Katalog

CUMHURÎYET/12 EKONOMİ 22 KASIM 1991 DÖVİZ KURLARI 22 KASIM 1 9 9 1 Dövcın Ctaa 1 ABODolan 1 Alman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Sılını 1 B e M a Frangı 1 Dammarta Kronu 1 RnltarMcası 1 Franstz Frangı 1 HdtoiKte Ftorini 1 Ispaıyol Pezetası 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıret 1 JaponYenı 1 Kanada Dolan 1 Nofveç Kronu 1 Stertin 1 S Arabtstan FSyalı Oimz Al* 4950 08 3096 70 3917 99 440 20 150 37 798 96 1149.58 907 02 2749 74 48 82 847 24 3490 88 409 78 38 21 4368 62 787 91 8900 24 132012 Dövız Satıs 4960 00 3102 91 3925 84 44106 150 67 798 58 1151 88 908 84 2755 25 48 92 848 94 3497 88 410 60 38 29 4377 37 789 49 8918 08 1322 77 EfeMrf Alış 4945 13 3093 60 3859 22 439.76 148 86 789 01 1138 08 90611 2746 99 47 84 838 77 3487 39 405 68 37 64 4303 09 780 03 889134 1300 32 Efettıf Satıs 4974 88 3112 22 3937 62 442 40 151 12 800 98 1155 34 91157 2763 52 49 07 85149 3508 37 41183 38 40 4390 50 79186 8944 83 1326 74 ÇAPMZKUR $ 1.5984 Almaı Markı $ 1 2634 Avust Dolan $ 11 22451Avus Şıdm S 32 9200 Bel Frangı $ 62110 Oan Kronu İ 4 3060 Fın Markkasa S 5 4575 Fran Frangı S 1 8001 Hol Ronnı $ 101 39 Isp Pezetası S 5.8425 Isveç Kronu $ 1 4180 isv Frangı $ 1207 98 Ital Lıretı $ 129 55 Japon Yeiı S 1 1331 Kanada Dol S 6 2825 Norveç Kr £ 1 7980 ABD Doları S 3.7497 Suudı Föyalı SERBEST PİYASADA DÜN DÖVİZ-ALTIN ABODolan Alman Markı isvtçre Frangı Hollanda Florinı Ingiliz Steriım BORSA Alış 5005 3125 3510 2765 9000 Satış 5015 3135 3530 2775 9050 S Arabıstan Rryalı Avusturya Şılım Cumhunyet Reşat 24 ayar kûlce Alış 1322 445 390 000 405 000 58 800 Saös 1332 455 396 000 425 000 59.000 |İMÜ Hacai: 1S1.0SOJt7.aSO • Mfttan: 2S.4M.5S3 21 KASIM 1991 ı |*rr 3446 64 3407 00 2 734.49 268168 3.864.78 3832 54 Ontmod EB» Yjtmm b * k E<*ip* EgtOnc* EgıEnttsM E & i b EnUHotfeg Pm»(BÛ) Pt€ PıuHu PrarSu PımrUn Pırmş M l M SaMıVıync* SaKnlHoMng Ssrtuysan Tusm önotase- 435000 77000 13500 MM 4000 3950 12500 »300 1150 14750 3350 vm 23500 1550 Z1M 2850 2900 5000 7500 2250 SM 4500 16000 3050 1500 775 9000 B M 23000 UM 4150 70O0O 1300 625 7M 4300 Utt» 4350 2700 3500 3800 1750 3000 775 1350 1500 2900 675 9500 2600 na 3*00 4600 «4M 14500 23500 1450 1450 •000 4000 80C 1Z7M 3100 2150 na 3500 «S 11000 400 800 1050 ia 89000 1 M 1150 KM ' 800 2750 650 900 2150 2560 4 7 » 1200 1300 1100 1400 10000 tm 2550 7700 5700 3650 1700 3000 7*M 2050 135000 325 675 7500 1750 13600 2350 1350 9200 6900 «1M 425 3300 4800 850 1600 2100 tm 1700 2000 1250 Bugunuı en ousû« Sugunu m yutten 430000 76000 13250 MM 3650 3650 8000 1150 14250 3250 71M 28500 1500 B M 2700 2500 4800 m 2900 1500 750 8800 47M 22500 141M 69000 1250 550 77S 4200 1J7S» 4200 2700 3500 3600 1650 1300 1500 2750 650 2600 3400 4550 14250 23000 1350 13S0 7800 775 \nm 2950 1950 na 3400 400 10500 350 775 1000 1050 tm 725 2550 800 175 Mt 900 2100 2300 4tSt 1100 1200 1050 1300 9750 tt» 2350 5600 3550 1650 2050 17M 275 650 14» 1200 13M I7M 7500 1650 13000 2250 1350 8800 425 4750 850 1550 1950 vm 1550 1900 1200 440000 77000 13500 2 M 4000 4000 8300 1150 14750 3350 71M 30000 1550 22M 2600 2650 4800 2300 SM 4500 3050 1500 775 9100 S M 23000 147S1 71000 1300 600 77» 4350 147a 4350 2700 3500 3750 1700 775 1300 1500 17ÎM 2750 700 9500 2650 MSt 3400 4600 455t 14750 24000 419M na 1450 1450 7800 800 M5M 3100 2000 MM 3500 425 11000 400 800 1050 13M 1150 MM 750 2700 850 175 m 925 2100 2550 4 M I 1200 1300 1100 1350 10000 2550 5900 3600 1750 2050 1IS» 325 675 1SS0 1200 14a m» 7500 1750 140» 2350 1350 9400 875 1700 2100 23M 1700 2000 1250 Bugu-ıku kapaıns 435000 76000 13250 »a 4000 3950 8100 1150 14750 3390 na 28500 1500 22a 2800 2500 4800 2250 4500 3050 1500 750 8900 aa 23000 147a 70000 1250 600 775 4200 vm 4350 2700 3500 3650 1650 750 1300 1500 intt 2750 650 9300 2600 MM 3400 4550 44a 14750 .24000 41M* na 1400 1400 7800 800 1JM* 2950 2000 3500 425 10500 400 800 1050 1150 aa 725 2700 825 17S 900 2100 2300 mm 1100 1300 1100 1300 10000 aa 2550 5600 3600 1650 2050 1SH 325 675 isa 1200 13a aa 7500 1700 13500 2300 1350 9000 4ta 425 4800 »«a 850 1600 2000 2M> 1700 2000 1250 36490 74080 21600 100 234200 9500 42017 644390 47247» 78715 10400 482730 1938100 OM 11M7S 329730 700 8900 122931 1MM 304150 29200 11700 27600 MM 21550 310B954 500 2500 31600 9640 114*12 117750 8229 13740 4tia 1000 329912 36702 87035 3700 4000 324754 201630 suzs 305300 145390 1500 60665 114550 2500 35600 348000 227000 353250 18000 67600 42000 15600 214548 492225 4tM 3800 1100 15500 4600 178722 16000 187800 406125 4100 4500 8700 13700 uım 2000 14M2M 473a 2014240 207040 2600 42M 75M» 6500 71680 22450 «1950 79250 136972 22670 1500 7 4 M 22000 15S500 76850 Z 3 M 160150 419200 4750 Ençofc stu y a p i v rt> 435000 76000 13250 na 3950 3900 8000 1150 14500 3300 7ia 29000 1550 aa 2750 2600 4800 2200 4450 2950 1500 7» 8800 4?a 22500 70000 1250 600 775 4300 M5M 4300 2700 35000 3600 1700 750 1300 1500 i«7a 2750 675 9300 2650 na 3400 14500 24000 41M na 1400 1400 7800 800 ina 3000 2000 M 3400 400 10750 375 800 1050 na 1150 750 2600 825 975 at 925 2100 2500 4ta 1100 1300 1050 1300 9750 aa 2550 5700 3600 1700 300 650 1200 7500 1700 13500 2300 1350 9000 41» 425 4750 MM 875 1700 2000 tat 1650 1950 1200 Ağırtıkh 434477 76333 13331 22M 3929 2910 1150 '4523 3306 71» 26819 1535 aa 2743 2S87 4800 2172 4438 2973 1500 761 22639 14S» 69862 1273 590 775 4266 14144 4287 2700 3500 3644 1677 749 tS7M 1300 1500 117» 2750 663 9309 2645 n*4 3400 4575 4«a 14515 23782 1400 1404 7800 795 ta» 3009 1975 3410 408 18724 381 792 1043 1127 740 2615 825 m •15 914 2100 2431 1133 1286 1055 1322 9861 an 2512 5755 3582 1701 2050 i7n •155 300 $54 15a 1200 1M3 «45 7500 1707 13465 2315 1350 8994 4141 432 4766 1663 2003 na 1658 1956 1212 YATIRIM FONLARI 21 KASIM 1991 fettnrrn Iş«mıv2 lşVMnm-3 Işttnm* Usfcn-1 h«rtm-3 kıtotaM toto-5 İUsa tt*m taı 6jr»»>»nm-2 Garai\Mnıiv3 BtBttR»! Bta*Fon2 Esta«Ftm3 YKBSekürF YKBHsseF YKBKımıF YIOLMF YKBKamaF YKBOöref YKBK41ÖF Y K B M M F VjtotRjn-1 \UofFon-2 VMof ft»-3 9(440 4U41 25783 ?S0i «539 73502 61390 32 ÛT 29.260 11872 63.442 S1İ95 24 7X1 24964 1&W 77821 29771 «765 12416 10.420 78311 26220 11111 67952 54508 71333 53576 47514 52733 »328 17687 CSOO 54628 •38329 25418 ta259 9E5t? 49J96 25J16 21629 18567 71596 61942 32113 29294 11073 63531 51968 24745 24» 16.719 77.925 29312 18.783 •2437 11451 7B.419 26256 18.136 58İJ25 54581 71736 53.120 475(0 52J82 22 406 17716 ıa» 54697 131495 25.451 •S246 011 111 015 113 106 aio 312 0.01 an 014 114 ai4 •0.17 a18 011 aio 115 080 0-1 011 au 0'1 0.15 1ff -0B3 011 an 136 a*6 •152 007 VMDunya Wutforh6 OıstarK M w Fbr DtsbvK PGITICK TuUFoH Tubın Fan2 MGuFon-2 Hnansfaı-2 FnjnsFon-3 FnagFon-5 ZlJjFor- Znat FanZ Znâfva' HakFan-1 HakFaı-2 PanAFai PavukHsse EmfakPoo-2 p Impo f w 2 TitımFan SümFaı DenzRv EgeFoa DemrFon tafon OtâkFon ;t For- 22070 16340 47286 86765 19058 54618 15.255 191505 23525 3Q.ni 25507 17461 »865 2E736 21368 22567 20J77 28.265 21528 29549 19562 25006 «351 22947 16161 «939 21427 Ö756 19.113 «975 19.296 20072 •6574 16442 16 T5 16'33 22.006 -028 16J» aio 47-345 112 11093 54£B4 15277 S6.735 23551 31162 25546 17469 16392 24751 2133 22J615 2181C 28322 21566 29568 19582 2İ044 «378 22İ« 16.197 «965 21442 23775 19136 2O016 «320 21101 '6.695 16459 '672Ç '62r 118 114 an 112 111 117 115 103 016 003 118 112 112 120 112 1 K 116 113 109 114 122 am 107 10J ao aîi 112 114 018 C16 014 0-3 TAUUİI IAÎ1VIL H a c m i < B i n T L > : 10.463.330 Sözteşme saysı: 5 21 KASIM 1991 saszs 25«S1» 271» S 85CT »X 94 415 94 530 BE 85379 94415 *SX 9SH23 70» 63» S4J» îffi «33 SSO «55 BE30 »17- 7531 T94S T73 693! *•*• »U İ800Mİ 150 «0 mm 1340(9 4TÎ75Û 34S761 990230 D im k kı tm Çahşma Bakaru Mehmet Moğultay, 10yüdan bu yana en az konuşukm konunun emek ve almteri olduğunu belirtti Tfeni bakandan iddialı vaatlerANKARA (AA) — Çahşma ve Sos- yal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğul- tay, banşçı bir toplum düzeninin ku- rulması ve sivil toplum örgütlenmesi- nin sağlanması için anayasal ve yasal engelleri kaldırmakla işe başlayacakla- rını bildirdi. Moğultay, ülkede bundan böyle, çalışanlann söz hakkını ön pla- na çıkaracaklarını ve sendikalan "et- lünliği olan kurnlnşlar" haline getire- ceklerini söyledi. Moğultay, Çahşma ve Sosyal Güven- lik Bakanhğı görevini, dün yapılan bir tflrenle eski Bakan Metin Emiroğlu'n- dan devraldı. Moğultay, göreve başla- dıktan sonra ilk demecini AA muha- birine verdi. Türkiye'de 10 yıldan beri en çok ko- nuşulan konunun para, en az konuşu- lan konunun ise emek ve ahnteri oldu- ğunu kaydeden Moğultay, emeğin bu kadar değersiz sayıldığı ve emekçinin horlandığı bir toplumda ne ekonomi- nin ne de demokratik rejimin sağlıkh gelişebilecegini belirtti. Moğultay şöy- le dedi: "Türkiye'de çalışan insanlann söz ÇALIŞMA BAKANI MOĞULTATDAN • Çalışanlann söz hakkını ön plana çıkaracağız. •- Anayasal ve yasal engelleri kaldırmakla işe başlayacağız. • Sendikaları etkinliği olan birer kuruluş haline getireceğiz. • Süper emeklilerin durumunü yeniden gözden geçireceğiz. • Bağ-Kur'lulann zarar görmesini engelleyeceğiz. Özgorlükçii demokrasiııiıı önemli üç kurumu olan sendika, topln iş sözleş- mesi ve grtv hakkını işlerliğe kavnştn- racağız. Banşçı bir toplum düzeninin kurulması ve sivil toplum örgütlenıne- sinin yapılması için anayasal ve yasal engelleri kaldınnakla işe başlayacağız." Sosyal güvenlik hakkını ön plana çıkaracağız. Bunun için evvel emirde onlann ekonomik öz- güriügünü sağlayacak yasal düzenleme- leri yapacagız. Bunu yapabUmek için Türkiye'de demokrasiyi toplumun mah yapacagız. Bakanhğım döneminde, işçilerin, ça- lışanlann sornnla.nıun çözttmfl için iş- çi haklanna sınırlama getiren yasala- nn degiştirttnıesini saglamaya çalışaca- ğız. Batı demokrasflerinde oldağn gi- bi tiım çalışanlann grevli, toplusözleş- meli sendika hakkına sahip olmalan için gerekeni yapmaya çalışacagız. Sen- dikal haklann ülkemizde ELO standart- lanna uygun çerçevede kanımsaOaşma- sını saglayacagız." Kamu görevlilerine sendikal hak ve özgürlükleri tanıyacak gerekh yasal dü- zenlemeleri yapacaklannı ve bunu ana- yasal güvencelere kavuşturmak yönün- den gerekli girişimleri en kısa zaman- da başlatacaklannı da kaydeden Mo- ğultay, şöyle devam etti: "Velhasü, 10 yüdan beri çalışan ke- simin. işçilerin haklanna sınırlama ge- tiren biıtıin yasaklan kaldırmak için biiyük çaba sarf edeceğiz. Sendikalan etkinliği olan birer kuruluş haline ge- tireceğiz. Sendikalar üzerindeki yoğun devlet denetimlni ortadan kaldırmak için çaba sarf edeceğiz. Moğultay, sosyal güvenlik ağını bü- tün vatandaşlan kapayacak şekilde ge- nişleteceklerini, SSK ve Bağ-Kur'un saghk hizmetlerini iyileştireceklerini be- lirterek "Siıper emeklilerin durumlarmı dözeitmek için konu)iı yeniden gözden geçireceğiz. Bağ-Kur'un mali jnpısını yeniden düzenleyerek Bağ-Kur üyeleri- nin zarar görmelerini engelleyeceğiz" dedi. Ülkenin ekonomik ve sosyal hayatm- da önemli bir yeri olan esnaf ve sanat- kârlanmızın güçlenmesine de özel bir önem vereceklerini bildiren Moğuluy, kiıçük esnaf ve sanatkârlanmızı sosyal güvenliğe kavuşturan Bağ-Kur Yasası'- nın uygulamada aksayan yönlerini dü- zelteceklerini ifade etti. Maliye ve Ekonomiyle İlgilenen Herkesin Dergisi Devletîn yükünü kim çekecek? • Seçim bitti, şimdi sıra icraatta. Bazı paralar toplanıp bazı yerlere harcanacak. Toplanacak vergi- ler, fonlar ve digerleri kimlerden alınacak? Varlık Vergisi de kanuniydi ama bir facia olarak nite- lendirildi. O halde önce hukuk, sonra vergi. • Anayasamız, herkesin mali gücüne göre vergilendirilmesini istiyor. Peki nedir mali güç? Gelir mi, servet mi? • ANAYASA MAHKEMESİ ÜYESİ YILMA2 ALİEFENDİOĞLU: "Vergilemenin, de\ letin kişilerin hak ve öz- gürlük alanına yönelttiği en etkili müdahale araçlanndan biri olması, kişinin bu etki kar- şısında korunması gereksinimi, koşullan ve sınırlan Anayasa'da belirlenen bir yetki ola- rak görünmesini zorunlu kılmıştır." • 1947 Gelir Vergisi Tasarısında vergi adale- ti düşüncesi bugünden ilerideydi. Bir Ayın Bilançosu • Çevre Yazıları • İç ve Dış Basından • Yüzyıla Damgasını Vuranlar • Bilgisayar Sayfası • MAGNA CARTA LTOERTATUM (yıl 1215): Ortak rıza olmaksızın cebeli akçes-i ya da yardım akçesi toplanmayacaktır. • YALÇIN DEMtRSOY: Hesap uzmanı gözüyle inceledi: Ekonomide klasik muhasebe kayıtlarıyla gerçeğe var- mak mümkün değil. • ALİ DİNÇER: "Belediyeler, görev yüklenirken kamu hiz- meti, hizmet verirken vergi sorumlusu" • BEDRİBAYKAM: "Resim moda olduğu için, kanepelere uydu- ğu için alıyorlar. Bugünkü resim müzayede- leri hoşça vakit geçirme seanslan." • AZİZNESİN: 'Bir Demet Maydanoz' adlı öyküsünde, Milli Korunma Kanununa muhalefetten bürokra- «sinin eline düşen maydanozcu davasını anla . tıyor. BİLANÇO Çıktı! İlk iki sayısı tükenen BİLANÇO yalnızca gazete bayilerinde b e s t M u h a s e b e c i Mali M ii ş a v i r 1 e r ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği İLAN NfUSTAFAKEMALPAŞA ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Dosya No: 979/386 Esas, 990/401 Karar Davacı Orman Genel Müdürlüğü vekili tarafından davalılar Rahi- me Kısa, Bedrettm Kısa vs. aleyhlerine açılan tapu iptalı ve el atma- nın önlenmesi davasııun yapılan yargılaması sonunda davanın kabu- !üne karar verilmiş, davalılardan Meryem Nesrin Tamırci'nin adresı tüm aramalara rağmen tespit edilemediğinden kararın ilan yolu ile kendisıne tebliğine karar verildiğinden, hüküm özeti aşağıya çıkanl- mıştff. HÜKÜM: Açılan davanın kabulune, M.Kemalpaşa ilçesi, Karaoğ- lan köyü, Incirlik mevkii, 4 nolu paftada bulunan 93900 m: mikta- nndaki 110 parsel sayılı taşınmazm davalılar adına olan tapu kaydı- nın iptali ile bu taşınmazm bilirkişi raporunda açıklandıgı üzere 28900 m1 miktanndaki kısmı ile 20000 m: miktarındaki kısımların orman tahdit sınırlan içerisinde kalan yerler olduğu anlaşıldığından bu kı- sımlara ait davalılar tapusunun iptali ile bu kısımların 3402 sayılı ya- sanın 22/4 maddesine göre orman olarak tapu kutüğüne olduğu gibi aktanlmasına, bu kısmlara davalılar tarafından vuku bulan el atma- lannın önlenmesine, bilirkişi raporunda behrtılen 45000 m 2 mikta- rındaki kısmın kesinleşen orman tahdit sınırlan dışında kalan bir yer olduğu anlaşıldığından bu kısma ilişkin davanınreddine,bakiye 8005; TL. nispi harç ile davacı vekiline takdir olunan 26.760r TL. ucreti ve- kâlet ve toplam 119-300r TL. yargılama giderinin davalılardan müş- tereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. Davalı Meryem Nesrin Tamirci'ye karar tebliği yerine geçerli olmak üzere ilanen teblığ olunur. Basın: 50306 DUYURU MÜESSESE MÜDÜRLÜĞÜMÜZE BAĞLI ÇAĞLAYAN İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞUNÜN YENİ TELEFON NUMARALARI AŞAĞIYA ÇIKARILMIŞTIR Sıra F^ki Veni No: Ait oMuğu birim telefon no: telefon no: 1- Müdur 131 36 26 224 22 17 2- Müdur Yrd. (Teknik) 147 98 65 224 22 19 3- Işl. Bakım Başmuh. 141 49 75 224 20 76 4- Mudur Yrd. (İdari-Mali) 141 33 68 224 20 77 S- TesW Rasmııh 141 50 12 224 22 18 6- ProjeTe7veMua. Başmüh. 131 10 72 224 20 73 1 7- Ahonman SefliSi 147 38 01 224 22 15 8- Tahakkuk Şefliği 130 50 62 224 22 16 9- Tahsilat Şefliği 130 50 64 224 21 52 10- Baş teknisyenler 130 50 63 224 21 51 11- Nöbetçi Montorlüğü 147 98 25 224 22 20 12- Fen Servisi 141 25 85 224 20 75 13- Frot Servisi 130 50 65 224 21 53 14- Santral 132 22 10 224 22 10 15- Santral 132 22 11 224 22 11 16- Santral 132 22 12 224 22 12 17- Santral 132 22 13 224 22 13 18- Santral 132 22 14 224 22 14 TEK İSTANBL'L ELEKTRİK DAGlTIM MÜESSESESt İLAN lskenderun Demir ve Çelik Fabrikalan Müessesesinden bildirilmıştır. Bu konudaki ıhalemız; 28.11.1991 gunü saat 15.30'da Satınalma Ko- Muessesemizın 3 lngilizce Tercumana ve 1 Ingılizce Dil öğretme- misyonu Başkanlığı'nda yapılacaktır. nine 1 yıl süre için ihtiyacı bulunmaktadır. Tekünerin en geç aynı gun saat 14.30'a kadar Müessesemiz Haber llgilenenlerin konuyla ilgili şartnameleri, Alma ve Arşiv Mudürluğü'nde olması gerekmektedir. A-) Müessesemiz Tedarik ve Ikmal Mudürlüğünden, Seçme, 6 Aralık 1991 gunü saat 09.00'dan ıtıbaren mulakatla yapı- B-) Ankara - Kurtuluş Ziya Gökalp Cad. No. 80'de mukim Genel lacaktır. Mudürluğümüz Tedarik ve lkmal Mudürlüğünden bedelsiz olarak te- Müessesemiz 2886 sayıh Devlet thale Kanunu'na tabi değildir. Ihaleyi mm edebılirler. yapıp yapmamakta veya diledigine yaptırmaya serbesttir. Uluslararası Şirketler Savaşı CAN AKINSAL Endüstri Mühendisi İ 9 9 1 yılı sarsıcı gelişmelerin olduğu bir dönem olarak anımsanacak. Şirket savaşlannın ABD, Güneydoğu Asya ve Avnıpa'da yer alan üç ana cephesinde Batı merkezli şirketler bazı önemli mevzilerini terk etmeye devam ettiler ya da buna zorlandılar. Ancak medyada dunya çapında yaratılan imajın aksine savaşan tarafların herhangi birinin diğerine ezici bir üstünlük sağladığı söylenemez. Şirketlerin tek başlanna beb'rleyemeyeceği global ve bölge- sel ekonomik şartlar, sonuçta onları her cephede önemli ka- yıplar pahasına toparlanmaya itti. özellikle de yirmi yıldır düşmanlannı tanımaya, onları kopya etmeye çalışan şirket- lerde oluşmuş bazı önemli yanılsamaJan önüne katıp yıktı. Kurumsal kimlikleri -Türkiye'dekilerin aksine- çoktan oluş- muş şirketlerde ve bu kimlikleri belirleyen toplumsal dina- miklerde, tepeden inme genel-geçer yönetim reçetelerinin ha- yal olduğunu ortaya koydu. Ama bu arada şirket üst yöne- timlerinde çok kelle duştü; aşağıda ise çalışan kesimler ağır işsizlik şartlarıyla baş başa kaldılar. Tüketiciyi oluşturan bu yığınlann itildiği ekonomik terör ortamı ise dönüp dolaşıp yine aynı şirketleri vurdu. Kapitalizmin o klişeleşmiş "vahşi" yuzü kendini gösterdi. Tum bu gelişmeler insani planda birçok olumsuzluğu ba- rındırsa da aynı kapitalizmin şaşırtıcı yeniden toparlanma özelliğini bir kez daha gundeme getiriyor. Bir türlü durgun- luktan çıkışıru hızlandıramayan ve herkesin mecburen 1992'ye bel bağladığı ABD ekonomisinin yıllık °7o 2.4 büyü- düğü 1991'in ilk 9 ay- x\.merika'da son 1 yıldır kârhlıkları azalan şirketler ancak yeniden yapılanma operasyonlarıyla kârlılıklarım arttırabilirler. Japonlar ise sınai venmlilik bazında kendilerini en az 3-4 yıl götürebilecek düzenlemeleri çoktan yapmışlar. lık dönemine baka- lım. Açıklanan verile- re göre aynı dönemde bu ekonomide yaşa- yan şirketlerin satış hasılatlan % 2 artış göstermiş bulunuyor. ABD'nin îlk 900 şir- ketinin bu satış hasıla- tına karşılık vergi son- rası kârlan 1990'ın ay- nı dönemi ile karşılaş- tırıldığında % 22 azalmış durumda. Ya- ni aslında ABD şirket- leri butıin olumsuz ' • ekonomik koşullara rağmen satışlarmda ekonomiyi yakala- mışlar. öte yandan uzmanlar kârlardaki düşuşün aslında durgunluktan kaynaklandığını ve 1989'un uçuncu çeyreğinde başladığını belirtiyorlar. Bu da kâr gerilemesine sert rekabet şartları ve talep cansızlığının neden olduğunu ortaya koyu- yor. Dolayısıyla ağır büyüme ile durgunluk arasında şirket kârlan açısından pek bir farklılık görulmüyor. Kârlar üzerindeki baskının sürmesi beklenirken şirketlerin ekonominin zayıflığını kullanmaya yöneldikleri gözlenıyor. Şirketlerin hemen hepsi yeniden yapılanma operasyonları uy- gularken aynı anda büyük meblağlan zarara atıp bilançoları- nı temizliyorlar. Hisse sahipliğinin kitleselleştiği ABD'de, psi- kolojik ortam buna müsait. Yeniden yapılanma operasyonla- n kârlılığı arttıracak yegâne faktör olarak gözlemleniyor. Zi- ra zayıf tüketim talebi ve keskin rekabet sürecek. ABD'de tüm bunlar olurken Japonlar ne yapıyor? Sınai verimlilik bazında kendilerini en az üç dört yıl daha götürebi- lecek düzenlemeleri çoktan yapmış olan Japon şirketleri de ekonominin zayıflığından muaf değiller şüphesiz. Birçok Ja- pon şirketi kâr azalması sorunu ile yüz yıize. Şu anki yöne- limleri ise tek cümleyle özetlenebilir: Sermaye yatırımlannı kısmak ve tüm harcamaları teknoloji geliştirmeye yöneltmek. Dolayısıyla Japon şirketleri, organizasyon düzeyindeki avan- tajlarını kullanarak durgunluktan rekabet güçleri artmış ola- rak çıkmaya çalışmaktalar. Duşuk fiyatlı çekici ürünler sür- mekteki üstunlüklerini koruyabilecekler mi? Bunu zaman gösterecek. Ama savaşın ABD dışındaki iki cephesi Avrupa ve Güneydoğu Asya'da kalıcı gözuken zaferler elde etmiş gi- biler. Üç ana cephede şirketlerin mücadelesi sürerken, bu bölge- lerin dışında kalan ülkeler henüz belirgin bir önem kazanmış gözükmüyorlar. Globalleşme çağnlannın bu ülkelerdeki şir- ket yönetimlerinde de yankı bulmasına karşılık gerek kurum- sal gerek toplumsal kimlikleri itibarıyla edilgen konumlannı daha uzun bir süre koruyarak çok kısa vadeli çözümlere sa- hip çıkacaklan söylenebilir. Bu takdirde ise henüz ısınmamış olan bu bölgelerin şirketleri istemedikleri fılmleri izlemek zo- runda kalacaklardır. Dcğımtum20günkabiştmatıîmıştı Haıııile kadına şartlı işbaşı ADANA (Cumhunyet Gn- ney tlleri Burosu) — Pilsa fab- rikası yönetimi, doğumuna 20 gün kalan teknik ressam Arzn- ya Çıplak hakkındaki işten çı- karma kararını "şartlı" olarak geri aldı. Laspetkim-lş Sendikası Ada- na Şube Başkanı Zeki Özer, Ar- zuya Çıplak için alman "İş ak- di fesih karan"nın, Sabancı Holding üst yönetimi ile yapı- lan girişimler sonucu durduğu- nu bildirdi. Bir işçinin doğumuna 6 haf- ta kala ücretli izinli sayılması gerektiği ve işten çıkanlmasuıın da mevcut yasalar çerçevesinde mümkün olamayacağını anım- satan Zeki Özer, şunlan söyle- di: .. "Üyemiz Arzuya Çıplak'ın, dogumnna 20 gün kala rahat- sızlanıp doktora gittiği 6.11.1991 gttntt, işveren temsil- cfleri tarafından isine son veril- miştir. Sabancı Holding iist yö- neticileriyle yapügımız görüş- melerde, bu işfendn yasalara ay- kın oMogonn ifade ettik ve on- lar da konuya hassasiyet göste- rip Arzuya Çıplak'ın işten çıka- nlmasını, doğumundaıı 6 hafta sonrasına ertekmişlerdir. BB da' olumln bir gelişmedir. Dileği- miz, 6 bafta sonunda da ttye- mizin işine devam etmesidir." Bugünlerde doğum yapması beklenen Pilsa işçisi Arzuya Çıplak, "Çalışmak istiyonım" diyerek hakkında doğumundan 6 hafta sonra yeniden yürürlü- ğe girecek işten çıkanna kara- nnın tümden kaldınlmasını istedi.