Katalog

6NÎSAN1991 + + + + BAKER SINIRA GELİYOR HABERLER CUMHURİYET/19 Havadan yardımDış Haberier Servisi — ABD Başkanı George Bush, Dışişle- ri Bakanı James Baker'ın, sınır- da bekleyen Iraklılarla ilgili ola- rak Türkiye'ye gideceğini bildir- di. Bush, sığınmacılar için eko- nomik ve gıda yardımı yapıla- cağmı beiirtti. Başkan Bush yaptığı yazılı açıklamada, Ba- ker'ın yarın başlayacağı Orta- doğu turunda Türkiye'yi ziya- ret ederek, Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile görüşeceğini ve Irak sınır bölgesini gezip sığın- macüann durumuyla ilgili göz- lemlerde bulunacağım kaydet- ti. Bush açıklamasında şu ifa- delere yer verdi: "Sığınanlara yardım etmele- ri için Tiirk hükümetine kap- saralı ekonomik yardım ve gı- da desleği sağlıyoruz. Aynı za- manda acil gereksinimlerini karşılamak üzere, Tiirkiye'nin Irak sınınna bir ABD askeri sıhhiye birliği yollamaya hazı- rız." Açıklamada, yanndan itiba- ren ABD Hava Kuvvetlerine bağü nakliye uçaklannın Kuzey Irak üzerinde uçarak yiyecek, giyecek, çadır, battaniye ve di- ğer yardım malzemesi atacağı- nı bildirildi. Bu çabanın yalnız- ca insancıl kaygılarla yapıldığı, Irak hükümetinin bu çabaya müdahale etmemesinin beklen- diği kaydedildJ. ABD Başkanı, açıklamasın- da, Irak içinde ve çevresindeki göçmenlere, uzun dönemde, en iyi yardımın nasıl sağlanabile- ceği konusunda BM ile temas- ta olduklarım ve koalisyon or- taklarıyla da yardım çabaları- nın görüşüleceğini duyurdu. Kısa süre içinde sağınmacılar için 10 milyon dolara dek har- cama yapılmasına izin veren karan imzalayacağını vurgula- yan Bush, Güney Irak'taki ABD birliklerinin göçmenlere yardım etmeyi sürdüreceklerini, Iran ile de bu konuda temasa geçileceğini kaydetti. Bush, Iraklı çocuklar için aşı kam- panyasında kullanılmak üzere, UNICEF'e 869 bin dolar vere- ceklerini, Kızılhaç'a da 131 bin dolar ve bin ton gıda sağlana- cağını, dağıtımın bu iki kuru- luş eliyle gerçekleştirileceğini kaydetti. Bu arada, Batıh ülkeler, Sad- dam'a bağlı birliklerden kaçan Kürtlere sınınn açılması yolun- da Türkiye'ye baskılarını arttı- nyorlar. Edip Emil öymen'in haberi- ne göre "Türkjye, sıgınmacılan kabul etmiyor, sınırını açmı- yor" haberleri ile biçimlenen Türk yetkililerin demeçleriyle bağdaşmıyor. BBC televizyo- nunun saygın yorum değerlen- dirme programı "Newsnight" ta sorulan yanıtlayan Türkiye Büyükelçisi Nurver Nureş'in "Türkiye'nin 100 bin kişiye sı- nınnı açtıgını" söylemesi, Dev- let Bakanı Kamran İnan'ın BBC Yurt Yayınlan'nda dün bunu yinelemesi, "Türkiye sı- nınnı açmıyor" haberleriyle uyuşmuyor. Basın yayında bu konuda çelişkili haberler aynı anda yayımlanıyor. Bir göz- lemci, Kürt sığınmacılarla Sov- yet işgalinden sonra Afganis- Sığınmacının yükü350 milyarlira ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Sayıları şimdiden 250 bini bulan Irakü Kürt sığınma- cılann bütçeye getireceği mali yük ekonomi kurmaylarını ur- kütüyor. Göç dalgasının bu yıl- ki bütçeye 300-500 milyar lira civannda ek yük getireceği tah- min ediliyor. Türkiye'ye giren sığınmacı sayısının ne kadara ulaşacağı şimdiden kestirilemiyor. Ayrıca bugune kadar Türkiye'ye giren 250 bin civanndaki Iraİdı Kürt sığınmacıyı barındırabilecek kapasitede kamp bulunmadığı ve bunların nerelerde banndı- rılacağımn ia sorun olduğu kaydediliyor ADANA HİPODROMITNDAN FÎKRET D4ĞLIOĞLL 1. KOŞU:: F Koç 2 (6), P: Teh- likeli (9), Pl>: Belde 1 (2), S: Miray (8). 2. KÖŞU: F Yelinoğlu (4), P: Özlem 8 (10, PP: Cobra (1), S: Aslangülü (.'). 3. KOŞU: F:Kaynarhan (5), P: Enter (2), PF: Yavuzoğlu (3), S: Cini (1). 4. KOŞU: F:Semuş (5), P: Ese- rim (6), PP Günseli (2), S: Partner (3). 5. KOŞU: F Poker D'as (2), P: Ginza (1), 1P: Benali (4), S: Onur (6). 6. KOŞU: I Okeytur (4), P: Kayra (2), ÎP: Tanbatur (5), PP: Küçükşrife (3), S: Baba (1). 7. KOŞU: Friabur (3), P: Arım Bahm (1), P 1 : Uğur 56 (4), S: Demırbey C5. tan'dan Pakistan'a yönelen Af- gan sığınmacılar arasında para- lellik kurdu ve Iran'ı da kaste- derek "Kiirtlerin sığınmak için bir defU iki adresi yar" dedi. Uluslararası Af Örgiitii ise Türkiye'nin Irak sınınnı açma- sı ve biriken Kürtleri ülkeye al- ması için çağnda bulundu. "Af Örgiitii" tarafından Türkiye başta olmak üzere Avrupa Konseyi, Avrupa Komisyonu, Basra Körfezi Işbirliği Konse- yi, Arap Birliği örgütü'ne ya- pılan başvuruda "Irak'»an ka- çan Kürt ve Şii sığınmacılara kapılarını açmaları ve korumalan" istendi. Bu arada Ingiltere hüküme- tinin Kürt sığınmacılar için gönderdiği 40 ton yardım mal- zemesi dün Türkiye'ye geldi. Berlin'den Dilek Zaptçıoğ- lu'nun bildirdiğine göre Alman Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher, Iraklı Kürtlere yar- dım için yoğun çaba başlattı. Almanya Kürt sıgınmacılan kabul etmeyecek, fakat Türki- ye'ye kaçanlann geçici olarak barındınlması ve tedavisi için olanaklannı seferber edecek. Alman Hava Kuvvetleri'ne ait dört yardım uçağı bugün Türki- ye ve Iran'a gönderiliyor. Sı- nırda çadırkentler kurulmasın- da Alman askerleri bizzat yar- dımcı olacak. Almanya buna karşılık Tüıkiye'den, Irak sını- rını tam olarak açmasını talep etti. Almanya Kürtlere 1 mil- yon marklık ilaç ve battaniye gönderecek. BrüksePden Sabetay Varol'- un haberine göre önümüzdeki pazartesi günü Lüksemburg'da yapılacak "olağanüstü" Avru- pa Topluluğu zirvesinin Irak Kürtleri sorununu gündemine alacağı ifade edildi. AT Dönem Başkanı ve Lük- semburg Dışişleri Bakanı Poos Irak'ın Kürtlere uyguladığı zui- mü bir "soykınm başlangıcı" olarak nitelerken, Avrupa Kon- seyi Bakanlar Komitesi de dün yayınladığı bildiride Irak'ta in- san haklarının ihlalini kınadı. Konseyin bildirisinde üye ülke- lerin, Irak'tan göç eden sivil halka acil insani yardımlarını arttırmaları istendi. NATO üyesi 16 ülkenin dai- mi temsilcilerinin dünkü top- lantısının ardından yayınlanan bildiride de Bağdat yönetimin- den Kürtlere yönelik saldırıla- ra son vermesi istendi. Bildiri- de NATO ülkelerinin "insan haklarının çiğnenmesinden Irak hükümelini sorumlu tut- tuklan ve Kürtlere karşı düzen- lenen insanlık dışı baskılar do- layısryra şîddetfe krnâdıMan" belinildi. Bu arada, BM Mültecüer Yüksek Komiserligi (UNHCR), Türkiye'nin Irak ordusundan kaçan Kürtlerin ülkeye girişine izin vermek için uluslararası yü- kümlüluk altında bulunduğunu öne sürdü. UNHCR'nin üst dü- zey yetkililerinden Eric Morris, "Beklentimiz, devletler arasın- da zorunlu olan insani ve ulus- lararası yukümlulukler çerçeve- sinde ihtiyacı olan insanlara gü- venli bir yer saglanması ve banndırılmasıdır" dedi. Batı yardımı Batı ülkelerinin, Turkiye- Irak sınırındaki sığınmacılara gönderdiği yardım paketleri de Ankara'ya ulaşmaya başladı. Dün ilk olarak Ingiltere'nin Kı- zılay aracılığıyla iletilmek üze- re gönderdiği 40 tonluk battaniye ve çadın taşıyan iki uçak Esenboğa Havaalanı'na indi. Bu malzeme yardımının yanı sıra Ingiltere Başbakanı John Major tarafından açıkla- nan 20 milyon sterlinlik hibe- nin de BM Genel Sekreteri de Cuellar aracılığıyla iletileceği belirtildi. Sınırdaki Iraklılara Fransa'- dan gönderilen yardım malze- mesini taşıyan iki ucağın bugun Ankara'ya geleceği bildirildi. Edinilen bilgilere göre 37 ton gıda ve yardım malzemesi taşı- yan 2 uçak, yarın sabah Anka- ra'ya gelecek. Yardım malze- meleri arasında, 5 bin battani- ye, 200 büyük çadır, 3.5 ton haar gıda, 2.5 ton hazır pirinç, 3 ton giyecek, süt, bibercm ve 2 ton tıbbi araç bulunuyor. Federal Almanya ise yardı- mın ilk aşaması olarak 4 Tran- sall uçağıyla toplam 40 tonluk ilaç, battaniye ve çadın bugün ve yann Diyarbakır'a göndere- cek. Malzeme, Diyarbakır Ha- vaalanı'nda dağıtılmak üzere Kızılay yetkililerine teslim edi- lecek. Alman hükümetinin benzer bir yardım paketini de İran'a ileteceği öğrenildi. Fran- sa da yardım malzemesi taşıyan iki uçağı Türkiye'ye gönderece- ğini açıkladı. Luksemburg Başkanı Jacqu- es Santer de dün bir açıklama yaparak Irak'tan kaçan siviller için Türkiye ve İran'a toplam 1.5 milyon dolar tutarında yar- dım göndereceklerini açıkladı. Türkiye'nin sınırlarını açması- nı da isteyen Santer, "Kürt haJ- kı ile uluslararası dayanışma ge- rekiyor. Avrupalılar, mıilteci akınının getirdiği yuke kaülma- ya hazırlar" diye konuştu. Bu arada, İtalya Dışişleri Ba- kanı Gianni de Michels dun yaptığı açıklamada, Iraklı sığın- macılara "milyarlarca liretlik" yardım yapacaklannı bildirdi. Ancak Michelis, yardıma ilişkin başka bilgi vermedi. Askeri müdahale ısınıyor*AINKAKA (Cumhuriyet Bu- rosu) — Türkiye'ye göç dalgası- nın yarattığı büyük sıkıntı Cum- hurbaşkanı Özal'ın başkanlık ettiği olağanüstü MGK ve Ba- kanlar Kurulu toplantılarında değerlendirilerek, konuyu sade- ce "gıda ve battaniye yardımı" ölçeğinde ele alan Batı'nın tutu- munu değiştirmek ve BM'den "uyanyı" değil "yaptınmı" ön- gören bir karar çıkartmak üze- re uluslararası diplomatik giri- şimleri sürdürme karan alındı. Irak'a karşı izlenecek tutum ve sınıra yığılan yüzbinlerce sı- ğınmacı ile ilgili sorunlar dün Ankara'da tüm yabancı ülke bü- yükelçilerinin katıldığı görüşme- İerde ele alındı. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Tugay Özçeri, yaban- cı diplomatlara sınırdaki duru- mun Türkiye açısından güçlüğu- nü anlatarak siyasi ve maddi destek istedi. Genelkurmay Baş- kanlığı çevrelerinin ise Irak bir- liklerinin Kuzey Irakülan Türki- ye sınınndan içeriye doğnı sıkış- tırmalan durumunda Irak top- raklanna askeri müdahalede bu- lunulmasına sıcak baktığı bildi- rildi. Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Kemai Akkaya da sını- nn açılmasının söz konusu ol- madığını belirterek, verilen no- ta doğrultusundaki önerileri ka- bul ettik. tleride başka bir şey olursa bunu değerlendirüiz" de- di. Cumhurbaşkanı Turgut Özal önceki gün ANAP'lı milletvekil- lerine verdiği ikinci iftar yeme- ginde, Irak Büyükelçisi'ni sını- rımızdaki yığılma konusunda uyardığmı söyledi. Özal, Irak birliklerinin Kürtleri Türkiye sı- nınndan içeriye doğru sıkıştır- malan durumunda Irak toprak- lanna bir müdahalenin söz ko- nusu olabileceğini de kaydetti. Genelkurmay yetkililerinin böy- le bir durumla karşılaşılması du- rumunda Irak topraklanna gire- rek gelen Kürtlerin güvenlikleri- nin sağlanabileceğini hükümet ve cumhurbaşkanına ilettikleri öğrenildi. Hükümet çevreleri de HEP'Hler açlık grevinde Sınıra yığılan yüzbinlerce Iraklının dramı- na tepkiler sürüyor. HEP milletvekilleri İbrahim Aksoy, Adnan Ekmen ve Mah- mut Alınak, "kuzey Irak'taki katliama se- yirci kalındıgı" gerekçesiyle ABD'yi pro- testo için, Ankara'daki ABD Büyükelçi- ligi önüne siyah çelenk koyarak açlık gre- vine başladılar. Milletvekillerinden İbra- him Aksoy, bugün saat 10.00'a kadar ABD Elçiliği önünde kalarak daha sonra eylemlerini SSCB BüyUkelçiIiğı önünde sürdüreceklerini söyledi. TBMM Başka- nı Kaya Erdem de BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkeler ile tran, Pakistan ve Mısır parlamento başkanlan, Avrupa Parlarnen- tosu Başkanı ve Avrupa Konseyi Parla- menterler Meclisi Başkanı'na birer mek- tup göndererek Iraklı Kürtlere yardım edil- mesini istedi. SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, sınırda bir göç faciası yaşandığını belirterek "Soruna Irak çare bulmazsa, so- nunda çözüm gene Türkiye ve İran'a kalacak" dedi. Paıiamentolararası Birlik Türk Grubu Başkanı Barlas Dogu da so- nınua çözümünün Irak sımn içinde olma- sı gerektiğini söyledi. SP ve SBP'den ya- pılan açıklamaiarda ise Türkiye'nin sımn açması istendL (Fotoğraf: AA) Irak'ın böyie bir tutum takınma- sı durumunda Türkiye'nin mu- dahalesinin kaçınılmaz olabile- ceğini beürtiyorlar. Bu müdaha- lenin gerçekleşmesi durumunda geniş kapsamlı oknayacağı ve gelenlerin güvenliğinin sağlan- masına yönelik olacağı da vur- gulanıyor. Öte yandan Cumhurbaşkanı Turgut Özal, dün Ingiliz BBC-1 televizyonuna verdiği demeçte Türkiye'nin Irak'tan kaçan in- sanları kurtarmak için elinden geleni yapacağını, ancak bu ko- nuda dünyanın da yardım etme- si gerektiğini beiirtti. "Breakfast News" adlı haber programında konuşan Özal'a sorulan sorular ve verdiği yanıt- lar şûyle: — Türkiye'nin sınırları Kürt mültecilere açık mı kapalı mı? ÖZAL — Sanıyorum bir yan- lış anlama var. Sadece iki gün önce kitleler Türkiye'ye gelirken askerler aldıklan emre göre bun- lan durdurmak istedi. Ancak durduramadılar. Çünkü sayıla- n çok büyüktü. Onlara ateş ede- mediler. O zaman ABD'den ye- ni dönmüştüm. Onlara Türki- ye'ye aünacaklannı söyledik, an- cak şunu belirteyim İci Türkiye tarafı onların geldikleri yerden çok daha sarp. Bu yüzden çok sayıda insan ülkemize gelirse on- lara sınırın iki tarafında yardım etmeye karar verdik, çünkü o bölgede sınırın Türkiye ve Irak tarafından daha musait arazi var, o bölge daha düşuk viiksek- liğe sahip. Nehirler Türkiye'den Irak'a akar. Türkiye'ye geçince yüksek dağlar var. öte yandan halihazırda Türkiye'de kamplar- da 1988'deki sorundan kalma 40 bin dolayında Kürt mülteci var. — Açıkhk getirebilir miyim? Şimdi isteyen her Kürt mülteci- nin Türkiye'ye girebileceğini mi söyjüyorsunuz? ÖZAL — Evet, şunu söyleye- yim, hiçbir ateş açma falan yok. Sorun şu, bu mültecilere yardım sağlamak için en iyi yer sınır bölgesidir. — O zaman onlann sadece sı- nırdan Türkiye'ye geçmelerine ve orada kurulacak kamplara alınacağını mı söylüyorsunuz? ÖZAL — Biz yardım için sı- nırın iki tarafını da kullanıyo- ruz. Sınır zaten klasik anlamda bir sınır değil. Tel örgu falan yok. İki tarafta da vadiler, ne- hir yataklan var. Bu yuzden bunlara sınırın her iki tarafında da yardım etmek daha iyi. — fani Türkiye Kürtleri kur- tarmak için elinden geleni yap- mak istiyor. ÖZAL — Evet, çalışıyoruz. Çünkü bu insanlar bizim bazı vatandaşlarımızın yakınlandır. Daha önce de yaptığımız her şe- yi yapmak istiyoruz. Ancak sa- yı Türkiye'nin başa çıkabilece- ğinden daha büyüktür, bu bilin- melidir. — O zaman dünyadan nasıl bir yardım istiyorsunuz? ÖZAL — Sanıyorum gönde- receklerse önce çadır, battaniye göndersinler. Bunlar şimdiki en önemli şeyler. Sonra ilaç ve di- ğer şeyler gönderebilirler. Yiye- cek konusunda ise para gönde- rilmeli. Çünkü bu durumda yi- yeceği Türkiye içinden daha ko- laylıkla ve daha çabuk temin edebiliriz. — Size göre Saddam Huseyin Kürtleri yok etmeye mi çalışı- yor? ÖZAL — Bundan kuşkulanı- yorum. Bu yüzden biz BM Gü- venlik Konsevi'ne başvurduk. Elimizdeki sayılara göre ki bu- gün değişebilir, 250-260 bin do- layında insan var. Bunların ya- ndan çoğu Türkiye tarafında, diğer yarısı ise sınırın diğer ta- rafında, iki tarafa da yardım edi- yoruz. İkincisi en azından raka- mın 500 ya da 600 bine çıkaca- ğı söyleniyor. — Dünya, Kürtlere saldınş bi- çimi göz önüne alındığında Sad- dam Hüseyin hakkında ne yap- malı? ÖZAL — Bence BM Güvenli Konse> r i durumu incelemeli, bu kolaylıkla helikopterlerle yapıla- bilir. Biz kendimiz ne kadar in- sanın Türkiye tarafından ne ka- darının dışarıda olduğunu gör- mek için iki tarafı da inceledik. lnsanların hareketinin ne oldu- ğunu görmek için Amerikan kuvvetleri uçaklar gönderebiljr. — Askeri müdahale için mi? ÖZAL — Hayır, müdahale için değil. Ne kadar insanın kaç- makta olduğunu görmek için, bi- zim elimizdeki bilgiye göre in- sanlann hareketi köylerden de- ğil büyük ölçüde kentlerden kaynaklanıyor. Iraklılar bu kentleri çok bombaladılar ve bu nedenle de Türkiye'ye gelenlerin yüzde 70'i kadın ve çocuk. Akbulut'un açıklaması Başbakan Vıldırım Akbulut ise Isviçre Dışişleri Bakanı Re- ne Felbert'i kabulünde yaptığı konuşmada Türkiye sınınnda açlık ve sefalet içinde, ölüm teh- didi altında bekleyen Iraklılan dünya kamuoyunun bildiğini kaydetti. Türkiye'nin 1988 yılında bu tür bir olayla karşı karşıya gel- diğini, o tarihte Saddam yöne- timinden kaçan 100 binden faz- la Iraklıyı kabul ederek barın- dırdığını, yiyecek sağladığını ve bir bölumüne iş bulduğunu anımsatan Başbakan, buna rağ- men Batı'dan gelen bazı heyet- lerin bu insanlan gördükten sonra 'Peşmergelere iyi bakılmı- yor, bu, insan haklarına aykırıdır' diye Türkiye aleyhine propaganda yaptıklannı bildir- di. Başbakan Yıldırım Akbulut, şöyle devam etti: "Şimdi sınınmızda bu sefer 200-300 bin insan var. Deniliyor ki 'Türkiye bunlan da kabul et- sin'. Biz daha önce kapınuza ge- len insanlarla aşımızı paylaslık, banndırdık, onlara iş bulduk. Şimdi de bunlan yapmaya hazı- nz. Onlann ölümle tehdit edil- mesini, sefalet çekmesini biz de istemiyoruz. Ama bu kadar in- sani banndırmak, karnını do- yurmak kolay iş değil. İşte onun için biz de 'gelin el birliği ile bu insanlann sorunlarına eğilelim, bu işin sorumluluğunu paylasalım' diyoruz. İnsan hak- İan lafını dillerden düşürmek is- (emeyenleri görmek istiyoruz. Dünya, Türkiye'yi bu sorun- la yalnız başına bırakamaz, so- runun meydana getirdiği yükü herkes paylaşmalıdır." Diplomatik trafik Irak'ın Ankara Büyükelçisi 1 nin, Dışişleri Müsteşarı Özçeri 1 ye, Bağdat yönetiminin "içişle- rine kanşılmasından duyulan rahatsızlıgı ve Türkiye'ye karşı bir art niyet taşınmadıgım" içe- ren cevabi mesajını iletmesinden sonra Ankara, Türkiye sınırlan- na yönelik göç hareketine karşı önlem alınabilmesi için diplo- matik girişimlerini hızlandırdı. BM Güvenlik Konseyi'nin Türkiye saati ile bugün sabaha karşı Kuzey Iraklılann içinde bulundukları zor duruma acil bir çözüm getirilmesi yönünde karar alması beklenirken, Anka- ra dün bu kararın "etkin ve kapsamlı" bir içeriğe sahip ola- bilmesi için son temaslannı yap- tı. Türkiye'nin Güvenlik Konse- yi Başkanı'na iki gun önce sun- duğu karar tasarısı ve bu tasa- rıyla birlikte ele alınan Fransız girişimi konusunda, diplomatik ilişkisi bulunan bütün ülkeler ile "bilgilendirme ve görüş alışverişi" amaçlı temas kuran Ankara, bu temaslarda Türki- ye'nin yüz binlerce sığınmacıyı banndırmasuıın olanaksız oldu- ğunu vurguladı. Bu çerçevede, Kuze>r Iraklıla- rın kendi yurtlarını terk etme- den yardım görmesi ve Bağdat yönetiminin sivil halk üzerinde- ki baskı ve göçe zorlama politi- kasına son vermesi için gerekli önlemlerin alınması yönündeki Türk görüşü bir kez daha vur- gulandı. Müsteşar Özçeri, dün sabah ilk olarak BM Güvenlik Konse- yi'nin daimi üyeleri, ABD, Ingil- tere, Fransa, SSCB ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Ankara'daki büyükelçi veya maslatahgüzar- lannı bakanükta kabul etti. öz- çeri, görüşmede, Konsey'deki son gelişmeler konusu üzerinde durdu ve çıkacak karann Bağ- dat'a "etkin bir uyan" içermesi gerektiğini vurguladı. Daha son- ra Ankara'daki tüm yabancı misyon şeflerinin hazır bulun- duğu geniş kabulde de aynı gö- rüş yinelenerek, Türkiye'nin "yuz binlerce kişi banndırmaya yeterli olanağı bulunmadığı ve goçün önlenmesi için gayret sarf edÛmesi gerektigi" vurgulandı. Görüşmeye katılan büyükelçi- ler, göçe ilişkin rakamsal bilgi- ler istediler ve Büyükelçi özçe- ri'ye kendilerinin ve basın men- suplannın sınır bölgesine niçin sokulmadığını sordular. Irak Büyükelçisi El Tikriti, toplantı- da söz alarak Kuzey Irak'ta ciddi bir sorun bulunmadığını öne sürdü. Ülkesinde genel af ilan edildiğini ve isteyen herkesin evi- ne dönebileceğini belirten El Tikriti, sorunun abanılmaması- nı istedi. Büyükelçi özçeri ise 250 bine yalun Irakhnm tampon bölgeye girdiği yolundaki haberler konu- sunda kesin bir doğrulama ya da yalanlamada bulunmadı. Özçe- ri, "sınınn yasal olarak kapalı olduğunu, ancak fiilen giriş ya- panlara karşı 'kaba güç' uygulamadığım" bildirdi. Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Kemal Akkaya, Cum- huriyet'in konuyla ilgüi sorula- rına da şu yanıtlan verdi: —Sınınmızda biriken Kürt- lerie ilgili hükümetin son tavn ne olacak? AKKAYA — Türkiye Cum- huriyeti hükümeti olarak kom- şumuz olan bu insanlara iyi mu- amele edilmesini, komşumuz olan bu insanlara insanlık adı- na yardım yapılmasını prensip olarak benimsemiş dunımdayız. Yardımlanmız hızla devam edi- yor. Gıda, ilaç ve çadır yardımı hızla sürüyor. Rakamlar bilindi- ği gibi çok yüksek duzeye gel- miştir. Tabiatıyla Türkiye Curn- huriyeti'nin yardımıyla yürüye- cek düzeyin üstüne çıkmıştır. Bu açıdan BM'ye gerekli müracaa- tımızı yaptık. Ayrıca BM Gü- venlik Konseyi'nin 5 daimi üye- siyle de temas içindeyiz. Bizim sımn aşmamız, onlan Türkiye'ye almamız bahis konu- su değildir. Bu rakam sınır açıl- dığında milyonları bulacaktır. Bizim bunlan ne banndırmamız ne de iş imkânı yaratmamız mümkün değildir. Biz bu görüş içindeyiz. Onların sınınmızın ötesinde kendi yaşamlannı sür- dürmeleri için çalışıyoruz. —Irak tutumunu sürdürür ve sınınmızda birikenler Türkiye 1 ye geçmek isterse Irak ile ilişki- İerimiz konusu ne olacak? AKKAYA — Irak'la ilişküe- rimiz konusu tekrar gözden ge- çirilecek demektir, çünkü biz notamızı elçilik kanalıyla vermiş durumdayız. Bu kişilerin sıkış- tırılmaması için. Bu önerimizi kabul etmiş durumdalar. lleride başka bir şey olursa bunu değer- lendiririz. Irak sınırıııa asker yığmağıIŞK KANSU YUSUF TOPRAK OSMAN YILDIZ DİYARBAKIR / HAKKÂRİ / ÇUKURCA / ULUDERE — Irak ordu birlilderinin saldın- sından kaçan Iraklı Kürtler, kit- leler halinde Türk sınırını geçi- yorlar. Olağanüstü Hal Bolge Valisi Hayri Kozakçıoğlu, sını- rın geçilmesinde "fiili" bir du- rumun doğduğunu, Türk top- raklanna ulaşan Irakh Kürtlerin sayısının 246 bini aştığını söyle- di. Irak'tan Kürtlerin Türkiye'- ye yönelik kaçışı sürüyor. Türk- iye sınınna yakın bölgelere ula- şan 150 bin Kürdün daha sınırı geçmeye hazırlandığı bildirildi. Gelişmeler doğrultusunda böl- gedeki güvenlik önlemleri de arttınlıyor. Komandolardan ve özel harekât timlerinden oluşan yeni birliklerin sımr kesimlerine kaydınldıklan öğrenildi. Kızılay tarafından açılan kampanyalar- la sağlanan yiyecek, giyecek ve gıda yardımı sürüyor. Yörede 4 günden bu yana sa- ğanak halinde yağış sürüyor. Sağlık ekipleri soğuk algınlığın- dan kaynaklanan şikâyetlerin arttığını, şu ana kadar bulaşıcı bir hastalığa rastlanmadığını be- lirttiler. Türkiye'ye gelirken Irak kesimindeki mayınların patlaması sonucu çok sayıda ki- şininde yaralandığı öğrenildi. TBMM İnsan Hakları Ko- misyonu ile Fransa insancıl Yaklaşım Devlet Bakanı Ber- nard Koucher başkanlığındaki heyet, Iraklı Kürtlerin sığmdık- ları bölgede incelemelerde bu- lundular. Fransız Bakan Kouc- her, Fransız Devlet Radyosu'na yaptığı açıklamada Türkiye'nin sığınmacılarla ilgili tavrından övguyle söz etti. Bu arada Irak haber ajansı INA, Irak Devrim Komuta Konseyi'nin isyanm tumuyle bastınldığını ve kısmi af ilan edildiğini açıkladığını du\Tirdu. INA, "cinayetlere, tecavüzlere ve yağmalama eylemlerine kan- sanlann dışındaki Kürt isyancı- lar için af ilan edildiğini" du- yurdu. Irak Kürtlerinin liderle- ri ise af önerisini kabul etmedik- lerini açıkladılar. Irak ordu birliklerinin saldı- nsından kaçarak Türkiye sının- na ulaşan Iraklı Kürtlerin sayı- sı 500 bine yaklaştı. Kürtler bü- yük kitleler halinde sınırı '/fii- len" geçiyorlar. Olağanüstü Hal Bölge Valisi Hayri Kozakçıoğ- lu, sınırı geçen sığınmacı Kürt- lerin sayısının 246 bin 80 kişiye ulaştığını, Türkiye sınınna ya- kın bölgelere gelip suıın geçmeyi bekleyen Kürtlerin sayısının da 150 bin olduğunu açıkladı. Sınırda durum Yörede 4 günden bu yana sa- ğanak halinde yağmur yağıyor. Hava da alabildiğince soğuk. Sağlık yetkilileri, kendilerine ge- len şikâyetlerin büyük bölümü- nü soğuk algınlığının oluşturdu- ğunu söylüyorlar. Şu ana kadar yapılan muayenelerde bulaşıcı bir hastalığa rastlanmadı. An- cak sığınmacı Kürtler yağmur, çamur ve soğuktan etkileniyor. Sınırı geçen Kürtlerin toplan- dıkları sınır boylanndaki kamp yerlerine ulaşımı sağlayabilmek için de yoğun bir biçimde yol açma çalışmaları sürüyor. Çu- kurca'nın Çayırlı ve Çınarlı sı- nır kesimlerinde bekletilen yak- laşık 40 bin sığınmacı için Çu- kurca yakınlannda 49. sınır ta- şının üst bölumlerindeki Irak topraklarında 100 bin kişiyi ba- nndıracak kapasitede bir çadır- kent oluşturulacak. Üzümlu sı- nır bölumünde bulunan 40 bin sığınmacının da bu çadırkente aktarılacakları, Irak toprak/a- rındaki bu alana çok kişiyi ba- rındırma kapasitesindeki 17 bin çadırın kurulacağı kaydedildi. Türk güvenlik guçlerince çadır- lann kurulacağı alan Irak asker- lerince daha önce yerleştirilen mayınlardan temizlenirken, gı- da ve giyim malzemesinin Türk- iye sınınndan karşılanacağı bi- lidirildi. Hakkâri Valisi Şahabettin Harput sınırda bekletilen Kürt- lerin güvenlik sorununun tu- müyle Birleşmiş Milletler'in de- netiminde olacağını, Türkiye'- nin ise gıda ve giyim yardımın- da bulunmayı sürdüreceğini' söyledi. Önceki v e dün geceyi dolu ya- ğışı altında geçiren Işıkveren'in 2 bin metre kadar yüksek kesi- mindeki dağlık bölgede tutulan 5 bin kadar sığınmacı dün, köy yakınında bulunan duzlüğe in- mek uzere harekete geçti. Koru- cu ve güvenlik güçlerinin çem- berinde tutulan sığınmacılar, uyarılara karşın, olumsuz iklim koşullan >1izunden sağlıklannın giderek bozulduğunu, gönderi- len gıda maddelerinin de dağlık bölgeye ulaştırılarnadığını belir- terek, çemberi yardılar. Bunun üzerine güvenlik güçleri havaya ateş açtı. Sığınmacılann daha sonra tekrar eski yerlerine dön- düğü belirtildi. Bu arada güven- lik güçlerinin sığınmacılann üzerine de ateş açtığı ölen ve ya- ralananlar olduğu öne süruldü. Ancak bu haberler yetkililer ta- rafından doğrulanmadı. Bölgede bulunan Devlet Ba- kanı Vehbi Dinçerier, Olağa- nüstü Hal Bölge Valisi Hayri Kozakçıoğlu, Şırnak Valisi Ay- dın Arslan ve diğer yetkililer, dün helikopterle gittiİcleri Işık- veren kesimindeki sığınmacıla- nn durumunu incelediler. Din- çerier, sığınmacılann sorunlan- na sahip çıkılacağını, bölgeye yeterli miktarda çadır ve gıda maddesi gönderileceğini açıkla- dı. Bu arada TEK'in sığınmacı- lann tutulduklan bölgelere elek- trik verilmesi konusunda çalış- ma yaptığı öğrenildi. Öte yandan Şırnak Devlet Hastanesi doktorlarından Meh- met Tanrıbuyurdu'nun sığın- Bize ilgi gösterin (Baştarafı 1. Sayfada) teri Muzaffer Arslan, "Türkler olmasa Kürtler Kerkük'e gire- mezlerdi. Potansiyel olarak bir- birimize destek oluyoruz. Biz Türkmenler kendi milli kültür ve varlığımızı sürdürmek, insan- ca yaşayabilmek için mücadele edıvonız" dedi. Kuzey Irak'ta yasadışı etkin- Iik gösteren muhalefet örgütle- rinden "Türkmen Mukavemet Teşkilatı" yöneticisi ve iki gün önce Irak'tan Türkiye'ye geçen Ahmed Güneş, Ankara'da Cumhuriyet muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin sınırı açmasının çözüm olmadığını, sorunun giderilmesi için askeri müdahale gerekebileceğini söy- ledi. Güneş, Irak askerlerinin di- renişçi halka teslim olduğunu, ancak Ürdun ve Filıstinli paralı askerlerin sivillere katliam yap- tığını açıkladı. Türkiye'de etkinlik gösteren Irak Milli Türkmen Partisi'nin Irak'ta çalışmalarını sürdüren "yasadışı" kolu, Irak Türkmen Mukavemet Teşkilatı'nın ayak- lanmacı Kürt örgütleriyle işbir- liği yaptığını anlatan Güneş, "Kuzey Irak'taki ayaklanma Türkmenlerin desteğiyle başla- dı ve büyüdü. Şimdi de dağlık bölgelerdeki Kürtlerden çok düzlük yerlerde yaşayan Türk- menler katliama hedef oluyor. Musul üzerine füze, fosfor gazı ve napalm ile saldırılıyor. Oysa dünya basınında bu gerçek, san- ki sadece Kürtler tehlikedeymiş- çesine eksik yansıtılıyor" diye konuştu. macılann sağlık durumları ko- nusunda gazetecilere bilgi verdi- ği gerekçesiyle gözaltına alındı- ğı öğrenildi. Gece evinden ahna- rak Şırnak Emniyet Müdürlü- ğü'ne götürülen Tann Buyur- du'nun sorgulamasının sürdüğü bildirildi. TBMM heyeti ~ Kürt sığınmacılann durumu- nu yerinde incelemek üzere böl- geye giden Eyüp Aşık başkan- lığındaki TBMM İnsan Hakla- rı Komisyonu heyeti inceleme- lerine başladı. Başbakanlık uça- ğı ile dün Diyarbakır'a giden komisyon üyeleri, Olağanüstü Hal Bölge Valisi Hayri Kozak- çıoğlu'ndan bilgi aldıktan son- ra helikopterle sığınmacılann bulunduğu bölgeye giderek Kürtlerle göruştuler. Komisyon üyelerine bilgi veren Kozakçıoğ- lu, sınınn sıfır noktasında bek- letilen sığınmacılara ilaç ve gı- da yardımı yapmayı surdürdük- lerini, günde 20 kamyon malze- me gönderildiğini söyledi. Kozakçıoğlu'nun verdiği bil- giye göre bölgeye Kızılay Genel Müdürlüğü'nce şu ana kadar 1.731 çadır, 12 bin battaniye, 2.655 sünger yatak ve battani- ye gönderildi. Fransız bakan Fransız İnsancıl Yaklaşım Devlet Bakanı Bernard Koucher başkanlığındaki Fransız heyeti bölgedeki incelemelerine dün başladı. Diyarbakır'da Olağa- nüstü Hal Bölge Valisi Hayri Kozakçıoğlu ve Hakkâri'de va- li yardımcısı Necdet Özeoğlu ile görüşerek bilgi alan Fransız Ba- kan Koucher, Fransa Devlet Radyosu'na telefonla yaptığı açıklamada Türkiye'nin sığın- macılara yönelik tutumundan övgüyle söz etti. Paris muhabi- rimiz Mine Saulnier'in haberi- ne göre Fransız bakan "Türki- ye olay karşısında son derece olumlu bir tavır ve Fransa üe fi- kir birliği içinde. Yetkililer elle- rinden geleni yapıyor. Türkiye iarafına, yani kurtuluşa gecebi- len Kürt sığınmacılar Türkler- den son derece sıcak ve insancıl bir kabul görüyorlar" dedi. Fransız bakan, daha sonra Tahran'a gitti. İran resmi ha- ber ajansı IRNA, hafta başın- dan bu yana 120.000 Iraklı mültecinin İran'a girdiğini açıkladı. Böylece, Irak'taki ka- rışıkhğın başlangıcından bu ya- na ülkeye giren Iraklı mülteci sayısı 185.000'e ulaştı. Saddam'dan af çagnsı Irak haber ajansı (INA), dün Devrim Komuta Konseyi'nin is- yanın tümüyle bastınldığını ve kısmi af ilan edildiğini açıkladı- ğını duyurdu. INA'nın haberi- ne göre Devrim Komuta Konse- yi'nin kısmi affı, "cinayetlere, tecavüzlere ve yağmalama ey- lemlerine kanşmayan isyancı Kürtleri" de kapsıyor. Aftan yararlanmak isteyenlere bir haf- ta süre tanındı. Kürt isyancılar ise Saddam yönetiminin af önerisini reddet- tiler. Şam'da bir açıklama ya- pan Kürdistan Demokrat Partisi sözcüsü af önerisini "iğrenç bir şaka" olarak niteledi. Reuter'- in haberine göre sözcü günü ge- lince intikamlarını almak üzere topraklanna dönecek olan Kürtlerce, bu önerinin duymaz- dan gelineceğini söyledi. Bu ara- da Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani de adı açık- lanmayan ve isyancıların kont- rolünde olduğu belirtilen bir yerleşim biriminden yaptığı açıklamada, Kürtlerin Kuzey Irak'taki dağlara hâkim olduk- larım öne sürerek peşmergelere "kaçmaktansa öl" çağnsında bulundu.