Katalog

OCAK 1992 HABERLER CUMHURİYET/3 1992 şişeden çıktıTürkiye yeni yüa sakin girdi, kimi TV seyretti, kimi dansöz oynatü Evlerinde TV l seyredenler >TKT ve Starl kıanalJanndaki programları lc^çınnamak için yeni yıla iLzaktan kumanda aJetiyie girdiler. Adana'da aynı aüeden beş kişi soba dmımanından zehirlenerek öldü. Haber Merkezi — Yılbaşı bü- tOn yurtta sakin geçti. Yeni yıla evlerinde girenJer hazırlıklanna aylar önce başlanan TV kanal- larnnın yanşını izlediler. StaıTin 5O0 milyon lira büytlk ödülü yi- n e telefonlann kUitlenmesine neden oldu. Yılbaşı gecesi, genel olarak bOtün Türkiye'de huzurlu geçti. Fazla miktarda alkol alanlar için oluşturulan "mlkoHüvüm" ser- visleri gece boyunca hizmet ver- di- Yeni yılda Ankara'da 20'si er- kck, 17'si kız, kmiı'dc 23, Ada- na'da ise 19 bebek dünyaya geldi. Yılbaşı akşamı hem TRT hcm Starl sabaha kadar adeta birbir- leriyle yanştılar. TKTnin Hilton ve Paris Olympia'daki çekimle- ri başanlı bulundu. Geniş me- kânh ve seyirci diyaloglu çekim- ler izleyiciler tarafından be- ğenildi. Starl'in erotik şov ve dansöz- leri AtiHa Arcaaın küçük ço- cuklardan oluşturduğu siyasi parti lıderlerinin taklitlerinden oluşan parodiler beğeni topladı. Aynı sekılde yine kuçuklerden oluşan ve televizyon yıkhzlannın şarkılanmn yorumlandığı şov da dikkat çekti. TRTnin tek komedisi "Var- sayalım tsmaii" ise gecenin iler- leyen saatlerinde ilgi çekmez oldu. Starl "en biıyfik biziz" mesaj- lanyla ödüllerinı saat 01.00'den sonra vermeye başladı. Her za- man olduğu gibi telefon numa- rası sistemi bu sene de uygulan- dı. Ilk çekilış Renault Spring için yapıldı ve şıfreyı bılen Bingöl- lü terzi Hasan Ertekin arabayı tstanbul yeni yüa karia girdi. Anadolu yakasında eUdli olan kar yagışı elektrik kesintisine yol açü. (Fotoc ERDOGAN KÖSEOGLU) LONDRA Türkler TRTve Starl seyrettiTrafalgar Meydanı'nı dolduran 75 bin kişi dışında yılbaşı gecesi olağanüstü normal geçti. Kimse Amiral Nelson Anıtı'na tırmanmadı. EDtP EMİL ÖYMEN LONDRA — Yılbaşmı, kent merkezindeki "Trafalgar Meydanı"nda toplanan 75 bin kişi dışında fark eden pek ol- madı. Bir hafta önce aşırı bi- çimde kutlanan Noel'e karşı- hk yılbaşı, her zamankinden de sönüktü. Trafalgar Meyda- nı'nda dahi sarhoşluk ve po- lise karşı gelmekten tutukla- nanlann sayısı acınacak dil- zeyde kaldı ve 16O'ı bulmadı bile. Eski yıllarda meydanda- ki dev havuzlara atlayanlar, ulusal kahramaa Amiral Nei- son'un 50 metrelik sütunun ucundaki heykeline tırmanan- lar, gece yansı "Basbakanı gdrecefiın" diye tutturup baş- bakanlık konutu etrafında po- lisle köşekapmaca oynayanlar artık yok. Devir değişti. Polis şimdi havuzlan kapatıyor. Sü- tunun etrafıru çiüiyor. Meyda- nı dolduran gençler de sadece fıçı gibi bira içip yerlere yıkü- mayı biliyor. Eski espri kalma- dı. Ama Iskoçya haric. Orası, ülkenin Katolik semti sayüdı- ğmdan, her şey daha canh, da- ha içten ve daha gerçek yaşa- nıyor. Protestanlığın da suyu- nun suyu, 8. Henri'nin uydur- ması Anglikan Kilisesi'ne bağlı Ingüizler için yılbaşırun tek ya- ran, bu kez hafta ortasına rastlaması oldu. Böylece No- el öncesinde başlayan mah- murluk şimdi pazartesiye ka- dar sürecek. Londra'nın kuzeyinde 100 bin kadar Kıbrıslı ve Türkiye- ü Tflrk ve Kürdün yaşadığı senıtlerde ise durum farklıydı. Yılbaşı akşamına kadar alışve- rişin bitmediği, kilometrelerce uzun Green Lanes'deki düzi- nekrle Türk bakkal ve manav, TRT ve Star'ın yılbaşı yayını- na başladığı saat 17.00'den sonra bomboştu. Fenniyatta- ki bu ilerleme, en çok "çmnak a*tacüer"e yaradı. Türkiye'- den Kuzey Londra eglence yerierine ithal edilen müteva- n assolistlere karşılık iki TV kanalırun saatler süren rekabet yayını, Türk semtlerini tam bir sesiizliğe gömdü. kazandı. Daha sonra Broadway çekilişi yapıldı. Bu arabayı da Karadeniz Ereğlisi'nden 18 ya- şında Gökalp adh bir genç ka- zandı. Starl'in Flash marka ara- basını Ankara'dan doktor Hik- ntet Özbek, Manager'ı Kırıkka- le'den şoför Yusuf Karataş, Concorde'u ise Ankaralı öğret- men Necla Dinç kazandı. 500 milyon lıralık büyük odül için gece O3.3O'da Starl'in ekra- nında "intikal vergisi, kazanana aittir" ibaresinden sonra çekili- şe geçildi. Çekiliş sırasında tele- fonlar kilitlendi. Bu ödülü Ço- rum'dan avukat Tamer Knrtoğ- lu kazandı. Şanslı izleyicinin eşi ilkokul öğretmeni Muhterem Kartojlu yaptığımız telefon gö- rüşmesinde bu paraya ihtiyaçlan olduğunu, iki çocuk okuttukla- nnı belirterek mesleğini bırak- mayacağını söyledi. Adana'nın Ceyhan ilçesi Ya- kapınar köyünde yılbaşı gecesi ısinmak amacıyla yaktıkları odun sobasının dumanından ze- hirlenen Sibel, Curaa, Ziya, Garbüz ve Üyas TaşUn öldûler. Şuknı Taştan ise koma halinde kaldırıldıgı Adana Devlet Has- tanesi'nde tedavi altına alındı. Cezaevlerinde yılbaşı Adalet Bakanügı'nın yılbaşı nedeniyle cezaevlerinde uygula- nacak göruş genelgesi kanşıklı- ğa yol açtı. Bazı cezaevlerinde tutuklu ve hükümlüler acık gö- ruş yaparken terör suçlularının bulunduğu cezaevlerinde mah- kûm aileleri ile yetkililer arasın- da tartışmalar çıktı. Insan Hakları Cezaevleri Komisyonu yayımladığı acıklamada açık gö- rüşun gasp edılmeye çalışıldığı- nı savundu. tstaobul Haber Servisimizin bildirdiğıne göre Istanbullular olayı az, eğlencesi bol bir yılba- şı geçirdiler. 1992'ye neşe icinde ginneye kararlı olan bazı Istanbullular Çırağan, Swiss, Sheraton, The Marmara, Hilton, Ramada gibi büyuk otellerin düzenlediği ye- ni yıl kutlamalarına katıldılar. Kumkapı meyhaneleri de geniş katıhmlı yılbaşı kutlamalarının gerçekleştirildiği eğlence yerle- rinden biriydi. Gençler daha çok lstanbul'un ünlü discolannda sabahlara kadar dans etmeyi yegledi. Platform Film Stüdyo- lan'nda düzenlenen özel yılba- şı partisine de rağbet fazlaydı. Kötü hava koşullan Büyukşe- hir Belediye'nin alarma geçme- sine ve butün araçlanyla sokak- larda trafik akışını sağlamak için uğraşmasına neden oldu. Bu arada kentin bazı kesimlerin- de meydana gelen elektrik kesin- tisi insanlann yılbaşını mumla karşılamalanna yol açtı. Diskoda yaralama q. Gtireşîn oğlunıuı adı kavgaya karıştı BURSA (Cumhuriyet Bttro- SB) — Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dogan Güreş'in oglu Serdar Güreş'in neden olduğu tartışmada, Uludağ'daki Grand Yaacı Otel'in koruma görevlisi, tabanca mermisi ile yanagından yaralandı. Güreş'in de elinden bıçak darbesi ile yara aldığı kay- dedildi. Edinilen bilgilere göre yılbaşı gecesi meydana gelen olay şöy- le gelişti: Uludağ'daki Orduevi'nde yılbaşını ailesi ile birlikte geçiren Orgeneral Do- ğan Güreş'in oğlu Serdar Güreş, yeğeni Gökhan Güreş ile birlik- te saat 03.00 sıralarında Grand Yazıcı Otel'in diskoteğine gitti. Dıskoteğin dolu olması nedeniy- le uzun süre ayakta bekleyen Marmara Üniversitesi Güzel Sa- natlar Bölümü öğrencisi 28 ya- şındaki Serdar Güreş'i koruma görevlisi emekli astsubay Kemal Şahin uyardı. Şahin'in, "servis yolunu kapadığı" için Güreş'i uyarması uzerine başlayan tar- tışma, diğer otel görevlilerinin de müdahalesiyle bir anda kav- gaya dönuştü. Bu sırada patla- yan bir tabanca, koruma görev- lisi Kemal Şahin'i elmacık kemi- ğinden yaraladı. Duyulan silah sesi uzerine dis- kotekte panik yaşanırken, otel- den berabenndekilerle aynlan ve kısa süre sonra geri dönen Ser- dar Güreş'in otel görevlileri ile tartışmaya devam ettiği belirtil- di. Ardından bir grup jandar- manın, silah araması yapmak üzere diskoteğe girdigi ve içeri- de bulunanları yere yatırdığı görgtl tanıklannca ifade edildi. Bir süre sonra diskotektekilerin duruma tepki gösterdikleri ve jandarmaların, diskotekten ay- nldığı belirtildi. GUNUN NOTLARI OSMAN ULAGAY Karlı Bir Istanbul Rüyası İstanbul dün sabah bir rüya kentiydi âdeta. Kar bütün çirkinlikleri, kirlilıkleri, bayağılıkları, yoksun- lukları örtmek için yağıyordu sanki. Pis duman yayan bacalar, egzozlarıyla havayı daha da bozan araçlar tatil mahmurluğunu henüz bozamamıştı. Boş yollarda kendi izinizı bırakarak ilerlerken İstanbul- un aslında ne kadar güzel olabileceğini, biraz da içiniz burkularak fark edebiliyordunuz dün. Karlı kubbelerıyle ve minareleriyle eski lstanbul'un gör- kemi, emektar Galata Köprüsü'nden geçerken büyülüyor- du insanı. Tarihin sanki yeniden biçimlendiği bir zamanı, tarihle içiçe geçmiş bu çarpıcı kentte yaşayabilmek, kann geçi- ci olarak örttüğü her şeye karşın bir ayrıcalıktı herhalde. Böyle bir rüyayı yalnızca karlı bir 1 ocak gününde düşû- nebilmek de aslında acıydı, ama gene de güzeldi galiba. Memuran Rüyası ve Gerçek Dün sabah, 'bu rüya istanbulu'ndan geçerek gazeteye geldiğimde ilk işim Cumhuriyet'e bakmak oldu. Ahmet Tan beni hemen yakalayan "1 Ocak Rüyası" başlıklı yazısın- da, "Zamlı rakıyla uykuya dalan memurun rüyası elbette Baba'nın verdığı yuzde 30 değil, üç haneli bir artıştır" di- yordu. Ne güzel olurdu en düşük memur maaşı 988 bin lira değil de 2 milyon lira olsaydı. Memurlar aldıklan maaşla tatminkâr bir geçim standardını yakalasaydı, onlar için gû- zel günler yalnızca rüyalarda görülebılen bir şey oimak- tan çıksaydı. Ama böyle olmadı. Memurların 1992'nin ilk yarısı için kendilerine sağlanan yüzde 30 dolayındaki maaş artışını tepkiyle karşıladıkları anlaşılıyor. Bu tepkiler sürerken 20 Ekim seçimleri sonrasında DYP-SHP koalisyonunun me- muru, ışçıyı, yoksulu gözeteceğını ve memnun edeceği- nı ileri sürerek "halkın yararı ıçın ille de DYP-SHP koalis- yonu kurulmalı" diye tutturanlar şimdi ne diyorlar acaba? Yoksa "büyük patron" Amerika ve IMF falan gibi uzantı- ları DYP-SHP koalisyonuna da mı sızdı ve memurlara da- ha yüksek zam yapılmasını önledi? Aslında iktidara kim gelseydı şu asamada memur için yapabıleceklen sınırlı kalacaktı. Bugünkü koşullarda en kudretlı ve en iyi niyetli bir "baba"nın kudreti bile memur- ların rüyasını gerçekleştiremezdi. İki yakası bir araya gel- meyen devlet bütçesinin yansından fazlasını memurları- na maaş olarak ödeyen bir devletin kısa vadede memu- ru için yapabilecekleri ne yazık ki sınırlı kalmaya mahkûmdu. Çözüm Nerede? Orta ve uzun vadede çözüme giden yol, enflasyonun düşürülmesi. Memurlara sağlanan maaş artışlarının an- lam kazanabilmesi için enflasyonun bu artışlann altında kalması lazım. Başbakan Demirel de bunu vaat ediyor şimdi, "memura sağlanan maaş artışı enflasyonun üze- rinde kalacak" diyor. Sayın Demirel'in bu noktadaki şanssızlığı, son sekiz yıl- da, memur zamlarının her belirlenişinde hükümet yetkili- lerinin aynı vaadi yapmış bulunmaları ve sonra da çoğu kez bu vaadı tutamamış olmaları. Bu inandırıcılık soru- nunun aşılabılmesi için bundan sonra atılacak adımla- rın,alınacak önlemlerin, enflasyonu düşürme vaadıyle tu- tarlı olması lazım. Enflasyonu düşürme çabalarına tüm toplum kesimlerinin nastl katkıda bulunacağının açıklık- la görülebilmesi de bu bağlamda önemli. Memurların daha iyi bir yaşam standardına kavuşması için bir diğer zorunlu görünen koşul da devlet kadrolan- nın gözden geçinlmesi. Enflasyonun makul düzeylere in- dinlebilmesi de aslında kısmen buna bağlı. Üretken ol- mayan insanlara maaş ya da ücret verirseniz enflasyonu beslersiniz. İnsanlara üretkenlıklennin karşılığı olanın çok üstünde maaş ya da ücret verirseniz gene enflasyonu bes- lersiniz. O halde şu soru çok önemli: Bugün kamu kesi- minde çalışan, devletten maaş ya da ücret alan insanla- nn kaçı acaba farkına varmadan enflasyonu besliyor ve sonuçta bindiği dalı kesmiş oluyor? Kaç kişi erişmiş ol- duğu üretkenlik düzeyiyle aldığı maaşın ya da ücretin uyumlu olduğunu söyleyebılir? Bana öyle geliyor ki olaya bu ölçülerle yaklaşıldığında kamu kesiminde aşırı ıstihdam olduğu, pek çok insanın verime ve üretime hemen hiçbir katkıda bulunmadan pa- ra aidığı görülecektir. Türkiye'nin gündemindeki en önemli sorunlardan biri bu insanlara verimli olabilecekleri alanlarda ıstihdam ya- ratmak ve iyi ücret sağlamaktır. Bu yapılabıldiği takdirde devlet de özel sektör de memuruna, işçisine enflasyonu beslemeden iyi maaş ya da ücret verebilir, iyi bir yaşam standardı sağlayabilir. İşin bu yönünü gözardı eden çözümler aldatıcı olmaya mahkûm bence. Yumağı buradan çözmeye yönelmezsek daha çok "Yaktın bizi baba" edebiyatı dinleriz. Â7&4 KISA ÇOCUKLARIN YILBAŞI PLANÖRÜ— ABD'nin Büyük Okyanus kıyısındaki Seattle kentinde bir gnıp çocuk yılbaşını degişik bir yöntemle karsüamaya ka- rar vererek kendilerioe bir planör yaptılar. Tam 31 aralık akşam üzeri planörü uçurmak istiyorlardı. Ama havabozunca hepsinin umutlan suya düşer gibi oldu. Neyse ki bulutlar akşam uzerine dognı biraz dağümış, fırtına dinmişri. 9 yaşındaki Ian Coad onderiiğindeki kuçıik kafadarlar buyuk bir keyifk planörlerini havalandınrken yılbaşına "hoşgeldin" diyorlardı. (Fotoğraf: AP) KızıllarMoskova'da korsanyaptıDÜNYA 1992TE NEŞELİ GİRDİ: KİMİ ÖLESİYE EĞLENDİ, KİMİ EĞLENİRKEN ÖLDÜ Hindistan'da yeni yılı bir barda karşılamak isteyen 50 kişi bozuk içki yüzünden zehirlenerek öldü. Paris yeni yıla geleneksel klakson konserleriyle girdi. bayrak yerine Rusya'mn kırmızı-mavi-beyaz bayrağı dalgalandı. BERLİN/MOSKOVA/PA- RİS (AA) — Berlin'de yeni yüı kutlama şenlikleri strasuıda aşın solcularla polis arasında çıkan çatışmada 14 polis yaralandı ve 22 kişi gözaltma alındı. Çatış- mada panzer, gözyaşartıcı bom- ba, havai fısek ve bol miktarda taş kullanıldı. Berlin'in Kreutzberg semtin- deki yılbaşı kutlamaları sırasm- da ve sabahın ilk saatlerinde 100 kadar kişiden oluşan aşırı solcu bir grup, polis devriyelerine ha- vai fişek ve taşlarla saldırıda bu- lunarak sokaklara alevli barikat- lar kurdu. Olay yerine gelen panzerli po- lisler, göstericileri gözyaşartıcı bomba ve basınçlı su ile dağıt- mak istedi. Göstericiler buna taşlarla cevap verdiler. İki saat süren çatışmada 14 polisin yara- landığı ve 22 göstericinin gözal- tına alındığı bildirildi. Italya'da yeni yıl nedeniyle düzenlenen havai fışekli kutla- malar sırasında toplam 1.068 ki- şinin yaralandığı açıklandıa lcişleri Bakanlığj tarafından yapılan açıklamaya göre, en çok yaralanma, 160 kişi ile Napoli'- de oldu. Ölüm bardaydı Hindistan'da yeni yılı bir bar- da karşılamak isteyen 50 kişi ze- hirlenerek öldü. Hindıstan'ın batısındaki Bombay kentinde 1992'yi içkile- rini yudumlayarak karşılamaya hazırlananlan ölüm barda yaka- ladı. Bozuk içkiden içen 50 kişi ölürken, 11 kişinin durumunun da ağır olduğu belirlendi. Filipinler'in başkenti Manila ve Negros Adası'nda, saatlerin 24.0CÜ vurmasına birkaç sani- ye kala havaya açılan ateş sonu- cu yedi kişi hayatım kaybetti. Başkentte yeni yıl kutlamalan- nın düzenlendiğ^ çeşith' yerlerde çıkan yangınlarda ve havai fişek gösterilerinde de 1200 kişi ya- ralandı. Israil, yeni yılı kar ve şiddetli yağmur altında karşıladı. Hızı saatte 130 kilometreye ulaşan rüzgârla birlikte yağan yağmur, Tel-Aviv ile Negev, Galile, Batı Şeria ve Golan tepelerinde etki- fi olurken, Golan tepelerinde kar yuksekliği metrelerle ifade edildi. Fırtınadan dolayı kesilen elektrikler Israil halkımn yeni yıla romantik ortamlarda ginne- sini sağladı ve pekçok kentte halk yeni yüı mum ışığı altında karşıladı. Paris'te klakson konserleri Saatler geceyansını gösterdi- ği anda, Fransa'nın başkenti Pa- ris'te bu yıl da geleneksel klak- son konserlen verıidi. Başta Champs-Elysees olmak üzere büyük caddelerde Fransızlar arabalannda yeni yüı karşüadı- lar ve düzinelerce şampanyanın patlatıldjğ] şenlikleririi safak sö- kene kadar devam ettirdiler. Almanya'da ise halk 1992'yi havai fişeklerle karşıladı. Ozel- likle Ren Nehri üzerinde patla- tılan havai fişikler Alman hal- kına enfes manzaralar sundu. Almanya'da havai fişek ve çeşitli patlayıalara verilen para 140 milyon markı buldu. Asya'nın büyük kesiminde ay takvimine göre 4 şubatta başla- yacak olan maymun yıh henüz kutlanmadı, ama milyonlarca Japon yeni yıl için düzenlenen ayinler için tapınak ve kutsal yerlere doldu. Kızıl Meydan Moskova'nın simgesi Kızü Meydan'da ise 1992'ye girilirken Uk kez orak çekiçli kızü bayrak yerine beyaz, mavi, kınnm renk- li Rusya bayrağı dalgalandı ve meydan sampanya ile yıkandı. • Adana Emniyet Müduru Mustafa Mete Altan, geçen yıl Terörle Mücadele Şubesi'nce siyasi olaylara kanşan 329 kişinin yakalandığım, adliyeye sevk edilen sanıklardan 138'inin tutüklandığım ve olaylara kanştıkları belirlenen beş kişinin de arandığını söyledi. Altan, siyasi olaylar ve sonrasında yapılan aramalarda, uç uzun namlulu silah, 15 tabanca, 23 şarjör, 576 fişek, dokuz el bombası, 321 metre saniyeli fıtü, 133 fünye, 50 boş kovan, 22 mayın, dokuz mayın fünyesi, iki el telsizi, yedi baskı makinesi, dokuz kapsül, bir susturucu ve bomba yapımında kullanılan bol miktarda kimyasal madde Ue çok sayıda örgütsel doküman ele geçirildığini kaydetti. • Milli Eğitim Bakanı Köksal Toptan Eğitim-lş Sendikası'na "yılbaşı surprizi" yaptı. Eğitim-lş Sendikası'm kurduğu ve başkanlığını yaptığı gerekçesiyle Ankara Yıldırım Beyazıt Endüstri Meslek Lisesi'ndeki öğretmenlik görevinden alınan ve başka göreve atanan genel başkan Niyazi Altunya, Bakan İbptan'ın sözlu isteği uzerine görevine iade edildi. Bu arada bakanlık müsteşan yapılmak istenen Prof. Dr. Ramazan özer'in atanmasından vazgeçildi. • Rize'de meydana gelen yeni yılın ilk trafik kazasında bir kişi öldü. Artvin'den Rize'ye giden Ali Karaman yönetimindeki 28 AS 796 plakalı kamyon, aşın hız ve dikkatsizlik sonucu, Balıkçüar köyü yakınlannda virajı alamayarak şarampole yuvariandj. Kazada kamyon sürucusu olay yerinde hayatını kaybetti. • Karayollan 10. Bölge Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre Trabzon-Gümüşhane-Erzurum Ue Beşikdüzu- Şalpazarı karayollannda heyelanlara karşı kayma olabilecek kesimlerin tamamen temizlenmesi için çalışmalar sürdürülüyor. Aynca söz konusu güzergâhlarda, kaya düşmelerini önlemek amacıyla çelik tellerle önleme yöntemi dahil olmak üzere özelliğine göre çeşitli önlemler almarak tehlike levhası konuluyor. • Adana'nın Abidinpaşa Caddesi'nde iki kath ahşap bir işhanı tamamen yandı. Eski Tekel deposu karşısındaki iki kath ahşap işhanında dün saat 00.45'te henüz beürlenemeyen bir nedenle yangın çıktı. Kısa sürede büyüyen yangın, Adana Büyükşehir Belediyesi itfaiye ekiplerinin müdahalesi sonucu çevreye yayılmadan söndürüldü.