nün kurucusu Liu Ni- anchun ile görüşmeye calışan Nevvsvveek dergisi muhabiri \Iatthew Forney ile UPI ajansı muhabiri Nick Driver. önceki akşam gözaltına alındı. Altı saat gözaltı- nda kalarak sorgulanan iki gazeıeci. daha sonra serbest bırakıldı. Aşağı Saksonya'da bugün yapılacak eyalet seçimleri ile başlayan seçim maratonu, Başbakan Kohrü oldukça zorlayacak Ahnanya'daSos>al Demokratlariktidarayürüyor DİLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN - Almanya. Av- rupa'nın ortasında bir dev. 60 milyon seçmeni var. Almanya"- da iktidara kimin geleceği. han- gi partilerin meclise hangj bıle- şim içinde gireceği yalnız Al- manya'yı değil. tüm dünyayı il- gilendiriyor. Avrupa'nm orta- sındaki devin sapacağı rota. Türkiye açısından da çok önemli. Bu yıl 10 ayda tam 19 seçim yapılacak Almanya'da. Bugün Aşağı Saksonya eyaletinde baş- layacak maraton, aralık ayında Saarland eyalet seçimiyle son bulacak. Bütün Batı ve Doğu eyaletlerinde yerel seçimler ya- pılacak. Ama asıl önemüsi, ekimde genel seçimle iktidar zarlan yeniden atılacak. Amerikalı seçim uzmanlann "crirical vote (tayin edici oyla- cna)" dediği türden bir genel se- çim bekliyor Almanya'yı. İk- tidardaki muhafazakar/liberal koalisyonun düşmesi ve yeni bir koalisyonun iktidara gelme- si bekleniyor. Son kamuoyu yoklamalan- na göre 'eğer bu pazar seçim ol- saydı' sandıktan ana muhalefet konumundaki Sosyal Demok- rat Parti (SPD) çıkacaktı. Ama SPD'nin aldığı oy oranı, ona mutlak çoğunluk getirmeyerek koalisyon ortağı aramaya ite- cekti. Koalisyon için değişik alter- natifler var: 'Kızıl-Yeşil' adı ve- rilen, SPD-Yeşiller Partisi koa- lisyonu, bu alternatiflerden biri. Bir dieeri, 'Kızü-Siyah', yani SPD-CDU (Hıristfyan De- mokrat Parti) koalisyonu, yani 'Büyük Koalisyon.' Bu. ortanın solundaki ve sağındaki iki bü- yük partiyi birden yıpratabile- ceği için pek tercih edilmeyen bir bileşim. Geriye Almanlann 'Trafik Lambası Koalisyonu' adını taktiği 'Kızıl-San-VeşiP kalıyor: Sosyal Demokrat- Almanya'da seçim yılı Eyalet mechsi seçimleri Yerel seçimler 13 Mart I I Aşağı Saksonya 20 Mart tfHI Schlasvvıg-Holsteın 23Mavıs Cumhurbaşkanlığı seçimi „,, . AvrupaParlamentosu 12Ha2 .ran S eçimteri Baden-VVurttemberg Mecklenburg, Rhıneland-Palatınate, Saarland. Thurıngıa, Saksonya, S -Anhalt Saksonya-Anhaft B Brandenburg. Saksonya Eyaletlerde iktidar/koalisyon partileri •İCDU CDU CDU SPO (Hınstiyan-FOP SPD (Sosyal- Oo"») (UberalKKcalısyonuj Dmvkratlar) YA 26Ha2iran , 1 Eylül | 25 EylÜI UJ Bavyera 16 Ekim Genel seçimler Mecklenburg, Thuringia Rhineland- N. VVeslfaha SPD SPD SPD SDP.FDP 07 Kasım •""" Yeşiller FDP Yeşiller L f * c l ! > l m Yeşiller Belediye Saarland Hıristiyan Demokrat Parti (CDU) Başbakan Helmut Kohl liderliğindeki Hıristiyan Demokratlar. Almanya'da muhafazakarsağdaki en büyük partivi oluşturuyor. Savaştan sonra özcllikle Katoliklenn partisi olarak gelişen CDL'. muhafazakar kimliğıni hiç kaybetmedi. Sandıktan CDU çıkarsa. Helmut Kohl'ün başbakanlığı4yıl uzavacak. Bu. Türkive'nin tercihi olabilir. Çünkü muhafazakar Kohl hükümeti. Türkıve'v le ılişkilenni gelişlirmcklen ve Kiirl sorıınıı. insan haklan gıbi konuları fa/la ön piana çıkartmamaktanyana. Ankara açısından Kohl. Türkiyc'yc karşı "hoşgörülü" ve "yapKi"politikanındevamıiçınenıvi alternatif olarak görülebilir. Sosyal Demokrat Parti (SPD) Hıristiyan Demokratlar nasıl Katohsizm ekseninde geliştiyse. Alman sosyal demokratlannın tcmel direği de işçi sınıfıydı. Alman sosvaldcnıokrailan. I959'da ünlü Bad Gidesberg Kongresf nde "işçi sınıfı partisi" kimliğini bırakarak kcndılcrini "halk partisi" ılan eililer. SPD. son olarak Helmut Schmidt lıdeıiiğınde. liberallerle bırlıkic 1970'lerın sonıında ıktidardavdı. Libcrallerin koalisvondan av nlıp mııhafazakarlarla oriak olniası sonıtcti iktidan Kohrcdevreıti. SPD. Türkive've yönelik daha cleşlircl bırkanada sahip. Ama bu kanadın parti içindcki ağırlığı az. Lider Rudolf Scharping, "sağ sos> al demokrat" olarak adlandmlıvor. Liberal-Yeşil partilerin üçlü ik- tidan. Son genel seçimler. Alman- ya'da 1990 yılı sonunda yapılmış ve sandıktan yine bu- günkü Başbakan Helmut Kohl'ün partisi Hıristiyan De- mokratlar (CDU) çıkmıştı. Muhafazakar CDU'nun libe- rallerle kurduğu koalisyon, Al- manya'da tam on iki yıldır ikti- darda. Başbakan Kohl. on iki vıldır koltuğunda oturuyor. Aslında geçen genel seçimler eğer Almanya birleşmeden, yal- nız Batı'da yapılsaydı. iktidar 1990"da değişmiş olacaktı. Ba- tılı seçmen Kohl'den bıkmıştı. Sosyal Demokratlar ise Av- rupa Birliği'ni, çevre kirliliğini, kısacası banz ekonomik soru- nu olmayan bir refah toplumu- nun yeni sorunlannı öne çıkar- tarak seçim kampanyası yürüt- müşlerdi. 1990 yılı genel seçim- lerine 'hayatın keyfini çıkartma- ya düşkün" bir polıııkacı olan Oskar Lafontaine liderliğinde hazırlanan SPD. Almanya bir- leşince birden bütün planlan- AFP'den Cumhuriyet'e Öze( nın altüst olduğunu gördü. Almanya'da 1990 vılında ya- pılan genel seçimlerde seçmen. Kohl'e teşekkür etti. Seçimlcr- dc, Doğu Almanya'da verilen oylar tayın edici oldu. Doğulu- lar, kendilerine yer yüzünde cennet vaat eden Helmut Kohl'e oylannı vererek "Zen- gin olma sırası bize geldi" dedi- ler. Kohl, doğuda yüzde 42 ci- vannda oy topladı. Sosyal De- mokratlar ise birden bambaşka bir hava içine giren Birleşik Al- Hür Demokrat Parti (FDP) Dışişleri Bakanı Klaus Kinkel liderliğindeki FDP. Almanya'da hep oy oranı düşük. ama önemi fevkalade büyük bir parti oldu. FDP geneiliklemullakçoğunluğıısağlayamayan iki devden biriyle: muhafazakarlarla veya sosyal demokratlarla koalisyon kuraraîc iktidara ortak oluvor. Denetimsiz pazar ekonomisi savunucusu liberallerin genellikle serbest girişimci orta sınıftan oluşan bir taraftar kitlesi var. Almanya'daki Türklereçifte vatandaşlığı sav unan liberaller. "koalisyon bozulmasuT' diye bu taleplerini rafa kaldırmakta beis görmedilcr. Eğer SPD'ylc koalisyon kurarlarsa. Almanya'daki Türklerin haklan nıhavet verilebilir. Birlik 90/Yesiller Doğu Almanya'da 1990"da kurulan muhalefei harckeiı "Birlik 90"la Baiılı Yeşiller Partisi'nin birleşmesı sonucıı olıı^uı. "Yeşiller" kısaltmasıvlatanınanpaniıiin yüzdc 5 barajını aşıp Mcclis'egirmesine kcsin gözle bakılıyor. Partidc ağırlığı ele geçiren **gerçekçi"(Realos) kanadının hayali. sosval demokratlarla birlikte iktidara gcîmck. Ancak SPD'nin liberallerle koalis>on kurmayı tercih etmesi bekleniyor. Yeşiller. Türkiye'de Kürtlcrin "soykınmdan geçirildiğini" ileri siirüyor ve Türkiye'deki rejimi "askeri demokrasi" olarak niteliy orlar. Türkiye'ye ekonomik ve askeri yardım'ın durdurulmasıvesıvasiılişkilerin dondurulması. Yeşiller'in talepleri arasında. manya'da çevre ve Avrupa Bir- liği gibi konularda yoğunlaşan kampanyalanyla oylann dörtte birine bile ulaşamadılar. 1994 seçimlerini birkaç gru- bun oylan tayin edecek: Bunla- nn başında. Doğu Alman seç- men geliyor. Anketler. doğuda Kohl'e oylann yüzde 42'dcn 23'e düştüğünü. sosyal demok- ratlann ise oranı yüzde 24'ten yüzde 39'a çıkardığını gösteri- yor. Oylanyla Bonn'daki 662 mil- letvekilinin kadenni tayin ede- cek olan ikinci grup. 'kararstz- lar.' Bunlann oranı v üzde 50'ye yaklaşıyor. A$ın sağın şansı nc? Bugün Almanya'daki 11 cyaicl mecli- sindcn üçüne girmeyi başaran aşın sağ. 'Cumhuriyetçiler' ve 'Alman Halk Biriiği' gibi parti- lcrcc temsil cdiyor. "Almanya'- nın yabancılar tarafından istila- sı\ 'Avrupa içinde >ok olma11 en- dişcleri, mafya veyolsuzluklara karşı mücadele. milliyeıçilık. kürtaja karşı olmak ve Alman- ya'nın sınırlannı genişletme rü- valan aşın sağın klasik söylemi oluşturuyor. Bu arada. Solingen olayın- dan sonra çok sözü edilen 'çifte vatandaşlık" hakkı verilmediği içm buradaki 2 milyona yakın Tıirkün en demokratik haktan, seçme secilme hakkından yok- sun kalmaya devam ettiğini be- lirtmek gerek. Eğer Sosyal De- nınkratlar iktidara gelirse. her- halde onlara ilk başta bugün verdikleri 'Türklere çifte vatan- daşJık' sözünü hatırlatmak gc- renecek.