Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 18ŞUBAT1992SAU
10 DIŞ HABERLER
Cezayir'de tutuklama
• AA(Cezayir)-Cezayir Yüksek
Devlet Komitesi Başkanı Muhammed
Boudiaf. ülkede uygulanan olağanüstü
hal sırasında tutuklama kamplarına 5
ya da 6 bin kişinin gönderildığıni
söyledi. Daha önce yaptığı
açıklamalarda 10 bin kadar kişinin
tutuklu bulunduğunu yalanlayan
Boudiaf. önceki gün düzenlediğı basın
topiantısında. kamplarda 5 ile 6 bin
kişinin tutulduğunu bclirterek kamu
düzenini tehdit edcn herkesin
tutuklanacağını söyledi.
Tarihi anlaşma
• AA (Seul) - Güney Kore Devlet
Başkanı Roh Tae Woo, iki Kore
arasında varılan uzlasma ve nükleer
silahlann yasaklanması anlasmalannı
imzaladı. Roh, anlaşmalan
imzaladıktan sonra, anlaşma
hUkümlerinin bütünüyle
uygulanmasıru dileyerek aksi takdirde,
iki devlet arasında çok daha ciddi bir
güvensizliğin doğacağı uyarısında
bulundu.
Karabağ îçin zirve
• AA (Moskova) - Azerbaycan
Devlet Başkanı Ayaz Muttalibov ile
Ermenistan Devlet Başkanı Levon Ter
Petrosyan'ın, Dağlık Karabağ
sorununu görüşmek üzere yann
Moskova'da bir araya gelecekleri
bildirildi. öte yandan Ermeni
kaynakları bölgede önceki gece
meydana gelen çatışmalarda 7
Ermeninin daha öldüğünü ileri
sürdüler. Dağlık Karabağ'da
çatışmalardaki kayıplarla ilgili olarak
Azeri ve Ermeni kaynaklannca ayn
ayrı zamanlarda ve çok değişik
rakamlar verildiğinden, olaylarda
meydana gelen can kayıplarının gerçek
boyutları hakkında kesin bir yargıya
varmanın giderek zorlaştığına dikkat
çekiliyor.
Azeri-ABD ilişkisi
• AA (Moskova) - Azerbaycan ile
ABD arasında ikili diplomatik ilişki
kurulması konusunda ilke anlaşmasına
vanldığı bildirildi. Yerel gazetecilerin,
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcü
Yardımcısı Elman Agayev'e dayanarak
verdikleri bilgiye göre ABD Dışişleri
Bakanı James Baker'ın özel temsilcisi,
bugün Bakü'de Dışişleri Bakanı
Hüseyin Sadıkov'la görüştü.
Görüşmede, iki ülkenin başkentlerinde
karşılıklı olarak bUyükelçilik açılması
konusunda ilke anlaşmasına vanldığı
ve Bakü ve VVashington'da uygun bina
aranmasına başlanılmasırun
kararlaştırıldığı belirtildi.
Mitsotakis uyardı
• AA (Atina) -
Yunanistan
Basbakanı
Konstantin
Mitsotakis, partisi
içinde hükUmetin
icraatına yönelik
eleştirilerle ilgili
olarak milletvekili
ve bakanları "sert
bir dille" uyardı. Edinilen bilgilere
göre Mitsotakis, Yeni Demokrasi
Partisi (YDP) parlamento grubuna
hitaben yaptığı konuşmada, hükümeti
eleştiren bazı bakan, eski bakan ve
milletvekillerini kastederek "Hükümeti
yıpratmayı hedef almış basın
kuruluşlarında sürekli yer almayı
seçmiş kişiler sonımluluklaruıı
üstlennıeliler" şeklinde konuştu.
Mitsotakis'in "Hükümetin icraatıru
engellemek için bazı çevrelerin
kudurmuşçasma çaba sarf ettiklerine"
dair sözleri dikkat çekti.
KKTCnin talebi
• AA (Lefkoşa) - K.K.TC Ekonomi ve
Maliye Bakanı Nazif Borman, İslam
Kalkınma Bankasf mn yıllık olağan
genel kuruluna katılmak amacıyla dün
Libya'yagitti. Borman, İslam
Bankasf nın yann Trablus'ta
başlayacak toplantıları sırasında.
KKTC'ye yapılacak mali yardımlar
konusunda temaslarda bulunacak. 20.
İslam Ülkeleri Dışişleri Bakanlan
Konferansı'nda İslam Kalkınma
Bankası. KKTC'ye yardımyapılması
konusunda görevlendirilmişti.
4 IRA üyesi öldüröldü
• AA (Londra) - Kuzey Irlanda'da
dün gece Ingiliz askerleri ile catışmaya
giren yasadışı trlanda Cumhuriyetçi
Ordusu (IRA) üyesi 4 kişi öldü, 3 kişi
de yaralandı. Bir tngiliz askerinin de
yaralandığı çatışma, Belfast'ın 50
kilometre kadar batısında Ingiliz
yönetimi karşıtı 'Cumhuriyetçiler'in
yoğun olduğu Coalisland yakınında
meydana geldi. Çatışmada AK-47 ağır
nıakineli tüfekleri taşıyan ve IRA
üyesi olduğu belirtilen 4 kişinin tngiliz
askerlerince öldürülmesi, Katolik-
Cumhuriyetçi toplum arasında
tepkilere yol açarken İngiliz yönetimi
taraftarı Protestan-Birlikci liderler,
teröristlere karşı düzenlenen
operasyonu övdüler. lngiltere, mezhep
kavgasının giderek şiddetlendiği
bölgeye 2 hafta önce 600 kişilik bir
askeri takviye yapmıştı.
Örgüt lideri Musavi bugün toprağa veriliyor. Beyrut'ta dün yapılan cenaze törenine 50 bin Şii katıldı.
HizbuUah'tan Israil'e intikanı andıDış Haberler Servisi-Hizbullah lideri Şeyh Abbas Musavi'nin önceki
gün Israil saldınsı sonucu öldürülmesi ertesinde taraflar Güney
Lübnan'da karşılıklı saldın başlattılar. ABD, tarafları sakin olma-
ya çağınrken İran, Musavi'ye düzenlenen saldınyı kınadı. Siyasal
gözlemciler, saldınnın İsrail halkmın moralini yükseltmek dışında
uzun vadeli hiçbir yarar sağlamayacağına dikkat çekiyorlar.
Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta dün 50
binden fazla kişi Hizbullah'ın önceki gün
öldürülen lideri Musavi için düzenlenen tö-
rende bir araya geldi. Başkentin Şii kont-
rolündeki güney mahallelerinde sokaklar
siyah bayraklarla kaplandı, Musavi ile
lran'ın merhum dini lideri Ayetullah Hu-
meyni'nin posterleri asıldı. Araçlann
üzerine yerleştirilen hoparlörlerden Ku-
ran'dan ayetler okundu.Yürüyüşe katı-
lanlar "Allahü ekber" çekerken, Israil'e
karşı intikam andı da içtiler. •
Reuter'in haberine göre, cenaze töreni-
ne Hizbullah'ın dini lideri Şeyh Muham-
med Hüseyin Fadlallah, Dürzi lider
Velid Canbulat ile Filistinli gerilla komu-
tanı Ahmed Cebril de katıldı.
AA'nın haberine göre, Lübnan'da üs-
lenen İran yanlısı Hizbullah örgütünün
dini lideri Şeyh Fadlallah "Israil'e karşı
cihat sürecek" dedi. Fadlallah, dün yap-
tığı açıklamada "Bölgeyi kana boğan
Yahudi devletinden kaynaklanan terö-
rizm karşısında bütün cephelerde cihat-
sürecek" şeklinde konuştu.
İsrail helikopterlerinin önceki gün Hiz-
bullah konvoyuna açtığı roket ateşi
sonucu örgütün lideri Musavi. kansı, oğ-
lu ve dört korumasının ölmesi üzerine
dün taraflar arasında çatışmalar çıktı.
İsrail'in kuzeyine roket saldınsı düzen-
lendiği bildirilirken. yaralanan olmadığı
belirtildi.
VVashington'dan olay ertesinde yapı-
lan açıklamada, İsrail ve Hizbullah
örgütü üyeleri sakin olmaya çağnldı. Dı-
şişleri bakanlığı sözcüsü Richard Bouc-
her, alışılmışın tersine pazar günü bir
basın toplantısı düzenledi ve "Son gün-
lerde Lübnan ve İsrail'de meydana gelen
şiddet olaylarında can kaybı olmasından
üzüntü duyuyoruz ve taraflan sakin ol-
maya çağırıyoruz" dedi. Geçen cumarte-
si İsrail işgali altındaki Batı Şerıa'da üç
İsrail askeri Filistinliler tarafından bı-
çaklanarak öldürülmüştü.
İran, suikastı kınarken, olayın İsrail'i
Güney Lübnan'dan çıkarma çabalanna
hız kazandıracağını savundu. Dışişleri
bakanlığı açıklamasında , Musavi'nin
ABD ve diğer BM Güvenlik Konseyi
üyesi ülkelerin desteğini sağlamış olma-
sından dolayı öldürüldüğü de ileri sürül-
dü. İsrail Savunma Bakanı Arens,
olay ertesinde TV'ye verdiği demeçte
"Bu olay tüm terörist örgütlere mesaj sa-
yılsın. Bize karşı harekete geçenin hak-
kından geliriz" dedi. AP'nin haberine
göre, Arens, son olayın Hizbullah'ın ope-
rasyonlannda azalma sağlamasını bekle-
mediklerini de kaydetti.
İsrail ordu yetkilileri,Hizbullah'ın lide-
ri Musavi'nin "1985'den bu yana Günev
Lübnan'a düzenlenen saldırılardan so-
rumlu olduğunu" belirttiler. Ordu ista-
tistiklerine göre, geçen yıl Hizbullah
Israil'e karşı 52 saldırı düzenledi.
Siyasi gözlemciler. son olaylann orta-
doğu banş görüşmelerini tehlikeye
sokabileceğine işaret ediyorlar.
Reuter'in yorumuna göre. Musavi sui-
kastı, İsrail'in rehine sorunu için yapılan
görüşmeleri durdurması anlamına da ge-
liyor.
Musavi diyaloğa karşıydı
Hizbullah örgütü lideri Şeyh Abbas Musavi'nin
öldürülmedeh önce yaptığı son konuşması" Arap-İsrail
banş görüşmelerini kınıyorum ve ABD'yi tek süper güç
olmanın sarhoşluğuna kapılmakla suçluyorum" şeklinde
olmuştu. Suikasta uğradığı sırada, örgüt liderlennden
Şeyh Recep Harb'in 8. ölüm yıldönümü töreninden
geliyordu. Şeyh Musavi, herzaman cihat yolunda
ölmenin onurlu ve şerefli olduğunu savunurdu. Altı
yaşındaki oğlu veeşi ile birlikte öldürülen Musavi,
Lübnan'ın doğusunda Nebaşit kentinde doğdu. Şiilerin
yoğunlukta olduğu Irak kenti Necefte okudu. 1970
yılında eğitimini tamamladıktan sonra Lübnan'a döndü.
j Lübnan'ın doğusunda Belbük'te bir imam hatip okulu
I açtı. 1975 yılında Lübnan'da iç savaş başlayınca,
Musavi, ılımlı Şii örgütü Emel hareketine katıldı. Daha
sonra İran'ın dini lideri Ayetullah Humeyni'nin etkisi altına giren Musavi,
Tahran'a geçti. 1982 yılında İsrail'in işgal ettiği Güney Lübnan'da Humeyni türü
birrejimoluşturmamücadelesini başlattı. Lübnanh, Suriyeli ve Filistinliler
Belbük'te İran'dan gelen Devrim Muhafızlan tarafından İsrail'e karşı eğitime
alındılar. Musavi, Emel örgütünden aynlıp Hizbullah'a geçtikten sonra, 1983
yılında İslami Direniş isimli gerilla örgütünün kurulmasına yardımcı oldu. İslami
direniş,İsrail'e karşı pek çokintiharsaldınlandüzenlemekletanınıyor. 1990
yılında örgütün genel sekreterliğine getirilen Şeyh Musavi, peygamber soyundan
geldiğini vurgulamak amacıyla sürekli siyah giysi ve kavuğuyla gezerdi.
Beko
Beko Ticaret A.Ş.
YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞI'NDAN
Şirketimizin Ortaklar Genef Kurulu 1991 yılı çalışmalarını ıncelemek ve aşağıda yazıh
gündemi görnüşüp karara bağlamak üzere; olağan toplantısını 26.3.1992 Perşembe
günü, saat 09.30'da Koç Holding A.Ş. Nakkaştepe, Azizbey Sokak No: 1 Kuzguncuk-
Istanbul adresınde yapacaktır.
Sayın ortaklarımızın aşağıdaki gündemi görüşmek ve bir karara bağlamak üzere top-
lantıda bizzat bulunmalarını veya bir temsilci göndererek kendilerini temsil ettirmele-
rini rica ederiz.
Temsilci gönderilmesi durumunda usulüne uygun olarak düzenlenmiş vekâletname-
nin şirkete ibrazı gereklidir.
1991 yılına ait bilanço, kâr ve zarar cetvelleri ile yönetim kurulu, denetçi raporlan ve
yıllık kazancın dağıtımı ile ilgili teklif 6.3.1992 tarihinden itibaren şirketin idare merke-
zinde ortakların mcelemelerine hazır bulundurulacaktır.
Sayın pay sahiplerinin bilgilerine arz olunur.
G ü n d e m
1. Açılış ve başkanlık divanı seçimi.
2.1991 yılı faaliyet ve hasapları hakkında yönetim kurulu ve denetçi raporlarının okun-
ması, müzakeresi, yönetim kurulunun 1991 yılı bilançosu ve kâr-zarar hesabı ile
ilgili önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi.
3. Yönetim kurulu üyeleri ve denetçilerin 1991 yılı faaliyetlerinden dolayı ibra edil-
meleri.
4. Yönetim kurulunun 1991 yılı kazancının dağıtılması ve dağıtım tarihi konusundaki
önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddı.
5. Görev süresi dolmuş bulunan yönetim kurulu üyelerinin tekrar seçilmeleri veya
değiştirilmeleri ve görev'sürelerinin tayini.
6. Görev süresi dolmuş bulunan denetçilerin tekrar seçilmeleri veya değiştirilmeleri.
7. Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerin aylık ücretlerinin tespiti.
8. Şirket sermayesinin 30.000.000.000.- TL'sından, 60.0O0.000.000- TL'sına çıka-
rılması ve bununla ilgili esas mukavelenin 8'inci maddesinin değiştirilmesi hak-
kında karar alınması.
9. Yönetim kuruluna, gerek görülen zaman ve miktarda kanunun müsaade ettiği miktar
ve şartlarda tahvil ve finansman bonosu ihraç edebilmesi hususunda yetki veril-
mesi ve Türk Ticaret Kanunu'nun 425'inci maddesinde yer alan hususların yöne-
tim kurulunca tesbiti.
10. Yönetim kurulu üyelerine şirket konusuna giren ışleri, bizzat veya başkalan adına
yapmaları ve bu nevi işleri yapan şirketlerde ortak olabilmeleri ve diğer işlemlerı
yapabilmeleri hususunda, Türk Ticaret Kanunu'nun 334 ve 335'incı maddeleri ge-
reğince izin verilmesi.
11. Genel kurul tutanağının başkanlık divanınca ımzalanması ve bununla yetinilmesi
hususunda yetki verilmesi.
12. Dilekler.
BEKO TİCARET A.Ş.
ESAS MUKAVELE DEĞİŞİKÜĞİ
ESKİ METİN YENİ METİN
Madde 8: Şirketin sermayesi 5.000.- TL'sı
kıymetinde 5.400.000 hissesi hamiline ve
600.000 hissesi nama yazıh olup,
6.000.000 hisseder. müteşekkil olmak
üzere 30.000.000.000- TL'dır.
Arttırımdan önceki sermayeyi oluşturan
15.000.000.000.- (Onbeşmilyar) TL. tama-
men ödenmiş ve karşılanmıştır.
Bu defa arttırılan 15.000.000.000.- TL'nın
7.500.000.000.- TL'hk kısmının
3.269.253.865.- TL'sı sabit kıymet ve iş-
tirakler değerleme fonundan,
4.230.746.135.- TL'sı fevkalade ihtiyatlar-
dan karşılanmış olup, ortaklara hisseleri
nişpetinde bedelsiz olarak verilecektir.
Bakiye 7.500.000- TL'nın tamamı nakden
taahhüt edilmiş ve 1/4'ü ödenmiştir. Ba-
kiye kısım yönetim kurulunca alınacak ka-
rara göre tediye edilecektir.
Yönetim kurulu, hisse senetlerıni muhte-
lif hisseyi temsil eden farklı kupürler ha-
linde bastırabilir. Bedeli tamamen öden-
medikçe yeni hisse senedı çıkarılamaz.
Madde 8: Şirketin sermayesi beheri
5.000.- TL'sı kıymetinde 11.400.000 his-
sesi hamiline ve 600.000 hissesi nama ya-
zılı olup, 12.000.000 hisseden müteşek-
kil olmak üzere 60.000.000.000.- TL'dır.
Arttırımdan önceki sermayeyi oluşturan
30.000.000.000- (Otuzmilyar) TL. tama-
men ödenmiş ve karşılanmıştır.
Bu defa arttırılan 30.000.000.000- TL'nın
tamamı hissedarlar tarafından nakden ta-
ahhüt edılmış ve 1/4'ü ödenmiştir. Arttırı-
lan sermayenin %75'i yönetim kurulunca
tayin olunacak şart ve sürelerde ödene-
cektir.
Yönetim kurulu hisse senetlerini muhte-
lıf hisseyi temsil eden farklı kupürler ha-
linde bastırabilir.
Sermayenin tamamı ödenmeden yeni his-
se senetleri çıkarılmayacaktır.
Ortadoğu'ya korku salan örgüt: Hizbullah
Amaç, Lübnan'da yeni bir iran
Dış Haberler Servisi-Radikal Şii
örgütü Hizbullah, İran İslam devri-
mini Lübnan'da yaymak amacıyla
kuruldu. Bugün Ortadoğu bölgesin-
de en çok korkulan gerilla örgütü
sayılmasının dışında, Batılı ülke va-
tandaşlarını rehin alan örgütleri de
himayesinde topluyor. Hizbullaha
bağlı yavru örgütlerden bir tanesi
1983 yılında Beyrut'ta bir intihar sal-
dırısı düzenlemiş ve yüzlerce ABD
subayının ölümüne neden olmuştu.
Hizbullah I982'de İran'ındini lide-
ri Ayetullah Humeyni'nin eıTiri ile
kurulduğunda başına Şeyh Abbas
Musavi getirilmişti. Arapça "Allah"-
ın Partisi" anlamına gelen Hizbul-
lah'a bağlı milislerin sayısının 3500
olduğu iddia ediliyor. AP'nin haberi-
ne göre bu sayıya İran devrim muha-
fızlarının Lübnan'da eğittikleri kişi-
ler dahil değil.
. Tahran*ın fınanse ettiği, Suriye ile
İran'ın istihbarat sağladığı Hizbul-
lah. 1980 yılı ortalarında Lübnan'-
daki İsrail, Fransız ve ABD birlikleri-
ne bombalı saldırılar düzenledi.
Örgütün yeraltı fraksiyonu İslami Ci-
hat Ortadoğu. Avrupa ve Asya'daki
tüm terörist saldırılardan sorumlu tu-
tuluvor.İslami Cihat. 1980'li yıllann
ikinci yarısında pek çok uçak kaçır-
mıştı.
Reagan ile Papa,Dayanışma'ya yardım için anlaşmış
Komünizme karşı gizli ittifak
Dış Haberier Servisi - Es-
ki ABD Başkanı Ro-
nald Reagan ile Papa
2. John Paul'ün 1982
yılında Sovyetler Bir-
liği'nin Doğu Avru-
pa'daki nüfuzunu
kırmak ve bu çerçeve-
de Dayanışma Sendi-
kası'nı desteklemek
için ittifak kurdukla
rı ortaya çıkarıldı.
Time dergisinin dün ya-
yımlanan son sayısında yer
alan haberde, "Kutsal
İttifak" olarak nitelenen an-
laşmanın Reagan ile Papa
arasında 7 Haziran 1982 ta-
rihinde Vatikan'da yapılan
görüşmede sağlandığı belir-
tildi. Time bu anlasmanın,
Sovyet ekonomisini çökert-
meyi, Sovyetler Birliği'nin Varşo-
va Paktı üyesi muttefikleriyle bağları-
nı zayıflatmayı ve SSCB dahil olmak
üzere bu ülkelerde reforma gidilınesini
sağlamayı amaçlayan daha geniş bir
stratejinin parçası olduğunu bildirdi.
Time, konuyla ilgili olarak görüşle-
rine başvurduğu Reagan'ın söz konu-
su ittifakın varlığıru doğruladığını yaz-
dı. Dergi, Reagan'ın "Her ikimiz de 2.
Dünya Savaşı sonrasında Avrupa'nın
paylaşıldığı Yalta Konferansı'nm bir
hata olduğunu ve buna karşı bir şeyler
yapılması gerektiğini düşünüyorduk.
Dayanışma Sendikası bunu sağlamak
için çok uygun bir araçtı. Çünkü Po-
Reagan ile Papa komünizme karşı "Kutsal İttifak" oluşturdular.
lonya emekçilerinin örgütüydü" şeklin-
deki sözlerine yer verdi.
Time. 1981 yılında Polonya'daki as-
keri yönetim tarafından yasaklanan
şimdiki Devlet Başkanı Lech Walesa
başkanlığındaki Dayanışma Sendikası'-
nın 1989 yılında yeniden yasallaşınca-
ya kadar sürdürdüğü yeraltı faaliyeti-
nin söz konusu ittifak çerçevesinde des-
teklendiğini belirtti. Dergi, "Faks, mat-
baa makinesi, telsiz, telefon, kısa dal-
ga radyo, video kamera, fotokopi, te-
leks ve bilgisayarlardan oluşan tonlar-
ca cihazın, rahipler ve ABD ajanlany-
la Amerikan Sendika Konfederasyonu
AFL-CIO ve Avrupa işçi örgütleri ara-
cılığıyla oluşturulan kanallardan gizli-
ce Polonya'ya sokulduğunu" yazdı.
Dergi, Reagan ile Papa arasında ya-
pılan görüşmede temeli atılan bu yar-
dım ağının Amerikan istihbarat örgü-
tü CIA'nın fonlan, ABD Kongresi'nce
kurulan Ulusal Demokrasi Vakfı kay-
nakları ile Vatikan ve Avrupa sendika-
larının örtülü ödeneklerinden fınanse
edildiğini bildirdi.
Time, Dayanışma'ya yardım karan-
nın Papa ile yapılan görüsmeler çerçe-
vesinde Reagan, CIA Başkanı William
Casey ve Ulusal Güvenlik Danışmanı
VVilliam Clark tarafından alındığını be-
lirtti.
BDT'ninbütünlüğü ve AnkaraBRÜKSEL — BDT liderlerinin, 'tek as-
keri komutanlık' konusunda anlaşama-
ması Türkiye'yi de çok yakından ilgi-
lendiren sonuçlar doğuruyor.
Geçen cuma günü Beyaz Rusya'nın
başkenti Minsk'te toplanan Bağımsız
Devletler Topluluğu (BDT) liderleri, sa-
dece bir konuyu çözmek için bir araya
gelmişti. Cumhuriyetler dağıldıktan
sonra da eski Sovyet ordusunun bütün-
lüğü korunabilir miydi?
Topluluk üyesi üç cumhuriyetin, ken-
di bağımsız ordulannı inşa etmek niyet-
lerini Minsk'te bir kez daha vurgulama-
sı, bu arayışı kesine yakın bir olumsuz
yanıtla noktaladı. SSCB'nin 'her gün
bir daha ölmesi' artık kimse için bir
sürpriz oluşturmadığından, bu toplan-
tıya uluslararası kamuoyunda belli bir
ilgisizlikle yaklaşıldı.
BDT'yi oluşturan ülkeler arasında
bağlann her alanda giderek çözülmesi
ve bu çözülmenin silahlı kuvvetleri de
kapsayacağının kesinleşmesi, eski çift
kutuplu dünyanın biçimsel dengelerini
ayakta tutmayı umanlann son beklen-
tilerini de boşa çıkarmıştır.
• • •
Konunun bizim açımızdan önemine
gelince...
Artık bütün dünyada 'Ankara'run
küçük kardeşi' olarak algılanmaya baş-
lanan Bakü, bağımsız silahlı kuvvet
kurmak isteyen bu uç başkentten biri-
dir. Askeri planda birlik fıkrine itiraz
eden diğer iki cumhuriyet olan Ukray-
na ve Moldavya'nın 'Karadeniz kulü-
bü'ne dahil olmalannı buna eklersek,
gelişmenin Türkiye açısından taşıdığı
önem kolayca belirginleşir.
Bu üç cumhuriyetin ortak özellikleri
BRÜKSEL
SABETAY
VAROL
nelerdir?
Ukrayna, esas itibanyla Moskova yö-
rüngesinden çıkıp Batı'ya yaslanmak is-
tiyor; Moldavya, Romanya ile birleşme
özlemi taşıyor; Azerbaycan, hem Tür-
kiye'ye yaklaşmak istiyor ve Ankara
üzerinden Avrupa'ya pencere açacağı-
na inanıyor hem de Karabağ sonınu yü-
zünden Ermenistan karşısında güçlü ol-
ması gerektiğini düşünüyor.
Ukrayna, 50 milyon nüfuslu, büyük
ekonomik olanaklan olan, kendince
güçlü bir ülkedir. Cumhurbaşkanı Le-
onid Kravçuk'un izlediği strateji, Kiev'i
bir an evvel Moskova'nın çekim alanın-
dan koparıp, ülkesini geri dönüşü ol-
mayan bir biçimde Batı'ya demirlemek-
tir.
Çünkü Kravçuk, tarihsel Rusya'nın,
korkunç ekonomik sorunlarını bir öl-
çüde giderir gidermez, şu anda içinde
yüzdüğü siyasi anarşiden kurtularak
Çarlık Rusya'sını veya Stalin'in
SSCB'sini anımsatan bir çeşit otoriter
devlete dönuşmesinden korkmaktadır.
Yani Kravçuk'a göre 'Rus ayısı* kış uy-
kusundan uyanmadan Ukrayna'nın ge-
miyi terk etmesi gerekiyor.
Azerbaycan ve Moldavya'nın ko-
numlan ve hedefleri biraz daha değişik-
tir. Moldavya'da yaşayan Rus azınlık,
'Dinyepıer Cumhuriyeti' adı altında
şimdiden egemenliğini ilan etmiştir.
Moldavlar, eski Kınlordu'nun Roman-
ya ile birleşme hedefıne ulaşmada en
azından hiçbir katkıda bulunmayacak-
Iarının bilincindedir.
Azerilerin kendi Karabağ sorunlan
vardır ve Bakü'nün, Moskova'dan ay-
n silahlı güç oluşturma karannı yine-
lemeden önce Ankara'ya fikir danışmış
olma olasılığı güçlüdür. Mali ve ekono-
mik planda BDT'ye itiraz etmeyen
Azerbaycan'ın, askeri planda Boris
Yeltsin'in bellibaşh karşıtları arasına
dahil, olması, Ermenistan'la olan sonın-
lanndan kaynaklanmaktadır. Genelde
Moskova'dan kopma yanlısı olarak bi-
linen Erivan'ın birleşik askeri komutan-
lığa evet demeside dikkatten kaçma-
mıştır.
Ya Orta Asya cumhuriyetleri?..
Azerbaycan'ın tam aksine, bu cum-
huriyetler, Rusya'nın, eski Sovyetler
Birliği'ndeki tek güvenüir müttefıki ola-
rak ortaya cıkıyorlar. Dört Türki cum-
huriyet ve Tacikistan, yeni Rusya'nın
19. yüzyılda olduğu gibi Asya kıtasın-
daki stratejik derinliğini oluşturmaya
haarlanıyorlar. Bunlann Boris Yelt-
sin'e ve Moskova'ya gösterdiği ilginç
sadakatin sonuçlan, Afganistan soru-
nunun çözümüne kadar uzanıyor.
Türkiye'nin bölgede haklı olarak
kendine atfettiği yeni rol, bu gelişme-
leri çok dikkatli şekilde izlemesini ge-
rektiriyor. Sadece Hariciye açısından
değil, kamuoyu olarak da, aydınlar ola-
rak da, halk olarak da.