Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
fmtiyaz sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmeni. Özgen Acar •Genel
Yayın Koordınatörü: Hikmet Çetinkaya
•Genel Yayın Danışmanr Orhan Erinç
• Yazıişleri Müdürû; Cetal BaşUngıç • Ha-
ber Merkezı Müdürü: MusUfa Balbav
Gorsel Yönetmen: Ali Acar •Duzenleme Mustafa Sağlamer
• Istanbul Haberlen Cevtıer Kantarcı «Dış Haberler Ergun Bakı
• tş - Ekonomı Dinç Tajanç • Yurt Haberlen Mehmet Saraç
• Makaleler Sami Karaören «Spor Abdülkadir Yüceiman «Du-
zeltme Abdnuah Yazıcı
Ankara Temsılcısı Cünevt Arcayürek • Haber Müdürlen Işık Kansu, Hakkı Erdem
AtatürkBulvanNo 125. Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel- 4195020 (7 Hat). Telex
42344, Fax (4)4195027 «tzınır Temsılası. SenJar Kmk, H Zıya BK 1352 S 2'3 Tel:
83123OTelex 52359. Fax-(51)895360 •AdanaTemsjlcısı:ÇetinYiğenoğtalnonüCd.
119S No 1 Kat: 1,Tel-522550-522601-522492 Telex 62155, Fax (71)5225 70
Müessese Müdûrü- Erol Erkut •Koordinatör
Ahmet Koruban • Muhasebe BSent Yeaer
• tdare: Hnsejin Gûrtr •lşletme ö^erÇdOı
• Bılgı-tşlem: NaS lnal •Bıigisayar Sıstem:
MürtvetÇüer •Reklam
y j : YemGûnHaber Ajansı Basın\e Y^yıncıhk A Ş
TûrkocagıCad 39 41 Cagaloglu34334Isl PK M6İitanbülTeI 5l2O5O5Telex 22246. Fax (1)5138595 3AĞUSTOS1993 İmsak:4.09 Güneş: 5.54 öğle: 13 15 İkındi 17.09 Akşam- 20 26 Yatsı: 22.02
Haydarpaşa
Numune
yenileniyor
• İstanbul Haber Senisi-
Haydarpaşa Numune
Hastanesi. Vehbı Koç
Vakfı'ndan ahnan sekiz
milyar liralık bağışla
yenileniyor. Yenileme
çalışmalan süresince
poliklinik hizmetlerinin.
hastanenin idari bölümünün
bulunduğu eski binanın alt
kaünda, daha küçük bir
alanda verileceği bildirildi.
Dün başlayan inşaat
çalışmalannın yaklaşık ûçay
sürmesı bekleniyor. Hastane
yetküileri. poliklinik
hizmetlennin aksatılmaması
için bütün tedbirlerin
alındığını belirterek
Ümraniye ve Küçükyalı semt
polikliniklerinın de tam
kadrolu olarak hızmet
vereceklerini bildirdiler.
Yaşamkent'in
temeli atılıyor
• İSTANBLL(AA)-
lstanbul"da Kemerburgaz'ın
Ataburgaz mevkiinde yaşlı
ve özürlü bın vatandaşın
tedavi edıleceği ve
konaklayacağı
"Yaşamkent"in temeli,
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel tarafından bugün
atılacak. İstanbul Valiliği
Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfı tarafından
yaptınlan "Yaşamkent
Projesi"yle ilgıli. dün bir
brifıng veren Vali Hayri
Kozakçıoğlu, Yaşamkent'in
Türkiye'de benzeri olmayan
komple bir sosyal tesis
olacağmı söyledi.
Festival gibi gezi
• İstanbul Haber
Servisi-Merkezı İstanbul'da
bulunan, Erzincan'ın
Refahıye ilçesı Şahverdi
Köyü Kültür ve Dayanışma
Derneği'nın Fatih
Ormanlan'na düzenlediği kır
gezisine yaklaşık 600 kişi
katıldı Sıvas'takatledilenler
için bir dakikalık saygı
duruşundan sonra dernek
başkara Zeynel Yanmış,
birlik ve beraberliği dıle
getiren bir konuşma yaptı.
Lütfü Kaleh, Hasan Kıyafet
ve Battal Pehlivanlı'nın
kitaplannın dikkati çektiği
kitap standında ozan
MuzafTer Özdemir, şiir
kitaplannıimzaladı-
TEKgözden
geçiriliyor
• tSTANBUL (AA>- Enerji
veTabii Kaynaklar Bakanı
Veysel Atasoy, Türkiye
Elektrik Kurumu'nun
(TEK) reorganizasyonu
üzerinde çahştıklannı
belirterek, "TEK'in yapısını
yenıden gözden geçiriyoruz"
dedi. Atasov, dün DYPil
merkeande yaptığı
açıklamada, TEK'in dağıtım
ve üretim hizmetlerinin
aynlması ıçın yapılan
çalışmalann Bakanlar
Kurulu'na sunulduğunu
kaydederek, hızmetin daha
rasyonel bir hale
getirilmesine çahştıklannı ve
fatura olayını ortadan
kaldırmayı amaçladıklannı
belirttı.
Gözkanserinde
yeniumut
• NEW YORK (UBA) - Göz
kanserinin tedavisinde yeni
bir umut ışığı belirdi. Halen
denemeleri süren bir makine
sayesindeartık kanserli
tümörlerin büyüklüğü
belirlenebiliyor ve söz
konusu tümör, göze zarar
vermeden yakıbp yok
edilebiliyor. Henüz deneme
aşamasında olan makine,
göz kanseri tedavisinde daha
önce kullanılan "radyoterapi
yöntemi"ni rafa kaldınyor.
"Proton" adı verilen elektrik
yükünü ön planda tutarak
çalışan ve yeni geliştirilen bir
makine, gözün hassas
dokusuna zarar vermeden
göz kanserinin tedavi için
kullanılabilecek.
Zırhlı tugayda
yangın
• İSTANBUL
(AA)-Gaziosmanpaşa'daki
66. Zırhlı Tugay'ın içinde yer
aldığı ormanlık arazidecıkan
yangında 300 hektarlık alan
zarar gördü. Habiblerköyü
yakınlanndaki 66. Zırhlı
Tugay'ın içinde yer aldığı
ormanlık arazide, saat 18.00
sıralannda başlayan yangın,
şaat 20.30'da söndürüldü.
Itfaıye ekiplennin yanı sıra
askeri birlıkler ve Orman
İşletmesı'ne bağlı iş
makinelerinin çalışmalanna
karşın yangında 300
hektarlık fundalık ve kuru
otluk alan zarar gördü
Avustralyalı bilim adamlannın'virüsün bulaşıp bulaşmadığını saptamak güç' iddiası yeni tartışmalaryarattı
AJDStestindedoğnıluktarbşmasıHaber Merkezi - Avustralyalı bi-
lim adamlannın araştırmalanna
göre "AJDS testleri", insanlara ger-
çekten AIDS (HIV viriisü) bulaşıp
bulaşmadığını saptayarruyor ve bı-
limsel olarak geçersiz.
Tıp çevrelerinde bır tartışmaya
yol açan AIDS viriisü ile ilgili bulgu-
İar, saygın bir bilım dergjsi olan Bio-
Technology'de yayımlandı.
Araştırmaalar. HIV viriisü bu-
laşmış tanısı konan pek çok kişının,
aslında sıtma, kötü beslenmegibı ra-
hatsızlıklan olabileceğini söylüyor.
Bu test sonucunda, grip bile aynı so-
nuca neden olabilir. Böylece. Dünya
Sağlık Örgütu nün (WHO). önü-
müzdekı yıllarda HIV viriisü taşıyan
mılyonlarca kişinın öleceğı şeklınde-
ki öngürülen de doğru olmayabilir.
Çalışmada, gjderek artan sayıda
bilim adamının paylaştığı ve AIDS'-
in nederurun HIV olmadığı şeklinde-
ki kuramı destekleyen \enler de su-
nuluyor. Royal Perth Hospıtal'da
biyofızıkçı olarak çalışan araştırma-
cı Eleni Eleopulous, "HIV pozitif ola-
rak damgalanan kişilerin. bu virüsü
aldıklanna dair hiçbir kanıt yok" dı-
yor.
Çalışmanın yazarlan, temel ıkı
HIV testinin de (Western Blot ve Elı-
sa) doğruluğunun yetennce kontrol
edilmediğıni düşünüyor. Bu testler,
kan örneklennde HIV vırüsüne
karşı antıkor oluşup oluşmadığına
bakıyor. Fakat bağışıkhk sistemleri,
tüberküloz ve multipl skleroz gibı
farklı hastahklar yüzünden harekete
geçmış kışiler de aynı tepkiyi ürete-
bilir ve yanlış bir sonuç elde edilebi-
lir,
Önüne gelen herkesle sevişen ho-
moseksüel erkekler. uyuşturucu kul-
lananlar. kan naklıne sıkça başvu-
ran kişiler, enfeksiyonlara maruz
kalanlar. bağışıkhk sistemleri zayı-
fladıkça, HIV bulunsun bulunmasın
AJDS vırüsü bulaşmış gözükebili-
yorlar.
Antikor testinin doğrulanabiknesi
için, virüsün yalıtılması gerekiyor.
Fakat AIDS testlerinde bu yönteme
hiç başvurulmuyor. Yapılan çalı-
şmada, tanı testlerinin sonuçlannın
doğnılanması için. virüsün genetik
materyaline bakılmasının da yanlış
sonuçlar üretebileceği ve viriisü yalı-
tmakla aynı şey olmadığı söyleniyor.
p24 isimli proteinin saptandığı
AIDS testieri, genellikle virüsün
kendısini yahtmakla eş tutuluyor.
Fakat yapılan çalışmalarda, her 150
sağlıkh ınsandan l'inde bu proteine
rastlandı. Bu kişilerin yüzde 13'ünde
siğil vardı (Bağışıklık sisteminin
zayıfladığına daır sinyaller veren bir
durum); hastalann yüzde 4l'inde
multipl skleroz görüldü (Bu da bir
bağışıkhk sistemi hastalığıdır).
Vücuda çok fazla sayıda spermin,
özellikle anal yolla girmesi de anti-
kor reaksiyonuna neden olabiliyor.
Yanlış pozitif sonuçlann bir diğer
olası nedeni de bu.
WHO, özellikle gelişmekte olan
ülkelerin ciddi bir tehdit altında ol-
duğunu düşünüyor.
Öğrencikr yıl boyımca kağıt üzerinde gördükleri eğitimi burada pratiğc döküyor. Bu okul Deriz Harp Okuhı bünyesi dışmda deniz altı öğrenimi veren tek sivil okul.
Ders başhyor; dalmayabaşlayın
• İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri
Fakültesi'ne bağlı Deniz Ürünleri
Üretimi Araştırma ve Uygulama Bi-
rimi Gökçeada'da çalışıyor. Hem Su
Ürünleri Fakültesi'nin hem de Su-
altı Teknolojisi Programı'nın öğren-
cileri burada staj görüyor.
FİGENATALAY
GÖKÇEADA - Ders deyince akla
ne gelir? Herhalde öncelikle kara bir
tahta. bir sınıf ve öğretmen. Şimdi an-
latmaya çalışacağımız dersın de bir
öğretmeni var. Ama ne sınıfta. ne de
kara tahtada ders anlatıyor. Dersin
yapıldığı yer denızın dibi. Öğrenciler
bu derste, dahnayı. sualtında yaşama-
yı öğreniyorlar.
Yer Gökçeada, Kaleköy. Okulun
adı İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri
Fakültesi'ne bağlı Deniz Ürünleri
Üretimi Araştırma ve Uygulama Biri-
mi. Hem Su Ürünleri Fakültesi'nin
hem de Sualtı Teknolojisi Programf-
nın öğrencılen burada staj görüyor.
Yaz günü. teknede başlayan. denız-
de devam eden ders izlenmez mi? Dal-
masıru bılmiyorsak da hiç olmazsa
öğrencilerin denızın dıplerine doğru
dalışını görürüz dedik ve derslenne
konuk olduk.
Öğrenciler önce malzemelenni tek-
neye yükledıler Tekne kıyıdan aynhr-
ken. dalgıç giysılen gıyildi, tüpler ta-
kıldı. Okulun dalış hocası Ali Kesroe-
gûJü. son uyanlannı yaptı. Öğrenciler
şimdi denızin üstünde. Bugünkü dalı-
şın amaa yalnızca deniz altında yaşam
idamesı değil. Yapay yöntemle denı-
zin dibıne yerleştirilen süngerler ince-
lenmek üzere çıkartılacak, kıyıya 50
metre uzaklıkta patladığı sanılan ka-
nalizasyon borulan araştınlacak.
Dalmadan önce birbırlennın tüple-
rini, gıysilerini kontrol ettiler ve az
sonra denızın içinde kayboluverdiler.
Denizin altındakı görevlerini yenne
Pormül ele geçti
CocaCola'ıuıı
yüzyıllık sıın
• İngiltere'de piyasaya çıkan kitapta, Coca Cola şirketi
arşjvinde ele geçirilen formül yayımlandı. Uzmanlar
formüle göre hazırladıklan içeceği denettiler. Herkes
içtiklen şeyın Coca Cola olduğunu söyledi. Şirket yetkilileri
ise olayı yalanlayarak yayımlanın formülün kendı formülü
olmadığını açıkladılar.
Haber Merkezi - Yüzyılı aş-
kın süredir kamuoyundan giz-
lenen Coca Cola'nın formülü,
nihayet ele gecirildi. Coca
Cola şirketinin, bugüne dek
büyük bir uüzlikle koruduk-
lan kanşımın, alkol, vanilya
ve portakal çiçeginirun de için-
de bulunduğu, 15 maddeden
oluştuğu ileri sürüldü.
Gecen hafta İngiltere'de pi-
yasaya çıkan, "Tann,
Ulke ve Coca Cola
v~uT adlı kitapta.
Coca Cola şirketinin
arşjvinde ele geçirilen.
üzerinde "X" işareü
olan sararmış bır
Ifağıda kaydedilmış
formül yayımlandı.
Coca Cola, bunun
gerçek formülle ilgisi
olmadığıru açıkladı.
Ancak bu formüle
sadık kalınarak elde
edilen ıçecek
tatünldığında, uz-
manlar gerçek Coca Cola iç-
tiklenni sandılar. Kitabın ek-
ler bölümünde yer alan for-
mül, bir anlamda yetersız,
çünkü kanşuna gjren bazı
maddelerin kesin oranlan bi-
linmiyor. Coca Cola yapmak
için. önce 7 maddeden oluşan
bir kanşım hazırlanıyor: Kiş-
niş otu yağı. portakal çiceğı
yağı. portakal yağı (0.94 g), b-
mon yağı {1.79 g). hindistan
cevizi yağ) (0.14 g) ve kimyon
yağı (0'.41 g). Bunlar9.97 gram
alkol ve 5.5 gram suyla
kanşünhyor ve 24 saat bekleti-
liyor. Bu süre sonunda, sıvının
üzennde açık san bir katman
oluşuyor.
Bundan sonra 4.88 kilog-
ram şeker, yeterince kaynayan
su içinde entiliyor ve soğutulu-
yor. 73 gram karamel, 6.3
gram kafein ve 22.4
gram fosforik asit ekle-
niyor. Aynca 2.24
gram koka yaprağı
eklenebilir. Ancak
1903 yüından bu yana,
Coca Cola'da koka
yaprağı, kokainı
abndıktan sonra yer
ahyor.
Böylece kıvamlı bir
şurup elde ediliyor. 61
gram limon suyu. 38.7
gliserin ve 3.05 gram
vanilya özü ekleniyor.
Buna daha önce hazı-
rlanan açık san kanşım ekleni-
yor. Böylece, 50 htre kola han-
rlanacak kadar kola özü elde
ediliyor.
Deneme-sınama yoluyla
Acton'da üretilen bu kolaya,
Actonola adı verildi. Labora-
tuvarda bir süre dinlendirildik-
ten sonra çeşitli uzmanlara
tattırüan meşrubat, çoğurJuk
tarafından. "gerçek Coea Co-
la" olarak değerlendirildi.
Sualtı teknologlannın bugünkü dersi sünger. Çıkanlan süngerier kesilip biçilip özellilderi inceleniyor.
getinnce de su üstüne çıkülar. Sonra
denızın alündayken gördüklerini an-
lattılar. 700 metre açığa kadar uzanan
kanalızasyon borusunun kıyıdan 50
metre uzaklıktakı bölümü patlamış.
Bu nedenle de atıklar denize boşalı-
vormuş.
Bu birimin 1974 yıhndan beri so-
rumlusu olan Avlama Teknolojisi
Ana Bilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr.
Tuncer Ulutürk, birimde hem eğiüm
hem de ekonomiye katkıda bulunmak
amaayla çeşitli araştırmalar yapükla-
nnı anlattı.
Ulutürk'ün verdiği bilgiye göre, de-
niz bitkileri, böcekleri ve balık türleri
inceleniyor. türler tespıt ediliyor, denı-
zın kımyasal ve fıziksel özellikleri üze-
nne araştırma yapılıyor. Gökçeada
çevresinde 150 tür balık bulunuyor. 60
türii ekonomîk değere sahıp. Bunlar
üzennde biyolojik çalışmalar yapılı-
yor Ağırlıklan, boylan ölçülüyor.
Üreme zamanlan tespit ediliyor, buna
göre avlanma yasağının hangi tarih-
lerde uygulanması gerektiği Bakanlığa
bildiriliyor. Aynca yapay sünger üre-
tim çalışmalan da yapılıyor. 1983-86
yıllan arasında yapılan bır çahşma so-
nucunda, ada çevresinde 36 ton sün-
ger varüğı tespıt edilmiş. Daha sonra
bir hastalık nedeniyle bu süngerler çü-
rümüş. Halen ada çevresinde 500 ile
bin kiîo arasında sünger olduğu sanılı-
yor.
Başkanlığını fakülte dekanı Prof.
Dr. İsmet Baran'ın yaptığı, Prof. Dr.
Haluk Ergüven ile Yrd. Doç. Dr. Tun-
cer Ulutürk yürüttükleri TÜBİTAK
destekli yapay yöntemle sünger üreti-
mi çalışmalan iki yıldır sürdürülüyor.
Denizden çıkanlan süngerlerin çürü-
yen bölümleri. ağız ve anüs görevi
yapan bölüm kalacak biçimde kesili-
yor, beton disklere yerleştiriliyor. Alü-
mınyum tellere geçiriliyor ve yeniden
denizin dıplerine konuluyor. Yrd.
Doç. Dr. Tuncer Ulutürk, genelde
süngerlerin yüzde 70'inin sağ kaldığı-
nı, yüzde 30'unun ise öldüğünü söyle-
di. Ekimi yapılan parçanın 4-5 yılda
büyümeye başladığını belirten Ulu-
türk, "10 bin sünger ektik. Şündiye
kadar \ü/de 60-65 oranında başan elde
ettik. fngiltere'de bövle bir çaltşma ya-
pılmış. 800 bin sünger elde edilmiş.
Yapay sünger ekimi. pahalı >e zaman
gerektiren bir uvguiama. Gökçeada
süngerlerin yaşaması için ideal bir yer.
Sanayicilerin de bu tür araştırmalara
destek \ermesini istiyoruz" dedı.
Bu bınmde Teknık Bılımler Yüksek
Okulu'na bağlı Sualtı Teknoloji Prog-
ramı öğrencileri de staj yapıyor. Sualtı
teknologlan yetiştirmeyi amaçlayan
ve ıkı yı] süren bu okula, ÖSS puanıyla
başv\ıran öğrenciler özel yetenek sına-
vmdan geçiriliyor. Kontenjanı 20-25
öğrenci.
Çevıe yasasuıa hurdacdardan destek
ASUMAN ABAaOĞLU
İZMİR- Katı Atık Yönetmelığİ uya-
nnca iki yıldır yüriirlükte bulunan kota
ve depozito uygulaması, fırmalan zor-
luyor.
Yönetmeliğe göre kullandıklan plas-.
tik. cam ve metal esaslı ambalaj kap-
lannın bu yıl yüzde 35'ını geri toplamak
zonında olan fırmalar. organize bır top-
lama sistemine sahip olmadıklan için
"hurdacüardan" yararlaruyorlar. Her
yıl bu kotanın yüzde on oranında art-
masını eleştiren firmalann yöneticileri.
önümüzdekı bir-ikı yıl içinde uygula-
manın "gevşeyeceğini''' savunuyorlar.
Bu arada. Çevre Bakanlığı'nın kota ve
depozito uygulamasına ılışkın denetimi
yetennce yapıp yapmadığı konusunda
da kuşkular dile getınlıyor.
Çevre Yasası'na bağlı olarak 1991 yı-
lında yayımlanan Katı Atıklann Kont-
rolü Yönetmeliğı. süt, ÜVI yağ. su. meş-
rubat ve temizlık maddesı urünlennı
içinde bulunduran cam. metal vc plastık
•Kota ve depozito uygulamasına göre fırmalar
plastik, cam ve metal gibi ambalaj kaplanmn yüzde
35'ini geri toplamak zorunda. Ancak sistem tam
oturmadığı için firmalann kurtarıcısı hurdacılar oldu.
esaslı kaplan kullanan firmalar için ko-
ta veya depozito uygulamasını zorunlu
kıldı. Yönetmeliğe göre işletmeler, do-
lum yapılmış kaplann belli bir oranını
geri toplamak için bakanlığa başvuruda
bulunarak izin alıyorlar. Plastik kapla-
nn toplanmasında doldurulması gere-
ken kota, gecen yıl üretimın yüzde 25'i
iken, bu yıl yüzde 35 olarak belirlendi.
Kotanın her yil yüzde on oranında arta-
rak 1996 yılında yüzde 70'e ulaşması
öngörülüyor.
Metal ve alümınyum kaplann kota-
lan ise 1992 yılında yüzde 15'ten 1996
yılında yüzde 60'a ulaşıyor. Kota uygu-
lamasına başvurmayan ya da toplama
hedeflenne ulaşamayan firmalann ise
"depozito" uygulamasına tabi olması
gerekiyor.
Kota ve depozito uygulaması konu-
sunda çevrecılerden gelen bellı başlı
eleştiriler ve kuşkular şu noktada yo-
ğunlaşıyor:
: "Firmalann kotalannı doldurduklan
nasıl denetleniyor? Toplanan kaplar geri
kazanılıyor mu? Türkiye çapında çok
sayıda fînnanın kota ya da depozito uy-
gulaması için bakanlığa başvurusunun
bulunmadığı söyleniyor. Bu nasıl denetle-
niyor? "
Kota ve depozito uygulamasına iliş-
kin kuşkulannı dile getiren Boğaziçi
Üniversitesi Çevre Bilimleri Bolümü'-
nden Prof.Dr. Kriton Curi, "Benim kay-
gılarımdan biri, toplanan malzeme geri
kazanılmadığı için, firmalar. geçen yü
topladıkları malzemeyi bu yıl toplanuş
gibi gösterirse ne olur sorusudur. Bu, be-
nim aklffiiı kurcalayan bir sorudur" di-
yor. Büyük şirketlerin yönetmelık hü-
kümlerine uyduklannı ve kotalannı
doldurduklannı belirten bazı çevreler,
bakanhğın başvurmayan küçük şirket-
len belirleyerek ceza kesmemesı duru-
munda büyük şirketlerin de işı gevşete-
ceklerini savunuyorlar.
Hurdacılık canlandı
Gerek PET şışeleri ve diğer plastik tü-
rü kaplan gerekse de metal ve cam kap-
lan toplamada fırmalann tek dayanağı
olan hurdacılar. giderekçoğalıyor. "Tür-
kiye'de dar geliıii vatandaş olmasaydı,
bunları kimsç toplamazdı" dıven ilgıliler.
Katı Atıklann Kontrolu Yönetmeliği'-
nın "hurdacılar'* sayesinde yürüdüğünü
söylüyorlar.
ÇEVKO Genel Sekreten Erol Metin.
"Olması gereken. geri toplamanın yerel
yönctimler ve tükerici işbirliği ile gerçek-
İeşmesidir. Bu olmazsa hiçbir şey olmaz.
Toplamak, endüstrinin görevi değildir."
dıyor
Burdur Gölü
6
siyasi yatırım' kurbanı
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - "Siyasi irade" kurbaru
olan Burdur Gölü'nün kurta-
nlması için gönüllü çevre ku-
ruluşlan harekete geçti. Doğal
Hayatı Koruma Derneğı
(DHKD), Başbakan Tansu
Çiller'e mektup yazarak. Bur-
dur Gölü için yardım istedi.
DHKD tarafından Çiller'e
yazılan mektupta. Cumhur-
başkanı Sükyman Demirel'in
mayıs ayında temelini attığı Is-
parta-Burdur Göller Böıgesı
Havaalanı inşaatının durdu-
rulması istendı. Başbakan ol-
dueu dönemde Demirere de
mektup yazan dernek yönetı-
mi, Burdur Gölü'nde her yıl
kış aylannda 200 binın üzerin-
de su kuşlannın konakladıği-
na ve gölün birinci sınıf sulak
alan olduğuna dikkat çekti.
Çiller'e gönderilen mektup-
ta, nesli tehlikede olan Dık-
kuyruk Ördeğı'nin Burdur
Gölü'nde kışladığı ve sulak
alanlann korunması yönünde
Başbakanlık Genelgesi ve Tür-
kiye'nın imzaladığı uluslarara-
sı sözleşmeler bulunduğu da
vurgulanarak, şöyle denildi:
"Şu anda Burdur Gölü'nün
Isparta ili sınırları içinde kalan
kuzeydoğu kıyılarında ulusla-
rarası bir havaalanınuı inşaaû,
Akfen AŞ tarafından hızlı bir
şekilde sürdürühnektedir. Do-
ğanın korunması konusunda
verilmiş rüm sözkre. yasa ve
yönetmeliklere rağmen, böyle-
sine önemli bir gölün keoannda
inşa edilen söz konusu havaa-
lanı için cevresel faktörleri göz
önüne alan hiçbir inceleme
yapıunamtştır.*' Dernek ayn-
ca. Devlet Su İşleri Genel Mü-
dürlüğü'ne de başvurarak Ho-
tamış-Acıgöl konusunda yü-
rütülen "birleştinme" projesi-
nin göllenn doğal dengesini
bozabileceği uyansını yaptı.