Katalog

Zoh-netolraiasıa! Sufaturanızı Pornukbonk Asone24/ İSICİye TRİMK' ödesin Cumhuriyet Pamukbank Abone24. sı öderken de PAMUKBANK ( ,YL, SAYI 24273 /2500 Tl (KDVdahil) KURUCUSU: YUNUS NAOİ (1924-1945) BAŞYAIARI: NAOİR NADİ (1945-1991) 17 MART 1992 SAU Erzincan depremini 2 yıl önce haber veren jeofizik mühendisleri yine uy^Rlı: I Özal Deprem İsl;ıııhııl*;ı geliyor "-HALl'K GERAV (Ankmra)- Bu yıl Istanbul'dâ Richter ölçeğinegöre 5.5 şi-ddetinde deprem d m a olasıhğı yüzde 97. Şiddeti 6.5 olacak yer sar- sıntısı olasıhğı «da yLzde 70.4. Bu şiddette bir deprem 30 bin kişinin ölrnesine yol açacac. Hesaplamalan yapan Jeofizik Mühendisleri Odası, 1990 yılında nazırladıkları raporda, Erzincan'da 1992 içinde deprem olasılığının yüzde 81.5 olduğunu açıklamıştı. Atet İşieri Genel MücDrlüğü'nce oluş- yaralanmasına \e 3 milyon kişinin evsiz turulan b.r senaryovya g ö e ıse İstanbul'da kalmasına yol açacak. 6.5 biivüklüğündeku birceprem 30 bın kı- Jeofizik Mühendislen Odası Başkanı şinin yaşamınıyitinmesint. 100 bın kişinin Osman Demirağ 1990 yılında yapüklan çaljşmanın vorumunu şöyleyaptı: •'İstanbuf'da 6.5 büyüklüğünde birdep- remin 49 \ ılda tekrarlanması olasıhğı yüz- de 70.4'tür. İstanbul'da bu büyüklüğe en yakın deprem 1943 yılında olmuştur." 1943'e 49 eklendi'ğinde 1992 yılı ortaya çıkıvor. Aynı çalışmaya göre. İstanbul'da 5.5 büvüklüğünde bir depremin 49 yılda olması olasıhğı yüzde 97 olarak ortaya çı- kıyor. Demirağ. 1990 yıh sonunda yayımla- dıklan. basından. ilgili çe\relerden ve kamu yönetıminden pek ilgi görmeyen "Türkiye'nin Deprem Tehlikesi" başlıklı kitabın ödemelı olarak bütün belediyelere gönderildiğinı söyledı. Ancak kıtaplann çoğunun, 50 bin liralık bedel ödenmeye- rek gerı gönderildiğini belirten Demirağ. Erzincan Beledi>esi'nin de kıtabı almadı- ğını açıkladı. Her ılin ve çevresinin 1880 > ılından itibaren toplanan verılere göre ta- şıdığı deprem riskini ortaya koyan çalış- manın Erzincan'la ilgili bölümünde. Er- zincan'da 6.0 büyüklüğünde bir depremin 49 \ ılda olma olasıhğı > üzde 81.5 çıkmıştı. Çalışmaya göre 1934 yılında 5.8 şiddetin- de. 1939 yılında da yüzde 5.9 şiddetinde bir deprem kaydedilmişti. Söz konusu ve- rilerin büyük ölçüde doğru çıktığını belir- ten Demirağ. "Erzincan konusundaki verilerimizin doğru çıkması bizim için se- vinilecek bir durum değildir. Ancak göre- vimiz uyan yaparak. ilgili kesimleri hare- kete geçirmekti" dedi. M Arkası Sa.l 9, Sü.2'de Yıkılan SSK kavgası Demirel sorumJuIuk almıyorCUMHURİYET (Ankara) - Başbakan Süleyman Demirel eski basbakanlardan ANAP Erzincan MilletvtkiJi Yıldırım Ak- bulut'un iddiasını, "Erzjncan SSK Hasta- nesi ihalesi bizim ama siytsete girdiğim için inşaatı başkası tamamlalı" diyerek doğ- rularken ANAP Mfalatyı Milletvekili Yu- suf Özal, Demirel'i istifa^a çağırdı. Yusuf özal, "Demirel önce kenüsi için soruştur- ma açılmasını istemeli \s soruşturmanın selameti açısından da istfa etmeli" dedi. öte yandan eski başbaLanlardan ANAP Erzincan Milletvekili Yijdınm Akbulut'- un basbakanlık dc»nemir<de seçim bölgesi olan Erzincan'a yaptırdığ hükümet ve em- niyet binaları da deprem nedeniyle hasar MArkastSa.l9,Sü.l'dr Erzincan'dan izlenimler Akbulut dozerlere sinirlendîTURAN YILMAZ (Erancan) - Erzin- canlı eski Başbakan Yıldırım Akbulut. deprem için oluşturulan kriz masasının bulunduğu valilik binasının koridorlann- da sinirli sınirli dolaşıyor. Yanındakilereyaklaşıpmerakla, Akbu- lut'un depremde herhangi bir yakınını kaybedip kaybetmediğini sormaktan ken- dimizi alamıyoruz. Kaybetmediği söyleni- yor. O zaman Akbulut'a öfkesinin nedenı- nisorusoruz. "Curnartesıden bu yana burada vatan- daşlanmın arasındayım" diye söze başla- yıpsürdürüyor: '"Burada hıçbir şey dûzenli. intizamlı değil. Yıyecekler doğru dürüst dağıtılamı- yor. Çadırlar ıhtiyaç sahiplerine venlemi- yor. Kapanın elinde kalmış. Bu işin ticare- linı yapanlann eline geçmiş. K.urtarma çalışmalannın hiçbir sistematiği yok. Ge- MArkası Sa. 19, Sü. 2 'de Erzincan'da yardım kapsu Tfördım malzemesi dağıtımı düzensiz. \erli ve yabancı ekipler arasında sürtüşme çıktı. Halk valilik önünde protesto gösterisi yaptı TURAN YILMAZ / MUSTAFA GÜLTEKİN / RECEP KAPUCU (Erzincan) - Erzincan'da yardım malzemelerinin dağıtımındaki sorunlar tam bir kaosa dönüşürken yetkililer birbirlerini suçlamaya başladılar. Yabancı kurtarma ekipleriyle Türk sivil savunma ekipleri arasında sürtüşmeler çıktı. Çadır karaborsasından sonra enkazlardan çalınan demirler de pazara düştü. Kurtarma çaiışmalarına katılan askeri yetkililer, ölü sayısının 386'ya ulaştığını, yaralı sayısının ise 975 kişi olduğunu belirttiler. Önceki akşam Pülümür'de meydana gelen 6 şiddetindeki depremde de 6 kişinin öldüğü öğrenildi. Dün sabah hükümet konağının önünde toplanan çok sayıda depremzede, "Gelen yardımlar nerede?" diye bağırarak Vali Recep Yazıcıoğlu ile görüşmek istedi. Çevikkuvvet çemberini aşamayan depremzedeler protestolannı yüksek sesle sürdürünce, yalnızca muhtarlann hükümet konağına girmelerine izin verildi. Bu sırada eşı ıle birlikte dün Erzincan'a gelen DSP Genel Başkanı Bülent Ecevitde vilayetc ulaştı vc halktan sakin olmalannı istedi. Eeevn.yetkililerevardımlanndağıtılmasını koordıneetmek ıçın muhtarlarla ortak bir komisyon oluşiurulmasını önerdi. Ancak muhtarlar bu isteğe karşı çıktılar. Hükümet konağına gelmeden önceziyaret • Büyük bağış kampanyası 19. Sayfada ettiği Dcvlet Hastanesi'ndeSağlık Bakanlığı Müsteşan Ahmet Miski'nin Recep Yazıcıoğlu hakkmdaki "Bu vali Erzincan'da ikinci depremdir. Ben bu kadar beceriksiz adam görmedim. Gelen yardımlann iyi koordineedilememesi. valinin beceriksizliği yüzünden" suçlamasıyla karşılaşan Ecevit, hükümet konağı önünde birikenlerden. vetkililerebırsaatsüretanımalannı istedi. Halk bu isteğe uydu. Ancak Erzincan'dagıda veçadır yetersızliğı \üziınden büyük sıkıntı çeken depremzedeler arasında dündeçadırvebattaniye MArkasıSa.19,Sü.5'te EKMEK PEŞİNDE — Erzincan'da gıda yardımı dagıtılırken halk atılan ekmekleri kapmaya çalışıyor. (Fotoğraf: RIZA EZER) Oylama bugün. HEP'liler Demirerden somut girişim istediler Olağanüstü hal için pazarlıkCO1HURİYET (Ankara) - SHP'deki HEP kökenli millet- vekJleri bugün TBMM Genel Kunılu'nda oylanacak ofağa- nüsil hal için, dün gece Başba- kar Süleyman Demirel'den ba- zı ttleplerde bulundular. İnsan haKanndan sorumlu Devlet Ba- kan Mehmet Kahraman aracı- lığıyla Demirel'den bölgedede- let bakanlan Akın Gönen ve mokratik adımlar atılması yö- Mehmet Kahraman ile Başba- nünde mesaj vermesi için pazar- kan Demirel'e mesaj gönderdi- lığa girişen HEP kökenJi millet- ler. Milletvekilleri olağanüstü vekilleri "somut adımlar istiyo- halin son kez uzatıldığını, daha ruz" dediler. • sonra kaldırılacağını, kötü yö- Bazı HEP kökenli milletve- neticilerin değiştirileceğini, san- killeri dün gece Meclis'te vergi sür ve sürgün kararnamelerinin affı görüşmeleri sırasında, dev- yüriirlükten kaldınlacağını açık- lanmasını istediler. Milletvekil- leri Demirel'in bunu açıklama- sı halinde oylamaya katılacak- larını ilettiler. Ancak Demirel'le görüşen Kahraman'ın getirdiği yanıt bu milletvekillerini tatmin etmedi. • Arkası Sa. 19, Sü. 5'te DYP GRUBU SHP GRUBU ANAP GRUBU Demirerden alarm İnönü, destek istedi Yılmaz'dan 'Evet' Babakan, DYP grubunun tam kadro olarak Meclis'te bulunmasını istedi. D V lideri, "Ülkeyi de parlamentoyu d a kaz ediyorum, henüz iş işten gecnedi, devlet henüz üçüncü bir ted)irbulamadı" dedi. 5. Sayfada SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, Güneydoğulu milletvekillerin davranışına 'hoşgörüyle baktığını', ancak olağanüstü hale çoğunluğun 'hayır' demesi halinde zor durumda kalacaklarıru söyledi. 5. Sayfada Çekımser kalma tartışmalarının yapıldığı ANAP grubunda, olağanüstü ııalin 4 ay daha desteklenmesi kararı çıktı. ANAP lüeri Yılmaz, Güneydoğulu ANAP milletvekillerini serbest bıraktı. 5. Sayfada TÜSİAD toplanüsı Moğıdtay jşadamlanna sert çıktıEkonomi Semsi - Çalışma ve Sosyal Gü\ en- ük Bakaru Mehmet Moğultay. işadamlanna sert çıktı. Moğultay, iş güvencesi taslağj üe il- gili olarak işverenlerin "Bizim görüşümüz ahnmadı" eleştiriierine, "Siyasi ikudarlar kcndı \etkilerini hıç kimse ile paylaşmaz. Çünkü arkasında halkın desteği vardır" v aru- tıru\erdi. TÜSlAD'ın "100. Günde Türkiye Ekono- misi" konulu değerlendirme toplanüsında konuşan Mehmet Moğultay. iş güvenliği tas- lağinın işverence üretim ve yatınmı engelleye- ceği gibi yanbş bir anlaşılma içinde olduğunu belirterek. taslağjn toplumun geniş kesiminde destek bulduğunu söyledi. "K.onu artık ke- • Arkası Sa. 19, Sü. 2 'de CUMHURİYET (VVashinglon) - Cumhurbaşkanı Turgut özai, Başbakan Süleyman Demirel'in kısa bir süre önce gerçekleşen ABD ziyaretinin hemen ardından Washington'a geliyor. özel nitelikte olacak bu ziyaret çerçevesinde Cumhurbaşkam özal, ABD Başkanı George Bush ile bir görüşme de yapacak. özal'ın ay sonuna doğru gerçekleşmesi beklenen Amerika ziyaretinin asıl nedenini, New York'ta yapılacak "Türkiye Yahudilerinin 500. yıl kutlzmaları" oluşturuyor. Ancak, Özal, daha önceki ziyaretlerinde de izlediği yönteme başvurarak, "gelmişken" Bush'u da ziyaret edecek. özal, gecmişte de özel davetleri nirengi noktası alarak Washington'a geliyor ve Amerikan yönetimi ile görüşmeler yapıyordu. Cumhurbaşkanı, check-up için Houston'a da gidecek. özal'ın görüşmesi, DemirePin ziyaretine gölge düşürür değil, tamamlayıcı bir nitelikte olacak. Ermenilerköyleresaldırdı Dağlık Karabağ'da Azeri-Ermeni çatışmalan dün de sürdü. Ermeni milislerin, Azerbaycan'a bağlı Akdam kentinin yakınlanndaki köylere saldırdıklan bildiriliyor. M11. Sayfada Cumhuriyet için tartışma Bugünden itibaren 'Tartışma' sayfamızın bir bölümü 'Cumhuriyet'e aynldı. 'Cumhuriyet için' yazmak isteyenler 1 daktilosayfasınıgeçmeyen mektuplanru Türkocağı Caddesi, 39,-41 Cağaloğlu İstanbul adresine gönderebılirler. M18. Sayfada C.AtufKansu Ödülü Bu yıl yedincisi düzenlenen Ceyhun AtufKansuŞiir Ödülü'nü, "î<.od Adı Mansur" adlı yapıtı ile Hüseyin Yurttaşkazandı. Ceyhun Atuf KansuŞür Ödülü için yanşmaya katılan yapıtlarda, "Kansu'nunşiir anlayışı dikkate alınarak dil bilincinin gelişmiş olması ve çağdaş dünya göriişü doğrultusunda yazılmış olması koşuluna" dikkat ediüyor. Yanşma seçici kurulu Gülten Akın. Talip Apaydın, Refık Durbaş, Ahmet Bahar Gökler, Ismail Karaahmetoğlu ve Emin Özdemir'den oluşuyordu. • 13. Sayfada Haldun Taner Ödülü Haldun Taner'in anısına Milliyet gazetesi tarafından altıncısı düzenlenen "Haldun Taner Öykü Ödülü" bu yıl Ayşe Didem Uslu ve Yavuzer Çetinkaya arasında paylaştınldı.Oktay Akbal'ın başkanlığında Prcf. Dr. Tahsin Yücel, Prof. Dr. Emre Kongar, Prof. Dr. Selçuk Erez, Prof. Dr. Şara Sayın. Selim İleri. Orhan Duru. Demet Taner ve Ahmet Oktay'dan oluşan seçici kurul. A. Didem Uslu'nun "Tutkulu Bir İstanbul Üçlemesi" ile Yavuzer Çetinkaya'nın "Savaş ve Doğum" adb öykülerinıödüledeğerbuldu. • 13. Sayfada \ KULIS Yiğit Gûlöksüz Toplu Konut Idaresi Başkanı Yiğit Gûlöksüz, titizliği. çalışkanlığıyla tanınır. Bir de nezaketi \e sakinliğiy le... Ama biz. farkında olmadan Yiğit Bey'i kızdırmayı becerdik. Nasü mı? Anlatalım... Yiğit Bey, birkaç gün önce "Gülöksüz'ün direnişi" başlığıyla "Kulis"e konuk olmuştu. Yazıda, Gülöksüz'ün. SHP Genel Sekreter Yardımalığı sırasında ANAP'ın "elini kolunu bağlamak istediği" belediyelere mArkasıSa.l8,Sü.l'de PLAYLAREy ^RDINDAKI CERÇEK IBMATnin Vrkiye Büyük Millet Mec- olağanüstü halin 11 ilde ay daha uzatılmasma iliş- kziBaşbakanlık tezkeresini ele cnicak. Sorun, hükümette ele asjıp karara bağlandtğından bu yana, hem iküdarpartileri hem de ana muhalefet partisi- nin Güneydoğu illerinden ge- len parlamenterleri olumsuz tutumlarını kamuoyuna yan- sıttılar. Ancak DYP ve ANAP için- de olağanüstü hale ilişkin ola- rak suların büyük ölçüde du- rulduğu söylenebilir. Buna karşılık SHP'nin HEP kökenli milletvekilleri ile muhalefet gruplan tepkici tutumlarını sürdürmektedirler. Parlamen- ter demokratik sistemde, bu en doğal haklarıdır. Meciis kürsü- sü de her türlüfikrin, eğilimin, eleştirinin dile getirileceği ve getirilmesi gerektiği en yüce kürsüdür. Güneydoğu sorununa ilişkin gerilimin, toplumumuzun tüm kesimlehni etkisi altına a/dığı gerçeğini görmezlikten geleme- yiz. Bu gerilimin milletin tem- si/cilerini de etkisi altına alma- sını doğal karşılayanlar, hatta bundan kendi siyasal eğilimleri açısından yarar umanlar ola- bilir. Ancak sağduyu ve demok- rasinin temel ilkeleri, Meciis kürsüsünün, bu gerilimin bir sahnesi değil, gerilimin tartışıl- ma ptatformu olması gerekti- • • * U Arkası Sa.l 9, Sü.l'de Daha şık müminleriçin Tesettür 92 Fuarı RUŞEN ÇAKIR (İstanbul) - Rengârenk başörtüler, rengârenk pardösüler, paçalan görunen pantolonlar -çoğu blucin-, rengâ- renk ayakkabılar. Aralannda siyah çarşaf- lılar ve bir o kadar da "başı açıklar" var. Çoğu genç. tavırlanndan anlaşıldığı kada- n\ la da öğrenci. Çemberlıtaş'taki Fırat Kültür Merkezi'- nı dolduran bu kızlar ve kadınlar bırazdan bir tesettür defılesı izleyecek. "Tesettür 92" kısa adıyla tanıulan "1. Tesettür Gısım \e Kuşam Fuan" resmen açıldı. En büyük heyecan defıle için. Erkeklerin kesınhkle gı- remeveceği, fotoğrafın kesınliklo çekiJeme- yeceği, fuar yetkihlerinin deyişiyle "Daha önce sağda solda vapılan amatör işi defıle- lerden çok farklı" bir defıle olacak bu. 35 şirketin katıldıği fuarda ilk saatlerde. standlarda büyük bir hareketlilik gözlen- mi\or Çoğu şirketin adı ve bölmesi var. ama kendıleri \ok. Gende kalanlarda ise birkaç pardösü, bol miktarda başörtüsü ambaîajlan içinde iç çamaşırlan. kıtapiar. kartpostallar satılmak istenivor. Ama ahş- veriş. yok denccek kadar az. Belki bavram yaklaştıkça. % 20-40 arasındaki ind'ınm- den yararlanmak isteyenler çıkabılir. Fuan düzenleyen Vatan Tunzm ve Fu- arahk şirketinin sahibı Mustafa Bozdemır. >aalı acıkiamaMiıua şunlan soyluvoı. "Gerek ıç pazara. gerekse ıhracata yönebk dev boyutlarda arolanyla kendınden söz ettirmeyı başaran gıyim sanayünde. varb- ğını her gecen gün daha kuvvetli hıssettiren bir modavı ilk defa böylesi bir organizas- vonla aynı çaü altında sunmaya niyetlen- dik." Bozdemir. "tesettür"ün bir gercek oldu- ğunun herkesce kabul edildiğini belirtip onun öyküsünü Cumhuriyet'e şöylc anla- tıvor "70'li şıllarda üniversitelerde tek tük başörtülü kız vardı. Uzun pardösü fîlan gi- • vıyorlardı. ama bılinçli bir givım \oktu. Daha sonra. genç kızlanmızın önemlı bir kısmı. İslam'ın örtünme emnni verine ge- ürmeye başlayinca. baa büyük mağazalar özel reyonlar açtılar. Ardından, sadece te- settür konusunda çabşan fırmalar çıktı, şu anki sayılan yaklaşık 60 bunlann." Bozdemir. bir sorumuz üzerine, "İslami ölçüler sabit kalmak suretiyle giyinmek serbesttir" diyor ve yakınıyon "Müslüman kadındagiyinmesini bilmeli. kılık kıyafeti- ne dikkat etmeb. Göze hoş gelen, temiz, modernize kıyafetler giyilmeli. Arna teset- türde modern bir kreasyon çabşması daha olmadı. Batıh anlamda çızgiler oluşmuş değil." MArkasıSa.l9,Sü.l'de