Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4OCAK1994SALI 8 DIŞ HABERLER Keşmir'de saldırı: 6 ölü • YENİDELHİ(AA)- Hindistan'ın kuze> eyaletı Jammu-Keşmır'in bağımsızlıgı için savaşan gerillalann gü\enlik güçlerine karşı önceki gün roket de kullanarak girişükleri saldınlarda toplam 6 kişinin öldüğü bildirildi. Hındistan ve Pakislan, 50>ıl önce aynlmalanndan bu yana aralannda sürekli aniaşmazlık konusu olan Keşmir'le ilgili görüşmelere bir buçuk yıl aradan sonra önceki gün İslamabad'da yeniden başlamış bulunuvorlar. Tahran'dan yalanlama • LEFKOŞA (AA) - İran, Yunanistan'da faalıyet gösterenyasadışısolcu 17 Kasım terör örgütü ile ilişkisi olduğu volundaki iddialan yalanladı. İran resmi haber ajansı İRNA. İtalyan Corrierre Della Serra gazetesının, İran'ın 17 Kasım terör örgütü üyelen ile temaslarda bulunduğu iddialannın doğru olmadığını belirtti. İtalyan gazetesi terör örgütü üyelerinin Tahran'dan İranlı yetkililerle temaslar yaparak mali destek istediklerinı yazmıştı. S.Arabistan medisi • DL'BAİ(AA)-Suudi Arabistan'da geçen hafta Kral Fahd tarafından yemin töreniy le açılışı y apılan. ülkenın 60 yıl içindekı ilk temsılı yönetim orgaru Meclıs El Şura (ya da dan»şma meclisi). önceki gün ilk toplantısını yaptı. Toplantıda, diyanet, dışişleri. güvenlik. maliye-ekonomi, toplum-sağlık, eğitim. kültür-basın. hizmetler ve idare konulannda 8 komitenın kurulması karara bağlandı. G.Afrika'daûç gönde 50 ölü • JOHANNESBOLRG (AA) - Güney Afrika'da 1994 kanlı başladı \ e yılın ilk 3 gününde ülkenm çeşilli yerlerinde en az 50 kişinin öldürüldüğü bildirildi. 1993 yılı 4.000'den fazla siyasi cinayetle ülke tarihinin en şiddet dolu yılı olurken. Ulusal Banş Komitesi, 1994'ü'BanşYılı'ilanetti. Kanun ve Düzen Bakanlığı Sözcüsü. 27 nisandaki çok ırklı seçimler yapılıncaya kadar şiddet olaylannda artış beklediklenni bildirdi. Tatarlardan boykot çağrısı • SİYASTOPOL(AA)- Kınm'da yaşayan Tatarlann ilan ettiklen meclis, 16 ocakta yapılacak başkanlık seçimlennın boykot edilmesi çağnsında bulundu. Tatar meclisinin üyeleri, Kınm Devlet Başkanlığı'na ada> lıklannı kov an 6 kişinin de Tatarlann ulusal çıkarlan konusunda açık bir tutum takınmadığını düşünüyor ve adaylann hiçbırini desteklemiyorlar. 2.5 miKonluk Kınm nüfusunun 10'unu oluşturan Tatarlar, önceki yılUkrayna tarafından Kınm'a verilen siyasal özerkliğin daha genişletilmesini istiyorlar. Türk-Yunan Uişkilerinin falı • .VriNA(AA)-Yunan medyumlara göre 1994 yılı Türk-Yunan ilişkileri için sorunlu birdönem olacak. Ülkenin tanınmış medyumlanndan Anna Levendi. Türk-Yunan ilişkilerindeki gerginliğe karşılık Kıbns konusunda önemli bir değişiklik yaşanmayacağını öne sürdü. Levendi. 1994'teFransa Cumhurbaşkam François Mitterrand'ın sağlık sorunlan olacağı. Rusya'da çok kan döküleceği ve Yeltsin'e karşı suikast düzenleneceği tahmininde bulundu Kızgın Çinli işyeririi uçurdu • PEKİN(AA)-Güney Çin'de bir patlayıcı fabrikasında çalışan Tan Zhixin adlı işçi fabrikayı havaya uçurdu, kendisiyle birlikte 60 kişi hayatını kaybetti. Pekin Gençlik Haberleri dergisi, Shuangpeai"de Nanling Kimya Fabnkası'nda çalışan Tan Zhıxin'in fabrika şoförlüğü için > aptığı başvurunun reddedilmesine kızarak fabrikayı havaya uçurduğunuyazdı. Meksika'daki Kızılderili isyanmda en az 57 kişi öldü. Hükümet, gerillalara görüşme çağnsında bulundu Zapata'nınyurdundakan akıyorDiş Haberler Servisi - Mek- sıka'nın güneyindeki Chiapas e> aletinde beş kasabayı ele gecı- ren Kızılderili isyancılar. iki ka- sabadan çekilirken, hükümet isyancılara sorunlann çözümü için görüşme önerdi. İki g^ünlük çatışmalarda resmi açıklamaya göre 57 kişi öldü. Geçen cumartesi günü halkın yoksulluğunu ve Kızılderililere uygulanan soykınm hareketle- rini protesto için başta turistik San Cristobal olmak üzere beş kasabayı ele geçiren Zapatista Llusal Kurtuluş Ordusu gerilla- lan. dün bir askeri üsse düzen- ledikleri başansız saldından sonra San Cristobal ve Ocosin- go'dan çekildiler. Askeri üsse saldırı Gerillalann San Cristobal yakınlanndaki Rancho Nuevo askeri üssüne saldınlannda 24 Kızılderili ve 6 asker öldü. Gör- gü tanıklan. kent çıkışındaki bir kamyonette 14 gerilla cese- dini gördüklerini bildirdiler. Hükümet açıklamasına göre, çatışmalarda toplam 57 kişi öl- dü. Ancak yalnızca Ocosingo'- nun ele geçirilmesi sırasında 50 kadar kişinin öldüğü bildirili- yor. İsvancılar üniformalı Şiddetli çatışmalardan sonra gerillalar San Cristobal beledi- ye binasmı tahrip ettiler ve bir matbaa>ı yaktılar Yeşil panto- lon, kahverengi gömlek vc ktr- mızı-siyah amblemli bir ünifor- malan olduğu belirtilen gerilla- lar, yayımladıklan bildiride. halkın temel ihtiyaçlan karşıla- nana kadar savaşı sürdürecek- lerini vurguladılar. Zapatista gerillalan. bölgedekı yoksul Kı- alderililere soykınm uygulan- dığını önesürüvorlar. Rancho Nuevo askeri üssü yakınlarında öldiiriilen bir gerilla. Saldında 24 Kızılderili öldüriildü. Eski valiyi kaçırdılar Gerillalar. kentten çekilir- ken. Kızılderilileri katlctmekle suçladıklan eski Chiapas Eva- let Valisi General Absalon Cas- teüanos ve eşini de kaçırdılar. İsyancı Kızılderililerin Ocosın- go'dan çekilirken de üç köp- rüyü tahrip ettiklen bildirildi. iki kasabadan çekilen gerilla- lar. halen Las Margaritas, Alta- mirano \e Chanal kasabalannı ellerinde lutuvorlar. Devrimei Tarun İşçileri-Halkın Birliği Partisi ve Yoksul Halkın Partisi ile bağlantılan olduğu öne sü- rülen gerillalar, ülkenın en vok- sul evaletı olan Chiapas halkı- nın kendilerine katılmalan çağnsında bulunurken. Meksı- ka hükümeti banşçı çözüm önerisinde bulundu. Meksika İçişleri Bakanlığı bir bildiri yayımlayarak. hükü- metin durumu normale dön- dürmek için görüşmelere hazır olduğunu açıkladı. C'ç Romen Katolık pıskoposun arabulucu olmavı önerdığı bıldınldı. Nobel banş ödüllu Rigoberta Menchu. çatışmalardan bü>ük huzursuzluk duyduğunu belir- terek, bunun verlılenn kaza- nımlanna darbe vunnamasını diledi. Guatemalalı Kızılderili lider. "Sonuçlarından sivillerin zarar görmevecegi bir çözüm bulun- ması çok önemlidir" dedi. Usta askerler Olavın başında ısyancılan. "Kızılderili köyliiler" olarak ta- nımiavan Chiapas Evalet Hü- kümeti. daha sonra vaptığı açı- klamada, genllalann arasında "askeri kapasitesi açıkça yük- sek kişiler" bulunduğunu \e ıs- vancılann çok savıda silaha sa- hip olduklannı bildirdi. EMILIANO ZAPATA Devriminefsanevilideri Meksikalı devrimci Emiliano Zapata'nın adtyla bir örgüt kurarak. Chiapas e> aletinde eylemlerini başlatan Kızılderililer, Meksika'da yüzyıllara dayanan bir geleneği sürdürüyor: Devrim. Meksika'nın ilk sakinleri olan Kızılderililer, İspanyol kaşiflerinin ülkeye ayak basmasından bu yana mücadeleyi bırakmadılar. Meksikalılann verdiği mücadele, 1810yılında İspanyollann ülkeyi terketmesiyle sonuçlandı. Ancak bunun ardından gelen yüz yıl boyunca, özellikle diktatör Porfirio Diaz döneminde Kızılderililerin ve diğer kö> lülerin topraklan zorla ellerinden alınarak, toprak ağalanna verildi ve ABD sermayesi ülke ekonomisine hakım oldu. Yabancı sermayeye göbeğinden bağlanan Dıaz yönetimi,sıkışınca 1906'dakı köylü ayaklanmalan ve anarko-sendikalist işçi eylemleri sırasında olduğu gibi, ABDordusundanvardım istemekten çekinmiyordu. "Toprak ve özgürlük" slogan:> la köv lülerin başına geçen Kızılderili Zapata ve eski haydut Panco Villa, bu dönemde bir toprak ağası olan, ancak demokrasiyi savunan Fransisco Madero ile 1910daMeksika Devrimi'ni başlattılar. Zapata'nın toprak reformu isteğine olumlu bakmasma rağmen ha\ata geçiremeyen Madero. 1913'te VVashıngton'un adamı General Huerta'nın düzenledıği birdarbeyle devrilerek. kurşunadızildi. Sonraki karmaşa döneminde Panço Villa ve Zapata. ağalara ve Amerikalılara ait topraklara el koyarak. topraksız kö> lülere dağıttılar ve tapulan v ok ettiler. ABD'nindesteğivleiktidara gelen Carranza, 8 Nisan 1919"da Zapata'yı tuzağa düşürerek öldürtmeyi başardı. Havatı boyunca köylülere topraklannın gen verilmesi için sa\ aşan Zapata. ölümünün böyle olacağını tahmın etmiş ve yandaşlanna çok önceden şunlan söylemişti: "Bu politikacılar ben ölmeden halka hakkını vermeyecek. Benden o kadar iğreniyorlar ki, söylediklerimi işitemiyoriar. Biliyorum, diktiğimiz ağacın meyvesini asla göremeyeceğim. Ama sizler göreceksiniz." ORTADOĞU BARIŞI İsrail-Filistin diyaloğutıkandıDış Haberler Servisi- İsrail-Filistın Kurtu- luş Örgütü (FKÖ) gö- rüşmeleri, Filistin özerklik anlaşması ko- nusundaki uzlaş- mazlık nedenıyle kesıl- di. İsrail, Mısır'ın Taba kentinde dün yapılması planlanan özerklik görüşmeleri- ne katılmadı. İsrail ile FKÖ arası- nda. Mısır'ın başkenli Kahire'de geçen hafta yapılan görüşmelerde vanlan sonuçlar hakkında aniaşmazlık baş gösterdi. Kahire görüşmeleri sırasında Filistin heyetinın bazı İsrail taleplerini kabul ettiğini, ancak daha sonra tavnnı dejnştirdiğini ileri yecegjni" belirten Rabin. "FKO süren İsrail hükümeti, bu talep- yöneticilerinin sözlerine guven- ler karşılanmadan görüşmelere menin olanaksız olduğunu gör- dük" dedı. Aniaşmazlık noktaları İsrail ile FKÖarasındaki aniaşmazlık, Filistinlilerin özerk yönetimıne geçmesi planlanan işgal altındakı topraklann sınırkontrolü, Eriha bölgesinin büyüklüğü ve Gazze'de yaşayan Yahudi yerleşmecilerin güvenliği konulanndan kaynaklanıyor. İsrail, Gazze Şeridi ve Eriha'nm Ürdün ve Mısır ile olan sınır kapılannda FKÖ'nünyanısıraİsrail'inde asker bulundurmasını istiyor, ancak Yaser Arafat. buna kesinlikle karşı çıkıyor. İsrail geçen hafta Kahire'de yapılan görüşmelerde FKÖ'nün, Eriha özerk bölgesı yüzölçümünün iki katına çıkanlarak 60 kılometrekare olmasını da içeren bir anlaşmayı kabul ettiğini duyurdu. ancak FKÖ. anlaşmaya vanldığını yalanladı. devam etme>eceklerini duyur- du. FKÖ ise, Kahire'de anlaş- maya vanldığını >alanladı. İsrail hükümeti dün FKÖye sert bir mesaj göndererek. 'bun- dan sonra görüşmelerin ancak geç>n hafta Kahire'de uzlaşılan metin esas alınarak sûrdürûlebi- leceğini" belirtti. İsrail Başbakanı tzak Rabin- in imzasıyla gönderilen mesaj- da. Filistin tarafı, Kahire'de vanlan anlaşma\a uymamakla suçlandı. Mesajında 'Kahire'de vanlan anlaşmanın pazarlık ko- nusu yapılmasının düşünüleme- Filistin tarafı ise. görüşmeleri sürdürmeye hazır olduğunu açıkladı. Kahire'de >apılan gö^ rüşmelerde Filistin heyetini temsil eden Nebil Şaat dün bir açıklama yaparak. Kahire'de herhangi bir anlaşmaya vanl- madığını, İsrail'in 'anlaşma' diye söz ettiği belgenin yalnızca İsrail'in isteklerini yansıtan bir metin olduğunu savundu. Öte yandan ABD Başkanı Bill Clinton 16 ocak tarihinde Cenevre'de Hafız Esad'la bir aravagelecek. Ortadoğu banş görüşmeleri çözümlenemezken, işgal altmdaki topraklara huzur bir fürlü gelmiyor. (REUTER) Cemiyetin İngiltere şubesinin açıklamasına göre Yunanistan azınlıklarm haklannı sürekli ihlal ediyor Iıısaıı Hakları Cemiyeti Atîna'yı suçluyor LONDRA (AA) - Uluslaraıası İnsan Haklan Cemivetı (ISHR) İn- giltere Şubesi, Yunanistan'ı etnik ve dini azınlıklann haklannı sistemli şekilde ihlal etmekle suçladı. Başkanlığını milletvekilı David Atkinson'un yaptığı ve İSHR İngil- tere Şubesi tarafından yayımlanan "Görünmez azınlıklarm garip duru- mu - Yunan devletinde kurumsallaş- mış ırkçılık" başlıklı raporda. etnık ve dini azınbklann ağır baskılar al- tında tutulduğu, karakollarda in- sanlann işkence ile öldürüldüğü. kadın tutuklulann cınsel tacize uğ- radığı Yunanıstan'ın "Avrupa Top- luluğu dönem başkanlığını üstlenme- sinin doğru olmadığı". hatta bu ülkenin Avrupa Birliği'nden atılma- sı gerektiği kaydedildi. ISHR ingiltere Şubesi Genel Sek- reteri Stephanie Snon, Avrupa Top- luluğu dönem başkanlığını üstlenen bir ülkenin bu denli kurumsal insan haklan ihlallerine batmış olmasını bir skandal olarak niteledi. Snovv şunlan söyledi: "AGİK çerçevesi içinde Yunanis- tan, azınlıklar konusunda hukuki garantilere imza atmıştır »e restnen BM azınlıklar insan haklan belgesini onaylamıştır. Bununla beraber Yu- nanistan u> gulamada. benimsediğiıü ilan ettiği uluslararası deklarasycn- ları kendi yasaları ile doğrudan ihlal etmektedir. Bunun devam etmesine izin verilemez." Helenizm felsefesi İSHR raporunda, Yunan devleti- nin ülke nüfusunun homojen, Helen kökenli Yunanlılardan oluştuğu fel- sefesi üzenne kurulduğu, "tarihi gerçeklerin çarpıtüdığı" belirtilerek "19. yüzyüvı başlarında Atina'nın nüfusunun yüzde 24'ü Arnavut, vüzde 32'si lürk, yüzde 44'ü Yunandı. 20. yüzyılın başlarında ise Selanik nüfu- sunun vüzde 6O'ı İspanyol Yahudi, yüzde 18'i Türk ve geri kalan vüzde 18'i Yunandı. 1920'lerdeki nüfûs de- ğişminde 400 bin Türk, Yunanistan'ı terketti ve yerlerine 8 milyon etnik Yunanlı yerleştirildi" denildi. Yunanistan'ın ülkedeki Make- don Slav azınlığı resmen inkâr ettiği de kaydedılen raporda. 1951 >ılı nü- fus sayımında bu azınlığın nüfusu- nun 51 bin olarak gözüktüğü. bun- dan sonraki nüfus sayımlannda Yunanca dışında dil konuşan etnik gruplann belirtilmediği kaydedildi. Makedonlara baskı Makedon azınlığın yıllar süren baskılara tabi tutulduğu. isimlerinin zorla Yunanca isimlerle değiştirildi- ği. Slavca köy, kasaba. dağ ve nehir isimlerinin iptal edildiği ifade edilen raporda, bugün Makedonlann kül- türel örgüt kuramadıklan. kendi dillerini konuşamadıklan, gazeteçı- karamadıklan vurgulandı. Yunanistan'da 1946-49 yıllann- daki iç savaştan kaçan mültecilerin ülkeye geri dönmesine izın verilme- diğı de hatırlatılan raporda. bınlerce Makedon ve Türk azınlık üyesinin Yunanistan'dan birkaç ay uzak kal- malan halinde derhal vatandaşlık- tan çıkanldıklan. bunun idari bir karar olduğu için mahkemeler nez- dinde de itiraz hakkı buiunmadığı v urgulandı. Jirinovksi Alman rnilitarizmini körüklüyor • Kohl. Jirinovski'nin tehditleri karşısında ülkesinin güçlü ve yetenekli ordusunu muhafaza etmesi gerektiğini söyledi ve asker sayısının azaltılmasına karşı çıktı BONN (AA) - Almanya Başba- kanı Helmut Kohl. Balkan- lar'daki savaş ile Rusya'da yüksc- len aşın mılliyet- çiliğin, Alman- ya'nın güçlü ve yetenekli ordu- sunu muhafaza etmesi gereğini ortaya koyduğu- nu bildirdi. Kohl, Berlın'm "Hunbert 6V radyo- sundan önceki gün v ayınlanan demecin- de, Rusya'nın ilk çok partilı seçimlerinde büyiik oy toplayan faşist Liberal De- mokrat Partı lıden Vladimir Jirinovski'- nin tehditlerine ve Yugoslavya ıç savaşı- na değinerek "Dünvaya bakıİdığında. gü- venlik koşullarının gelişim göstermediği görülecektir" şeklinde konuştu. Ulusal bütçenin ferahlatılmasına yö- nelik olarak Alman>a siyasal muhalefe- tinden kaynaklanan, savunma bütçesın- de büvük çapta köklü indirimlere gidile- rek asker sayısının azaltılmasına ilişkın önerileri "akılsızlık" olarak niteleyen şansölye. "silahlı kuv-vetlerin gereksinimi ne ise karşılanacaktır" sözü>le konuyu vurguladı. Kohl, sadece, bütçe açığının kapatılmasına katkıda bulunmak çerçe- vesinde silahlı kuvvetlerin "kemer sik- maları" gerekeceğini kaydetti. Almanya Silahlı Kuvvetleri'nın sayısı, İkinci Dünya Savaşı'nın muzaffer güçle- ri ABD, SSCB. İngiltere ve Fransayla vapılan antlaşma gereği, 1994 sonu iti- banyla 350 bin ya da bundan 20 bin eksik olacak. Ekim '94'teki genel seçim- lerde Kohl'ü iktidardan indirmeye hazı- rlanan Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD), ordunun 300.000'e, hatta bunun altına indirilmesini istiyor. Rusya'da, 12 aralık secimlerinden za- ferle çıkan "fantastik faşist" üsluplu Li- beral Demokrat Parti'nin lideri Jirinovs- ki. "iktidan ahnası halinde, (kendisine vize vermeyen) Almanya'ya 300 bin asker yerleştireceğini" söylemişti. Alman Welt am Sonntag gazetesi. Jiri- novski'nin, Almanya'yı "Uçüncü Dünya Savaşı"\la tehdit ettiğini. kendisine vize venlmemesinin, "jeni bir dünya savaşı"- na ve Almanya'nın tamamen yok ol- masına neden olabileceği tehdidini orta- ya çıkarmıştı.