Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 OCAK 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U
HırvatistaııVla
alarm
• BELGRAD (AA) —
Yugoslavya'nm Hırvatistan
Cumhuriyeti Savunma
Bakanı Martin Spegelj,
cumhuriyetin başkenti
Zagreb çevresinde Federal
ordu birüklerinin harekete
gectiğini bildirdi.
Hırvatistan Bakanlar
Kurulu'nun olağanüstfi
toplantısında konuşan
Spegelj, Slovenya ve
Hırvatistan cumhuriyetlerini
kapsayan 5. askeri
boîgedeki ordu birliklerinin
dün öğle saatlerinde en üst
derecede alarma
geçirildiğini söyledi.
Spegelj, Macaristan
sınınndaki Varazdin ve
Zagreb'in doğusundaki
Bjelovar'da da tanklann
harekete gectiğini belirtti.
Yugoslavya Fsderal
Savunma Bakanlığı önceki
gün yaptığı açıklamada
Hırvatistan yönetiminin bu
cumhuriyetteki milisleri
silahtan anndırmadığı
takdirde müdahaJe edecegi
tehdidinde bulunmuştu.
tsveç'te yanlış
alarm panigi
• Dış Haberler Servisi —
Isveç'in Uppsala kentinde
dün yanbş olarak veriJen
hava saJdınsı uyan sircnleri
halkı paniğe uğrattı. Teknik
bir arızadan kaynaklanan
ve 1 saat kadar sUren
sirenler, Isveçlüerin Körfez
savaşının kendi ülkelerine
kadar bulastığını
düşünmesine neden oldu.
AP'nin haberine göre
tsveç'te tüm sirenler her
ayın ilk pazartesi günü aynı
anda birkaç dakika ile
çaldınlarak kontrol ediliyor.
Göçmen
sorıınu
• BRÜKSEL (AA) —
Avrupa Konseyi Bakanlar
Komitesi, göç ve goçmen
sorunlarıru gorüşmek uzere
dün Avusturya'nın başkenti
Viyana'da toplandı. Dun de
Avusturya Dışişleri Bakanı
Alois Mock'un girişimiyle
düzenlenen toplantıda,
Avrupa'ya yonelik goç
olayının boyutlan,
muhtemel sonuçlan ve
hükümetler olarak bu
hareket karşısında nasıl bir
yol izleneceği tartışılıyor.
Viyana toplantılarına
Avrupa Konseyi'nin yanı
sıra Avrupa Topluluğu, BM
Mülteciler Yuksek
Komiserliği, Uluslararası
Çalışma Örgütü, OECD,
Uluslararası Goçmenler
Örgütu, Avrupa Yerel
Yonetimler Konferansı
temsilcileri de katılıyorlar.
Toplantının ana konusunu,
Avrupa'da görulen
yumuşama ve sınırlann
açılmasından sonra ozellikle
SSCB ve Doğu Avrupa
ülkelerinden Batı'ya ne
kadar göçmen geleceği ve
bunların >aratacakları
sorunlann ne şekilde
çözümleneceği oluşturuyor.
Etiyopyalılara
petrol karneyle
• Dış Haberler Servisi—
Etiyopya'da dün, Körfez
savaşı nedeniyle petrol
ithalatının çok pahalıya
maiolması uzerine petrol
satışlan karneye bağlandı.
Aylardır petrol aimak için
kuyruklarda bekleyen
Etiyopyalılar bundan sonra
karne karşılığı haftada 18
litre petrol satın alabilecek.
Geçen yıl petrol ithalatı için
157 milyon dolar odeyen
Etiyopya'nın 1991 yılı için
434.8 milyon dolarhk petrol
faturası odemek zorunda
kalacağı tahmin ediliyor.
'Auschwitz
Meleği'nin
cezası
• SIEGEN (AA) — Jkinci
Dünya Savaşı
Almanyası'nın adı en fazla
kötüye çıkan toplama
kamplanndan Auschwitz'de
görevli bir Nazi subayı,
ömürboyu hapis cezasına
çarptırıldı. Köln
yakınlarındaki Siegen Bölge
Mahkemesi, 1987 yılından
beri süren yargılama
sonucu, SS subayı Ernst
August Koenig'in üç
Çingeneyi kendi elleriyle
öldürdüğünü sabit görerek
müebbet hapis cezası verdi.
Bugun 71 yaşında olan
Koenıg, davanın başladığı
ilk günlerdeki duruşmada,
'Auschwitz Meleği' lakabını
benimsediğini, çünkü
kimseyi incitmediğini
söylemişti, Mahkeme,
Koenig'in, iki erkek bir
kadın üç Çingeneyi
öldüriınceye kadar
dövdüğünu saptadı.
Koenig'in bağlı olduğu
SS'ler (Gestapo'nun dahıl
olduğu askeri polis)
1925'lerden itibaren
'SA'lann yanı sıra (Gençlik
Kolu-Fırtına Birlikleri)
nasyonal sosyalizm
hareketinin başta gelen
organlarıydı.
NBC televizyonu, Irak'ın tehdidinden sonra Türkiye'ninyeni önlemler aldığını büdirdi
ABDVe 4
Tbmahawk füzesi' îzniNBC, Tomahavvk ftizelerinin Türkiye üzerinden Irak'ı vurmasına,
Türk makamlarının izin verdiğini öne sürdü. Tomahawkların,
Kuzey Irak'taki havaalanlannı uranyum tesislerini ve kimyasal silah
üreten tesisleri vuracağı belirtiliyor. Tomahawklar, gemilerden,
B-52 bombardıman uçaklarından atıüyor.
ŞEBNEM ATİYAS
NEW YORK — NBC televuyonunun ön-
cekj gün yayımlanan Körfez özel programın-
da, Tomahawk füzelerinİD Türkiye üzerin-
den Irak'a gönderilmesine izin verildiği acık-
landı. Programm spikeri Tom Brokaw,
"NBC'nto öfraMÜtiae gdre Tttrldye Toma-
hawk ftizeierteİB Türfc toprakian özerindeo
Irak'a fıriaaJmaana izio verdi" dedi. Aske-
ri uzmanlar, Irak'ın önceki gün Türkiye'yi
tehdit etmesinüı ardından füzdere izin veril-
mesini, Türkiye'den Irak'a "cevap" olarak
değerlendiriyor.
Türkiye üzerinden Irak'a fırlatılacak olan
Tomahavvklann Kuzey Irak'taki havaalan-
lannj, uranyum tesislerini ve kimyasal silah
üreten tesisleri hedefleyeceği öne sürülüyor.
Askeri uzmanlara göre Türkiye üzerinden ge-
çecek olan bu füzelerin denizaltılardan fır-
latılması ihtimali yüksek. Savaşın başından
beri Irak'a yaklaşık 200 Tomahawk füzesi
fırlatıldı.
Çogunluğu Körfez'deki gemilerden, B-52
bombardıman uçaklanndan ve denizaltılar-
dan gönderildi.
Bilgisayar'la hesap
Tomahavvk başlıklan, satelitten çekilen fo-
toğraflardan çıkan hedeflerin bilgisayarla
matemadksel olarak saptanması ve haritaiaş-
tırılmasıyla programlamyor. Bu nedenle To-
mahawklar hedef bulmakta çok etkin bir si-
lah olarak nitelendiriliyor. Pentagon'un açık-
lamaianna göre ilk günkü ilk saldında fır-
latılan 52 Tomahawk'ın 51'i tam hedefi vur-
du. Çoğunluğunun Bagdat üzerinde kullanıl-
dığı da büdirildi.
Gizli havaalanlan
Askeri uzmaniar, Irak'ın uzunca bir süre
önce kuzeyde dağhk bölgelerde küçük hava-
alanlan yaptırdığını büdiriyorlar. Irak'ın sa-
vas başlar baslamaz hava kuvvetlerinin bü-
yük bir kısmını bu havaalanlanna taşıdığı
kaydediüyor. Dağlık bölgede oldukları için
uçaksavarlarla rahatça korunabilen bu ha-
vaalanlannı bombalamakta Tomahawk fü-
zelerinin kuilanılması bekleniyor.
Ses hızının biraz altında uçan Tomahavvk,
uçuş yüksekliğini sabit tutabildiği içîn dağ-
lık yörelerde çok etkin olabiliyor. Tanesi 1.6
milyon dolara mal olan Tomahawklardan
ABD'de 2000 adet olduğu belirtiliyor. F-16
bombardıman uçaklannın yapımcısı Gene-
ral Motors ve McDonald Douglas firmasın-
ca üretilen Tomahawklara ABD 1990 yüına
dek toplam 9.8 milyar dolar harcadı. Füze-
nin bilgisayar kısmı, Texas Instrument, IBM,
United Technologies, Honeywell şirketlerin-
ce üretiliyor. ABD, Generai Motors'a 2000
yeni Tomahavvk füzesi ısmarladı. Yeni sipa-
riş, ABD'nin elindeki toplam 2000 fuzeyi sa-
vasta kullanmaya niyetü olduğu iddiasını or-
taya attı.
ÖzeUikleri
Tomahawklar GLCM (karadan), ALCM
(havadan) ve SLCM (denizden) fırlatüabüi-
yor. Örneğin Körfez savaşuıda B-52 bombar-
dıman uçaklanndan ve denizaltılardan torpi-
do deliklerinden fırlatıldılar. Tomahawk fü-
zelerinin bir baska özelligi bashklann hede-
fi bulamadıklan durumda mayın haline dö-
nüşmeleri. Füze başlıklan programlandıkla-
n hedefleri '^lamaziarsa patlamıyor, mayın
gibi üzerinden bir sey geçince yeniden akti-
ve oiabiliyor. Ayrıca başhğı Fueloilc
Esplosive" taşıyorsa, belli bir irtifada patla-
yıcı sıvı madde fışkırtıyor. Patladığında tah-
rip gıicü daha çok yükseliyor. Amerikan kuv-
vetleri, Körfez savaşmda daha çok konvan-
siyonel başlıkh Tomahawkları kullandı.
Körfez krizi boyunca duruma tarışçı' birçözüm arayan ülkelerdesavaş taraftarlığı artıyor
Avrupa savaşın rüzgârma kapıldı
FRANSA
SABETAY VAROL
PARİS — Fransa, krizüı savas baslamadan
önceki döneminde 'ılımlı' bir rol oynama-
ya dikkat etti. Savas başladığında ise "tüm
diplomatik yollann tıkandığına" kanaat ge-
tirdiğini devlet baskanının ağzmdan açıkla-
dı ve Fransa sayasa bizzat katıldı. Cumhur-
baskanı François Mitterrand ise kamuoyunu
savas olasılığına hazırlamak için bir süreden
beri gerekli açıklamalan yaptığuıdan, Paris'in
çatışmalara katılmasmm sürpriz etkisi yap-
tıgı söylenemez. Bir hafta öncesine kadar ço-
ğunlukla "Fransa'njn savasa katılmasına"
karşı olan Fransız kamuoyu ise, ilk savas ha-
berleri dunyaya yayıldığı andan itibaren, ge-
nel olarak kendi hükümetinin yanında bir. tu-
tum takındı.
Bir hafta önce, Paris'te 100 bin kisiyi bir
araya getiren pasifist gösteriler ilk iki-üç gün
içinde etkisini yitirme yoluna girdi. önceki
aksam Fransız Komünist Partisi'nin düzen-
lediği bir savaş karşıtı gösteriye sadece 3-4 bin
kışi katıldı. Jrak'ın savas esirlerine uyguladığı
muamele ve tsrail'e karşı yapılan Scud saldı-
nlannın etkisiyle 'barışçı cephe' bölündü.
Baska bir deyişle barışçıların bir bölümü pa-
sifist faaliyeti sündurmekle oeraber, Saddam
Hüseyin'i savaş sorumlusu göstermeyi tercih
ediyor.
Ne var ki gözlemcilerin bazılan savaş sa-
hasındaki koşulların koalisyon ortaklan için
elverişli olduğu bir sırada yapılan kamuoyu
yoklamalanrun, koşullann değişmesi duru-
munda aynı hızla tersine dönebileceğini dü-
şünüyor. Fransız kamuoyunda bugüne kadar
gözlenen 'yurtseverlik dnygnsu'ndaki bu ani
yükselişin, ilk günkü aşın iyimser haoerlerin
etkisiyle sınırlı olmadıgı 4.'ve 5. gün yani pa-
zartesi ve salı günleri yapılan yoklamalarda
da halkın yüzde 72'sinin Mitterrand'm arka-
sında dduğu kaydedildi.
Cepheden gelen haberler yanında Fransa'yı
iki konu yakmdın ilgilendiriyor. Birincisi,
Körfez'deki çaoşmalann, ozellikle Fransa'nın
güney komşusu ve nüfuz alanında bulunan
Kuzey Afrika ülkeleri üzerindeki yan etkile-
ri.
Bu anlamda, Cezayir ve Tünus'ta Saddam
yanlısı bir havanın esmesi savaşın sonuc-un-
da doğrudan rol oynamasa da bu gelişmeJe-
rin Fransız-Arap Uişkilerini uzun vadeli şe-
kilde olumsuz etkilemesi de birçok gözlem-
ciyi ve hükümeti ürkütüyor. Cezayir ve Tu-
nus'taki gösterilerde, "Mitternınd kadl", slo-
ganlarııun atılması bu endişenin boşuna ol-
madığını ortaya koydu. Oysa, 24 eylülde BM
kürsüsünde uzlaşmacı bir söylev yapan ve
noktalı bir plan öneren Mitterrand, Ortado-
ğu sorununa duyarlı Arap kitlelerinde, tngil-
tere ve ABD liderlerinden farklı bir Fransa
imajı uyandırabilmişti.
Fransa'da çok konuşulan diğer bir konu,
savaş sonrası bölgede kurulacak dengeler. Fi-
listin meselesinin çözümü, Irak'ın devlet ola-
rak ortadan kalkıp kalkmaması, kurulacak
yeni bölgesel güvenlik ve işbirliği düzeni, NA-
TO'nun ve AT'nin bölgeyle ilişkileri, Fransız
cumhurbaskajılığı ve dışişleri bakanlığı da-
nışmanlanrun kafa yorduğu başhca konular.
Mitterrand ülkesinin savaşa katılmasını,
"savaş sonrası gelişmeler iuerinde etkili olan
Fransa'nın 'biiyük devlet pozisyoauna konı-
mak, Güvenlik Konseyi daimi âyeligini nak
etmek' şeklinde açıklamıştı. Fransızları
74 yasındaki sosyalist cumhurbaşkarunın et-
rafında toplanmaya sevk eden unsurlan bel-
ki de Fransa'run bu 'Dünya devfetleri içindeki
yerini muhafaza' kaygısında aramak ge-
rekiyor.
\VA KERE MÜLTECİ— Körfez krizl sırasında Kuve\t'teki mülteci kamplannda yasayan Somalili mülteciler, kriz savaşa dönüsunce
Ammao'a 80 km. ozakiıkUüu Arzak mülteci kampına sıgındılar. (Fotoğraf: AFP)
INGÎLTERE
EDİP EMtL ÖYMEN
LONDRA — Ingiltere, Körfez bunalımı-
nın basından beri takındığı tavn, bunalımın
savaşa dönüştüğü aşamada da sürdüniyor.
Avrupa ülkeleri arasında Irak'a karşı oluştu-
rulan ittifakta gerek siyasi tavır, gerekse as-
keri katkı bakımından en önde yer alan İn-
giltere, ABD ile arasındaki tarihi ve kültürel
bağiarı vurgulayan 'özel ilişki'nin tadını çı-
kartıyor. ozellikle Thatcher-Reagan döne-
minde doruguna ulaşan 'özel ilçki', Bush dö-
neminde geri plana itilmiş, hele Orta Avru-
pa'daki gelişmeler ve Almanyalann birleşmesi
sürecinde âdeta tarihe gomulmuştü. Ancak
2 agustos günü Irak'ın Kuveyt'i işgal ettiği sı-
rada Thatcher ve Bush'un ABD'de Aspen'de
bir arada verdikleri ilk demeçle birlikte 'özel
ilişki' yeniden parladı. tngiltere'nin, ABD-
nin yanında Körfez'e yoğun askeri destek ver-
mesi ve ABD ile birlikte Körfez savaşmda eş-
güç olmasıyla da sürüyor.
Ingiltere Dışişleri Bakanlığı'na yakın kay-
naklar, Avrupa Topluluğu'nun Körfez konu-
sundaki kararsız ve ayak sürüyen tavrından
ise küçümseyen ifadelerle söz ediyorlar. Ni-
tekûn Avrupa Parlamentosu'nun çarşaınba
günü Körfez konusunda bir karar taslağı üze-
rinde 6 saat tartıştıktan sonra dahi bir kara-
ra varamaması, İngiliz kaynaklan tarafından
alayla karşılandı. Bir yetkili görüşünü, "Bi-
zim çocuklanmız Irak'ta ölürken esir düjer-
ken Strasbourg'daki beyler acaba neyi tartı-
jıyor" şeklinde behrtti.
Avrupa Topluluğu'nun 1993'ten sonra eko-
nomik bir birlik ve daha sonra da kısa süre-
de siyasal bir birliğe donüşmesine olumsuz
bakan AT karşıtlarına bdylece gun doğdu.
ITALYA
NtLGÜN CERRAHOĞLU
ROMA — Bir haftalık savaşta Italya için
en büyük dram 18 ocak sabahı yaşandı. Kör-
fez savaşı başlayalı 30 saat olmuştu. Hükü-
melin "Üluslsrarası Polis Operasyonu" adı
altında savaşa katılma karannı parlamento-
dan gecirmesüıin üstünden de 20 saat geçmiş-
ti. Müttefikler yanında yer alan 8 Italyan
Tornadosu Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki
AJ Dhafrah Üssü'nden kalktılar. Ama Ital-
yan Tornadolan'nın zaferini Körfez gökle-
rinde gümburdetemediler. Kalkan 8
Tornado'nun biri kalkar kalkmaz üsse
'teknik' anza nedeniyle geri döndü. 6'sı ha-
vada benzin ikmali yapamadıklanndan yan
yoldan döndüler. Misyona çıkan tek uçak ise
Iraklılar tarafından düşürüldü. Pilotlardan
biri (Maurizio Cocciolone) esir edildi, diğe-
rinde bir daha haber alınmadı.
Önce kabahat "Tonwdo"Iara bulundu.
"Repubblica" gazetesi, "Tornadolar Ame-
rikan F-15'leri gibi çeşitli amaçlarda hizmet
verebilen bir uçak değil. Motoru RB-199, da-
ba geliştirilirken pek çok sorunla karsılaştı.
bk kez bu savaşta denenen Tomadolanıı çok
eherişli olmadıgı goruldü. Aynı uçagı kul-
ianan îngilizlerin de çok sorunlan oldu. Ha-
vada ikmal yapması da giiç, otononusi
bizimkilerden daha fazla olan F-15'ierdea de
nstetik daha pabaü"
ALMANYA
DtLEK 2APTÇIOĞLU '
BERLıN — Körfez krizi ve savaşmda Bir-
leşik Almanya ilk dış politika sınavından geç-
ti. Ve birleşerek dünyada tartışılmaz ekono-
mik ve siyasal agırlığa kavuşan Almanya, bu
sınavı henüz başanyla vermiş sayılmaz. AJ-
manya'nın Körfez krizinin baslangıcuıdan
itibaren izlediği tutum basit deyişiyle "ııe jiş
yansın ne kebap" şeklinde özetlenebilir. Bu
tutum Almanya'nın savaşa taraf olan ve sa-
vastan etkilenen hiçbir ülkeyi tatmin edeme-
mesine yol açtı.
Amerika Birlesik Devletleri, fngiltere ve
Fransa, Almanya'nın başlangıçta Körfez'de-
ki askeri yığınağa katılmayışını elestirdiler.
Ahnan Anayasası Ikinci Dünya Savaşı'nm iz-
Ierini tasıyor ve silahlı kuvvetlerin sadece yurt
savunması amacıyla kullanımuıa izin veriyor-
du. Japonya gibi Almanya da anayasasmda-
ki bu maddeye atfen Körfez krizine yaüıız-
ca mali yardım vaat ettiler.
VVashington bütün rahatsızlıgına karşın
Almanya'nın bu tutumunu saygıyla karşıla-
dı. Bu kez Bonn'un vermede hazır olduğu
mali yardım az bulundu. Askerlerini riske at-
mayan Almanya'dan buna karşılık daha
yüksek mali yardım talep edildi. Washing-
ton - Bonn arasındaki diplomatik görüşme-
lerde Alman tarafı pazarhğa oturarak en az
mali yardım için diretti.
Almanya eskiden olduğu gibi yine "ken-
di yoluna" mu gidiyor? Kuşkusuz Alman hü-
kümeti öncelıkle kendi ulusal çıkarlan doğ-
rultusunda hareket ediyor. örneğin Alman-
ya'ya dev pazarlar vaat eden Doğu Avrupa
ve SSCB'ye ekonomik yardun. Almanya için
Körfez savaşma katkıdan çok daha önemli.
Doğu Almanya 'nın batıya entegre edilmesi
çok pahalıya patlayacak. Almanya'nın "uhı-
sal çıkarlan", adeta ayn yol izlemesini ka-
çınılmaz kılıyor.
Öte yandan Almanya, savastan sonrasını
düsünerek Ortadoğu'da sevilmeyen unsur
haline gelmek istemiyor.'
Savaşın başlangiçından beri dünyadaki en
büyük protesto gösterileri Almanya'da ya-
şandı. Başta savaşa toptan hayır diyen ço-
ğunluk son gunlerde yüz seksen derece çark
ederek "bu savaş hakh" demeye başiadı.
Gerçi gösteriler sürüyor, ama giderek azm-
lığın görüşünü yansıtır biçimde. Kamuoyu-
nun fikir değiştirmesinde Irak'ın Israil'e sal-
dmsı büyük rol oynadı. Tarihsel vicdan ışı-
ğmda Yahudilerle dayanışma, pasifist egüun-
lerin öniine geçti.
Fakat kamuoyu kendi çıkarlarını gözden
kaybetmedi.
Washington'da uluslararasıgücün Irak'a başlattığı saldınnın nasılsürdürüleceğisorusunayanıt aranıyor
Körfez savaşmda üç aşamalı senaryoEmekli Albay Dupuy'a göre, Irak'a karşı
başlatılan sarvaşta hava saJdınJarını cepheden
taarruz ve kuşatma savaşının takip etmesiyle
başarıh olunabihr. Albay, hava saldınlarını kara
savaşının takip etmesinin, Irakh askerlerin
durumuna bağh olacağına inanıyor.
Dış Haberler Servisi — ABD
öncülüğıindeki uluslararası gü-
cün Irak'ı Kuve>i'ten çıkarmak
için başlattığı saldırı nasıl sıir-
durülecek ve asıl önemlisi zafer
nasıl kazanılacak? ABD'nin
başkenti VVashington'da askeri
uzmanlar bu konuda sayısız se-
naryo uretiyor. Yazdığı "Savaş
Çıkarsa: Saddam Hıiseyin'den
Nasıl Kurtuluruz?" (If War Co-
mes: How to Defeat Saddam
Hüseyin) isimli kitabındaki gd-
ruşlerini ABD Kongresi üyeleri
önunde de apklayan Albay Tre-
vor N. Dupay'un senaryosu
aralannda en çok kabul göreni
oldu. The Wıfl Street Joumal ga-
zetesinin 22 ocak tarihli Avru-
pa baskısında aynı zamanda bir
savunma uzmanı ve askeri tarih-
çi olan Albay Dupuy'un göruş-
lerine yer verildi. Albayın görüş-
lerine göre Irak'a karşı baslatı-
lan savaşta hava saldırılarını
cepheden taarruz ve kuşatma
savaşının takip etmesiyle başa-
rıiı olunabihr.
Sadece hava saldınlarıyla
Irak'ı yenmek mümkün mü?
Albay Dupuy'a göre bu soru-
nun yamtım, Iraklı askerlerin
durumu belirleyecek. Iraklı su-
bayların teslim olması duru-
munda bu tur bir olasılık gun-
deme gelebilecek. Albaya göre
şimdiye kadar mıittefiklerin ha-
va saldınsı başarılı gitti.
Ancak hava saldınsı ile Irak'-
ın Kuveyt'ten çıkmamasının
sağlanmaması dvrumunda Ge-
neral Norman Scbvvarzkopf, as-
kerlerini cepheye sürmek zorun-
da kalacak. Kara savaşmda
önemli adımları, batıda ABD'-
ye ait 7. Birlik, merkezde Arap
saldırıya geçmek zorunda kala-
cak. İlk neden, hava saldtrıları
ile şaşkma dönmuş Iraklı asker-
lerin yakalanmaya çok müsaıt
olmaları oiasıhğı, diğeri de
Irak'ın askeri güçlerini batıya
doğru genişletmesi oiasıhğı ile
gündeme gelecek.
Amerikalı albaya göre cephe-
den taarruza geçilmeden once
Irak savunma hattının zayıf
noktalan "örtıi ateşT'ne (carpet
bombing) tutulacak. Bu saldın,
hava kuvvetlerinin düşman hat-
Fareleri tarafmdan atılacak.
birlikleri, doğuda da Amerika- larının gerisini bombalaması ile
lı deniz piyadeleri ve Jngiliz Çöl birlikte yürütulecek.
Albay Dupuy, bu noktada
Irak savunma stratejisinin "üç
köseli" ozelliğine dikkat çeki-
yor. Irak savunma doktrini, bir-
birini karşılıklı olarak destekle-
yen guçlü noktaiarın uçgen
oluşturmasından olusuyor.
Her ne kadar kara savaşı, çok
insan kaybına neden olduğu için
Amerikalı askerler tarafından
benimsenmese de Amerikalı as-
keri tarihçi Dupuy'a göre ABD
birlikleri iki nedenden ötürü Su-
udi Arabistan-Kuveyt sınırında Iraklı askerler bu uçgenin üç
noktasını birbirine bağlayan si-
perlerde mevzileniyorlar. Bu üç-
genin her iki kanadında da Irak
tankları siperde bekliyor. Bu
mevzilerin önünde de alev alma-
ya hazır petrol, mayın tarlalan
ve dikenli tellerle donatılmış
tanksavar sıperler kazılı. Yedek
askerlerse geride, gerektiğinde
cepheye güç takviyesi yapmak
üzere bekletilmekteler.
Aynı zamanda savunma uz-
mam olan Albay Dupuy, hava
bombardımanından sonra tank-
lar ve Bradley savaş araçları ile
bu mevzilere saldınnın gundeme
gelebileceğine işaret ediyor. Ba-
şanlı olunması durumunda, Ku-
veyt'in merkezinde bulunan
Cumhuriyet Muhafızlan ile çar-
pışılacak ve hatta Bağdat'a doğ-
ru ilerlenmeye çalışılacak. Ay-
nı zamanda Arap askerleri de
Kuveyt'i kurtaracaklar.
Kuşatma savaşı aşamasında
ise müttefik ordulan Albay Du-
puy'un deyişi ile "sondaj ve sı-
nıriı saldırı"lannı başlatacaklar.
Bu saldında amaç, Irakhlarm
denge sağlamasına engel olmak
ve levazım stoklannı tüketmele-
rini sağlamak. Bu noktada alba-
ya göre Amerikahların savaşı
İcısa surede bitirmek istemeleri
sorun çıkaracak.
Arap askeri güçleri de, Iraklı
askerler gibi siperlere saklanmış
olan Arap birliklerine bağlı as-
kerler de ' 'sondaj ve sınırlı sal-
dın"ya geçecekler. Ancak asıl
saldırı kanatlarda meydana ge-
lecek. Aralannda 1. ve 24. me-
harekete geçecekler. Bu saldın,
deniz piyadelerinin havadan ve
karadan Irak hatlannın gerisi-
ne saldırmasıyla eşzamanlı yü-
rütulecek.
Amerikalı deniz piyadeleri,
Irak piyade tugayı tarafından
korunduğuna inamlan Bubiyan
adasına çıkarma yapacak. Bu-
biyan'ın güneyindeki iki küçük
ada da işgal edilecek. Bir son-
raki gün Amerikan piyadeleri
kanaldan anakaraya çıkacaklar.
Petrol rafinerilerini güvence al-
tına alırken Cumhuriyet Muha-
fızları ile çarpışacaklar.
Ordu ve deniz birlikleri he-
kanizesubay birlikleri, l.Süvari deflere vardığı anda, havadan
Birliği ve 3. Silahlı Birlik'in de saldırı başlayacak. Albay Tre-
bulunduğu 7. Kolordu, Irak vor Dupuy, önce 82., ardından
mevzilerini kuşatmaya başlaya- 101. hava birliğinin Kuveyt'in
cak. Doğuda da ABD deniz pi- merkezine ulaşacağını ve daha
yadeleri İngiliz zırhiı birlikleri sonra güneydeki ordu ve deniz
ile birlikte Körfez'de Kuveyt'in piyadeleriyle birleşeceklerini
başkenti Kuveyt City'ye doğru tahmin ediyor.