Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 ŞUBAT1992 PERŞEMBE 10 DIŞHABERLER ABD'deNaziarşivi • AA(Washington)-Amerikan Kızılhacı, Nazilerın İkinci Dünya savaşı yıllannda yaptıklan kıyımlarındacanverenlerin yeni bir listesinin çıkanlması amacıyla kampanya başlattı. Kızılhaç başkanı Elizabeth Dole, Amerikan arşivlerinden yararlanarak yapacaklan araştırmajardan sonra, uluslararası Kızılhaç Örgütü'nün elindeki soykınm kurbanlan listesinin kabaracağına inandığını kaydetti. Pravda: Rusya hasta • AA (Moskova) - Eskı SSCB'nın en otonter yayın organı olarak tanınan Pravda gazetesi, Rusya Federasyonu'nun durumunu "hasta adam"a benzeterek izlenen politikalann "başıboşluktan başka bir şey olmadığını" yazdı. Gazetenin baş makalesinde, Rusya liderlerinin, iş yapmaktan çok kendilerini kanıtlamayaçaba harcadıkları ifade edildi ve şöyle denıldi: "Rusya ciddi olarak hasta. Ve Rusya'nın hasta yatağının başında toplanan doktorların büyük bırçoğunluğuda hastayı tedavi etmek yerıne kendi ihtiraslannı doyurma çabası içinde." Gazetede yayımlanan bir başka makalede de, Yeltsin hükümetının Başbakan Yardımcısı YegorGaydar ağır bir dille eleştirildi. FKÖ'nün şartı • AA (Kuaia Lumpur) - Filistin Kurtuluş Örgütü, Israil'in işgal altındaki topraklara Yahudi yerleşim merkezleri kurmaya devam ettiğı sürece, Filistinlilerin Ortadoğu barış görüşmelerini boykot edebileceğini açıkladı. FKÖ'nün Dışişleri Büro Şefi Faruk Kaddumi, Malezya'ya yaptığı üç günlük ziyaret sırasında düzenledıği basın toplantısında, "İsrail topraklanmızı istimlak etmeye, devam ettikçe, banşgörüşmelerine katılmamızın bir anlamı yoktur" dedi. Saddanfc telepati • AA (Bagdat) • Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i öldürmek için Amerikan ve İsrail gizli haberaJma teşkilatları CIA ve Mossad'ın, Körfez krizi boyunca parapsikolojik metotlara başvurduklan ileri sürüldü. Irak'ta yayımlanan ve yazı işleri müdürlüğü görevini Saddam Hüseyin'in oğlu Hudai'nin yaptığ Babil gazetesinde dün verilen bir haberde, CIA ve Mossad ajanlarının, medyum ve parapsikologlarla temasa geçtikleri öne sürüldü. Ajanların, medyum ve parapsikologlardan Saddam Hüseyin'de çeşitli hastalıklann ortaya çıkması için telepati ve hipnotizma uygulamalarını istedikleri belirtilen haberde, CIA ve Mossad'ın ayrıca Saddam Hüseyin'in genel komuta merkezinin çevresindeki manyetik alanlan yoğunlaştırma yöntemine de başvurduklan, bununla da Irak Devlet Başkanı'nın hızlı ve hatah kararlar almasının sağlanması ile liderin düşünce sisteminin etkilenmesinin hedeflendiği beUrtildi. Afgan mücahit özgür • AA (Kabil) - Afganistan Devlet Başkanı Necibullah, Birleşmiş Milletler Afganistan Özel Temsilcisi Benon Sevan ilegörüşmesinin ardından, iyi niyet göstergesi olarak 4 Afgan ve 5 Pakistanh mücahiti serbest bıraktı. Sevan, yaptığı açıklamada. bu insani davranışından ötürü Necibullah'a teşekkürettiğini ve BM'nin bütün savaşesirleri ve siyasi tutuklulann serbest bırakılma işleminin hızlanması için elinden geieni yapacağını kaydetti. Mitsotakis aDoğu'da • AA (Atina) - Ortadoğu turu çerçevesinde Suudi] Arabistan'daki temaslarıru tamamlayan Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis dün Kuveyt'e geçti. Riyad'da Kral Fahd ile görüşen Başbakan Mitsotakis'in Ortadoğu ve Balkanlar'daki son gelişmelerin yanı sıra Kıbns sorununu da gündeme getirdiği bildirildi. Atina'dan verilen haberlere göre Kral Fahd, Kıbrıs sorununun BM kararlan çerçevesinde bir an önce çözümünden yana olduğunu belirtti. Mitsotakis, bu arada Yunanlı gazetecilere Ortadoğu turunu değerlendirirken, amacın Arap ülkeleri ile hem siyasi hem de ekonomik ilişkileri kuvvetlendirmek olduğunu söyledi. Peru'da patlama • AA (Lima) - Peru'nun başkenti Lima'da ABD Büyükelçiliği rezidansının yanına park eden bir arabanın patlaması sonucunda en az iki polisin öldüğü üç polisin de yaralandığı bildinliyor. Aydınlık Yol gerillalan tarafından yapıldığından kuşkulanılan patlama sırasında rezidansta olan ABD büyükelçisinin yara almadığı bildirilirken, büyükelçiliğin duvarında büyük bir delık açıldığı kaydedıldi. Tüm stratejik güçlerin alarm durumunun kaldınlmasını ve nükleer başlıklann sökülmesini istediler Rusya'dan süper silahsızlanma önerisiDış Haberier Servisi- Rusya, nükleer güce sahip beş ülkeye, tüm stra- tejik güçlerin alarm durumundan çıkarılmasını ve tüm nükleer füze başlıklannın sökülmesini önerdi. ABD ve Rusya'nın bu girişi- me öncülük etmesi talebinde bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Andrey Kozirev, Sovyetler Birliği'nden Rusya'ya miras kalan kimyasal silahların imha edilmesi ve işsiz kalan Sovyet nükleer si- lah uzmanlarına yeni iş alanı yaratılması için de yardım istedi. Birleşmiş Milletler'in Cenevre'de dü- önemli bir adımolacağını söyleyen Kozi- zenlediği Silahsızlanma Konferansı'nda dün konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Ko- zirev, nükleer doktrinlerde köklü deği- şiklikler önerdi. Konferansta yaptığı konuşmada, Rusya, ABD ve nükleer gü- ce sahip diğer ülkelerde birbirine dönük rev, nükleer silahsızlanmayla ilgıli sorun-' larda ilk adımı ABD ile Rusya'nın atması gerektiğini savundu. olarak yerleştırilmiş stratejik silahlann alarm durumundan çıkanlmasının, nük- leer silahsızlanma yölunda atılmış çok Kozirev, tüm ülkelerin nükleer güçleri- nın eşit düzeye gelmesinin ardından, ABD ve Rusya dışındaki ülkelerin de si- lahsızlanma girişimlerine katılabilecekle- nni söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Kozirev, Ingiltere ve Fransa'nın da bu görüşe Hımlı yaklaştığını açıkladı. Nikleer Inşlıklar Andrey Kozirev, Silahsızlanma Kon- feransı'ndaki konuşmasında, nükleer si- lahların yanlışlıkla ateşlenmesiyle doğa- bilecek felaketleri önlemek için tüm füzelerden nükleer başlıklann sökülmesi önerisini de getirdi. Nükleer silahlann kontrol mekanizmalarının yeniden göz- den geçirilmesi gerektiğini söyleyen Ko- zirev, nükleer başlıkların sökülmesınin, tehlikeleri önlemek için iyi bir yol olaca- ğını savundu. Kozirev, "Böylece kıtala- rarası füzeler nükleer başlıklarla donatıl- mamış, denizaltılar nükleer başlık, ağır bombardıman uçaklan ise nükleer bom- ba taşımamış olacaklardır. Bu durumda. rastgele kullanılan nükleer silahlara kar- şı güvence altında olacağız." dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Kozirev, Rusya'nın yıkılan Sovyetler Birliği'nden devraldığı 40.000 ton kimyasal silahı çev- reye zarar vermeden imha edebilmek için diğer ülkelerin yardımına gereksinim duyduklannı söyledi. Rusya'nın bunca kimyasal silahı ve kimyasal silah tesislerı- ni imha edecek teknolojik düzeye sahip olduğunu belirten Kozirev, buna karşın ülkenin içinde bulunduğu ekonomik dar- boğazın işlerinı güçleştırdiğıni açıkladı. Kozirev, konuşmasında Sovyetler Bir- lıği'nin yıkılmasının ve silahsızlanma programlannın başlatılmasının ardın- dan işsiz kalan nükleer uzmanlara da değindi. Çoğu dünya çapında dehalar olan bu nükleer uzmanlann, nükleer si- lah üretme peşinde olan üçüncü dünya ülkeleri için çalışabilecekleri yolunda Batı'da yoğunlaşan kaygıları Rusya'nın da paylaştığını söyleyen Kozirev, bu ko- nuda iki çözüm yolu önerdi. Rusya Dışişleri Bakanı, bu uzmanlann nükleer silahların imha edilmesi projele- rinde çalışabileceklerıni ya da ABD'li uzmanlarla beraber, ABD'nin stratejik savunma girişimi projesinin yerine geçe- cek küresel bir savunma sistemi geliştiril- mesi için ortak çalışmalar vürütebilecek- lerini belirtti. Dışişleri Bakanı Kozi- rev'in dün Cenevre'de açıkladığı silahsız- lanma önerileri, Rusya Devlet Başkanı Yeltsin'in bu ay başında Birleşmiş Mil- letler Güvenlik Konseyi zirvesinde attığı silahsızlanma adımını tamamlayıcı nite- likte. ABD'den Bakü'ye: Once insan hakları Dış Haberler Servisi - ABD Dışişleri Bakanı James Baker, ülkesiyle Azerbaycan arasında diplomatik ilişki kurulmasınm, Bakü'nün insan hakları konusunda atacağı adımlara bağlı olduğunu söyledi. Baker, dün 2.5 saatlik bir ziyaret için Azerbaycan'a gitti. ABD Dışişleri Baka- nı Baker, Azerbaycan Devlet Başkanı Ayaz Muttalibov ile bir görüşme yaptı. AP'nin haberine göre Muttalibov ile Ba- ker arasındaki görüşmede Karabağ soru- nu ele alındı. Baker, Muttalibov'a Kara- bağ sorununun çözümüne yönelik olarak Avrupa Güvenlik ve lşbirliği Konfe- ransı'nın (AGİK) girişimlerini destekle- yecegini iletti. AGİK'in geçen ay sonunda Prag'da yapılan dışişleri bakanlan toplantısında, eski SSCB cumhuriyetlerinin üyeliği ka- bul edilmiş ve Karabağ'a bir gözlemci heyeti gönderilmesi kararlaştınlmıştı. AGÎK'in karanna Azerbaycan ve Erme- nistan. olumlu yaklaştıklannı bildirmiş- ti. Baker, Muttalibov ile görüştükten sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Azerbaycan Devlet Başkanı ile Karabağ sorununun çözümü konusunda görüş alışverişinde bulunduklannı belirterek "ABD, bu sorunun çözümü için ulusla- rarası kuruluşlar nezdinde olduğu kadar, kendi başına da girişimlerde bulunabilir" dedi. Baker, Karabağ sorununun çözül- mesinin hem Azerbaycan'ın hem de Er- menistan'ın yaranna olacağını kaydetti. ABD Dışişleri Bakanı Baker, ABD'nin Azerbaycan'la diplomatik ilişki kurma- sının, Bakü'nün insan haklan ve demok- rasi konulannda atacağı adımlara bağlı olduğunu söyledi. Baker, iki ülke arasın- daki ilişkileri geliştirmek istediklerini de kaydetti. Ajanslar, Muttalibov'un Baker'a, iki ülke arasındaki diplomatik ılişkılerin ku- rulması yönünde ısrarlı olduklannı ak- tardığını, ABD Dışişleri Bakam'nın da bunun üzenne, bu konuda elinden gelen çabayı harcayacağını söylediğini haber veriyorlar. Baker, Azerbaycan'dan önce de Erme- nistan'da Devlet Başkanı Levon Ter Pet- rosyan ile görüştü. Baker ile Petrosyan arasındaki görüşmede, Karabağ sorunu öncelikli gündem maddesi olarak ele alındı. Ermenistan, Karabağ'daki geliş- melerin bir insan haklan ve self determi- nasyon sorunu olduğunu Baker'a iletti. Baker, Erivan'da yaptığı açıklamada da Karabağ konusunda AGİK'in girişimle- rini desteklediklerini söyledi. ABD, SSCB'nin dağılmasından sonra kurulan Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi cumhuriyetlerden aralann- da Ermenistan'm da bulunduğu bir gru- bu tanımış, Azerbaycan'ı bunlann dışın- da bırakmıştı. Baker, BDT ülkelerini kapsayan gezisi çerçevesinde dün, Azer- baycan'dan Türkmenistan'a gitti. Baker, daha sonra özbekistan ve Tacikistan'a da geçecek ve daha sonra Moskova'ya uğrayacak. Bangladeş'fe olaylı grev Bangladeş'te dün meydana gelen olaylarda 20 kişi yaralandı.Reuter'in haberine göre beş gündür grevde olan kamyon ve otobüs iscilerinin olaydan sorumlu olduklarına inanılıyor. Olaylar sırasında bir benzin istasyonu > anarken 100 ev ve dükkân da yıkıldı. Bangladeş Yol Ulaştırma Sendikası tarafından cumartesi başlatılan grev sonucu, milyonlarca kişi, ek tren ve vapur seferleri konmasına rağmen yollarda kaldı. (Fotoğraf: REUTER) Keşmir'e destek yürüyüşü kana bulandı Dış Haberler Servisi - Keşmirlilerin bağımsızlık mücadelesine destek vermek amacıyla Pakistan-Hindistan sınınna doğru yürüyüşe geçen Müslümanlara açılan ateş sonucu 12 kişi öldü,150 kişi yaralandı. AFP'nın haberine göre sayıları 20 bini bulan Müslüman silahsız halka dün Pa- kistan güvenlik görevlileri tarafından ateş açıldı. Chinari'de meydana gelen ça- tışmalarda ölenlerin ikisinin polis diğeri- nin sivil olduğu bildirildi.Camnu-Keşmir Özgürlük Cephesi 'nin düzenlediği ve Hindistan kontrolündeki Keşmir'e geç- mek üzere önceki gün başlatılan yürüyüş sırasında 5 polis de esir alındı. Yürüyüşü Hindistan sınırına varmadan durdurmak isteyen Pakistan güçleri Müslümanlara göz yaşartıcı bomba attı.AP'nin haben- ne göre düzinelerce asker yürüyüşe katı- lanlar tarafından dövüldü. Hindistan'la Pakistan arasında çıkan ilk savaşta 1948 yılında ikiye bölünen ve Hindistan kontrolü altında kalan halk, bağımsızlığını istiyor. Amanullah Han li- derliğindeki Camnu-Keşmir Özgürlük Cephesi, Keşmirlilerle dayanışma içinde olduklannı göstermek istiyor. Sımr mayın döşeli Hindistan ve Pakistan askeri komu- tanlan, sının korurken kendilerine bağlı bırliklerin yanlışlıkla karşılıklı çatışmaya girmesinden endişe duyuyorlar. Hindis- tan, BM banş gücü tarafından denetle- nen banş hattı boyunca mayın döşediğim ve bu hatta zorla girmek isteyenlerin vu- rulacaklannı bildirdi. Pakistanh yetkili- ler de yürüyüşe engel olmak amacıyla yola ne bulabilirlerse döküp. bakikat kurmaya çahştılar. Hindistan'da yaşayan Keşmirlilerin başkaldırdıklan 1990 ocak aymdan bu yana 3700 kişinin öldüğü belirtiliyor. Pakistan Başbakanı Navaz Şerif dün Hindistan'a bir çağnda bulunarak Keş- mirlilere kendi kaderlerini tayin hakkı tanımasını istedi. Şerifin ilk kez tüm Keşmir için bağımsızlık olasılığını dışla- madığına dikkat çekildi. Islamabad şim- dıye kadar Keşmirlilerin Hindistan ya da kendi yönetimleri altında kalmaya karar vermelerini istiyordu. Atma'nın dış politika çiKmazı STELYO BKRBKRAKİS( Atina h Yunan dış politikası zorda. Atina hükümetinin dış ilişkile- rinde izlediği siyaset arzu edilen sonuçları veremeyince, başba- kan ve parti başkanlarının, Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis'in etrafında top- lanmasına karar verildi. Davos görüşmesinden sonra bir haf- talık tatıl için gıttiği Kuzey Italya'dan dönen Başbakan Konstantin Mitsota- kis, aynı gün Cumhurbaşkanı Kara- manlis ile görüştü. Bu görüşmede Davos kararlannın yanı sıra Yunanis- tan'ın komşu ülkelerle arasındaki so- runlar ve kaydedilen dramatik gelişme- ler ele alındı. Bu görüşmede anlaşıldı ki Yunanis- tanın bugüne dek izlemiş olduğu dış siyaset, beklenen sonuçları getirmedi. Mitsotakis, Karamanlis ile görüştükten hemen sonra yaptığı açıklamada, ulusal konularda ortak bir dış siyaset izlenme- si amacıyla kendisinin ve bütün parti başkanlannın Karamanlis'in huzurun- da bir araya gelmesinin şart olduğunu söyledi. Mitsotakis bu konuda "Kom- şumuz Türkiye'de parti liderleri dı§- konuîann tümünde birleşmektedir. Biz de Türkler gibi yapmalıyız" demesi dik- katlerı çekti. Mitsotakis'in bu çağnsı, parti baş- kanlan tarafından ilke olarak kabul edildi. Yunanistan Komünist Partisi (KKE) Genel Sekreteri Aleka Papa- nga'nın da kabul ettiği bu toplantı, önümüzdeki hafta başında yapılacak. Bu toplantıdan sonra da Türk-Yunan ilişkileri ve Kıbrıs konusu başta olmak üzere Yunan dış siyasetinin durumu ile ilgilı olarak parlamentoda gündem dışı özel bir oturum yapılacak. EffödiınsâzJfik Yunanıstan'ın dış siyaset konulann- da karşılaştığı en büyük sorunlardan bıri olarak eşgüdümsüzlük gösteriliyor. Bu eşgüdümsüzlüğün yalnız partiler arasında değil, hükümetin kendi içinde de bulunduğundan söz ediliyor ve bu konuda çeşitli senaryolar duyuluyor. Örneğin Mitsotakis'in Türk- Yunan ilişkileri ve Kıbns sorunu konulannda izlediği siyasete Samaras'ın katılmadığı ya da Samaras'ın Makedonya Cumhu- riyeti adının mutlaka değişmesinden yana olduğu halde Mitsotakis'in buna daha gerçekçi yaklaştığından söz edili- yor. Buna karşın hükümet sözcülüğü, Mitsotakis ile Dışişleri Bakanhğı ara- sında hiçbir görüş aynlığı olmadığını ve kararların eşgüdüm sağlanarak alındı- ğını açıklıyor. Mitsotakig'ın, Başbakan Süleyman Demirel ile Davos'taki gö- rüşmesi. muhalefet partıleri arasında büyük yankılar uyandırmıştı. Ancak Mitsotakis'in "Türk-Yunan diyaloğunu Kıbrıshların hatın için ya- pıyoruz"' dedikten sonra Davos görüş- mesinde Demirel ile neler görüşeceğini Vasilu'ya daha önceden bildirdiğıni de anımsatması, Atina ile Lefkoşa'nın ara- sının ilk kez bu denli açıldığı şeklinde yorumlandı. Demirel'in ABD ziyaretini gerçekleştirdıği şu günlerde Mitsotakis, Suudi Arabistan'da bulunuyor. Ku- veyt'ı ve Bırleşik Arap Emirliİcleri'ni de ziyaret edecek olan Mitsotakis, Demi- rel'in ABD ziyaretinin nasıl sonuçlana- cağını da merak ediyor. Siyasi İşler Bölümü'nün başkan yardımcılığına bir Yunanlının getirilme olasılığı Ankara'nın tepkisini çekiyor BM, yeni dünya düzeniiçin yeniden yapdanıyor ŞEBNEM ATtYAS(New York) - BM, yeni Genel Sekreter Butros Gali ile birlikte yeniden örgütleniyor. Egemen devletler, BM üst düzey görev- lerini kapmak için yarış içinde. Siyasi İşler Bölümü'ne ikinci adam olarak bir Yunanlının getirilmesi olasılığı Türkiye'nin tepkisini çekti. Kıbns Avrupa bölumüne dahil olduğun- dan Sotirios Mousouris, bu bölümün Baş- kan Yardımcısı durumunda olacak. Bir Yu- nanlının Kıbns'ı içeren bölgeden sorumlu duruma gelmesi, görev dağılımına karsır ve- ren Butros Gali hakkında kulis şakalarına neden oldu. Bir diplomat gelişmeyi Iran es- ki temsilcisinin İnsan Haklan Komisyonu'- na atanması ile karşılaştırarak, "Belki de bu durumu BM'nin tek taraflı uzman ara- ma çabası olarak yorumlamak gerekir" de- di. Amerikan yönetimi BM'nin yeniden ör- gütlenmesi çabalannı destekliyor. Mart ba- şında kesınleşecek olan yeni orgutlenme BM taaliyetıerini sekız ana boiuıınie top- luyor. Her bölümün başında bir genel sek- reter yardımcısı bulunacak. Siyasi İşler Bö- lümü'nün iki coğrafi bölgeye ayrılması du- şünüluyor. Avrupa ve Ortadoğu bölgesin- den Petrovsky sorumlu olacak. Afrika ve Uzakdoğu bölgesi içinse Ingiliz diplomat James Jonan genel sekreter yarduncısı sı- fatını alacak. Siyasi İşler Bölümü, sorum- luluğu altındaki bölgelerde siyasi krizlerin çözümü ile uğraşacak. Genel Sekreter Gali, ocak sonunda ya- pılan Güvenlik Konseyi zirvesi sırasında ABD Başkanı Bush'tan BM'de mali işler- den sorumlu mevkiye bir Amerikau öner- mesini istedi. Bush bu görev için eski ada- let bakanı Dick Thornburg'u önerdi. Thornburg, Genel Sekreter'i ziyaret ederek bu goreve ilişkin görüşmede bulundu. Bakü, BM yolunda Orta Asya cumhuriyetlerinin BM üyelik- leri için yeni gelişmeler sağlandıkça New York Türkiye misyonunun faaliyetinde de artış görülüyor. BM Güvenlik Konseyi Azerbaycan'ın da üyelik komitesinde görüşülmesine karar verdi. Azerbaycan'ın üyeliğinin görüşülme- si konusundaki gırişim Türkiye tarafından yapıldı. Geçen hafta Türkiye Daimi Tem- silcisi Büyükelçi Mustafa Akşın, BM Ge- nel Sekreteri Butros Gali'ye Azerbaycan'- ın üyelik talebini iletti. Kırgızistan, Tacikistan, özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan'ın üyelikleri ise genel kurulda onay bekliyor. Söz konusu karardan sonra BM üyelik komitesi Azer- baycan'ın üyeliğini görüşerek, Güvenlik Konseyi'ne onaylaması talebini getirecek. Güvenlik Konseyi, Azerbaycan üyeliğini tam onayladıktan sonra Azerbaycan da ge- nel kurulda kabul edilmek üzere diğer cum- huriyetlerle birlikte sıraya girecek. Orta Asya cumhuriyetlerinin BM üyeli- ği süreçleri tamamlandıktan sonra New York'ta BM faaliyetlerine bakacak olan temsilcilikleri açılacak. Şu an Türkiye Da- imi Temsilciliği, konsolosluğu ve Türk Fe- derasyonlan Derneği'nin bulunduğu 'Türk- evi'nde yeni cumhuriyetlerin temsilcilerine yer verileceği söyleniyor. BM daimi dele- gesi Büyükelçi MusUfa Akşın ise böyle bir durumdan 'haberi olmadığını' söyledi. Altı yeni cumhuriyetin üyeliğinin kabul edilmesi ile birlikte Türkiye'nin BM nezdin- deki siyasi ağırlığı da artıyor. Oylamalar- da Türkiye ile birlikte oy kullanması olası- lığı güçlü olan Türki cumhuriyetler sayesin- de BM Türk misyonunun yükümlülüğü de doğal olarak artmış olacak.