Katalog

CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 28 OCAK 1991 Samaras Cuellar'la görüşüyor • NEW YORK (Cumhuriyet) — Yunanistan Dışişleri Bakanı Andonis Samaras bugün BM Genel Sekreteri Perez De Cuellar ile göruşuyor. Geçen hafta içinde "aniden" Korfez ülkelerini ve ABD'yi ziyaret etmeye karar veren Samaras, Korfez savaşıyla giiçlenen ABD-Türkiye yakınlaşmasının Yunanistan aleyhinde sonuçlar - doğurmaması için tedbirleri görüşmeyi amaçlıyor. Samaras bugün Cuellar ile yapacağı görüşmede, BM Genel Sekreteri'nin yeni - Kıbns girişimi ve iyi niyet görevlilerinin bu girişimi üzerınde Turkiye ileri surdürduğu "gizli temaslar" ! konusunda bilgilendirilecek. Yunanistan BM diplomatlan, Samaras'ın Genel Sekreter'den "Kuveyt için olduğu gibı Kıbns için de BM kararlarının uygulanması yolunda kişisel çaba harcamasını" isteyeğini kaydediyorlar. Arnavut bakan ÇîriVlen ayrıldı • Dış Haberler Servisi — Arnavutluk Dışişleri Bakanı Reis Malile önceki gün Çin'deki resmi ziyaretini tamamlayarak bu ulkeden ayrıldı. AFP'nin haberine göre 1978 yılından bu yana ilk kez bu kadar ust duzey bir Arnavut yetkilisi Çin'i ziyaret etti. Bakan Malile'nin Çın Başbakanı Li Peng ve Dışişlerı Bakanı Çiyan Kiçen ile yaptığı göruşmeler Pekin ile Tiran arasındaki ilişkilerin ısınmaya başlaması olarak değerlendirıliyor. KKTC'de durum • LEFKOŞA OJBA) — Kuzey Kıbns Turk Cumhuriyeti'nde son aylarda ortaya çıkan ekonomik durgunluk nedeniyle karşıhksız çek sayısındaki artış buyük boyutlara ulaşü. KKTC'deki bankacıhk çevrelerinden edinilen bilgiye gore ekonomik durgunluk dolaşımdaki para h\zını olumsuz etkilerken geri donen çek sayısında artışın 4 a hızla devam ettıği belirtiliyor, KKTC'de ekonomik kriz nedeniyle özelükle hediyelik eşya ve tekstil sektöründe satışlar durma noktasına gelirken esnafın verdiği karşıhksız çeklerin, tuccarın elinde beklediği ve yasal ışleme konması halinde çok sayıda esnafın hapis cezasına çarptınlacağı kaydediliyor. Birçok ülkedeyüzbinlerce insan 'savaşa hayır* diyerek yürüdü Bamşseverler direniyorAlmanya'da savaş aleyhtarları, ülkenin dört bir yamndan trenlerle, otomobillerle Bonn'a aktı. Washington'da polisin açıklamalarına göre 75 bin, yürüyüşü organize eden örgüte göre 200 bin kişi savaşı protesto ederek Beyaz Saray'a yürüdü. San Francisco'da onbinlerce kişi Joan Baez'i dinledi. Dış Haberler Servisi — Irak'ın Ku- veyt'ten geri çekilmesini sağlamak ama- cıyla 17 ocakta ABD ve müttefikleri ta- rafından başlatılan savaşa bir son veril- mesi amacıyla onceki gun dUnyanın pek çok kentinde banş yuruyüşleri düzenlen- di. Dilek Zaplçıoglu'nun bildirdiğıne gö- re Almanya, savaşa karşı olanlar ile sa- vaşı onaylayanlar arasında iki kampa bölundü. 15 ocaktan beri en buyuk gös- teri önceki gün hükumet merkezı Bonn'- da düzenlendi. Savaş aleyhtarlan Al- manya'nın dört bir yamndan terenlerle, otomobillerle Bonn'a aktı. Bonn ve Ber- Iin'de yuz binlerce kişi sokağa döküle- rek "savaşa son verin" ve "petrol için kan dökulmesin" diye bağırdılar. Gös- teriler çeşitli banş ve çevre dernekleri- nın yanı sıra Sosyal Demokrat Parti, Ye- şiller ve Alman Sendıkalar Birliği DGB tarafından organize ediidi. Gostericiler, Almanya'nın NATO kapsamında savaşa karışmasına karşı, Türkiye'dekı Çevik Kuvvet'in geri çağ- nlmasından yana pankartlar taşıdılar. Kohl hukumeti gostenlerden once hal- ka çağrıda bulunarak "AJmanya'nın yurtdışındaki saygınltğını zedelemeyin" dedi. Turkiye'ye kıyasla Alman Ceza Yasası'nda bu, "suç" sayılmıyor. An- cak muhafazakâr hükumet giderek ül- kedeki savaş aleyhtarlığını "Amerika aleyhtaruğY'yla ve "gaflef'le suçlama- ya başladı. Gostencileri "savaşın asıl so- rumiusunun Saddam olduğunu nnutmakla" ıtham eden hukümet, özel- likle Batı'dan \e Israil'den gelecek tep- kilerden korkuyor. Organizatorler bu resmi suçlamaları geri çevirdiler ve "Ne Amerika'ya ne de Israil e karşı olmadıkiannı; savaşta yüz- binlerce sivilin oldugünu; bu sorumlu- A \ İLl \ AM'I UNUTMAYANLAR — Dunyarun birçok kentinde banş gösterileri surerken Vietaam savaşında >er alan Amerikalılar da San Francisco'da bir pro- testo gosterisi duzenlediler. Gosterive binlerce kişi katıldı. (Fotoğraf: Reuterl luğu kimsenin ııstlenemeyecegini" belirt- tiler. Gostericiler Saddam'ın Kuveyt'ten, ABD'nin Körfez'den çekilmesini, savaşa son \erilerek masaya oturulmasını, Fi- lıstin dahıl Ortadoğu'daki tum sorunlara barışçı çozum bulunmasını talep ediyor- lar. Savaş aleyhtarı kıtleler, Korfez'de- ki çevre tahribatmı da protesto ediyor. Bonn'da muhafazakâr parüler dun alelacele bir karşı gosteri duzenledi. Bir- kaç yuz kişi "Amerika seninleyiz" pan- kartlarıyla savaş sempatizanliğı yaptı. Alman-lsraü Dostluk Demeği ve kilise- ler ise Bonn'da "İsrail'le dayanışma" yuruyüşu >aptılar. VVashington'da onceki gün düzenle- nen barış yurüyuşunde polisin verileri- ne göre 75 bin, yuruyuşu duzenleyenle- re göre ise 200 bin kişi katıldı. Gosteri- ciler Beyaz Saray'a doğru yurumeden once trafiği birkaç saat için durdurdu- lar. AFP'nin haberıne göre yurüyuş sı- rasında, "Busb'un savaşına hayır de- yin", "Bombardımanı durdurun", "Bush'un egoizmi için kan dökulme- sin", "Kasap Bush" yazılı pankartlar taşındı. Kırmızı, beyaz ve barış sembollü ba- lonların uçurulduğu yürüyuş sırasında "Yeryüziınü savaştan koruyalım" slo- ganları da atıldı. Yurüyûşun, oğrenci, sendika, Katolik ve Protestan gruplar- la feministlerin oluşturduğu Ortadoğu'- da Banş İçin l lusal kampanya isimli ör- gutun duzenledıği bıldirildi. San Francisco'da on binlerce kişinin katıldığı gostende ise Joen Baez dinlen- dı. Baez, Vietnam savaşı yıllarında şar- kılanyla savaş karşıtı gösterilerin sem- bolü olmuştu. Ajanslann dun yayunlanan Hmdistan gazetelerine dayandtrdıkları haberlere gore Muslumaniar tarafından savaş kar- şıtı duzenlenen gosteri sırasında Hindu- larla çatışma başladı. Aynı sırada Hın- distan Cumhurivet Bayramı'nı kuüamak için toplanmış olan 200-300 Hindu, Müslümanlara saldırdı. Amsterdarn'da ise 10 bin kişi davul- lar eşliğinde savaşı protesto etti. Goste- riciler, Korfez'deki uluslararası guce uç gemi ve Türkıye'ye gonderdiği 2 Patri- ot füzesi ile katılan Hollanda'nın bolgeyi derhal terk etmesi çağrısında bulundu- lar. Onceki güne kadar Hollandalılann barış gösterilerine fazla sempati ile bak- madıklarına ve yapılan kamuoyu yok- lamasında halkın yüzde 80'ınm savaşı desteklediği şekilde sonuçlandığına da dikkat çekiliyor. Montreal'de de 12 bin kişi "Pelrol için kan dokmeyelim" sloganlan atarak yurudu. Newfoundland'da 500 kişinin eksi 40 derecede yürudüğu ve Kanada'- nın savaşa karışmasından memnun ol- madıkiannı dile getirdıkleri kaydedildi. Londra'da Trafalgar Meydanı'nda sa- dece 3500 kişi savaşı protesto ederken Paris'te duzenlenen gösteriye Fransa'da yaşayan Araplar da katıldılar. Tokyo'da 15 bin kişi, Japonya hükü- metinin Körfez'de savaşan uluslararası güçlere mali yardım yapmasını parla- mento savunma binalan ile Başbakan Toshıkı Kaifu'nun ikâmetgâhına yürü- yerek protesto etti. Bush'un Ortadoğu ÖzelDanışmanı Richard Armiiage: Irak'm Türkiye'ye saldırması çılgınlık olurKAHİRE (AA) — ABD Başkanı Ge- orge Bush'un Ortadoğu ozel danışman- lanndan Richard Armiiage, Irak Dev- let Başkanı Saddam Huseyin'in Türki- ye'ye karşı herhangi bir saldırıda bulun- masının, kendisi açısından bir "çılgınlık" olacağını söyledi. ABD Dışişleri Bakanhğı Müzakereler Komitesi Başkanı Armitage, Ashark Alawsat gazetesine verdiği demeçte, "Saddam'ın bö>le bir ise kalkışacağına ihtimal vermi>orum. Çünku Turkiye, NATO şemsiyesi altında bir korumaya sahip olacak" dedi. Saddam Huseyin'in, birliklerinin bir bölümünu Turkiye sımrında bir çatışma- ya sokması durumunda, birden fazla cephede savaşmak zorunda kalacağını kaydeden Armitage, bunun "çügınca ve sonu olmayan bir macera" olacağını bil- dirdi. ABD'li yetkili demecinde ne ABD'nin ne de müttefiklerinden herhangi birinin Irak'ı bolme arzusu içinde olmadıkian- nı da vurguladı. Armitage, savaşın bitmesınden sonra Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'- in yanı sıra çevresindekılerin de "savaş suçlusu" olarak yargılanabileceklenni söyledi. Ateşkes için tek koşulun Irak'ın Ku- veyt'ten çekilmesı olduğunu kaydeden ABD Dışişleri Bakanhğı yetkilisi, Sad- dam Huseyin'in, konvansiyonel olma- yan süahlar kullanması durumunda bu- tün Irak'ın bir felaketle karşı karşıya ka- lacağı uyarısında bulundu. Tahran Radyosu Ote >andan Iğdır muhabirimizın bıl- dırdiğine göre Turkiye'nin savaşa sokul- mak istendiğini savunan Tahran radyo- sunun dun konuyla ilgili yorumunda şöyle denıldi: "Körfez'de savaş gittikçe kızışırken, Körfez'de bulunan iılkelerde savaş aleyhtan gösteriler gittikçe ar.ıyor. Tiirkiye devtet adamlarının saldırgan Amerikan Vuvvetkrine destek sağlamayt sürdurmeleri, bu ulkede vaşavan Mıis- luman halkın tepkisine neden olurken muhalefet partileri de sert uyarüarda bu- lunuyor. Bu tutum Turk hukiımetini si- yasi ekonomik çıkmazlarla karşı karşı- >a getirmiştir. Amerika ve Siyonistkrin amacı Türkiye'yi savaşa bulaştınp Irak'- ın kuzeyinde >eni bir cephe açmaktır. İş- te bu Amerika'nın fikrine Turkiye'nin Musliiman halkı tepkigostermektedir." BASINDAN STAMPA Savaşın yönü değişiyor geçecektir. Amerikalılar Kuveyt'e düşmaru iyice yumuşatmadan girmeyeceklerini açıkladıkça, Araplar arasındaki "kurban edilmişhk" hisleri buyuyecektir. Araplar karşılarında kendi adamlanru öldürmemek için karşı tarafı yok etmekten (overkill) kaçınmayan Batı'dan büsbütün nefret edecektir. Saddam, savaş tutsaklanndan koparılan ifşaatların Batı'da yarattığı nefretin farkmdadır, ama tutsaklann Araplann kınlan milliyetçi gururlanna ilaç gibi geldiğini ve bir tatmin yarattığıru da bilmektedir. Biz şimdi büyük bir paradoksla karşı karşıyayız. Batı'nın artan güçlüluğü ve etkinliği Arap rrülliyetçiliği cephesini genişletecektir. Arap milliyetçiliğinin geçmışinin iktidarsız olması ve gelece|inin de her turlü somut projeden yoksun olması hiçbir şeyi değiştirmemektedir. Bu milliyetçilık yalnız savaşla beslenmektedir. Eğer yenik duşen Saddam'ın bir kahraman olmasını önlemek istiyorsak bu savaşın bu psikolojısini göz önünde tutmak zorundayız. (26ocak) Oyunun kurallan değişiyor Saddam Hüseyin, askeri yönünü kontrol edemediii çatışmaların başından beri oyunun kurallannın sürekli olarak değiştirmeye çabalıyor. Geleceğe dönuk belirsizlik duygusunu durmadan besleyen Irak Devlet Başkanı, aynı zamanda 'sahne'yi kullanıyor. Uluslararası kamuoyu bakalım oyuna gelecek mi? Körfez'i kaplamaya başlayan kara dalga aynı amaca dönük çok önemli yeni bir adım. Korfez'deki çevre kirliliğinin Amerikahlann Kuveyt'teki petrol depolannı bombalamasından mı kaynaklandıgı, yoksa zaraan kazanmaya çabalayan bir adamın umutsuzca bir davranışı mı olduğu önemli değil. önemli olan Saddam Huseyin'in silahlı harbin sinir harbine donuşmesinde bu olayı nasıl kullandıgı... Bağdat hâkimi, mazota banmış kuşların yarattığı şok imajların desteğini sağlamak istiyor. Alaska'daki 'Exxon Valdez' felaketini •önleyemeyen, Brötanya'daki 'Amoco Cadiz' felaketinin. kurbanlanna tazminat ödememek için elinden geleni yapan Amerikahların hiçbir yöntemi kullanmaktan geri durmadığını ima ediyor. Buna Kuveyt'te tuzlu suyu tath suya dönuşturmeye yarayan tesislerin boğulmasını ekîemek mumkün. Bush'un Irak Başkanı'mn bir 'akıl bastası' gibi davrandığını söyleyen ifadeleri kamuoyunun fikrini değiştirmeye yetecek cinsten değil. Irak Başkanı, dünya kamuoyunun duyarlı olduğu şeylcri harekete geçirmeye çabahyor. Bölgenin ekolojik dengesini altust edecek bir felaket, Batılı ülkelerde pasifist hareketleri besleyecek, sondajlara duyarlı ülke liderlerini tereddüte düşürecektir. Saddam'ın elinde bir ocu daha kalıyor. O da kimyasal silah. Eğer teknik olanakları varsa kullanmaktan kaçınmayacağına dair bahse gireriz. (27 Ocak) Bu savaş Araplar ve Batı arasında bir savaş olarak başlamadı, ama savaşların sureç içinde çatışma nedenlerinin değiştiği önce de görülmüştür ve bu kez de öyle olmaktadır. Neticede bu savaş Araplann Batı'ya karşı verdıkleri bir savaşa donuşmektedir. Bunda hlam dünyasının şimdiye dek verdiği Batılılaşma çabasırun hüsranla sonuçlanması da rol oynamaktadır. Bunda çevre şanlannın olduğu denli tslamı toplumun Batı'nın ekonomik ve rasyonel değer yargılannı yadsıması etken olmuştur. İran buna bir örnektir, ama Marksist rejimler de bu ortamda tutmamıştır. Saddam Hıiseyin bu modernizasyon çabasına katılmış liderlerin en kötusudur. Ve bu savaş kendisine Araplann tüm kinini istismar etmek fırsatını yaratmıştır. Kendisini "kurban" hisseden bu milliyetçilik karşıdaki duşmanın gucü nispetınde artmaktadır. Karşıdaki bir süper guçse bu his busbutün patlayıcı hale gelmektedir. Amerikalılar basuı konferanslarında savaş guçlerinin etkınliğini övdükçe, Arap kamuoyunda giderek büyuyen bir tepki harekete MÜTTEFİK SALDIRISII M1A1 Abraham tank Son ağır Amerikan tankı (60 ton) 120 mm.'lik bir topu ve gece atıslan için termik bir kamerası var. A-10 tank tahripçisi Dakıkada 4200 atış yapabılecek güçte 30 mm.'lık topu var ve 136 kg.'liK ve 25 km hareket kabilıyetlı Maverık antı-tank füzelenyle donatılmıs durumda. IRAK SAVUNMASI T-72 Tarfdan 42 ton ağırhğında, 125 mm.'lık topları var Hareket nalinde atış yapabılıyor. Çşk baştaUt tûıeter İçinde 644 parça bombası bulunan her füze 156 kg. ağırlığmda ve 102 mm'lik bir zırhı delebilir. Azamı hızı 64/saat. SAM füze bataryalan Kuveyt'te ele geçırılen Amerikan ve Fransız SAM füzeleri GazelHot Fransız ordusunda 100 adet bulunuyor "Hot" füzeleri 4000 m ye kadar yönlendırılebılıyor Antitank hendekleri Petrol varıilerı ile dolduruldu Bunlar bir duman bulutu yaratmak ıcınpatJa'ılacaklar Irak birliklerini sökmek için göğüs göğüse çarpışmalargerekebilecek Kara savaşı kaıılı olacakDış Haberler Servisi— Ku- veyt'i kurtarmak için müttefık güçlerce girişilecek bir kara sa- vaşının planı açık. Kara savaşı- nın tarihi, hava bombardıman- larııun sonucuna gore belirlene- cek. "Liberation" gazetesının bildirdiğine gore Muttefık Güç- ler hava hâkimiyetini tümuyle ele geçirdiklerine ikna olduktan sonra kara savaşı başlayacak. Muttefık Guçler öncelikle Irak ordusunun kumanda ve haber- leşme sitemini felç etmeyi, Ku- veyt'te bulunan Irak ordusunu, merkezdeki ordu birliklerinden kopartmayı, Kuveyt'i besleyen stratejik yoları kesmeyi planlı- yorlar. Bazı iyimser uzmanlar; su, gıda ve cephane ıkmal yolları kesılmış Kuveyt'teki Irak ordu- sunun, Müttefik Guçler'in sal- dmlanna direnemeyeceğini öne sürüyorlar. Bir sure sonra tes- h'm olacağına inanıyorlar. An- cak kimi uzmanlara gore de bu tahmin, Saddam Huseyin'in beş ay boyunca yapmış olduğu yığınağı çok kuçumsemek an- yoğun biçimde bombalayacak- lar. Sonra müttefik guçlerin topçu ateşi başlayacak. Topçu birlikleri Irak birliklerini ol- duklan yere mıhlamak için bombardımanı aralıksız sürdü- recekler. ce havada parçalanıyor ve her- biri patlama gücu fazla 644 bomba atabiliyor. Ku%'eyt kıyılannda zırhlıiann 406 mm'lik topları da Kuveyt'i doverek deniz birliklerinin çı- karmasını kolaylaştırmaya ça- Kara saldınsının tarihi, hava bombardımanlarından alınan sonuçlara göre belirlenecek. "Liberation" gazetesine göre müttefikler hava hâkimiyetini tümüyle ele geçirdiklerine ikna olduktan sonra kara savaşı başlayacak. Savaş büyük olasıhkla çok kanlı olacak. lamına geliyor. Öteki olasılığa gelince: Müt- tefikler once cumhuriyet muha- fızlarını yani Kuveyt'teki seçkin Irak bırliklenni ağır bir bom- bardımana tabi tutacaklar. Za- ten buna başladılar bıle. B-52 ağır bombardıman uçakları, Irak ordusunu yukseklerden Amerikan, Ingılız, Fransız ve Suudi birlikieri 155 mm'lik ve 203 mm'lik toplarla ve bunla- rın yanı sıra çokbaşlıkh roket- atarlarla Irak me\zilerinı dove- cekler. Çok başlıklı roketatar- lar birkaç saniye içinde 32 km menzilü 12 fuze atabiliyorlar. Bu füzeler yere düşmeden on- hşacaklar. Daha sonra da devreye tank savar hehkopterler ve tanksavar uçaklar (tank katilleri) gırecek- ler. Bunlar Irak ordusunun elindeki tankları hedet ala- caklar. Amerikan AH-64, Fransız Gazelle ve AH-Mk 1 helikop- terleri devreye girecek. Bütun bu güçlü anti-tank helikopter- ler, buyuk olasüıkla A-10 Thun- derbold ve öteki taktik uçakla- rının desteğiyle Kuveyt'in batı- sından satdırarak Cumhuriyet Muhafızları'nın zırhlı birlikle- rine karşı harekâtı yurütecekler. Kuveyt'teki Irak tankları ve toplan sustunılduktan sonra sı- ra piyade savaşına gelecek. Ancak burada teknolojinin çozemediği buyuk bir guçluk var. Irak ordusu Kuveyt'te çok sayıda gizli sığınak >aptığı için Irak piyadelerinin mevzilerin- den sokülup atılmaları kolay olmayacak. Bu nokta goğüs gö- ğuse çarpışmalar savaşın sonu- cunu belirleyecek. El bombala- rı, alcv sa^an silahlar. tufekler kullanılacak. Savaşın bu aşamasının çok kanlı geçeceği,herkesintahmıni N Çıkarma birlikleri