Katalog

29TEMMUZ1993 PERŞEMBE CUMHURİYET 2 SAYFA TELEVIZYON 'Sis'te iki oğlu karşıt siyasal örgütlere giren, biri cinayete kurban giden hukukçu babamn drarru anlatılıyor Bir aılenin siyasal nedenlerleparçalanış öyküsü Sis Yönetmen-Senaryo: Zitfii lÂvatKÜ , öörüntü ymetmeni: Jurgen Jurges' Müzik: Zülfü Uvaneti, Afıkis Theodordkis ' Oymculaf Rutkay Aziz, Üğur Polat, Asb Altan, Setap Parman, Menderes Samancılar, Üİkü Tatner, Kenan Pars, Aytaç Yörû- kaüan, Savas Ay, Kıvüctm IS'eyan, Aslan Acar, fko- ntû: oyuncu) Elia Kazan / 1988, İnter Film yapımı. TUBHANGÜRKAN 27 Mayıs 1960 devnmını ile- riri bır yargıç olarak coşkuyla kutJa\an avukat Ali Fırat (Rırt- ka\ kziz), eşi, çocuklan Murat veErol, 18 yıl sonra tüm ülkeyı kasıp kavuran korku ve dehşet ortamında şaşkınlık içindedir. 1970"h yıllann sonunda iilkemı- zin üzerine çöken kara bulutlar ve kanü terör. kardeşi kardeşe düşman etmiş. birbirine kırdır- mış, otobüsler, kahveler silahla taranmakta, yollarda masum insanlar öldürülmekte, ölüm ve dehşet kol gezmektedir. Sokak- taki kargaşa birgün, 1960'larda Türkıye'de işkence olmadığını savunan emekli yargıcın kapısı- na da dayanır. Ali Fırat'm oğullanndan Murat, açık pen- cereden sıkılan bir kurşunla öl- dürûlür. Evdeki tabancanın kayboluşu. iki kardeşin birbiri- ne düşman iki ayn örgütün ele- manı oluşu, tüm kuşkulann öbür kardeş Erol (Iğur Polat) üzerinde yoğunlaşmasına ne- den ofur. Ülke gerçekJerini yeniden babanın acıb dramı sergileni- vor. ?- Yurtıçınde ve yurtdışında birçok ödül kazanmış "Sis" fıl- mınde. Türkiye'de doğmuş *! Amerikah yönetmen Elia Ka- zan da konuk oyuncu olarak rol alrruş. Filmin kuşkusuz en büyük yükü, bunun altından başanyla %ynlmasını bılen ti- yatro ve sinema oyuncusu Rut- kay Aziz'de. Daha önce "Oto- büs", "Sürü", "Hazal", "Ydanı . Öldürseler", "YoP gıbı düzeyli I fılmlerimızm müziğıni yaparak sinemayla ilişkiye giren Zülfü Livaneü. '"Sis"te yakın tarihı- mızin hala belleklerdekı acı ve buruk arularla dolu kanlı olay- lanna büyük bir yürekliiikle yaklaşarak bize özgü bir yapıt ortaya koymuş. Bazı nedenlerle yalın gerçekçibğ] belkı tam ya- İcalayamamış. Bir siyasal döne- min çalkantıb olaylannı yansı- tan, ruhbilimsel öğelenn de du- yumsandığı "Sis", konusu. ınandıncı içeriği. duyurusu. özenle seçilmiş dış mekanlan ve kışılerivle yakın tanh sınema- mıan önemli yapıtlanndan bı- n.(TRTl, 20.45) fi "Sis'mödülleri: Sis'te Rutkay Aziz, hukukçu bir baba, l ğur Polat, kardeşüıi öMünnekle suçianan genç, Ash Altan da öldürülen kardeşin sevgilisi rolünde. keşfetmeye başlayan acılı baba, bir yandan "katil kim" sorusu- na yanjt arayıp gerçeğı ortaya çıkarmaya çahşırken, bir yan- dan da gende kalan oğlunu yurtdışına kaçırmak için bir handa saklamaya çalışır. Ali Fırat, kuşkulandığı, hatta tartışırken tokatladığı oğlunu Fransa'daki amcasmın yanına kaçırması için otomobiByle Fatsa'ya gidıp yıllar önce yar- gıçbk yaparken beraat ettirdiği Osman Reis'in yardınunı ister. Yolda arabasına alarak kurtar- dığı kaçak bır teröristi ise polis- ler vurur. Öldürülen Murat'ın nişanlısı İdil (Aslı Altan), giz- lendiği hana yıyecek götürdüğü Erol'la sevişir. Ancak onJann konuşmalannı dinleyen han kapıcısı (Menderes Samancılar) polise ihbar eder. Fatsa'va gi- den pobs. Erol'u kaçıracak Os- man Reis'i tutuklar. Ali Fırat'- ın ıdamdan kurtarmayı vaat et- tiği beş cinayet işlemiş Hüseyın Altın adındaki yan deli bir köy- lü. Murat'ın suçunu üstlenirse de, sonra inkar yoluna sapınca durum yeniden çıkmaza girer. Yurtdjşında da sesiyle ün va- pan besteci. şarkıa, yazar ve yönetmen Zûlfu Livaneli'nin Yaşar Kemal uyarlaması "Yer Derrur Gök Bakır"dan sonraki 1988 tarihli ikinci filmi "Sis"te, 27 Mayıs 1960 devriminden 1970'li yıllann sonuna dek sü- ren bir zaman dilımi içinde, ül- kemizdeki toplumsal çalkantı- larla birlikte bu iki dönemin coşkusunu vedennacılanmya- şayan bir ailenin siyasal neden- lerle parçalanış öyküsü anlatıb- yor. 1970'b yıllann sonunda yurdumuza çöken yoğun sisın ve karanlığın içinde boy veren kanlı terör olaylanyla iki oğlu karşıt siyasal örgütlere giren, biri karanlık bir cinayete kur- ban giden hukukçu, aydın bir Fransa Montpelh'er Uluslararası 11. Akdeniz Si- nemalan Buluşması Altın Antigon Büyük Ödülü, hpanya Valencia Attın Pal- miye ödülü (Yugoslav filmi Buluşma Noktası ile pay- laştı). Menderes Samancı- lar, Antalya'da en iyi yardımcı • oyuncu ödüİü. Cannes Film Şenliği'ne katılan "Sis", Paris'ıe Av- rupa Oscar'larma adaj-gös- terildi. 'Yurtdışı' için b&geseller ANKARA (Mak Ajans)- Los Angeles ve Cannes Film Festivali'nden dönen TRT yetkiliJeri, gördükleri büyük ilgi üzerine yurtdışı- nda pazarlanacak belgesel- lerin çekilmesi için girişim- lerde bulundular. TRT Dış YapımJar ve Saümlar Mü- dürlüğü, yabancı televizyon kanallanna saülmak üzere yeru dört belgeselin çekil- mesi için hazırlıklan ta- mamladı. Bir demiryollan işçisinin 13 kilometre arasına gidiş gelışini ve bir gününü anla- tan "13. Kilometre" adh yapımın yönetmenhğiru Gûl Muyan, daruşmanlığıru ise Devlet Demiryollan Basın ve Halkla İÖşkiler Müdürü Turgay Doludeniz yapıyor. Dış Yapımlar ve Saümlar Müdürlüğü'nce çekim hazırlıkJan, başlatılan diğer üç proje ise şunlar: Türk mutiağını anîatan "Ağız Tadı", Türkiye'nin folk- lorik özelliklerini tanıtan ve dört bölümden oluşması planlanan "Halk Şenlikle- ri" ve Sarp'tan ıskende- run'a kadar kjyılanmızı konu eden "Kıyüanmız" adlı belgesel... Birand davası ekime kaldı ANKARA (MAK AJANS) - Gazeteci - yazar Mehmet Ali Birand hakkmda açılan amme davası 18 ekime kaldı. TRT, Mehmet Ali Birand hakkında 32. Gün'ü hazırladjğı sırada program harcamalannda usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla idari soruşturma başlaulmış, Birand da kendisine çıkartılan zimmeti kuruma gen ödeyerek uzlaşmaya gitmişti. Kurum, Birand aleyhınehukuk da^asından kaçınmış, ancak savalık basmda çıkan yaalar üzerine amme davası açmıştı. TRT bu davaya müdahil ola-ak giriyor. Mîhkemeye son olarak 81 sajfalık biürkişi raporu intikal etti Taraflar bu rapor üzerine göıûş bildirecekler Tönel'in 'Oku Oku' happeningi Avrupa Konseyine katıldı PCitap için kim ne yapabilir? FtGENYANIK "HayaJden Öte"de Ofra Haza'yı da izlcveceğiz. Ethno-pop'tan seçmeler Magazin/TV Senisi- Her hafta değişik türdemüzik programlannı ekrana getiren 'Hayalden Öte'de bu kez ethno-pop türiinün seçkin öraekleri yer ahyor. Programda şu parçalar var: Mory Kante 'Ye Ke Ye Ke', Ofra Haza 'Daw Da Hiya', Johnny Clegg'Asimbonang Amina', 'Le Dernier Qui A Parle'. Mano Negra 'King of Bungo', The \^ailers M\ Friend',MaxiPriest'JustaLittleBitLonger", The Gipsy Kings 'Baile Me' ve Azucar Moreno 'Bandido'. (TV2,19.50) Kitapla ne yapabilirsiniz? Kı- tabı nasıl değerlendinrsiniz? Okuyabilirsiniz, hediye edebi- lirsiniz. Kim, nerede, ne yapabilir? Sinema ve tiyatro oyuncusu Adnan Tönel'in, 27 Haziran 1992'de İstanbul Atatürk Ki- taplığı'nda gerçekleştirdiği HDku Oku' başlıkb happening, 'A»rupa Konseyi Genel Sekreterliği Eğitim, Kül- tûr ve Spor Yönetim Biri- mi'nin 1993 yıb 'Kitap Okuma Kampanyası'- nda üye ülkelere video- dan k)kuınayı teşvik edici deneysel perfor- mans' olarak göstenlı- yor. Adnan Tönel, geçen haziran ayında yaklaşık 100 kışiyle ' Melek Akalın'ın 'Melek Defte- ri' adb kitabını ayru anda yüksek sesle 1 saat süreyle okumuştu. Tö- nel, Avrupa Konseyi'- nin 1993 yılı kitap oku- ma kampanyasına *Oku Oku' happening'ı ile mart ayında başvurmuş ve 19 mayısta da bu ya- raüa çalışması ve bun- "dan sonrakiler için ba- şarüar temenni edilen yanıtı alıruş. "Konseyden böyle bir yanıt alınca adeta uçtum. Dünyalar benim oldu. Sanatçı yaptığırun farklı bir şey olduğuna inanırsa bir gün mutlaka karşılığını bulu- yor. Yenilik peşinde koşmak bi- linen, ama yapılmayan şey ler." Adnan Tönel, iyimser bir ifa- deyle Türkiye'nin yüzde 70'inin latap okuması gerektiğine ina- nıyor. Tönel deneysel çaü- şmasını ve katıbmcılan da şöyle ifade edıyor: "Yaşamak için yeni bir çdzüm araştırmasının doyumsuz sonu. Bu e>lem, in- sanları alışık oünadıkları bir me- kanda, alışık ounadıklan bir ey- leme çekmek amacı taşıyor. Bu a/naç da kitabın okunmasına yö- nelik. Yaşantılanıun bir saatini bu şekiHe geçirme isteğL.. Bu bir ojıın aslmda. 'Okuma oyu- nu". Varolan. dikleşen, başaran, dün>ada gülünç koşullarda ya- şadığmı görüp mizah ve anarşjst öğelerle kendilerini boşluğa koy- veren bağımsız insanlar." "Oku Oku", birlikte bir kitap okunur mu, sorusuna yanıt aramaktan doğmuş. Kütüpha- nedeki bir saatlik süre çığlık cığ- bğa geçirilmiş. Acaba Avrupa Konseyi 1993 yıbnda neden okuma kampan- yası başlattı? "Bence cevabı içinde saklı. Çünkü Avrupa'da da çok fazla kitap okunmuyor. Şu an en fazla kitap basılan 01- keler İspanya ve Fransa. Fakat TV'nin etkisi o kadar güçlü ki konse> böyle bir faali- yetle bu etkije Dur" demenin zamanının gel- diğün düşünmüs olabi- lir." Adnan Tönel, de- neysel çabşmasmı TRTye sunmuş. fakat herhangı bır ilgiyle karşılaşmamjş. Guin- ness Rekorlar Kitabı'- nın ya>ıncılanna da durumu bildirince: "Yaptığınız iş son dere- ce değişik, çok özel. Fakat bizde bu tür bir kategori yok" yanıtını almış. Adnan Tönel. Kül- tür Bakanlığı'nın da bir okuma kampan- yası başlatabileceğinı düşünüyor. Radyo programlannda oku- maya yöneb'k mesaj- lann arttınbp, okullar- da hafta sonlan oku- ma saatleri düzenlenmesi ge- rektiğini de öneri şeklinde su- nuyor. Aynca *Oku Oku' şek- bndeki bir performansı yeniden göstermeye hazır olduğunu söylüyor. Peki, kitap okumanın yaygınlaştınlabilmesi için siz ne yapabilirsiniz?. TRT Eski Genel Müdürü 133. maddenin değîşmesiyle hukuki boşlukdoğduğu görüşünde TuncaToskay, 'tektipkanun'danyana ANKARA (MAK AJANS)- TRT Eski Genel Müdürü İstanbul Bağımsız Millet- vekib Prof. Dr. Tunca Toskay, özel ve kamu radyo ve televizyonlannın tek tip bir kanunu olması gerektiğıni savunarak. rad- yo ve televizyonlann kuruluş ve yaymlan hakkmda kanun teklifinin, TRT'nin ihti- yaçlanna cevap vermediğini. bu teklifin yasalaşmasından sonra da hemen 2954 sayılı TRT kanununun ele alınması gerek- tiğini söyledı. Prof. Dr Tunca Toskay. yaptığı açıkla- mada kaygılannı dile getirerek "Anaya- sanıo 133. maddesi değiştirildi, ama şu an büyük bir hukuki boşluk doğdu. Kamu dfi- zeni açısından bunun doldurulması gerekir. Y'urt içinden veya yurt dtşından ya\in yapan radyo ve televizj'onların hepsi, Tebiz Ka- nunu'na aykırı yayın yapıvorlar. Kanun en krsa sürede çıkartıünalıdır" dedi. Tunca Toskay. bu tekJifın mükemmel- likten çok mutabakat iîe çıkması önemine değinerek, "Teklifin altında üç büyük parti- nin (DYP-ANAP-SHP) imzası vardır. Bu- gün için 3 siyasi parti mutabakata varmak suretiyle önemli bir işi başarmıştır" şeklinde konuştu. Toskay, kanun teklifı üzerindeki kişisel görüşlerirü de şöyle açıkladı: "Bu teklifin genel kurulda düzeltilecek ta- raflan vardır. Genel kurulun eğUünine göre çok sınırlayıcı maddelerin değiştirilmesi mümkündür. Ancak gelişmiş ülkelerde de bir ûst otorite vardır. Ya\ın ükeleri belirlen- miştir. Şirketlerin ortaklıkla ilgili hükümle- ri bulunur. Bunları gözardı edemezsiniz." Tunca Toskay Radyomu istiyorum! Siz, özel radyo sahipleri... Size seslenıyorum! Hepimiz si- zın yanınızda değılız. Sizler bü- yük bır yanılgı ıçındesmiz. Biz sizlen değil; çoksesbliği savun- duğumuz için sizlere yapılan haksızlıklara karşı tepki göster- dık. Ve amacımıza ulaştık. Tür- kiye'miz özel radyolanna ka- vuştu. Ama bizim mücadelemız bitmedi. Şimdi de sıra sizlere geldı. Sizin yaptığınız tek düze ya- yınlarla bu ülke çoksesliliğe ka- vuşmaz. Bütün gün popüler ve arabesk müzik çalıp. üstelikte aynı şarkılan günde üç-beş kez tekrar ederek mı çokseşlilik ge- tırecektiniz bu ülkeye? İstek ya- panlan anons ederken günde yüzlerce amca, teyze, enişte, abla ve şirket adı sayarak mı İnsanlan CD, kaset ve plak üçgeninde monotonlaştırmak mı sizin '"özgür radyo" an- layışınız? Hıç değılse, hanı o be- ğenmediğiniz TRT radyo- lannın yan kalitesine ulaşabilir- diniz. Hepinız birleşseniz bile yıne de TRT-3'ün kıvamını tut- turamazsınız. Aynca yaptığınız yerel yayınlarla (Örnegin Gire- sun'da TRT-3'ü) TRT radyo- lannın yayınını bozuvorsunuz ve radyomuzu elimızden abyor- sunuz. Radyomuzu geri venn... (Hakan Domaç/Giresun) GUNDUZ FILMLERI Askerin İsyanı 'Askerin İsyanı'nı da okullannı ele geçiren askeri öğren- cüerin macerasını anlatılıyor. (Taps) - Bunker HıJl Asken Akademısi'nın bir numarab adamı. öğrencilerin gözbebeği ve herkesın ilahı General Harlan Bache, dış tehdıtler yüzünden istifa eder. Bunun üzerine silahlanan öğrenciler. okulun kontrolünü elienne geçınrler. Bu durum medyanın ilgisini çeker ve bir anda gündeme gırer. Gençlerin başlan ciddı olarak belaya gırmiştir ve bu durum onlara pahabya mal olacaktır. Yönetmenliğinı Harold Becker'in >aptığı filmde George C. Scott. Timothy Hutton. Sean Penn ve Tom Cruise " başrolde. 1981, ABD. 118dakika.r5AoH' TV,10.40)*+ Aşk Şarkısı (Made For Each Other) - Avukat John Mason.gençve güzel birkadınlaevlenerek onu New York'taki annesinin evine getirir. Ancak John'un annesı genç kadını pek iyi karşılamaz. Yönetmenliğinı John Crom^ell'in yaptığı "Aşk Şarkısf nda Charles Coburn ve James Steward başrollerde. 1939. ABD,93dakıka (interstar.lOJO)*-* Kurtar Ya Rab Sevdıği kız uğnına bır böbregini veren sevdalı birgenç, bu özverisine karşı yine de terk edilmekten kurtulamayıp. bü>Tik birdüş kınklığı yaşar. Oğuz Gözen'ın senaryosunu yazarak yönetmenliğini yaptığı video fibnı "'Kurtar Ya Rab". hiçbır özellıği olmayan, önemsız bir aşk dramı. Oynnculan Mehmet Yıldız, Mehmet Balkanb. (TRT5,10J5) + Deli Murat Düzene başkaldınp dağa çıkan bir eşkıya, sevdiği paşa kızını kaçınnca kanmaşık olaylara neden olur. Ertem Göreç'in 1969'da yönetmenliğini yaptığı, FuatÖzlüer'ın senaryosundanabnan "Deb Murat". serüvenli bireşkıya aşkını anlatıyor. Oyunculan Kartal Tibet. Zuhal Aktan, Turgut Özatay, Önder Somer. Aynur Aydan, Enver Dönmez. (KanaK, 12.40) • Hedef- Öldür Leslie Nielsen (Project-KiII)-Eski bir kirabk katil grubunun lideri ortadan kaybolur. Bunun üzerine yardımcısı onu bulup öldürmekle göreviendırilır. Yönetmenbğini \Villiam Girdler'in yaptığı filmde Lesb'e Nielsen, Gar>' Lockwood, Nancy Kwan, Vie Silayan ve Vic Diaz rol abyor. 1977, ABD,70dakika. (HBB, 1435)* Altın Kollu Adam (Man VVith the Golden Arm) - Hapisten çıkıp eve dönen ve karanbk geçmışıni tarihe gömmeye kararlı bır adamın hikayesi. "Altın Kollu Adam", sanat yönetmeni, set yönetimi ve en \yi film müziği dallannda Oscar'a aday göstenlmişti. Yönetmen Otto Preminger. Oyuncular Frank Sinatra. Eleanor Parker, Kim Novak, Darren McGavin ve Arnold Stang. 1955. ABD. 119dakika. (Kanatö, 15.10)** Kader Çıkmazı Sevgili okurlanmız. Sizlerin de busayfalarda yazmanızı istiyoruz. 150 sözcüğüaşmayan eleştirilerinizişu adrese beklivoruz: Türkocağı cad. 3914134334 Cağaloğlu - İstanbul. Aynca 513 90 98 numaralı faksımızı da aravabilirsiniz. Bir tatıl kö>-ünde beş genç kızla, cankurtaranlık yapan bir gencin ibşkılerini anlatan aşk ve serüven öyküsü. Temel Gürsu'nun 1984'te yönetmenliğini yaptığı, Arda Uskan'ın senaryosundan uyarlanan "KaderÇıkmazı" fîlminin başrolünü arabesk müzik dünyasından Gökan Güney ve Neşe Aksoy paylaşıyor. Bikınılı güzellerin erotik şovlanyla gelışen bu tecimsel açık hava fılminde Ahmet Mekin, Unsal Emre. Neçla Fide. Merih Fırat. Nur Aksoy, İlhan Daner. Balansı Özdemir, Tunca Akça da oynuyor. (TRT1,16.00)* Kocakanlar Eski ahşap bir evde yaşayan iki kocakan (İsmet Ay ve Erol Günaydın). evlerini iki öğrenciye pansiyon olarak kiraya verirler. Gençlerden birinin müteahhit olan babası. göz diktıği evi yıkıp yerine apartman dikmek için harekete geçınce, zorlu iki kocakanyla çatışmak zorunda kabr. Haldun Dormen'in 1987'de yönetmenbğini yapıp Kemal Uzun'Ia senaryosunu yazdığı, Müjdat Gezen'in yapımcıbğını üstlendiği "Kocakanlar". hoşça vakit geçirten eğlenceli bir güldürüfilmi.Kenarmahallenin iki dedikoducu kocakansı kimbğindeki İsmet Ay ve Erol Günaydın'a, Bülent Bilgiç, Petek Şarman, Suna Selen, Savaş Tinçel, Ateşböceği Ercan eşbk ediyor. (ShoH'TV, 16.10) ** Sevdiğim Uşak Yoksul bir genç, uşak olarak çabştığı evin genç vegüzel kızına aşık olunca. başına çeşıtb olaylargebr. O. Nuri Ergün'ün 1971'de yönetmenliğini yaptığı, Safa Önal'ın senaryosunu yazdığı "Sevdiğim Uşak", daha önce birçok kezele alınmış, kabak tadı veren bir zengin kız - yoksul delikanb öyküsünüyineb'yor. Oyunculan Sadri Alışık. Zuhal Aktan. Nevin Nuray. DiclehanBaban, Kayhan Yıldızoğlu. MuallaSürer. (Kanate, 16.40)* Sadri Alışık Uzay Kervanı: Ewoklar 1 (An Ewok Adventure: The Caravan of Courage) - Jedi'nin Donüşü'nden tanıdığımız ünlü karakterler, bu kez anne ve babalannı kaybetmiş uzaylılara yardım ediyorlar. Yönetmenliğinı John Corty'nin vaptığıfilmdeEric VValker. Aubree Mifler, Fionulla Flanagan. Guy Boyd. Dan Fishman rol abyor. lOOdakikaYS*oH-7r,'/7.^0M