Katalog

' 20 MART 1991 Nixon SSCB'de • MOSKOVA (AA) — Eski ABD başkanlanndan Richard M. Nixon, dün SSCB'ye geldi. Nixon'm iki haftaük Sovyetler Birliği gezisi sırasında SSCB Devlet Başkam Mihail Gorbaçov'un başlattığı reformlann durumu ile ügiJi gözlemlerde bulunacağı belirtildi. Nixon, Litvanya Devlet Başkanı Vytautas Landsbergis'in daveti üzerine bu cumhuriyeti de ziyaret edecek. Mekke'ye Vatikan statüsü • CEZAYtR (AA) — Cezayir'deki radikal Islamcıların liderlerinden AJi Belhac, hacılan bu yılki hac sırasında Mekke'yi işgal edip Suudi krallık ailesinin elinden almaya çağırdı. Belhac, El Vatan gazetesinde dün yayımlanan demecinde, Müslümanların Mekke ve Medine'deki kutsal yerleri Vatikan'ın yönetildiği biçimde yönetmek için uluslarüstü bir organ oluşturmalan gerektiğini belirtti. SSCB'nin yeni ABD elçisi • WASHINGTON (AA) — Sovyetler Birliği'nin Washington Büyükelçiliği'ne Viktor Komplektov atandı. j ABD yönetiminden ! yetkililerin verdiği bilgiye I göre Komplektov, ülkesinde ! muhafazakâr sert çizgideki 1 siyaseti ile tanınıyor. ; SSCB'nin Washington^ ! Büyükelçiliği Alexander ! Besmertnih'in Dışişleri ! Bakanlığı'na atanmasıyla ! boşalmıştı. ATden 6.5 milyon dolar • BRÜKSEL (AA) — Avnıpa Topluluğu, Körfez ; savaşmdan etkilenenlere 5 i milyon ECU'luk (yaklaşık ' 6.5 milyon dolar) insani I yardımda bulunmayı . kararlaştırdı. AT ! kaynakları, bu yardımın ) daha çok Irak halkına j verileceğini, dağıtımın, i uluslararası Kızılhaç ! Komitesi, BM kuruluşlan ve hükümetlere bağlı ; olmayan bazı teşkilatlar ' aracılığıyla yapılacağmı j belirttiler. jRomanya'da cezalar • BÜKREŞ (AA) — Romanya'da Nikolay Çavuşesku yönetiminin gizli güvenlik örgütü Securitate'in Şefi General Iulian Vlad ve iki eski tçişleri Bakanlığı görevlisi 3.6 yıl hapse mahkûm oldular. Vlad ve iki eski görevli, Çavuşesku rejimi muhaliflerinden Dumitru Mazilu'yu yasadışı olarak tutuklamak ve "özgürlüğünden mahrum etmekten" suçlu bulundular. Kuril halkındanret • MOSKOVA (AA) — Japonya ile SSCB arasında anlaşmazlığa konu olan Kuril adalan halkının, SSCB'den Japonya'ya katılmayı büyük bir çoğunlukla reddettiği bUdirildi. TASS, Japonya'nın kuzeydoğusundaki takımadalardan Kunashir, Iturup ve diğer küçük Kuril adalarında yapılan halkoylamasına katılanların 5'te 4'ünün Japonya'ya katılmayı reddettiklerini belirtti. AIDS'e karşı Mobutu • CENEVRE (UBA) — Dünya Sağlık örgütü (WHO) AIDS hastalığma karsı MM-I adıyla tanınan ilacın geliştirilmesi için para yardımında bulundu. Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) Zaireli ve Mısırlı iki araştırmacının çalışmalan sonucu ortaya çıkardıklan MM-1 adlı ilaçın hastalığa karşın etkin hale getirilmesi amacıyla yaptıkları deneyleri sürdurebilmeleri için maddi yardımda bulundu. DIŞ HABERLER CUMHURtYET/U Ülkedeki kaos, BaşkanlıkKonseyi'nin çalışamaz duruma getirilmesi ile büsbütün arttı Yugoslavya 'yönetilmiyor' Başbakan Ante Markoviç, konseyin diğer üyeleri ile birlikte Sırbistan'ın Kosova temsilcisinin konseyden çekilmesini kabul etmeyebileceklerini söyledi. Dış Haberier Servisi — Yu- goslavya'daki kargaşa, 7 Baş- kanlık Konseyi'nin fîilen çalışa- maz duruma getirilmesiyle büs- bütün arttı. Başbakan Ante Markoviç, Sırbistan'ın Kosova temsilcisini konseyden çektiği şeklindeki karannı tanımayabi- leceklerini söyledi. Hırvatistan'- da yaşayan Sırplann bu cumhu- riyetten aynlmaya başlamalan da ayh bir gerginlik unsuru oluşturuyor. Yugoslavya Başbakanı Ante Markoviç, Sırbistan'ın Baskan- lık Konseyi'ni çalışamaz duruma getiren karanm, konseyin diğer üyeleri ile birlikte tanımayabile- ceklerini açıkladı. Reuter'in ha- berine göre yabancı diplomatlar ülkede yönetim boşluğu olduğu- nu belirtiyorlar. Bir diplomatın deyişi ile Yugoslavya "yönetil- miyor". Yugoslavya'yı oluşturan 6 cumhuriyet ile 2 özerk bölgenin temsilcilerinden oluşan başkan- lık konseyi, Sırbistan'ın olağa- nüstü durum ilan edilmesi yö- nündeki önerisinin reddedilme- sine tepki olarak Sırbistan ve ona bağlı Voyvodina ile Karadağ temsilcilerinin istifaları üzerine işlevsiz bir örgüte dönüştü. Aynı zamanda başkomutan olan ve olağanüstü durum ilan etme yetkisini elinde bulundu- ran Başkanhk Konseyi Başkanı Borisav Joviç'in görevinden is- tifa etmesi üzerine kurum zaten 7 kişiye düşmüştü. Üç temsilci- nin daha istifa etmesi, herhan- gi bir karar alınması için gerek- li 5 oyun sağlanmasını engelle- miş oluyor. Yaşanan iç kanşıkhğın Belg- rad'daki olaylarla tırmanması Üzerine ülkede olağanüstü hal ilan edilmesini öneren Sırbis- tan'da parlamento üyeleri bugün Konsey Başkanı Joviç'in istifa- sını kabul edip etmeyeceklerini görüşecekler. Konsey basın bürosundan ya- pılan bir açıklamada, tüm Yu- goslavya cumhuriyetleri ile özerk bölgelerin başkanlarının yann ülkenin geleceğini görüş- mek üzere bir araya gelme ko- nusunda anlaştıklan duyuruldu. Ordudan uyan Borisav Joviç'in geçen cuma görevinden istifa etmesi, ordu içinde de gerginliğe neden oldu. Yugoslav ordusu, ülkede iç sa- vaş ya da etnik çatışma olması dummunda müdahale etmeye kararlı olduğunu açıkladı. ALMANYA 30 bin Dogulunun yıirüdügü gösteride bir pankartta "Diiniin bürokratlan. bugfiniin kazananları mı?" yazıyor. ıReuter) Doğulular işsizliğe isyan ettiLEIPZIG (AA) — İki Almanya'nın birleşmesinden önce De- devirrnek için burada toplanmıştık, şimdi başka bir diktatörlükte mokratik Almanya toprakları içinde kalan kentlerde önceki gün sefaleti protesto etmek için 50 binden fazla kişinin katıldığı gös- teriler yapıldı. Demokratik Almanya'daki eski yönetimin yıkıbnasına yol açan kitlesel gösterilerin "dogum yeri" olarak bilinen Leipzig'deki gös- teıiye 30 binden fazla kişi katıldı. Leipzig'deki gösteride konuşan kimya işçisi Claus Paetzold, "Bizim yaşamımız bir sefalet. 1989 sonbaharında bir diktatörü yaşıyoruz" dedi. Paetzold, "Biz batıdakilerin daha iyi yaşaması içinkurban edi- liyoruz. 1989'da bazı şeyleri söyleme hakkı için sokaklara dö- küldük ve şimdi gördük ki hâlâ o hakka sahip değiliz" şeklinde konuştu. Göstericiler, hükumetin ekonomik sorunlar ve işsizliğe son ver- mesini, aksi halde sorunları çözülünceye kadar gösterilere de- vam edeceklerini beürttiler. Yugoslavya resmi haber ajansı TANJUG'a göre, Silahlı Kuvvet- ler KomutanlığVnca bugün ya- yımlanan bildiride, "Ordu, hiç- bir koşal aJtında, ülkede etnik çatışma ya da iç savasa izin vermeyecektir" denildi. Bildiride, Yugoslav ordusu- nun "geçmişte olduğu gibi" ül- kenin geleceğiyle ilgili siyasi gö- rüşmelere katümayacağı da kay- dedildi. Bildiride, Federal Dev- let Başkanlığı Konseyi'nin, or- dunun ülkede acil önlemler alın- ması yönündeki isteğjni reddet- mesi de kınandı. Silahlı kuvvetlerin bu açıkla- masının, ordunun "olağanüslü hal" ilan edeceği yolundaki en- dişeleri gidermeye yönelik oldu- ğu da belirtiliyor. Israil Ordudan surprız açıklama Genelkurmay Başkanı General Şomron, "Barış anlaşmasmın topraktan dahadeğerli" olduğunu söyledi. KUDÜS (Ajanslar)— îsrail Genelkurmay Başkanı General Don Şomron'un, "Filistin ayak- lanmasının kuvvetle bastınla- mayacağı ve banş anlaşmasının, topraktan daha değerli olduğu" yolundaki açıklaması tsrail'i ka- nştırdı. tsrail Genelkurmay Başkanı Don Şomron, Israilli gazetecile- re verdiği demeçte, bir toprak parçasının değerinin savaş ve ba- nş zamanlarında değişebileceği şeklinde beklenmedik bir söz sarf ederken Golan tepeleriyle Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nin, Araplar'ın ve Filistinlilerin top- rak taleplerine bağh olarak tar- tışma masasına getirilebileceği- ni belirtmiş oldu. "Siyasi bir düzenlemenin, salt toprağın kendisinden fazla an- lam taşryacağını, silahlann sınır- landırümasını, bir ülkenin diğe- rini denetlemesini ve daha bir- çok hususu içerecegini" bildiren Şomron, "Sözünii ettiğimiz sa- vaş durumundaki ülkeler ise kuşkusuz, toprak çok büyük önem taşır, ancak bunun dışın- da anlaşmaya dayalı düzenden bahsediyorsak tehdit azalmış ve uzun vadeli karşıiıkiı denetimin yollan açdmış demektir" dedi. yeni bir ayncalık... "6.vites"şimdi Bostancı'da!Avnıpa'nın 1 numaralı Japon otomobili Nissan, her amacıyla kuruldu.Tümüylekompüterizeolanmerkez. gön daha bir Turkiyeli... Nissan sahiplerine, sadece Nissan'lann tüm bakım işlemlerini en üstün şekilde Nissan'a özgü "6. vites" desteğini... Türkiye çapındaki BMC-Nissan Servisleri'nin bol ve hesaplı yedek parça giivenceslni veren Nissan her gün daha bir güven verid. Nissan sahipleri için bir "6. vites" olan BMC-Nissan ServisAgı. şimdi İstanbul Bostancı'daki ultra-modern yeni merkezi ile daha dagüçlû. İstanbul Bostancı'daki yeni BMC-Nissan Servis Merkezi, Nissan'lara, en ileri teknolojiyle hizmet vermek gerçekleştirmek üzere. dijital motor test cihazı vb. en ileri cihazlarla donatıldı. Bol ve hesaplı yedek parça iie destekJendi. Yeni BMC-Nissan Servis Merkezi. İstanbul'daki tüm Nissan sahipleri için yeni bir güven merkezi- Nissan'lariçinözel bir"6. vites"._Türkiye'nin her köşesindeki BMC-Nissan Servisleri gibi! Bostancı Merke? Servısı, içerenlcây Cad. No 109 Kozyatağı - İSTANBUL NISSAIM Türkiye'de yaygnL.dünyada saygm" POLTI1KADA SORU1NLAR ERGUNBALa Batı'da Gorbaçov Tarbşması Körfez savaşının heyecanının geride kalmasından sonra Batı bastnında dikkatler tekrar Sovyetler Birtiği'rtdeki geliş- melerle Başkan Mihail Gorbaçov'a çevrildi. Batılı liderler Gorbaçov'u desteklemeye ya da kurtarmak için çalışmaya devam ediyorlar. İçeride popülaritesi her ge- çen gün daha azalan Sovyet liderine dış politikada_ bir so- run çıkartmamak için olanca dikkati gösteriyorlar. Ûrneğin Başkan Bush, Irak'la kara savaşının başlamasından birkaç gün önce Gorbaçov'un, Saddam Hüseyin'i kurtarmak için yaptığı barış girişiminden tedirgin olmasına karşın Sovyet li- derine gösterdiği çabadan ötürü nazik biçimde teşekkür et- ti; Gorbaçov'un planını yetersiz bulduğunu da son derece diplomatik bir lisanla ifade etti. On gün önce Moskova'ya giden İngiltere Başbakanı John Major, Margaret Thatcher'ın politikasına sadık kalarak Gor- baçov'a övgüler yağdırdı ve ülkesinin Sovyetler Birliği ile sı- kı işbirliği yapmak istediğini söyledi. Fransız hükümeti, Sov- yetler Birliği'nde son aylardaki gelişmelere ve Baltık'taki olay- lara karşın Mihail Gorbaçov'un reform politikasını terk etme- diğine inandığını belirtti. Batılı liderlerin Gorbaçov'u kollamasının nedenlerini an- lamak koiay. Sovyet Başkanı dış politikada Batı ile uyum için- de bir çizgi izlemiş. Doğu Avrupa'ya özgürlüğünü vermiş, si- lahsızlanma anlaşmalarını imzalamış, Körfez krizinde son an- da yaptığı çıkışa karşın ABD'yi desteklemiştir. Batı, Gorba- çov devrildiği takdirde, yerine sertlik yanlısı bir liderin gel- mesinden, soğuk savaşın yeniden başlamasından korkuyor. Ancak siyasal liderlerin bu görüşünün bir dizi yorumcu ta- rafından giderek artan bir kuşku ile karşılandığı görülüyor. Söz gelişi Amerikan basınında Gorbaçov'a oynamanın artık riskli olduğu, Sovyet liderinin geleceginin belirsiz olduğu, VVashington'un, Sovyetler Biriiği'ndeki muhalefetle daha ya- kın bir diyalog kurması gerektiği yolundaki yazılara son za- manlarda sık sık rastlanıyor. Bu görüşü savunanlara göre Gorbaçov'un politikaları ge- rek içeride gerekse dşanda tıkanma noktasına gelmiştir. Sov- yet liderinin iki alanda da ileri adım atması artık çok zordur. Bundan sonra geriye adımlar başlayacaktır. Aslında bu adım- lar başlamıştır bile. Ordu, KGB ve muhafazakârların ağırlığt- nı giderek daha fazla duyurdukları ortamda, içeride Baltık'a kanlı müdahale gercekleştirilmiş, KGB'ye özel girişim ve kc- operatifleri denetleme yetkisi verilmiş, piyasa reformu don- durulmuş, glasnost kısıtlanmıştır. Dış politikada ise Körfez krizinin son günlerinde görüldû- ğü gibi ordu ve muhafazakârların dayatması ile Moskova, Saddam Hüseyin'i kurtarmak isteyen bir tutuma girmiştir. Gor- baçov'dan umudu kesenler, MosKova'nın son aylarda nûkle- er silahsızlanma görüşmelerini de yokuşa sürdüğünü, ge- çen yıl kasım ayında Paris'te imzalanan konvansiyonel silah indirimi anlaşmasına (AKKA) ise uymadığını ve hile yaptığı- nı öne sürüyorlar. Özetle Gorbaçov, artık inisiyatifi elinden kaçırmıştır. Batı- nın Gorbaçov'a yapacağı ekonomik yardım, Sovyet liderinin gerisinde ipleri ellerinde tutanlara, muhafazakâriara, sertlik yanlılanna yarayacak, onları güçlendirecektir. Bu nedenle Ba- tı, Gorbaçov'a bir alternatif aramaya başlamalı ve Sovyet mu- halefeti ile diyalog kurmalıdır. Örneğin Baltık'taki baskıyı gör- ^mezlikten gelme politikasından vazgeçmeli; Rusya, Moldav- *ya, Gürcistan ve Ermenistan gibi "asi" cumhuriyetlerdeki mu- halefetin sesine daha fazla kulak vermelidir. Bu karamsar görüşe karşı daha iyimser çizgide olanlar da var. Ûrneğin Princeton Üniversitesı öğretim üyelerinden Prof. Stephen üohen, Gortjaçov'un aslında reformlardan vazgeç- mediğini, Sovyet liderinin reformları sayesinde bugün ülke- de 5 milyon kişinin özel girişim ve kooperatif sektöründe ça- lıştığını, başka bir deyişle piyasa ekonomisinin Sovyetler'de kök salmaya başladığını öne sürüyor. Prof. Cohen, Gorba- çov'un radikallerin hızlı piyasa ve özelleştirme programına karşı çıkmasını da akılcı buluyor. Cohen'e göre hızlı piyasa programı, ekonominin yûzde 90'ını denetleyen bürokrasinin sert tepkisi ile karşılaşacağı gibi, yol açacağı enflasyon ve işsizlik nedeni ile büyük sosyal çalkantılara neden olurdu. Prof. Cohen, Gorbaçov'un perestroykayı kurtarmak için mu- hafazakârlarla "taktik bir ittifaka" girdiğini, ancak bu muha- fazakârların da aslında piyasa ekonomisine karşı olmadığı- nı öne sürüyor. Cohen'e göre bu kesimin istedigi daha ya- vaş, temkinli gidilmesi ve ülke bütünlüğünün korunması. Evet, Gorbaçov konusunda Prof. Cohen gibi iyimser olanlar da var. Ancak Sovyet liderinin geleceği hakkında karamsar olan- ların sayısının hızla arttığı da bir gerçek. YuNANlSTAN Sol ittifaka ilk kadın lider SINASPISMOS'un başkanlığına "Tatü tebessümlü kadın" diye tanınan 39 yaşındaki Bayan Maria Damanaki getirildi. STELYO BERBERAKİS ATİNA — Yunanistan'ın komünist partilerinden olan Sİ- NAŞPİSMOS adlı sol ittifak partisi başkanlığına 39 yaşında- ki Maria Damanaki getirildi. Maria Damanaki şu anda Yu- nanistan'ın en genç ve ilk ka- dın parti başkanı durumunda bulunuyor. 1972-73 yıllannda cunta yönetimine karşı öğYen- ci ayaklanmasmda önemli rol oynayan Damanaki, Atina Teknik Üniversitesi'nin "yasadışı" radyo istasyonun- dan yaym yapıyordu. Damana- ki, 1977'de Yunanistan Komü- nist Partisi milletvekili seçildi. 1990 yıhnda geçici koalisyon hükümetleri döneminde parla- mento başkanlığı da yapan Da- manaki sol çevrelerde olduğu kadar sağ çevrelerde de "sempati" duyulan siyasetçiler arasında yer alıyor. Yapılan nabız yoklamalarında Dama- naki, Cumhurbaşkam Kons- tantin Karamanlis'ten sonra en diirüst ve en çok sevilen" siya- set adamı durumunda. KKE'- nin eski lideri 78 yaşındaki Ha- rilaos Florakis KKE başkanlı- ğından kendi arzusu ile çekil- dikten sonra SINASPISMOS'u oluşturan iki komünist partinin merkez komiteleri Damanaki'- yi oybirliğiyle başkanhğa getir- diler. Maria Damanaki böyle- ce Yunanistan'ın en eski parti- si KKE ile Yunan siyaset sah- nesinde anahtar rql oynayan SINASPISMOS'un başkanı ol- N DAMANAKİ — Çahşkan du. KKE'nin iki hafta önce so- na eren 13. kurultay çalışmala- nnda KKE Genel Sekreterliği'- ne de Aleka Papariga (45) adlı bir kadın getirilmişti. Damana- ki ile Papariga, KKE'nin ço- ğunlukta bulunan "tntucu" kanadında bulunuyor. Buna karşın parti içinde azmlıkta bu- lunan, ancak eskiye oranla da- ha büyük rol oynayan "yenilikçiler" tarafından da destekleniyorlar. "Tatb tebes- sttmlü kadın" adıyla anılan Damanaki, SINASPISMOS'u, bütün sol çevrelerine seslenen bir parti haline getirmeye çalı- şacağmı açıklamış bulunuyor.