Katalog

SAYFA CUMHURİYET2 18OCAK1994SALI KULTUR New York Metropolitan Müzesi'ndeki retrospektif sergisinin açıhşına katılan Lucian Freud: Arük daha kontrollüvehırslıyım K ültür Servisi - Bazı sanatçılar durmadan kendi sanatlan hakkında konuşurlar, bazıla- nysa kenara çekilir. bırakır sanatı ken- di kendini ifade etsin. Lucian Freud. kesınlikle ikincilerden... Sanat çevrele- rinde çok ilgi gören Lucian Freud. kendisi ve sanatı hakkında hemen he- men hiç konuşmayan bir ressam. Sig- mund Freud'un torunu. Freud"un or- tanca oğlu mımar Emst Freud'un oğlu olan Lucian Freud. 1922 yılında Ber- lin'dedoğdu. Ailesi Nazi'lerin iktidara gelmesınden sonra 1939 yılında Lond- ra'va taşındı. fngikere"de. Freud'un gördüğü res- mi sanat eğitimi doğrusu pek parlak değildi; bir gece atölyede sıgara ıçer- ken yanlışlıkla yangın cıkardığı East Angüan School of Dravving and Paın- ting'deokudu. Lucian Freud'un ilginç yaşamı çevresınde dönen öyküler - ne- redeyse manyaklık derecesine varan öz disiplini. insan içine çıkmayıp ınzi- vaya çekilmiş gibi yaşaması, ancak özel yaşamında fırtınalı aşklar, sağlam dostluklar kurması - Lucian Frued ef- sanesini oluşturdu. Sıradışı birmoder- nist. bir zanaatkar olarak tanınıyor sanatçı Freud. sert fırça darbeleri ve insan görüntülerinin yarattığı etkinin. Rembrandt ve Ingres gibi ustalan çağnştırdığı söyleniy or. . ark edilmeyen şeyler ve bu fark edilmeyen şeylerin ortaya çıkarılması benim için bir anlamda doğruyu bulmak, doğruyu söylemektir. Bana göre, sanatın, akıl için geçerli olmayan doğruya ulaşabilme olanağı vardır. Ünü arttıkça, sanatı da kendine özgü bir yaşama kavuştu sanatçının. tıpkı onlan yaratan gibi, bütün çağ- daşlanndan aynlan. farklılık gösteren bir dışavurum.... Lucian Freud'un konulannı res- metmeyi en çok sevdiği yer. batı Londra'daki atölyesidir. Freud. I6 yıldır bu atölyede calışıyor. Resimle- rinde fıgürler ya yatakta ya da bir dı- vanda uzanmış. yatıyorlar. ya bir san- dalyeden bakıyorlar ızleyıaye. ya da yerlerde sürünüyorlar. Sanki sanatçı. konulannın duyduğu rahatsızlık. tu- haflık. ikılem ve sav unmasızlığı üzeri- ne bir dünya kurrnuş gibi. Lucian Fre- ud'un gözleriyle ve unun sanatinda. resmi yapılan konu. kendileri olmanın Retrospektif sergisi Madrid'de de yinelenecek olan Lucian Freud'un 'Stüdyoda Akşamüstu, 1993' çalısması. ne anlama geldığını tamamen kavn- yor gıbiler. Şımdı. 71 yaşındaki Lucian Freud. performans sanatçısı Leigh Bower\"yı model olarak kullandığı. belkı de en cesur resımleri- nı yapıyor. Sanatçının bu son yapı- tlan. çeşıtlı dönemlerden başka resım- ler. çızimler \e grav ürleriy İe birlikte New York Metropo\itan Müzesi'nde 13 mart tarihine dek süren bir retros- pektifi oluşturu'yor. Sergi. daha sonra Madrid'de açılacak. Amerika'da hala çok az tanınan Lucian Freud'un bu sergisinin açıhşına katılması şaşkınlık yarattı, çünkü Lucian Freud geneldc bütün sergi açılışlanndan kaçınmakla tanınıyor. Çok nadiren söyleşi yapan Lucian Freud ile, Intervievv dergısi serginin açılışında kısa bir konuşma yapmış: - Bir keresiıtde, tGözlerokrim aracılığıyla önceden benirii olmayan ya da fark edilmeyen ya da göriindüğü gibi olmayan bir şeve sahip olabileceğimi sanıyordum" demiştiniz. Fark edilme- yen 'şey'lere sö/konusu ilgi niye? Fark edilmeyen şeyler ve bu fark edilmeyen şeylerin ortaya çıkarılması benım için bir anlamda doğruyu bul- mak. doğruyu söylemektir. Bana göre. sanatın. akıl ıçın geçerli olmayan doğruya ulaşabilme olanağı vardır. - Güzelliği nasıl tanımlarsınız? Tanımlamam - Leigh Botvery ile yapılan bir sövle- şide, Bowery sizin yapıtlarınızdaki bü- tün çıplak kadmların normal kadınlar, bütün erkeklerin ise homoseksüel oldu- ğuna işaret etmişti. Siz de kadınların doğaları itibariyle, tuhafların' ise cesa- retleri nedeniyle sizi çektiklerini söyle- miştiniz. Yapıtlarınızda politik bir içe- rik olduğundan söz edebilir miyiz? Havır. - Yeni resimlerinizde Leigh Bowery'- yi kullanmava nasd karar \erdiniz? Bir görüşte - sonra onunla daha çok çalıştıkça, daha da çok çalışmak ıste- dim. - Neden babanızın resmini hiç yap- madınız? Çünkü fırçalanmla boyalanmı ahp düzeltmek için resmime müdahale ederdi. Aslında hastanedeyken. ya- takta bazı resimlerinı yapmıştım. I'Rahat duramıvordum, sanat beni çağırdf Annenizdn ölümünden sonra yaptığınız bir resmi bu sergide yer alı- yor. Bu resmi nerede yaptınız ve yapar- ken neler hissetiniz? Annemin resmini öldüğü hastane- nın morgunda yaptım. St. John ve St. Elızabeth Hastanesı'ndeydi. bir gün- dür ölüydü. Aynı yaşarkenkı gibi gö- rünüyordu. ama zaten yıllardır ölüy- dü o. Onun resmini yapmaya baş- ladım ama kısa bir süre sonra dikka- tım dağıldı. ölü bir kimbeyle yalnız kalmama izin verilmediğı için odada birlikte bulunduğum görevliye kaydı ilgim. Ona duyduğum ilginin yoğun- luğu karşısındaçok şaşırdım kendime. belki de salt yaşıyor olduğu için duy- duğum bır ılgjydi. Benim ilgjmi çeken ölü vucutlar değil. ölümlülük düşün- cesi - her zaman ölümün konusu ola- bilme olasılığının bulunması. - Diyelim ki stüdyodasınız ve birden > angın çıktı... ya kendinizi, > a modeli- ni/i y a da resimlerinizi kurtaracaksınız. Hangisini secerdiniz? Eşneyim bari... - Ln işinizi zorlaştınyor mu? Yalnızca biraz. Vanıty Faır gıbı dergilerden kaçtığım sürece bır sorun çıkmıyor. - Yeni resimleriniz, ilk dönemlere göre çok daha cesur. Sizce bunun nede- ni nedir? Daha önceki resimlerim. cesareıten yoksun değillerdi. Eğer son dönem re- sımlcnm daha cesur görünüyorlarsa. bu artık daha kontrollüyüm anlamına gelir. Aynca daha hırslıyım - Siz isteyerek sanatçı olduğuntızu söylüyorsunuz. Başka bir şey olmak için yine aynı çabayı gösterir miydiniz? Ben her zaman sanatçv ohftak ısıe- dim. Sanat beni çağırdı. 'IÇıhat du- ramıvordum. sakinleştirilmem gereki- yordu. İzmir'de haftanm etkinlikleri İZMİR (AA)İzmir'dc sa- nat etkinliklen yoğun bir şc- kilde sürüyor. lzmır Devlet Tiyatrosu. Sabahattin Kudret AksaTın "Kah\ede Şenlik Var" adlı oyununu hafıa bo- yunca Konak Sahnesi'nde sahneleyecek. Konak Sahne- si'nde bugün ve curr.artesi günlen sunulacak çoc:>k oyu- nunun adı "Miğfer". İDT. Karşıyaka Sahnesi'nde ise Haldun Taner'in "Ayışığmda Şamata" adlı esen ile hafta sonu "Yaşasın Sağlık" adlı çocuk oyununu sahneleye- cek. Hamle Tiyatrosu da. Ali Haydar Erçığ'ın yazıp yönet- tiği "Aman Karım Duy- masırTı her hafta sonu Namık Kema! Lisesi'nde sahneliyor. İzmır Devlet Opera ve Ba- lesi çarşamba günü "Sevgili Banş"adlı müzikalını. cuma günü ise V erdi'nın "La Travi- ata" operasını sahneleyecek. İzmır Devlet Senfoni Or- kestrası, hafta sonu konserle- rinde Fransız korno sanatçısı Francis Orvsü'e eşhk edecek. Perşembe ve cuma günlen fzmir Atatürk Kültür Mer- kezi'nde gerçekleştirilecek konserlerde. orkestrayı şef Ender Sakpınar yönetecek. Fransız sanatçılar Vianney Rhabi ile Pascal Polidori. 19 ocak akşamı Fransız Kültür Merkezi'nde bir gitar resitali verecekler. Türk-Amerikan Derneği'- ndeki "Yeni Dünyadan Akde- nizV adlı gitar ve mandolin resitalinde Serap Tamay ve Ismet Tezcan, Latin Amerika ve Akdenız ezgilerinden ör- neklersunacaklar. "10 Fransız Sanatçıdan Çağ- daş Baskılar" sergisi İzmir Devlet Resim ve Heykel Mü- zesi'nde. Bedri Rahmi Eyu- boğlu'nun resim sergisi ise Yapı Kredı İzmir Sanat Ga- lensi'ndc gezılebılır Mehmet Aydo£du'nun son dönem çahşmalan Karşıyaka Temi- zocak Sanat Galerisf nde ser- gilenecek. Gülen Erdoğan'ın resim sergisi Türk-Amcnkan Derneği'nde, Mustafa Ak- gün'ün resim sergisi Yaşar Eğıtım ve Kültür Vakfı Sanat Galerisi'nde hafta boyunca izlenebilir. Server Demirtaş'ın 'kağıtla halı dokumaya benzeyen' işleri AKM'de CANAN BEYKAL 1912 yılında Picasso kağıt heykellerınin yapımıyla. klasik kolaj materyalı kağıdın türdeşlennın de sanata katılmasının yolu açılmış olur. Duvar kağıtlanndan renkli kağıtlara. boyalı kartonlardan gazete kağıtlanna ve kuşkusuz oluklu kartonun da aralannda olduğu kağıt türü; Kübıst. Fü-^i tünst. Dadaist sanat yöntemle- ' nnın uygulayım aracı olarak ;î|'; kullanılmaya başlanır. Pans'e gitüğinde Kübist ressamlarla yakın dosvluğu nedeniyle. Kü- bist yöntemleri sanatinda uv- gulamaya başlayan Fütürist sa- natçı Gino Severini oluklu kar- ton'un çekiciliğine kapılanlar- dandır. "Meyvelikli Natürmort" ve ^ "Babama Saygı"adlı 1913 ta- rihli kolajlannda bu malzeme yüzeylerivle kompozisyonunu kurmuştur. 1923 yılında Man Ray "'Şür yazmay a yarayan ge- rec" adl' kolajında. geri planı oluklu kartondan oluşturuyor ve bunun üzerinde ondüle kağıt Oluklu lerinden oluşan hareketlı do- kusal yüzeylerdır Server bu ışlerini oluş- lurmaya başladığında önce evının tüm cşyalannı kıyıla- ra y.ğmtş. daha sonra da kapı dışan etmek zorunda kalmış. Bu vapıtlara göre haylı cüçük ev- atölyesınde kesılıp. yapıştınldıkça büyüyen karton heykelleri sergiye taşımak ıçm. sonunda duvan vıkmak zorun- da kalmış. Sonsuz biçımde büy üme yeteneği olan bu işlenn ne za- man biteceğıne sanınm ancak odarun boyutlan vetmediğınde karar venlıyordu Server'ın babası da Server gibi teknık bir kişi. Oğlunun yaptığı sanatsal çalışmalar için. onun çızdıği kesici. yapıştıncı aletleri ımal etmek. özel yapıştıncılar üretmek onun görevi. Server bu işlerinden önce PVC adlı inorganik. plastik bir materyalle formlar oluşturuyordu. Yapıştıncısı son derece zehirli olan bu materyal onun sağlığını bozunca. o da çev recilenn çağnsına katılarak doğal malzemelere y öne- lip. kendini yenilemeyc karar vermiş. PVC'nin siyah. par- lak. soğuk ve ağır görünüşüne karşıhk kağıt kökenli oluklu ambalaj kartonun sıcak. y umuşak ve hafıf görünümü Server'in de üç bo> utludan daha çok. y üzeye v e dokusal görüntüye uygun iş- ler üretmesıne neden olmuş. Karton'un değişimi yalntzca doğal renklennın yerine kırmızı. san, mor gibi canlı renklere bürünmesiy- le ve de profil kesim sonucunda oluşan ilmeksi, örgümsü yüzey do- kusuy la oluşmuş. Yapıtlann adlan da kaç adet kesimden oluştuğu- nu belirten sayılarla anılıyor. Bu yüzden Server'in işi. kağıtla halı Karton'unresimselserüvenibiçimlere takılı gerçek bir tüy kalem konduruyordu. Geri plan olarak oluklu karton'un kendiliğinden hareketli yüze- yi, istenen dokusal etkiyi yaratmaya ol- dukça uygundur. Nitekim sadece taşıyıcı olarak bile bu malzemenin ola- naklanndan yararlanan pek çok sanatçı vardır. Hertürmateryali olağanüstü bir ustalıkla ve sanatçılıkla kullanan Kurt Schwitters bu materyalin olanak'annı keşfetmekte gecikmemiştır. IKarton doğal renkler yerine canlı renklere büriinüyor Materyalin doğal dokusu, doğal bo- yutluluğu. yüzeyininınışlen-çıkışlanyla oluşan hareketlilği üzenne düşen ışık nedeniyle çeşıtlı gölgelerle hareketliliğı ve ntmi yaratabilmesi yanında sıcaklığı. yumuşaklığı, boyayı kabullenmesi. kıvnlıp bükülebilır ve kolay bıçimlene- bilmesıyle oluklu ambalaj k'artonu. asıl işlevi dışında. sanatsal bir materyal ol- mayı bugün de sürdürüyor. Atatürk Kültür Merkezı'nin A salo- nunda Server Demirtaş bu malzemeyle Sekizyüz elli, 1994, Oluklu mukavvva (üstte).Bin altıvüz. 1993,"oluklu mukavva (yanda). oluşturduğu yer ve duvar heykellerini sergiliyor. Üç boyutlu olarak salonun ortasında morumsu renkte karton hey- kcl. dönüşü yanda kesilmiş Max Bill Kuşağı gibi. iki ucunun ters yönde yüze- ye yapıştınlmasıyla saımal bir form oluşturuyor. Duvarlarda bulunan diğer yapıtlan oluklu kartonun profil kesim- dokumaya benziyor. kaç ilmek atuğıyla ışın boyutu belırlenıyor. Hiç kuşkusuz. teknolojının sağladığı yeni materyaller sanatçılar için çekiciliğini sürdürecektir. IDoğanın kendisi de sanatsal materyal olarak kullanılıyor Türk sanatçılan arasında fıber ve pleksiglas. polyester. plastik gıbı sente- tik. inorganik malzemeler yanında cam. kağıt. kumaş, karton gibi doğal. orga- nık maddeler ya da çimen. toprak. su gibi doğanın kendisi de sanatsal mater- yal olarak kullanılmaktadır. Önemlı olan sanınm bu materyallere uygun biçimi ve ifadeyi bulmak. Server bu kez. göründüğü kadanyla kendini materyalin doğal yapısına terketmiş. onun yönetımıne bırakmış. Denebilır ki. doğa bütün teknolojık gelışıme ve ürettiklerine karşın. hala insanlar üze- rinde egemenliğini sürdürebilecek gücü- nüyıtirmemiş. Hiç olmazsa sanatta. 'Sakıncalı Piyade' Bursa'da BL'RSA (AA) - Ankara Sanat Tiyatrosu, Uğur Mumcu'nun aynı adlı kitabından oyunlaştınlan "Sakıncah Piyade"yı. perşembe günü Bursa'da sahneleyecek. Rutkay Aziz ve Metin Bulay "ın. geçen yıl 24Ocak'ta katledilen Uğur Mumcu'yu anma dolayısıyla sahneye koyduğu oyun. Uludağ Üniversitesi Kültür Merkezi'nde sergilenecek. Müziğini Timur Selçuk'un yaptığı, danslanru Mehmet Yağız'ın hazırladığı oyunun biletleri 50-100 bin lira arasında satışa sunuldu. 'ÇeHkyelek kampanyası' için ANTALYA (AA) - Pıy ano v irtüözü Mehmet Okonşar, Antalya Konyaaltı Lıons Kulübü'nce düzenlenen 'çelik yelek kampanyası' için Antalya'da bir konser verdi. Falez Oteli'nde gerçekleştirilen konserde büyük beğeni toplayan Okonşar, Rameau'nun Klavsen parçalanndan seçmeler, Gershvvin'in 'Songbook'undan seçmeler ve Liszt'in Macar Rapsodileri'ni seslendırdi. Okonşar'm hıçbir ücret talep etmedıği konserden. 46 mily on lira gelir elde edildi ve bu gelirle 7 çelık yelek alınarak. Antalya Emniyet Müdürlüğü'ne teslim edildi. ABD'li şarkıcı veşarkı sözü yazan Nilsson öldü LONDRA (AA) ABD'li ünlü şarkıcı ve şarkı sözü yazan Harry Nilsson öldü. Kalbinden rahatsız olan 52 yaşındaki Nilsson'un bu sabah. Los Angeles'ta öldüğü bildirildi. Nilsson'un 'Everbody Talking' ısimli parçası ünlüsinema filrnı Geceyansı Kovboyu. "Midnight Covvboy' isimli fılme konuolmuştu. TD Tden yeni oyun Kültür Ser> isi - Trabzon Dev let Tiyatrosu oyunculan. "Kontrabas'ın son provalannı yapıyor. Patrick Süskind'in yazdığı. Hale Kuntay'ın Türkçeyeçevırdiği ve Metın Belgin'ın vönetmenliğinı yaptığı "Kontrabas" adlı oy un Oda Tiyatrosu Sahnesi'nde 18 ocak salı günü sahneye koy ulacak. Trab/on Dev let Tiyatrosu bu tiyatro sezonunda Büyük Sahne'de.Tkı Efendınin UşağY.'Asiye Nasıl Kurtulur". "Venetık Tacıri' ve "Silahşörün Gölgesı' adlı oyunlan. Oda Tıy atrosu Sahnesı'nde ise "Hadi ÖldürseneCanikom'adlıoyunusahneledi. Tanrıkomr'ıın müziği New York 'ta icra ediliyor Kültür Senisi -19 dünya ülkesınde v crdiği solo konser ve konferanslanyla tanınmış müzik elçısı. ud v irtüözü besteci Cinuçen Tannkorur. Dünya Müzık Enstıtüsü(WMl) tarafından Nevv York'ta düzenlenen "İslam Alemınde Müzık Festıvalf ne. grubu ile birlikte katılmak üzere davet edildi. 20-25 ocak tanhleri arasında Nevv York'tan başka Phıladelphiave Boston'da da konserler \erecek olan Tannkorur Topluluğu. Cinuçen Tanrıkorur(ud-ses). Fahrettin Çimenlı (yaylı tambur). B.ReHa Sağbaş (kanun)Dr. Murat S.Tokaç(ney-tamburHe hafız Ahmet Çalışır'dan oluşuyor. Boston Neu England Konservatuvan'ndabır konferans da verecek olan Kültür Bakanlığı solist sanatçısı Tannkorur'un. 1987 y ılında besteledıği 40 dakika süreli Evcara Mevlevı Ayınininin dünya prömıyeri. 22 ocakta Nevv York'un Merkın Hall konser salonunda yapılacak. 'Sanat' dergisiyenidenyayımlanıyon Kültür Senisi - Bırleşmiş Ressamlar ve Hey keltıraşlar Derneğı \ ay ını olan "Sanat". ay lık görsel sanatlar dergisi olarakyayınhayatınayenidengırdı. 1971 yılında ilk kez ressam Turan Erol'un çabalanv la çıkmay a başlayan Sanat. dört yıl beş ay sürmüş. ardından ressam Lütfü Günay. dergiy i bır y ıl yedi ay daha sanatçılara. sanatsev erlere sunabılmışti. Ne y azık ki. maddı olanaksızlardergınınyaşamınıengellemişti. 1993 yilı Kasım ay ında Sanat. bu kez. Kültür Bakanlığı'nın maddi katkılan v e v önetım kurulunun çabalanyla yeniden yayımlanmaya başlandı İlk sayısı. çoğunlukla artık aramızda bulunmay an sanat ustalannın daha önceki y ıllarda yayımlanmış v azılanna ay nldı Bu say ıda Nurullah Berk. Eşref L'ren. Bedn'R Eyuboğl'u. Refık Epıkman. Şahın Kaygun gibi ustalardan esintiler yanında Prof Turan Erol ve Kaya Özsezgin'in birer yazısı da yer alıyor. Aynca sergilerdcn ve sanat olaylanndan haberler bulunuyor. İkinci say ıda. sanat yazılannın ve haberlerinin y anında sanat kıtaplan tanıtımınaveelverdiğinceöteki sanatlarla ilgili haber v e y azılara y er v erilmesi düşünülmekte... Dergi. HoşdereCad.41 18 Y.Ayrancı 06540 Ankara adresinden temın edılebılir. Ergin İnan eserlerini Galeri Nevy de sergiliyor Kültür Senisi - Marmara Cniversitesı Güzel Sanatlar Fakültesi'nde öğretim üvesı olan sanatçı Ergin İnan'ın son çahşmalan İştanbul Galeri Nev'desergilenıyor. Ergin İnan 1968 yılında İştanbul Dev let Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu'nu bitirdıkten sonra Salzburg L'luslararası Yaz Akademisi' nde Prof. Emilıo Vedov a ile v e daha sonra Münih Güzel Sanatlar Akademısınde Prof. Mac Zimmermann ile çalıştı. Çeşitlı ödüllerin de sahibi olan sanatçı. en son 1993 Osaka Trienalınde üçüncülük ödülüne layıkgörüldü. Ergin İnan'ıneserlen 8 Şubat 1994'ekadar İştanbul Galeri Nev 'de görülebıhr. Yeni Yüksektepe Kültür Derneği 5. Ulusal Fotoğraf Yarışması açtı ANKARA (LBA) - Yeni Yüksektepe Kültür Demeğı 3. Ulusal Fotoğraf Yarışması Ankara'da yapılacak. Gele- neksel Türkiye konulu 3. Ulusal Fotoğraf Yanşması. si- yah-beyaz. renkli. saydam olmak üzere üçdalda yapılacak. Seçici kurul dışında tüm amatör ve profesyonel sanatçılara açık olan yanşmada eserlen Adnan Ataç. Ozan Sadıç, Doç. Dr. Gürbüz Ergıner. Gülümser İşçelebi. M. Arslan Güven. Fenm Çıkgel. Engın Çetiner değerlendirecek. Yanşmada herdalda birinciliğe 1 milyon 500 bin. ikinciliğe 700 bin. üçüncülüğe de 300 bin lira verilecek. Yanşmaya son katılım tanru 10 şubat olarak belirlendi. Wittgenstein ve Sartre'den sonra Althusser de Bilar'da Kültür Senisi- Bilar'da bugün saat 20.00'de tartışmalı bir şekilde yürütülen 20. Yüzyıl Felsefesi'nde Ali Akay ve İskenderSavaşır"Yapısalcıİık"ı tartışacaklar. 19 ocak per- şembe günü saat 18.30'da Gülnur Sav ran "Feminist Teori- de Tartışmalar"a devam edecek. Saat 20.00'de ise Adnan Ekşigıl ve Saffet Murat Tura 20. yüzyılın önemli Marksist düşünürlerinden "Althusser"i tartışacaklar.