Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/10 EKONOMİ 2 OCAK 1992
Üatırımcı 911de döviz, faiz ve repoylaABDURRAHMAN
Y1LDIRIM
1991'de para "kride" değer-
lendi. 91'e Körfez krizinin sağ-
ladığı dopingle giren yaünm
aıaçlan, bütün yüa yayılan yük-
sek faizli iç borçlanmayla gra-
fıklerini yükseltti. YMzde 70 dü-
zeyinde gerçekleşmesi beklenen
yılhk enflasyon karşısında uzun
yıllaıdır ilk kez tasarnıf araçla-
n galip geldiler.
Dofav, mark, uç ayiık mevdu-
•t faizi, Hazine bonosu ve dev-
let tahvfleri, repo işlemleri, hisse
senetlerinin dörtte biri, enflas-
yonun üzerinde getiri sağladılar.
Yatinm fonlannın büyük çoğun-
luğu ile altının yıllık getirileri
enflasyon oranının biraz altında
kaldı. Yüzde 70 düzeyinde bek-
lenen enflasyona karşılık dolar
yüzde 74.40, Mark yüzde 73.08
Hazine bonosu ve devlet tahvil-
leri yüzde 70-100, üç ayhk mev-
duat faizi yüzde 67 kazandırdı.
Geçen yıl para ve sermaye pi-
yasasını üç buyük olay yönlen-
dirdi. Bunlardan ilki Körfez sa-
vaşı, ikincisi bütün bir yüı etki-
si altına alan kamu iç borçlan-
masu üçüncüsü ise 20 Ekbn Ge-
nel seçimleriydi. 16 Ocak'ta baş-
layan Körfez savaşıyla birlikte
tasarruf sahipleri bankalara
koştuiar ve Türk Lirası mevdu-
atlarının yüzde ll'ini, döviz
mevduatlannın yüzde 12'sini
çektiler. Merkez Bankası bu pa-
ra çekilişini yuıtdışından efektif
döviz getirerek ve yurtiçinde
banknot matbaasını çahştırarak
karşıladı. Emisyonun bir hafta
içinde 15 trilyon düzeyınden 21
trVyona kadar yükselmesi, piya-
saya çıkan paranın borsaya yö-
nelmesiyle sonuçlandı. Hisse se-
netleri 15 Ocak • 28 Şubat tarih-
lerini kapsayan l ü ayiık dönem-
de ortalama olarak yüzde 81 ar-
tış kaydetti.
Savaş bitiminden sonra piya-
saya çıkan paranın tekrar çekil-
mesi ve ABD Dolan'nın yurtdı-
şındaki değer artışıyla birlikte
yurtiçinde spekülatif yukselişi-
ni önlemek amacıyla faizler yu-
kançekildi. Dövize Merkez Ban-
kası'mn yoğun bir nnldahalesi
başladı. Borsa bir yandan dövi-
zin diğer yandan faizin baskısı
altına girdi ve duşmeye başladı.
Müdahaleye karşın dolann yük-
selişi önlenemedi. Dolar yüın ilk
yansını yüzde 49*luk değer ar-
tışıyla tasarruf araçlan içinde
açık farkla önde bitirdi. Dola-
nn değer artışı altını da yukan
çekince bu tasarruf aracı da yı-
lın ilk yarısında yüzde 41'lik bir
prim yaptı.
E n f l a s y o n Yıllık yüzde 70
düzeyinde bekleniyor.
D ö v i z Dolar yüzde 74.4, mark yüzde
73.0 prim yaptı. Yılın birinci
yarısı doların, ikinci yarısı markındı.
B o r s a Hisselerin dörtte birinin
getirisi enflasyonun üzerinde
gerçekleşti. Koç Grubu hisseleriyle
çimento ve biracılık sektörü hisseleri
yüksek getiriler sağladı.
F a i z Mevduat en yaygın biçimde
yatırıldı. 3 ayiık faizin yıllık getirisi
yüzde 67 oldu.
R e p o Hazine Bonosu ve Devlet
Tahvıli ile yapılan repo işlemleririin
getirisi de enflasyonun üzerinde oldu.
Piyasalarda repo çılgmlıgı yaşandı.
Yıllık repo işlem hacminin 250 trilyon
dolayında gerçekleştiği
tahmin ediliyor.
H a z i n e B o n o s u Paranın büyük
bölümü kamu iç borçlanma kâğıtlarına
gitti. Yılın büyük kısmında 3 ayiık
bonoların yıllık getirisi yüzde 100'ü
buldu.
Altin Yılın ilk yarısında iyi olmasma
karşın ikinci yarıda dolarla birlikte
duruldu. Yıllık getirisi yüzde 60.8 oldu.
F o n l a r Ortalama getirisi yüzde
55.48'de kaldı.
HİSSELER 1991 DE NE GETİRDİ?
gYıl içinde artan faiz oranla-
nna göre 1 ayhk mevduata ya-
tınm yapan ve her hesap döne-
minde bunu yenüeyen yıl sonun-
da yüzde 56'hk bir getiri sağla-
dı. Bileşik faiz hesabıyla Uç ay-
hk mevduatın getirisi ise yüzde
67 oldu. Vadeler içinde en bü-
yük mevduata sahip olan 3 ay-
hk faiz aynı zamanda en çok ge-
lir getiren oran unvamm kazan-
dı. 6 ayuk faizin yine hesabın
yenilenmesiyle birlikte ydhk ge-
tirisi yüzde 60 olarak gerçekleş-
ti. Yübaşında parasını yılhk ola-
rak yatıranlann kazancı ise yüz-
de 53.7'de kaldı.
i * *m ıi» *»
KotiçiPazar
A CtaJA
Uç faktör
Yatınm araçlannın kaderini
belirleyen kurumların başında
ise Merkez Bankası ve Hazine
geldi. Merkez Bankası bir yan-
dan piyasadaki likiditeyi kont-
rol ederek genelde faizlerin yük-
selmesine yol açtı, diğer yandan
döviz piyasasına müdahale ede-
rek dövizi kontrol altında tuttu.
Hazine'ye kullandırdığı avansla-
rın bir bölumunu de emisyona
girmek yerine "açık piyasa
işlemteriyle" bankalardan sağla-
dı. Hazine ise Körfez kriziyle
birlikte fon gereksinimi artınca
giderek daha fazla, daha yüksek
faizli ve daha kısa vadeli borç-
lanmaya gitti. Hazine'nin bu tu-
tumu da mevduat faizlerinin
yükselmesine, piyasadaki likidi-
tenin kısılmasına yol açınca
bundan borsa zararh çıktı. Ha-
zine'nin bir yıllık devlet tahvil-
leri faizi ortalama yüzde 7Tye
5M3
Afyon Çimento
AkaJ lekstH
Attank
Akçimento
Aksa
AJbnytfc
Çeş. Attmyunus
Anadoh Cam
Bagbş
BrtkTûtûn
Bokj Çimento
Çefcrttat
Çukurova Eletct.
Oerrartank
DenHiCam
Derimod
DmaHottng
DrtaşDoöan
Dpöusan
5300
24000
2000
3900
5100
12500
tm
8300
7500
1250
2200
2100
4200
3300
2700
tapezEUdrJk
Koruma Tanm
Kûttıya Porse.
LûteKadrte
15000
5300
1450
8300
6900
7300
5200
19000
3000
2750
1700
-53,56
Mafshall
M Santral
Metaş
Nasaş
DuranOtset 9500 5100
Eczaobaşı ilaç
Edbjp*(BÛ)
EoeEndüs&i
EgeGûbre
EmakSigoria
Not Hofcinfj
NefLrizm
Niğde Çimento
OkanTekstil
Ojmuksa
Parsan(BÛ)
ftsç ProtUo
Petan
PmarSût
Pmar Et
Pnar Su
PmarUn
Pimaş
RB&DI Ofisi
Polyier
Rabak
Sabah Yayıncıhk
Saitral Hokfing
ErağlDem
Estoik
fonte ABmin
Rnansbank
Gentaş
Çel
Sifeş
Sötea
Söomez Flament
Sun Elektr. (BÛ)
lamSigorta
TDtşbank
lekstılbank
3431
10.77
5a82
Z77J9
-3&89
-25D0
357
-1133
-38L62
-455
-2131
ttUI
-5750
5769
-2&17
2J04
1333
1500
-55L26
-3ÛM
75i»
-47.17
3L23
•4236
-29.41
TNütt
-28.44
-1250
-658
1132
6038
-35i»
-16L67
THY
T. "lüborB
Tûtûnbank
Ûnye Çimento
UsakSeramik
Vakıt Yabnm 0.
Vtetel
Vakrf F tûraama
\&pı Kredi Bank.
YKB (Yzd 40BOL)
Yünsa
Kot Dış Pa2ar
Gtma
Marma A.Yunus
Pstrokent lurizrn
Töfeş Oto Ticaret
HalkaH Konut
2900
3600
4000
10000
4550
1100
4750
6200
1650
5800
1200
3000
4000
900
2200
16500
1120000
MM 277.7»
500 -48.72
3400 -556
5600 4000
4150 29.69
1450 16Ü0
1550
2500
2700
2100
2200
1100
1300
3600
1000
1300
25000
1875000
4051
-12.28
335
27.27
-2.22
-833
-14.75
-10,00
2135
-4051
5152
67.41
(X) Iş Bankası (KU) (1.000 TL.) olarak göstenlmtştr.
NOT, %70'ın ûzennde değer artışı yapan hısse senetten siyah
dtsünişlır.
FONLAR 1991DE NE GETIROP
işYatınm-1
lşiajnm-2
Iş Vtrtınnv3
i
ş Ytfınn}
lntorton-1
İnterton-2
lntErton-3
lnterton-5
lkbsat'taI-1
lkteat^t-2
i
Gortnnlşil
Gûbre ftbfHdan
Hektaş
kt. Rnansal Kir.
M.Piston
K^tonsan
Kav
Ketebek MobSya
Kent&da
10000
4250
7100
9500
29000
-4aos
msa
27IM
3133
41.43
-3557
-15B3
fcsan
T.GarartiB.
IsBankas) A
ş Bankası B
ş Bank.(KU)(X)
ş aYa).258OL
Is aY2d.25BOZ
Iş Bankası C
TıreKutsan
T.Kaionma Ban.
UfaşOto. Fab.
TrakyaCam 5400
2550
2750
220000
10000
32000
350
775
1900
1500
1350
8300
7SM
2750
Ik&satYaM
Iktisat ADIım Fon
Garant Yatınm-1
Garantı Yaünm-2
Garant Vatınm-3
Garanti V%ıfinm-4
Garanti Yatınm-5
EsbankFon 1
Est>ankFon2
EsbankFbn 3
YKBYatoımF
YKBSektörF
YKB Hisse F
YKB Kamu F
YKB Likit F.
YKBKarmaF
YKBKVcF
YKBKapitalF.
65.217
42.707
17369
14309
12569
49538
43128
22564
20567
10.000
41104
33.648
iaoii
1&167
11331
5Û259
23317
11797
12.259
9.209
51.122
16542
12.045
47J683
37469
51.105
36.737
32.136
36342
16.768
12.230
104^54
55125
27.179
22306
19315
77360
63509
32599
30541
10321
67.217
54584
26.183
26.451
19354
82.071
30.752
19374
11140
11.090
82393
27.752
18.191
71.049
57333
88,280
5&224
50301
55351
23568
«378
5936
29JK
56.48
54JM
56.06
5451
4&18
46.25
4850
a2i
6153
6141
6153
6161
6159
6130
3139
4405
7.19
20.43
62.15
6331
5933
49.00
5182
72.74
5104
5653
5024
4254
5436
YKB Aktif F.
Vakıf Fon-1
Vakrf Fon-2
VakrfFon-3
Vakıf Hisse
Vakıf Dünya
\fckrf Fon-S
Dışbank Mavı F.
Dışbank Beyaz
Dışbank Pembe
Tûtûn Fon-1
Tûiûn Fon-2
Miteui Fon-1
Mitsui Fon-2
Rnans Fon-2
Fiians Fbn-3
Rnans Fon-4
Rnans Fon-5
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Basak Fon
Ziraat Fon-4
Hak Fon-1
Hak Fon-2
Pamuk Fon
Pamuk Hisse
Erriak Fon-1
Emtak Fon-2
lmpex Fon 1
lmpex Fon 2
TöbankFon
Sümer Fon
Denc Fon
Ege Fon
KaJkınmaFon
Den* Fon-1
Demir Fon-2
TarişFon
OrtakFon
TârkbankFon
NetFon
EtiFon
9L072
37340
9&118
17541
10363
12.717
11514
31257
44.479
12306
36502
10234
131039
19.286
16.185
12.797
m701
iaO44
14352
15.048
11694
18593
14J628
19LÛ36
12500
1&S62
12511
14.755
10934
11493
15350
15.421
11187
13376
12.775
10000
12.834
11.498
11.107
m744
10569
NOT: İrterfon-5, Garanti Yrtınm-5
oranlan 1991'dekı çıkış fiyafJanna
16354
57570
145.291
26.765
17347
21747
17387
49535
71.065
20293
57382
16.166
207324
24302
32331
27.115
20751
T7563
30343
22306
21711
21379
30400
22596
31752
21.155
26567
20911
24.406
8158
54.18
51.16
5259
72.22
86.73
48.40
5015
59.77
6450
5857
5756
5321
5131
6638
6753
62.16
6736
21339
22.799
25.175
20032
21.191
20386
10117
21446
17344
17383
17.723
17389
5751
5757
59.77
6350
57.21
6630
6359
7072
6714
65.41
66.06
5553
4853
6125
5151
5143
5058
1.17
67.10
5145
5650
6456
6453
ve Demr Fon-2'ran arös
göre hesaptanmıştır.
DOVIZ-ALTIN 1991 DE NE GETİRDİ?
I
Mviı-Altm
Dolar
Mark
Isvıçre Fr
Steriın
Cumhunyet
Reşat
24 Ayar
Bılezik
rm
2950
1950
2290
5660
245 000
280 000
36.900
36.400
nti
I**
5110
3375
3760
9550
394 000
430 000
58 600
54 500
v f e *
74 40
73 08
64.19
68 73
60 82
53 57
58.81
57 97
kadar çıktı. Bunlar içinde yttz-
de 85 faizle satılan tahvüler de
yer aldı. Aynca Hazine Bonola-
nnın yılbk bileşik faizi özellikle
yılın ikinci yarısında yüzde 100'ü
buldu. Hazine üç ayiık bonola-
rı kasun ayı sonuna kadar orta-
lama yüzde 70-76 faizden sattı.
Vergi muafıyeti olan Hazine Bo-
nosu ve Devlet Tahvili'nin bu re-
el getirileri, tasarnıflann banka
araalığıyla Hazine'ye aktarüma-
sıyla sonuçlandı. İç borçlanma
41 trilyon liradan 91 trilyon li-
raya çıktı.
Repo ile tanışma
Devlet kâğıtlannın yüksek ge-
tirisi, tasarruf sahiplerini repo
Ue tanıştırdı. Yatınmcılar yüksek
faizli Devlet Tahvili ve Hazine
Bonolannı bankalardan "geri
satnu vudiyle aldılar". Parala-
nnı yatırdılar, karşıbğında kâğıt-
lannı değil, sadece makbuz al-
dılar. 1 gün ile 30 gun arasında
yapılan bu repo işlemlerinde faiz
genelde kamu kâğıdı faizlerinin
biraz üzerinde oldu. Bankalar
bu yolla disponibilite ve karşılık
ödemeden para toplama olana-
ğuıı bulurken yatıruncılar da ay-
iık yüzde 6-6.5 arasında bir faiz
kazancına kavuştular. Repo hem
süresi hem de reel getirisi bakı-
mından birçok kesimlere cazip
geldi. Tksarruf sahipleri ve ma-
li piyasalarda spekülatif kazanç
arayışı içinde olanlann yanında,
şirket fonlan da repoya aktı.
Körfez savaşı ile piyasalarda
başlayan "borç ödememe" eği-
ümi yılın geride kalan aylanna
da sarktı. Birkaç günlüğüne ve-
ya 10-15 giinliigune borcunu ta-
kan şirket veya kişiler ellerinde-
ki fonlan repoya yatırdılar. Hat-
ta bankalardan kredi alan, son-
ra bu parayı aynı bankada repo-
ya yatıran şirketler de çıktı. Pi-
yasada yaşanan bu repo çılgın-
lığı tMKB'nin bültenlerinden de
izlendi.
Bültende yer alan Hazi-
ne bonosu ve devlet tahvili işlem
hacmi 1990'a göre 1991'de yüz-
de 288 arttı. 90'daki 94 trilyon
Undık işlem hacmi 1991'de 271
trilyon liraya yükseldi. Bu işlem
hacminin yüzde 95'inin repo iş-
lemlerinden ileri geldiği tahmin
ediliyor. Bu miktar da 256 tril-
yon lirayı buluyor.
Siyasetin etkisi
1991, aynı zamanda siyasi ge-
lişmelerin yabnm araçlannı et-
kilediği bir yıl oldu. Körfez sa-
vaşıyla başlayan bu etkiler, da-
ha sonra iktidardaki ANAP'm
Genel Kongresi ve 20 Ekim ge-
nel seçimleriyle sürdü. ANAP
genel kongresi öncesinde "Baş-
bakan degşecek mi, degişmeye-
cek mi, degişirse ne olacak"
beklentisine giren borsa düşüş
yaşadı, döviz üzerinde de spekü-
lasyonlar yapıldı. Başbakan de-
ğişimiyle birlikte faizler yüksel-
di. Mesut Yümaz hükümetinin
erken seçim karanyla da dövi-
ze talep artü. Ama, Merkez
Bankası'mn yoğun müdahalesi
ve faiz oranlârmı yukan çekme-
si, spekülatif artışları sınırlı tut-
tu. Borsada ise seçim öncesin-
de kâğıttan çıkma eğilimi görul-
mesine karşıhk, destek beklen-
tisi kamu kâğıtlarına ilgiyi artır-
dı. Seçim öncesinde yılın en dü-
şük düzeylerine inen borsa, se-
çimden sonra atak yaptı. Koa-
lisyon protokolünün açıklanma-
sı ve hükümetin kurulması, bor-
sanın yolunu açarken faizlerde
düşüşü başlattı. Yeni hüküme-
tin devlet tahvili ve Hazine bo-
nosu faizlerini de aşağıya çek-
me politikası reponun yıldiznıı
söndürmeye başladı. 1991 yılı
yatınm araçlarının seyri şöyle
oldu:
F a İ Z Yıl içinde yaklaşık 20
puan artış gösterdi. Ortalama
olarak üç ayhk faizler yüzde
51'den yüzde 70'e, altı ayhk faiz
yüzde 53'ten yuzde 65'e, bir yıl-
hk faizler yüzde 59'dan yüzde
73'e çıktı. Devlet tahvili faizle-
ri ise jüzde 60'tan yüzde 77'ye
yükseldi. özel sektör tahvili fa-
izleri ise yüzde 65'ten yüzde 83'e
çıktı. Şubat ayında yükselişe ge-
çen faiz mayıs ayında ilgüi Dev-
let Bakanı olan Güneş Taner'-
in müdahalesiyle karşılaşü. Te-
lefon tahmaüyla faiz oranlan 10
puan birden düşürülerek yüzde
61 'e çekildi. Ancak temmuz
ayında Ekrem Pakdemirli'nin
bakanlığa gelmesinden sonra fa-
izler yeniden eski düzeylerine
yükseldi. Genel seçimlere doğ-
ru kamu kesiminin kaynak ge-
reksinmesinin artması faiz oran-
lannı ikinci kez sıçrattı.
Üst uste iki yü enflas-
yonun altında değerlenen döviz
1991 yüında dunımunu düzelt-
ti. Merkez Bankası'mn yoğun
müdahalesine karşıhk Körfez
Krizi ve genel seçimler gibi fak-
törler dövize talebi artınnca yıl-
hk değer artışlan dolar ve mark-
ta enflasyonu geçti. Isviçre
Frangı'nın ve sterlinin getirileri
ise enflasyona çok yaklaştı.
1991'e 1.48 Alman Markı değe-
rinden başlayan dolar, ABD'nin
Körfez galibiyetiyle coştu ve bir
ara 1.88 marka kadar yükseldi.
ABD ekonomisinin durgunluk-
tan çıkamaması üzerine faiz
oranlannın düşürühnesi, buna
karşıhk Almanya'da faizlerin
yükseltUmesi yıl sonuna doğnı
dolara darbe vurdu ve değerini
yeniden 1.51 mark düzeyine in-
dirdi. Yüın ilk yansmda durgun
seyreden mark ise yılın ikinci
yansmda atak yaptı ve seneyi
dolarla hemen hemen aym dü-
zeyde bitirdi. Yurtiçind seTbest
piyasada dolar yüzde 74.4,
mark yüzde 73.0, Isviçre Fran-
gı yüzde 64.1 ve Sterhn yüzde
68.7 Drim yaptı.
A l t U İ Yılın ilk yansmda do-
larla birlikte yükseldi ve yüzde
4PIik bir artış yaptı ve yıhn
ikinci yansında dolarla birlikte
yıldızı söndü. Cumhuriyet Altı-
nı'nın yılhk değer artışı yüzde
70.8 olarak gerçekleşti.
B t r s a Yıhn ilk çeyreği ile
son çeyreğinde canh, yü ortasm-
da ise durgundu. Körfez krizi-
nin emisyonu patlatması ve pi-
yasamn likiditeye boğulması
mevsimlik canlıhk dönemi Ue
birleşince ocak ve şubat aylann-
da atağa geçen borsa savaşla
birlikte duruldu. Yü boyunca
kamu iç borçlanmasınm ve ar-
tan mevduat faizlerinin baskısısı
altında kaldı. Genel seçimin ar-
dından yeni hükümetle birlikte
yeniden canlanan borsa 1991
kayıplannı bir ölçüde giderdi.
Borsadaki 140 hisse senedinin
dörtte birini oluşturan 35 hisse
senedi yüzde 70'in üzerinde yüz-
de 32O'ye kadar varan oranlar-
da kazandırdılar. Genelde ka-
zandıran hisselerin Koç Grubu
hisseleri, çimento, bira, daya-
nıkh tüketim ve telekomünikas-
yon sektörü hisseleri olduğu
dikkati çekti. En çok kaybetti-
ren hisseler ise bankacüık hisse-
leriydi. 140 hisse senedinin 62'si
zarar ettirirken 43'ünün değer
artışı da enflasyonun altında
kaldı.
İMKB Bileşik Endeksi
3125.44 pnandan yüzde 40.27
artışla 4370.05'e yükseldi. Ma-
li Endeks ise 3099.30dan yüz-
de 8.26'hk artışla 3355.42 pua-
na çıktı. Yübaşında 3125.34
olan Sanayi Endeksi yılı
4964.14'ten kapadı ve yüzde
58.83 prim yaptı.
F « M Ü a r Menkul kıymet ya-
tınm fonlarmın ortalama geti-
risi yüzde 55.48 oldu.
Dış borsalarda
1992 coşkusu
NEW YORK (AA) — New
York Menkul Kıymetler Borsa-
sı Wall Street'de 1992 yüma
bağlanan ümitler ve ABD'de
faiz oranlannın iyice düşürül-
mesi, Dow Jones Endeksi'ne
puan rekoru kırdırdı.
Wall Street'de 1991'in son
işlem gününde Dow Jones en-
deksi 4.92 puan kazanarak
1991'in rekor puanına,
3.168.83 puana firladı. ABD'-
de reeskont fazinin 20 Arahk
1991'de, son 27 yüın en düşük
düzeyi yüzde 3.5'e kadar düşü-
rühnesi üzerine, Dow Jones en-
deksi, 1991 yılının sadece son
dokuz işlem gününde yüzde 9.3
oramnda puan kazandı. Dow
Jones Endeksi'nde arahk aytn-
daki en yüksek oranh bundan
önceki artış, 1924 yılının ara-
hk ayında yüzde 8.4 oranıyla
kaydedilmişti. Dow Jones En-
deksi, 1991'de ortalama yüzde
20 oramnda puan kazanmış ol-
du. Londra Menkul Kıymetler
Borsası'mn önceki gtinkü ka-
panışında da Financial
Times-100 endeksi 73.1 puan
birden kazanarak 2.493.1 pu-
ana yükseldi. FTSE-100 endek-
si, böylece 1991 yüında toplam
yuzde 25 oramnda puan artışı
kaydetmiş oldu.
Baa borsacüar, ABD'de his-
se seneti fiyatlannın 1992'de
yuzde 15 oramnda düşebilece-
ğini, diğerleri de Dow endeksi
puanının 1992 yüı sonunda
3.600'e çıkacağım tahmin edi-
yorlar.
ABD Başkanı George Bosh'-
un Asya-Pasifik bölgesmi kap-
sayan gezisüun Japonya dura-
ğmda, umduğu ilgiyi bulama-
ması, ABD dolanna değer kay-
bettirdi ve dolann Japon Yeni
karşısındaki değerini son 14
ayın en düşük düzeyine indir-
di. New York Borsası'nm ön-
ceki günkü kapamşmda dola-
nn Japon Yeni karşısındaki de-
ğeri, psikolojik sınır olan 125
yenin de altına ve son 14 aym
en düşük dtizeyi 124.85 yene
geriledi. Dolann Alman Mar-
kı karşısındaki değeri de 1.5210
marktan 1.5165 marka duştü.
Dolann Japon Yeni karşısında-
ki değeri, daha bir önesine ka-
dar 135.50 yen idi. 1991'i Al-
man Markı karşısında değer
kazanarak bitiren dolann, bir
yü önce 1.4885 mark olan de-
ğeri, 1991'in son işlem günün-
de 1.5196 marktan kapandı.
Londra Borsaa'nda sterünin
değeri 1.8673 dolardan 1.8718
dolara, New York Borsası'nda
1.8670 dolardan 1.8685 dolara
yükseldi. Son bir yüda dolar
karşısında epey değer kaybeden
sterün, bir yü önce 1.9345 do-
lardan işlem görüyordu.
Borsacüar, Bush'un Japon-
ya'yı ziyaretinde, "ABD'nin
Japonya ile ticaretinde verdiği
açığın azaltıhnası için Japon
Yeni'nin değer kazanmasımn
sağlanması" konusunda anlaş-
maya varacaklanm ve ABD
Dolan'nın Japon Yeni karşı-
sında değer kaybetmeye devam
ederken, Japon Yeni'nin güç-
leneceğüıi tahmin ediyorlar.
IMKB Başkanı Yaman Törüner
1992'de şeffaf
borsa yaratacağız'
Istanbul
Menkul Kıy-
metler Bor-
sası (İMKB)
Başkam Ya-
man Törü-
ner, 1992'de
şeffaf borsa
yaratacaklarını belirterek "Bo
yıl altın piyasası, önümüzde-
ki yıl da vadeli piyasa ve opsi-
yon işiemi başlatacağu" dedi.
Yaman Törüner, yaptığı
açıklamada, borsanm 1991 yüı
hedeflerinin tümüne ulaştıkla-
nnı kaydederek 1992'de bina
ve otomasyonun tamamlan-
masından sonra da "şeffaf
borsa"ya kavuşulacağmı bil-
dirdi.
tMKB'nin 1991'de bir yü
önceye göre işlem hacminde
yüzde 135'lik arüş kaydedildi-
ğini anlatan Törüner, günlük
işlem hacminin ise yarun tril-
yonu aşarak rekor üstüne re-
kor kırdığım kaydetti.
Borsanm 1992 hedeflerimn
başmda yatınmcının korun-
masınm geldiğini belirten Tö-
rüner, sözlerini şöyle tamam-
ladı:
"1992'de hedefİMİz, yaö-
nMdui KOCVMİBJV, bflgi skı-
f n u daha çok, daha satbklı
saihudıtı jeffaf bir borsa ya-
ratBMktır. Yeni biaanuz ve
bflgiaayar dstenteiıie islem
hacmimiz çok dddi boyadara
çıkacak vc piyasaauzn derin-
Ifcfl de artacakor. Aynca gecen
y* hrnatf aokta<uıu tahvil
ptyaMM giM yeai yeai ptyasa-
lan da borsaauz çatts ve dü-
mayı amachyoraz.
Bn yü altm piyasasuu da
devreye sokacaju. 1993'te ise
vadeM piyasalan ve opsiyon iş-
lemlertel başlatacatız. "
B o r s a 1 9 9 1 > d e
yatınmasına sevind de üzüntüyü de yaşattı. Yıla, Körfez krizin-
yy y y d e n d o | a v ı u n ,u t S uz giren borsa, savaşla birlikte hiç beklemediği bir canlılıga ka-
vuştu. Savaş bittiğinde sanki borsa da bitmişti. Yılın 2. ve 3. üç ayiık dönemlerini düşüşle geçiren borsanm seçim sonrasında istikrar
paketinden olumsuz etkileneceği tahmin ediliyordu. Ama pakette, borsaya teşvik oniemlerinin yer alacağımn açıklanması yine bek-
İenmedik bir zamanda borsayı canlandırdı. Borsa için kazanç yılbaşında ve yıl sonunda vardı. (Fotoğraf: MEHMET DEMİRKAYA)
KAYSERİ 4. ASLİYE HUKUK
MAHKEMESt
Sayı: 1991/220
Davacı Maliyeyı Hazine ile davalı Abdullah Polat arasındakı me-
ni müdahale ve kâl davasırun ara karan uyannca:
Dava konusu Kayseri ılı Kocasinan ilçesı Cırkalan mahallesinde
kain 4 pafta, 2200 parselde kayıth 150 mI
'lik taşınmaz maliki olan
Battal oğlu Sanz ılçesi doğumlu 1959 D.lu Abdullah Polat'ın yapı-
lan tahkikatlar sonunda tebüğe yarar açık adresi tespit edilemediğin-
den, adı geçen davalımn duruşma tanhı olan 18.2.1992 tarihinde
dunışmada bizzat bulunması ya da kendisini bir vekille temsil ettir-
mesi, aksı takdırde davanın yoklugunda görülup, yokluğunda karar
verıleceğı, dava dilekçe^inin tebliği yerine ilan olunur. 12.12.1991
Basm: 51245