Katalog

t 7MART1992SAU CUMHURİYET SAYFA HABERLER Derece yükseltme M ANKA (Ankara) - Adli ve idari ysupda görev yapan hâJdm ve s^vcüardan 369'unun dereceleri, FMâkimler Savcılar Ytfksek Kurulu ta-rafından yükseltildi. HSYK'nın Kjesmi Gazete"de yayımlanan karanna göre Yargıtay tetkik hâkimlerinden ICüseyin Çelik ve Mustafa Kıucoğlu, KJûtahya Cumhuriyet Savcısı Mehmet N*etin Aslan, Yargıtay savcılarından Bmrsen Karakaş, Ankara tdare Mahkemesi üyesi Tlııan Karakaya ile E>»nıştay Tetkik Hâkimi Fatma Günsel Taner 31 Aralık 1991 tarihinden geçerli otmak üzere birinci sınıf incelemesine tal>i tutulacak. Kurulun karannda, adDi yargı hâkimlerinden 204'ü bir üst dereceye yükselmeye, "tercihen yOLkselmeye" ya da "mttmtazen yttkselmeye" layık görüldü. Adli yargı sa-vcılanndan 135'ini bir üst. dereceye yûJcselten Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu, 24 idari yargı hâkiminin de 31 aralıktan geçerli olmak üzere bir üst dereceye yükseltilmesini kararlaştırdı. Sahte pasaport İstanbul Haber Senisi- Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti'nden sınırdışı edi Idikten sonr'a, Mersin'den Türkiye'ye sahte pasaportla giriş yapmak isteyen Irak uyruklu bir kişi yakalandı. Sinan Köprülü adına düzenlenmiş sahte pasaportla yakalanan Mohammed Ahmet Kadir'in sorgusunda. sahte evrakı Avcılar'da oturan Afganistan uyruklu Nik Mohammed Hocazadeh'ten sağladığı öğrenildi. Hocazadeh'in evinde yapılan aramada, kendi adına düzenlenmiş sahte pasaport. iki adet sahte uluslararası ehliyet, 5 sahte kimlik ele geçirildi. Hocazadeh, gönderildiği Küçükçekmece Başsavalığı'nca tutuklandı. Ifcafik kazası: 11 ölü • Haber Merkezi - Yurdun çeşitli yerlerinde meydana gelen trafik kazalannda 11 kişi yaşamını yitirdi. Gaziantep'in Şıhlıcerit köyünden Sakçagözü kasabasına soğan toplamaya giden Mehmet Küçükoğlu yönetimindeki 27 ED 286 plakalı kamyon, Gaziantep-Adana karayolunun 38. kilometresinde devrildi. Kazada Elif Gürcü, Aşık Bayrakçı ve Emine Kodakal öldüler. Izmit'te E-5 karayolunun Kocaeli- Sakarya il sınırında bir tanker ile karnyonun çarpışması sonucu 3 kişi yanarak öldü. ölenlerin kimlikleri henüz belirlenemedi. Yurdun diğer yerlerinde meydana gelen trafik kazalarında Fehmi Isli, Yunus Oğuzer, Asım Ordu ve lzzet Katrancı yaşamlarını yitirdiler. Cumartesi görevi • AA (Şirvan) - Siirt'in Şirvan ilçesi Cevizli köyünde görev yapan ilkokul öğretmenieri Ali Gümüş, Celalettin Öztürk, Süleyman Altunsoy ve Zeki Budak, cumartesi günü köye gelen Vali Naci Parmaksız ve Kaymakam Hüseyin Ece tarafından açığa alındılar. öğretmenlerden Ali Gümüş konu ile ilgili bilgi verirken vali ve kaymakamın, 7 mart cumartesi günü helikopterle köye geldiklerini, lojmanlann okula uzak olduğunu belirterek "Köydeki jandarma karakoluna her zaman helikopter gelir. sayın vali ve sayın kaymakamın içinde olduğunu nereden bilebilirdik. Zaten kısa bir süre sonra helikopter hareket etti" dedi. Ali Gümüş, cumartesi günü görev yerinde olmayan bir öğretmenin açığa alınmasının düşünülemeyecek bir olay olduğunu savundu. Şirvan Kaymakamı Hüseyin Ece ise köye gittiklerinde öğretmenleri göremediklerini ve 4 öğretmenin, köylülerin ifadesine göre köye hiç gelmedikleri için açığa alındıklanru söyledi. Manukyan serbest • İstanbul Haber Senisi - Küçük yaşta kadın çalıştırdığı iddiasıyla gözaltına ahnan genelev işletmecisi Matild Manukyan serbest bırakıldı. Asayiş Şubesi Ahlak Masası ekipleri tarafından Karaköy genelevinde yapılan operasyon sırasında, karnesiz ve küçük yaştaki 36 kadınla birlikte gözaltına ahnan vergi rekortmeni genelev işletmecisi Manukyan, Beyoğlu Cumhuriyet Savcılığı'nda ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı. 36 kadın ise. ifadeleri alındıktan sonra muayeneleri \ apılmak üzere Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi'ne sevk edildiler. Bu arada operasyon sırasında ortaya çıkan, genelevdeki kadınlann kaçtığı gizli çıkışlann polis tarafından kapatılmasının sağlanacağı da bildirildi. Doğalgaz sorulannıza yamtveriyonız Doğalgaz İstanbul'un belli noktalannda uygulamaya geçirildi. Belli bir takvim içinde kentin diğer bölgelerinedeyayılacak. Cumhuriyet sizin için yeni bir hizmet veriyor: Doğalgazla ilgili her türlü soruyu bize yazın. Sorulannızı uzmanlara danışarak yanıtlayacağız. Doğalgaz konusunda daha fazla bilgi almak ye baa sorunlarm nasıl çözümleneceğini öğrenmek amaayla kaleme alacağınız mektuplanruzı bekliyoruz. İstanbul'da fuel-oil ve elektrikten ucuz olduğu için doğalgaz enerjisinden yararlanan fırma sayısı 300'ü aştı Sanayici doğalgaza sıcak bakıyorESİN SUNGUR (tstanbul) - Sanayi kuru- luşlan doğalgaza ısınmaya başladı. Fiyaı avantajırun yanı sıra elektrikten sonra ve- rimliliği en yüksek enerji kaynağı olması doğalgazı sanayicilere sevdirdi. Gaz kullanı- mırun mümkün olduğu bölgelerde tesislerini dönüştüren/ırma sayısı 300'ü aştı. Ankara, İstanbul, Trakya, Bursa ve Eski- şehir'de bekdiye sırurlan dışında kalan sanayi tesisleri BOTAŞ"ın kurduğu dağıtım hatlanndan yararlanıyor. Trakya bölgesin- de çıkanlan yerli doğalgazı da Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) dağıtı- yor. Rusya'dan gelen doğalgazın dağıtımını üstlenen BOTAŞ. bugüne kadar 86 sanayi tesisi ve Eskişehir ve Bursa organize sanayi bölgeleriyle sözleşme imzaladı. Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi'nde 110, Bursa Or- ganize Sanayi Bölgesi'nde ise 80 fırma bulunuyor. TPAO ise 30 dolayında firmaya gaz saüyor. 100 milyon liradan başlayıp 5 milyar lira- ya kadar uzanan bir dönüşüm maliyeti olduğu halde doğalgaz kullanımını secen fır- malar arasında, Şişecam, Profilo, Ünilever. Borusan, Toprak Holding, Koç Holding. Akkök. Narin Mensucat, Sarkuysan gibi isimler bulunuyor. Doğalgazın kullanıldığı üretim alanlan ise tekstilden otomobile. be- yaz eşyadan çimento ve kâğıda kadar geniş bir yelpazeye dağıuhyor. Tesisin durumuna göre milyarlara tırma- nan bir dönüşüm maliyeti olmasına rağ- men, doğalgazın sanayicilerce tercih edilmesinin başta gelen nedeni fiyat avanta- jı. BOTAŞ'la kesintisiz doğalgaz kullanımı için anlaşma imzalayan fırmalar bin kiloka- lorilik enerji tüketimine 122 lira öderken aynı miktar enerjiyi fuel-oille sağladıklan takdirde 136 lira, motorinle sağladıklannda 453 lira, elektrik kullandıklan takdirde ise 687 lira ödemek zorunda kalıyorlar. Bu ya- kıtlann depolama ve işletme gjderleri dahil hesaplanan verimlilik karşılaştırması da do- ğalgazın avantajını artünyor. Yakıün kullanıma hazırlanması, depo- lanmaa ve kullanımındaki giderleri dikkate alınarak yapılan verimlilik kıyaslamasında, elektrik yıizde 99"la başta geliyor. Doğalgaz yüzde 92 ile ikinci arayı alırken fuel-oilin ve- rimi yüzde 82, motorinin ise yüzde 84 olarak hesaplanıyor. Sanayi kullanımında avanıajlı olan do- ğalgaz, konutlarda kullaruldığında kömür ve fuel-oilden daha pahalıya geliyor. Bin ki- lokalorilik enerji için 142 Urakk kok kömü- rü, 219 liralık Knyit kömürü veya 190 liralık fuel-oil yeterii olurken doğalgaza 224 lıra ödemek gerekiyor. Konutlarda kuJIanılan havagazma ise aynı miktar enerji için 359 li- ra ödeniyor. Sanayi tesislerinin doğalgaz kullanımına ilgi göstermesindefiyatve verimlilik dışında, depolama sorununun ortadan kalkması, çevre kirlüiğinin önemli ölçüde azalması ve doğal- gazın sanayi üretiminin dışında tesisin mutfağından ısıtılmasına kadar her alanın- da kullanılması gibi faktörler de etkili olu- vor. BOTAŞIasöztoşiM Sanayi tesisleri BOTAŞ'la kesintisiz veya kesintili gaz sözleşmesi yapabiliyorlar. Yıllık yapılan ve fıyatın üç ayda bir değjşü'ği söz- leşrnelerde kesintili ve kesintisiz gaz tarifelen farklılık gösteriyor. Kesintisize göre daha ucuz olan kesintili sözleşmede BOTAŞ, sis- tem gerektirdiği zaman önceden haber vererek gaz arzını durduruyor. Isteğe bağlı olarak seçilen her iki sözleşmede de sanayici firma, kullanımını talep ettiği azami gaz miktannın her metreküpü için aylık 1500 li- ra sabit hizmet ücreti ödüyor. Gaz tarifesi ise seçilen 300 bin-5 milyon, 5-15 milyon, 15-50 milyon ve 50-100 milyon metreküplük kul- lanım dilimine göre gjderek ucuzlayarak saptanıyor. Bu ay sonuna kadar geçerli olanfiyattari- fesinde, kesintili saüş fiyatı metreküpü en düşük 631 lira, en yüksek 715 lira, kesintisiz ise en düşük 673 lira, en yüksek 757 lira ola- rak belirlendi. Kuru buhar fıyaü ise en düşük 645 lira, en yüksek 734 lira olarak saptandı. Doğalgazı kullanmanın sayısız Isı piyasasında kıyasıya rekabet —2— FATİH AYDIN . * SATEISISAN.AŞ Biz millet olarak yeni. pek bilinmeyen şeylere çok soru işaretli yaklaşınz. Yapım- cının teknik bilgisi yoktur. "Emniyetsiz'' der, kullanıcı bilinçsizce saplarur bu duy- guya, bol soru işaretli oluverir. Zamanın Ankarası'nda da bu çok tartı- şddı. Derler ki kimi Ankaralı doğalgazı öcü olarak rüyasında görmüş. Şimdilerde kullananlar öyle memnun, doğalgazla öyle içli dışlı ki. Doğalgazın ülkemize girmesi Avnıpa standardını da yanında getirdi Günümüz Türkiyesı'nde genci yaşlısı, tüm teknik ele- man konuya çok kısa sürede uyum sağla- dı. Belli emniyet sistemleri dizayn ve stan- dart geregi zorunlu, bunlan yerine getir- meden doğalgazı kullanmanız imkânsız. Bunun getirdiği ise çok emniyetli bir siste- min kurulması ile sonuçlanıyor. Kullanı- cının "yanhş müdahalesi sonucunda da sistem otomaük olarak kilitlenebiliyor. Bu teknik detaylardan dolay,ı mazot, fu- el-oil ve kömüre göre daha tehlikesiz. •,•* Kömürde olan baca kirliliğinden dölâyı baca yanma olayı yok (Bakınız: Is^antiül Itfaiye Baca Yangınlin tstatistjgi.) Gene kömürde elektrik kesildiğinde kazana yüklediğiniz kömürden ötürü by-pass va- nasını açmadığınızdan dolayı meydana gelecek tehlikeli durum yok. Fuel-oilde, motorinde kazan içinde biri- ken fazla yakıttan dolayı yangın tehlıkesı yok. Kömürde ve fuel-oilde olan borulann temizlenmemesinden dolayı yakıun baca- dan atılma durumu yok. Doğalgazda bo- rulann kirlenmesi söz konusu değil. Balkonlara asılan camaşırlann kirlen- me durumu yok. Sabş sonnısı Amım Doğalgazlı sistemlerde tamamen elekt- ronik cihazlar yardımı ile yanma istenilen değerde sağlanabilir. Dolayısıyla istenen verim fazlası ile yakalanabilir. Kömürdeki boru değişimi, ızgara kınl- ma olayı yok. Fuel-oil, motorin brülörüne göre daha basit yapıda olan brülörlerin bakım tami- ri, müdahalesi çok daha basit ve kolay. Fuel-oil brülörlerine göre parca adedi ve yedek parça fiyatlan daha az. Sıvı yakı- tın her zaman homojen alınamaması, su ihtiva edebilmesi, parafin ihtiva edebilme- si, ortamın isli ve kirli olması anza olasılı- ğını arttınrken doğalgaz brülöründe sis- tem daha basit, yakıt her zaman aynı kali- tede, dolayısıyla kirlenmeden, paslan- madan ötürü anza söz konusu değıl. Pazapdurunu İstanbul'da ısı piyasası kıyasıya bir re- kabete hazırlanıyor şu günlerde. Pazar çok büyük, ısı sektörünün kömüre çevril- me döneminden sonraki ilk ve en büyük pazan doğalgaz. Her fırma bu pazardan en fazlasını alma hesaplan içinde... Bu pazarda büyüklerin büyük pay al- ması da mümkün; doğru günde, iyi ürün, iyi fiyat, iyi yayılmaalık sağlayabilen yeni fırmalann da bu pazarda tahmin edilen- den daha fazla mamul satmalan olası. Brülörler ve bireysel ısıtma cihazlarında piyasada hâkim olan ürünler çoğunlukla Italyan malı. Kalorifer kazanlan ise çoğunlukla yerli imalat. Kalorifer kazanlannı da çelik ve döküm olarak ikiye ayınrsak pazarda hâ- kim olacak mamul Avrupa'da da olduğu gibi çelik mamuller. Günümüz teknolojisi her gecen saat de- ğişmekte. Doğalgazdaki değişiklikler de ülkemizde anında uygulama sahası bula- bilmektedir. Döküm kazanlarda kalıp maliyetlerinin çok yüksek olması dolayı- sıyla maalesef değişen teknolojiye Avrupa büe daha geriden giderek yaklaşmaktadır. SfJRECEK SİSEm SANAVİ v* TtC A.}. Siz de 1800 aile gibi Doğalgaz'da SATE'ye danıştınızmı?.. SATE ISI SANAYİI VE TİC. A.Ş. Necatibev Cad. Galata BeyazıtSk. No: 20 80020 Karaköv /İstanbul Tel.: 244 96 42 - 252 68 03 - 252 68 04 İstanbul'da doğalgazı taşıyacak polietilen ve çelik hatlannın >üzde 9Tsi tamamlandı. (Fotoğraf: ERDOGAN KÖSEOGLU) Iş Bankası'ndan Duyuru Erzincan'daki üzücü deprem afetinde ağır hasar gören Erzincan Şubemiz, gerekli dona- nımı tamamlanan bir karavanda 16 Mart 1992 Pazartesi sabahı yeniden faaliyete geçmiştir. Maaşlarını İş Bankası'ndan alan kamu ve özel kuruluşların personel maaşlarının öden- mesine aynı tarihten itibaren başlanmıştır. Tüm eİektronik şubelerle anında işlem ya- pılabilir şekilde (on line, real-time) bağlantı ku- rulmuş olup bankacılık işlemlerine 13 Mart 1992 Cuma gününün son kayıtları üzerinden kesintisiz olarak devam edilmektedir. Depremde yakınlarını kaybeden halkımı- zın ve Bankamız çalışanlarının acılarını yürek- ten paylaşıyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz. TURKIYE IŞ BANKASI ERHAN TORUN IEMSA AŞ. Yön. Kur. Bşk.) Sanayi kuruluşlannda doğalgaz kulla- nımmın vaygınlaşmaya başladığı ülkemiz- de, önümüzdeki yıllarda söz konusu kuruluşlann doğalgaz tüketimine geçişi giderek artan bir oranda gerçekleşecekür. Şu ana kadar tesislerinde doğalgaz dönü- şümünü tamamlayan kuruluşlar Türkiye sanayiinin, özellikle enerjiyi çok yoğun olarak kullanan -cam, çimento, metalurji, kimya gibi- öncü sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşlardır. Bununla birlikte yakın gelecekte İstanbul ve Bursa gibi Türkiye'nin sınai merkezi konumundakı iki büyük kentte şehir içi dağıtım şebekele- rinin tamamlanması ile birlikte tüm sınai Nektörlerde doğalgaz kullanımı yaygınla- >dcaktır. Sadece İstanbul'da bugün için doğalgaz kullanmaya istekli olduğunu ifa- de eden 750 civannda sınai tesis bulundu- ğuna göre konunun önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Biz bu yazıda, bir enerji kaynağı olarak doğalgazın diğer enerji kaynaklanna göre ûstünlüklerini ele almaya çalışacağız. Ana başhklarla özetlersek, doğalgaz: - En ekonomik. verimi çok yüksek, - Çağdaş ve kalitesi sabit, - Tesisatın tamamlanması ile birlikte te- mini çok kolay, - Yangın ve patlama riski en az, - Çevre kirliliğıne çok az yol açan, bir >akıttır. Eı BCUZ yakıt Yakıtlann ısıl değerleri ve ortalama ve- rimleri göz önüne alınarak yapılan bir araştırmaya göre (bak. Doğal Gaz Dergi- si, Sayı 18, Şubat 19^2. sf 25)"s»nayide kullanılan doğalgazın diğer yakıtlara gö- re, ucuzluk sıralamasında ilk sırada bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu araştırmada sanayide kullanılan doğal- gazdan sonra ucuzluk açısından sırası ile sanayide kullanılan fuel-oil, kok kömürü% dökme LPG, konutta kullanılan fuel-oil, linyit kömürü. konutta kullanılan doğal gaz, tüp LPG, odun, havagazı, motorin, gazyağı ve elektrik gelmektedir. Doğalgaz aynca, sanayide; yakıt hazı'r- lama, ön ısıtma gibi işlemler gerekürmedi- ğinden, bakım ve onanm giderleri olmamasından ve fuel-oil, kömürlü sis- temlere göre yakma ve sıcaklık kontrolü- nün kolaylığı nedeni ile personel tasarrufu sağlamasından ötürü de sanayiciye önem- li avantajlar getirmektedir. Doğalgaz; en ekonomik, verimi çok yüksek, çağdaş, yangın ve patlama riski en az. çevre kirliliğine en az yol açan yakıttır. Bunlann ötesınde, doğalgaz bedeli kullanımdan sonra ödendiği için ve stok bulundurmayı gerektirmediği için finan- sal açıdan da sanayiciye bir avantaj sağla- maktadır. Doğalgazın sabit ve standart bir kaliteye sarup olması, hem ürün verim ve kalitesini yükseltmekte hem de işletme- ciyi önemli üretim girdilerinden biri olan enerji girdisi ile uğraşmaktan kurtarmak- tadır. Enteblikesiz Sanılanın aksine doğalgaz. patlama ve yangın tehlikesi çok az olan bir yakıttır. Havaya göre özgül ağırlığı 0.65 olduğun- dan daha hafıftir ve serbest kalsa bile yukan doğru yükselir. İnce bir alev yapısı, patlayıabk sınınnın darhğı ve kapalı ha- cimlerde depolanmayı gerektirmediği için oldukça güvenli bir gazdır. Kokusuz bir gaz olmasına karşın kullanıcının güvenliği açısından özel olarak kokulandınlır. Dünyadaki gelişimi ile doğalgaz sanayii oldukça ileri bir kontrol ve emniyet tekno- lojisine ulaşmıştır. Bunlann ötesinde ülkemizde sınai kuruluşlann doğalgaz te- sisatlan sızdırmazlık testlerine tabi tutul- makta, kaynak noktalannın röntgen fılmleri çekilerek yetkili gözetim firmalan- nm kontrolünden geçtikten sonra ilgili doğalgaz otoritelerince gaz kullanımına müsaade edilmektedir. Çevreye zararsn Doğalgazın en önemli özelliklerinden bıri de çevre kirliliğine en az yol açan bir yakıt olmasıdır. Doğalgazın yanma ürün- lerinde ise kül, kükürı oksitler, yanmamış hidrokarbonlar ve karbonmonoksit he- men hemen hiç bulunmaz. Azot oksitler (NOx) ve karbondioksit ise diğer yakıtlara göre daha az bulunur. Bu avantaj da sana- yiciyi, giderek ürkütücü boyutlara ulaşan çevre kirliliğine karşı ilave tedbirler almak külfetinden kurtanr. Son olarak; sanayide doğalgaza dönü- şüm için tesis yöneticilerinin haklı olarak en çok üzerinde durduklan kriterlerden biri yatınmın geri ödeme süresidir. Yapı- lan araştırmalara göre sınai tesislerde geri ödeme süreleri, tesisin yakıt ihtiyacına ve yapılacak yatınm tutanna göre altı ay ile iki yıl arasında değişmektedir.