Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ÇAGOAŞYAYNUfl
Rahmi Kumaş
BEN DEĞİŞMEDİM
50 OOOTUKDV ıgnde)
Cumhunyet Kıtap Kulûfaû
ÇogPaznbıoAS Moco$Cod 39/41 (34334) CogdogMstonbul
Cumhuriyet
ÇAGDAŞYÂY1NUH * \$£i
Mahmut Makal
KÖY ENSTİTÜLERİ VE ÖTESİ
Cumhunyet Krtap Kulübu
Co^ Pazariomo A.S Tuıkocagı Cod 39/41 ı34334Kağolo§Wstanbul
71. Y l SAYI 2S268 /15000 Tl (KDVıçmde) KURUCUSU YUNU8 fİADİ (1924-1945) BAŞYAZARI NMtR IWDİ (1945-1991) 12AMUK1984MZARTESİ
Çeçenya'da Rııs çîzmeâ•Kuzey Kafkasya kanşıyor Havadan uçak ve
helıkopterlerle desteklenen yüzlerce Rus tankı dün
sabah Kafkasya'dakı küçük Çeçen Cumhunyetı'ne
gırdı. Moskova, Çeçenya'ya yalnızca 'yasadışı
sılahlı gruplan dağıtmak ve anayasal düzenı
sağlamak' amacıyla mudahale edıldığını ve
başkente saldırmayacağını ılerı surdü. Sınır
bölgesındekı ılk çatışmalarda 5 kışı öldü
•Rusya'dan 1991 yılında bağımsızlığını ılan ederek
üç yıldır Moskova'ya kafa tutan 2 mılyonluk
cumhunyetın Devlet Başkanı Cahar Dudayev ıse,
"Rusya'ya karşı ülkemızı sonuna kadar
savunacağız" dedı. Müdahaleyı 'savaş ılanı' olarak
kabul eden Çeçen yonetımı, "Rus askerlen
Çeçenya'dan ulkelenne tabut ıçınde dönecek"
tehdıdınde bulundu. • //. Sayfada
177 yıldır sona ermeyen kavga
•Rusya ıle Çeçenya arasındaki çatışmalar,
Moskova'nın 19 yüzyılda gözlerını Kafkasya'ya
dıkmesıyle başladı. 1817 yılında Çeçenya
topraklanna saldıran Çarlık ordusu, bölgeyı ancak
1859'da ele geçırebıldı.
•Sovyetler Bırlığı'nın dağılmasıyla bırlıkte, 1991
yılında Rusya'dan bağımsızlığını ılan eden
Çeçenya, Moskova'nın şımşeklennı üzerıne çektı.
Bağımsızlık ılanını tanımayan Moskova, üç yıldır
Dudayev'ı devırmeye çalışıyor • //. Sayfada
Siyaset-tarikat-para ortakhğı
Refah Partisi lideri Erbakan'ın, şeyh Mehmet Zahit Kotku'ya camide
Gümüş Motor'u övücü vaazı için şirket hissesi verdiği saptandı.
KEMAL YURTERİ
Mehmet Zahit Kotku Necmettin Erbakan
\\K\RA - Refah Partısı hderı Necmet-
tin Erbakan'ın mılyarlarca lıralık malvarlı-
gının arkasında bazı usulsuzluklenn yanı sı-
ra 'dinticareti'nın de yattığı belırtıldı RP lı-
dennın. batma noktasına gettrdığı Gumuş
Motor'un Erbakan'dan sonra ılk genel mu-
duru olan Sûleyman Gencer "Görevegeldik-
ten sonra bir tek muhasebe kaydı bile buht-
madım" dedı Erbakan'ın, Nakşıbendı tan-
katının şeyhı Mehmet Zahit Kotku'ya 'ca-
mide. şirketi övucu \aaz vermesi karşıhğın-
da' hısse senedı verdıgını açıklayan Gencer
Erbakan'a ılışkın ızlenımlerını "Lsullere
a> kın ne varsa yapıyordu ve bunu bir hak ola-
rak gormordu'" sozlenyle ozetledı
Cumhurhet. RP lıderı Erbakan'ın kuşku-
lu servetının arkasında yatan gerçeklerı ay-
dınlatmayı sürduruyor Gümui} Motor'un
batma noktasına gelmesının ardından 1963
yılında şırketın genel mudürluğune getın-
len Suleyman Gencer Cumhunyet ın soru-
lannı yanıtladı Açıklamalarıyla Erba-
kan'ın, basın toplantısı sırasında dıle getır-
dığı "250 bin liralık Gümuş Motor kurucu
hissemi 200 bin liraya satarak 14 kilo altın al-
dım" sozlennın gerçeğı yansıtmadığını be-
lırten Gencer ın. sorulanmıza verdığı yanıt-
lar şov le
- Gümuş Motor'a hangi koşullarda genel
miidür oldunıu?
- Sayın Erbakan o donemlerde hukume-
te baskı yaparak Şeker Şırketı'nı 6 mılyon
lıralık sermayelı şırkete 600 bin lıra ıle yuz-
de 10 oranında ortak ettı Aradan seneler
geçtı.Gumus, Motor dan hıçbırnemaalama-
dık Bu arada. şırketın buvuk ortaklanndan
• ArkasıSa. 6,Sü.3'te
Ingflizce kasede
iliııi propaganda
KÖKSAL DURUKAN
AYVAL1K- Anadolu Lısesı oğrencılenne yaban-
cı dıl egıtımlennı gelıştırmek amacıyla \enlen Ingı-
lızce kasetlerde dını propaganda yapıldığı ortaya çık-
tı Olayı doğrulayan Ilçe Mılh Eğıtım Muduru Cez-
mi Toplu, "Dini nasihatlerde suç unsunı yok" dedı
Ogrenımebuyıl başlayan Ayvalık Anadolu Lıse-
sı'nde, okul yonetımı tarafından oğrencılere sekızer
adet lngılızce kaset dağıtıldı Çocuğunun eve getır-
dığı kasetlerın tumunu dınleyen bır oğrencı velısı,
ıkıncı doneme aıt kasetlerde. lngılızce konuşmalar
arasında. 'İslami öğutler'e
rastladı "Başınızıörtüruoruç
tutun. namazkıün"gıbı yak-
laşımlann yeraldığı kasetler-
le okul mudurluğüne gıden
velı, durumun ortaya çıkma-
sını sağladı Kasetlerın Istan-
bul'dakı Bakırkoy Kıtap Sa-
rayı'ndan alındığı oğrenıldı
Erbakan'a:
Nereden
buldun?
•6. Sayfada
Bakırkoy Kıtap Sarayı yetkılılen ıse lngılızce kaset-
len Istanbul'dakı Oğretmenler Vakfı'ndan temın et-
tıklennı ve yalnızca dağıtımını yaptıklannı belırttı-
ler Anadolu Lısesı Muduru NevzatGaçı, kasetlenn
dıl pratığını arttırmak amacıyla dagıtıldıgını belırte-
rek "Ancak bazı kasetlenn icinde dini sözier olduğu
anlaşüınca, öğrencilerdeki tüm kasetleri topladık"
dedı
Mıllı Eğıtım Muduru Cezmı Toplu şunlan soyle-
dı "Oğrencilerden topladığımız kasetlenn hepsini
dinledik. Bazı kasetlerde bulunan dini nasihatlerde
suç unsunı vok. Biz bütün kasetlerdeki kayıttann si-
linmesine karar verdik. İstanbul'dan tekrar kaset is-
tedik. Veni kasetlenn tumıinu dinledikten sonra öğ-
rencilere dagıtacağız" dedı
Zeki Oztürk, 200 bine yakjn Idtabınm >ok edilip >akıldığını yeniden anlatırken sanki o gûnleri vasıvordu. Ancak Öztürk, elinde kalan vanık
kitaplan "merdiven" gibi tutarken. bu merdivenin son basamağının "aydınhk" olacagına inanıvordu. (ERDOGAN KOSEOGLU)
'Yaktılar beni de Jataplarımlay
•2 Şubat 1976 gunu yakılan Oncu Kıtabevı'nı kundaklavanlann kım olduğu
1993 vılında ortaya çıktı Ancak kundakçıları polıs yakalamadı Içlennden
bınsı geldı ve ıtıraf ettı suçunu Zekı Ozturk'e. hatta arkadaşlannın adını da
verdı Bunun uzenne Ozturk, yayınevını kundakladıkları belırtılen, MİT'te
çalışan sıvıl emnıyet gorevlılen Kazım Ayaydın, Mehmet Gul \e Ibrahım On'u
yetkılılere bıldırdı Ancak tum başvurulan >anıtsız kaldı
MUHARREM A\ DIN
"\etmedi otuzüç kurşun \arası / Vaktılar beni de
kitaplanmla/Gupegunduz Babıali'de..." Oncu Kıta-
bevı'nın sahıbı Zeki Ozturk bq)le seslenıyor, Tan
olavlannın 49 yıldonumu \e Ozgur Ulke gazete-
• Arkası Sa. 6, Sü. I'de
Özer
Uçuran,
Istanbul
Bankası'nın
batışında
mahkûmiyetten
kurtuldu
Hatine'nin
hatası
ÇUler'eyaradı•Istanbul Bankası'nın batışında "'kasıtlı"
davrandıklan raporlarla belırlenen Başbakan'ın eşı
Ozer Uçuran Çıller'ın de aralannda bulunduğu
yonetıcıler. Hazıne'nın yaptığı "hatalı" başvuru
nedenıyle mahkûmiyetten kurtuldular Bankanın
Genel Mudurluğu gorevınden aynlmasının ardından
çıkanlan bır kararname ıle hakkında "şahsı ıflas"
ıstenen OzerÇıller, "kanunlar gerıye ışlemez"
hukmunu dıkkate alan mahkemenın "takıpsızlık"
kararı \ermesının ardından senetını defalarca katladı
•Uzmanlar, Hazıne'nın. Ceza Yasası'nın 'emnıyetı
suıistımal' hukumlenne dayanması durumunda.
sanıklara ağır para cezasının yanı sıra hapıs cezası da
verılebıleceğıne dıkkat çektıler
•Ozer Çıller ıle Mete Hasoğlu'nun kendı şırketlerine
Istanbul Bankası'ndan aktardıkları usulsuz kredıler,
bugunku rakamlarla 280 mılyar lıra olarak
hesaplanıyor Kredılenn ne kadannın Zıraat
Bankası'na gerı odendığı ıse bılınmıyor Banka, 10
yıldan berı surdurduğu tasfı>e ışlemlenne ılışkın
bılançoları hâlâ açıklamadı B5. Sayfada
Başbakan
9
a
özel îmar izni
•Tansu Çıller'ın bakıcısı Suna Gonul Pelıster adına
aldığı arazıye altyapı göturuldukten, beledı>enın de 10
kat ımar ıznını \ermesınden sonra Çamtepe
bolgesınde arsa fıyatlan ıkıve katlandı Daha once
metrekaresı 70 bin lıradan satılan arazıler şimdı 150
bin lıraya alıcı buluyor
•Beledıye meclısının. 5 kat ımar ıznı olan bolgeye on
kat ıznı vermesının tartışmalan buyuyor On kat ımar
ıznıne karşı olduğunu belırten Kuşadası Beledıye
Meclısı uyesı CHP"lı Ahmet Altunsoy ımar
komısyonundan ıstıfa ettı • 5. Sayfada
ÇİLLER, DEP KAR^RINI SAVUNDU • 6. Sayfada
EMO'nun PTT raporu:
parça parça
özelleşti bile•Elektrık Muhendıslen Odası Ankara Şubesf nın
hazırladığı PTT'nın T sı raporunda. telekomunıkasyon
hızmetlerının 1985'ten bu yana alınan karar ve yapılan
uygulamalar sonucunda gerçekleştırılen satışlarla
bolum bolum ozelleştınlmış olduğu goruşune yer
verıldı
•T'nın satılan parçalan şunlar Telefon \e haberleşme
kablolannın doşenmesı, kablolu TV. bılgısa>arlar arası
haberleşmeyi sağlayan TURPAK, uydu >er ıstasyonu
hızmetlen, cep telefonlan
• 9. Sayfada
GUNDEM
MLSTAFA BALBAY
•••
Cem Boyner:
Yeni Gericilik
Önce Özal'ın sarışın, guzel olanını denedı-
ler Tutmadı Değıl sıyasetı toparlamak sağı
bile toplayamadı Sadece ABD'de bır parça
mal-mulk toplayabıldı
Şımdı genç ve yakışıklı olanını denemeye
gırışıyorlar
Senaryo aynı
"Bu sıstem çürumuştur Devlet her yere el
• Arkası Sa. 6,Sü.3'te
6
Parah eğitmıfirsateşitBğhıi zedeler'
SHP Genel Sekreter Yaraımcısı ve Eeit-Der Genel Baskanı Mustafa Gazalcı, okullarda "eeitimeSHP Genel Sekreter Yardımcısı ve Eğit-Der Genel Başkanı Mustafa Gazalcı, okullarda "eğitime
katkı payı" uygulaması ve Anadolu liselerinde paralı eğitim sürecinin başlatılmasını eleştirdi.
ANK.\R.A(Cumhuri\etBûrosu)-SHP
Genel Sekreter Yardımcısı \e Egıt-Der Ge-
nel Başkanı Mustafa Gazalcı, okullarda pa-
ralı eğıtım surecıne gınldığını vurgulay arak
eğıtım sorunlannın parasallaştınlma \e
ozelleştırmeyle çozulemeyeceğını. bunun
firsat eşıtlığını ortadan kaldıracağını belırt-
tı Gazalcı. dın kulturu ve ahlak bılgısı ders-
lenne okul dışından ımamlann gırmesı ye-
nne, dıgerbrans, ogretmenlennın gırmesının
saglanması gerektıgını soyledı MustataGa-
zalcı, Cumhuriyefeyaptığıaçıklamada. ba-
zı çevrelenn uzun bır suredır egıtımı paralı
yapabılmek ıçın devletın hızmetlerının dı-
şında bır olguymuş gıbı gosterme çabası
ıçınde olduklarını belırttı
Malıye Bakanlıgı'nın okullarda başlatı-
lan "eğitime katkı pa>ı" uygulamasına ve
Anadolu lıselennın paralı yapılmasına
olumlu goruş bıldırdığıne dıkkat çeken Ga-
zalcı, şu goruşlen sav undu "Eğitimin para-
h hale getirilmesi, eğitimde firsat eşitliğini or-
tadan kaldıracaktır. Vetenekli. iıretken halk
çocuklan iyi bir egitimden yoksun kalacak-
lardır. Eğitimin sorunlan ne parasallaştır-
ma\ la ne de ozelleştirmey le ço/ulebilir. But-
çeden eğitime daha çok pav ın av rılmasu eği-
tim hizmetlerinin yaygınlastınlması için ve-
ni vergilerin konulması, eğitim sorunlannın
çozumü noktasında etkili olabilecektir Para-
sı olan insanlar çocuklannı zaten ozel okul-
lara gondermektedir."
12 Eylul'den sonra dın kultunı ve ahlak
bılgısı derslennınzorunludurumagetınldı-
ğını ve oğretmen vetersızlıgı durumunda
okul dışından getınlen ımam ve muftulenn
bu derse gırmesıne olanak tanındığını anım-
satan Gazalcı, bu uygulamaya son venlme-
sını ıstedı
Gazalcı. "Anavasal zoruniııluk kaldınlın-
caya kadar din kültiıru ve ahlak bilgısi ders-
lerini, meslek oğretmenlerinin dışında öteki
branş ogretmenlennın okutabileceğı bir ge-
nelgevie okullara bildirilmelidir" dedı
OLAYLARIN
ARDINDAKİ
GERÇEK
Merkez Sağın
Çıkmazu.
Turkıye'de ozel sektor, ta-
nhsel bır fırsatı 12 Eylul do-
nemınde ele geçırmıştı As-
kerı yonetım, başta IMF ol-
mak uzere, dış ekonomık
çevrelerın Turkıye'de ıstedığı
duzenlemelerı her ne pahası-
na olursa olsun yurutmek ka-
rarındaydı Teror, devlet tero-
ruyle bastırılmıştı Sol ezıl-
mış, sendıkalar susturulmuş,
halk her turlu ozverıye katla-
nacak bır duruma getınlmıştı,
dış borçlanma olanakları
yuksektı
1980'de başlayan bu su-
reç, ANAP ıktıdan donemın-
de, partının bugunku lıderının
deyımıyle "vahşı kapıta-
lızm"koşullarında yurutul-
muş, buyuk sermayenın yatı-
rımları ıçın elverışlı ortam ya-
ratılmıştı
Firsat kaçırıldı
Bugun ne soylense boşu-
nadır Ekonomının lokomotıfı
rolune sahıp olmak ısteyen
ozel çevrelenn dışardakı ve
ıçerdekı akıl hocaları, '8O'lı
yıllarda çok onemlı gerçeklerı
atladılar
Dunyadakı ılerı ulkeler,
2000'e doğru bılgı toplumu-
na donuşmuşlerdı, ama, bu
aşamaya gelmeden once sa-
nayı devrımını gerçekleştır-
mışlerdı Turkıye, uretım me-
kanızmalarını kurmadan tu-
ketım toplumuna ozenırse
ışın ıçınden çıkamazdı Nufus
patlaması donemını yaşayan
yarısı tarım kesımınde bır
• • •
• Arkası Sa. 6, Sü. 3 'te
Müze gelirleri sorun
Muze ücretlerıne yapılması düşünulen zam, sağcı
basında tepkıyle karşılandı. Bu paraların solcu ve
pornografık fılmlerı desteklemek amacıyla
kullanılacağı ılerı suruldu. • 15. Sayfada
Frekans haritasında geriye sayım
Ankara ve Istanbul'da çalışmalar tamamlandı
Antenler tek yönden tüm kanalları alabılecek.
M 17. Sayfada
Kayak pistleri yılbaşına hazır
Kartalkaya, Uludağ, Palandoken ve Ercıyes'te,
beş gunluk yılbaşı tatılının fıyatı 12.5 mılyon ıle 17
mılyon lıra arasında değışıyor. M Arka Sayfada
Geyşalar sömürüye ba$kaldırdı
Kotü eğıtım koşulları yuzünden 4 geyşa,
patronları aleyhıne dava açtı. • Arka Sayfada
8 bin öğrenci açık liselere kayacak
Akşam liseleri
tarihe kanşıyor
•Mıllı Eğıtım Bakanlığı yetkılılen "cıddıyetsız" \e
"'dısıplınsız" olduklan gerekçesıyle kapatılacak
akşam lıselennın yennı, bugun 65 bin oğrencının
eğıtıldığı açık lıselerın alacağmı belırtıyorlar
•Normal liseleri bıtıremeden yaşama atılmak
zorunda kaldıklannı \e egıtımlennı akşam
liselerinde tamamlamaya çalıştıklannı belırten
oğrencıler, karara tepkı gostenyor • 3. Sayfada
HAVA KİRLİLİĞİ
Penceresiz
evler keııti:
Istanbul
Istanbul Haber Serv isi - Yo-
netıcılenn duyarsızlığı nedenıy-
le bır turlu çozum bulunamayan
havakırlılığı Istanbul'uesıraldı
Kentın uzenne bır karabasan gı-
bı çoken hava kırlılığı. ınsan sağ-
lığını ve ulaşımı olumsuz yonde
etkılemeye devam edıyor
Kırlılık yuzünden, vapur se-
ferlennın de duzenlı olarak yapı-
lamadığını dıle getıren yetkılıler.
solunum yolu hastalıgı olan yaş-
lılar ıle çocuklan da, dışan çık-
mamalan ve pencerelennı açma-
malan yonunde yeniden uyardı-
lar
Son olçumlere gore, Gazios-
manpaşa'da 2 uyan kademesı
aşıldı
Kukurtdıoksıt konsantrasyo-
nu ıçın 2 uyan kademesı olarak
belırlenen metrekupte bin mık-
rogram değen. Gazıosmanpa-
şa'da 1029 olarak olçuldu 1
uyan kademesı olarak belırlenen
metrekupte 700 mıkrogram de-
ğen ıse Şişli'de 950. Göztepe'de
de 843 olarak gerçekleştı Hava
kıriılığı. Bakırköv, Eminönü ve
Fatih'te kısa vadelı sınır de-
ğennın uzenne çıktı