Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Borss, faız, döviz, kredi. kredi kartları
konusunda bilgiyi Alo24'ten alın,
Bir te-lefonla işlem tamamlayın:
Alo 2-1 istanbul 188 24 24
PAMUKBANKF
YIL / SAYI 24240 / 2500 Tl (KDV dahil)
CumhuriyetKURUCUSU:WHl NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991)
Pamukbank
Telefon Bankacılığında
BirNumara: 188 24 24
\ PAMUKBANK
iyi b o n k a d ı r
13 ŞUBAT 1992 PERŞEMBE
Sanayi Bakanı Tahir Köse Cumhuriyet'e açıkladı:
Çukobirlik'te'mafya'yolsuzluğutDRİS ADtL (tstanbul) - Yolsuzluk ve usulsüzlük dosyalanna Çuko-
birlik de eklendi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Tahir Köse. Çukobir-
lik'te 8 milyar liralık usulsüz makine alımı ve çok sayıda mevzuat
dışı uy.gulamayı ortaya çıkardıklarını açıkladı. Köse, usulsüzlük-
lerin arkasında ülkücü mafya olduğunu öne sürdü.
BakanM görevine geidikten sonra Çu-
kobirlik ile ilgili çeşitli şikâyetler ve ih-
barlar aldıklannı belirten Tahir Köse,
'"Bu kur-uluş tam anlamıyla dökülmüş,
her şey karmakanşık, denetim sağlamak-
ta güçlülc çekiliyor" dedi. Sanayi ve Tica-
ret Bakanı Köse, Cumhuriyet'e yaptığı
açıklamada. başlangıçta üç yolsuzluk
dosyası iizerinde durulduğunu. bakanlık
müfettişlerinın 1991 "in aralık ayından iti-
baren yürüttükleri soruşturma sonunda
makine alımında kurumu zarara sokan
usulsüzlük belirlediklerini, öteki dosya-
ların da mevzuata aykırı uygulamalan
ortaya çıkardığım bildirdi.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Köse şöyle
konuştu:
"Çukobirlik'te bakanlık müfettişleri-
mizce >apılan incelemelerde, birlik yetki-
lilerinin, mevzuat hükümlerine aykırı
işlemleri sonucu birliğin 268 milyon 897
bin lira faiz yükü altına sokulduğu tespit
edilmiştir. Çukobirlik iplik-dokuma fab-
rikasına 1991 yılında alınan 200 adet
splacer otomatiğinin (otomatik iplik ya-
pıştıncı makine) bir yatınm işlemi oldu-
ğu, dolayısıyla da alım işleminden ön-
ce Para ve Kredi Kurulu'ndan ve ba-
kanlığımızdan izin alınması gerektiği
halde bu prosedür yerine getirilmeyerek
alımın yapıldığı anlaşılmıştır. Olayın asıl
dikkat çekici yönü, 2 milyon 777 bin Al-
man Markı (8 milyar 18 milyon 949 bin
510 lira) bedelle ithal edilen söz konusu
makine ve ekipmanın, birliğin ciddi bir
maJi darboğaz içinde bulunduğu dönem-
de satın alınmış olmasıdır. Nitekim bu
nedenle söz konusu ithalat bir özel ban-
kadan temin edilen kredi sayesinde yapı-
labilmiş ve bunun karşılığında bankaya
268 milyon 897 bin 500 lira faiz ve masraf
ödenmiştir. Gerek mevzuat hükümleri-
ne, gerekse birliğin mali portesine aykırı
bu uygulamalar dolayısıyla birlik üst dü-
zey görevlileri hakkında yasal işlemlere
başlanılmıştır."
Bakanlık Müsteşar Yardımcısı Erdem
Yavuz'un başkanlığında tamamlanan
soruşturma raporunda, ortaya çıkarılan
usulsüzlükler şöyle sıralanıyor:
- Teknik işlerden sorumlu Çukobirlik
Genel Müdür Yardımcısı lbrahim Çiri-
şoğlu tarafından yürütülen ve öteki Ge-
nel Müdür Yardımcısı Hüseyin Tutar'ın
imzasının, Genel Müdür Oğuz Karaas-
lan'ın da onayının bulunduğu uygulama
tamamen yasalara aykırıdır. Para Kredi
Kurulu'ndan ve bakanlıktan onay alın-
mamıştır. Yatınm izni yoktur.
- Çukobirlik ana sözleşmesi, özel ban-
kalardan kredi alınmasını yasaklar. Bir-
liklerin yalnız Ziraat Bankası'yla çalış-
ması gerekir. Bu açık hükme karşın Yapı
ve Kredi Bankası'ndan Türk Lirası kar-
şılığı 8 milyar lirayı aşan 2 milyon 777 bin
Alman Markı kredi alınmıştır.
- Kampanya alımlar için birliğe gönde-
rilen parayla 20 gün sonra kredinin geri
ödemesi yapılmış, ancak bu süre içinde
birlik 268.9 milyon lira faiz zaranna uğ-
ratılmıştır. Üstelik bu dönemde birlik,
personelinin maaş ve ücretlerini ödemek-
te güçlük çekmekte, üreticilere yapılan
ödemeyi aksatmaktadır.
• Arkası Sa. 18, Sü. 3'te
Sözen: Park
Otel'i yine
REMZ.İ GÖKDAĞ (İstanbul) - İs-
tanbul Büyükşehır Beledıyesı'nin 1.5
ay önce avan projesini iptal ederek
durdurduğu Park Otel'de çalışmalar
tekrar başladı. İstanbul 5. İdare Mah-
kemesi'nin Park Otel'in inşaatının dur-
durulması kararını iptal etmesinden
sonra Beyoğlu Belediyesi inşaatın
mührünü dün söktü. Mührün sökül-
mesinden sonra yaklaşık 1.5 aydırdu-
ran 'beton dev' yeniden dirildi.
İstanbul Büyükşehır Belediye Baş-
kanı Nurettin Sözen İstanbul 5. İdare
Mahkemesi'nin mührün iptaline iliş-
kin yürütmenin durdunılması kararı-
na Bölge İdare Mahkemesi'nde itıraz-
da bulundu. Bölge İdare Mahkemesi
itirazla ilgili karannı 7 gün içinde açık-
layacak.
Beyoğlu Belediyesince karann he-
men ardından mührü sökülen Park
Otel için Büyükşehir Belediyesi'nce Be-
yoğlu Belediye Başkanı Hüseyin As-
lan'a bir yazı gönderildi. Yazıda otelin
ruhsatının da en kısa zamanda iptali ve
tekrar mühürlenmesi istendi.
Hüseyin Aslan, mûhür sökme işle-
minin mahkeme karanna göre yapıldı-
ğını, bir üst mahkemenin vereceği kara-
ra kadar oteli tekrar mühürlemelerinin
mümkün olmadığını söyledi.
Sözen, "Ortada bir biçimsel eksiklik
• Arkası Sa. 18, Sü. 4'te
Emekli polisin dönüşü
İstanbuFun
başına
'Demir Menzir'
CUMHURİYET
(Ankara) - Emni-
yet MüdUrlüğü'ne
atama kararnamesi
dün yürürlüğe giren
Necdet Menzir ile Is-
tanbul'da yeni bir
dönem başlıyor. tki
yıl önce emekli olan,
20 Ekim seçimlerin-
de de DYP'den milletvekilliğine adaylı-
ğını koyan Menzir, teşkilatta 'sıkı
disiplini' ile tanımyor.
Menzir, dün atama kararnamesinin
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlü-
ğe ginnesi üzerine önce Cumhurbaşkanı
Turgut özal, daha sonra da Içişleri Ba-
kanı Ismet Sezgin tarafından kabul edil-
di. Menzir'in bugün Istanbul'a gelerek
Erzurum Valiliği'ne atanan Mehmet
Ağar'dan görevi devralmaa bekleniyor.
İstanbul'un yeni emniyet müdürü Nec-
det Menzir'in atanmasında, Olağanüstü
Hal Bölgesi'nde iki yıl birlikte çalıştığı İs-
tanbul Valisi Havri Kozakçıoğlu'nun et-
kisi olduğu belirtiyor. Kozakçıoğlu'nun,
Istanbul'da 'terörle mücadelede uyumlu
biı ikili oluşturmak' amaayla Menzir'i
önerdiği kaydediliyor.
Emekliye ayrılıp siyasete atıldığı hal-
de İstanbul Emniyet Müdürlüğü gibi em-
niyet teşkilatmın en kritik noktalarından
birine getirilen Necdet Menzir, görevi sı-
raanda ilginç olayları ile tanımyor. llk
emniyet müdürlügünü yaptığı Manisa'-
• Arkası Sa. 18, Sü. 6'da
Başbakan Demirel, CIA Başkanı Gates ile Saddam Hüseyin'in durumunu görüştü
CIA'den PKK'ya kaışı destek
-ŞEFFAF DEMİREL-
UFUK GÜLDEMtR (Washington) - Başbakan Süleyman Demirel,
ABD gezisinin ikinci gününde, CIA Başkanı Robert Gates ile gö-
rüştü. Gates görüşmede PKK terörüne karşı her türlü destek sö-
zü verdi. Güvenilir kaynaklardan öğrenildiğine göre CIA Başka-
nı Gates, PKK terörünü kuvvetli bir şekilde telin etti ve "her hu-
susta işbirliğine hazır olduklarını" söyledi.
Randevu talebinin CIA'den geldiği gö-
rüşmeye, Türk tarafından Dışişleri Baka-
nı Hikmet Çetin, Dışişleri Bakanuğı Müs-
. tesan özdem Sanberk ve Türkiye'nin Was-
hington Büytıkelçisi Nüzhet Kandemir ka-
tıldı.
. CIA Başkanı Gates, dün sabah 11.00'de
beraberinde ABD'nin Ankara Büyükelçi-
si Barkley olduğu halde, Demirel'in konuk
edildiği Blair House'a geldi.
50 dakika süren görüşmenin başhca gün-
demini Irak ve Orta Asya konuları oluş-
turdu. Gates'in görüşme boyunca, "Irak
1
ta ne yapılabilir" arayışı içinde olduğu his-
sedildi. Görüşme Gates'in görüşlerini an-
latması ve Başbakan Demirel'e aynı konu-
larda "durumu nasıl gördüğünü" sorması
çizgisinde gelişti. Başbakan Demirel, Irak'a
ilişkin düşüncelerini anlatırken, Saddam
Hüseyin'in silah gücüyle yıkılmasına kar-
şı bir tutum aldı. Demirel, dışarıdan böy-
lesine baskılar yapılmasının da istenen
amacı getirmeyeceği, aksine sorunu uzata-
cağını hissettirdi. Bu arada Gates de De-
mirel'e, Irak yönetimi çevrelerinde son gün-
lerde gözledikleri gelişmeler hakkında bil-
giler verdi.
Demirel, Gates ile görüşmesindeki çiz-
giyi, Ulusal Basın Kulübü'nde yaptığı ba-
sın toplantısında da korudu. Başbakan,
yaptınmlann şu ana kadar Saddam Hüse-
yin'i yıkamadığını, bundan sonra yıkıp yık-
mayacağmın bilinmediğini vurguladıktan
sonra, "Ben kimseyi savunmuyorum, ama
sevmediğiniz liderleri silahlı güçle yıkma-
ya başladığınızda, nerede durulacağı bilin-
Başbakan.Türkiye Büyükelçiliği'nde verilen resepsiyonda, ABD Genelkurmay Başkanı General Powelf ile görüştü.
mez. Bunlan sevin veya sevmeyin, sabra ih-
tiyaç var. Askeri güçle çözülmez" diye ko-
nuştu. Demirel, bir başka soru üzerine,
Irak'ın Kün konusu açısmdan toprak bü-
tünlüğünü korumasının tek yolunun
Türkiye modelini uygulamasından geçtiğini
ifade etti. Demirel, "Kendilerine Kürt di-
yenler Iran'da da Irak'ta da var. lran ve
Irak da Türkiye'de bir Kurdistan olsun
istemez" dedi.
CIA Başkanı Gates'in, Başbakan Demi-
rel ile görüşmede daha da özel bir ilgiyle
üzerinde durduğu ikinci konu Orta Asya-
daki gelişmeler oldu. Gates kariyerine,
SSCB uzmanı olarak başladığı için bu böl-
geye özel bir zaafiyeti var. Görüşmede
Iran'ın, nüfuzunu arttırmaya dönük ara-
yışlan da gündeme geldi. Başbakan bu ko-
nuda Orta Asya halklannın gündelik ya-
şam kavgasına omuz verilmesinin kökten-
cilik dahil her türlü istikrarsızlığa karşı
panzehir oluşturacağını vurguladı.
CIA Başkanı Gates görüşmede, ayrıca
yakında bir bölge turuna çıkacağını ve
müttefiklerin bölge konuları hakkındaki
düşüncelerini ilk elden»öğrenme fırsaü bu-
lacağını da söyledi.
Demirel'den Bush'a:
Kafkasya'da
yeni bir İsrail
doğmasın
CUMHURİYET (Washington) - Baş
bakan Süleyman Demirel önceki gün ABD
Başkanı George Bush ile yaptığı görüşme-
de ABD'yi, bir müttefiki olarak Azeri-
Ermeni çatışmasında Amerika'nın taraf ol-
masının tehlikelerine karşı uyardı.
Demirel, "Batı âlemi Ermenistan-
Azerbaycan ihülafında Ermenistan'a cesa-
ret verirse Ermenistan ile Azerbaycan ara-
sında çok tatsız hadiseler olabilir. Işte ora-
da başlar yeni bir Ortadoğu. Yeni bir Arap-
Israil meselesi başlar" dedi.
Demirel-Bush görüşmesi taraflann kendi
pozisyonlannı anlatmak suretiyle karşı ta-
rafa çeşitli mesajlar verdiği bir çerçevede
geçti.
örneğin Demirel, Azeri-Ermeni çatışma-
sı konusunda bunu yaparken ABD tarafı
da Irak konusundaki pozisyonunu anlata-
rak Türkiye'nin Irak'm tecrit edilmesine
katkısının sürmesi dileğinde bulunmuş ol-
du.
• Arkası Sa. 19, Sü. Vde
SHP'de Baykalcı örgütlere tırpantDRİS AKYÜZ / FARUK BDLDtRİCİ / (tstanbul/Ankara) - ŞHP'de gün-
deme gelen, bazı il örgütlerindeki yönetim değişikliği düşüncesi
ortalığı karıştırdı. Genel merkez konuyu "güven tazeleme
girişimi" diye değerlendirirken, parti içi muhalefet, "tasfiye" ça-
bası biçiminde yorumluyor. Yeni Sol gruptan bazıları da "Bay-
kal'm örgütten kazınmak istendiğini" öne sürüyorlar.
Kurultayda ağırhklı olarak Deniz Bay-
kal'a destek veren İstanbul, Ankara, Bur-
sa, Konya ve Diyarbakır örgütlerinde, il yö-
netim kurulu üyelerinin istifası sağlanarak
yeni kongreler yapılmasının planladığı ha-
berleri, SHP'de çeşitli tepkilere yol açtı.
Bursa il örgütünden 9 yönetim kurulu üye-
sinin istifası sonucu ortaya çıkan kongre
zorunluluğu, bu haberlere kanıt olarak
gösteriliyor. Aynı formül, diğer illere de uy-
gulanabilecek taktik olarak gündeme ge-
Iiyor.
İstanbul örgütünde de il başkanı Boz-
kurt Nuhoğlu'nun yanı sıra bazı yönetim
kurulu üyelerinin istifa edeceği, böylelikle
yeni kongreye gidileceği belirtiliyor. Ancak,
İstanbul il yönetimindeki dengenin, 8'e 7
Baykal yanlısı olmasının bu planın uygu-
lanmasına engel olacağı ifade ediliyor. Bu
arada, konuyu görüşmek üzere Ankara'-
ya çağnlan Istanbul'daki ilçe başkanları
bugün saat 10.00'da Genel Sekreter Cev-
det Selvi ile bir araya gelerek gelişmeleri gö-
rüşecek. Toplantıya Ankara'da bulunan
Bozkurt Nuhoğlu da katılacak. Öte yan-
dan SHP İstanbul İl Yönetim Kurulu üye-
leri, dün kendi aralarında toplanarak bir
durum değerlendirmesi yaptılar, ancak her-
hangi bir karar almadılar. İl sekreteri Nu-
rettin Ertürk, "Hangi nedenle olursa olsun,
istifa etmeyi sorumsuzluk olarak
görüyorum" dedi. Ertürk, yasal görev sü-
resi dolmadan olağanüstü kongreye gitme
girişimlerini de anlamsız bulduğunu söy-
ledi.
Yeni Sol gruptan eski İstanbul il Başka-
nı Mustafa Özyürek, örgütleri, hangi yol-
la olursa olsun boşaltarak yeni kongrelere
zorlamanın "tasfiyecilik" olacağını söyle-
di. Özyürek, "Bu girişimlerin altında ya-
tan gerçek, Deniz Baykal'ı örgütten kazı-
ma düşüncesidir" dedi.
Deniz Baykal'ın yakın çalışma arkadaş-
larından PM üyesi Ismail Cem, yapılanla-
rın doğru olmadığını belirtirken, gerekti-
ğinde parti meclisini toplantıya çağırabi-
• Arkası Sa. 19, Sü. 2'de
BUGUN
Beşikçi yine şozattnda
• AA (Ankara) - Yazar-sosyolog
lsmail Beşikçi ile Yurt Yayınları sahibi
Unsal öztürk dün sabah gözaltına
alındılar. Ankara DGM Savcılığı'nın
talimatıyla Beşikçi ve öztürk'ün
sabaha karşı Ankara'daki evlerinden
alınarak emniyet mUdUrlüğüne
götürüldükleri bildirildi. Ankara DGM
Savcıhğı'nın Beşikçi'nin 30 ocak günü
toplatılan 'UNESCO'ya Mektup' adlı
kitabında 'milletin ve devletin
bölünmez bütünlüğüne" aykın yayın
yapıldığı gerekçesiyle yayınevi sahibi
öztürk ve Beşikçi'nin gözaltına
alınmasını istediği öğrenildi.
Vergi affına engel
Vergi affına ilişkin tasan, Meclis'te
usul tartışmalan ve sataşmalar
yüzünden dün yasalaşamadı. Tabanın
tepkisi nedeniyle DYP'de
huzursuzluğa yol açan tasarıya
"cumhurbaşkanı, başbakan, bakanlar
ve milletvekilleri ile yakmlarının af
dışında kalması" yolunda madde
eklenmesi için DYP'liler önerge
imzaya açtı.
• 5. Sayfada
Kapatılamayan DİSK
DtSK bugün 25. kuruluş yıldönümü
kutluyor. 12 Eylül'ün ardından tam 11
yılını sendikal faah'yetlerden uzakta
aklanma çabalarıyla geçiren DİSK, her
şeye değil ama çok şeye yeniden
başlarken hem geleceğe hem geride
kalan 25 yıla bakıyor. 1967'den
1992'ye ve ötesine.
M4. Sayfada
Pavarotti perhizde
Sevilen opera sanatçısı Luciano
Pavarotti'nin sağhğı tehlikede. 127 kilo
ağırhğındaki tenorun aşın kilolan
sağhğı kadar sesini de tehdit ediyor.
Pavarotti'nin en güçlü rakipleri sayılan
Placido Domingo 92, Jose Carreras
ise 70 kilo. Perhize giren Pavarotti 40
kilo verecek.
• 11. Sayfada
Dolar hızla yükseKyor
Hafta başında serbest piyasada 5 bin
550 lira olan dolar dün 5 bin 660
liraya yükseldi. Dış piyasalarda da
yüzde 3 değer kazanan dolann, iç
piyasadaki yükselişinde yoğun talep de
rol oynadı. Para piyasalannda dün
görülmeye başlanan rahatlama döviz
piyasasunn hareketlenmesine yol açtı.
M6. Sayfada
KUÜS
Çağlar TRT'siz Kaldı
Hükümet kurulurken Başbakan
Demirel, her dönemde önemi
tartışılmayan TRT'yi kendi kontrolüne
almış, kurum ile ilgili işlerin
yiirütülmesiyle de Cavit Çağlar'ı
görevlendirmişti. Bu arada seçim
öncesi yayında olan özel kanal Starl'e
Teleon eklenmiş, bu kervana katılmak
için Show TV de hazırlıklanm
tamamlamıştı.
Başbakan Demirel, devreye TBMM
• Arkası Sa. 18, Sü. 7'de
VVashington Notları.
- Beyaz Saraydaki öğle
y«meği bitmek üzeredir. Dışişleri Bakanı Hik-
met Çetin, Başbakan Demirel'in kulağınaeğı-
lir
"Efendim, Bush'a seçim kampanyasının
ntsıl gittiğini sorsanız ilginç olur. O da size Is-
tanbul'da sormamış mıydı?.."
Demirel güler. Tam masadan kalkılırken,
Bısh'a "kampanyadan ne haber" diye sorar
Bışkan biraz anlatır, sonra da ekler:
'istanbul'da geçen ağustosta size sormuş-
tvn, seçimleri kim alacak diye. Kazanacağı-
nızı söylemiştiniz. Haklı çıktmız. Şimdi de
söyleyin bakalım benim durumum ne ola-
cak?"
Bush, bunu, biraz da "Darısı başınıza dese-
nize" gibisinden söyler Demirel'e. Karşılıklı
gülüşülür.
Başkan Bush bir ara Hikmet Çetin'e
"Jimmy ile daha çok görüşün"der. "Jimmy",
Dışişleri Bakanı Baker'dır.
Görüşmelerde Başkan Bush, Türki cıımhu-
rıyetlerle ışbirliği konusunun Türkiye'siz ola-
• Arkası Sa. 19, Sü. 6'da
HASAN CEMAL
18 yaşından büyüklere yasalpornoAA (Ankara) - Pornografik nitelikteki fılmlere, Batılı ülkelerde ol-
duğu gibi 18 yaşından büyükleriçin özel denetimle yasal gösterim
hakkı için çaüşmalar yapılıyor.
Kültür Bakanlığı Telif Haklan ve Si-
nema Genel Müdürlüğü tarafından ha-
zırlanan, Sinema Video ve Müzik Eserle-
ri Yasası'nda değişiklik öngören taslak,
Kültür Bakanı Fikri Sağlar tarafından
Bakanlar Kurulu'na sunulacak.
Tüm denetim kurullannı kaldırarak
yerine özel olarak oluşturulacak "Sınıf-
landırma Kurullan"nı getiren düzenle-
me, sinema filmlerini "pornognafik".
"korku","şiddet", "küçüklerin göreme-
yeceği fılmfer" ve "sanat değeri olan fılm-
ler" diye beş grupta topluyor.
Kültür Bakanhğı TeHf Haklan ve Si-
nema Genel Müdürlüğü yetkilileri, Batılı
ülkelerdeki "X" sistemini örnek alan ye-
ni düzenleme ile 18 yaşından büyük
olanlann, sinemalarda yasal olarak por-
nografik nitelikli filmleri izleyebilecekltf-
rini söyledi.
Yapılan inceleme sonucu Türkiye'-
deki 256 sinemadan yaklaşık 190 tanesi-
nin kaçak olarak seksfilmioynatüğı be-
lirlendi. Yetkililer, düzenleme ile 18
yaşından büyüklerin özel tarifelendiril-
miş, seksfilmioynatüğı yerel yönetimler
ve bakanlıkça bilinen "X" kodlu sinema-
larda pornografik niteliklifilmleriizleye-
bileceğini belirttiler.
İçişleri Bakanbğı ile ortaklaşa yapıla-
cak çalışmada sınemalara 18 yaşından
küçüklerin girmemesi için özel öıüemler
alınacak. Işletmecilere 18 yaşından
küçüklerin salona alınması durumunda
büyük para ve sürekli kapatma cezalan
getiren düzentemede tüm sinemalarda
gjrişleri denetleyecek bir "'sinema polisi"
uygulaması da yer abyor. Aynca taslak ta
öngörülen bir hükümle de erotik ve por-
nografik nitelikteki fılmlerin bilet bedeli-
nin yüzde 60'ının, şiddet filmleri bedeli-
nin de yüzde 35'inin özel bir fona aktanl-
ması düşünülüyor. Seks ve pornografik
nitelikteki filmleri gösteren sinemalar-
dan özel vergi alınmasını amaçlayan
düzenlemede, bilet gelirleri, oluşturula-
cak "Sinema Eserleri Destekleme Fo-
nu"nda toplanacak.